Tractatus de Papa ubi et de Concilio Oecumenico

641쪽

TR1cT1TCS DE PAPA εἰδιnaverat et damnandi, nulla existente SInodo, quos oportuerit habuserit facultatem. Sanetae inpmoriae quippe Allianasium synodus 0rientalis addixerat, quem tamen exceptum Sedes apostolica, quia damnationi Graecorum non consensit, absolvit. Sanetae memoriae nihilominus Joannem constantinopoli lanum sΤnodus etiam catholicorum praesulum certe damnarat, quem simili modo Sedos apostoli ea, etiam sola, quia non conSensit, absolvit. Itemque sanctae memoriae Flavianum Pontilicum Cra corum congrogatione damnatum, pari lenore quoniam Sedus apostolica non consensit, absolvit; poli usque qui illic receptus fuerat Dioscorum, secundae Sed is praesulem, sua auctoritale damnavit, et impiam Synodum non

consentiendo submovit B Labbo, l. II, col. 1205, edit. Pari

Pnopostrio ili'. - Ergo Papae auetoritas est superior eon illo quoad judiciu . - Sequitur e duabus praemissis propositionibus. Num si penes constitium non sit Papam in jus vocare et sententiam contra ipsum pronuntiare; aliunde vero penes Papam sit judiciales concilii sententias, contra quemlibet Episcopum aut lutilem pronuntiatas, judicure ac rescindere, exi dens est Papae supra concilium auctoritas, quoad judicia.

642쪽

PAPA NON SUBEST CONCILIO IN CASIBUS EXTRAORDINARIIS, ID EST, CRSU QUO SIT SCANDALOSUS, VEL HIERETIC IS, VEL DUBIE LEGITIΜUS. Praenotanda. - 1' Mirum quanta fiducia ejusmodi exfra ordinarios opsus nobis objiciant adversarii. In iis casibus,

aiunt. prorsus necessarium est nil quod remedium, ne Ecclesia perent. Porro non aliud fune superest, quam concilii supra Papam auctoritas. Verbi gratia, quando plures de papalucontendunt et noscitur quis verus Papa sit, ni i in eos nuclo-ritalem et vim coactivam habeat generalis synodus, nullus erit schismali sinis. v An dubium Pontificem etiam conlumacem ait Bussuetj a concilii serumenici potestate immunem esse oportebat, neque esse in Ecclesia vim ullam quae schismalis vulneri mederetur Τ ΛhSurdum, abSonum, rebus

gestis repugnans, Ecclesiae catholicde Christique providentiae prorsus inimicum. Dicent opportunissimum schismalis suissoremedium, si de popatu pari fere jure contendentes ultro loco cederent. Recte. Quid autem si nollent Τ Tlerno schismate Ecclesia laboraret Τ Λbsit. Ergo necosse est ut sit aliqua polosius, qua dubii saltem Pontifices etiam in vili compriman-lurn Defensio, dissertatio praevia, n. 58ὶ.2' Ex eo quod auctoritas concilii supra Papam sit remedium

neeessarium in casibus extraordinariis, advel Sariurum auda-

643쪽

etiam ordinariis. Nullibi enim legitur, aiunt, collatam a Christo suisse generalibus STnodis potestatem, cum illa restrictione ad extraordinarios casus. Ergo si concilium dictam potestatem habeat in uno casu, habet quoad omnes. Unde isti supremum iurisdictionis primatum seu Supremum jus Ecclesiam regendi ponunt, non in Romano Pontifice, sed in

concilio generali, etiam qualenus eSt concilium-sine-Papa. Prudentiores vero concilii supra Papam auctoritatem restringunt ad solos eaetraordinarios casus. Fatentur nempe Romano

