장음표시 사용
211쪽
transieri explicationem uae ius interpretatione dixit. quam finit hoc modo ut sit vox
tura ipsarum rerum,&eosuetudine eta, h. ' μμ ςi in Gusis primum n dias fecit Deiotarus re ' gunt. Verbi causa. Iusi ri illud,sueritne Deiotarus,sueritne Cis ah v. uri P 9-,-- pQP t ivitiolum disputat in ea oratione quam oro obicit, o , siv0 QMitte , hoc si
212쪽
no, noctu fictum sit an interdiu. Ita omnes quaestiones istae, sueritne Clodius an non
fuerit, num sit idem occisus, num occisus in monum et is maiorum suorum, a Milone aia
ab alio occisus sit,num propter insidias a se Miloni iactas sit ab illo occisiis: hae inquam omnes, ut ad statum coniecturalem pertinet, ita eius etiam generis fiunt, quod appellae quaestionem an est. sed Rodolphus eas modo quaestiones hoc donat nomine, quibus naturae ordine nulla prior est, quod si recipiatur, haud dubie in foro lo ' istis no erit. Cieero cotta omnibus eis quaestionibus dedit hoc nome, quas paulo ante apud Rhetores diximus eo vocabulo comprehendi solere. Ita sit, quod initio dixi, ut tota haec controis uersia con sistat in solo nomine. quod cum utrumque intellectit iacile amittat,vera sunt quae dixit. uterque, modo intelligantur. Iam ut de se cudo etiam genere pauca dicamus, quotiescunque ambigeretur in foro, hoc an illo nomine, verbi causa, furtuni an sacrilegium .parricidium an tyrannicidium appellandum esset id,quod factum essecocedere. tuti eam dixere quaestionem finitionis, propterea, quod ubi constiti Tet, conuenire et ea finitione.tum de nomine dubitari non poliet. Atque hactenus hanc quaestionem in s
runt venire posse, ne Rodolphus quidem negarit opinor. Certe argumetis iisq; tata An insidies a ducit.diuersiim non probat. N quicquid coniectura exquiritur. Qui Ciecto hae incti sint Milo rem habeat in oratore ad Brutum, id paulo ante ostendimus. Sed in Topicis idem: Conii Clodio. gnitionis inquit quaestiones trip rtitae sunt,cum an sit, aut quid sit, aut quale sit. queritur. Horum primum coiectura, secundum definitione. tertium iuris & iniuriae distinctione explicatur. Hactenus ille, quV non vere minus quim eleganter dicuntur . moes; quaestionem an est omnem eam intelligamus, quam a rhetoribus eo nomine compreb di siuere ostendimus. Quare hoc certe loco causa non erat . cur tantopere a Cicerone
dissentiret Rodolphus. Occideritne Clodium per insidias Milo Dixerutae satores Milonis. Clodium ab eo per insidias occisum esse. quam illotii accusationem ita elusit Cicero, ut Miloni a Clodio, non Clodio i Milone insidias factu esse sit conatus ostendere. Quod quim vafre ab eo factum sit . iaci id ex ipsius quadam ad Atticum epistola intelligi potest ubi de Clodio loquens: Publium inquit reum, nisi ante occisus erit a
Milone, fore puto. si se ituro Lanuuia in via obtulerit, occisum iri iam ab ipso Milone video. Non dubitat facere, prae se scri calum illum nostrum non extimestit nunquam enim cuiusquam inuidi aut perfidi cosilio usus est, nec inerti nobili erediturus. intulianus item in odii potione. Titulus est declamationis cuiusdam apud Quintilianum. cuius hoe argumentum: Meretrix amatori suo pauperi dedit odii potionem,adolescens desit amare,accusat illam veneficii. In ea declamatione verba Fabia habent ad hue m dum, Quaedam sormae medicamina possunt aliud vocari quam venenum. Dare quod non licet, non est aliud quam veneficium.
