Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

211쪽

TRICT1TI S DE PAPA.2' Idem constat ex damnata silentii obsequiosi doctrina, per Ponti scias constitutiones, quae jamdudum ab universali clesia receptae sunt. Nimirum Alexander VII, anno 1665, Subscribendam praecepit juramenti formulam, tenoris hujusmodi : Ego N. eonstitutioni apostoli eae Innoeentii X datae die tertia mali, anni 1655, et eonstitutioni Alexandri VII datae l6 omtobris auito 1656, Summorum Ponti leum, me subjicio; et qui imque propositiones eae Cornelii Iansenti libro tui nomen ΑΠcusNNuseaecerptas, et in sensu ab eodem auetore intento, prout per illas praedietas eonstitutiones Sedes apostolica damnarit, sincero animo damno et rejicio, et ita juro. Si e me Deus adjuvet et haee saneta Gangelia. Ibi sane exigitur interna obedientia, siquidem exigitur ut damnatae propositiones damnentur et rejiciantur Sincero animo. Proinde rejicitur ac damnatur doctrina quae tenet externam susscere. Item obsequiosum silentium damnavit Clemens XI, constitutione Vineam Domini: in cujus exordio sic legere est : Cum inquieti homines... docere non sint veriti ad obedientiam eonstitutionibus apostolicis debitam non requiri ut quis Ianaeniani libri sensum in quinque propositionitus, interius ut haereticum damnet, sed satis esse si ea de re obsequiosum, ut vocant, silentium teneatur. ..; hine est quod nos ad opportunum et efiic tam eritiali morbo remedium adhibendum eaeeitali, etc. Et sub sinem ita pronuntiatur: me nostra perpetuo valitura conStil tione, obedientiae quae praeinsertis apostolicis constitutionibus debetur, obsequioso illo silentio minime satisfieri, sed damnatum

in quitique praesutis propositionibus Iansentani libri sensum, quem illorum rerba prae se ferunt, ab omnibus Christi fidelibus

ut haereticum, non ore golum, sed et eorde rejici ac damnari debere, declaramus, decernimus, ordinamus.

Advertat autem lector citatas Alexandri III et flumentis XI constitutiones ab universali Ecclesia receptas fuisse. Γnde, cum ab ipsis mei Gallicani sIstematis propugnatoribus tanquam insultibile habeatur quod definitum est a Romanis Pontiscibus, accedente iacilo Ecclesiae universalis consensu, et duo

212쪽

PUS SECUNDA. 205

ei tali Pontifices definierint deberi internum Pontificiis decretis

obedientiam, etiamsi nondum univerSalis Ecclesiae assensus accesserit, remanet i Stud tenendum eSSe tanquam omnino

certum et de side, etiam juxta dictum Gallicanum systema . III. dam vero, si Romano Pontifici de fide aci moribus decernenti, et quid erodendum sit pnaecipienti, debeatur reruet interna obedientia, invicte sequitur eiusdem Romani Pontificis quoad hujusmodi decreta insallibilitas. Nam si posset

Romanus Pontifex erronee desinire, et credendum priecipere quod in se salsum eSt, repugnaret ei deberi veram et internam obediensiam. Nedum velit Deus nos errori credere, id essentialiter abhorret ac prohibet. Nec potest nos ad aliquid credendum obligatos viale, nisi hoc Sit certo verum.

Igitur ex isto principio, decretia Pontisiciis de Aide statuen-ιibus vera obedientia debetur, ineluctabiliter sequitur Romani Pontificis insallibilitas. Cum ergo principium istud incunctanter admittant adversarii nostri, id est, Gallicani systematis

