장음표시 사용
251쪽
sum videtur illi, quo stribit Paulus:Seminatur mortale res ἀg et in mortale, Seminatur corporale , restiri et spirituale , di illide quo scriptum est , Rogo pater, γt Hum, sicut, et Unos seum Din M, M ut quae dispersa sunt,congregetur in unum,.ut scilicia
quae sentibilia sunt, intelligibilia fiant. Aliam quoque Platonici
assignarunt causam,quare anima corpori copuletur,scilicetvt
particularia quae quod modo infinita sunt,intelligat Sed pro intellectu rationis huius illud est primum accipiendum, quod 'ipit Dionysius cap. vltini , suae Hierarchiae: An in atra scilicEt anfiman vilementium omnium corporibus proximiorem; in secundo accipiendum, esse etiam ab idearum radio illustrata, sed quia a fonte illo idearu maxime distat,multiplex fit, & praeceteris hebetior,& multiplicior,ita eniin ait Dionysius, una aeuim mens, inquit.) pro sua capacitate accipit capit; Qua. re iste idearum radius primae intelligentiar,putaAngeso datur, ut diro ecunde vero datur, ut quatuor: Tertiae vero puta an iapue rationali datur ut octo; Perspicacius igitur, & vigorosius recipit Angelus id earum radium,quam infima mens;quiaDeo nitio iniuria vero remotior, ideo multiplex factae ob idea rum disia uiam,di elongatione, quod exemplis ostedemus:lῖ.De a. quato a centro niagis recedit, lato magis pluris radius ςtiam seris huius fit maior, in sole enim unicam lucis formana praesere. in igne vero plures, in aere plures, in aqua plures, in
Terra tandem quamplurimas: iure igitur ait Dionysius. Via quaeq; mens pro se a natura fit capax: Exemplo quoq; de Med co perito,di imperito ostedi potest: Medicus enim peritus vitiaco signo praeuidet aegrotantis casu imperitus vero pluri iti in .agax quoq; minister unico nutu omnia intelligit, quae Domi nus iacienda iubet,hebes vero compluribus, ita& mens se habet prima .n intelligetia: Simplicius radium idearum recipit, puta omnium ideas, & rerum simulacra sub genere subita tiae.& accidentis,quae duo sunt,ac sub ijs ideas omites tum subinantiae tum accidentis intelligit,ut sua capacitas ex au irit,ait Dionysius: Cum igitur mens humana infima est intelligentiaria in , hebetior fit propter id earum multitudinem, & singulariu multiplicitatem,&haec in causa est, ut corpori 'niri expediat, ut scilicet singularia intelligat, nec sequitur igitur violenter v
nit ad corpus: sed myd iure sequitur ergo naturaliter hoc est
252쪽
illud,quod Diouysius cap.vltimo,ut dictum est supra:intellistias monuit, habere scilicet dentes quas cibum illum idearv, quem supra diuinum radium diximus,infimis mentibus masticare more nutricis infantulo,ut subito digerat, penetrat ergo prima intelligentia viscera illarum duarum idearu, puta sub-uantiae,& accidentis, de quibns fabricat sibi conceptus, & ita de alias, haec ratio Mercurio quoq; tribuitur: Sicuti inquit anima mentibus supremis succedit, ita praecedit corpus, nabeto cum extremis charitatis,& amoris nexum, atq; cognitionem; ut quae insta se sunt,diligat,& ipsa a superiori h diligatur: AmicabiIiter igitur ad corpora destendunt infimae mentes ipse, &non vi,& coactὰ,ut nonnu Ili arbitrati sunt, hinc fit, quod sicut ardenter ad corpus venit radius huiusmod . ita de suam originem ardenter petat, sicut rad ij solares usq; in terram ad Sole quoq; reflecti solent, facta sunt enim simulacra illa in mete infima quasi impara,& umbratica: Ad suam igitur puritate
me redirecupiunt; Tertiam rursus Platoni etantes reddut causam animae descensus ad corpus, ut beatior scilices euadat, figet enim hebetior ingenio sit, ac semper corpore validus, quanti facienda sit corporis valitudo, ignorabit, ideo consert illi, ut
