장음표시 사용
121쪽
ut est diues, diuitias a quibio diues vocatur. sic contra, in diuitiarum nomine ilico, opes Vsas, eum qui possidet agnoscis At in contingentibus, vel potius in omnitus accidentibus necesse est, ut duo conferamus, quo esse intelligamus ea accidentia. Nam si astutiam perse dicas, adiacens videtur:
s eruum,connexum estsi coniunga seruum astutum, cotingens est. Et connexum connexo contingit, viseerum diues. Et adiacens adiacent ut astutin medicus. Et insumma queaLmodum praediximus, omnia ea quaecunque huiussuntgen
ris, ut alterumsine altero psit ultro citroque esse, perire. Non tame hocsic accipi velim, ut omnia quaecuquesunt rei contingentia,conferre putem ad inuentione, aut ad hunc locu credam pertinere. Nec enim excidit nobis id quod praediximus,non omnia probandis omnibus apta esse. Verum illa demum cotingentia nostrisunt negotj, quae velut indagine, vestigiisque quibusia ad imam re nos possunt perducere: cuiusmodi sunt,unius e cientis facta,vel biecti unius adiacentia, vel quae in eodem sunt loco, vel tempore, vel quomodoli-set aliquid commune inter se habent, quo de uno posit in aliudferi transitio. pud uuintilianum itaque tu Mathematico,vi ortis,hoc imum quὸ fortiterfecit in argu mentsi adfert futuriparricidij.quoniam in utras ait opus esse impetus, furoris cuiusdam, ut ambo unius animipsint videri. Terentius quoque, Non dubium est inquit)quin uxorem
nolit filius,ita timere Dauu ensi. Nam quid persee timor Daui ad nuptiassiiij, nisiid esset, qu)d omnia comuni interi os consilio agerentur,m eade omnia vestent,atque no ent' Huc pertinet etiam, quὸ solebat qui accuseabit in foro qua- maxime premere vitam anteactam: quod non eὲ modo ste-ctat, ut, inuidiam constarent, verum quoniam videbatur
122쪽
DIALECT. LIB. I. 1Ianimu a quo ista sierant prosedla,nec a prae6entis quoaue sce- ετ hi Ciciae
fra ostentaque rerum, ut defectusseolis, lunaes, Elia e L ''' ' i' nitae quaei alia, vel Hideri sint, vel audiris quibus insignia
populorum,urbiumue clades auguramur. Ita in caede vultus turbatior, plicati animi inde minae,uitata coinquia, streticongressius. In aegritudine verostolanea membrorum lasi
ludosa stidium tib inquietudoperuigiliarum quae , reliqua huiusiemodi rem antecediit.Ex adiunctis costlegis A rubal des ' , . apud Grumfluuium auctas esse copias manas , quoniastrigosiores equos, m coloratiora videret corpora. Hannibal , 'ii 2 etiam cum exercitum admouisset vidi, nondumstactas esse ' ''' η'
res Romanad,quoniam ager in quo tum castra locauerat'o- In parietepes
seriptussit, inuenerit emptorem Et uuintilianus, non esse ''' 'caeci, aut selicitiperculsoris vulnus, quoniam flum unum sit,certioreque loco,quam pro caeci, vel trepidation sinantisfactum. Cic. quoque Catilinam docet malum aliquod publicum meditari,quoniam angustia re amiliaris prematur. Sic ex consequetibus ducitur celeris aliquos agitasse consilia, quoniam diducti non constiterint interse verbis: furtum fecisse, quoniam res sit inuenta domi ipsius: caedem admisisse, quoniam fugam,vel latebras,vel arma circunflexerit. Iam,
quae dicuntur,id est consentanea,vel verisimilia huiussunt loci, quale est,fortem esse, quia lato sit pectore quia pauperiumptuose uiuatfurari, si qua matrona laper viam noctu pergat,moechum expetere. Signa quoque nom Sitna.
nultipossunt huc referri: ut futurae postridie serenitatis, vestertinus occidentis rubor Osterat anitatis, oris exulceratio. Pleraque tamen, vel ad actus, ut visum esse, quia1' reti vel ad essessa, ut ignem esse, qui inumus, referuntur.
