Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

251쪽

a roneam, ut merito possit Ecclesite judicio hosti elica declusi rari u Recognitiones Bollui mini, initio primi voluminis, positae in editione Pragensi anni 17 21, numero 28 . In cilato libro IV, capite ii tractatus sui de Romano Pontisiice, ita primum Scripserat idem Bellarminus : u duaria

a Senientia est ..., Pontificem non posse ullo modo definire u aliquid haereticum a tota Ecclesia credendum. Haec est eOm- munissima opinio sere omnium catholicorum . npostea vero vocum illam opinio qua perperam uSuS eral, correxit hoc modo : Ubi dicitur : Ha)c est communissimas opinio sere omnium catholicorum : rectius dictum fuisset :a luec est communissima sententia. Opinio enim incerti ludici nem habet. Eam vero Senientiam certa In eSSe credimuS, Bl-u que ut lutem in Sequenti capite defendimus f Recognitiones, numero 2 Ti. Ergo Bellarminus opinionem de Romani Pontificis ex cathedra fidem docentis saltibili late pronuntiavit manifeste erroneam et haeresi prorimam; ac inSuper eamdem quoad se seu materialiter specta lana, judicavit haereticam, siquidem censuit eam Ecclesiae judicio posse haereticam declarari. Non enim potest Ecclesia haeret leum declarare, nisi quod jam est revera in se ac materialiter haereticum. SuAREE. - a Veritas eatholica est, Pontificem definientem ex cathedra esse regulam fidei, quae errare non poleSi quando aliquid authentice proponit universae Ecclesiar tanquam deside divina credendum. Ita docent hoc tempore omnes catholici doctores. Et censeo esse rem de sit de eertum v tractatu Dessule, disputatione V, sectione Vm, n. 4 .u Ausus est dictus Rogerus respondere, non esse de si docertum, Pontificem desinientem sine concilio generali non

posse errare. Sed est reSponsio, non Solum nimi S temeraria, sed etiam erronea: nam licet olim fortasSe aliqui doctores catholici falludit ad Gersonem et otios tempore eoneilii Constantiensi si sine pertinacia in hoc dubitaverint vel erraverint,

252쪽

p19s SECUND1.2 i5rum scriptorum concors de hac verilate sententia, ut eam in dubium revorare nullomodo liceat s De fide, libro III, dispulatione XX, Sectione ni, n. 22 . Tit0ΜΑs ST LETONΓs controvorSia ni de primario subjecto potestatis ecclesiasticae, quaestione IV - lomo XX Bibli, theear B aberti, pag. 84ὶ : u Vera sententia est R0manum Pontificem ..., ut publica persona est, id est, quando deside consultus ex officio respondet et decernil , lustreticum dogma nec unquam hactenus ira didisse, nec tradere posse. . . Et contrarium Sustinere eSSot assertio erronea, seandalosa et offensiva, etsi fortasse non haeretiea. Est nunc recepta et communis. n Et paulo post de theologis contrarium sentientibus, ita pronuntiat : a lius aulem viros, ut haeresis arguere non velim, ita profecto ignorantiae et lemeritalis excusari non possunt, maxime posteriores isti. o Peristos posteriores intelligit Alphonsum de Castro et Adrianum II. SANous ANTONmrs, - loquendo de Pontificiis de rotis circa fidem aut mores : u In talibus dicendum ost, quod licet absolute, pensatis solis personis Papae et Cardinalium, Papa cum ipsis possit errare, Supposita tamen divina providentia, et Spiritum Sanctum loqui per Ecclesiam, credendum est Pa-yam non pOSSe errare ... Et dicere quod in hujusmodi Papa erraret, esset haereticum n Summa, parte III, litulo 12, cap. Vm,' 2, torno III, pagina 54l, edit. Verome, 1740 . Non me sugit

difficultatem lacero quosdam alios ejusdem sancti Antonini lex lus; certum laniem remanet ibi ab ipso haeretieam dictam fuisse opinionem de Romani Pontificis saltibili lato. BEAms ΛΓcΠSTINLs TRIUMPHUs. - Fuit is sanctorum Thomae et Bonaventurie discipulus, . ac postmodum in Academia Parisiensi doctor ac professor. Loquens de Romani Pontificis determinationibus circa fidem, sic habet: a Post cujus delerminationem, haereticum esset contrarium pertinaciter a SSereren de Potestale ecclesiastica, quaestione X, art. 5 . DUAcrasIs FΑcdLTAS, - in epistola ad Ludovicum XIV, de-

