Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

111쪽

quomodo in essgie quia ipsum latitantem comprehendero non potueranti, execulio Tolosae facta sit, et quomodo jussus carnifex Apamiensis eamdem capitis sententiam similiter ineffiigie exequi, horrore tanti sceleris perculsus aufugerit, ita subjungit: u De patribus Societatis Iesu utinam aut nulla mihi dicenda forent, aut bona l. . . Ignoscat illis Deus, non quidem nescientibus, Sed maxime omnium scientibus quid faciunt, dum sanctae Sedi palam illudunt. Post acceptas a praeposito generali genuinas litteras, quarum altera de ultimarum Sanctitatis vestrae litterarum veritate certiores illos faciebat, publice regalistarum et aliorum quorumcumque ad ipSOS a cedentium consessiones excipere pergunt, quod a lestibus fide dignissimis, ipso sanctissimo corporis Christi die alii quo visum et confirmalum est. Sperant scilicet, ob regionum longinquitalem, et perlimescentibus omnibus qui veritalis conscii sunt ipsorum iram et in aula christianissimi regis savorem, quae illic notoria sunt usque ad Sanctitatem vestram non perventura. Toleranda fortassis vi teretur temeritas, si volentibus tantum noceret. si solos regali SiaS jam exeommunicationis vinculis innexos hujusmodi consessarii solverent, aut Verius arctius constringerent, SeipSos eisdem vinculis innodanies . . . Sed quod omnem crudelitatem superal, in ruinam vel invita trahuntur animae. Bector collegii, nomine Espa ac, qui, ut accepi, de praestilo regalistis auxilio et consilio innocens apud sanciam Sedem videri voluit, ipsos nil celebranda publice solemniterque divina ossicia, paucis post scriptas suas apologei icas littoras diebus, hoc est infesto sancti Francisci Xaverit, suam in Ecclesiam admisit; olad consessionem si hi aut suis faciendam non solum ultro v nientes olia nanum excipit, verum refugientes militum metu

adigit. Quod quam sincera fuerit rius excusatio declarat n apud Cardinalem Ssondrai., Gallia vindieata. pagina 524. edit. 1702 .

112쪽

p1M SECUNDA. 0III. Epistola Ioannis Certe, flearii generalis spumiensis, Sederaeante, ad Patrem Dpagnae, reetorem collegii Apamensis Societatis Iesu. -u Argumentum acerbissimi doloris mihi est, quod experiar pergere paternitatem vestram, ejusque in collegio Apamiensi socios, Romanae Sedi obluctari, nec velleolistinatae in illam contumaciae sinem imponere. Enimvero ingens animi afflictio, quam ex vestra caecitate percipio, illa est, quae mihi calamum in manus praebet, compellitque vobis an le ulos ponere gravitatem inobedientiae, qua mandata Summi pastoris obstinate hactenus respuistis. Vereor equidem ne Operam perdam . . . Si enim ausi estis Ecclesiae caput visibilo eiusque Voluntatem contemnere, vobis tam enixe et tanto eum apparatu insinuatam, qua ratione polliceri mihi possum, vos monitis ausculta luros simplicis religiosi , quique inter aerumna A et exilia vitam aegre occulteque sustentat, ut perSecutiones effugiat quas contra illum vos concitastis ... soli vos regularium suistis, qui Fortassini dosi dorio flagrare visi estis. Hic ut primum Apamiis comparuit, vos illius auctoritatem primi agnovistis; vos obedientiam jurastis ... Eo enim audaciae provecti estis, ut non solum Episcopi Apam tonsis monita ludibrio vobis fuerint, sed etiam principis omnium Episcoporum, Supremique Ecclesiae pastoris ac vicarii Jesu Christi monita VoceSque pari contemptu acceperitis. . . Utque delicti vestri ac portinaciae magnitudo tegeretur saltem, cum deleri non pos- sol, illud artificii excogitastis, ut palam passimque Sparge relis breve apostolicum confictum fuisse sit hornatum quo. Cum quo Romani Pontificis sollicitudo hunc quoque praetextum vicisset, datis ad provincialem vestrum authenticis bullis suae copiis, num tot tergiversationum productaeque in longum contumaciae tunc saltem vos puduiti Imo pertinaciam auxistis, ipso provinciali vestro delicii complice, et apud se-

lj Erat nempe pater certe canonicus regularis. Sed quaisnus Vicarius Gen ratiis, sedo vacante, legitime constitutus, episeopalem tune in totam dioeeesim juri dictionem obtinebat. I 2ὶ Erat is Vicarius Generalis intrusit . quem Tolomnus archiepiseopus AM-

mias miserat.

