장음표시 사용
221쪽
serunt, sed proprietate quadam, & ex natura rei d istinctae. Uniea est igitur anima: liinc ita ciues hortatur Plato; Caueate'o qitat Ciuitas, ne per libidinem rap atur ad voluptate tu, sed per rationem interim reuocetur: Caveaiit quoq; Ciuit tes,ne per libidinem retrahantur a praelio per iracundiam provocentur ad pugnam: Alio quoq; cxemplo Plato rationem irascibileni,& concupiscibiles animae vires inter se ditarre puta, Puerorum nondum ratione utentium, iracundia tame struetium, ac inde multa per iram praeter rationem, S leges ag:
tium: Rursus ex eventu Plato ipse initituit, iubetq; Ciuitates, Gubernatores A POL LINEM inuocare Ciuitatis praesi dentem,& patronum; Per Apollinem vero moneo vos lumen illud intelligere diuinum,quod Sacerdotes, Mercurialasq; Phi osophi in medio terret firmiter collocant,& ubiq; adesse,quod rursus ubiq; tanquam ita umbilico omnium penetrabiliu coim ii iescit: hoc est quoq; illud Platonicum institutum eodem de ι epublica quarto Apelli atern esse omnis patrem tutelarem, id est presentem.& familiarem,atque propitiuubpatrem quidenascentibus, patriae vero reuertentibus; Ex quibus omnibus postremo insert Ciuitatis rectores Apollineos homines elige eos, idest lumine caelesti amatos, quoniam ab Apolline leges Detcndae sunt: Resert quoq; B. Patcr Augus de Ciuicidiu.lib.
Theologos illos mythicos , fabulo '; I AN VM B FRONTE. I, rectores tum etiam, & Ciuitates ipsas habere protectorem Ec ei proptereacedes consecrasse,ut prsterita scire potuin sent,& sutura praevidissent: Verum Macrob. vult eundem esse
IA N V M, & Apollinem,& illos quasi vijspretpositos urbanis
scilicet exitus.& introitus ita interpraetantur: sed magis comis num puto, I AN V M idest omnibus ianuis praeesse nome oste-dere,& ratione cum virga,&claue es fingitvt,quasi omnia Poetarum custos,& viarum rectori Placet tamen etia asserere, I AN V M, idest solem rectoribus neces artum Jdest,ut lume illudi plorent diuinum, Attendite igitur , di illud intelligite heus vos Reipublicae gubernatores , illud etiam auribus percipite
Platonicum: Artem gubernatoriam ab Ioue per Mercurium subministrari non Promet o inuentam,ut rite artes quas reserunt adinvenisse omne prster ciuilem,Prometheus ut aut sorice loquamur,more antiquorum Theoletorum prude
222쪽
tiae est typus,potest utiq; artes illas sufficienter,quae ad res pri, natas spectant,ministrare,at vero ars,quae gubernatoria est,ec Publicum curat bonum, ab Ioue est,ideit a Deo omni u gube
natore,& rectore, per MERCU I IU M, idest, per angeliscas spirationes subministratur, quae etsi velata est Philosophia religiosa adhuc,& nostrae Theologiae cognata est sacrae,que ita
cantat; Cor Regis in manu Domini Dei ess, & quocunq, Voluerit, vertet illud, quod apertius veritatis oraculii Dominus noster Iesiis Christus Pilato aperuit: Non baberes inquit,poteHat a uersus me νzim, nisi tibi datum esset desupernis, nulla igitur est Potestas,nisii a Deo,quae vero a Deo sitiat, Ordinata sunt: Huic
quoq; Theologiae astipulatur Dionysius Areopagitata diuinis notrinibus, qui posuit Archangelos subministrari Ducibus. α incipibus, quod confirmauerat David: Nisi inquit, Dominus
