Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

561쪽

554 1CTATUS DE PAPA.gendi et gubernandi tam populos quam popuIoi um ipsos pastores, absque ulla certi temporis constitutione libid. , cap. xIu,scet. II . In litteris ad Maximilianum Archiepiscopum Coloniensem ita declarat idem Pius VI: Fidei dogma est Episeoporum auctoritatem et jurisdictionem subjeciam esse summi Pontifieis auctoritali, ut subesse debeant Sedis apostolicae statutis. In professione fidei quam ab Episcopis emittendam praescripsit Pius ly, summo Pontifici rei a obedientia promittitur. In Brexi Quod aliquantum dicit Pius II: Debetur ipsi Romano Pontificii tanquam eapisi a suis membris solemnis obedientiae eanonieae promissio. Et ibi loquitur de Episcopis quos ab ista promissiono eximebat constitutio civilis cleri. Igitur Episcopi singuli Romano Pontifici subsunt et obedire

lenentur. Caeterum id non negant adversarii quos hic consulendos habemus; sed plano concessa obligatione obediendi quoad Episcopos singulos, eam solum negant quoad Episcopos eollective sumptos, quibus Papam subjectum volunt. Porro metaphSsice repugnat Singulos ad obediendum Papae teneri, et simul ipsis collectivo sumptis Supremam auctoritatem competere. Nam vi supremae suae auctoritatis possent Episcopi eollerιire sumpti semel pro semper Sic decernere : Prohibemus ne in postfrum ullus Episeopus sese subjiciuι ulli δε- ereto Roma ui Pontisii eis, nisi prius a nobis eoileetire sumptis eaeam inalo, acceptato eι tonsili malo. Valeret sane istiusmodi decretum, siquidem emanaret ab Episcopis collective sumptis, qui, ut tales, cSSent supra Papam et suprema auctori late

potirentur. Proinde jam Epiqcopi quatenus singuli, et Eccle- Siae quatenus singulae, non tenerentur papae de retis obediro; aut tenerentur dumtaxat quatenus o is vim obligandi collectio Episcoporum indidisses. Igitur actum csset de prima iv jurisdictionis Pomani pontificis, etiam in F piscopos seorsim Sumptos. Imo. ut perimatur iste primatus, a Christo Domino Romanae Sodi collatus, necesse non est ut collectio spise porum edat de facto supradiclum decretum: sulficit ut possit edere. Num hoc ipso quod valeat, quando volet, decretis

562쪽

HRS TERTIA. 555 papae vim omnem obligandi adimere, si hoc non faciat, obligatoria quidem erunt ista decreta, quoad Episcopos singulos, sed ob permissionem seu consensum collectionis Episcoporum. Proinde obligabunt, non vi propria, Seu auctoritate Sola Romani Pontificis; sed ob auctoritatem collectionis Episcoporum. Igitur vel Papa non subest auctoritati Episcoporum eoileelire sumptorum, Vel potestatem n0n habet Episcopos singulariter sumptos decretis suis obligandi. 2' Idem alio modo sic demonstrari potest: supponamus a Romano Pontifice definiri et credendum praecipi aliquem sidolai liculum. Ex una parte quilibet Episcopus Seorsim sumplus tenetur obedire, id est, articulum illum verum credere; et quidem non exieriae lantum sed interne et ex animo: idque sine mora seu antequam acceSSerit ac innotuerit ecclesiae universae

consensus; si quidem ex hSpothesi lenentur Episcopi singulariter sumpsi Papae decretis obedire. Ex altera vero parte, iidem Episcopi qualenus eoilective 3umpti, non tenebuntur Bomani Pontificis definitioni sese subjicere, cum habeant

supremam auctoritatem et Sint supra Papatri. Igitur iidem homines tenebuntur simul et non lenebuntur veram credere eamdem Bomani Pontificis desinitionem. Nec dicatur : lonebuntur antequam coli live agere coeperint, non postea. Nam etiam sic remanet impossibilitas, et absurditas. Consideremus aliquem Episcopum seorsim sumplum, antequam collective agere coeperint Episcopi. Sano iste Episcopus lenebitur absque ulla dubitatione ac conditione verum credere articulum a

Papa definitum: si quidem uelus credendi, qui a Papa praecipitur, excludit omnem dubitationem, conditionem omnem. Simul lamen hic idem Episcopus licite tanquam certum admit-lere poterit, imo et debebit, eumdem articulum posse a majori auctoritate, id est, a collectione Episcoporum, aliter desiniri quam desinitus suit a Papa. Item tanquam certum admittere poterii et debebit, hunc articulum habendum esse pro salso et haeretico, Si talem eum pronuntient Episcopi collective sumpti. Porro Stante hac ipsius legitima persuaSione,

