장음표시 사용
281쪽
moda comparantur,non in honore, ut A U G U ST V S quo.
niam in alterius arbitrio sunt, & praeter meritum impenduntur,& amittunturinon in dominio,ut cae)re,quia quato ruribus dominamur,tato acrioribus vexamur curis, pluresq; ostes habemus, plura subimus pericula, nimioq; labore laxamur,& terimur, ait Illustris ille Franciscus Petrarca de rem dijs utriusq; fortunae: Neq; in bonis corporis, robore clanit re,vel pulchritudine , ut Milo Crotoniates existimasse videtur, nam minimis offensium culis subijcimur: Neq; in bonis animae irrationalis,puta sensuum voluptatibus, quibus semper cocomitatur suspicio,dolor, & pqna, deniq; multis,longisq; doloribus emitur una,brevisq; voluptas;Neq; in bonis animae naturalibus,puta,intellectus acumine,tenaci memoria, promptavolutate, quae bona naturalia dicuntur, licet bene utentibus bona sint, sicuti male mala neq; in bonis animae acquisitis, ut mora-las virtutes,ic speculatiuae,quemadmodu stoicorum turba; natem perantia, sortitudo, ceteraeq; virtutes morales adeo laboriosae sunt,& negotiost,ut in eis non sit finis ille,que quirimus, quem esurimus,quem sitimus semper,nos animi tranquillitate quaerimus, sed non inquiete, aut terrena hac tranquillitate, Scssibyslestium speculatione, quonia in virtutibus speculatiuis
no est quies,& finis ultimus,de si i spurgamur, vi cap. 7.monui
mus,non tame ijs beamur: Philosophiae nostrae Sacerdotiae suffragatur Laicorum Philosophia aduersiis Democriticos solicitate stamentes in speculatione sub cllest tu,quos ita refellimus rC lestia sub caelestibus praestantiora sunt; Lar cum Platone. silicitatem stabilimus in rerum diuinarum speculatione, idest,
veritate diuina enim vera sunt, cstera apparentes umbrae, ut ait B. P. Aug. Res sunt volubiles,ita ut eadem fluminis aqua varia; Ueritatem tamen finem illum ultimum vocamus, in hac cnim vita anima ambiguitatem, voluntatisq; anxietatem semper habet ad mixtam , propterea a corpore separata anima beamus
in puro Deo, & pura veritate probitateq; sium ma tamquam iapropria causa, at Solus Deus propria est ipsius animae causa, idcirco non in Angelorum speculatione primum, & contopi tione,ut Algaetet asserere videtur,& cum eo A u ic. qua Aia gelus non est suae ipsius animae causa φropterea in Angelis anima gescere no potest.Innata est enim nobis, & intellectui nostro co-- ditio,
282쪽
ditio,vt rei cuiusq; causam exquirat,nec quiescit, donec causa reperiat,cuius nulla sit causa; Voluntas etiam in summo bonoqii iescit,& bonum ultimum petit, appetitq;. His modo declaratis,& apertis,ad nectar illud descedamus, escam suauissima, qua anima a corpore libera vescitur,& illud accipiamus non modo Platonicum,uerum etiam Theologicu: Duos scilicet esse animae actus circa Deum: Videre per intellectum ipsum Deum, ac deinde cognito gaudere per voluntate:
Visonem, & cognitione huiusmiai vocat Plato nectar, & am-hrosiam,quem Angelorum cibum Theologi appellitant lac,&mel de Terra viventium.Alas deinde geminas, quibus ad Cc tum illud intelligibile volat,intellectus,in voluntas sunt coso na Est tandem Philolphia nostra Sacerdotia Theologis praecipue subtilibus asserentibus gaudium visione praestatius,quo niam magis meremur in hac vita amando, quam intellectu ii quirendo,& indagando, statuunt igitur subtiles Platonitates sepe cum Platonicis gaudium superare visionem, quod quoq; eli concinnum illud canticoru septimo. Venter tuus scut acem rutis trities propterea illud iterum hoc loco scriba: Veteres Pli; Iosophos diuino lumine fuisse amatos, qui si a veritate aliquando,deuiarunt, excusandi sunt, quoniam de Deo loqui dissicile hst cum lumen habitet illi in accessibile,quare si nos interdum aliquid ab ijs accepimus ea efficiemus lege, quam nos edocet B.P.Aug. ut ea accipiamus laquam ab iniustis possessoribus si- cum oli in H brei ab Aegipt ijs vasa aurea,& idola, ut in meli
rem conuerterent usu na,abstulerunt,& mutuo vendicarunt.