infirmetur saltem ut praecium fanrtatis agnoscat,de recuper ea iterum sanitate inuauius perseuatur, ita anima citeris mentibus hebetior, obtusior, quia infima comparatione indiget ad plenissimum rerum maximarum iudicium, a cotrario enim veritas erice stirinit quoq; Ar. Expedit igitur anima in corpus labi, ut mundanis agitata procellis conditionem,& huius vitae misertam per dat,animia uertatq; quam quietus, quam dii cis fit in Deo portus;hanc ratione a motino accepimus Aenerse q.lib.8 cap.7.Potest anima, inquit, vicissim hic assurgere. peritiam eorum,qua hic cognouit,& passa est,reportans,ut di-icat, quam beata fit apud se peros habitatio, tandem omnino
haerere parenti, numquam adnaec v terius redituram;Postrema
Platonicorum ratio ad illud tendit,scilicet ad mundi orname tum,& ut Dionysius ait,diuina prouidentia factum est,uimus md ij cviatur, di sicuti uniformis est mundus, ita& omni sommis fiat,& in unaqua*, sphaera collaudetur in C lo in Terra, Min medio,neq; aliqua fit sphaera,in qua nomen Dei no resonetpArguit Dionysius igitur sic: ADeus sphaeras ornauit meti buv
253쪽
undiq; cimum lusas,igitur,& mediam quoq; sphaeram ornauio Plato enim in Thimeo Moysen imitatus: In principioCreauit Deus Cllum Terram, haec duo,inquit,fecit ut membra huius mundanae scenae praecipua; Media vero aer, & aqua, interiecta sunt quasi non sui, sed & illoru in gratia inuenta: In his igitur sphaeris omnibus debet laudari Deus veluti in Templo, at collaudare nequeunt animae, nisi corpori uniantur veluti in suis sphaeris mentes: Cum igitur animas procreauit, earum sit niliter effectus in lucem prodire fecit,ut sunt, vegetare, sentire, huiusmodi, sed hos exercere non possent, nisi corpora anima rent organica:igitur decentissime factum est, ut ad corpora dimittantur, ut mundus scilicet uniformis fiat, & omniformis: Consona est haec ratio, Plotinoquoq; eadem Aeneidae quarta
inter Angelos,& bestias inquit,) expedit dari medium, scilicet anima rationalis: Tres enim sunt animae inseriolum uiri u . puta phantasia,sensus, & nutriendi virtus, quas inesse oportet non minus Dam mentem; Inanis igitur,& vacua uis illa erit, quae numquam prodit in actum:harum igitur trium uirili abs que corpore non est actus: Datur igitur animae corpus, ut suas exerceat vires: Facultas igitur intellectiua, qui est animae proprium semper operatur,caterὰ vero non semper,sed ad lepusέει ab hac operatione sunt alienae; Nos vero haec de anima dicimus, 'arramus. sed nos explicamus, idcirco narrasse sit fatis.
His itaq; sic apertis, Platonice primum respondebimus ad ea omnia,quae nostri assertioni aduersari videntur,mox quoq; Peripatetice satisfaciemus, ut concinna fini omnia: Ad primurgatur molestantium nos argumentum,cum ira arguant; Si anima corpore,sensibus,& phantas a non eget,igitur irrationabi iter fuit corpori unita: Respondemus, & primo asserimus, no irration iliter, sed iure, ut scilices mortalia cum Immortali.hus copularetur,& ut quae singularia sunt, uniuersalia fiat, ath; unum,& Idem imperium sensibilium ,& intelligibilium in unu congregetur.Secundo rationabiliter propter idearii multiti cinem; traditus enim iuit illi id earum radius,sub ratione multiplicitatis, & ut superius diximust minutatim cibus ille ide rumilli ab eius qui ammodo nutrice est traditus sed ut inde illum digerat,traditum est illi corpus;Tertio non irrat sonabo 1iter, quoniam cum anima in medio sit collocata inter supre.