123쪽
2uae quirim si magis latii uepateat quam ea quibus an
bentur, communi nomine signa vocantur: ut quod percussiussit, quia cicatrice habeat: potest enim cicatricem 'vel quia ceciderit, vel ex ulcere habere, grauidam esse,quia tumesiae Merus,quia vel veneuo vel morbo potes tumesiere. Sin vero
vel minus pateant, ut ignem esse quia sumus sit: potes enim sininuma ignis esse: vel item ex aequo, di artam esse quia habeat lac, id est,indicia vocantur. Ea auintilianus Lib.s.c p.r. inter argumenta non putat habenda, quia nihil postse dubii relinquant. auod quidem acutissima viro mirorpotuisse in
mentem venire. Ergo ibi nihil eorum, quibus mathematici inuenta ua colligunt,argumentii esset, cum certis de quibus non possit ambigi rationibus omnia dem Frent. Cumque id agamus argumentando, ut quam minimum dubitidi re
linquamus locum,lu; potes eri, ut qui ad liquidum indubi
tatumque rem perduxerit, videatur non esse argumentatus' At nos incerta pleraque pro manifestis argumenta mimus,
quanto melius igitur res ipsa nostro consuluit pudori, tD-ciat i a per dem, ne cogatur in locum eius is qui dicitiuo
Sic forma ad luxuriam. id est luxum, vitium oppositum frugalitati: vulei more nolibidinem intelligas. Quintil.in Mathematico. verba Quintiliani eo in loro sie bibentivirum mite dixit, & parricidam. vicina sunt haec.etiam ut dissimilia paria vi .ribus,etiam ut mcte dissentiant. Quid enim me aliud notabilem fecit in bello. quam quod no parco caedibus,cruore no latior e ultans super stratorii corporu strages, palis pitatibus adhue cadaueribus alacer insistos Et paulo post, Crede pater,& parricidiatam saeti ὀ est quam sortiter facere,cum utrunq; de fato est. Huc pertinet etia. Hue morem accusatoribus suisse facile ostedunt actiones Ciceronis in verre. Et quod ideauthor pro Caelio, plus operae sumit in diluedis ante actae vitae criminibus, quae in tu dictu non veniebant. quam in eo,cuius gratia erat costituta quaestio. Asdrubal apud Varum fluuiu. Meundi belli puniet anno duodecimo, Asdrubal frater Hannibalis est ingenti exercitu in Italiam venit, qui eum se fratri in Vmbria oecursursi literis illi si gnificaret, easq;l iteras intercepi lient Romani, priusqua ad Hannibale perlatae suis. sentc Claudius Nero colui no cunctandii ratus tepore tali, neq; expectanda decretum senatus,eum sex millibus peditu se mille equitib no ctu castra egressus, M. Livio collegae sese c6iunxit,ut nihil tale suspicantem ambo iunctis viribus aggrederetur Asdrubalem. Horum ergo coniunctionem subodoratus est Asdrubal ex iis signis, quora me
124쪽
tionem facit Rodolphus. Qua de re ita Liuius eius belli lib. septimo, Moram inqui
gnae attulit,quod Asdrubal prouectus ante signa esi paucis equitibus,stuta vetera hostium notavit,quae ante non viderat,& strigosiores equos, multitudo quoq; maior solito visa est. Sulpicatus id quod erat, receptui propere cecinitrae misit ad flume, unde aquabatur ubi & excipi aliqui possent, & notari oculis, si qui forte adustioris eoloris. ut ex receti via, essent &c. Hanibal etiam cum exercit si admouisset urbi.) Hae de re hunc in modum Liuius, secudi belli punici lib. sexto: Minuere inquit etiam spem eius& aliae paruae magnaeque res:magna illa,quod cu ipse ad moenia urbis Romae armatus sederet.milites sub vexillis in supplementu Hispaniq prosectos audivit: parua autem, quod per eos dies esi sorter agra in quo ipse haberet castra,vaenisse, nihil ob id diminuto pretio, cognitu ex quodam captiuo est. Cicer. quoque Catilinam. Cicero prima oratione in Catilina meminit quidem non ibit de difficultate eius domestica, & in secunda enumerans genera hominu eorum,ex quibus Catilinae constabat exercitus,omnes serme illos egestate rei familiaris laborasse ostendit. Nusquam tame quod sciam equidem ngustia rei familiaris in argumentu assumit, ut ostendat publicum aliquod malum ill si meditari. Iam de quae ἰικότα dicuntur. Cicero in partitionib' πadκ γα verisimilia vocat.