Alas etiam geminas ita peritissimi Platonici declarare nituntur: Animam du ad corpus descendit duabus exornari alis duobus scilicet luminibus,diuino, quod vocant ingenitum, naturali, idest genito,diuino nectare, de ambrosia vescitur,n
turali vero, aqua illa Lethei fluminis, cuius obliuiscitur nee de diuinis cogitat,& seipsam negligit,& ob id terrena petit,&ca, quae corporea sunt appetit: Ueriis quia Domina est acti nu, ad diuina rursus euolat lumine illo ingenito amata, & quae terrea sunt, negligit. Evolat igitur Philosophus Religiosus a sensibus ad intellectum ad illum scilicet amorem, diuinum,
Unc a corpore separari dicitur .
283쪽
Mentem conflari ex geminata natura ex diuidua se, t,oindiuidua,non modo Platonicum est, in etiam Peripateticum. Cap. XXXVIIL
TRia in hoc capite aperieda sunt,primum, quibus,& Quot modis mens apud Platonicos accipiatur iecundo uuid namiduam,& indiuiduam naturam intelligere debemus. Terteio,quamam si mentis conflatio δε compositio ' Videtur aute neq; mens,neq; dividuum, & indiuiduu simpliciter dici i Ouoad primum permentem aliquando veteres Theoloeti antii, perfectionem intellexerunt, idcirco Mercurius Sacerdos ma
.ximus meiatem sero aduentare monuit, idest sapientia, & animi persectionem,quam Ar.animvmineu intelle madentis,
dicitat,& Plotinus in aellectum persectum d quem consenundum,non in discursu illo naturali est fidendum, sed a Diisi L. plorandum:Accipiis quandoq; mens p sapientia increata
ingenita apud Mercurium, promo ipsostili eri quam. quit etiam ille,nobis quam diligentissimὰ procurandam, & iuli uniri,cui omnia tendunt,neq; absq; lumine illo inuesti ad de quo scriptum eri, in lumine tuo Domine, ridebimus lume Nep praetialent ii Iorum hoc loco cauilli, Deum notissimum esse eeterminis tam cognitis,& illud,obiectum intellectus esten .io; mr,& Omne ens: Quonia&si Deus notissimus es ouoad sanon tamen quoad quid est, neque infra ensest Deus sed sine, Tneens,sicuti sup omne bonum, & supra omne pulcru super aeternitatem aitDionisius,& Plato,& non aeternici ou mam etiam diuinae. & supremat ii Iae mentes, di animi ration tla, aeternae sunt,licet cutempore admole aeternum, tale bonum, & tale pulcrum ad quod non
g, de ationalis mens, nisi lumine illo hubds
eminum supersenditur,sit collustrata Et quonia mentes aqueam naturam sapiunt, idcirco clam, P re
284쪽
astare docuit,quod est concinnum eoImis nostris patribus statuetibus primitin essetitiam illam diuinam , per existente,cui in mediatiora sent essentialia ad intra scilicet In-
relligere,& velle quam notionati:a,tribus tanun personis comm tinacabile a Iclairco mentem 'cundam dixerunt,qua Phil sophia nostra Sacerdotia verbi seminarium nominat, quae etsi
non indegenerat,non ob id aIiqua impersectio illi inest,porro, ursi potentia generandi illi non inest , tame potentia ge raφιua ait subtili innius Ratomcus Scotus quolibeto secundo,potς
viam vero vocamus generativa quintiamim filio terminatur
ut in adaeqim termino,&vtineri dixerunt, mansta, quae est inconsona Mec quadrat rationi, ut exausta dicatur,cu fons sit omnium peremnis, sed o quam pulcherrime priscoru TheoIogia hoc trinitatis mysteri a sub aenigmate attigxrunt, dum Mentem hanc secundam ab humida mente emanante monuerrunt,lucem qu q; ignitam vocariint,germen aeternum Gerra
illa intelligibili geminatum,quod con numin Moysi Ge'. r.