sequaces, quomodo non Vident, Sequelam absque aperta ve-

Sania negari non posse ΤPRoposiTio II'. - Εvincitur Romani Pontistieis iustillibilitaseae isto priueipio: a Penes Romanum Ponti ieem residet plena potestas, universalem Leelesiam pascendi, regendi ae gubernandi. v - De ipso principio ambigi nequit, cum cecumenica synodus Florentina expresse desini verit: a Sanctam apostolicam Sedem et Romanum Pontificem in universum orbem tenere primatum, et ipsum Pontificem Romanum successorem esse beati Petri principi S apostolorum, et verum Christi vicarium, loliusque EccleSi de caput, et omnium christianorum Patrem ac doctorem existere; et ipsi in beato Petro paseeiuli, regendi et gubernandi universalem Ecclesiam a Domino nostro Iesu Christo plenam potestatem traditam esse, quemadmodum otium in gestis conciliorum et canonibus

continetur B

li Juvat lite miserum quoddam effugium praecludere, quo adversarii nonnulli hujusco definitionis vim declinare tentarunt. Objiciunt nempe ultima citata

213쪽

20s DRIATΓS DE PΑp1. Coelerum hic rem habemus cum adversariis qui principium istud cum omnimoda veneratione recipiunt, et lan- quam dogma et articulum fidei prosilentur. Unde in eo lan-lum a nobis dissentiunt, quod negent ex isto principio certam demonstrari Romani Pontificis inerrantiam. In quo sane prorsus hallucinantur.

Nam, ex citata Florentini concilii desinitione, Romano Pontifici competit plena poleStas universalem Ecclesiam pascendi ac gubernandi. Si plena, ergo a sortiori praecipua. Sed praecipua pars potestalis pascendi et gubernandi universalem Ecclesiam, est potestas decernendi de side, id est, regulam si dei ab omnibus tenendam edicendi et obligatoriam sa-ciendi. Enimvero in eo potissimum. consistit hocce Ecclesiam pascendi ossicium, ut ei praebeatur verae doctrinae pabulum, et ab ipsa errorum ac haeresum lupi arceantur. Unde

qui habet in Ecclesia praecipuam pascendi potestatem, hoc ipso hubel et potestatem desiniendi quid credendum sit, et ad ita credendum omnes obligandi. Sed praecipuam pagendi

verba, quemadmodum etiam in stratis conciliorum et canonibus eontinetur, aliter se habere in una ex editionibus Florentini concilii; ita scilicet legi, in oditione anni 1526 : juata eum modum qui es in oestis conciliorum et ea nonibu3 continetur. Cui postremae lectioni od haerentes, dicunt plenam illam Romani Pontificis potestatem, intellegiam fuisse a Florentinis patrihus ad terminos concili rum et canonum restrictam. l nde concludunt plen m hanc potestatem non OSSe proprio talem, sed canonibus et conciliis subjectam. Misorum sane, si quod unquam, Astigium t N am ubi agitur de vero alterius documenti textu, et una e vulgatis editionibus ab aliis discrepat, res est ex originalibus et authenticis manu- seriptis proeul dubio dijudicanda. Porro extant sex originalia exempla cum authenticis subseriptionibus. Et in his omnibus legitur: quemadmodum eιiam in gestia conciliorum et canonisua contineIur. Correspondens autem textus gra cus, in sex istis nianuscriptis, idem est et omnino hisce latinis vocibus quadrat. De quo vide Petrum Ballorini ide Potestate erelasiastica, copiis iv, 3 5, 4, 8, in nota, pagina 48. Romae l850ὶ. Igitur certo mendosa est editio anni l 526, neque potest a probo scriptore tanquam auctoritas allegari, cum certo constet eam a

vero textu recedere.

Praeterea etiamsi legendum foret, juata eum modum qui eι in peltis, etc., naturalis et obvius sensus foret: idipSum quod desiniebat synodus, contineri etiam aeu jam traditum reperiri. in gestia conciliorum et eanonibus. Intelligere autem verba fuata eum modum, quasi significarent juaeta illum oradum seu illam eatensionem, pmut volunt adversarii, nihil aliud est quam textum torquero et ab obvio sensu palam recedere. Sed, ut diximus, lectio haec anni 1526 pro spuria habonita est.