το υκ o rio , propriam rei noti. Ea Quintilianus inter argumeta.) Quintilianus libro quinto, non tantum signa necessaria,sed & ea quae necessaria non sunt.esse argumeta negat,sedargumetis sane inualidis.na quod ait, ubi sint signa indubitata ibi quaestione no esse, id ego iudico no usquequaque esse verum. tameth enim, postquam ipsa cognita fuerint,nihil post se dubitationis relinquant:tame quandiu iudex nodum de iis est factus certior, utique qui stio ac cotrouersia esse potest. Quod autem subdit ne dubia quidem signa argumeta esse, propterea quod ipsa argumetis indigeant: id quoque quam sit inualidum liquere vel hinc potest, quod ex plerisque aret mentorum locis eiusmodi qmedam adduci sistet,quae parum habitura sint virium, nisi aliunde corroborentur. Ergo sibi nihil eorum. Rursum sibi dixit, ubi alius haud scio an rectius ei aut ipsi dixisset. '
Cur nomen rei interpretationem nominis vocant retulinit inter locos extemos, O de triplicι eius usu. p. xx II.
Omen quoque rei recte mihi inter accidentia conferri vi Nomen res, detur Nec enim es aliud nomen quam vox ad rem β siue lesez
gnificandi sensu hominu instituta: quod, si quid aliud, Hl β' μ' iri
maxime accidentium naturam habere mansinum es. Nam rei antequamsit, post qua acta est,nomen est,m aliud quoque nonnunquam eiusdem rei nomen est: dit semulus pos mortem dictus es auirinii apud poetas, Hippol tus,postquam redditus a Pastari est vitae, Virbiuου. Cicero Iu riticquidem ab et mologia, hoc est νtime dixis verbum e verbo, a Periloquio: vi aptiuου γ mollivsputauit, a notatione: ut diu δ dicimus, ab interpretatione nominis separatum lo-
eum desicripsit. uuod fieri posse non abnuo, nonnunquam argumeta inde duci apertius es quam ut orienderasit. Mnde
125쪽
multa in nome Verris cauissatus erit, in Chrysogonum pro Sexto Rostio . Et facete didiorii crebra sumitur occasio, ut eAugustus de eo qui locum paternae sepulturae arabat,hoc inquit est patrem colere. Et quis bos ex antistas cipiebat, didius est verusfamiliae pater. Quod autem locum nomini inter ea quae sunt in substantia fecerint,non video qua rationempsecutis cum rerum apud omves gentes eadem sitsubstantia,nomina diuersa. uuin etiam apud eo depopulos idem nomen Persepe aliud apud maiores, aliud apud posteritatemsignificet,nemo nesiit. Ad haec ut quaedam interpretationes conueniant, ut toga a tegendo, dux quia ducat, quia regat rex. stapleraeque aut in aliquo non conueniunt,aut
diserepant omnino. Praetorium a praetore dici manifectum est. tamen min castris ubi consul tendebat,m is fiuitatibi item ubi ius reddebat. dicebatur praetorium. Sic codicis libri nomina si reddantur originibus se is, neutrum hodie congruet ei quod significat quorum alterum a caudicibus,hoc est tabulis L iam s. alterum arboris significat corticem: quod his primum materiis rudis vetustas ad inseribendas titeras
uteretur. Euamobrem cum ex his liquere videatur, nequata
quam nomen inter ea quaesiunt in substantia numerari posse, non inueni quem sibi locum putare verius m ue e natur ua conuenire. Vpus eius non plex est. uandoque enim ex ipsa vi aut interpretatione nominis. Vt qui dicat,anima cosare ex aere,quem in s trado haurimus: quoniam anima, quod ventum significat ,sit vocata. Sic pecuniam in instrumento domestico esse,quia ipsa instruatur domus. Alius es usus,cum ducimus ex homonymia,id est, agnominatione,vel ut vulgo loquimur) ex aequivocatione argumentum. Hi expete las esse humanitatis artes, quia nihil ia
