장음표시 사용
361쪽
Plumbeo, quod aiunx, pede. Hoc est,quasi suspensio ae minus frmo pressu. pedete- Plubeo pede.tim , paulatim. Cicero quodam in loco frigidum argumentum plumbeum pugionem appellat. Quem eundem senium habet & illud, plumbeo iugulare gladio. Quam coistra legem A grariam. H aec est lex illa agraria, de qua tota es mentio fit apud auihores, Lex agrari . quaque omnium prope bellorum ciuilium laus & origo fuit. Primus ea promulgaui esp. Cassius regni affectator.Seeuri eum sunt multi, qui id ipli im secere, veru maximos omnium motus hae in re excitarunt C. de Tiberius Gracchi.Occasio eius legis seredae fuit eiusmodi. Solebant Romam, quantum vicini agri hollibus ademissent, partam venundare, partim redigere In publicum, di tenuiori, fortunae ciuibusnaodica pesone ς ten dum locare. Sed posteaqua diuite .ita ut fit, augere eas pensiones coepe e,& paupere, i ci ducendis aῆ is excludere,iata lex est,qua supra quingenta agri iugera ciuis Romanus habere probibebatur. Verum ea lex paucos admodum annos contra locupletes auxilio fuit. Ac principio qui de subornati sunt alii quidam, qui in illorum usum agros coducerent. Deinde velut abrogata iam lege. ipli etiam suis editis non, ni b' omnia oecupare coeperunt. Cul tam ine plet ae diuitu auaritiae . se ne a tribunis plebis, cum maiaximo Reipub. motu obuia iri coeptum. Id quod tempore Ciceronis secisse & Rullum, facile ex ipsius Ciceronis contra Rullum oratione apparet. Neeelsequi Gracchanas actiones improbet. Duo suere Gracchi, quorum hic iacit metionem Cicero. Caius &Tiberius:quibus lata cura fuit rogandae serendaeque legis agrariar,ut perire maluerint ambo. qua ab ea actione desistere. Et Tiberius quidem ductu P.Seipionis Nasicae, C ius vero L. Opimii consulis occisiis est. Vitam utriusque scripsit Plutarchus. Copia breuitateque facillime aut σἰnιli auditorem aut d. Actari, quare no abs re
fres de bra quoquepa.cis agatur. m,qus modo copiose, quo modo breisiter da opsit. Σnis utrobιqueseruandus modus. Si quibus breuιtas,quabas uberta/ orati nis conueniat. Cap. m.
C Opia Hrὸ O breuitas in dicendo, quoniam praesertim istis inter caetera delediamus essendimus, constantque
etiam inuentione ista, non alienum videtur ab instituto no-sro, paucis de his dicere. Constat autem orationis ubertas, ναὶ quia pauca quidem, multis tamen eloquimur: vel quan- nuti pheir μ, paucis dicamus,congerimus tame multa,atque xt no ma 'μ' - '
gnitudine,aceruo tame rerum tendimus orationem vel, quod
Uyuentissimu est,multa dicimus de multis. Si ostenderimus
aute,quomodo multa, quomodo multis dicatur, tria hierat, Odisint,facile erit perstectu. Multa dicuntur, Gex Multiquomopositione m argumeratione. Expositione dictitur multa,cum non satis habemus summas tStum rerum explicare sed partes omnes prosequimur. aut dicit enim, Iuno quoniam od rat Troianos, nauigate ex Sicilia Aenea classem eius disiecit
362쪽
vi tempestatum. quarum impulsu delatus ad efricam A mis , a Didone hostilio benignissime est acceptus. Hoc qui
dicit, totumprimum Aeneidos librum complexus , detur. aut volet autem paulo uberius dicere, ille quidem causeas odiorum, propter quas infensa Troianis erat Iuno, recensebit. deinde,ut e Sicilia nauigarint,sosticitatu a Iunone Aeolum, ut tempestatem dasii immitteret. Non tamen ille preces Iunonis egi et, non pollicita Aeoli, nec quo pacto immissasit Troianis,aut iactauerit eos tempestas , prosequetur. Su ciet tempestate disiecto uisse demonstrare, atque diuerses alium ab alis,ad littoraporisicique Apicanos esse delatos . Nec Veneris illi querelas, nec Iouis restonsa, quibus futurus rei Romanae flatus explicatur, attingit. Post tempestatem,refectis