Gς--ιTerra re inde doctiores Platonicos aliter turmophylium interpretari,Si per metem humidam, grauidinintelIigunt,idest se narerum omnium in se retinere dcirco mentem illam eminentissimam P A N, idest totum vocasse,icti est secunditate plenam,in qua omnia cun Iectutur . Sicutr e mequar Axerra venMnt, senune ventur, ita omnia a seminaria illa MirtutςJcimus,di omnia veritati esse conςinnao Aecipit 3r quarto MEN S pro idearu circulo,essenim Denx Mundi illius centrum,cuius circulus est ipsa mens,idest idear cumulus,est tamen huiusmodi mens ab it Ia eminentissima m te seiuncta,licet iIli copulata etiam,quam Plato-Rep. v
eauit summi boni filium, S in PhyleIpho progenie primae cat is e lucis increatae filiam,& ipsem lacem creatam insensibilem , seu intel ligibilem ab intellectu iIlo eminentissimo rati ne ieiunctum. Alij vero omnipm entium terminum, & sorma
dixerunt: Nos vero unum,& iure hanc mentem,& idearu circuitium V N V M vocitabimus: Verum non primo unu,sed participatione unum,idcirco secundam mentem nominabimus, nore ia ratione aprima illa eminentissima mente seiunctassinimuem tam est huius secundae mentis altitudo,prolanditas,atqi
285쪽
Hire,ut Platonem omnino Theologum facerent Nidicitor mortem illum baptizarevolueruntarinitates ; misit. rum diuinarum ordine Modam cum Mercurio attigisse asseruerunt, D E V.M primo primitate scilicet naturae statuentes. sicundo mentem ipsam, de qua hic sermo est, illius eminentis simae mentis filiami. Tertio animam rationalem liuius mentis decundae progeniem, tandem haec tria identice dici asserunt,de ita Platonem nobis' uadent , adumbrate, & sub animate Trinitatem agnouisse, indicasq;monuere; Quae omnia , etsi Religionem quodammodo sapiunt,'& pietatem, no tame peris sonar Trinitati quadrabunt,nec accommodari possenta,
si haec Men quam idearum circulum vocamus , non resed motione ab illa eminentissima mente seiiuncta est, sedquorsuhaec cum verbo λ & patris summi filio a patre realiter,& persenti, ter disiuncto uleae vero ratione Deinde s animarationalis idearum circulo descendit,quorsum hac cuspiritus - ὸ qui utrius persona est nexuia durus profecto sermo est,& quis potest eum intelligere Seddisputent Theologi Patres diluculi rem hanc; Accipitur postremo mens pro anima rationali,qui iure dicitur mens mando seipsam intelligit, essespiam contriplatur,cum vero ad corpus descendis circa corporalia versitur. Dicitur in ahimus si agitianimas quadoq; patitur, &passiuEse habet, ut mens duitur hinita, ut vergit ad cor saucitur genit ad senerationemscilicti corporis:Sed nos ad metem humanam aiscendamus, quam Sacerdotes nostri vocant mentem participata participatam quidem,quia ab illaemunentissima mente mamquam seiungitur ait Plotimis, sed illi Vt
radius cum Sole iunctaeest , hinc illud nobisi itum reliquit. MENTEM in M ENT E, Murcum Sole radius,&heruta MENT E M a mente numquamrecedere, quod prima facie est distanu,& pietati aduersari apprime videtura ammaequis damnari nuquam,poteret ut si radij Solis ad Solsi se habeam a
Sole ipsis numqua recedelites,neq;elongares: rusinos in tinum a morsibus his defendere conabimurin per mentulum .