253쪽

246 TRACT1TES DE PAPA. clarat doctrinam de saltibili late Papae semper in ea regione a catholicis habitam fuisse pro erronea et schismati ea fui de illam epistolam Supra, sectione I, capite xii, ἶ 2j. CENSOREA ROMANI. - In congregatione Cardinalium ab Innocentio XI specialiter depulata , censuerunt non p0SSe milius agi in proscribendis qualu0r Gallicanis propositionibus,

quam abstinendo ad Summum a sola nota hari' eos; caeteraS nimirum inurendas esse. Vide saelum Supra enarratum

sparte II, sectione II, capite xii, ἶ 5j.

roneam et haeresi proaeimam, istam propositionem : Pupam in dirimendis eae cathedra sit dei quaestionibus non esse infallibilem. Vide id leslatum supra citato capite xit, q4.D0MlNIcUs Ba Es, - ordinis Praedicatorum, primarius olim Salman licensis professor : u In publico fidei judicio non polust Summus Pontifex errare. . . Quocirca arbitror hanc conclusionem tanquam apostolicam traditionem esse tenendam; et quidem ut talis haberetur ab omnibus fidelibus, nisi a tempore concilii Constantiensis in agro Domini inimicus homo, id est diabolus, gigantam SuperseminasSel. Etenimusque ad illa tempora soli Graeci errabant in hac parte, atque ita divus Thomas, in opusculo contra errores Graecorum, tanquam singularem Graecorum errorem narrat. Et procul dubio si quaestio haec ad concilium legi limum deserretur, non dubito quin praedicia conclusio desiniretur tanquam verasides, et contraria anathematizaretur. Quin potius existimaverim quod jam est desinita a Leone X in bulla contra Lutherum, articulo 28 ου II' II , quaest. I, art. 10, rub. 2i ci latus a ROcaberio, de Iustillibilitate Romani Pontisicis, lomo I, libro I, c. I, n. 18 l. Dicere opinionem de fallibilitate Papae posse anathematizari, id est, haereticam declarari, idem est ac dicere illam

esse de se seu materialiter haereticum. Praeterea existimat

Bannes inerrani iam Papae in publico fidei judicio jam fuisse desinitam tanquam rerum sidem. Porro hoc idem est ac haereti-

eam asserere opini0nem contrariam.

254쪽

srinum, sed desectibile et deviabile. Qui error peruitiosissimus, utpote qui Sedis apostolictu desinitiones, fidei declarationes, haereticorum damnationes, canonum confirmaliones, sanctorum canonigationes, dubias ei ambiguas, et per consequens suspectas de salsi tale reddens, fidem enervat, et christianam religionem maeulat. Hic error fuit communis omnibus haereticis; ut depressa apostolicae Sed is authoritate, licentiori praesumptione et audacia in suis grassarentur erroribus η de Ecclesia, libro II, capite cx, in sine. - CilatuS a

Rodaborto, de Iustillibilitate Romani Politisitis, libro I, capite i,

dubiis fidei quaestionibus desiniendis, gaudet privilegio infallibili latis. is Deduclis in probationem argumentis, ita Subjungit : u Γl existimem, non solum hanc veritatem universalitalis prima lus, sed et insallibilitatis sive privilegii Romanorum

Ponti si cum non errandi in rebus fidei, ubi ex cathedra illas desint uni, pertinere ad sidem esseque saltem quoad se de corpore credendorum; sufficientissime quidem insinuatam in sacris Novi Testamenti scripturis, juxta praeallatas sanctorum Patrum explicationes ; formalius autem et expreSSius revelatam a Christo Domino inter alias fidei veritates, quas traditas appellamus, quasque suos edocuit apostolos ... Nola me dixisse hanc nostram sententiam esse de sile quoad se. Si enim sermo

sit de illa quoad nos, id affirmare non ausim, cum nullibi expresse aut clare definita, omnibusque siletibus ad credendum proposita reperiatur. Unde ab haeresi formali .eXcusari possunt ac debent omnes doctores catholici qui contrariam docent, procul dubio parali illam relinquere, si nostra semel