ἡ ' uita ob mum itaque Hidet r mihi si quaestionem vocemus, id quod
st Q ς . praediximus, orationem per interrogationem elatam, cui esse
vel non, potest restonderi) quatuor ista quae ab e frictotele
ctu M Aristitetis munierauit, non tam quasiones es,quam modos quo am q-rendi. Porrὸ quaesionem omnem aut plicem esse, aut compositam. Et harum rursus riorem aliam
Quas Aristoteles ponit. modos potius
213쪽
numerantur, non es quaestiones .sed modos quo am quaerendi , prolectantia ut ita dicam) quinctionem. auod
in ea quidem,quam,an ess,dicimus dubiumpotin esse. auoniam ipsa qui estis,cum eo quod modum quaerendi dicimus,in idipsum recidet. Hi si interroges , au est homo, restondeaturque esse hominem, idem, erit quaestio e ine homo. . interrogatis , an est homo . quo sit, ut de hac interrogatione in hane
vel illam partem posit disperi: in reliquis apertius enisi d eri enim, quid ea homo cnihil de hoc possis disserere , n
si respondeat is qui interrogatur, homo ea animal rationale. Nam quaestio erit sene animal rationale: deinde, an sit animul rationale desinitio hominis ' Nec enim satis ea,
verum esse quod in hac quaestione restandetur: sed ad ce
tam legem verum esse oportet. Si quaeras enim, quid ea homo , restondeatur , est animal binos habens oculos: verum quidem est quod restondetur, sed non recte res ovum dicas quoniam equus binos habet oculos, non tamenes homo . Oportet ergo restonderi aliquid quod definiat hominem: quod an fiat, hoc emere quaestioris disperetur. Sieo qualis ectyol, nihilpsis de hoc dicere, nisi restondeatur obscurus, ve lobosus, aut simile quippiam. Et, propter quid e i obscurus i nihil itidem habes, quod dicas: nisi dicatur , vel hoc, quoniam luna obiectu suo prohibeat nos illius as ctur vel aliud aliquid in hanc tentiam. Non igitur
quasiones ,suntprimae interrogationes illae, quando neque de eis. vel in hanc, vel in aliam partem dici sed responsum ad- Quistiorim' uersarij, interrogationi datum, cum in dubium vocatur intquaestio. Euaestionum igitur genera duo videntur ,simplex t. R p c composita, Simplex eli, quae unum quaerit de uno. Vti l ζ Tosiae sitne munduου aeternus. Composita, quae plura de pluribus. α
214쪽
RODO L. AGRI C. DE INVENT.l, eest Dem' 'sitne mundus aeternus , idem ex indiuiduis compositus
siessii uri corpusiulis. Simplicium tres uvidisserentiae. prima ess,quae νrieti qui quaerit,ansit res Ea cui semodi se diximus. Prima enimst ψ δ' φλ ιχι. En, re quaeripotest: vi, ansiit deus , an sint daemones. In hac compleolimur no olum, quae ausitsed auerit,an fuerit,quaerit Haec autem, an fuerit bellu Troianum, non est huius generis. Idem enim est quaerere,an fuerit bellum Traianum: m an Troia reseris bestum: quod utique horum verborum quaestio prima esse vom otes, quum possit quaeri prius I an fuerit Troia, quippe quod etiam authores quidam crediderint,omnem rem Troianam Troiam ipsam inania poetarum usi commenta. 2uanquam autem in hae auaesione, an est homo, priu4 psit quaeri, an est animal uam sinultam animal sit, non potest homo esse) istud tamen in quae-
. flione,velut confessum non ponitur. Vi enim concedamus esse hominem, non continuo ex hi ius quaestionis ratione concedemus,hominem esse animal sed antea quam cocedamus fuisse bellum Troianum,necesse ex verbis quaestioni ateri, Troiam serenda an DO.Secunda quaestio est, usi datum es rem esse, ut quaera- 'ς si ' μ' mii an fessit illud. vi, dim homo sit animal, an si capax diste linae. Huius generis mihi videtur, quam Aristoteles vocat propter quia: ut cum Τηαrimus ,sitne interpositio lunae inter
T olim, O nos causa defici stis.Tertia es quaestio, quomodo
illud: hocsit illud, id est, quo pacto hoc de ilia dicitur. auod qua-qμ'ή 'e' ' a isse M. Euorumcunque enim alterum de altero dicitur, authunt definitio m definitum,aut genus oe species,aut proprium oesubieElum, aut accidens oesuliectum. uatuor riui ionic ergo pro hac diuersitate fiunt quaestiones. Prima es, an hbed finitio sit istius,ad quam redit, an istud definitumsit huim simul enim explicatur ista si enim hoc est definitio, necessari;
215쪽
illud est definitum. Secunda,ansitgenus illius: qua comprehenditur,an Atadsit Jecies. Tertis,an sit proprium. auar- ς' i
taban accidens quibus etiam quaesionessubiecti continentur. Aecidentis.