254쪽
ma ,&-bruta;. Omnisq; mens seu spiritus adrii ide d icitur imum diubeat collaudare,corpori posita, ut i te
Mementes quaec Crporitarisais propriis inherere datae sunt. hinc colligere secundum, seu alteram post uni mole stantes stram assertionem non per se in primo corpore indiget anima sensibus δε phantasia, ut rerum species percipiat, quonia a radio illo idearum venerant. Sed ex accidenti, & secudario cor poreis sensibus δε phantasmatibus eget dearturi enim radius, etsi multiplex itin mente ipsa, intus tamen alit , zon igitur vi species, di simulacra rerum percipiat, ut cominunta Peripat licorum omnium est sententia: recte igitur dicimus indigere excitatiue , non autem obiective: Ad illud secundum, quod apiolestantibus inerri solet,igitur violenter, di contra naturam
corpori iungitur. Nam si potens est anima per sui substantiam absq; sensuum adminiculo intelligere omnia: Non igitur Issi raeriissed cotra suam libertate : Dicimus hoc, quod infertur.
non sequitur, immo totum oppositum,naturaliter enim dest
dit,sicut appetit infans naturaliter cibum,illum fractu, ut digerat: Appetit autem anima de cunctis peculiariter cognitionε habere,quod no potest,nisi corpori uniatur, ut inde corporeis
sensibus excitata,de omnibus habeat scientiam . sed γ d ni jestantium ad illudὶ puta de cleo nato,quo pacto vis bilin cupon iudicet dς coloribu , Vt ituri iudicius actu giriirne cessario sensibus eget: Respondimusqnodevo sufficit radius ille idearum δε iensus isterior,quo Dinnia, εἰ decmiubus itulicabit; Quare ex his omnibus liquido constat eusus, di organa eorum ex accidcnti animae deseruirc secundum Hatone minia non per se,cum spiritus imus alatii Uixadius ille idearu,que diximus, inen i traditum sub multiplicitatς,ac debilitas, quans caeteris supremis mentibus,sed dicetis,qnorsum haecZ no cnim sunt Aris .consona, sed longe ab Ar recedunt, non igitur cociliari possunt ex Ar. i. de anima illud est famosissimum: optrictvitelligent m phant ata st chlari, rur sus, nihil est in intellectu, quin prius fuerit in sensibus: Adhaecm smilia dicimus,u ra sunt haec excitatiue δε secundario, quod non negabit Ar. 7. Phys o.Animam se habere sicut dormiens in hoc corpore; uisitur per sensus intelligere videtur,est excitari a Binno. ex-r ratici: Ad illud vero, quod difficillimun apparet, ita respo
255쪽
demus ,a petro usitemur intellectum hunianumst hibere stetis in lai as m qi nihil est depictum 3. de anima Uerun 6 ira venit: audimulus Ata ut munmunis sententia explicat: stil ἱ--,sic tabella r a m recipit picturam,ita mens hum narecipit cies intelligibiles,quoniam intellectus est in a. lorinae vero agere est , sed non pati ullo genere passionis, idest neqi persectili cum sit ab initio sui oitus persectus simula. ris D sermulis planuM Sed ita venit Ar. intelligendus, inlod scilicet immens nostra ad immateriailia,&immortalia astendat, ipsam lintelligendo,& diuina est sicut tabella picta . quae estoriina. Persectapcum veco mortalia haec. caduca,tai Ita respicit via sensus, ut partieularia intelligat , fit veIiui nuda tabella tinperfecta scilicet.misera sit paupercis itavi illud dolans dicere potest. auda aegressalam, ideu ad nuda, & aut υ , ad vilia egressa sum uti I N Asia Iacob filia, Peregrinauia propraetate illa,qua diuescio, dWm questig respici nuda igitur inrerpetiar,n nuti ab illis smnvii suiuiisditata ab iissitio ierat,sed nuda, aura imperfecta,&vilis facta est. virudis dicere potest , vide domine, &considera quoniam viussina sum, admissortasse,haec non esse Aricosona, vi
torta' esse Pia letantium interpretatio m,hoc minimε Med ας, Π ab Ar - recepimus in η enim decima
nus noster :In onaest igitur illarturaean' Oo tvidelice: trabella rata recipit pisuram ta& mens hinnareada reci PK rerum limulacra,&species,quoiada trut tamdictum est v tellectus non recipit de nono, quia ram receperat ab initio ab arum radi quet secundum erica estatem ait VionysiiiτBreopagna receperardicet plurificax a ira Minicon e corpori uniri per accidens,laimia vel disposic t ait iccio
256쪽
sius adsensibilia, itati intesiectus ad intelligibilia; quoniIta.
