장음표시 사용
281쪽
rem ipsa eruntur. Idque i,ῖm etia vulgo vocantur. Sunt aliaesoluendi,vel si magis proprium volumus eis nomen δε- tio ad homi- re laberi rationes, quae vulgo dicuntur solutiones ad hominem. Ad eas rejugimus, quado ex re parum steramus auxiiij. auia firmior est argumentatio,quam ut aliqua parte in 'fingi labefactaraueposit. Vel,quia datur occasio de aduersario dicendi, quem quia possbmus acrius retundere, malumus
in Esum rationem, quam in rem ingerere. Elabιmur au- quempia pos
tem his fere modis, mel, quia regerimus aliquid adue suris, /-h quo reprimimus eum: vel eleuamus quod obiectum est: vel regis a re facto, illataque alterius alicuius mentione rei. - .
is . . Duplex ratio auocamus auditorA mentem a propostae argumentationis cu regerendi.
, m alterius obruimus commemoratione. Regerimus, diu δ' 'in re ibam,per quam dissutator probauit quod instituerat:
vel in personam aduersari, lin rem regerimus, cum rem parem aliqua ei quae nobis obiicitur reponimus, ut quantii umgetinetos aduersarius, tantum videamur nos eum ediuerso eo quod regerimus urgere. Euale est pro Caelio, cui cum obiecta esset luxuria maior, quam ut eam defendere auderet CD cero tapertior quam ut possit eam negare e molliit quidem aures quium potuit orator: m partim temporum magis ea
vitia dixit quam homini partim contendit aliquid esse concedendum aetati mensiquod huius loci proprium esto velut remedio inuidiae opposuit 'em futurae industriae, probitatis,in aetate ventura, ex actionibus, laboribusis, quos Caeliti iam scipiebat ustinebάtque.Tale est etiam,Τμod apud L;.ib. Aenei. Virgilisi luno dicit Indignu es Italos Troia circudare fam-mis Nasiete. Non negat,sed eleuat quatu potest. Deinde in dgniora regerit auidsce Troianos atra vim ferre Latinis quaesequutur. Hulim et iis generi tuod iniuit Turnussi Li ta.Aenei
282쪽
Eeloga 3. In personam In oratione pro Liga. In apologia Ci.in Sallust.
Lib. tr. Aen. Lib. 2. Aene. Eleuare quid sit Verba Iunonis lib. 1Ο. Aeneid.
Et nos tela pater ferrus haud debile dextra Spargimus, mnostrosequitur de vulneresanguis. Et in Bucolicis: Dic quiabus in terris i eris mihi magnus Aposto Treis pateat caeli statili no amplius ulnas. Alter cii nequeat restondere,aliud par obiicit. Dic quibus in terris,inseripti nomina regil Na itur fores, Phyllidasolus habeto. In personam regerimus,cu dimissa re,sedimus quasi ig sit, non couenire tame a Luersari' personae obiicere eam,nec recite haec ab eo dici. Cui modi estpro Ligaris,quod Tubero accuseator Marij, in eadecausa fueris,cuius Ligariu accusabat. Simile est in iur
uuasi vero tu sis ab istis viris Sallusti ortus. Et paulo post: Ecquid te tui piget homo leuisiime,csi ea culpas, quae in histo
riis mihi gloriae ducis' Et iteru,quid enim metiri turpe ducis, qui mihi ausissis eloquentia, ut vitili obiicere, cuius semper noces eguisti patrocinio Sico Virgilius, Mes timoris Argue tu Drace. Etiant ui nefas patrio excidit ore' Et apud Tragicu Iason inquit, Medea amores obiicis Haec omnia,non de re,recisa necne sit ed de homine. Eleuamus quoties colemnimus re quae obiicitur, velut nullius mometi asternamur. uale totam Carlij accusatioue Cicero voluit videri, magis iras, iurgia disidetιu in amore,querela amitiu esse,quavera crimina. Sic apud Virgilisi se Italia petiit fatis au
thoribus,so,Cassandrae impulsus furiis. Maiestate satorum C sandrae furore elusit. Et paulo post,quod modo diximus, Indignu est Italos Troia circii daresamis Nasiente subiicit
cotinuo Et patria Turnu conspere terra, Cui Peianus avus, cui diva Venilia mater. Indignioris coparatione eleuauit sediti no oportere id ita indignum videri. Digrediendi rarum es apud authores exempluscut digressu aduersarij vitemus laqueum. auod enim praesentis teporis utilitatis laus est, quiduis dicere,ut de re non dicas, cum nihιlpsit utiliter de
283쪽
ea dici id postea cum legeretur, possit aut horis rideri culpas
ctum, qui dilaberetur ab instituto, gra uia crimina non diluta dimitteret. Celio tamen ridetur mihi Cicero hoe soluendigenus expresi stercum restonsurus ei crimini, quo obiiciebatur paratum habuisse domi venenum, rim eius in
seruo expertum esse, digressus est ad mortem Q Metelli spicionemquescit, Clodi celere, venen ublatu ilia uisse psami mortem gemitu muchymis prosequitur. ut
reprimit aduersarios, velut ili ictos crimine simul impetu dictionis, assedis, mentem ad huius criminis cogitationem diuertit. Sicut autem non alis commode modus hie labendi in literas mittitur c inter disputandum, O inforo in Aholis,creberrimeIolet expeti.