Priores duae,interrogationem quid es explicanteposteriores,quale est. Id est enim quod Aristoteles, S. M I rὶ vocat quod interpres eius Latine nesciens, quia est, dixit. Cur hanc Or- 2: Σπdinem fecerim quaestionum, id cauiae fuit mihi, quod necesse '' espraecedere semper,an e i, an istud est antea quam quid sit res,aut qualis explicari queat. Nec enim hae interrogationes,quid est homo,aut qualis est,haruqusionu explicatione, an homo sit animal rationale,an sit erudibilis niuntur. Vienim detur homine esse animal rationale esse eruditilem, manet adhuc quaestiositne erudibile qualitas hominis: Sitne
animal rationale id strium,qued est homo id es,definitis hο-
minis,uel quiditas eiu . Hieremur enim . hoc verbos nobis per Grimaticos liceret queadmodii Cicero Letulitate Appietate, Pollio Patauinitatem dixit. plus est utique eius m prope necessarius Uus. Nec enim viti alio viatis commode explicare pommus V. mini, nisi ut vulgoselent quod quid es interpretari velimus, quod nec Graeci sermonis proprietate retinet, c segne planei expers usus, intellectus . fit apud nos.Sed 't adre redet manere has quasiones hine persticuli est.Si interrogetur enim,qualis est homo, dicatur animal rationale, quid icemus frecte ansecus esse reston- sempi recte adem erit quaestis,quid est, quale es ciι-- ne controuersia id recte etiam interrogati, quid est homo, restondeat .sin minus recte resto um est, non erit error, quo
niam non sit homo animal rationale. id enim in consesso e 1 sed quoniam pro qualitate restonsium est, quod non qualitas est ibstantia elui de quo rogabatur. βuod dicimus au-
216쪽
clusim quae- id verum ea, quoniam bene restondetur, quid est homo 's
est. . animat: veruntamen nonsic, ut tum interrogationem ab
soluat: nisi addideris enim vel disserentiam, P proprium,
non videberis satisfecise quaestioni. β uost, ut cum risu
genere quaeramus ,solitum sit interrogari, non quid eIl: sed cuius generis rerum est. Ut cuius generis rerum es lumen ub-santiane an accidens'Etsentire, non quia est interrogamus, cum ire tantum volumus, agerene sit an pati sed ad quod h. ' ' genus pertineat, actionisie an passonis. aualitatem etiam vocamus in praesentia, non visit unum ex decem praedicamentis sed ut qualitast,quicquid non esisubflautia rei. Aequaunu est sol o,,ubsunt Nili fateas quando fuit
Homerus quaestione qualitatis conἰinentur. Si litium erago quaestionii haec tria sunt capita, an sit,an sit ill d, quo I. g., y modo sit illud. Compositarum quaestionum alia est copulata, quoties duae pluresῖe simplices coniunctione copulativa iuu-guntur. vi, sit virtusummum bonsm nima sitne mortalis. Disiuncta alia,cum simplices disiunctiva con
iunctione conseruntur. ut, Sitne mundus aeternus, vel au
quandoquesit igni conflagraturus. Diuersa es de his quaestionibus ratio pronuntiandi. Nam copulata , vera Prouuntiari , nisi fuerint ambae omnesve simplices, ex q-ibim cowonitur vere, non potea . 'autem vas erit falsa, tota dice-. tur falsa. In disiunctis contra, si una uerit vera, totam pronuntiamus veram esse: fugam autem, nisi ambae fueriue sal , dicere neq imus . Possemus aliam addere i iis quae simul ex disiuncta, copulata, aut asserta con Zaret: nisi vervacuum videretur, quoniam naturam copulatae retinet. cacior edi cnim coniunctionis copulatiuae
217쪽
DIAI. EC T. LIB. II. uo radii, O disiunctiva polis rapit potestatem. vi, em homo, es lupu, animal vivat, vel , num sit animatum. Licet enim disiunctivae huius utraeque partes vere pronuntien
tur tamen quia prior pars copulataefalsa ect, totam dicimus fuseam. Sed de veritate falsitate pronutiatortiva no huius en loci tra Llare ed ad iudica di partem aptius referetur. Interim altist, quod bovis materiae est hactenus attigisse .