214쪽

. 20 et

p0lesialem oblinei Romanus Pontifex , ,siquidem oblinet et plenam; ergo penes ipsum est jus obligatoria fidei decreta edicendi. Iam vero talem pol talem habere nequit Romanus Pontifex, nisi sit insallibilis. Si enim errare possit in siloidefinitionibus, repugnat obligatio ejusmodi desinitionibus adhaerendi. Quod enim nos obligatos Deus velit ad credendum

desinitionibus quae erroneae eSSe p0SSint, non lanium libSonum

est dicere, sed etiam impium. Igitur ex eo quod de fide sit, Romano Pontifici competere plenam pascendi potestatem, ineluctabiliter sequitur eum esse in definienda fide insulti hilem. Gallicani systematis sequaces oro atque obtestor ut serio allendant ad hanc plenam pascendi ac gubernandi potestalem, quam Romano Pontifici adscribit Florentina sTnodus. Si nequeat Summus Pontifex circa fidem Statuere, ac Suas ejusmodi desinitiones obligatorias sacero, salsum est ipsi a Christo colla iam suisse plenam pascendi potestalem; imo praecipua hujusce potestalis purie caret. Igitur, vel negale in Romano Pontifice plenam illam potestatem, vel concedite obligatorias esse ipsius quoad fidem desinitiones. - Concedimus, inquiunt, obligatorias esse; imo teneri fideles omnes ad cis adhaerendum eae animo, et ante omnem .clesiarum

consensum. - At si hoc Sincere concedilis, quomodo non

videtis concedendam et Romani Pontificis insallibili lalom Τgdhaerere eae animo propositioni a Papa definitie, quid aliud

est quam eam omnino certam eredere' duod si teneor rei laseredere omnes et singulas Ponti scias definitiones, hoc ipso leneor credere Pontificem in eis non errasse; seu quod idomesti teneor ipsum insallibilem credere. Et haec quidem apertissima contradictio propria est Gallicani sγstemalis sequacibus; at est autem a STStemate Ianse-nistarum, Marci Antonii de Dominis et Febronii. Nam hi Romano Pontifici denegant plenam pascendi potestatem, neque ipsius definitionibus eae animo et ante Ecclesiarum assensum adhaerendum esse concedunt. Proinde, absque contradictione sustinent erroneas esse posse Romani Pontificis de-

215쪽

208TR1CTATES DE PAPA. sinitiones, seu ipsu in esse saltibilem. At Gallicanum systema concedit deberi Pontificiis definitionibus sinereum et eae animo Obsequium, etiam ante omnem EccleSiarum con Sensum, et simul certam esse negat Romani Pontificis insallibilitatem: negat, Scilicet certo veras esse desinitiones, quibus dicit adhae- . rendum esse sincere et eae animos Insincerum prosecto STSlema, nisi ineptum prorsus dicendum sit. Puomst Tio III'. - Εvincitur Romani Pontisieis insultibilitas ex isto principio : a Romanus Pontis eae est e trum totius unitalis catholica v - Centrum unitalis catholicae dicitur ille cujus fidei sese aptare et regimini subjicere quilibet tenentur ut possint esse societatiS catholicae membra, et sub ejus unitate comprehendi. Unde duplex est ejusmodi unitatis centrum videlicet : centrum unitatis sidet, cum quo fidem docente convenire ac conSentire, et centrum uni latis regiminis, cui regenti ac praecipienti subjici et adhaerere fideles omnes lenentur. Iam Vero,