Sicut autem est disputantis. Quae desolatione argumentationum habet Rodolphus, ea ob omlos ponit sequens descriptio. Principio. si ostedamus salsum e . . . t se propositum,id est, vinuel Vna vera, quoties vere diluimina x qu ur antecedens. id quod ab aduersario proposi' Deinde, si doceamus noesseratum est eaque duobus fit modi οῦ λ ta eonsequetiam. hoe est. si probemus conclusionem no neceΩ sario ex antecedente sequi. rvel in rem, quoties p I rem , aut etiam gram is . l rςm,quam sit eaqiue oba
regeren- J rio reponimus. do, idq;. Vel in persona. osten- dimur,non decere persi na aduersarii. ut haec no bis obiiciat. etiam si conis iamique ea trifariam. cit.dicimusque id tale esse quod ridet rimagis, quam dilui mereatur. Postremodigrediendo. m animum auditoris digressu quodi a proposito abducimus, itaq; aliis occupamus ut eius quod obiectum est nobis, queciam oorepat obliuio:& quanqua nova sit tamen dilutum esse videatur
284쪽
RODO L. AGRI C. DE INVENT.sabita diues sapienti nestae desunt opes . ergo sapiens est diu' Quem stoici dixerim diuitem. neundu Stoi Cicero docet in epistola quadam ad Trebatium: Ralbus inquiens mihi cofirmauit te
diuite suturum. Id utrum Romano more locutus sit, bene numatum te sereran quomodo Stoici dicunt omnes esse diuites,qui caelo & terra frui possunt, postea videro. Et apud Tragicum lason inquit. Senecae in Medaea verba haec sunt: I A so M. Perimere eum te vellet infestus Creon, . Lachrymis meis euictus exilium dedit. λM E n E A. PCenam putabam,munus ut video est fuga. I A so N. Dum licet abire, profuge, teque hinc eripe. st Crauis ira regum est semper. M EDE A. Hoc suades mihi. Praestes Creule, pellicem inuisam amoves. i Aso M. Medea amores obiicis M E D E A. Et caedem,& dolos. Tripites d. causiferi expositiοηem, GDμm 'n ique expositisse geneia essep Gi-iumDiem. Deinde,probabιtim esse oportere expositionem e im,qua fides alteri rei quiritis re iueprobada accommodatam, modo dfui .Postremo, Musmod, esse debras eiu exordι . Cap. x VI.
D E argumetatione autem quid ea sit,'quae species eius,
quomodo conficiatur, quantum ad iuueniendi rationem pertinet, haec lys ccre videbuntur. Expositiosequitur, rapφῆ i' v quam steciem oratis nis alteram fecimus. Exponimus au-S 'μ ψ'ῖ' F-s . 1 utὸr bi cui sitis, vel vi audientium voluptate demulceamus aures', id ut rem ipsam cum ossi sit ex-
psit vitis 5 et ut Mem alicui alij rei expositione quaeramus.