corporibus atque confirmatis animis sociorum benigno asi quis Aeneae, tum ut explorandorum locorum gratia profectus sit Achate comitatus, Carthaginemque peruenerit: cuius urbis condendae caussam, m Didonis caseus, breuius qui dicet explicabitiὼis verbis: quam ut describenda Venertim querelis Aeneae, iactatisque hinc inde verbis eius stingat. Deinde, ut in templo Ilionea oesocios reginae implorantes fidem ne littoribus arcerentur agnouerit, agnoscendumque se eis G reginae praebuerit. Nihil hic ad ordinem rerum pertinuerint res Troianae pictura in templo expressae: nihil Didonis pulchritudo, aut templi forma defripta: nihil reliqua
multa, quae ut ornandis rebus immensium, ita cognoscendis nussum attulerint momentum .'Poeta enim acerrimi ingenii
iudiciique,non magni saneputavit,qui fuerint caseus,aut ordorersi Aeneae, quarti etiam vix tenuis ad i umperuenerat famas umpta illiinpersona, voluit laquam insteculo qu dam varietatem rerum humanarsi vis que m mores ho-
363쪽
minum sectandos proponere. βuae cuncta,ut maiore dioluptate commendaret, late fudit, orationis rerumque δε- rem gratiam,vi in angustioribus delitescunt, in ipsa amplitudine per omnes posset numeros explicare. βuin hae ipsa multo poterunt essius dici. Nam in causis odiorum recensendis ,singula came longistimarum narrationum
sunt capaces. Et quod postea dicitur: Vix e conspectu Siculae telluris in altum Vela dabant, hic quaesit Sicilia δε- Hibipotest, m quaeserint manetidi ibi, rursusq, discedendi ea e ,'apparatus discessonis iam is exprim
tur nauigatio.Sic videmus inpraeliis narrandis,tantum quae acies cui cesserit, in quarum partium eques pede e alterius profligauerit equitem aut peditem . Singulorum rara fit aut perquam breuis mentio,nisiimperatorum, aut eorum qui ordines ducunt. Idcirco in angustum pugnae apud eos colliguntur. O pudpoet*,singula pugnae, singulasepe implent volumina. Euoniam non exercituumsel fiasingulorum hominii caseus effingunt,quo magis varietate rebus sub assectu ponendis delefient.Sed G singulorum casus quantilpossint extendi, Aeneae Turni apud Virgilium, Pobnitis Eteoclis apud Statium, facile declarat descriptio . Dic,
mus vero argumetando multa, m quando propositam quae- domulodio Dionem in multas quaestiones diducimus,stquaesiones nu- ''''merosis colligimus argumentationibus, argumentatione ueabisIuper alias probationibus confirmamus: msi quid exponendum in argumentatione, no contenti caput rei annotin se,totum ordinem eius recensimus mi quiprobet virtutis nomen etiam improbitatι venerddam esse,quoniamst rat a-
ma Scipionis ad tu fili, Liternum ubi exulabat profestisint: cum conflexissent eum,abierint rursus . Id qui iam volet
364쪽
pasti, quoiuperius o tendi herius exponere,inbbi si mi L . . . ternum,m quare illic exulauerit Scipio, dicet: in relitu, bello Macςd. expositionis ordine, Scipioni gyrati uesuam dabit , si derita, er bitur, orationem. Multum autem dicimus una dere, Hi HV 4 ς-' ost quoties , circa unam rem haeremus, quodPepa cis
dici potuit,id ipsi im late stargimus. us tribus illis maxime
sit modis, quibus diximus rem unam in multa diduci. diuisione,partitione, dinumeratione. quae quidsint, 2o loco diximus. Ergo si quis volet dicere, rirtutem Ciceroni Rempublicam tractanti aptissimam esse, birtutem diuideteroque e religionem, pietatem,iustitiam fortitudinem magnanimitatem,constantiam,temperantiam,modestiam, udentia,fide, reliquas riirtutis syccita ponere potest: pro Repub. partes eius, visunt partes,'plebse inopeseotentes pauperes, diuites. Deinde Ciceronem per adiacentia aut actius, aut essecta dinumerabimus: ut qui facundust, qui do ius, qui n=uus homo,qui consularis, qui causas agat, quotidie in iudiciis contionibi sque vel fietur, quaeque reliqua junt huius generis. Possunt igitur haec omnia, vel inter se coniungi unumquodque unicuique prout est cuiusque naturae maxime cogentaneum aptari: vel sic, ut integra cii diductaru numero com ponantur: ut primiι diuis iuirtute,'manetibus reliquis diacamus, certum est religione,pietatem, iustitiam, fortitudine,m caeteras quas diximus birtutum species, necessarias esse Ciceroni tractanti Rempublicam . Deinde rursus di pertital Repub.nec quenquam dubitaturum, quin Ciceroni, qui inter 'patritios ,plebeios, potentes, inopes, in reliquas sipublicae partes versetur,opus sit habere rirtutem. Post haec dinumer