Pontifici a Christo collatam supremam jurisdictionem in universam Ecclesiam, alque in ipsa etiam concilia; sed ita ulordinaria illa Papae potestas, suspendatur in caSibuS extraordinariis, et transeat ad concilium; non quidem permanenler, sed eaetraordinarie. Unde adni illunt divinam Ecclesiae

constitutionem esse quidem ordinurie monarchicam; extraordinarie vero, Seuereeptionaliter aristocraticam. Atque illam casuum extraordinariorum limitationem Supremost Romani Pontificis iurisdictioni apponunt, non tantum Gallicani theologi,

quatuor articulorum anni 1682 propugnatores, sed etiam nonnulli bonae caeteroquin notae auctores, qui dictos articulos impugnant; eo quod nempe putaverini aliter solvi non posse dissiculialem ex casu Papae dubii vel haerelici desumptam. Ex horum numero Buvallius ille Suprema Romaui Pontisicis potestate, parte IV, quaest. viii, ad 10 .5' Bossuetius concilii auctoritatem supra Papam restringere videtur ad ea sus ertraordinarios. Id innuere videtur textus in quo si hi objicit octavae synodi secumenicae ean0nem 15. cujus hic lenor est: si Si qua vero secumenica sSnodo collecta, de Romana cliam Ecclesia controversia extiterii, licebit cum decento reverentia de proposita quaestione Veneranter Sciscitari, responsumque admittere...; non tamen impudenter contra senioris Romae Pontifices sententiam diceres

Labbe, t. VIII, col. 1575, odit. 1671 . Respondet Bossuetius,

644쪽

p1RS TERTlΑ. 657 noluisse hujus S Inodi Patres casuum vvLGAnisu eausa lacessi Pontilitiam majestatem, pacemque Eeclesiae perturbari; quod esset revera impudentissimum se sensio, libro X, capite xxii. Postea haec subjungit: Nec ideo synodo oreumenicae silentium imponunt, si forte inciderent ejusmodi causa'. . . quae a concilio Constantiensi memorantur. Scitum enim illud est, generalibus

legibus non comprehendi casus EXTRAORDINABioS, esSPe actuS quOS

in re improvisa ipsa necessitas e resseriι loco citato . Idem colligendum videtur ex alio libri Defensionis loco Sibi objicit Bossuetius reiectum et cassatum a Leone Papucanonem vigeSimum octavum oecumenici Chalcedonensis cone illi, quo nempe Chalcedonenses patres secundum dignitalis locum Sedi Constantinopolitanae adscribebant. Sic respondet 'Bossuetius : ullaec qui objiciunt, primo ne statum quidem quaestionis intelligunt. Defendimus enim Constanti ense concilium, quo nempe concilii potior auctoritas agnoscatur in fide, in schismate, tu reformulione generali promovenda. At 0rientales Episcopi isto canone. . . non fidei, non Schismati, non reformationi generali providebant . . . Proinde ad nostram

quaestionem non pertinet quidquid hic actum ab illis suit u Defensio, libro VIII, capite Vm .

Ideo ad tres istos caSus restringi a Bossuetio auctoritatem concilii supra Papam existimat Balterinius, ne, Si ad omnes cssus extendisSet, nimis aperie Jansent Slis appellantibus connivere visus suisset. Contendebant Janseri istae a quolibet Papae judicio appellari posse ad concilium generale, eo quod concilio seu Episcoporum collegio, non Romano Pontifici, supremam Christus auci it lem contulisset. Id pluries Sedes apostolica damnaverat. Id aperte propugnare B0SSuelius non audebat,ne Jan senistis adcenseretur. Idcirco suam inducebat casuum ordinariorum et eaetraordinariorum distinctionem, et dicebat defendi a se poliorem concilii auctoritatem saltem in casibus extraordinariis a STnodo Constantiensi memoralis. Caeterum non negabat Sed econtra Sat aperte innuebat, SI nodo generali c0llatam immediate a Christo fuisse auctoritatem supra