illud super c teste intelligimus , quo quilibet praeter raeirtionabilem illum discursum irradiatur, qui radius a thure iuertitur , Mimisit illud, veluti huius solisiensibilis radius ad sesem rursus reuertituri Quod si ita Plotinu laclarabimus . . et Hh a consona
286쪽
: eonsona eologis erit interpretatio , qui nos admonet, Deu. dedisse nobis potestatem filios eius fieri, si tamen a voluptate carnis,&sanguinis dimoueamur, si lucem illam, te deitatis ra- . dium suscipiamus. Si postremo secudum Deum regeneremur; Arbitrat sum ego quandoq; Plotinum de mete humana im. dagaturum,unicamposuisse,& micum inteIlectum, que secta, tus est Auer. Sicut unus est sol omnibusirradians. Placet m .ido,& securius de diuino radio fuisse locutum,asserere. . Sed descendamus ad secundam huius assertionis partem, &illud aperiamus; Platonicam anima stilicet ex diuidua, 3e inis diuidua natura conflari:Sed quaenam sit haec diuidua indiuidua natura variaest Doctorum sententia. Nonnulli dixerunr ,α ita Plotinum declararunt,unicum esse intellectum th omniis bus hominibus, quem sectatus est Auerivi dictum est: & illum dem diuiduum per cogitatricem virtutem,quam vocat animam secundam,&. phantasiam ruinale,& hic diuisa est,quoniam a materia pendet diuisionis, & multitudinis oristine, de
fonte,& ita diuiduiadest diuisibilis,multiplicabilis:Indiuidua
amen,quia unica est, ut sol unicus omnes irradians homines, , domos,portas senestras,si tamen non sit clausam solis radios reijeient, quorum sententiam Sacerdotia Philosophia nostra resellat,de merito reijcere debet veluti inconsonat dicimus enim animas multiplicari,& si nocper materiam, quae est multitudinis sons,multiplicatur vero per eoru ypostases,& Ioannes Scotus admonet per materiam totius, & iure eoru senestias resjcimus,quia principium bene operandi omnino negarii
Ni j veia veritati m s adhaerentes, ex diuidua, & indiuidua ςonflat, idest, ex genita natura,& ingenita; genita quide,quia ab eius pr-riaidea descendit,& progenie illa ideati,vel geni
ta,dum ad suum destendit idolum, seu corpus, ingen ita vero rationestae aestantissimae naturae,essentiae,atq; substatiae; Placuit tamen nobis aliquando ita Plotini sententiam aperire, M , media animi intelligi debere, quam vocant rationale, quae apud eos media est inter animalem animam, & intellectivam, ipsa enim fit saepe ambabus similis, & utraq; sapiens naturam, vividua,atq; indiuidua euadit. Vel de anima mundi Plotinii, & Platonem fuisse locutos dicemus, quaediuidua iure dicitur cum per quamlibet mundi plagam,portione quadam est diuis sap
287쪽
,& dissust Indiuidua ouidem,quoniam a seipsa non distat,&
no immerito naturam dixit,geminatam,quoniam natura i
strumentum est diuinitatis, & unica est, sed per seminaria vi tutem,riuificam, & parturientem, & mundanas rerum series concipientem,diuidua est, idest communicabilis, vel cum n stris Sacerdotibus de mente humana Plotini, & Platonis sententia intelligi debere putamus,qua diuidua apprime est,quia in qualibet corporis parte suas exercet Operationes, &ob id quodammodo diuisa,idest dissus a,N ut nostri docent: undique mobilis:huius vero diuisionis occasio est idolum eius, ad quod ipsa est procliuis, cui proprie diuisio congruit, & ideo in proprie diuisa, cum incorpora sit: Est secundo ex indiuisa natura glomerata,quoniam a seipsa non distat, licet per qualibet corporis partem sit dinusa, veluti de an ima mundi superius dico
Damus : Sed iam tertiam huius assertionis partem conteinplemur, quaenam sit glomeratio haec, qua anima glomeratur ira