custodierit GHiratem, frustra vigilat, qui custodit eam, idem testatur sapientia, preme, iisquiriques reginrent, legum conditoresilana, decernunt, per me Principes imperant, & potentes decernunt iustitiam, propterea tullo nomine, & iure optimo N AVIU M nautae vocitantur, qui ut plurimim inter scopulos,fluctusq;, de Scyllae rabiem versentur, di inter tot procellas perpe tuo indigent numinum praesidio . Sed age ad nostram assertionem, unde aegressa est oratio, reuertantur, scilicet animam: esse unicam secundum essentiam ,& substantiam tribus tamen exequens viribus non tamen distinctas, ut Platoni tribuitur pmulta enim gratis Platoni tribuuntur a suis aduersarijs, di nε ab incepta lectione elongari videamur: Dicant nobis aduerinpartes,& respondeant: Si tres apud Platonem legitis an imas, irascibilem,rationalem, & concupiscibilem, cur illum deinde negligitis,nullas meminisse, nisi rationale ni λ cur quoq;'bi' R per mundi plagas scribitis Platonem omnes animas fecistα immortalesy hoc igitur scitote aduersarii, noluisse Platone mi animas tuin bestiarunt, tum iumentorum, di hominum quoq; puta sensi bilem,vegetalem,irascibilein & concupiscibile, quae animae vires potius sunt, tuas nuncupare 1 sed animae umbras a q; imagines, postremas anima vitas, at nuquam illud in Plastonem inuenietis, quod illi gratis ascribitis, omnesanimo ib-
re immortales,verum rationales tantum animas ponit,no autem Alluarum,ac brutorum, qpodest ii absurdum, in hac
223쪽
enim sententia Aristoteli est consonus; Solam scilicet ratiotis.l em animam esse aternatin me vero disse ii, nam Plato quaccum Uanimas a rationali produci existimat hac ratione, vaIidissimoq; argumento quia gradus inseriora se periori pelidet omnino, quod Arist. gabit. At quoniam hucus progmessa est oratio, hoc quaeso videamus : quod erit capiti sequetui dispositum quodam, & seconda huius assertionis pars dilacida
ea, an demente Platonisomnis anima su immortalis λ vi illi tribuiturλ partes enim adueris ita probant, Platonem scilicet ita monuisse: Et arguunt ex eius medio, di eodem , quo ipse usus est in Phedone ad approbandum animae immortalitatem, Anima anquit, est numerus seipsum mouens,quod se ipsum mouens est, immortale est. lia Phedone etiam alio medio utitur , stilicet vita, arguitur igitur sic:Quod est ex se visa,est immortale, animaest ex se vita,igitur immortalis;tunc ita argumentantur adu ersias Platone; Brutoruetia animae se ipsas Datm uentes , id est principium sunt siti motus, igitur omnes an imae immortales; Sed stiuota sunt omnia haec ,& facile di uiantur , ac medium , quo Plato animae immortalitatem ostendit, potens est ut in alio eapite sequenti ostendemns, quouiam an Inae brutorum non mouentur, tanquam prima principiam tus; sed tanqualm imagines, S vestigia animae rationalis: Sola igitur rationalis anima se primo,& vere lino uet,c sterqueto cuab ipsa pendeant, se ipsas primo mouere nequeunt, neq; multis
obstat illud , quod asterri solet decimo de legibus: Ubi Plato
motus enumerat, quibus aniquie mouet ,3d eos connumerati
praecipuedo capi, dolere metu, qudete, diligere, quae Gninia ad sensitivam spectant animandians tua igitur erit immorta
lis, quoniam ex concomitantia animae rationalis cum anima sentiendi ,& appetendi est, de ad concomitantiam 1 cina re se Iuntur , quam habet anima sentiens cum rationali: Sola. igitur mesonalis anima est proprie vita an ordet Oineali ossima , animae vero senii bis es, vegetabile ridi t ibi , huiusiriodrsunt potius una brae,& vitae v isigia, ci a vita animae rationalis.
224쪽
Rallanes validiores, quibus philosephia nostra axima immortatitatem ostendit, ciniasi quid diffsinunt audieritis, non ex animi sententia eri, sed ex parte
ethnicorum, gentium res ro, ut non exrtico.