113쪽

106 TRACTATIS DE PAPA.nalum Tolosanum Pontificem Romanum deserente, ac velut patruo hostem regnique Gallici turbatorem accusante. . .u Expavit Gallia tam indignam agendi rationem, tamque alienam a spiritu vestrorum landalorum . . . Quod si tamen si doli latis vestrae in principem fuit, contra Pontificis Romani repetita decreta regaliam tueri, quid rogo cauMe est, ut vos sidplitatis hujus Romae pudeat Nihil enim Romae patres vestri ardentius curant, quam ut Romano pontifici persuadeant, desultas qui in Galliis commorantur innoxios esse, nec Sehuic causae unquam implicasse. . . Vos przecipui et ardentissimi regaliae promotores estis, idque iam notum et vulgatum est, ut nemo id ignoret ... Delictum et inobedientia vestra, cum publica essent, Secretis monilionibus curari non poterani. Palam ergo vos monui: Sed cum nihil proficerem, nec dignaremini constitutionibus meis deferre, ad Ecclesiam vos detuli. Sed hanc quoque sprevistis, cum videlicet per os visibilis sui capitis ad vos loqueretur. 0uid ergo supererat mihi, nisi videlicet delicii vestri complex esse patique vellem ut alii quoque exemplo vestro perveterentur; quid, inquam, Supererat, quam ut insectum membrum a reliquo corpore separarem Τ Atque utinam . mi pater, hunc ictum, quem ego non nisi invitus ac lac mantibus oculis inferre cogor, do-clinaretis l. . . Certe, dioecesis Apamiensis vicarius generalis,

a Sede Apostolica confirmatus v sapud Cardinalem Ssondrat. Gallia vindieata, pagina 564, editionis secundae Sancti-Galli

x 4. - Documenta e regestis Partamenti Parisiensis 18 juin 168ll.

ol a dii que, te bruit systlant rsipandia dans te public quo Io

Pape avait ordoniae aia glinerat des deSuiles d'adresser auxprovincia ux de Paris ei de Tutilousu des copi es authentiques

dii Bros doniasi par Sa Salui etsi, te premior jοur de la presente

114쪽

Franee, edition de 1772, tome V, page 195 des PMees justitiea- tires, a la sin dii volume . . Cejour 20 juin 1681ὶ les gens du roi. . . ont dit que te

P. de Verthamont, supsiri eur de la maison prosesse des Jθ- suiles de celle ville de Paris, les PP. Deschamps et Boetaine, recteum du colline et du noviciat, et te P. Pallu, procureurde la province de France, elatent ali parquet des huiMierspour recevoir les ordi es de la cour. Et a l'instant lesdits ΡΡ. Isisuites mandes en pirasonce des gens du roi, M. te pre inter prsisident leur a dii : La cour uous a mandes Sur ce

que . .

115쪽

g 5. - Conclusio ex allatis documentis.

Evincunt plane adducta documenta, queis multo plura, si opus foret, addere possem, pro morbidis prorsus ac Societate actu indignis habendos esse illos desultas Galliae, qui lanquam regaliaeel quatuor articulorum propugnatores objici possent. Etenim :1' Sorio cogitarunt de eligendo sibi propria auctoritate vicario qui eos independenter a generali praeposito regeret, et qui jurisdictionem ab ipsis reciperet. Idque licitum de Iure eommuni aliquot ex ipsis existimarunt. Quae sane doctrina palam schismatica est et inducens in haeresim. 2' Licitum sibi putarunt superiori suo generali ac Summo Pontifici obedientiam denegare. ne regi displicerent. 5' Exlonsioni regaliae in dioeceses ab onere isto immunes

adlaborarunt; quodque sic canonum censuraS Certo incurrerent, nihili secerunt.