Primum itaque videtur mihi. Quae ab Aristotele, inquit, enumerantur: an est, quid est, quale est quamobrem est tale: ea proprie non sunt quustiones ipse, sed velut elementa , ac prouocationes quaedam ipsarum quaestionum. Verae autem quaestiones sunt ea quae ab ea, contra quem agas. ad praeuias istas interrogationes respondentur, quatenus ita de his agitur, quasi dubia sint. Verbi caua, Quid est iustitia prauia quidem haec est interrogatio, at nondum tamen constituta quae lito est: quippe cu nodum respodere queat, esse ita, aut non et se. Posteaqtiam vero responsiim est. iustitiam esse virtutem, qua, conseruataurilitate publica, suum cuique tribuatur: hic dem si quaeissio ipsa existi temergitque: videli ci rectene iras matur iustitia, ut sit victus, qua, conseruata utilitate publica, suum cuique tribuatur. Hae e Rodolphus. quae ut verisii-ina sunt, ita Aristotelem in eadem fuisse sententia, negari no potest. Neque enim hoe
egit eo loeo vir ille. ut doceret, iisdem quibus usus est ipse, nobis quoque esse utendum vocibus: sed vocavit quaestionem quid est, tua quid itas, ac substantia rei in disceptationem venit, qmbuscunque tandem verbis ea quaestio proponatur: & quaestione quale est . qua de qualitate, hoc est, qui tu suis rei accidentibus quaeritum atque item in. caeteris. Sed quid tu ais Rodolphey qui tibi constas' an non ipse paulo su perius quaestionem sic finiuisti, ut sit cum interrogatione elata oratio i Cum dico autem, quid est eclipsis luna 'qualis est aqua Cidni quantus est sol f quo tempore anni sol ingreditur
cancrum quo, cum a nobis recedunt, avolant Cicomae hae omnes, nonne orationes sunt nonne cum interrogatione elatae quocirca tu certe velis, nolis, hosce non mo- Dibitiodo praeuias quas da interrogationes, sed quaestiones ipsas esse fatebere. Quid dicemus' an hoc fortassis, ea quae hic dicuntur, velut explicationem quanda esse paulo ante tr ditae finitionis, ac proinde illam intelligendam sic esse,ut sit quaestio, cu interrogati ne elita oratio: oratio, inquam, non quaevis, sed ad quam como de responderi queati esse ita, aut non esse. Earum porro quaestionum , quas adduximus, nulla eiusmodi est, ut alterutro horum modorum respoderi ad eam possit, quapropter ne qui itiones quidem dicedae sunt. Quaestions igitur genera duo vidctur.) Hoc modo di Boetius quet. Quaestiones stionem diuidit. i. Topicorum: atque simplices quaestiones es, quae ex simplici a posi simplices, &tione descendant,compostas, quae ex propositione item coposita. Qua de mox plura compositae. dicturisium iis, in hoc ipso capite. H se autem an suerit bellum Troianum o Iam monuimus, hac quaestione,& similes, omnino a Rhetoribus in ea tu referri numerum quaestionu, quae dicu tur quaestiones, an est. Rodolpbu vcro de hoc quaestionum genere noni illoqui astrictius. Id est enim quod Aristoteles S,m i ii vccat. Aristotelis Lac n re verba haec sunt:ra throύμνα ισα τον ἄρι3u ν, οσα που ἰπυὶάμ. a. Zκτου μι δἰ τε re a. το ο, γι, rogi:πi, ἰιῖσἴ,τi. liv. Hoc est, Quae do rebus quaeruntur, ea aequalia num rotis sunt, quae scimus. QuVrimus autem quatuor, qualest, qua de causa sit tale, an sit, quid sit. Q od si quis Hermolat basic in rem verba malit, ea in pa-
218쪽
Socratitas. Platonitas. Entitat.