I Res posivit Pythagoras Sacerdomu,stersciendi modos, SUENTIAM scilicet, OPlNIONEM,& ANCI PII LM t quos apertius,& clarius aperuerunt Laici Philoloph1tes: V ia,inquiunt,demonstrativa praecipue ea,quainatocat potissimam ,quae iure a Pythagora scientia diccbatur ,quoniam Syllogismus demonstrativus,epistemonicus, scientiticusq; ab Arist appellitatur.demonstratioquoq; simpliciter,suae procedit ex causa couertibili notificante tae,&causam ob idomonium potissima: Secundus sciendi modus dicitur a Pythagoreis opinio,&iure,quouiam opinionem parit,& non icientia,& quicquid ostendit. demonstratione atron causaostedit, qui vocant Peripatetici demonstrationem quia, de Syllogismum aposteriori monstrat item a figno,&euidentiat Tertias postr mo dicendimodus dicitur anceps propter varias Doctorum sententias,&dicendi modos, quem vocavit Arist. t. de anima partic uia quarta dissicilem . Ninter dissiciIes enumerationes posuit omnino auteminqui penitus disscissimorum est a cipere aliquam fidem de ea propter dissiculta ε, M inuestigandi antinae substantiam.&proprietatem,praecipue ex parte intellectus nostri, ut Doctiores assenio quoniam animae rationalis substantia non cadit sub sensit; P, thagoras ergo,& Ar. coincidunt in hosce tres dicendi modos, Sti speculatione attet nos reddere intendunt; dum ipsius animae secrastiora scrutamur.acpraesertim de eius ortu,& origine:qua orta est dissicilis quaestio admodum illa de an imae inimoi tal itate: Adauget diseficultatem hanc varia Philosophantium discordia. Nos veroa nostris religiosis Phisosophisiroi recedentes, validiores ra
tiones afferemus,quae animae immortalitate ostendunt,ae Primum illam asteremus potissimam, quae a Platone excipitur, in Phedone
225쪽
Psedone , & a Macrobio lib. r. de son.Scipionis praecipite ita
consarcinati tr. Q Iod Hias est motionis , &aliurule non mouetur'. perpet S motus eiuτ, ad anima ns est moti
nis, & numiniam desinit moueri. cum in quoibet natura insit amor sui perpetuuτ, igitur immortalis est, quod enirn semper mouetur, immortale esto Sed haec Platonisratio duo-hus aretumentis iard potissimis molestari soler, ab aduersa ijs. Et primo a semetiosis Platonis scilicet sententiam fauentibus . Secundo i Peripateticis, raicisque Philosophis nos ira argumentum consarcinamur . Si an ina ob id linmortalis est, quia per te o Plato , terminum non habervitae. quoniam ex seipsa molietur,& nua quam moueri desistin, quia principium est Τmotionis fons:igitor immortalis . ergo ex med m huiusmo- di ouod Plato accepi omnis anima erit immortalis, quod iifi est Phi Iommicum dogma nec Phlinca'ium. Secundo ita o puriant Peripaterier Si anima est seipsa minoirens igitnrtar maest duit sibilis,3t nonindiuidua dii Milam in partem per se mouentem, re per se moram di deretur; igitur irma indiuidua Ex simpleu non est t absquo omnis abhorret Philolaphui hinc Arist. 8. Physostedit; omne illud,quod mouetu expedit
ab alio moueri r Unde ri4otorem hac via immobilena venat is,sti Rursu si anima per se insana se moneret . quaero aut perie ipsam molteria it per accidenς nori per se,quia contradictio κε eodemsain ver essent,namea ratione qua moneriest mam it rum Grma ratione ob quam mouereri igit-contra. dictλ cum careae ΠΙΦ.' adeam est ii potetia .igitur simuIλr--man rabe et x non haberet;& ita non indiuidira,nec simpleu sorma: Ad hae sita perora nem responde sum puramas,dradprἰm immi latii a medio vita. E mot is, ita arguedo, anima est seipsam miniisv lenii uim a moueri cessat rite spondetur quisa non ob id sequirit . er: cmorian in aest immqrralis. quoniam vim cadii te superiori diximus sesaeat iura rationalis est ner se pri no sinu vitae ceterae vero antinae,q no propriae alae sunt sed animae ratio alis vestigia,' umbra ,ac postrei vitae. ab ea morionem caseimr,v-ns lationi ,3 uitae: Medium igia