I. Est revera Romanus Pontifex totius catholicae unitatis centrum. Quod hic non pr0bamus, Sed certum Supponimus; cum sit de fide, et ab adversariis quos hic consulamus i id est, Gallicani s emolis propugnatoribus, pro inconcusso habeatur. Satis sit adduxisse praeclara Pii VI verba, in Brevi Super

soliditate: u In hoc apostolicae cathedrae principatu firmum voluerit Christus constrictumque teneri unitalis vinculum, quo Ecclesa, per univerSum mundum propagaudd, ex membris quantumcumque dissitis, mutua omnium in uno capite consocialione, in unam corporiS compagem coaleSceret. v fitque ibidem laudatus Pontifex, inter eos quos dicit Spalatensis errores, quibus Parisiensis Facullas haereticae ac schismaticae pravitalis nolam inussit, hunc recenset: Falsum esse unionem Eeelesiae eatholicae in uni sole rectoris risibilis consistere. Et post pauca subdit : u Praeclarum etiam, utque ut allatae Parisiensium doctorum Senientiae, sic el eonStanti majorum suorum traditioni plane consentaneum de Romani

Pontificis primatu testimonium edidere Gallicani praesules

216쪽

phlls SECEND1.209 in comitiis anno 1681 : Caput est, inquiunt, Ecclesiaeentrum unitatis. Obtinet ille in nos primatum auctoritatis et jurisdietionis, sibi a Christo Iesu in persona saneti Petri collatum. Pui ob hae veritate dissentiret, schismaticus, imo et haereticus

II. Ex eo quod Romanus Pontifex lolius sit unitalis catholicae ac proinde etiam unitatis fidei centrum, invicte sequitur eum esse in decernenda side insallibilem. Si enim sit centrum unitatis si dei, tota Ecclesia convenire debet cum fido quam ipse prosiletur, desinit et praedicat. Sed tota Ecclesia catholica amplecti ac profiteri non potest fidem salsam; quia

jam desineret esse vera Christi Ecclesia, columnaque et firmamentum verilati S. Ergo necesse est ut sides Romani Pontilicis, cum qua tota Ecclesia convenire debet, nunquam erronea sit; ac proinde Bomanus Pontifex in dercornonda sideinsallibilis est. Igitur manifestissimam contradictionem involvis allicanum sJSlema, cum ex una parte Romanum Pontificem catholicae unitalis centrum prosileatur, et ex alia parte saltibilem eum in edocenda et definienda side contendat. PnoposiTio IV . - Εrincitur Romani Pontifieis infallibilitas eae isto prineipio : a Romanus Pontistae est judeae supremus sidelium. ου - I. De fide est dictum principium; nec ni, ullo catholico negari potest. Conflat i ' ex concilio coeumenico Lugdunensi secundo, a quo approbata suil sequens si dei formula, a Graecis exhibita et juramento firmata : v I pSa quoque sancta Romana Ecclesia summum et plenum primulum ei principatum super universam Ecclesiam catholicam obtinet 1 quem se ab ipso Domino in beato Petro apostolorum principe si vovertice, cujus RomanuS PonliseX est SuccesSor, cum potes latis plenitudine recepisse veraciter et humiliter recognoscit.

Et sicut prae caeteris lenetur si dei veritatem defendere, sic elsi quae de fide subortae fuerint quaestiones suo debunt judicio definiri ... D eidem omnes Ecclesiae sunt subi lae; ipsarum praelati obedentiam et reverentiam ipsi dant f apud Labbo, t. XIV, p. 5l2, editionis Venelae, l75l . u Subscriptam fidei

217쪽

si deliter docet ei praedical sacrosancia Ecclesia Romana ipsum inviolabiliter servaturum, nec ab ea ullo unquam tempore recessurum... proin illo η ibid. , p. bibi. Igitur principatui Ecclesiar Bomanae reliquae omnes Ecclesiae sunt subjectae. Et hunc principalum obtinet Romanus Ponti sex utpote successor Petri, cui dictus prima lus a Christo collatus est. Et ei obedientiam dant reliquarum Ecclesiarum praelati. Et subortae qui ostiones si dei Romanae Eccleside judicio desinisi debent. Porro his formulis aperie declaratur Romanus Pontifex fidelium Omnium judeae supremus, et Speciali in supremus judex in sidet quaestio libus. 2' Idem constat ex plena polestate universalem Ecclesiam regendi ac gubernandi, quam Romano Pontifici adscripsit Florentina Synodus secumenica. Qui nempe talem potestatem habet, est hoc ipso supremus fidelium omnium judeae. δ' Constat insuper ex Brevi Super solidi tale Pii papae VI. Ibi nempe laudatus Pontifex acriter redarguit novatorem Erbel quod non veritus sit fanaticam turbam appellare populum exclamantem, Summum Pontisicem rase judicem supremum sidelium: ot addit Pontifex hoc idem esse ac sanaticam appellare vocem Christi, claves regni caelorum cum ligandi solvendique p0lesiale Petro pollicentis, et sanatica appellare tot solenania loliosque repptita Pontificum ae conciliorum decreta. Unde principium istud, Romanus Pontifer est supremus judersidelium omnium, ab omnibus catholicis tanquam certum et deside admittendum est, et de facto admittitur.