563쪽

556 TRACTATΓS DE PAPA. impossibile est ut articulum a papa definitum absolute aesincere rerum eredat, Sicut praecipit Papa. Poterit dumtaxat illum verum credere sub hac conditione : dummodo non sit eredendus falsus eae judicio tribunalis superioris, scilicet collectionis Episcoporum. Porro credere sub tali conditione, non est credere, sed dubitare. Et qui sic credit, non obtemperat Papae; quia Papa non praecipit dubium, sed actum fidei. Igitur vel Episcopi singulariter sumpti non tenentur obedire decretis Papae circa fidem, vel tenentur eis obedire etiam eo I- lectire sumpti. - Eadem recurrit impossibilitas quoad leges Papae disciplinam spectantes. Possunt enim, in adversariorum sIstemate, Episcopi eoIleetire sumpti semel pro semper Statuere, ut nullus Episcopus ligetur legibus Romani Pontificis, nisi a totalitate Episcoporum libero acceptatis et confirmatis. Et tunc quilibet Episcopus seorsim sumptus simul obligaretur et non obligaretur lege Pontificia. 0bligaretur ex principio quod Episcopi singulariter sumpti Papae obedire teneantur: et non obligaretur, quia obligationem istam sustulissent Episcopi colleetire sumpti, auctoritate superiores et in ipsum Papam jurisdictionem habentes. 5' Eadem impossibilitas sic probari potest: agitur de Papae in singulos Episcopos iurisdictione, quae sit plena et independens a eollectione Episcoporum. Talem enim Romano Pontisci jurisdictionem competere de fide est, ut ipsi etiam gallicani systematis propugnatores ultro consilentur. Porro talis esse nequit Papae jurisdictio in singulos, nisi existat etiam in colleelire sumptos. Nam si Papa jurisdictionem non haberet in

Episcopos eoileelire sumptos, Sed econtra eiS Subjaceret, possent Episcopi, collective agendo, quemlibet Pontificiae in singulos jurisdictionis actum invalidum reddere, sicque totam papae jurisdictionem elidere. Verbi gratia, statim ac Papa legem aliquam edidisset, posset major pars Episcoporum legem illam abrogare. Imo posset in antecessum quaslibet leges absque ipsius consensu in posterum a Papa serendas invalidas decernere. Porro talis Papae jurisdictio in singulos,

564쪽

p1RS TERTIA. 557 nec esset pleno, nec independens a collectione Discoporum, ut patet. 0ηietes 1'. - Non aderit contradictio nec impossibilitas, si admittatur, neque ab Episcopis collective sumplis posse impediri jurisdictionem papae in singulos, neque a Papa sub praetextu iurisdictionis in singulosi elidi posset supremam

Episcopalis collegii auctoritatem. Respondeo. - Εcontra hoe admitti nequit quin admittatur persecta contradictio et impossibilitas. Nam si Papae jurisdictio in singulos praepediri non possit ab Episcopis collective sumptis, cuilibet papali decreto quilibet Episcopus obedire

tenetur, quidquid in contrarium Statuere altentet Episcoporum collectio. Ex quo jam ruit praetensa auctoritas collectionis supra Pupam. Imo si decernat Papa nullius esse roboris decreta generalis concilii absque sedis apostolicae assensu edita, et

singulis Episcopis ita tenendum et docendum praecipiat, huic etiam decreto quilibet Episcopus obedire tenebitur. Igitur si Papae jurisdictio in singulos praepediri nequeat a collectione, ipsa collectionis auctoritas prorsus a Papa dependet, et nihil omnino valet et est, nisi per ipsam mei Papae auctori lalem.- Quae contradictio ut magis paleat, Supponamus a concilio generali, renitente Papa, serri aliquam legem ; et eodem die prohiberi a Papa id ipsum quod praecepit generalis Synodus. Quilibet Episcopus seorsim sumptus tenebitur obedire Papae, utpote cujus jurisdictio in singulos elidi nequit a generali concilio : simul autem tenebitur obedire decreto contradictorio concilii, ut pule cujus suprema auctoritas elidi nequit per jurisdictionem papalem in singulos. Objicies 2'. - Non repugnat in aliqua republica Supremam

polestatem penes aliquem Senatum ita residere, ut praeses plenam auctoritatem habeat in ipsos senatores quatenus *ingulos, eis vero Subsit quatenus colleclive sumptis; ergo a pari. Respondeo. - Immo id prorsus repugnat. Quod enim senatores, ut singuli, praesidis ordinationibus quibusdam obtem-