126쪽
proprium sit hominis quam ipsa humanitas. Et ps e face
re qui plebem contra patres cocitent, quoniam nultam in temris nomen veneradum magis quam patrum. Et I crates A Helenes laude, pulchritudine inquit admirandam maxime
laudandams esse eiusque inter reliquasignit facit, qu)d vim
tutem maxime probamus, quoniam pulcherrima rerumsit
omnisi. Facile est perstectu quomodo humanitatis,'patrii pulchritudinis nomen in diue ins secatu gnificationes. auod si occultius fiat,aut rebus in idem tendentibus,captiosasse argumentatio . Sin apertius,in ridiculum persepe evadit.' certam esse progeniem Aeneae Nerone, quoniam patrem Aenea ustulerit, Nero matre. Sic min iis quae paulo ante diximus, in quibus coleium familiae nominum ambiguitas
quemadmodum hic quod sui spe dicitu causeam ridicu
lo praebent. Gliuspraeterea est huius loci Uus, cum translato nomine,deinde ducimus ex re,non quam hoc in loco, qua proprie significat argumentum. Euale es apud Ovidium: Epistola Pa- uuis enim celaverit ignem, Lumine qui perproditur ipse leuic 'sougnem pro amore posuit,deinde ex lumine argumetatur, tanquam de vero igne loqueretur. Sis apud Teretium Phormio hisee ego dictio istam tibi tam incensem dabo, ut ne emtinguas lachrymis,si totus extillauero. incepampro irata dixit deinde reliquaIubiecit,velut vere arderem crederet. Esego propter eas quas dixi causes,nomen ab eis quae insub antiasunt remou protulique iudicium meum,quorum diuersa siquis putabit accedere propius vero,nihil obstabis,quo minus non me ed quae credat optima, quatur.
Romulus post mortem dictus est Quirinus. Seruius grammaticus Romulum ait dictum esse Quirinum,q d hasta uti soleret,quae Sabinora lingua curis dicereturi vel quia Graeei κωρρον rege vocent,Plutarchus in vita Romuli alias quoq; Gunas quasdanominis huius affert.Sed longsi sit referre hic omnia.Legere qui voler,ei ostensus est locus. Et apud poetas Hippolitus. Hune ab equis discerptsi Diana Aesculapii ops
127쪽
ra in vita restituit,ae deinde Virbi si quasi bis vim iussit vocari. Author Serui' siperillud septimi Aeneidos, ibat & Hippolyti vim pulcherrima bello Virbius 8ce. Unde
de multa in nomen verris.) Que interim Verre dici ait,quod omnia verrati interim malum sacerdote vocari a Siculis, qui tam nequa sibi verrem reliquisset. Et in Chrysogonu pro Sexto Roscio. Verba Cicer. in ea oratione haec senti venio nue ad illud nome aureum Chrysogoni,sub quo nomine tota societas statuitur, S c. A ugustus de eo qui locum paternae sepulturae arabat.) Hunc Vectium quendam fuisse aut hor est Maerobius libro Saturnaliora secundo, cap. de iocis ac resposis Augusti Caesaris. Et qui filios ex ancilla suscipiebat. Hi equisna suerit, haud dum legisse memini. loe' est in nomine patris, etiam si Rodolphus no in patris sed in familiae nomine causam ridiculi inesse existimat. Quandoque enim ex ipsa vi nominis.)Sic Cic. in Antonium, ex nomine ipso tu multus ostendit, tumulaem sine bel lo esse no posse. Quoniam anima quod ventum significat sit vocata. virgil. in octauo: Quantum ignes animaeque valent. Et Horatius: Impellut animae lintea Thraceae.Dixit 8c Plautus Ne quid emittas animae, id est ne flatum ventris. Porro Diogenes fuit, authore Aristotele,qui censeret Homonymii anima esse aerem. Et homonymia: Aristoteles in categoriis. EMMνωμα, φησι, λίμνα
