Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

171쪽

164 TRACTATΓS DE PAPA. Transfiguratione, tomo II, pag. 795 . Super tuam instar petrae firmam iidem aedifieabo Ecclesiam meum ibid. , p. 595 .

supra quam aedisicatur Leelesia, fidem intelligunt beati Petri, quae communis est sanetae totius Eeelesiae s libro III de Cultu imaginum . IIiNcv1nus BEMENfis. - Tu es Petrus et super hanc petram, id est, reetae fidei, quam Patre tibi revelante consessus es, aedi- fleabo Ecclesiam meam sin opusculo adversus Ilincmarum Laudunensem, cap. V . TROSI EIANUM CONClLIUM. - Cum generaliter ab ipso suo capite

super Petrum, id est, super eonfessionem Petri sit aedilleata canone 15 . RupERTus, Tuitiensis abbas. - Super petram fidei quam eonfessus est Petrus ilibro III in Matthaeum . S. BRΠNO, Astensis. - Vocatur sides petra. Unde eum Domino Petrus dieeret: Tu es Christus Filius Dei vivi, inoa ejus iidem eonfirmans ait: Et ego dico tibi quia tu es Petrus, et super hane petram, id est, super hunc Isidem suam, qua me dieis Filium Dei vivi, aedisseabo Ecelesiam meam iiii Expositione capitis xxxvi Exodi . CaesAnius CistercienSiS. - Super hunc petram, id est, Super fidei tuae simitatem, a qua cognominaris, aedisseabo Ecclesiam meam s homilia de Cathedra S. Petri J.

S. Tuov1s. - Super hanc petram, Scilicet confessionis tuae, aedisiecto LeeIesium meam III' II , q. 175, a. vl . Similiter Romani Ponti sices saepius locuti sunt, videlicet. S. LEO. - Et pro soliditate fidei quam erat praedicaturus, audiret: Tu es Petrus, etc. Sermo LMI, aliaS LX, cap. II . Tantum in hae sidei sublimitate eomplacuit, ut beatitudinis felicitate donatus, sacram inviolabilis petrae aeriperet tirmitatem, super quam fundata Ecclesia portia inseri et mortis legibus praevaleret s sermo Li, aliaS XCIV, cap. I . S. GREGORIus. - In vera side persistite, et vitam vestram inpetra Leelesiae, hoe est in eonfessione beati Petri apostolorum

172쪽

IOANNEs VII. - Super quam etiam solidam eonfessionis p tram, suam Dominus fabricarit Eeelesiam sepist. Lxxvi ad Petrum comitem).Η1DRiλMIs I. - Iste tam praecelso praelatus honore, promeruit eonstiteri FIDEM scpna quam fundatur Leelesia epistola lecta in sFnodo 7, acl. in . Super hane, inquit, petram quam confessus es, et a qua vocabuli sortitus es dignitatem, super hanc

soliditatem sidet aedisseabo Eeelesium meam sepistola ad Episcopos Hispaniae .

NicoLAvs I. - Super soliditatem sidei suam sanetum dignasus est stabilire Ecclesiam, secundum illius veridieam vorem diem-tis : Amen dico tibi: tu es Petrus ... epist. xI ad Pholium . STΕpn1Νvs VI. - Catholiea Christi et Dei nostri Eeelesia sundata super strinam petram, Apostolicae videlitet petrae eonscisionem sepist. ii ad univerSOS Episcopos . INNocENTILs II. - Petram utique .sirmitatem sidei et eatholieae unitatis soliditatem manifeste designans finier epistolas S. Ber-

nardi, cXCIVJ. SAGAMENTHicv Gallicanum, a Mabillonio editum. - In cujus consessione est fundamentum Ecclesiae, nec addersi

hane petram portae inferi praevalent Missa in die Cathedrae S. Petri .

MissALE ROMANUM. - Praesta, quaesumus, omnipotens Deus, ut

nullis nos permittas perturbationibus eoneuti, quos in apostolisae eonfessionis petra solidasti Missu Vigiliae SS. apostolorum

Petri et Pauli .