ridibrisi Themistiana sie hibent. sat igitur quaestiones quatuor,an sit, quid sit, an bule illud insit quamobrem insit. Cur hunc ordinem secerim Urstionum.)idcirco viqine hoe ccto questiones discrevi, ut singulae interrogationes, singularum item quaesti num explicatione possent absolui, id quod non fit ea quaerendi ratione quam tradidit Aristoteles Nam ad absoluendam interrogatione bane. quid est homo 'no satio est ostendisse,homine esse animal rationalesed Sc illud praeterea doceatur oportet. ita est . homine Inimii rationale, Ut rursum animal rationale hominis sit definitio. Itide hibet questione quale est. Neque enim huic praeviet interrogationifatis sit explicatioo'huir, questionis. num homo sit eruditus nisi etiam doctum suerit, eruditionem esse aec id Es hominis. Quo ergo singula explicati dra erunt, malai. inquit, hoc ordine quae-ltione, dirigere, dam Ceaui ordinS eum, que alii tradidissenti Uteremur enim & hoe verbo si nobis pergram Cicos liceret. Quemadmodum mepto illi ride di sunt, aivbruisettim citra necessitatem noua ac inaudita quaeda vcstorii portenta ipsi sibi eo mminiscatur: ita rursu laudi di illi,q ii ubi resposcit. Vbi cogit necel,Has, ibi interim no ui nterim parum usitatis uti verbis non nimia reformidat.Qua de re multa Cicero tertio libro de finibus. Et Rodol phas in epistola quadam ad Alexidium Hegium. De anil a, inquit, derivandorum componendorumque nominum, vix milii permis rimo ui cauam finiere, quod non apud antho res inuenerim. varia multiplexq; res est, de
Ir ab e ei sit opetua potat:& in qua nihil a ad:a, nisi sit sociale ut inquit Hora-
eum nec elle sit quom -- Η Η 'Γ r Liu umi emid modum Cicero Lentulit 'i π itiem . Cicero similiarium epistolarulibtoterat . in epistola quadaad Appium Pulchrum: Qurso, inquit, et ismne tu hλ ineptia , homo mea tentet , sunt ni a prudόtia. multa etiam doctrina, plurimo rerum usu, addo uroamtate, que est vi tus, ut Stoici rectis sui e putant z vlli Appietate n. ut Lentulitate, Valere apud me olus,
quam ornameta virtutis existimis' Et Pollio Pa 'init ie dixit Quintili inui libro octauo Et in T. Liuio inqui0 mirae facundie viro putat mella Pollio Asinius quindi Patiuinitate. Meminit eiusdem rei idem author & libro pruno Voluit opinor Asinii oni, hine reprehendendi libertatem imitλri Franciscus Philet plius, cum dixi: in quidam epistola, Fabium Quintiliananelcio qua a re t spanitatem. Id Ood ego illlam dixisse existimo, non quod ita sentiret ora quo sestiuiter argut Eque in virum ta- tum lusitn videretur: aut certe ne τideretur iubscrioere a magonistae illi suo Lauretio Vallae, qui tantopere probat ubique Fabia. αλλα τρ ταδ' ων πηεις , qua te prog sdiamur ad reliqua . Neeemm ullo alio satis commode explicare possima , το γιι i. Aristoteles primo Topicorum sic h bet, in τι διον:- λό rapa o τι .i νε νυ σιμα.rio, Ei verba hunc in modum hodie leguntur apud Latin Est aut e terminus oratio duid erat esse sanificans. Rodolphus no solum mollius sed & signiscatius sore puta . si lenimus hoc pacto: Finitio, est oratio eo modὸ explicas rei qui ditate. Quo nomin V suus nonnunqui Argyropylus ille do 'ius, homo G cet pariter & Lisnie otissi
mul. Quod dicimus autem quaestione generis elu interrogationi quid esse inclusam. Hie est oeus ille,cuius mentione suci libro luperiore, cap. s. Lauretius Valla, Quau-& isse inquioPorphyrius percaait,qui interrogati, quid est homo, putat respo εndu ost 1nirn . Ouin potius animal ratiotiale Cur illi parte, ut putat, qualitatis re
mona alia copulata. si video quomodo i rudioribus barsi reria, ea quae deinceps de ovistionib' ab Rodol phodicvtur, satis queat intelligi,nisi cognita prius natura pnativom.Que tametsi a diuersis explicatur ta varie,Vt vix habet a sex ta multis quepotinsimum imiteris: audendu est tame, vel cd periculo aliquid, ut ne omnino locus lueri enuntiatu. discussus videatur. Est ergo quem amodum so superius dix0 pronuntiarum, orauci Qui ditas.