116쪽

4' intrusionibus in Apainiensi dioecesi auxiliati sunt, et intrusorum jurisdictionem agnoverunt, spreta legitimi xicarii capitularis auctoritate. 5' Quod cum sub excommunicatione prohibuissent Inii centii XI Brevia, mendaciter Sparserunt authentica non eSse brevia haec, sed conficta. 6' Postquam authenticas brevium illorum copias per ipsorum generalem Praepositum, simul cum ejusdem praepositi alleslatione, milii procurasset Summus Pontifex, ad puria-inentum detulit provincialis Tolosanus eas pontificias bullas, ac Praepositi generalis litteras, tanqualia altenlatum et laesae majestatis crimen, a quo ipse et sui abhorrerent. Pudeat ergo ad perditorum ejusmodi virorum auctoritatem

provocare. Quos scilicet regalismi morbus in transversum egerat, ac perduelles erga Sedem apoStolicam generalemque Praepositum suum essecerat. At summopere Simul cavendum, prout adnotat cardinalis Slandratus, ne paucorum membrorum totum corpus peccati reum faciamus. Id sane injustum

foret quammaxime. tam aliquot desultarum Galliae agendi rationem Societas Jesu doluit, reprobavit, exhorruit, prout adducta Superius documenta testantur. Ne autem putrida illa membra resecaret, impossibilitate prohibitam fuisse haud immerito sorsan quis autumabit, habita ratione iniquissimorum ejusmodi lemporum. Γtinam hodierni Iesuilae Galliae, deces-Sorum Suorum praevaricatione ac ruina commoniti, ab aulici favoris et magnatum commercii pestifero melle sedulo semper caveant, memores sinis instilulae a sancto Ignatio ipsorum Societatis, ut nempe, posthabilis quibuslibet temporalibus detrimentis, ac propriae etiam vitae discrimine, totam se ad defendendam Sedem apostolicam ejusque doctrinam impendat, ad lucrum animarum et majorem Dei gloriam. Si quod avertat Deus ut regionis suae salsis opinationibus Sese

accommodent, ut pacem lavoremque sibi concilient, ut eram geratorum nolam quae nunquam non omnibus errori pro

debito adversantibus inusta est j ei fugiant, a Sedis apostolicae

117쪽

l 10 TR1cT1US DE P1p1. doctrina, quae columna est et firmamentu in veritalis, Sibi declinandum existiment; si prudentiam saeculi Sectantes, ubi ingruit erronei alicujus sIstematis procella, pugnam devitantes silentio se involvant, cum ipsorum pol isSSimum Osticium sit dimicaro ac testimonium veritali reddere; quantumvis sibi prospere agere videantur, haud sane justum evadent historiae ac Dei judicium, quo scilicet non legitimis Soet elatis Iesu filiis, sed Spuriis accenSebuntur. Igitur quod in Gallia Iesuilae aliquot qualuor articulorum doctrinam et regaliae extensionem approbaverint, non eStauctoritas; sed auctoritas est quod haec eorum agendi ratio ab ipsorum societate et superiore generali reprobata fuerit. Idem dicendum de paucissimis aliorum ordinum religiosis, ad novam quatuor articulorum doctrinam transfugis. PauciS-Simis, inquam, prout sic saletur Fleury dissertatione IX iii Historiam ecclesiastieam: a In Gallia vix reperietur id refcrendum ante 168lὶ regularis cui certa non Sil Romanorum pontificum insallibilitas. Non regulares lanium, Sed preSbSterorum etiam qui privilegiis carent et Episcopis subsunt, caelus, in hanc sententiam lanquam pietati magis consorinem

inclinant. n

Id satis compertum habebit lector documenta perpendendo quae sub Sequentibus paragraphis recensem US.

118쪽

fi l. - vaniensis facultas Romani Pontinois insallibilitatem, necnon ejus supra concilium et Supra canones auctoritatem, tanquam dogma certissimum atque omnino tenendum perlaetuo habuit ac propugnavit.

Cum hoc ipsum luculenter probaverit dominus FeTe, in Eniversitate Lovaniensi juris canonici professor, subjiciemus dumtaxat nonnulla excerpta ex ipsius opusculo, sic inscripto :uuelques mois fur rindeae, te gallicanisme et Pliniuersiid de Louruin, o propos de rourrasse de M. Delaeotiture, Γιrlemoni,1855. Distinguemus autem, cum laudato prosesSore, duaScpochas, videlicet : ab ipsius Facultatis exordio usque ad annum 1682 : et ab anno 1682 usque ad ejusdem Facultatis

extinctionem. l. Loraniensis Deustatis doctrina, usque ad annum 1682.

vigoureuse rδSistance. Nous ne donnerons que les ti tres deleurs opusculeS: a Les opuscules d 'Auhermoni sont coux qui sui vent: 1 ' Doe. ιrina, quam de primatu, auctoritate ac infestibilitiae Romani Potititieis tradiderunt Lopanienses sacrae theologiae magistri ac profe3sores ..., declarationi eleri Gallicani de ecelesiastiea potestate nuper editae opposita. Dodii, 1682. a 2' Mantissa eelebrium in Belgio et Gallia seriptorum, qui tardius post editum nuper succurrerunt tractatum, cui titulus :DOCTRINA ut Au, etc... AcceSSit ejusdem authoris dissertatio de immediata episeopalis et synodalis iurisdietionis orisve. Leodii, 1685.