645쪽

638 rasitires BE P1P1. Papam liniret saliter, seu quoad omnes omnino casus. Ita mihi colligendum videtur ex sequenti ipsius textu : u duod vero 'conciliis aecum enicis da iam universim a Christo immediate polos talem nolunt, haud equidem intelligo, quo pacto Stare possit cum iis quoa ipsi asserunt. Nam lutro consitentur, merito a concilio Constantiensi pronuntiatum esse, potestulem conciliis a Christo immediate dulam his certe casibus : Si Papa Sit haereticus, si schismaticus, vel dubius. Λt ego lubens quaesivero quo loco Christus in illis speciatim easibus cana potestatem Srnodo immediate contulerit. Certe in Scripturis nullam invenimus a Christo in Ecclesiae ministros Sive diSperS0S Sive congregatos collatam potestatem, nisi ubi dicit : duodeumque ligaverisis..., quodcumque Solrerili S. Dic., Pl: Si Leelesiam non audieris, etc.; et : Qui ros audis me audit: aliaque ejus generis. Huae qui dixerit ad haeretici, aut Schis- malici, aut omnino dubii Pontificis casum pertinere, rideatur. Certum est ergo intelligi haec universim dicta, neque aliter pertinere ad illos speciali in casus, niSi quod universim dictis, hos quoque speciales casus comprehendi neceSse sitn

Defensio, oppendiae, libro lII, capite ixi. Ibi agitur de potes- lato concilio collata immediate a Christo; et quidem de polestate collata supra Papam, seu concilio-sine-papa; et hanc potestatem negat Bossuetius ad speciales aliquos casus suisse resti telam; propugnat scilicui collatam sui Sse unirer sim, seu, quod idem est, quoad omnes generaliter casus. Quae Sane doctrina non concordat cum opinione, quae potiorem concilio potestatem adscribit dumtaxat in casibus extraordinarii S.

' Didimus, no tuo in ipsis oliam casibus extraordinariis, qui iam sidonior objiciuntur, ullam concilio eompulero supra Papam potestatem. Quod probatur sequenti capitum serie.

646쪽

0uando diploma, certam aliquam jurisdictionem alicui conserens in subditos, habul formam propositionis uni rei Salis, id est, nullum ab ea jurisdictione casum, subditum nullum excipientis, admitti non debet ullius casus, ulliusve perSOnae exceptio, nisi aliunde peremptorie probetur sul, intelligendam et admittendam esse exceptionem illam, quamvis in diplomate non exprimatur. Porro diploma si ita loqui fas sil quo Chris-lus Romano pontifidi plenam et supremam regendae lolius

Ecclesiae potestatem contulit, universalitatis formam habet. Enimvero universalitatem illam sonant sacri lex lus : Quod-

eum pie ligaveris, quodcumque 30lperis ... - Tibi dabo clare8. . . - Pasce OPes, pasce agnos ... - Constrina fratres tuos. Ibi

nullum propositionis purticularis vestigium; nulla ea Suum, perSonarum, temporum exceptio vel limitatio. Aliunde idem diploma, prout per definitiones conciliorum et constantem irassitionem Patrum expressum fuit, hanc pariter univerSalifalis formam habet. Desinivit, verbi gratia, aecumenicum concilium Florentinum, Romano Pontifici in beato Petro,pMeendi, regendi ae gubern sindi universalem Ecclesiam a Domino nostro Iesiι Christo plenam potestatem traditam esse. Hinc etiam exceptio ac limitatio quaelibet prorsus exulat.

Igitur qui contendunt, ab hac jurisdictione, Romano pontisci

in forma unirersuli tradita, excipiendos et a Christo ipso exceptos cen)endos eSse aliquos extraordinarios ea Sus, hanc exceptionem peremptorie probare debent; cum praesertim contendant in iis casibus desinere in Papa supremam jurisdictionem, et transire ad eos quos Christus ipsius subditos consti-