565쪽

558TRALI TΓS DE PapA. perare teneantur, provenire quidem potest ex decreto et auctoritale ipsius inet senatus. Non autem ex auctoritate quae praesidi propria sit eique competat independenter a senatu. Praeses quippe nullam per se auctoritalem habet, sed lautum ex delegatione, et prout ipsi tanquam ministro commissum est. Γnde Senator seorsim sumptus quoad aliqua Praesidi obedire tenetur, non ob plenam et ordinariam praesidis potestatem, sed ob supreman potestatem senatus qui sic decrevit, quique Praesidi exequendi osticium ac potestatem commisit ac delegavit. - Caelerum si praeses in singulos senatores plenam, ordinariam ac independentem auctoritatem haberet, hoc ipso actum esset de senatu et de suprema ejus potestate. Nam p0SSet tunc praeses singulis senatoribus praecipere ne in posterum cum aliis senatoribus quidquam deliberarent aut collective decernerent; imo ad tutius posset eos quatenus singulos in ca cerem trudere. Unde jam talis praeses, extincto Senatu, Veru Smonarcha solet. - Praeterea non valet comparalis. Nam ipsi met adversarii quos hic cunsulamus salentur Papam non esse merum Praesidem, Sed a Christo accepisse plenam et ordinariam jurisdictionem in omnes ecclesias ei Episcopos. Objietes 5'. - duod Christus Romanum Pontificem singulis Episcopis praeposuerit, Simulque eorum collectioni ipsum subjectum voluerit, est quid possibile : seu nullam involvens repugnantiam. Atque id concedere videtur Ballorinius. Licet enim de suprema et nemini sit hordinata auctori late dicat: qua qui fruitur in singulos distributire, frititur elium tollecti re in

omnes, lamen sic ann0lat: ercipiendus quidem esset casus, quo quis a suae po tralatiS auctore itu praepositus esset singulis alieujus mussistratus, Pel eommunitatis, ut omnium collectioni subordinatus fuisset de Potestate eccl. , cap. Iv sub finem . Respondeo. - Αgitur de potestate suprema et nemini subordinata. Porro non potuit Christus talem potestatem conferre

Papae in singulos, ct simul Epi Scoporum collegio. Nam si po-lesias Papae in singul0S Sit suprema, prout declaravit concilium Tridentinum, et plena, prout definivit Florentina syno-

566쪽

559dus, nec dependeat ab ulla alia in terris potestate, non poterit, elia in a generali concilio, eximi ullus Episcopus ab obligalione obediendi Papae decretis ac jussionibus. Proinde, in lirpothesi etiam quod omnes Episcopi sint hic et nunc in concilio coadunali, lenebuntur Singuli Papae obedire; quae obligatio

singulorum stare nequit, quin et tota eorum eoileelio pariter obedire teneatur. - Leontra Si penes collectionem flet potestas suprema et iudependens ab omni alia in terris potestate, legitime pulerit tota tolleelio Papae non obedire. Quod si toti eollectioni licitum sit non obedire, ergo et singulis collectionis membris. igitur quod Christus supremam et nemini subordinatam potestatem contulerit, tum Papae in singulos, tum etiam Episcopali collegio, est quid simpliciter repugnans et impossibile. Γnde vera remanet absque ulla ereeptione Balterinii sententia, de suprema et nemini sub ordinata potestale : qui ea fruitur in singulos distributire, fruitur etiam eo Ileetire in omnes. Nec debuisset Balle rinita S ullum casum excipere. Caverum in casu quem excipit, suprema et nemini gubordinata potestas non staret nec penes PraepoSilum Singulis, nec penes collectionem.

Probasur II. - Ex Scriptura sacra. Nimirum opinio de papae auctoritate quoad Episcopos distributive sumptos supcriore, inferiore autem quoad eosdem collective sumptos, prorsu S absona est, si conseratur cum sacrae Scripturae lex tibus Romani Pontificis potestatem exprimentibus. Nam, prout. ipsi etiam dictae opinionis propugnatores latentur, lex lus evangelici quibus Sanctus Petrus a Christo constitutus suit lolius Ecclesiae fundamentum, agnorum et ovium supremus pastor, fratrum eonfirmator, et eoeli elarigeri intelligendi sunt do Romanis Pontificibus sancti Petri successoribus, ita ui . istae praerogativae unicuique Romano Ρonlisici divino jure competant. Iam vero repugnat Papam esse fundamentum totius societatis a Chi isto institulae, id est, lotius Ecclesiae, si . Episcopis collective sumptis subjaceat. Nam sundamentum alicujus societatis non aliud est necesse pol e Si quam Suprema