tellectus notare cipit igitur similitudo non currit , neq; fortas sis vermn est,simpliciter sensis recipere species sensibiles,citiis sit forma, Sc sornaae est agere,& non sed organum illud quod recipit,& patitur,sed ex hoc discedamus; Deinde neque tuit mens A r. intellectu recipere,sed opinio filii,& mens Auer-rois,quem nos in hac conclusione refellimus, quoniam formae est agere,& non pati. Quod si quandoq; Ar. videtur consonu intellectum scilicet recipere secundum smilitudine venit Ariintelligendus: quoniam fit intelligibile, cum sit quM; intellectus, in separatis enim a materia idem est intelligibile intellectus; Quare potius Averroistarum erit dictum, qui a Plotino, ut auguror, illud accepit,hominem percogitatiuam, & phantafiam non esse hominem,sed animal, cogitatiua igitur erit illa,quae recipit,& intellectum recipere denominative vult, non autem Hrmaliter , Sed quid ad illud profecto difficile respondebimusὶ igitur intellectus agens est silperfluus . Tenet.n .haec consequentia,quoniam in intellectu,quem vocant potestatis , omnes sunt idearum species tanq; in loco; Frustra igitur poniatur ab Arist.intellectus agens,probant, quoniam apud eos munus intellectus agetis est abstrahere modo ea, quae sunt in actu abstracta non indigent abstractione,sed ea, quae sunt potetia. Pro solutione hui' difficultatis debemus primu illud academia cum accipere,quod fortassis mussabitur,& negligetur, sed noa lucis filijs,quod intellectus non ob id dici debet potentia,eo quia est potentia ad recipiedum species de nouo genitas,quoniam iam diximus omnium rerii simulacra in se retinere actuti non potentia; Sed idcirco potentia dicitur, quia aliquando progreditur ad obiecta vilia, 8c fit vilis, & potentia, quae sui natura dicit inperfectionem res.n .materialesaec viles iure potentia nuncupari debent,hoc est in persecta uis,scilicet materiae similis,quae pura est potentia,& imperfectionum genitrix rEst secundo accipiendum,quod Laicorum quoq; turba irridebit,munus intellectus agentis, ut Plotinus ait , non esse illud, quod Laici putant,esse scilicEt specierum productivum,& purgatiuum sed munus eius est interius suo lumine excitare,& lpecies intus existentes actu iam depuratas repraesentare abon, ni singularitat de materiaitare,ne illis similis fiat,non igitur
257쪽
ri tacisco Gruinius. ωI uni agentem esse necessulum,ue scilicesimiliorepraesesiuem timaram a ciet sine c6diti ita, singiuaribiti materialibus; Secu lo ut intellectetis
stimim cogi cara egamus tamen, &eos refelluariis Misen res, intelle iam agentem esse ne sis tum ad disponendum in stellectiun ad recipiendum species intelligibilesiderio pro M M.qnoniam ut seperius statuimus tellectusnon recipio tu modi species , sed iam es, uisti ractu suntla intelliatii tabreruni materialium Dain inuriaterialium, propter illorum . ne an in opinione asserendium,intellectu iure,di veta agera m idebere, nam rimit,hoc negamus quoniam reale. Mea δε verum quae imprinutis passis,per moriam transna rationem inprimitorio in lectus agens it Plotinus,nihil imponiat phantasmatibus, neq; mediante motu agit; Dicituritam agens improprie eo quia refert naturas uniuersales, non referendo conditiones