219쪽
persecta .erum aut salsim signi scans. ut Philosophari oportet, sed paucis. Avaro tam deest quod habet ,quam qzod rhon habet. Beneficium dando accepit, qui digno dedit.
Si perges dicCre,quae voles,ὸudi quae no voles. Verum pronunciatum voco, quod si- Verumgnificat ita ut res habet. Falsum. quod secus atq; res babet, significat. Verbi causa, Vera Falsum. pro nuciata sunt: virtus pluris uti facie ia,quam opes. Melius est nubere, qua uri. Prs stat cum altero oculo ingredi in regnum caelorum, quam cum utroque in gehenna ce trudi. Falla, Voluptas est silmmum bonum. Nibit assert comodi fides, nisi accedete obseruatione legis Mosaicae. Praestat iniuria facere. quam accipe e. Duo sunt pronunxi - Duo dironlutorum genera, unum simplex,alterum con, pC si tu .Simplex est, quod duobus terminis mioisi με ne instat.subiecto, εἰ predicato Ut omnia nemo potest virtus,est virium fugere. labor i. si ibi exmnia vinciuamanri ix hil dissicile est. Copositum,quod duobus, ut minimum simplici- Hobositum bus pronuntiatis costat. V t neque mundus aeternus est, neque animatu est clium. Si no Deeie, tangere muliere bonurn est, ergo tagere malum. H uius ursiam tres sunt species: copu- tironuntiati litum .disiunctum. conexum. Copulata pronuntiata dicuntur, quorum is est Vlus apud e o m b o litiauthores probat o,, ut plura ala colura gan , ne tam er aliud aliJ neces, itate aliqua cohere- C obuli tum re significetur. Vt, quo tepore C hristus erucifixus est in ludaea. eo tempore Romae im- P 'perabat Tiberius. Cicero eloquetror, Cato in nocetior fuit. Disiuncta sunt, quae plura pronuntiata simplicia uaco iungunt ut significcnt solum unum ex iis verum este oporis 'tere. Ut, aut dies est, aut nox est. A ut vivit, aut no spirat. Homo quisq;. . ut vir est, aut Cotitie, foemina. Conexa, seu adiuncta, pronuntiata vocat Latini, quae σιν, μεμινα i Graecis di-euntur. Ea sunt quorum is usus est apud doctos, ut significet partem priore sine posteriori veram esse nO potie, hoc est parte eam, qui posterior est, necessario ex priores quiἰ ut, si dies est, lux est. si plint. terra madescit. si mel quod apes coficiu t. meu est, erut meae de apes. Quibus a ad ei e licet etia il la, Expulsia e ciuitate iustitia,concordia diu inter ciues esse no potest qui currit. is dc mouetur. quia deus bonus est, nos simus. aliam
id genus infinita, quom ut dixi)is apud eruditos est usus,ut significent partem priore, sine ea qui posterior est vera esse no posse. A tq; hsc sunt Pprie illa, que dialectici hypothetica, hoc est, conditionalia vocant. qua tamen appellatione,& visiuncta quoque Conditio proniitiata est coplexus Boetius. hac nimirum de causa, quod in iis etiam si rem intuea- lia pronsiliatare propius, tacita semper subest coditio. C um enim dico, aut dies est aut nox est, illud quae sint.baud dubie significo . si dies no sit, tum esse necessario noctem: & contra, si no sit nox. tum necessario die esse. Quale cum nihil sit videre in copulatis, demiror equide, quid fit, cur Ze ista plerique hypothetica, hoc est, quemadmodum interpretatur Boetius,c ditionalia vocent. Iam copulata ea demum vera dicuntur, quota singuli pariet uetae veri copa sunt. Quod s baium una aliqua falsa erit,totum quoque pronuntiatum censebitur fal- lat0 m. sum. Di iunctoruin ea vera esse censentur. quoru partes ea inter se habitu diue sunt, ut Disiunctorii earum omnino unam, neque plures una veras esse sit necessariu. Quod si aut nul la aut v ς πῆ . plures