Primumsequunturpoetae. Proaimum qui monumentis rerutradendis, vel praesentes, vel posteritatem conantur docere,
ut qui historias m exempla virorum rerums insignium t teris mandant . st quifaciendae causa fidei de re aliqua e ponunt , hi Funt ut oratores, ut philosephi, ut reliqui artifces , quibus persaepe in alterius v96im rei alia res verbosius ea recensenda. Trium igitur harum expositionum seus es cui-Fini primig' quesinis . aut enim voluptatem solam Jectat audientis, ptisauditor dummodo eam sequatur,vera an falsa, yrobabilia an incre
dibilia dicat,nihilsa credit referre. auod si quando verisimilis,aut vera dicit,enixiusque colorem tuetur veritatis am
285쪽
id tantum ex sua facit persona,quitum ex i iaspersona, cui talia tribuit. quoque sint illi congruentiora sic diculur. Mut sepe in his, ubi vana ossicitu6 ecie mouere cupit auditorem. Gyptisma est enim talibus verisimilitudo . auodque praecepit Horatius, Ficta voluptatis causa sint proxima ν ris id non in voluptate modo, ed in omni a fictu praecipue es
obseruandum. Scriptores autem rerum econtrarιo, primam serendi geneomnium veritatem expetunt,posterior voluptatis es cura. Si
tam e legem illam, quam sanxisse Thucydins historiae videtur,obseruare velint, malintque rem perpetuo duratura conficere, quam gratiam breuem mereri. Vera autem dicunt ha-dtentu γυ-a sint conficientia contenti nequesticite quaerendum putant, quomodos at ledior des eorum quae recensint: quando grandia pleraque mad incredibile qua que a cedentia, velut ex periculo petunt, ut admiratione lectorem detineant. Sicubi vero ponuntur aliqua faciendorii, talia feresint, ut magisgrauitatem authoritatemque scriptoris Amendent,quam rem probent. Cuiusmodisuntscisse incredibiliaissidem excedentia narrare,sed ita tame a maioribus accepisse, ita podieris traditurosevel compertumsibi, rem sic habere: conflante e verum in qualicunque hominum opinione dicturos. quandoque vero nesibi quidem satis probari, quare quemqueprosio captu dempturum additurίmue fidem. uuare probabilitatis abunde es ictis, rem tradise ,ut non sit improbanda, id est, ut vera dicantur. Dein
de ne videantur falsa quod sit ,si neque inter se dissideant,
neque temporibuΥ,Personis, locis, ea quae traduntur, discrepent. Pleraque enim vera, turbato ordine coniunctioneque
rerum,incredibilia uidentur.contrafalsa, dis ossa visingulae inter se partes congruant, verissimorum implent fidem.
286쪽
' Causa autem quamobrem parata sit sicriptor des, cum ex friptoris persona, quod nihil tale videtur, quare debeat potius velle false tradendo iadere existimationem siuam,quam vera dicendo sancti graui ue viri des opinionem adposteros transmittere: tum quod lectoris parum aut persepe nihil intereve vel sic rem e se arbitrari e praesertim si non aliunde paratum sit, quo psit vanitas seribemis coargui: quale Herodoto m nonnullis quoquescriptorum, qui indulserunt ingenui uis, contigit. In reliquis facile lector a edit. Ma- uult enim quod vulgo dicisset) credere quam exquirere. O perta ergosent apud eos omnia, erecta,sublimi secura
Finis geo ri -timeant . non timeantur. t in expositionibus
osi mu ii . iis, quibus fides alicui rei quaeritur, non Iatu es esse veram exponam . quae exponentur: oe firma,stvelutDemsibi ipsi arietia oportet esse tum ad id cui probando desinantur ita ae- commodata , ut capita fidei faciendae confirmandarumque rerum notarum omnia possint inde deprami. In tat enim' aduersarius oeses'ecta habet omnia, neque quicquam impune dimittit,invel negat,quae nocitura fiunt: vel si id nequis vertere in suos Uin,' ad se rapere conatur, es e-reque ut velprosint, vel utique quam minimum obsint. Duo necessa--Omnis ergo distulantis expositio , quae probando ad
α: G eui dsinatur, nec se est duo praecipue habeat. Prius est,ut probabilis sit, nec enim fides alteri rei per eam parari pol rit , si dubiae' i am ambiguaesidet. Deinde , ut accommodatasit,id est, ut isti rei, quam probare per eam volumus, apte iungatur, sic ue expositio fiat, ut comodesides ex
i a possit duci. Parum est enim mam perse probabilem esse,
si non id quod probare conamur, colligere per eampossumiss.