567쪽

TR1cTATES DE PAPA. 560 auctoritas, qua caeterae Socialis aedificii partes, non tantum distributive, Sed etiam collective sumptae, Sustentantur ei in unitate ac mutua cohaesione retinentur. Ecclesia enim non est Ecclesia, ni Si quatenus conflans membris suis eoilective sumptis. Igitur Papa, vel non est Ecclesiae sundamentum, vel est fundamentum, ac proinde suprema auctoritas, relative ad omnia Ecclesiae membra collective sumpta. - Item repugnat Papam esse supremum totius ovilis Christi pastorem, nisi talis sit etiam relative ad oves colleos ire sumptas. Nam paStorqui potestatem non haberet regendi oves collective sumplas, sed econtra subjaceret ovium collective Sumptarum regimini, non esset pallor, nec nisi ridiculo latis diceretur. -Item dorisorie Christus Papae commisisset officium ac proinde pol cualem eonfirmandi fratres suos, nisi voluisset par ejus auctoritatem in recta side et sanis moribus regiae contineri fratres etiam collecti re sumptos. Nam si voluisset Christus, non a papa fratres tollaeti re sumptos, Sed ab ipSis collective sumptis papam confirmari, non debuisset dicere polro, Confirma fratres tuos, sed Apostolis, Consili male Petrum. - Item si collectioni Episcoporum a Papa Sejunctorum, competeret Suprema potestas definiendi fidem et edicendi leges, quibus sideles in caelorum regnum introducantur, ista collectio, non autem Papa, constituta fuisset supremus caeli claviger. - Igitur dicta Opinio, cum evangelicis textibus collata, non tantum salsa, sed et absurda est. Probatur III. - Κx innumeris Patrum et conciliorum testimoniis, quae supremam auctoritatem papae tribuunt in uniuersalem Eeclesiam. Saepe quidem asseritur Suprema Papae potestas cum hac aut aequivalenti sormula : in omnes mundi Eetlesias. At saepe Saepius etiam adhibetur Singularis numerus : in universalem Ecclesiam. Porro haec prosterior formula, in stricto et obvio Sensu intellecta, denotat Episcopos et fideles omnes qualenus collective sumptos. Non enim unicam illam uni rei salem Leelesiam constant quatenus distribuliue sumpti, Sed dumtaxat quatenus collective. Igitur, vel Papa est supra Episcopos collective Sumptos, vel non habet supremam

568쪽

Probatur IV. - Εx forma Ecclesiae monarchica. Institutam a Christo Ecclesiam cum forma monarchica, omnino certum et tenendum est, prout supra probavimus sparte I, secl. IV, cap. l et Ii . Nec minus certum est principem et Inona ctiam consillulum fuisse Romanum Pontificem. Porro Papa VeruS monarcha non esset, si auctoritalem haberet dumtaxat in Episcopos distributive sumptos, eisque collective sumptis subjaceret. Nam tunc totius societalis christianae supremus rector non esset Papa, sed collegium Episcoporum; siquidem penes istud collegium staret suprema auctoritas, etiam in ipsum Papam. Unde Ecclesia non instituta fuisset eum forma monarchica, sed cum forma aristocratica. Igitur ex eo quod Papa verus monarcha sit, inserendum necessario est, ipsi competere auctoritatem in Episcopos, etiam colleclive sumplos.

Probatur V. - Ex eo quod distinctio illa inter Episcopos distributire sumptos et eoileelire sumptos, antiquitati prorsus ignota fuerit. Nullum enim hujusce subtilitatis vestigium reperire est ante saeculum XIV; nec nisi occasione magni schismatis, eo tempore Ecclesiam in plures obedientias discerpent is, invecta primum suil opinio, quae papam c0ncilio generali subjicit. Porro si revera Christus ita Ecclesiam Suam constiluisset, ut Papa esset Episcopis distributive sumptis Superior, inferior autem collective sumptis, non potuisset haec distinctio, ut pote ad ipsaminet Ecclesiae constitutivam larinam pol tinens, ullo saeculo ignorari. Cumque lolies a primis speculis, tum intra tum extra sInodos, mola suerit quaestio de Bomani Pontificis primatu, ac suprema ejus in univei Sam Ecclesiam potestate, debuisset, non una vi est, Sed centies, pro sala distinctio allegari. Ρrtesertim Romanis pontificibus auctoritatem supra ipsas etiam generales sInodos Sihi vindicantibus, et textus evangelicos in hunc finem adducentibus, objici debuisset, ipsorum superiori latem intelligendam non esse nisi relativo ad Episcop0s distributire Sumptos. Porro Patres in

569쪽

conciliis adunali, ne verbo quidem id innuunt; sed sibi et concilio superiorem Ponliscem agnoscunt. 0pinionis scilicet demonstratam salsi talem plano confirmat novitas.