turilhid soli animae racionali conuenit se ilicet urincipiirri nec ortum,nec interitum pari posca, sed principium ius,igitur neo; ortus, neq; interitus illi conuenita, Adsecunda
226쪽
icro obiectionem dicturus, qtii duploc est motu scilicet corporibus conueniens, vestiti corpor uin pSyri uti xt accretio. ecretio alteratio, latio. & huius ario liliac uioseo anima non mouetur,cum uon sit corpus, ireq, corpo ira neq; perla mouetur,iam; pet accitans,cuua Brura sit unu atq-rialis formae enim sela in materia existentes' paet nouentur,est& alius motionis modus, qui indecens eu corporibus sed abstractis dumtaxat expetit,& dicitur motus occultus,Me thaphysthus,qualis est animae natura. qiii uere , δέ realiter mo-aus et cuni sis persectio, di actus persecti, ut si Hire, iiii elligere: Rebus sic stantibus tunc sic omnis sorina,quae se intelligit,est immortalis,sed anima est se ipsain intelligens, go im- . mortalis: vel sic,quod cnim pur se intelligit, nunquam desinit ab intelligere, sed anima est forma per sosen r.intelligens, igitur non est dicendom seipsam intelligere bac idcti, quoestiam possetia non intelligere δε sic posset itini se, quod cnim accidit, ait Ar. 8. Phyc'6 potest non esse a iure igitW anima rotionalis intelligetia,dicitur,&intellectus, quia semper perfrui substantia est intelligens. Plotinus vero nostis lita ded hijs animae,qui dicitur quartus Aeneides,cap. aliter rebi sedet.& de anoturivi est vita, intelligit,quod igitur se ipso vivit, non adiunde. Nemulta estiat anima se ipsaviust, igitur perpetua; de motu igitur venit Plato intelligcndus,qWi8 itam, α animi perfectio,quod est dicere, est se ipsam intelligens, ut superius dictum est: numerus est se ipsum ouxntc idest istebligentem, quia ita tellectione anima vivite Non defuerunt alij, qui animam orbiculari moueri motu asseruere; motu iam ut orbiculari nihil est contrarium, itur cum animae nihil obstet,
valebit 'c'terea argumentum de eo,quod moria recto moueaur: igitur immortalis. Sunt qui putatu hanc responsione Plotinum accepisse a Zeroastro, qui dixit animam ob id immortatem,quia pedisse quam habet vitam,sicut Sol lucem:Nulla est igitur minue part la,quae non sit vita, tuod si vita non esset, pars animae non esset,sed animatum, per se igitur vivit anima, quia alia vita non vivat. Arguunt secundo doctiores in Plotonem alio v idissimo argumento , di signi demonstratione. bunile,inquiuntino turbatur amnili, sed a suo dis inuti,at anuma cum in corpore caduco,dc sensibili collocatur, turbatur,&angitur a
227쪽
3zOrpore inmunicats6,nec dependentia aut origi igitur sesmis immortalibus est similis,ergo immortalis,omnc enim iiii mortale quae immortalia sunt, appetia minorsimq; ita probfilianimam scilicet cum in corpus liuini turbario an gr,ex Plotonie 7.de Repub.Tristatii ita piat, anima quia i si:mma LMe
in extremis ruere tenebras,arbitrariariit1 ut mirum non sit, 'adiutissim bcaecutire ;i ac tristari. Secundo turbatur , di auget euhbationen eius,quia ab unitate cadir a summa illa harmo ora, atq; in multitudinem dionantem dilapsaest, unde distrahitur semper,& quasi affecta ortigine titubat, vacillat,veluti surgite illo T.E E Tio, id est ebriorum sitis aretur
Qua si uua quidani ex nostris lucisi sit inAristiquoq; ustribent vellent, milliun Inatonigare inand exm, quae septimo dem, si auscultatione particula vigesima monuit. Mes, inquid in vorpus labes se habiissiciit ebrius: Verum unum doctissima hoc loco obseruant, animum stilicet non turbari secundu subiastantiam δε eius essentiam,sed perturbatione angitur secundufiguram .idest secundum operatisinem,quia non ita operatur sicut natara anima requirit i Vellet en ini absq; sensibus; &pliaιtasmatibus operari urbatur igitur, qui ast videt egena, notia latq; sensibus, phantasmatibusq; indisere t propter audent ana
nexionem,quam habet cum corpore ,&sensibus; &commer