287쪽
Probabilis se expositio, is argumentos,si consentanea
rebus,s ese consequens, eArgumentosea est, quae causeas ha-ri probabile. bet rerum. Causeu autem xl habeat,non modosummae reni 2 post:.
quas exponimus, visent causae belli gess, causaepest listiae, M' ' 'β' aliarumque rerum quae solent ascriptoribus ante i vires explicari. aualis es etiam pro Milone tota fere narratio Causias enim habeterimum,quare Clodius annum praeturae suae in Milonis consulatum dstulerit. Hinc, quare Milone occidendum destinauerit.Demum,quare hoc loco,hoc tempote . Sed in singulis etiam partibus, expositionis ea as addismus,cuissemodi est, Saepe sugam Danai Troia cupiere relicta MoliriYausam addidit, Et long si decedere bello. auod reuera quidem argumentatis,quanquam colorem habeat faciem expositionis. Sic etiam assensere omnes. auare assenserunt uia quaesibi quisque timebat, mim in miseri exitiuconuersi tulere. Sed γ alia nonunquam ponuntur argumeta. Vi,Sanguine acastis ventos virgine caesa argumentum est eius quod sit μr, 'guine quae redi reditus. Et pro Milone Etenim palam dictitabat,co latu Miloni eripi noposse, vitam posse. Subdit orator, Significauit hoc pe in senatu,dixit in cocione. auin etiam Fauonio,inreliqua quae sequuntur, prioris Esu unt haec ,elut indicia. Consenta-Σ --.nea erit expositis,siper is, locis, temporibus, rebus consentiat. Persenis quidem, si qualessunt, talia facta eam dicta effingantur. Nec enim eadem conuenient Achiili, Nesto- νι-m in verba: nec eadem facta erunt tu his probabilia. Me Hia feminam, alia virum, alia doctum, alia indoctum,alia militem,alia togatum decebunt .Locis temporibus accommodabitursi quo loco unumquods,quo temporex insimile e actum esse ic exponatur. Rebus vero come-
288쪽
RODO L. AGRI C. DE INVENT.nietsi laetis iucundaseriisgrauis, ridiculis faceta, insignibusebi,uO h, ornata, tristibus acerba tribuatur expositis. Consequens autem erit, non modo, si prioribussequentia non diserepent: id enim potius est Mitium fugisse,quam aliquam laude meruisse sed ne exponanturpriora, ut vel ex iis quae ponterius diacuntur expecitentur, propemodum auditor ipse*υὼbj-ciat ea vel qualiacunque dicentur, tamen cuncta uideantur
ex priorum fide pendere. βuod diligentissime obseruatum est Ciceroni pro Milone. uuanquam enim ancipiti deisit, ut credituo ad insidiarum rationem Jalsa narratior quoniam fortuita eam pugnam fuisse traditur: sic tamen omnia per gradus quosdam certa seraeferuntur, ut nihil percipere possis, quod non cohaereat prioribus, veluti vinculo connexumsit ut tandem vestigiis quibusda ad caedem, velut manu praehendendi,veniatur Plus habet negotij id quod dis mussecundum esse debere in expositione,ut accommodata sit ad id cui per eam paranda endes. Nam probabilitatispem sepe facilis est ratio, cum sint omnia quandoque quae fiunt in
expositione confessa parti utrique. Formare autem apte maccommodate instituto nostro expositionem,idfundametum sedesque totius no irae disputationis. Hoc est enim quopraeparatur in foro iudex, eis ad omnem sequentium arstumen-
poti mum lationum coormationem componitur . e nte omnia igitur
, ,..d si videndu est,quidsit id,quod volumus expositione,-cui ex ς 043. ipsa quaeritur'es,idque cum omnibus expositionis partibus cineramus, facile videbimus,quid habeat res quod iuuet
partes no iras,quid etiam quod stendat. Vbi tota enim pro nobis es,parum est quod metuamussc parum est quod steremus, ubi obest tota. Deinde quae prosunt,danda es opera,
ut plurimum iuuentem eruenda argumenta explicadas er