Probavimus Supra sparte I, Suci. IV, cap. ni et ivὶ Ruma - num Pontiscem esse centrum totius unitatis catholicae; itein eo sine ipsi collatum a Christo primatum ut Ecclesia in unitate servaretur. Γtrumque pro certo habent et nobiscum propugnant adversarii quos hic consulamus, id est, Gallicani

systematis defensores. Porro, I. Si conciliuin-sine-Papa auctoritatem haberet supra papam, jam Papa nequaquam esset unitatis centrum. Etenim centrum unitalis duplex oel, videlicet: centrum unitalis fidei, cum quo docente omneS convenire et concordare debent, ne sint haeretici; et centrum unitatis regiminis, cui regenti et praecipienti sideles omnes subesse et obtemperare tenentur, ne sint schismatici. Jam vero neque unitalis sidui, neque unitatis regiminis centrum esset Romanus Pontifex si suprema

auctoritas quoad sidem, disciplinam et judicia non staret

penes ipsum, Sed peneS concilium. Nam quoad sidem. convenire debent fideles omnes cum suprema circa sidem auctoritate; non autem convenire debent cum auctoritatibus inserioribus, nisi quatenus et istae conveniunt cum Suprema. Sed, ex lirpothesi adversariorum, Suprema auctoritas circalidem staret penes concilium-Sinelapa. Ergo sideles omnes convenire et concordare tenerentur quoad sidem cum concilio, etiamsi a concilio Papa dissentiret. Sed unitalis fidei centrum est praecise auctoritas illa cum qua sideles omnes

570쪽

p1RS TERTII 565 quoa d sdein convenire tenentur; ergo centrum unitalis silet nequaquam foret Romanus Pontifex, Sed concilium-sine-Papa.

Pariter quoad leges disciplinae et judicialem polesialem, sidc-les omnes tenentur Sese subjicero et obtemperare suprmae

auctoritati, quoad disciplinam et judicia; non autem eis liceret inferiori ulli auctoritati sese subjicere, si haec adversaretur

supremae. Talis autem suprema auctoritaS, ex adversariorumhrpothesi, staret, non penes Popam, sed penes concilium-sinc- Papa. Igitur sideles omnes in materia disciplinae et judiciorum, subesse tenerentur, non Romano Pontifici, sed concilios inc-Papa. Porro unitatis regiminis centrum ille est, cui omnes obsequi tenentur quoad leges ei judicia; ergo uni latis regiminis centrum larei, non Papa, sed concilium-Sine-Papa. Unde revera manifeste sibi contra dicunt Gallicani theologi, dum Romanum Pontificem consilentur totius unitatis eentrum, et simul in concili. statuunt supremam auctoritatem, cui ipse etiam Papa subesse leneatur. Quam contradictionem merito

ipsis, vel malae fidei, vel stoliditati vertunt hael erodoxi. Equidem ipsi quoque prolestantes Supremam auctoritatem et credendi regulam aliunde repetunt quam a Romano Pontifice; alsimul negant eum esse unitatis centrum.

II. Quod Christus Dominus Romani Pontilicis primatum eos ne instituerit ut in Leelesia unitas servaretur, fuit constans patrum traditio, ac indubitata catholicorum omnium persuasio: idque ipsi elium Gallicani theologi pro inconcusso habent et unanimiter confitentur. De quo vide adducta lesii monia superius sparte I, sectione IV, capite min. Porro Chris-lus, hunc finem Sibi proponens, non potuit Papam subjicore concilio-sin -Papa, sed debuit econtra Romano Pontifici a uelori talem tribuere in omnes, ac in ipsa etiam generalia quίelibet concilia. Posito enim quod Papa Supremam auctoritalem non habeat, sed ea potiatur concilium-sine-papa, jam inutilis est primatus Papae ud producendam et relinendam fidelium et ecclesiarum omnium unitatem; siquidem non tenebuntur

variae Ecclesiae sidem prosileri quam desinit et amplectendam