255쪽

248TMCTkTΓS DE PAPA.ot de side amplectanda ab Ecclesia decerneretur B s Theologica Bibliotheea, libro IlI, Secl. IV, cap. xvi, k4.-filatus a ROectherlo, de Insallibilitate Romani Pontitieis, libro I, cap. I, n. 20 et SPq. . IIabet ergo laudatus auctor opinionem de saltibili late Papae tanquam quoad se Seu materialiter haereticam, et Sustinentes excusat Solummodo ab haeresi formali.

siae seu Sed is apostolicae Romanive Pontificis, in materiis eredendorum, etiamsi extra generale concilium sani, sive cum particulari concilio aut congregalione, Sive absque eis, si ex cathedra fiant, sunt objeeta fidei h de Virtutibus theologieis, di Sp. V, art. 5. - Cilatus a Bocaberio, de Infallibilitate Romani Pontisti eis, libro I, cap. I, n. 24 . ASSerere aliquid esse objem tum fidei, idem est ac notare oppositum tanquam haereticum in se seu materialiter; et a sortiori est illud nolare tanquam

erroneum.

potest errare in definiendis rebus fidei et morum universae clesiae. . . Quod Papa non possit errare in praedictis, de fide tenendum n apud Bocaberium, loco citato, n. 25 . Asserere aliquid esse de side tenendum, idem est ac oppositum notare tanquam erroneum et in se Sallem Seu materialiter haereticum. GREGOnitis A VALENTiA. - Postquam Papae insultibilitatem demonstravit, subjungit: α contrarium sentientes in fide errare gravissime η Il' II , quaest. I, puncto 5, ἶ 41. - Apud Bocabemium, loco citato, n. 28 . MELcuion CANvs. - a Sed quaeris, eritne haereticum asserere, Romanam Ecclesiam et apostolicam etiam Sedem degenerare quoque ut caeteras posse, et ap0Stolicam etiam Sedem a fide posse Christi deficere Huic quaestioni breviter respondemus :nolumus hic nos Ecclesiae sententiam praevenire; sed si ad generale concilium reseratur, haereseos nota illi inuretur. Nec enim video, cur quid ipse Sentiam de hac re non audeam dicere... Cur non Budebimus assertionem adverSam lanquam haeretieam condemnare 3 Sed, ut dixi, nolo ego Ecclesiae judi-

256쪽

papS SLCΓND1. 249cium antevertere. Quamquam non videor anteVertere, cum jam ipsius Ecclesiae sermo nostram omnem comprobarii de Romanae Sed is auctoritate sententiam. Sed hoc vix aegre dico propter viros quosdam doctos et pios qui nobis contradixerunt. Illud assero, ac sidenter quidem assero, pestem eos Ecclesiae ac pernielem asserre, qui aut negant Romanum Pontificem Petro in fidei doctrinaeque auctoritate Succedere, aut certe adstruunt summum Ecclesii e paSlorem, quicumque

tandem ille sit, errare in fidei judicio posse s de Lotis theologieis, libro VI, capite xii, Cursus theologiae Migne, l . I, col. 545 et 347ὶ. Dixit Canus se nolle antevertere judicium Ecclesiae; sed simul dieit se non antevertere judicium Ecclesiae, si ad- VerSariopum assertionem pronuntiet haereticum. Addit quidem id aegre a se dici; sed tamen dicit.

CARDINALis nocABEATΠΑ. - α Adeo certum est privilegium non errandi Romano Pontifici esse concessum, ut non modo ea-

tholica veritale tenendum sit ipsum in rebus silet errare non posSe, Verum etiam oppositum ut haereti eum ab Ecclesia damnari valeat is ide Infallibilitate Romani Pontificis, libro I, c. I,

D. 5 l .u Illa propositio proprie est et vocatur haeretica, quae opp0nitur veritatibus in Scriptura sacra contentis. At Pontificem Romanum habere privilegium non errandi in rebus fidei d finiendis, est verilas quae juxta sanctorum patrum intelligentiam, sapietilissimorumque virorum interpretationem, in Seri plura sacra conlinetur. Igitur propositio praedictam Pontificis insultibili talem assirmans, catholica side tenenda est ac Veneranda; opposila vero tanquam haereti ea rejieienda n ibid. , n. 58j.

ad cardinalem Bocabertum litteris, 4 calendas sebruarii 1692.