Igitur certum est voces illas super hune petrum a Patribus intellectas fuisse de side Petri. Unde Luthero affirmanti supra sidem Petri aedis eatam Eeelesiam, merito reposuit Ioannes Εkius : uuis ei in hoc repugnat 3 quis nequi 3 quis inficiatur Ille prodat, nominet quem hujus dissensorem libro I de Primatu Petri, cap. xiiij. Intellexerunt autem Patres, ut dictum est, eadem verba de Petro ipso, prout alia documenta les-lantur. Nec invicem pugnant duae illae interpretationes; sed

173쪽

166 TRACTATΓS DE PΑΡΑ. in unam eamdemque recidunt. Nimirum ubi voees hane Petram, eaeponunt de Petro, intelligunt de Petro quatenus veram

sidem prositente es praedicante. Et quando exponunt de Ade Petri, hoc ipso intelligunt de Petro ipso hanc fidem habente

et praedicante. De quo sic Balterinius :u Ita Patrum testimonia quibus sanctus Petrus, et testimonia quibus ejus fides pestrae nomine explicatur, nihil pugnant inter se, sed optime cohaerent, et in unam eamdemque catholicam doctrinam ac traditionem conspirant. Ex una parte evangelicus lex lus de sancto Petro proprie accipiendus Statuitur: ex alia vero, qua congrua de eo ratione proprie intelligendus sit, commode exponitur : quod utrumque Sanctus Gregorius Nari angenus apte complectens Scripsit : Petrus petra vocatur, atque Eeelesiae sutidamenta sidei suae eredita habet s De ri uc primatu, cap. xu, ' l, n. 45 . PROPOSITIO II'. - oui, sub prael tu quod saneli Patres verba super hanc petram intellererint etiam de side Petri, negaret eus proprie de Petro ipso esse intelligendas, in errorem impingereta Pio VI damnatum. - Sic nempe laudatus Pius VI, in Brevi Super soliditate, 28 novembris 1786, quo damnatus est libellus Quid est Papa inscriptus, cujus auctor Lybel : u duo sancti Augustini testimonioὶ alia refellitur scriptoris sΕIbel, calumnia, dum petrae nomine super quam Christus aedificavit Eccle- Siam Suam, non personam, sed fidem aut consessionem Petri

vult potius esse intelligendam; quasi Patres ii, qui, pro mirassecundi tale Scriptura , petrae vocabulum eo quoque retulerunt, lilioralem illum sensum, quo ad Petrum ipsum directe refertur, deseruerint, ac non etiam apertissime retinuerint.

Sic et magister Augustini fimbrosius : Ipse est Petrus euidi ait: Tu es Petrus et super hane petram aedilleabo Eeelesiam meam. Ubi ergo Petrus, ibi Leelesia. IIaec una vox Patrum v Breve Super soliditate, in bullario Romano continuato, t. III, col. 675 . Objietes 1'. - Solus Christus est fundamentum Ecclesiae, dicente paulo: Fundamentum enim aliud nemo potest ponere prae

174쪽

167ter id quod positum est, quod est Christus Iesus I Cor. , ut, H . - Respondetur : Christus solus est fundamentum Ecclesiae, per Petrum et Isidem Petri, concedo : immediale Seu absque side quam praedicavit et praedicare per successores non desinit Petrus, nego. Cum nempe fides petri non sit insallibiliter vera, et sic sundamentum Ecclesiae, nisi ex ipsa Christi actione et providentia, remanet Christum solum esSe primarium Ecclesiae sundamentum. Sed hoc non impedit quin Petrus sit etiam verissimo sensu sundamentum. Petra Christus, et petra Petrus; sed Christus per Petrum, et Petrus ex Christo. Qualenus Christus fidem Petri, qua totum Ecclesiae aedificium nititur, ipse posuit et jugiter immolam et illaesam seriai, est solus Ecclesiae sundamentum. Quatenus autem fides Petri, sica Christo posita et usque ad finem mundi conservanda, lolam Ecclesiae unitatem et structuram producit el snstentat, ipsa est etiam verum standamentum a Christo constitutum. Γnde proposita Objectio inanis cavillatio est. 06ietes 2'. - Caeleri etiam Apostoli sunt fundamentum, dicente Paulo : Superaedifieati super fundamentum apostolorum Ephes. ii . - Respondetur e Caelori apostoli sunt fundamentum, eo secundario sensu quod fidem Petri praedicaverint, Sub ipsius regimine. Sed fides Petri est fundamentum proprie dictum; eo videliceι sensu quod eam Petri fidem posuerit Christus tanquam normam, per quam et in qua omnes deberent unitatem servare, et sic in societatem hominum veram fidem profitentium coalescere. Constitutus scilicet a Christo Petrus, non autem ullus alius apostolus, ut fideles Omnes atque ipsos etiam apostolos in uni lato fidei et in officio suo conlineret . a Non quidem, ut ait Cardinalis Buporron, quasi hac disciplina egerent Apostoli, quibuS Singulis speciatim in orbis christiani administratione Deus adfuturus erat, sed ut Ecclesiae formam proponeret, qua i m essent post mortem Suam componendaen Responsio ad regem Angliae,

PRotosirio IlP. - Fides Petri super quam a Christo Leetesia.