quod nam glomerationis genus est illud, quo anima ipsa con satur cum simplex sit formaricimus enim non conflatione rationis glomeratam suisse, seu ut dicunt Logica, quae ex generest & differentia,veluti ex materia, & sernia, genus quoque veaiunt: viceni materiae gerit, disserentia vero λrmae, neq; consflatione Physica, ut ex pura potentia, imateriam aetii, idest sorura,veluti ex partibus componentibus inentialibus,igitur gici 'meratione Methaphysica,& ut dicitur ex abstracto abstracto ex intellectu,& intelligibili.& ut Platonici admonent: en essentia,& esse; ex infinito,& termino rex quinq; cnim generi hus Pythagorici et lain omnia componund, ,eluti rerum tinarinjum principia,etantia, idem, altera,metus v& status, ex essem tra enim omnia constant, quae est potentia illa communissima formarum omnium receptrix,ad esse, & iton esse obediens, ex esse,seu idem, idest actu, nam cum haec essentia sit infinita, rex mitiatore,& formatore indiget,ex altero , quia quandam tui, intra se,tum extra se differentiain habet ex statu , quoniam in suo principio quod est illud vere unum, suam retinet unitate alioquin subito evanescere ex motu,quia de potentia adactae quaelibet natura exij ex inii ergo & potetia, iure ergo anima ltitudo dicitur,vel ex poteritia seu non rc pugnatiae aprinis,& eminentesmoente recedeates, no enim repumqt. -- ὼ illis
288쪽
illis nientibus maior persectios dis gemus consationis PILeton ici qu oq; vocant ex priu a liuo,N positivo, quae est omni iuristomerationum nobilissima etiam ea quae est Physica,hincs inosa descendit ad nos propositio Peripatetica etiam ex intestinii , Si intelligibili fit verius vi iam, quam ex materia, &ssi via in eomposito Phν sic indi reali arbitratus sit mali ado more Platonico Empedoclem clarius conflationem hanc aperitis se,dum duas nobis reliquit consationes: Una inquit, est, qua tendit ad unum altera vero qua tendit ad multa. o enim logius ab ipso uno recedimus eo magis in compositione vers mur,& in multitudinem labimur, at cum anima in tertio grae. du mentium collocetur, iure omne compotisionis genus in ea
reperitur quodammodo. A multitudine ver4 ad vesiastendes in uno tanquam in obieeto selicissimo beatur,& in eo quiescit veluti discipulus quousq; non sit magister, ita mens nunquam quiescit,nifi uni fiat similis,quae no est proprie compositio,sed unio cum suo exemplari,ad quod fortasse tendit illud Euange Iicum: Pοπὸ unum en necesertum. Haec duo arbitror illa fbres, litem scilicet,& amicitiam; quae posuit Empedocles,de quibus sim loco dicemus: Nos interim ad illud reuertamur, quia P ripateticum ex Auer disputatione septima, ex gibili fit verius mim, qua ex materia, & forma in compositione Physica,& reali; Inquiramus igitur causam quare ni verius unum: Respondent nonnulli ex doctissimis Peripateticis; ex intelligibili,& intellectu fieri unum aeternum, at incomp'lito reali non fit unum aeternum, ernum quippe dicunt quoniavitelligibile fit ide essentialitercu intellectu, quiditates en inimateriales ubiprimum sunt illustratae ab intellectu agente anserunt in a conditionibus materialibus in intelles potest iis recipiutur,&intellectus statim fit ipsa quid itas,& ita verius
unum,materia vero dum formam recipit,non fit forma,neque
se a naateriain ideo nonuere,& proprie unu: Assignant quoque,& aliam potissimam causam, quoniam inquiunt, ex interuiectum intelligibili non fit unum tertium sicut ex materia, &Drma in comi toreati,quod est ipsum compositum:Placuit tamen aliquando nobis illis assentire Peripateticis asserentia sδε causam reddentibus,quoniam materiadiuisibiliter ro
cipit latinim idest dimensionibus mediantibus, de non imm diate,
289쪽
φ:aesint intellectus,intelligibile: Idcirco verius viinm: Rursu intellectus cognoscit ipsum intelligibile,at materia no cognoscit formam, ideo verius unum: Item intelligibile cum intelliis gitur,fit immateriale,sed forma in materia minime, veru corruptioni sub ijcitur: Modo sentiendum putauimus,& illud priamo accipimus quoq; Peripateticum tertio de anima Is. Ins paratis a materia idem est intelligens, intellectus,& res intellecta: Iure ergo verius unum ex intellectu, & intelligibili fit, ac fieri,debet: Placuit tamen doctissimis Peripatetisis quibusdaasserere propositionem hanc ex tertio de anima is. iisi de ominni intellectu verificari , sed dumtaxat de mentibus cflestibus, εἰ praecipue de eminentissima illa diuina,i qua pendenti Aniam a vero,& intellectus humanus ex Ar.inquiunt text. 3 e. & 39. terti j de anima, a corpore dependere, &propterea illud hic declarandum arbitrati sumus,ut lixc Ar. propositio ita famosa aperiatur,ac dilucidetur,quam Auer,a,Cssicom.3. stribit.