a obganniat quis vc... effutiat : nos in hac epistola virgam arripuisSe censoriam, ac eisdem quibus sanctissimi Ecclesiae

Patres haereticorum dogmata notis inurunt, Gallicani cleri pr0positiones inussisse. Si quem ergo hujusmodi mordendi

257쪽

libido p0ssideat, ad Gregorium millimus de Valentia, qui

pleno Suo opere controverSiarum non alio litulo quam sectariorum, haereticorum, noratorum, a fide dissidentium, etc., honorat defendentes, asserentes, evulganteS, Seu SequenteSGallicani cleri propositiones, jam lunc temporis orias, et modo infeliciter suscitatas o apud Rocabortum, de Insultibilitate Romani Ponlisit is, sub initium secundi voluminis .

COLLEGI LM COMPLGTENfE, ordinis beatae Mariae de Mercede.

4 Insultibilitas autem Summi Politisi eis deeretorum eaetra concilium et independenter a consensu Ecelesiae, ita mullis ah hinc annis ad ordinis nostri pectus et sinum adstricta et appreSSa eSt, ut contrarium haereseos nota inustum sit a nostris Salmanticensibus magistris. Diana enim, de insallibilitato decretorum Romani Pontificis extra concilium agens, disquirit quanam cenSura inurenda sit haec propositio, decreta Papae loquentis eae cathedra eatra eoncilium non habent insultibilitatem et ideo potest errare. Citat Caramuel qui consuluit super propositione doctores Salmanticenses. Plures refert asserentes hanc propositionem esse haereticum. Et inter huic consurae Subscribentes, in nostro Vera, Crucis collegio, chirographo suo muniunt et manu signant illa duo ordinis nostri fulgentissima sidera, venerabilis pater magister frater Petrus Merino, et Sapientissimus pater magister frater Gaspar de los Reyes: ille academiae decanus et philosophiae moralis emeritus professor; hic theologiae primarius antecessor iubilatus. si duapropter haec quae subjicimus asserta Saepenumero in nostris comitiis tam provincialibus quam generalibus, et in celebrioribus Eupopae et Americae universi latibus in ordine nostro publice e Suggestu defensala Sunt. Nunc autem, poSt Gallicana asserta et cleri declarationem potestalis ecclesiasticae, alque regis Gallorum arreSlum, ardentius pro amore

et veneralione Ecclesiae et Christi vicarii frequentius docentur et defenduntur. . . Omnia enim ejus Romani Ponlisiici si loquentis ex cathedra contenta decretis habent indeseelibilem insallibilitatem independenter a conciliis generalibuS...

258쪽

PARS StasM1. 25l Haereti eum est asserere Summum Pontis cena Romanum non esse Supra concilium oecumenicum; et similiter ei tra haeresim

nullus valet negare quod Summus Ponti sex sit insultibilis in decernendo, independenter ab Ecclesiae vel concilii eon

a Unde citra temeritalem et anathema rex Galliae non poluit censere de propositionibus theol0gicis vel canonicis sectandis vel insectandis. Nec pol est leges pro universitalibus sancire circa hujusmodi doctrinaS...u A Deo ita prologitur Romanus Pontifex ..., ita regitur ab eo cujus est vicarius, ei independenter a conciliis et consensu

Ecclesitae, ex se, et per se, ita insallibilis est, ut non possit errare in rebus fidei diffiniendis, in sacris Scripturis approbandis, in libris canonicis admittendis, in traditionibus divinis, apostolicis et ecclesiasticis recipiendis, in propositionibus qualiscandis, in assignandis propositionum censuris in haeresibus et erroribus damnandis, in congregando et approbando concilia generalia, in amplectendis privatis revelationibus, in ferendo legos Ecclesiar, in decretis morum, in confirmandis, mitigandis, vel reformandis religionibus, in quaestionibus juris vel lacti decidendis, in beatificatione et canoni ratione sanctorum, in officiis breviarii lana generalis quam particularis pro sanctorum cultu recitandis, in relaxatione, dispensatione, commulatione voti vel juramenti, in regibus et principibus saecularibus deponendis, in relaxando juramenta fidelitatis subditorum, in salutari regimine Ecclesiae et ovium Christi, in approbando vel reprobando aliquem contractum. Sancte et pie instituit Montes Pictalis. Unde abhorremus ei detestamur contrarium his propositionibus; et promotores et defensores, ut catholicae religionis perduelles, ei sanctae Ecclesiae Romanae et cathedrae Petri hostes, impietate persidiae insectos atque perculsos s seensura dicti collegii Complutensis, apud Bocaberium, de In fallibilitate Romani Pontisti eis, initio secundi tomi, versus sinem censura j. Certum ergo prorsus est opinioni de Romani Pontisseis fallibili-