tis his quae Ciceroni adseunt, non enim feri pose, ut qui facumdus, octus, homo nouus Vonoribu unctus Isaei reliqua
365쪽
hisi modisunt empublici administret, ut id rectefaciat sine virtute. Probationum halent ista faciem ,possints orobationes essequodprimum estpropositum liquam dulium
accipiatDr. nunc tamen non in eum adhisentur usi ιm .atioqui
quo minus otiose in se pina videatur, non inepte probationes , aliquae interstargerentur. Possumus itaque hoc paElo, cum visum fuerit, unam pluresue res in orationepositas spargere, m una quanque non unoselum sed tribu3 illis quos diximus explicare modis quidem propositum resticietibus exemplum,cum tentatusadiuque haud εsse dissicilia credam,nihiles necesse sevis exemplis indicari. Vinalia ratio dicendi copiose,quot, cum unam eandemque rem iterum atque iterii enumeratis dicimus verbis uomodoplerunque videmus apud Ciceronem, non singula modo verba, quod crebrum ea videre apud authores ined totos locos repetitose in eispraesem tim orationibus, quas iunior edidit . qua aetate ,sicursemper alioquin ,sic tum praecipue, omnis affluentiae cultu ue in dicendo cupidus extitit. Sed haec eloquendi,non inueniendi praeceptis comprehenduntur, m diuersa sunt idcirco a nostro instituto. Brevitatis ratio facitior est . uuarum enim rerum Breui asin excollectione copia paratur,earum rursus praetermissone fraui ρ'' '' 'tatem consequemur, contraria enim ut m hulgato verbo )
contrariis oriuntur casis. Treues erimus, in eaponendo
quidem ,si trita omnibus breuitatis sequemurpraecepta, hoc est, si rem non a primis utique initiis id iam quatenus instituto nostros icit ordiamur. Oeneas utique apud I Ui- AEn i. lium narraturin insidias Graecorum,non labores periculaque
bellorum,quibus persentiti erant,recenset protinus carpit, Fracili best atrique repulsi. Deinde, ut in reliquo decursis expositionis, quic3uid ad rem vostram non pertinet , praeter ij
366쪽
RODO L. AGRI C. DE INVENT.mittamus,cuiusmodi est,Dixit m multa alia,quς nuc no est narrandi locus .m, Dixit quae ad rem pertinere putabat, O ,
Res ondit quae sibi visium es. uuae moderatio plerisque nostra aetatestudia tractantibus usiqueario deest, ut non sium velint quicquid de re dicipsit exequi ,sed etiam cuiusuque
γPaparte potes inferri mentio, id undiiue quaesitum accersant,m quaquam diuersa,quavitis repugnatia8ropositosso, viribus detorta tamen inculcent.ex quo iam instruesisplerisique m leuisemis quoque rebus nullus1cribendorum voluminum neque modus neque sinis sit. Post haec, si no singulas reruparticulas dicendoprosequemur eastis habebimus6s mmas
velumastigia rerum perstringere. Cuius rei, cum multa AςRς,4 i sent apud authores exempla, cuiusemodi es apud Virgilium: Punica regna vides,Drios in Agenoris urbem. tota fundatae Carthaginis explicatio quae sequitur. Item in quinto, Interea eAeneas urbem designat aratro, Sortitura domos, his v. s. n. Im', loco T is,m reliqua. Sic apud Terentium, Plu sinonis. cuit,despondi,hic nuptiis dictus est dies. Tum praecipue poterunt istud ostendere argumeta comoediarum,quae paucissimis versiculis,totumfabulae complexum continent. Et declamationu themata,quae cum breuia admodum sint, verbosis emponuntur plerunque in declamatione narrationibus. Sic mapud Friptores rerum, crebro videmus copiose fusique res diactis ab aliis, rursus ab aliis inpaucisiima verba contradias.