ων 3νομα μονον κρινον. ὁ δὲ -τα του ονομα τhς ὁσίας επιρος. id est. Homonyma discuntur, quom se tu nomen comune est, ratio autem essentiae quae secundum id nomen
datur,diuersa. est ergo ut apertius dicam homonymia, quoties uno nomine res diuerHumanitas. sas significamus, ut taurus, gallus, aquila. Expetendas esse humanitatis artes.)Hae sunt illae ipsae. quas ingenuas liberale'; vocamus. Na humanitas, interim φιλανθρωπίαν, inisterim eam quam ποαδιίων Graeci vocat, id est eruditione ae liberales disciplinas signi-seat. Lege Gellium libro decimotertio, capite decimoserto. Plebem cotra patres. Patres qui suerint apud Romanos explicat T. Liuius libro ab urbe condita primo. Certam esse progenie Aeneae Nerone.) Suetonius author est, posteaqua iussu Neronis occisa esset Agrippina ipsius mater,in hos in illa versus euulgatos suisse. Quis neget Aeneae magna de stirpe NeroneySustulit hic matre, sustulit ille patrem. Aeneas patrem Anchisen fistulit,cum impositu humeris ex incensa iam urbe exportauit. Nero , . autem sustulit mair cum occidendae eius mandatu Aniceto dedit. Apud Teretium. ,- In Phormione.vbi minatur Phormio, se Nausistratam vzore Chremetis ita incensurum ira, ut i marito ne lachrymis quidem ae fletu ea ira restingui possit.
De pronunciatis, seu testimoniis,IAM autharitate. Cap. x x III.
1hi isse; ilίς T Omm, Τηυμmitur ex iis, quae qui uam de repropositane argum in L vel dixit, vel quod perinde ess si eum quidam a iu-
quae ab autho dicio, nonnulli ab authoritate, Cicero testimonia vocavit,ribtili diruti e sistoteles m itidem quandoque Cicero auintilianus probationes inartificiales dixerunt. Nos si quicquam nobis
post tantos viros licet pronunciata appellare maluimus,qu niacm reliqua nomina adductiora eratem ab arte quatenus ad nsrum utique institutum pertinet) non credimus ο- uenda. Pronuntiata autem dicimus, quae quisquam ulla de
re, ut affirmaret vel negaret, es elocutus. Ea quidem ve
128쪽
modo diximu risoteles, quique imum cutisunt. Cicero
uintil. remota dixerunt ab arte, exemeruntque e numero locoru . auapropter ne cui negligentius rideamur velimperitiusfecisse,qui coniiciamus ista in hunc locum, facti nos i paucis reddenda nobis est ratio. Si quis igitur tectimonia, id est quaecunque aliquis ea de re de qua disserimus dixit, P aecipiat , ut inter diserendum reatitantur a nobi fidesque pMrandoῖnt instrumentum: non rideo, qui minus icta contineantur arte, quam reliqua cuncta, quae vel effectasunt rerum,uel contingentis,e quibus argumenta siumuntur. Cumque ea, quaeri a dicetibin, inueniri videamus, alius alio melius m commodius eis utatur: constanter i a m artis, huius esse loci,contenderim. Aristotelem vero, qu quealis authores ista tradidere, credo equi sensisse arte ea car re tectimonia,no quatenus a disserente confirmandis adferuntur rebus,sed ut ab eis ipsis quorsi sunt testimonia praesentem in rem dicuntur. Foro nanqueseciuilibus attribuerunt ea certaminibus. Et testis sane oratio, in quantum probatur ab is res, nihil ad disserentis rationem pertinete nec iam ut inueniendi argumenti locus potest accipi, cum non dicentis arte,non argumentatione, ed etiam eo qui dixit tacente,haee peragatur probatio. Sic tormenta, chirographa ,sic leges, sic plebsita, quae ad rem pertinent, non oratoris expediant
vocem, sed ipsi sibi iudices oculis auribusque faciunt fidem. Non magis sunt itaque disserendi artis .m, quam si quis cumulta se pro Republica pertulisse dicat, uque probare velit, diducita vese , silens demonstraret in aduerse pectore cicatrices , constitiendum concionis oculis, id quod erat animi probaturus, ostendat. Euando vero in orationem