cium cum phalasia, ipsis indiget,& ita turbatur: Se habet etiascut puer, pueri enim cum suanteernunt umbram in aqua coia fundi , grauiter quaeruntur: ita anima ab illa umbra colorea in corporis flumine apparente turbatur,ait Plato 7. de Lepti. amarissimam bibens aquam, idest, quia modum intelligendi mutauit, utpote per phantasiam intelligere unde dicere illud
poterat, eccein pace amaritudo mea amarissent: se habet etia sicut dormiens,ait Ar. . phvLao. igitur excitari a somno oportet, ab ebrietate, & ά cerebri humiditate , qua nimium superabundat pueri Turbatur tertio anima cum in corpus labiturὸ quoniam nulli animae fuit corpus ita onerosius tribum, quam illi humanae caelestes enim animae, mentesq; illae sphqrarum sua premarum,& Syderum simplicissimis praesunt corporibus,quet sua quadam similium partium unitate vis adeo constant, vel Nnas fuant sui mucmam, at non ita mens bumanq, quae coγ
228쪽
pori praeest humano inratu elementis adinvicem pugnutibus conflato partium suarum dissensione quolibet mometo dissiluitur,s,ondere decidit,stq; ad vitam ineptius, & ad mo. Um pigrius,& aquae,& terrae po re retardaturi Mentes voto illae caelestes , & suprems c estibus corporibus inherentes ,
naturali agilitate quadam ita vergunt ad motum, ut leuissimo illarum mentium nutu vivant,& moueantur : Quid deniq; de illis dicemus quatuor internis humoribus inter se dissentiem tibus λ & expellentibus ita ut es fluant semper al iquid a corpore Sed instabit quis fortasse ex schola eadem Platonica, nonne mundi anima corpus quoque habet ex quatuor elementis conflatum inuiceni aduersantibusZneq; tamen ea cura fatig mre ut nostra in humano corporei plane iraest, di proptereat respondendum opinamur. Elementa haec, quae corporis mundani sutat membra, non elementorum partes sunt, vehiti in corpore humano sunt secundum portionem, sed tota integra,propteret non eadem est rati indieram non sunt extra na, . radium eorum Ioca, sed in suis quoq; dispositis remonissius at in humano non ita corpore: Item non hint comisa struicevnd et, sed in proprijs sedibus sunt discreta diem non fiant ex .
termissubiecta corporibus quia extra uniuersum no est co pus: e eontra corporis humani ignis portio no est ignis totus,
sed pars aliqua, & sic reliqua tria sunt extra Iocapria,hinc ignis,& aer, qui sunt in nobis, fugiunt ad sublimia, aqua, & terra ad infima, quare in nobis imperfecta sunt , dissi, cillimum vero est imperfecta conciliaret sunt etiam in nobis illa quatuor per mixta in qualitatibus in qualibet corporia particula quae in uniuersis corpore mundano quiescunt, & vesummatim dicamus: multa quo nobis undique inuninentia corpus atagunt, quibus oneribus, & laboribus anima mundi
non praemitur, neq; elementorum animat: caelestes igitur ans marint ad inceptam lectionem reuertamur,non turbantur,ec rum corporibus inhaerentes, ratio est, quia materia eorum noest ea, crum Peripatetici vocant contradictionis ,de instabili , latis datia est praestantioride qua suo locoest Geta Idda quo* Podcilestes illae mentes non turbantur,quia non sum in Regione di nanti,sed harmonica,tquaeadere,est ab har. monia, iquacadere,estin hacinoi piata escere;Similium
229쪽
rahur partiunt uni Mematiam Turbatur aminia, quia escis. culari illa motione ob etur inom humanum in corpust, 4e recto serariit motu iure, angitur: Sed iure hie dubitatur. quo pacto animae motus flarectus in corpore pRes detur Dcaput idest portionem illam mentis superiorem figit humi per habitum inconuenientem di pedes idest portionem in seriore