175쪽

168n1σ1πS M PAPA. aedillevia est, non fuit illa partieularis sides qua Petrus solum orticulum de diuinitate Christi eonfessus erat, sed tota et integra ea tholica fides, quam erat postea praedieaturus et de facto praediearit. - Εvincitur ex facto ipso aedificatae Ecclesiae. Non enim aediscala est per solum istum articulum, nec Petrus solum istum articulum praedicavit; sed Petri praedicatio caeteros etiam fidei articulos complexa est; et per hanc fidem sic praedicatam Ecclesia catholica extructa est. Quod de facto secit Christus, id sane et non aliud, se facturum dixerat. AEdificavit de facto super fidem Petri caeteros etiam articulos complectentem; ergo quando dicebat: AEdisseabo super hane petram, id est, super sdem Petri, intelligebat sidem non solius articuli de divinitate, sed integram. Igitur voces super hane petram, lotam fidem a Petro praedicandam designant.

PsoposiTIO II'. - Petra super quam Christus Eeelesium suam se aedisseaturum dirit, non est solua Petrua, sed et successores

ejus. - Nam Christus Ecclesiam suam non pedis avit usque ad mortem dumtaxat Petri duraturam, et moriente Petro collapsuram, sed usque ad sinem mundi permansuram; prout ipsomet declaravit, dicens: Ecce ego vobiscum sum usque adeonsummationem saeculi, et prout tota Patrum traditio docet. Sane contra Ecclesiam a Christo aedificatam inseri portae praeValuiSSent, si persecutores occidendo Petrum, Ecclesiam Christi simul extinxissent. 0mni aevo certa fuit catholicorum omnium, imo et haeretic0rum doctrina, permansisse mortuo Petro Christi Ecclesiam, et ita quidem ut inseri portae nunquam possent contra eam praevalere. Unde dum dixit Chri lus : iudi scabo super hane petram, non intellexit solum P, trum, nec solam ab ipso praedicandam sidem, sed simul ejus SucceSSores et praedicandam ab ipsis fidem usque ad sinem mundi. Igitur voces istae super hane petram designant unumquemque Romanorum Pontificum, Petri success0rum, sicut et ipsum Petrum, et fidem ab unoquoque Summo Pontifice, non minus quam fidem ab ipso Petro praedicandam. PR0postrio V . - Citata verba Christi, tu re Petrus, etc.,

176쪽

pans Sta ΒΑ. 169rigorose probant Romanum Pontistitem esse in deeernenda fide infallibilem. - Probatur 1' ex ipso petrae Vocabulo, quo u Sus est Christus. Nam, ex propositione IV, per vocem istam designavit Christus, non solum Petrum, sed quemlibet legi- limum ejus succesSorem, Seu quemlibet usque ad finem mundi Ilomanum Pontificem. Igitur quilibet legitimus Bo- manus Pontifex a Christo declaratus est petra, et simul petra haec ab eodem Christo declarata est Ecclesiae sundamentum. Jam vero Christus landamentum istud designando petrae nomine, hoc ipso aperte declaravit inconcussam fore ipsius firmitatem et soliditatem. Hanc enim firmitatem per se exprimit vox petra, quae idem graece et hebraice sonat ac rupes.

Et sicut in lingua Gallica sortius exprimi nequit frinitas

quam locutione hac, serme eomme un roc, ita Christus omnimodam firmitatem expressit dum Simonem cognominavit Petrum, id est, rupem, et dum ei dixit: Tu es rupes et super hanc rupem aedificabo Ecclesiam meam. Quem caeteroquin Sensum ipsemet Christus manifestum socii apud Matthaeum

V, 2οὶ et apud Lucam vi, 48, ), ubi Ecclesiam suam designans sub irpo domus, dicit eam domum pluviae, ventis et numinibus restitisse, quia fundata erat super petram. Porro inconcussam illam landa menti rationem habere nequii Summus Pontifex, nisi sit in decernenda fide insallibilis. Nam Ecclesia est societas quae per unitatem verae fidei coalescit, et quae in hac unitate et per hanc unitatem Stal. Igitur si Romanus Pontifex salsam fidem docere ac praescribere possit, non est inconcussum Ecclesiae sundamentum, et salso eum Christus vocasset petram cui lotum Ecclesiae aedificium inniti deberet, salso nempe ipsi tribuisset inconcussam fundamenti firmitatem, quam vox petra per Se Solam exprimit. Probatur 2' ex eo quod dicta petra declarata Sit fundamentum Ecclesiae. - Εlenim ex propositione IV, per Verba Super hane petram non tantum designavit Christus Petrum et fidem ab eo praedicandam, sed etiam ejus successores et fidem ab eis edocendam et praescribendam. Unde Romanus Ponlisex his