sibi assumit ista qui dici tum artis esse, declarat eorum, qui
129쪽
RODO L. AGRI Q DE INVENT.veli holis eruditionem tradunt, vel in publico de Husissim negotiis distulant,labor, ueriumunt,quo vel confutent eos qui diuersa dixerunt, vel eorum qui secumsensere verba confirment. auinetiam tradita seunt ab authoribuspraecepta i sium interrogandorum:'astruendae testimoniis infirmandae dei, prout respopserit, ratio monstratae testium quoque editae seorsum interrogationes, confutationes i
rum,m asseverationesperpetuarum orationum monumentis
comprehen . atu potest ergoseri, quod artesit traditum, quodpraeseripto tradietur artis, ut id esse possit ab arte μmotum' Ni ne arte credimus dixisse Lucanum auis iusius induat arma Scire nephas,magnose iudice quisque tuetur . Vistrix causea deis placuit ,sed vidia Catonio cum diauinum m humanum testimonium paritersit una oratione complexus. eis artem pertinent igitur 't me niamyestimonia,quoties ex ipsis a dicente, non per ipse i a teste pro-
p ..uhesi is batio. Sunt ergo pronunciata omnia, aut diuina, aut huma . . a. e. . Dii is semitu μns dei vel numinis voce proferuntur
art. A Top. ab. lib. F.demthoritate.
nonnunquam obnoxiis territamenta lent reddi,quaes item diuinarum rerum ministri cerdotes vatesque, velut interpretes m caelestium arcanorum confiijeraedicant. Humana
sunt,quorum prima est a nobis origo. Euae vel in seripti sunt
posita,ut chirographa,iniumenta pistolae,idri. vel in oratione,eaque vel liberae ut laudationes,res iudicatae, dicita te-siumladia,conuenta: doctorum larorum, magnorum virorum tetiae, rumorfamaque populi, vel in oratione expressa: aut religione,ut iurata: aut tormentis, ut quaesita. Obsectio. Videtur hic locussimilitudinem quandam habere illorum, ut quae per quietem, quas locisscris, aut viris flagrantiore diuinorum amore a flatis, aut postremorum etiam elerum
130쪽
DI ALECT LIB. I. Π quaesuperius vocavimus connexa: quoniam ab oratione res
xei Adia,velpronuntiata diripotest: estque extra rem oratio. Verum hoc interes,quod quemadmodum cum de cone- Pilvum xis loqueremur diximus) necesse est, connexa si tueri nomenseum debeant simul utraque esse quod inpro nuciatis no eu nit.nam dicimus de re aliqua,quido non es ipsa. dicimus etiam veluti de re, quae tamen i a non modo non est Ied ne fuit quidem unquam,nec unquam est futura. Mofacile per Dueli prona stiritur, posse rem sine oratione, m orationem sine re esse, ni
pronunciata reste inter accidentia numerari.Itaque sunt qu0 um
etiam antecedecia pronunciata, ut praedic iones vatum, p.ra.
famae expestatio.Et consequentia,ut rumor opinioque de rebus adposseritatem dissus. Et adiuncta, ut lain ituperatioque extatium, iacita in omnem partem depraesentibus verba. Possunt etiam inter pronunciata numerari quaedam, Nox ti
quae non in oratione ed in re sunt posita,qua quid dicere quis velit significat. Hi qui interrogatus, qualis esset hominum vita,cum parumperse ostendisset, ab ondit: quod tum iueius locum fecit, quo volebat breuem esse i ampronuntiare. Et Tarquinius Superbus, cum eminentio papauersi capita decuteret, non dixit quidem, signo quocunque potuit pro- 4. . nunclauit, primores Gabiorum a Sextosilio auferri debere. Nobilitas quoque huius loci esse poterit, quandoquidem non aliud esse 'ridetur, quam vel maior Hirtus, vel opes, vel res gestae ama hominum celebrata. Diuerbia etiam, Ne quid Quae & Pro-
nimis, Modin optimus, Tempori seruiendum: quae alia III Id huius generis publico hominum iudiciofrmatasunt, . locum habent testimoniorum,non iniuria quis numerauerit in pronunciatis.