II. Quod autem ex isto principio rigorose deducatur ejusdem Romani Pontificis infallibilitas, facili negotio evincitur. Etenim si revera sit fidelium omnium supremus judex, potest eos judicare quoad causas si dei judicio supremo, id est, definitivo ei ullimo, ita ut nullus exiet superior judex; alias enim non foret ipse supremus judex, ut patet. Igitur obligare potest sideles omnes ad standum et obediendum judiciariis suis circa fidem sententiis; seu, quod idem est, tenentur fideles omnes

218쪽

2ll Romano Pontifici, de fide judicanti ac decernenti, obedire, ac proinde eam fidem prosteri ac tenere quam praescribit Romanus Pontifex. Sed repugnat obligatos a Christo fuisse fideles

ad credendum errori: ergo erronea esse nequit fides quam praescribit ac lenendam decernit Romanus Ponti sex. PROPOSnio P. - Εrineisur Romani Pontifieis infallibilitas eae isto prineipio : a Romanus Pontifra est Pater et doetor sidelium omnium. n - l. Quod revera latis Sit, expressis terminis definivit Florentina oecumenica sTnodus. Proinde principium istud de fide est, prout etiam de fide est Romanam Ecclesiam, ratione scilicet Summi Pontificis ipsi praesidentis, osse omnium Ecclesiarum matrem ei magistram. Hinc, in Brevi Super soliditate, pronuntiat Pius VI, in Romani Pontificis voce Christi poeem oves audire; et de Romana Sodo dicii : Iu qua Petrus adhue velut in propria Sede rivit et praesidet, ae praestat quaerentibus sit dei peritatem. II. Immerito Romanus Pontifex diceretur omnium Ecclesiarum Pater et doctor, et Romana Ecclesia mater et magis- ira, nisi Ecclesias ei fideles omnes in vera fidei Christi gignerent ac ' enutrirent; et nisi hanc verae s dei generationem et

enutritionem revera omneS acciperent a Romano Pontifice lanquam spirituali Patre ac doctore seu a Romana Ecclesia tanquam matre ac magistra. Porro si errorem doceret ac des niret Romanus Pontifex, non verae fidei generalio et onu-irilio ab ipso reciperetur, Sed mors. Proinde non esset fidelium Christi Paler et doctor, Sed peremptor. Repugnat nempe eum a Christo constitulum fuisse fidelium Patrem et doetorem, nisi simul insallibili latis praerogativa donatus sit. praeterea hoc ipso quod Christus Romanum Pontificem cunctis fidelibus patrem et doctorem constituerit, obligatas voluit Ecclesias omnes ad excipiendam ei sequendam fidei doctrinam ab isto Patre et doctore traditam. 0mnes igitur tenentur praedicatam a Romano Pontifice fidem recipere. Sed repugnat talis obligatio si Romanus Pontifex errorem docere valeat;

ergo in lallibilis est.