177쪽

170 TMCTATES DE P1ph. verbis vero constitutus est Ecclesiae Christi sundamentum Atqui talis esse nequit nisi sit insallibilis. Etenim Ecclesiae aedificium stare nequit nisi per veram sidem quam Semper illibatam prosileatur. Statim nempe ac profiteretur errorem, desineret esse vera Christi Ecclesia et evaderet 8Snagoga Satanae. Ergo Summus Pontifex non potest esse fundamentum Eccleside Christi, nisi sit fundamentum Ecclesiae quae Semper veram fidem prosteatur. Atqui non potest Summus Pontifex esse fundamentum Ecclesisse veram fidem semper prostentis, nisi sil insallibilis. Ad quod probandum duo requiruntur et sufficiunt: primo ut lola vis et soliditas aedificii Ecclesiae oriri debeat ex soliditate sundamenti, et secundo ut non p0SSilila oriri nisi ipsummet fundamentum sit in fide insallibile.

Atqui haec duo certa Sunt. Primo, tota vis et soliditas aediscit Ecclesiae a soliditate flanda menti oriri debet. - Ρalet ex ipsa sundamenti metaphora. Nam in aedificiis materialibus structurae soliditas a fundamento lula pendet; ita ut saliscente landamento tolum dediscium certo collapsurum sit. Nec allegari potest ulla ratio cur Cisristus hic non censendus sit juxta SenSum naturalem metaphorae loculus. Leonira loqui debuit juxta obvium et

naturalem verborum SenSum, cum agatur de re ex qua pendero debebat lota Ecclesiae constitutio. - Insuper idem sic probari potest; si ahsolutam solidi talem Suam aliunde quam a fundamento haberet Ecclesia, jam vel stare posset abSquelandamento, vel non posset. Si prius, Vel Staret per seipsam, ut tunc ipsius indamentum nullatenus esset Ierum landamentum, et salso eam Christus declarasset super fundamentum illud aedificatam : vel staret per aliud; et tunc istud aliud esset fundamentum, et verum remaneret lotam aedificii soliditatem a sundamento pendere. Si posterius, id est si dicatur Ecclesiam stare non posse abSque landamento, ergo deficiente sundamento tota corrueret, ac proinde ipsius soliditas a fundamento tota dependet. Ergo primo lota vis et soliditas aediscit Ecclesiae a fundamenti soliditate revera trahitur.

178쪽

trahere, nisi landamentum istud sit quoad fidem insallibilo. Elenim Ecclesiiu soliditas consistit in fide semper et insallibiliter vera: si quidem Stante vera fide, stat Ecclesia Christi: corrupta autem side Ecclesiae, jam desineret esse vera Christi Ecclesia et synagoga Satanae dicenda foret. Unde Ecclesiae soliditas est ipsius fidei insallibili las. Ergo si Ecclesia solidi talem suam a fundamento trahat, ab ipso trahit fidei suae insallibilitatem. Sed a frundamento trahere nequit quod in

ipso non est: ergo secundo nequit solidi talem suam a fundamento trahere, nisi landamentum sit quoad fidem insallibile. Aliunde primo soliditalem suam trahit a fundamento. Ergolandamentum istud est quoad fidem insallibile. Cum autem aliunde standamentum hoc seu petra haec non sit solus Poetrus, sed etiam et aeque quilibet Romanus Pontifex Petri Successor, remanet Romanum Pontificem, vi citati textus, pro insallibili quoad decernendam fidem esse omnino agnoS

cendum.

Probatur δ' expendendo hypothesim Papae lallibilis. Admissa scilicet illa hypothesi, jam stare nequit citatorum Christi verborum veritas; quod sic probatur : Si Summus Pontifex in decernenda side erraret, vel reliqua Ecclesia ipsi erranti et errorem docenti adhaereret, vel ipsi contradiceret, vel indisserenter sese haberet. Atqui nullum ex his dici po

Primo, cilalis Christi verbis repugnat reliquam Ecclesiam Romano Pontifici errorem docenti adhaerere. Nam tunc lola Ecclesia erraret, et salsum esset quod dixit Christus, portae

inseri non praevalebunι adversus eam. Imo Ecclesia quae Sic Pr- rare p0SSet, jam non esset sua; proinde non veriscarentur verba aedifieobo Eeclesiam meam, si quidem ista non eSSet sua, nec aliam aedificasset.