647쪽

Immo diciam exceptionem ita rigorose ac peremptorie probare debent, ut efficaciter impediant ne in scholis catholicis subsistat et licile propugnari possit sententia contraria. Nam si vel nolabilis pars doctorum catholicorum de facio dictam exceptionem rejiciant, hoc ipso exceptio illa certa non cSt, sed dubia remanet ei controversa. Porro nullum in casibus etiam extraordinariis concilio compelore jus in Papam, qui hic

et nunc verus Papa sit, est communior doctorum catholicorum sententia. In hoc enim plerique concordant, quamvis dissicultates ex iis extraordinariis casibus desumptas diversimode solvant. Cum ergo ex una parte Papa supremam juriS- dictionem acceperit uni persaliter et absque expressa ulla extraordinariorum ea Suum exceptione, et aliunde praetensa illa exceptio ad minus dubia remaneat, Standum cSt pro Superiori lato Papae erga concilium, etiam in casibus extraordinariis. Unde non tantum non tenentur fideles, Episcopi et summus Pontifex ejusmodi exceptionem agnoscere, Sed tenentur agere perinde ac Si certo non existeret.

Plane sufficeret generalis haec consulatio, ad disjiciendum 57stema quo Papa concilio in casibus extraordinariis subjicitur. Sed expendamus SinguloS extraordinarIOS cuSuS, et dictum systema in particulari quoad unumquemque caSum

In decretis Constantiensis concilii tres enumerantur casus extraordinarii in quibus Romanus pontifex sIn0do generali

648쪽

subjecius praetenditur, Videlicet: casus Papae haeretici, casus papae dubii quando nempe inter plures de papalia contendentes non constat quis Sil Verus Papa , et casus Papae praxis suis moribus noxii. IncipimuS ab ultimo; qui, cum distinguatur a casu Pappe haeretici, intelligendus est dumtaxat de personalibus Papae peccatis ab haeresi diversis. Igitur quaestio praesens est, an Papa, cdeleroquin certo legitimus, et nequaquam haereticus, quique a Christo accepit jurisdictionem in universam Ecclesiam et in ipsam et concilia generalia, possit nihilominus, ob pravοS mores Suos, reformatione indigentes, a concilio judicari, puniri ac dep0ni. duo praenotato, Sit: PiloposiTio I . - Iurisdielio concilii in Papam, ob pruros ejus mores, est impossibilis. - duo facilius impossibilitas haec paleat, instituitur sequens asSertorum Series :I. Papa non potest simul esse Papa et concilio subjectus.

Potestalis papalis essentia in eo reponenda est, quod est ita ipsa praecipuum, et quo a qualibet alia potestate distinguitur. Certum autem est et de side, Papam esse immediatum Christi vicarium in terris; eique a Christo collatam fuisse plenam potestatem pascendi ac regendi EccleSiam universalem; ac ipsi competere, non tantum h0noris, sed et iurisdictionis seu auctoritatis primatum Seu superioritatem. 0uzP Sane praerogativae allissinue sunt et Romano Pontifici exclusive propriae. Et proinde merite in eis papatus essentia reponenda sit. Jam vero Husmodi praerogativae essentialiter requirunt ut Papa sit superior relative ad quaelibet Ecclesiae membra, et relative ad quaslibet Ecclesiae partes, et relative ad totam simul Ecclesiam. Nam si subesset alicui parii Ecclesiae, verbi gratia, coetui caeterorum omnium Episcoporum simul ad unalorum, salsum laret ipsum esse immediatum Christi in terris vicarium. Christus nempe sibi pro immediato vieario illum elegit per quem voluit suam supremam exerceri in Ecclesia potestatem; seu cui V0luit omnes subesSe; ac proinde quem voluit subesse nemini. Γnde si caelus omnium aliorum Episcoporum haberet jus in Papam, iste coetus, et non Papa, con-

649쪽

stilus suisset immediatus Christi vicarius. Et pariter salsum rei Romano Pontifici collatum jurisdictionis prima lum inlotam Ecclesiam; Siquidem iste primatus, Seu Superiori laS, competere nequit illi qui subest, seu in seriori. Igitur de es- Sentia papalus est, ut inferiori talem jurisdictionalem excludat. Ergo impossibile est ut ille qui hic et nunc Papa esl, sit

simul ulli caeterorum Episcoporum caelui seu concilio subjectuS.