289쪽
DIALECT. LIB. IL 126 quae tum cum dicuntur,quanqua non cum smma reru coniungantur, vi striam essciant ima tamen audientis cogitatione costigentis apud animum Dum, hoc is maxime prosint tuc,quia minus in id parata videtur. uuae vero dubi unt,m dicentis interpretatione possunt in hanc vel illam distrahi partem sic tractanda unt, ut nobis prosinit . uuae nocent, mollienda sint curandums, ut quammisimu obsient.Fiunt autem haec omnia argumentis,quς mutur ex locis,quos β- periore libro descripsimus sed haec argumentaponuntur. nam ut veniat quandoque argumentatio in expositione, breuis tamen ea est sits non ita crebro. uuaedam autem consilio nar
rantur a nobissis, utplane falsa incredibilia perficipossint, quoties ea quae ab aduerseriis vel pro se exposita sunt,
vel alioquin cofirmaturapartes eorum viderentur,sic depra- tiantur contraria expositione, ut prosus detrahatur eis fides. Illud autemsere videtur obseruatum,ut undecunquepe- Fauoratalem
ritu Ner pona auorabilem primum narrationis ingre flum,inab aliquo quod causea uam comendet austicetur. Ni si Terentianim iste Simo,continentiam filii sivi laudaturus eum muni illiu
tuto etiam uersatum eum inter modestaparu ingenia vestet
sendere, videreis meretricis persenam praesenti laudum co- memorationi indecentius inseri, m posse videri ob ne existimationis iij, quod talispersenae confiuetudinem expeteret, videmus ut altiuου petito principio molli uerit omnia: rem ipsem, persenam erosus Elamas erasauorabile reddiderit. Incipit ergo, Interea mulier quaedam abhinc triennium Ex Andro commigrauit huic viciniae. Hi iam nesD-neonis neque omnes urbis angulos peruagantis videri psit,sico uetudinem tertium iam annum vicinaesibi Pamphilus habeat. liqua quoluuntur, ad commevdationemperise
290쪽
RODO L. ACRI C. DE INVENT.nent mulieris,inopia cognatorum negligentia coacta, egregi orma atque aetate integra. Videmus hic quanta huic δε- linqueri excWalis,desertae a cognatis inopi. quanta facultas,iuueni formosae. me tamen inter istaerimumpud ce,nec id selum Iedparce ac duriter agebat, lana ae tela PActum quaeritans: ut ob linatio tuendi pudoris perstiti posse. Hinc iam paulatim velut gradibus incipit labasiere. Sed poctquam amans accesiit ad iuuenem:pretium pollicens ad inopem. nonprimo tamen congressu victa est sed unus ite alter. auod iam consequens erat, vidiceret proiecisse eam pudore,quanta id cura molliit,ut culpam eam cum omnibus communicaret,diceret , Ita ut ingenium es omnium hominum a laboreprocliue ad libidinem. Euod tamen cunctantis signum est,primum accidit conditione, tum iam demu quaestum occipit. Euemadmodum ergo pictores, qui colorem purum m nulti circunfusum umbra,Luiter primum, ut propeo sensi assat,incipiunt adumbrare deinde paulati ubcresecente obseuritate, cum iam poctremo atrum umbrae totu oppressi colorem,nihili piater nigrum sit, videmur tamen nobis primam istam coloris steciem,quam pura accepimus,quia paulatim deficit,nec abrumpitur usquam,clia in se umbra ubi nullas iam ect,inuenturi. Sic perquasioneprimum a
reptam , quia non videmus insequentibus eripi, licet demat etiam paulatim,intidem quantsi ad rem pertinet, deficiat qui audit tamen, quia ninquam ubi auferretur vidit, velut adhucsubsit,ita sequitur animo G adhaeret. Euanqua ergo poeta a pudica orsus,ad mere tricem, hoc est, ab Ionestissma persena orationem ad sardissimam deduxerit commendati nem P fauore, quem in pudicasu sit, quia per media cu-cta fuatenus poteti retentat, etiam cum ad impudicam'