inveriales, & singulares; Recedit igi-ltur Philosophia nostraacommuni omnium Laicorum senteria,&negat munus intellectus potetia esse specierum receptimum aphantasmatibus productas quod si M. monuerit. & iII- as dixeritantisinum σιω-specierim,non ita vςniti antelligendus,ut ipsi,serunt. idem eius naturaest de nouo *ecies recipere , sed alitererit interpretandiis ot inserius talhoc eodem capite declarabimus: OMsum est enim species h tiusmodi de nouo genitas, seu concreatas no dari, sed pura figis
menta fore munus ergo ilitellectus,quem vocat potenvixe
ut fiant intelligibilia hoe est fiat id , quod intelligit: ut iure de eo dici possit,in separatis amateria ident est inrellectus, & ii Itelligibilen res intellecta, quod est quoq; Aristoteliconsonat Τ.de an.textu i 8. Intellectus.inquit, possibilisciis omnia fierii inteli igibilia, aus vero intellectu, agentis inticem uniuia e
258쪽
intelligibiliaci tur unumsunt secudum substantiam, 'rtara tione tramen distinctiaunc fit , udintellectus agens sit
intelligi' intellectiis vero potestati fit in digibile perint Iigibilia ipsa: Ex quibus cinis,us tacuitu illa, quae ab aduersa. . xijs afferiantur,dilui potantin ad illud,quod attulerunt. Si intellectus non reciperet reriura species, non erit igi modo omnia. Dicimus,quod est omnia, non quia omnia reo pit, sed quia actu omnes in se species retinet ab inirio tam materialium,quam rerum iam aterialium,nest, verues odiaicoram turba sita falso persiladetiobidintellectum dicitentia',quia est in potentia ad recipiendum,sed dicimus, quod est potentia per fimilitudinent, eo quia intelligit res potetiari. Io,idest materiales,&viles,& fit similis illis:Deindeditatis i tellectum recipere, quia cum inseparatis a teriaide sibi telliges intelligibilein intesiectus, fit intelli 1ise, quod ν - .chumnodo recipitur,seu recipi videtur, propterea negabimus
nos cum nostris accademicis munus intellactus potentiae receptiuum specieriim de Auo genitaria, sed disimus munus .esus esse,uttat intelligibile,sicut est etiam intelligeras,nlpinis .mus quoq;& illud,quod asseritur,species istelligibiles esinina . Em materitiem intellectionis , intellectus igitur est caudato. ralis : tum igitur assertionis nostra fundamentum in eo cin.
Qit,quod haec propositio , quaestinosa est a Plotino ide intini fons,intelligibile fit, & intellectus non avulo de intelluentiis c lassium formis intelligitur, sed de humanis quo*tibus: absquo dissentit Laicorum schola,rectdigitur sentiunt Plotini sectatores, dum asserunt intellectum denominatria recipere, non autem re: Ad consequentias vero illas quastantinibiubiloacilii Et, igitur omes habebimus inrellectuli habitu , si ergo simulacra ab initio omnium quilibet nostror retinet,igitur, di ab initio operaretur rItem ergo ab itutio intellectus quiuisesset sciensita oppositrum videam non enis subito scientes sumus,sed temporis interuallo. Ad hac omnia. Peripateticὰ etiam cum eortim Ger respcinderemus: Intellianit intellectus in me,si non intelligit in te,si non in Socrate, ita Ivione tamen intelligis: Barbara prosecto responsio. optorei, Platonise ,&Peripatetita animas per eorum hypost .ses multiplicaias faciates dicimus ex ijs,quae docet Aro.PVL .