Nec singatur potuisse Christum sibi duos immediatos vi ea .rios constituere: unum in casibus ordinariis, nempe papam: in casibus extraordinariis alterum, nempe concilium. Nam tunc salsum foret, quod tamen est de itide, videlicet: Papam ita constitutum fuisse immedia lum Christi vicarium, ut ipsi competat suprema et plena potestas pascendi et gubernandi totam Ecclesiam. Si commissa ipsi plena ei superior regiminis potestas, ergo non commissa suit ipsi dum laxat pars hujus potest alis, id est, quoad solos casus ordinarios; neque potestas litoc divisa est inter ipsum et alium immediatum vicarium. Item si commissa fuerit quoad totam Ecclesiam, commissa est hoc ipso quoad Episcopos collective sumptos, qui sane sub totius Ecclesiae denominatione comprehenduntur. Praesertim cum certum sit Episcopis in concilio adunatis potestatem non compulere nisi quia et quatenus Ecclesiam repraesentant. Ergo nequeunt majorem habere potestatem quam ipsam et quam repraesentant Ecclesia. Sed totu Ecclesia subest Papae regimini: ergo subest etiam coetus eorum qui eam repraesentant. Igitur ea est papatus essentia ut impossibile sit Papam, quamdiu Papa remanet, concilio subjici. II. Concilium non potest jurisdietionem tu Papam ob pravos ejus mores aequirere, nisi Papa jam desierit esse Papa. Sequitur ex numero praecedenti. Si enim Papa nequeat simul esse Papa et concilio subjectus, impossibile sit concilium jus habere in Papam, nisi is iam Papa esse desierit. III. Papa nequit desinere esse Papa, ob intrinsecam ineom- patibilitatem papalis jurisdietionis eum peceatis ab haeresi di-

650쪽

versis. - Etenim nulla percipitur contradictio in eo quod quis sit simul peccator et alicujus societatis superior, dummodo ejus peccatum late non sit, quo ab ista Societate necessario abscindatur. Porro ab Ecclesia nullus Christianus praescinditur nisi per haeresis aut schismatis peccatum. Igitur alia peccata per Se non obSlant, quin Papa servet Pontificiam jurisdictionem. - Quod etiam sic ostendi potest: Ab actu ad posse valet conseculio. Atqui jurisdictio episcopalis, verbi gratia, Stat cum peccatis Episcopi ab haeresi et schismate diversis; nisi sorte per legem superioris caulum sit ut Episcopus determinati alicujus peccati reus ipso facio depositi nem incurrat. Igitur Bomani Pontificis pravi mores, Seu peccata ejus ab haeresi et: schismale diverSa, nequaquam per Sesola, Seu ex natura Sua, ipsius Pontificiam jurisdictionem necessario excludunt aut extinguunt. Proinde nisi ipsius superior, id est, Christus Dominus, statuerit et revelaverit Romanum Pontificem per pravos mores, Ponti sciae jurisdictionis privationem ipso facto incursurum, perseverabit iurisdictio haec, non obstante dicta morum pravitate. IV. Repugnat Christum voluisse ae instituisse ut Papa, pee- eatis ab haeresi dipersis sese inquinans, ipso facto papatu Geidat. - 1' Non constat Christum ita statuisse, idque satis esset ad concludendam Pontificiae jurisdictionis perseverantiam, non obstante dicta morum pravitate. - 2' Sed etiam repugnat Christum ita statuisse. Nam pro divina sapientia Sua non potuit in dicto casu provisum velle per remedium insus siciens ac prorsus inessite . Enimvero supponamus Christum ita decrevisse, id est, Papam ob peccata ab haeresi diversa papatus privationem ipso facto incursurum. Cum id nullatenus revelatum fuerit, et aliunde per se stare possit jurisdictio cum dicta morum pravitate, merito negare poterit Papa Sese ob pravos mores papa tu excidisse; ac merito idem theologi omnes negare poterunt, imo et debebunt. Igitur, non

Obstante supposito illo Christi decreto, agere omnes fideles ac Episcopi debebunt, perinde ac si decretum istud non exis-