Postrem),si quid vel ex praecedentibus, aut sequentibus satis potes percipi,ut id ne dicamus quidem. auod olet aute adiici,ne bis eandem rem dicamus,id cuipraecipiadum est,ignarum esse, quid sit breuitas, oportere credam. Exsequentibus praecedetia intelliguntur,ut apud Virgilium,in quinto, Gaudet regno Troianus Acesta. Ex eo, quod quidem non dixis
367쪽
poetasatis persticitur, imperio Acestaesubdidisse diriem re-rens conditam , in depositos in ea Troianos.Sic apud Terentium in eAndria,ex eo quod dixit Crito, eius morte ad me lege redierunt bona: nec mortuam eam esse, nec cognatam sibi praedixerat, utrunque tamen ex eo colligitur. Ex praecedentibus,ut quoties mandata,cosilia,causa ue explicuimus, quibus , Vel ordo sequentium rerum, vel riu facile persticitur, quale es in Phormione Tereiij: Epparasitus quidam Phommio,. quae sequuntur. Deindesubiicit: Ego te cognatum diacam, tibiser ibam dicam. Non dicit,hoc dixi se Phormi nem, quod imum ex figura verborum facile persticitur. Sed hoc quidem prioris loci exemplum est. auod autem huius est loci , postquam totum ordinem consili, recensiuit, deinde rem
ipsam, quae hocpactogesta es, cri posset hinc cognosci solum dixit,persuasit homini , factum est, ventum est, vinci-
mur,duxit. Argumentationum breuitar in eo posita est pri do bi. uilis. mum,uel recidamus multitudinem quae Itonum, vel quaesi fusius tenderentur,quaestiones futurae erant,eae breuiter argumentationum stetie colliguntur. Tum si quassumimus quaesiones,quam paucissimo argumetationibus confirmemus sed ne argumentationes quide late fines colligamm,verum nonnunquam pro tota argumentatione solam Ronamus propositionem. ut, auid repetam exustas Estino in littore classes' uid tempestatum regem. x entorique furentes Aeolia exincitos Singulae argumentationes singulis propositionibus explicantur. Euandoque singulis Prope verbis densamus ar- Draneis ver-gumeta It apud eundem authorem. Vum natam egregio β nero dien sque hymenaeis Des pater,inpace hanc aeterno faedere firmes . CPro eo quod dicere instituit, ut natam darete eneae. inquit,natam egregio genero. argumentum est. idcir-
368쪽
eo enim colligitur dandam eam esse A eae quoniamsit egregius gener. Sic quod ibdidit digninque hymenaeis. quanquam id priori propesit idem. Sic etiam. Des pater, curam fine, potestatem uno nomine collegit. Sic quodpostremumposuit pacem hac aeterno foederes es. Breuius adhuc est, . quod Dido inquit, cum cat am quare colabum auersaretur
dixis et ubiecit Huic uniforsan potuiskccumbere cu pae.Gavellet mollire faciem amoris ui huic uni dixit, quasi iussior esset sibi venia hac in parte, quae nulli alteri de to locum esset datura.Et culpae dixit,non peccato,non crimini. Nec tamen dixit admissura Ued potui,inquit, For in ιccabere ut non factura i a sed amoris impetu victum iri videretur. Hoc itaque pacto consequemur,ut quidoque quiuis multa, euiter tame dicaxyres. Nec mi eri poterit, Di hac densitate stipemus argumentasi velimus ingula eis quas u- perius dixi modis dilatandi, id est,uel diuisione,uelpartitione, vel dinumeratione, dissundere. Brevitas litur his rebus maxime constat. Magni est velpraecipui in dicendo im dici, opus, quissit orationis commodisiimus modus, quo se resit breuitas copias claude D. Nec ne res est quam facile
praeceptis coprehenderis: quoniam authores, quorii obseruatio primam edendorum praeceptorum viam aperuit,non eundem omnes in dicendo statuere modum. cu aliis plena, quodam assuevitae impetu rapta probetur oratio. aliis astricta, arguta, in neruis magis quam carne commendata eloquentia,
placeat. Quoque inlicitiust haec in alterutram partem, vel