259쪽
eartic*la xx. quod in causa ςst , qui4 intellectu in corpore '
sioribus pueris aduenistitibus eor'm mentes in dientibus, quibus remotis, statim intestiget, sapiens enim ali tuas non obiciquia Graiit, sapiens non erit , aut quia ebri , mi rea igitur mole est impedimentum, phantasia qu8q; sensibus ope-rg riculanon situ linpediti,idcircovem metit dicerem 'habete intellectum in habitu quod si non operantur, obbraditimiditatem euenit,ubi anima collocata est, sensibusq; nocxcitaris,qu6d Plato vocat obliuionis campum, & neglis in prope fluxum humorum, ita ut anima etiam sui obliuiscatur, sim; negligat; Sedex his,quae scribimus,duo praecipua insurgunt dubia:& priurum. Si ab initio mens humana ab ideariam. radio hoc munus accepit, ut omnivsimulacra inseretineret, dabitur igitur reminiscentia quam or. ubiq; re iecit, in in itinem inuehit: Sinulo si inseparatis mentibus onmibtis a materia idem est intelligens,intelligibile,& intellectus, ac etiam humana de mehte est propositio , igitur scientia in nois sit stantia erit,ic non qualitas quod M.aduersatur,quia in praedicamento posuit ad aliquid, & qualitatis: o pacto ergo haec
omnia Araones aeriinth Ad primum dicimus, quod no se quitur reminiscenti sed excitatio, quae differt a reminiscetia. aliud est enim excitari,aliud recordari, excitamur autem a s mno, ab ebrietate , at animam in corpus labentem dormitare
non negabit Ar. . Phyc eth. ut Platonicus, doctissimus Bissario explicate Deinde non negabit Ar. memoriam non residere ii parte intellectiva sed in lansiti in sis,nuae de memoria,& demininiscentiascribiti Sed quoniam istud affirmare est quodvmodo a fide, di religione discedere, quae admonet post
mortem animam recordari, propterea pure Laicd
huiusmodi opinionem discutiendam in sequenti capite proponemus, & illud se- . 'cundo,an scientia stra substantia irristia fit, vel accidens, Laice quo ' cit: naque disputabimus.
260쪽
de rem sientia discuti amisit, is A mediaeriposimi, an quos, scinium η D a sumantus h. ne dici de a Put de coneris mentibus Plotinin asseruiti XXXIIII.
proponsitur L peritio ibin muria sacerdotib-γγ
R silaoc dist landa ex ijsHuaeta tepraecedentidi tu mu nkilicet mens humanareminiscaructa ostea seientia nostra iure quoq; substantiadici debeatlast potuis aecideno vel qualitas FSuperius enim dicebamus menti humanae ab insetio insertas ideasomnium Bisse, nee sensibus indigere per se . sed per accidetis,ergo tare nostrum arguit Peripateticu inas in Arist. erit reminiscerein reminiscentiaequaedam: Iridenasapraepositio ab Araradita I- deam.iaseparatis a mertatae est intelligens, intelligibile nitelledrus , de quibustu nactu husi elligenda veni liud iure sequitur,eπω scientia. nostra eiu substunera flavi& in rem ii intelligentiaru, quod,Ar. ad inversatur, qui scientiam nos iamda praedicamento Posuites iquidiat qualitatis.Pez arduum, igitur eritin cruriae stia, Philosophiac inciliare quicligiti dicendum λ Simplicius Plissi-dignaessione illis in desiimas uam particulam de idei, videtur asserere Arn& Platonem in verbi,dumtaxat disserret. non autem re ipsa quolsi aliquando Ar-ideasresellere conam rur,iao in Platoriem inuehit sed in beos Philosophos ideam putantes-veluti mons ra in concavo Orbis Lunae pendentia otio ensen negabit at implicius in hac digressione peritis usi Ar.naturae falius rationes advexitatem . ctaares animaeiusmtayesse, curi ipsaad veritatem in venienda sit namraliter petocliuis idcirco illud asserula primo diuinorum Anima naturaβὶ apertiuinestiui naturaliter insertus intus velutis Synderesis,claaraias litam veritatis simulac itatus existens, ut thesaurumab uditum, Ec in hoc mortali corpore inimiu-
tum adquod inuestigandum, expedit sensibus, & imaginibum elaborare t instrumenti&fodientibus: Iure ergo Philosophiῶ diffiniende dixerunt esse Thesaurum in hac terrasensi ii latῖ rantem, id in hoc mortali corpore terreno,M fictili, quodi Uridem