triplicemq; esse conflationem INFIMAM, MEDIAM. ET
MAXIM AM: Infima illa est,quae ex materia,& forma fit,&iure infima nuncupatur quoniam cum materia formae unitur. forma non fit materia, neq; e conueri, sed quodam ex his reissultat temperatum: Infima quoq; iure aeci debet, quoniam ex
corporea, corporea fit, nemo autem ambigit forma,& maloeriam esse corporeas: Secunda vero constatio, quae media diciatur ex corporeo se incorporeo fit, ut ex intelligentia, & orbe, ex quibus si verius untim,quam ex materia, di forma, cu ex iis tertium quodam non resultat, ait ipse Aueri neq; mediantibus
quantitatibus seu dimensionibus intelli entia ab orbe recipiatur, ut in co mposito reali Physico: Ex abstracto, & abstracto
est tertium compositum hanc obseruauit praecsteris Aris. r. de an. io.Idem est in si paratis a materia intellectus, & intelle .cta res, quae iure maxima dicitur colassatio : In prima eroo co- positone,quae est infima fit v nuna, in secuda fit imagis unum, tatertia maxime inum: qua de re asserendum putamus de quolibet intellectu Ar.sententiam verificari, sed analogice, & per prius de eminentissima illa mente, quae nihil extra se, neq; s lpra se aliquid intelligiti scriptum est enim Mint.com. a. quod
illud verius unum dicitur,quod minus fit particeps diuisionis. t cum Deus sits amu unitatis rastigi ride. omino in diata bilis,
290쪽
bilis,est simpliciter unum, tera vero potius numeri, &vens stri admonent potius unitates.communisvero Peripatelliorusententia est.& praecipue Marcianwmj Zimarae Theoremaidet a7.no de omni intellectu, sed de eminentissimis intelligisse. re iudicat,non autem de intellectu, qui ncorpore depedet, ab obiectis,& phantasmatibus i scriptum est enim 3. de animago.& 39.Oportet lintelligentemplaatasmate speculari,sed nos superius declarauimus cum Sacerdotibus nostris Arist. verbi excitatiue intelligi debere i probauimus quaq; scientiam 'o stram in predicamenin substantiae esse reponendam, omni aergo conflatasint praeter illam n entem entinentissimam linunt penitus simplicem, di ideo tam rerum omnium potentissimu . quam omnium simplicissimum, in simplicitate enim consistitvnio,& in unitate potestas: Ideo exij tedictum a Sacerdotibus nostris,o nemo dicere audeat,ex pluribus esse copositu ,qu uiam si modo rectum compositussierit, ex aliquo constabit .ini oderit tan*iam subiectum , di aliquod quod erittanquani Brma. Itaq; non erit undiq; persectissimus, cum in eo fit pars altera imperfectior ipso t6to,non erit agens summu, quia non per se totumaget,quicquid ager,sed per partem alteram idest λrmam, cui agere est, non erit beatissimus , quia non fruetur iin seipso, non enim setorum in membro quolibet comple.
Oeruci Videbit enim in se aliquid aliud praeter Deum, quonianon idem pars est,&totum: Iure ergodixit Plotinus,inus linst intellectio est, & non in aliquo intellectu tanquam potetiae, dc propterea potius intelligibile, quam intellectus aut quouis
alio nomine nuncupari debere.. Neq; illorum valcnt cavillationes de compositione, qua vocant, cum his,sed non ex his, visormalizantes asseriant: Deus enim neq: ex his,neq; cum his quia non immediate, ut sibi falso persuadent,mouet orbem, ut formam ipsam formaliter in-λrmantem, sed illi assistit. Illud Vero de attributis quoq; fria
volum est,cum in essentia illa eminentissima ita absorbeantur ut potius dicant non identitatem,at non conflationem, & ratione ratiocinabili dumtaxat distin ntur, seu ex natura rei , idest si diiunirentur una in alterius dissinitione no poneretur, essent enim Sinonyma non diuersa,propterea non transtatia