quam una verς esse pollunt, ea pronsiliata modo Ciceroni,& Aulo Gellio fide habeamus inepta, te salsa sunt. De quo mox plura. inter coaexa ea dicimus esse ve Quae conn ra, quorum pars prior vera esse sine poste ore nequit. Debet enim veritas horum spe Mctaii. non ex ratione patrium singularum secundum se, sed ex utrarumq, inuicem eonnexione, ac cohaeretia. Ita fieri potest, ut falsis partib , tota tame pronutiata vera si ut. ut si no est e reatus mundus, tum ab aeterno fuit. Et corrὸ, ut ex partibus veris tota pro
nuntiata falsa existat: ut si philosophus Plato sit, suit idem de eloquers. Voco autem in praesentia parte priorem, Ox qua altera significatur sequi, etiam si verbis tenus no p natur priori loco. Verbi causa. Quid prQ de ii quod me ipse animo no spernis, A my ta: Si du tu sectaris a prox, o retia secun H ic quod secundo loco dicitur,antecedes siue pars prior est. Ergo ut aliqua do veniamus eo quorsi gratia haec adduximus. Rodolphus copulatam 'uaestione d ruat,qus ea copulato pronutiato nascitur: itidemque di Giuncta, quae ex ditiuncto oritur pron tiato. Caetera sui, sparsim locis dicemus. In dis Ei.ctius de iunctis cotra, si una par, iuerit vera, tota pronuntiabimus veram esse. In ovem indis .eritate disiiuactu pronutiat is id fatu no est, unam partium csse utcunqu: vera et sed & illud praeis iunctorum.
220쪽
terea igitur, eam esse partium inter se habitudinem, ut necesse sit unam aliqua veram esse. Et rursum,quoties plures una parte verae esse possimi, ea quoque pronutiata diniuncta. inepta esse aiunt, ac salsa. Qua de re Cicero in Topicis: Q ix inquit coclusiones ideirco ratae sunt. quod in disiunctione plus Uno verum esse non po test. Et Aulus Gelliui libro decimosexto. Ex omnibus inquit quae disiunguntur, unum esse veru debet extera salsa. Quod si aut nihil omnium verum, aut omnia pluraue qui in unu vera erunt. aut quae disiuncta sunt non pugnabunt, aut quae eorum opposita sunt. contraria inter se non erunt: tunc id disiunctum med actum est. Haec M. Cicero. & Aulus Gellius .Porro quod dicitur,necessariu esse, ut inter disiuncti paries una sit vera,ea necensitas oritur eo natura ipsarum rerum, interim ex quadam hypothesi. Vt si dira, aut Miloni Clodius insidias secit. aut Clodio Milo. hic quod ad rerum natura attinet, nihil obstat, quin possint utraeq; paries esse salse at si ponat, inter eos iactas esse insidiat. i, eerie altera partem veram esse necesse est. Quod praeterea, plus una parte verum esse non debeat eius ego contrarium nonnunqua video obseruari, maxime in causis ciuili bus.Verbi eiusa,Si homine occidit,aut id ideo secit, quod inueterato ab eo odio disti deret aut quod comodum aliquod ex morte eius sperarer, aut quod sibi simile aliquid ab illo metueret 8ce. Cur aute eum odisse' quae co modorum spes erat' quid suit quod ab illo sibi metuereri quo fit,ut ne occiderit quidem. Hic certe accusator, de odio, Se
disiunctaeonstat, semper copulatae vim ac naIuram retinere. Hlius torrat lenon minus
vere atque haud scio an etiam versiis dixerit,eam pro diuersitate prolationis ac sente tiae interim copulatis. interim disiunctis annumerandam esse.
prouidentia mundus non regatur. Primam vocant Graeci jQ. quam nos possumim praedicativam dicere. Secundam PioetjiA,quam nos conditionalem. Est autem quaerere
cum conditione, simplici quaestione m composita. Sim ueri r ut, si deus est, an sit bene agendum. Composilia: ut, anc virtus ect Aummum bonum, curanda sit Re 'ublica,