extollit in altum, quo quide habitu nihil onerosius notest e cogitari:Verim ianc perturbationem doctiores in Platonem Jationem secundum fguram, hocest secundum operationem vocant,non autem secundum essentiam,& substantia eius,qnia cum motus eius sit circularis, idest motus perfectus:qui est intellectualis, fit rectus. id est imperfectus: Secundo dubitatur, vitiatur ne anima ab hisce perturbationibus λ Respondet Pi tonici,minimὰ a corpore vitiari, sed seipsam vitiant corporis commoda, quibus nimium videtur sollicita propter comme cium eius,eorumm contractam amicitiam, purgaturisne abdnterpoliatis laudibus,&musicis cantilenis, idest ad e testes illas mentes se verges, canora voce aeternum motorem colla dantes, quam Muncaan non potuerunt adhue percipere sensus filii. sed tonitruu Iud tu more in Ioannem putant: ra Musica purgabatur fortassis Saul, ut altas diximust hinc Platonica Theologia admonet , tripliei ordine animas ad n descende, re: aedam ad corpora incorruptibilia,idest ad c lesba,vidia uinae & coelestes mentes,quae numqua a corpore vitiantur neq; secundum essentiam,neq; secudum figuram, idest operatione: Qtiaedam vero ad corpora corruptibilia descendunt,nec tamEvitiantur,quoniam etsi a meliori vita descendunt, non vitia,tur tamen, quia in corporibus H ER O V. M se immiscentiquos Philosophia nostra Cacodaemones nuncupat: inaedam animi sunt,qui in corpora etiam caduca undisti polluta dest
dunt,quae tandem vitio vitiantur,& si non secuncium essetia saltem secundum operationem,seu figura inficiuntur,purga tur tamen non incantationibus Apollineis, magicisq; carmis
nibus , ut in capite proprio diximus de animi mitudine. sed rationibus Philosophicis,vel Theologicissacri ij Icilicer,ut Porphyrius admonet,ieiuni ac oratione,ut Theologia sacra quo docet: consona enim sunt, quae Porphyrius adhortatur
cum Theologis nostris, ieiunio quidem, n a caducis obiectis Aa a sisti.
230쪽
abstinebit se Dijs sacrificio dicans,oratione ad altiora
diuinarumq; rerum contemplatione elauetur.
Tertia Platonicorum validissima ratio, & argumentu accia mitrio medio repugnantiam δε contrarium sic arguit et Fima corpori repugnat gitur nullamtrahita corpore origine, nec
ullum habet cum corpore commercium, sitie enim naturae repugnare,nullius est sorme,immo quicquid effect aliquis oporatur,suae ipsius originis,& vi,& auxilio facit: antecedens pro- . hatur ab Alcinoo Platonico scilicet corpori anima repugnare: primo in speculandossiecundo in consultando; quonia cc pus,quae vilia sunt,quae caduca,quae corporalia sunt,appetit,ib. Iaq; petit,anima vero haec omnia contemnit, & resipuit, a corpore igitur dissiinitis: quae ergo abstracta sunt, anima specula' tur, & ad incorporea tendit, flauti sagittarius clauso oculo ad veritatem respici tandem ad ea,quae animi fines sunt, tendit ;quod vero electi one,& consultatione annua sit corpori cotra, ria,Relmosorum nostrorum Philosophorum exemplis pate'
di Pythagoreorum,quia vino,acarnibus,acrapula t ardoris
libidinem prorsus extin erent abstinebant:NobisTheologis coson'e Zenocrates siscriptoribus fide dignis credendu est, in virilia seminis exussit,ut corporis quoq; petulatia eximeret, fidei nostrae Patres omitto, Laicorum Philost,phia neglia .get fortasse, de Platone gentium Theologo illud retera , quod
legitur,qui secretiora loca ad habitandum elegerat, vvcorp .ri MNersaretur,& ea,quae corporea sunt, aufugeret; Sed super hanc Platonicorum ratione illud iniurgere potest studi m ubium:Si anima corpori repugnat,igitvir in separatis a ma- teria non est pax continua,quod est lalsum Mam 3ssistractoruni natura haec est conditio, ut pax continua eisinsit :Responde tur pro Platonisis paod pax illi continua est,contrarietas ve- risex parte sensus menti contrarius, cum sit sorma in materia, stu tu corpore non eas pcr rationi parens ,-H prouenit ex obiecti praesentixpotentia, Ec temperaturae varietas mens enim ut diximus:ea, quae bona sunt,eligit. iudicat, αhaec est eius continuapax, a bona sunt,eligere, ae frusus, cum.a potenti oblaeto mouetur,& temperamentu habet ad illud,quodo ertur,illud sequitur, 3c non rationem, &licethaec responso