damnare, vel laudare,duo maximi omnis aeui indicedo viri efficere,Demosthenes m Ciceror quorum uter fuerit eloquentiae laude prior, magna fuissemper eritque contentio inter v-t A dotitos linguae,cum qui que velutpatria hanc laudem,
369쪽
non sine magnis atque diiudicatur difficilibus asperat causis. Cum ergo Demosthenes breuitatis fuerit amantior, Cicero copiae mot uuintiliam iudici huius a me ententiae repe iam inuidiam sit nihilpsit detrahi,huic nihil adiici,no erit utique facile inter dissentientia tantortim viroru iudicia, utrum sit potius, inuenire. Si quis tamen certam aliquam, velut praefinita postulet legem,haud inuenio quid refctius ei restondeatur,quam medium istud,quod inter nimium p rumque est, quod modum vocant.id ut in omni re,sic in hae etiam optimum esse. A quas quis alterutram in partem aberrabis,minus quidem erit mea sentetia culpandus, qui in id quod plus,quam quod minus est,issexerit. Nam qui minus dicet,aut non intelligetursatis,aut nonsatis probabile dicentisque culpa,rei dano de qua dicitur, luetur. At si plus dicat, quanqua dicentifraesit quod ostici possi,nullo tamen id roru,vel intelligetiae, e dei detrimento constabit. Satius itaque fuerissemper,vel astidiri potius dicerem,quam rem parum probari. Modus autem quem dicimus sequendum esse,
ex instituto dicentis maxime definiendus erit. Pro cui queenim desinatione,ut vel docere, vel mouere,vel delectare cupit,optimus putandus erit esse modus,quo poterit quiduis horum consequi qui dicit. Ergo in rerum auditorumque discrimine,tota huius rei posita est ratio. Partem tamen nonnullam si vendicabit qui dicet. In his itaque rebus, in quibus
credentem fingimus auditorem, cendique tantum dicimuscarisa,vi in rcbusgestis explicandis, tradeta rerum natura,
artium praeceptis docendis, reliquidue id genuου, quae proprie expositione traduntur. brevitas fregratissima es: quoniam id quaeritur solὐm, ut intelligat qui audit. At quum res est cum aduersario, qui per uincendus es oratione, Hiribus es
370쪽
opus,quae Plirunque mora plus,quam impetu valent. au Fque non probauerimus ergo , quod sumus aggress probare,
quatenus tamen rei materιa probationem accipit,non videbis
mur legitimam dictionis impleuisse meseram. αuicquid autem Iuperabit,id huic instituto putabimus superuacuiι. Mo- uento quoniam, visaepe iam diximus, non est aliud motus, quam vehemens quaeda probatio) idem modus est, qui doc di Delectationi latius plerunque indulgetur. desit, ut quae poterant persepe paucisimis absolui , po tquam occupauit aures audiendi voluptas, nostrae oblectationi largissma δε-
mus,atque expetamus tempora, cum rebus alioquin quanuis
angustaseu ficerent. Ex eisdem causis quas diximus venit, ut docti erudentibus ,grauibus viris ,seueris auditoribus, brevior oratio paretur. Facilius enim, vel docentur, vel volunt videri discere,mini que assectibus, vel dicendi isterebris, Obnoxiose praebent. Populus atque omnis promiscua multitudo , omni copia, impetu ,sylendoreque dicendi est demulcendus. Idcirco ad illos cuncti panduntur eloquentiasinus. Nee sane es vlla maior eloquentiae fax, quaeue acriores subiiciat Au, b N diceti stimulos,quam latissma audientium corona. Eis aute. 2 α' dicunt,magnanimis quidem,m acribin, indoctis uepi quq dictio Cnt tales siue asint videri tales, aptior est breuis disitio.
auoniam magnanimi natu sunt imperiose ,sa que non
tam orationi quam personae deberi putant.'Principes singula verba sua , velut legem accipi volunt, ut quos sepequanias pauca grauent verba, m qui solu nutibus suis deberi obsequium credant. Visdem in Graeco prouerbio ea, dominos serui uis mones Dbos esse. cres, magis urgere videntur breuitate. Indocti non habent, unde co8iam parent . Ergo quanuis persepe multa sint eu dicenda ,singulis