219쪽

Pgopost IIo I'. - Falsum est istud adrersariorum principium ru Suprema potestas et insultibilitas a Christo data fuit toti Eeelesiae, nempe Discoporum eollectioni: non autem soli Petro ejusque successoribus Romanis Pontifieibus. B-Duplici sensu hocce

principium intelligi potest: 1' in eo sensu quod Christus in- fallibilitatem contulerit Episcoporum collectioni, qualenus divisae a Romano Pontifice et contra ipsum sentientio 2' in eo sensu quod eam contulerit conjunctim collectioni Episcoporum et Romano Pontifici, ita ut noc collectio Episcoporum sit insallibilis nisi ipsi consentiat Romanus Pontifex, nec vicissim infallibilis sit Romanus Pontifex, antequam ei consenserit pars major Episcoporum. Porro in utroque Sen Su principium istud salsum eSt. I. Falsum est collatam a Christo fuisse insultibilitatem collectioni Episcoporum, quatenus a Romano Pontissice divisae. Nam alioquin absonae prorsus forent et illusoriae promissiones Petro personaliter a Christo factae. Absonum, verbi gratia, et mondax laret dictum istud Christi : Tu es Petrus et super

hane petram aedisticabo Ecclesiam meam. Nam supremam auctoritatem et insallibilitatem conserendo Episcoporum collectioni, Christus Ecclesiam suam nullatenus aedificasset super Petrum, sed Super Senatum, majori Epi Scoporum parte constantem. Erronea proinde suisset conciliorum et Patrum conflans persuasio, qua in persona Petri Romanum Pontificem docuerunt pro sundamento a Christo positum fuisse. Item mendacia et illusoria verba haec ad Petrum dirocia :Pasce agnos, pasce oves mea3. PaSlor scilicet supremus in Ecclesia flaret dictus senatus, non autem Petru S eiusque Sueces-

220쪽

p1RS SECΓNDA.2l5sores Romani Pontifices. Ex quo iterum Sequeretur circa Ecclesiae conStitutionem perpetuo errasse Patres, concilia, lolam denique Ecclesiam catholicam, cui constans persuasio fuit hisce verbis Romano Pontifici, in beati Petri persona, collatam a Christo fuisse plenam potestatem universalem Ecclesiam pascendi aο gubernandi. Item mendaciter Petro commisisset Christus officium eonsili mandi fratres suos: Si quidem hoc officium non ipsi revera commisisset, Sed econtra voluisset ipsum a fratribus corrigi et in vera side confirmari.

Et tandem Petrum decepisset Christus quando ipsi dixit, tibi

dabo elapes regni eoelorum et quodcumque solveris, etc.; Si

quidem non ipsi et successoribus ejus in Romana Sede potes-lalem hanc contulisset, sed collectioni Episcoporum. IInde crassior ille Gallicanismus, qui supremam auctoritatem et insallibili talem in majori Episcoporum numero adScribit, etiam dissentiente Romano Pontifice, textibus evangelicis aperte contradicit, et Patrum conciliorumque sidem ac d trinam subvertit. Prieterea, si insallibilitas stet penus collec-lionem Episcoporum qualenus a Romano pontifice divisam, invictissime sequitur, non Romano Pontifici, sed huic collectioni competere supremam desiniendae sidei potestatem. Proinde Romani Episcopi potestas jam non erit suprema, prout pronuntiavit Tridentina fruodus; nec plena ad pascendam, regendam et gubernandam universalem Leelesiam, prout desinivit concilium Florentinum ; sed erit inferior relative ad potestalem hujusce collectionis, et ei obsequi tenebitur. Nec objiciatur Ron o Episcopo remanere supremam potestatem relative ad unumquemque Episcopum singulariter sumptum, licet non relative ad eorum collectionem. Nam si saltibilis ipso sit, non tenebitur unusquisque Episcopus ipsi fidem praecipienti obedire; nec est ratio cur in definienda fide ipsi tribuatur major auctoritas quam Parisiensi, aut cuilibet alteri Episcopo. Et pariter si suprema regiminis potestas stet penes collectionem Episcoporum qualenus a Romano Pontifice seiunctam, ipse Romanus Pontifex carebit hac supirema et plena regendae uni-