Seeundo, si erranti Romano Pontisci reliqua Ecclesia resisteret, iam Ecclesia solidi talem fidei haberet aliunde quam ex ipso Summo Pontifice. Ergo Summus Pontifex non eSSet

179쪽

m TMCTANS DE PAPA. fundamentum Ecclesiae sic sine ipso flantis. Ergo veritatem non haberent Christi verba, quibus asseruit aedificandam Ε - clesiam super hanc petram, id est, Super Ρetrum et ejus Successores, ac proinde super Romanum Pontificem. Romanum autem Pontificem constituit Christus standamentum Ecclesiae absque ulla certi temporis constitutione, ut ait Pius VI linBrevi de Nuntiaturis, capite viii, sectione II, n. 25 . Et caeteroquin non esset ratio excipiendi unum tempus polius quam aliud. Unde vel nunquam, vel semper Romanus Pontifex Ecclesiae sundamentum est. Igitur contingere nequit ut, Romano Pontifici errorem docenti Ecclesia resistat; quia iungiam Romanus Pontifex non esset Ecclesiae sundamentum, agproinde veritate carerent verba Christi, quibus Romanus Pontifex fundamentum constitutus PSt. Tertio repugnat pariter citatis verbis Christi. Romano Pontifice errorem docente, Ecclesiam sese indisserenter habere, id est, nec assentire nec dissentire. Etenim Ecclesia, sumpta pro collectione Episcoporum, tenetur ex ossicio veram fidem populos edocere atque ab eis erroris venenum avertere. Igitur si non dissentirent ac resisterent Episcopi, dum Romanus Pontifex haeresim doceret, praevaricatores et ipsi forent: tum quia ossiicio suo deessent, tum quia qui lacet dum loqui tenetur pro consentiente habendus est, tum quia ex ipsorum silentio summum exurgeret fidei periculum. Proinde Ecclesia, utpote quae ex Episcoporum collectione potissimum constat, jam desceret, nec esset vera Christi

Ecclesia. Falso igitur dixisset Christus : Et portae inferi non praevalebunt adversus eam. Ergo h7pothesis Papae lallibilis

eum citato textu tu es Petrus, etc., nequaquam Stare potest. Probatur 4' ex eo quod pronomen eam potius reserendum sit ad vocem petram quam ad vocem Leelesiam, et sic intellectum Romani Ponti scis insallibilitatem evincat. - Moveri solet ab interpretibus quaestio, an in illo textu, et super hane petram aedisitabo Eeelesiam meam, et portae inferi non praevalebunt adversus eum, vox eam reserenda Sit ad petram, an ad

180쪽

Ρ1IM SECUNDA. 75Εeclesiam. Quatenus resurri deberet ad Ecelesiam, sequitur, latentibus omnibus, Ecclesiam esse in fide insallibilem. Ergo si probetur ad petram potiuS esse reserendam, colligendu merit petram illam seu Romanum Pontificem esse revera iv. sallibilem. Porro ad petram potius reserenda eSt, quod Sic probatur : quando quis, de duabus rebuS antea locutus, subjungit vocem illam, priorem designat: si dicat hane, agit de posteriore : tandem Si dicat eam, vi solius hujus pronominis incertum est utrum de priore agat, an de posteriore; quia hujus dictionis proprium est ut per se non magis priorem designet quam posteriorem. Sed tunc recepta regula est vocem eam reserendam esse ad partem quae principalis est seu majoris momenti, et circa quam Sermo directe et principaliter versatur. Porro in praesenti caSu principale totius propositionis subjectum est petra, non autem Ecclesia. Nam ibi Christus sermonem ad Petrum dirigit: Beatus es Simon. . . et ego illeo tibi, quia tu es Petrus et super hane petram edisiecto, etc. Et nempe Chri Stus promittit renumerationem ob emissam ab ipso conseSSionem; quae rennineralio Sic exprimitur: Super hane petram aedisticabo Ecclesiam meam. snde Petra, quam ibi Christus alloquitur, est et promissionis et remunerationis objectum. Haberi ergo debet vox petra tanquam primarium phraseos Subjectum, et vox Ecclesia lan-

quam subjectum secundarium. Proinde pronomen eam ad petrum reserendum est. Quae petra cum sit non tantum de

sancto Petro, sed et de Romanu Pontifice intelligenda, dum dicitur a Christo : Adversus eam petram inferorum portae non praevalebunt, aequivellenter decernitur Romani Pontificis in- saltibi litas. ιConfirmari posset interpretatio ista haud paucis Sanctorum Patrum textibus. Verbi grati , dicit S. Epiphanius : Solidae illi petrae eui portae inseri non praepalebunt. Et sanctus Augustinus : Ipsa est petra quum non vincunt 3uperbae inferorum