119쪽

u Les opuscules de Nicolas Duhois sont: i' Ad illustrissimos et repere dissimos Galliae Episcopos disquisitio ιheologico uridiea, super declaratione cleri gallicani saeta Parisiis, 19 murtii 1682. Leodii, 1682. u 2' Ad reperendos admodum, clartissimos, et quoris alio titulo insignitos dominos qui illustrissimis Episcopis, nuper Lutetiae Parisiorum congregatis, adjuncti sunt, seu a consiliis fuerunt, consulsationes theologico uridieae. Leodii, 1682.

v δ' Pars prima refutationi3 argumentorum Seu errorum ...ud elutissimos et quoris alio situlo insignitos dominos. qui nuper illustrissimis Discopis Lutetiae Parisiorum eongregalis juncii fuerunt. Leodii, 1685.u ,' Truetasus brevis de jure et sacto ... quo Simul via sternitur ad ulteriorem refutationem novellorum theologorum, praecipue Gallorum, Sanetae Sedis auctoritatem impetentium, ete. Leodii

1685. . 5' Aeta Parisiis hoc anno 1685, a januario usque ad tinem mali, etc. Leodii, 1685. . 6' Bdsense de Pautorite du Pape par-dessus les concites. Gand, 1685. . Sur Sieyaert et Ses opuscules contre la declaration, voirvan de Velite, Synopsis monumentorum, tomo ili, page 865, 855 et 356. u La citation de ces aut eurs nous sustit. Iis nil lent lodoctrine de la Faculte en 1685 et arant, comine peti uprescelle epoque D Feye, opere citato, pagina 55 .duod ergo Lovaniensis facultatis doctrina, usque ud annum 1683, Gallicanae doctrinae, quatuor articulis anni 1682 contentae, opposita conStanter sueril, quodque imprimis Bomani Politiscis in decernenda fide insallibilitatem pro certo dogmate Facultas eadem perpetuo habuerit, hic iterum adstruere eSSet prorsus rem plenissime actam agere. Id siquidem Lovanienses doctoreS, citatis operibus, anno 1685 tanta documentorum mole praestiterunt, ut vesanus jam aut impudens aestimandus Sit, qui rem in dubium locaverit. Sed

120쪽

pilis SECUNDA. 15 num ad Gallicanas postmodum opiniones eadem Facultas deflexerit, expendamuS. II. Lovaniensis Facultatis doetrina, ab anno 1682 usque ad ipsius ealinctionem. - si Nous allons coinmuniquer te resullat de nos recherches, qui Se rapportent a tout te istin ps hcoule

depuis 1682 jusqu u la destruction de l' Universitu. a Immedia lemunt a pres quo la deelaration do 1682 eut paru, la Faculte decreta que personiae ne Sera it jamuis admis, comine membre, qu'apres S'cire formellement engage ii de- sentire loriours l'insaillibilite dii Pape et sa superiori in sui luconcitu voir van de Velite, Synopsis monumentorum, t. Ill, p. 92l et 922 . Non eulement les olivi ages des docleurs dela Facultu conliennent constaminent la meme aversion pouries maximes gallicaneS, inuis nous la retrouvons entioremunt et satis interruption dans les theses theologi ques, sans qu'onpuisse en indiquer unc seule qui la contredi se. II 3 a plus,on remarque que depuis l682 la Faculte de theologio a uoulupi classer la doctrine d une maniere plus energique et plus cxplicite. Souvent ineme les theSeS SOnt expreSSeinent posces conire les theologiens gallica IIS. v Nous retroiivons la defense energique de la superiori id dii Pape sur te concite, la restriction des sessions 4 et 5 duconcile de Constance au tempS de schisme, la juridicliondes Exeques dans leurs dioceses comme derivant inlinedia-lement dii Souverain Ponti te, te p0uVoir deS conciles genh-raux meme comme derivant du Pape, dans les theses sui-

rinitus sunt radicata; impingi possunt, transferri non possunt. Huelenus illibata manent, munebuntque quo u3que Christianum nomen praedicatum fuerit. Rem eXemplo suo doeet Parisieusis theologus, OMNIUM TELORUM GALMCORUM collector nuperus spuee viridisero); qui citationum Suarum insidelitule, defensionum imbe-