259쪽

252TR1cT1Tl S DE PAPa. lale, inustas fuisse theologicas notas a doctoribus plurimis. Neque unquam. eos ob id Sedes apostolica objurgavit, aut minus considerate loculos significavit.

Scimiam. - Quas ego notaS inurendas cenSeam, et quam se- eurus adrersarios provocem ad denuntiandam hanc meam eensuram sacrae congregationi indicis. - Flocci repulent adversarii meam privali docioris auctoritatem, per me omnino licet ac lubens consentio. Dictae nihilominus Gallicanae opinioni theologicas et ego nolas quantuluscumque inuram; tum ne officio meo desina partem aliquam veritalis celando, luna ui hac censura mea spostquam eam adversarii Sacrae congrogationi indidis denuntiaverint ei proscribi incassum tentaverint novo veluti argumento evincatur, licere prorsus privalis doctoribus sejusmodi notis pestiferam illam opinionem perstringere. Enimvero, cum a lanio jam tempore soleat in Galliae seminariis contrarium asseri, stupebunt haud pauci eo me progreSsum. IIos ergo, audaciae me insimulantes, sic provoco : si nimius vobis videar, hanc meam censuram Sacrae Congregationi Indicis significale, atque ob eam proscribi praesentem meum tractatum Satagile. Id si denegoni Eminentissimi Patres, licite me theologicis nolis, post tot alios doctores usum fuisse agnoscite, et inveteratam contrariam persuasionem tandem aliquand0, ut par est, abjicile. Censuram ipsam Subjungo:

' Si opinio de Bomani Pontificis ii allibilitate exprimatur

per hanc formulam, si Ecclesia urbis Romae errare potest, nillam existi tho sol maliter haereti eam, utpote quam in iis ipsisterminis expressam Sixtus IV haeretieam pronuntiavit. 2' Propositionem hanc, si in fidei quaestionibus Romani Pontificis judicium irreformabile non eSt, ni Si Ecclesiae con- .

Sensus accesserit n existimo seandalosam, schismatis induet, ram, erroneam, haereSi proaeimam, et tandem haeretieam quoad

se, ita nempe ut possit per definitionem Ecclesiae haeretiea

lli Est paclem quoad substantiam ac quartus orticulus declarationis cleri Gallicani anni 1682.

260쪽

p1RS SECΓND1.255doclarari. 0uod sit proprie haeretica, neque aSSero neque nego; imitatus Bellarminum qui primo quidem absolute dixerat et Nou est proprie haeretica; sed postmodum S Se c0rrigens, dixit solummodo : Non audeo judicare eam sententiam plane hau elicum. 5' Propositionem hanc : a Libera est et licita in scholis catholicis utraque sententia; id est, ei quae lenet esse irre- formabile, et quae tenet non esse irreformabile Romani Pontisicis judicium in quaestionibus fidei, antequam accesserit Ecclesiae conSensus, o existimo pariter scandulosam, sehismatis induetivum, erroneam, haeresi prorimam, et haereticam quoad se. Quando eni in agitur de dogmate catholico certa si de lenendo, uSSerenS contrarium posse licite teneri ac defendi, negat hoc ipso illud dogma quatenus certum ac de fide ie- nondum, et illud ad meram opinionem reducit. Ergo illi applicandae sunt notae, perinde ac si dogma illud negaret. Quam quidem meam quantulicumque doctoris privali cen-SUram, prout et caetera quaecumque uSSerta mea et placita, Iloinani Pontificis judicio ac correctioni sincere humiliterque subjicio.

ri Osrrio I'. - Ρeceatum est dictam opinionem amplecti, docere ac propugnare. - I. Etenim certo peccatum est amplecti

opinionem quam reprobavit Sedes apostolica, quam doctores catholici communiter judicant erroneam, utpote oppositam dogmati catholico omnino certo ac tenendo, et quae quoad una in