Disputatio de valore, et fructu sacrificij Missae. In qua virtus eius immensa, & fructus vberrimus in fidelibus, pro quibus offertur, mira, & noua ratione exprimitur. Auctore ... Io. Dominico Montagnolo Senense, ..

71쪽

dentarium est, quod gradus effectus saecla l

scis puta quatuor applicentur uni totaliter,uel pluribus divisim partialiter; ergo si- leui uni personet non potest applieati bis totalis effectus,sed requiritur sacrificium duplex ; sic diuersis non potest idem totalis esse us unius sacrificij applicari. Resp.Effectus sacrificij non est determinatus de se, nec ad unam personam, cum pro pluribus etiam specialiter, immo pro omnibus generaliter, etiam defunctis offoratur; neque ad gradum;sed secundum deuotionem singulorum determinatur; hoc ergias argumenturn,& similia apertam supponunt falsitatem. Quintum : In satisfactione intensio e fectus non est alia, quam multitudo satisfactioitis; sed effectus est limitatus intensiue simpliciter loquendo; alioquin neque respectu eiusdem personae limitatus esset; quoc falsum'; ergo satisfactio applicanda eli limitata respectu cuiuscunque person Ξ, vel multitudinis personarum. Resp. ut ad praecedens. Effectus de se non eis determinatus, nec intensiue, nec extensiue, quia respicit plures, immo ominnos, ct intensiue respicit siugulorum d uotionem

72쪽

liotion m,vel fidem,& dispositionem.

Sextum. Oblatio in se non variatur,eo quod effectus eius applicatur uni, vel pluribus ; hoc enim est posterius, & oblationi extrinsecum, ergo non multiplicatur effectus per solam Sacerdotis voluntatem 'ni. yel multis applicantis. Resp. Vtique voluntas sacerdotis apis plicat sacrificium,& eius effectum, dum offerre intendit pro Ecclesia, vel quibusdam, sed non ex eius voluntate, immo ennatura sacrificij & ipsius institutione, de Ecclesiae propositione est, quod applic tur omnibus generaliter;& pluribus specialiter; determinatio vero effectus est ex deuotione participantis . Unde minister quasi applicat activii passivo, vel passi uis. Septimum . Effe*us Sacramenti non multiplicatur,nisi multiplicetur Sacramentum,idest sumptiones,ergo nec effectus sacrificij,nisi multiplicetur sacrificium. Resp.Sicut eadem actione Baptismi plures recipiunt Baptismum, & effectum n mero diuersum,iuxta suam dispositionem, ubi plures sunt receptiones, unica tameta

actio; ita idem sacrificium pluribus, vel omnibus applicatur: sinsuli suos effectu c

73쪽

participant; ubi plures sunt receptiones avnicum sac ificiunt i quatiquam Sacramentum est particulare bonum,sacrificium voro uniuersale; ideo est ratio diuersa.s Octauum . Incredibile est , Christum dedi sse libertati Sacerdoti applicare viiij

vel multis.

Resp. Sacerdos sequitur Christi institutionem, & sacrificij naturam, quae est, vePro omnibus generaliter, & pro pluribus specialiter offeratur . Et quidem liber est

Sacerdos ad offerendum, vel non. Osferendum , non tamen ad offerendum generaliter pro uno, vel quibusdam, non pro alijs, vel non pro omnibus; est etiam liber ad ose ferendum specialiter pro uno, vel pro pluribus, siue personis, siue effectibus recipiendis; sed non est liber ad. determinanis dum gradum effectus, quia ex deuotionς recipientis determinatur, quamuis libere possit applicare fructum ex priuata sua deuotione consequentem; sed hic est accidentalis , & quandoque paruus, vel nullus; essentialis autem est ex virtute sacrificia.

y NOnum . Incredibile est potestatem hanc applicandi pluribus totaliter effectu futile ignotam Ecclesio tot anuis; & si nota fulc

74쪽

ta Riit, eur non utuntur illa sacerdotes,vel Ecclesia . Resp. Plane nota fuit Ecclesiae, etiam ab ipsius exordio; immo & vi, vel exerciistio firmata ; immo etiam luce clarius proinposita,& declarata in ipsius Missae celebra- tione,& sacrosancto Canone ; immo vid i tur non potuisse clarius explicare, quam offerendo, & celebrando Missam expressis. sime pro uniuersis fidelibus vivis, S defuit-ctis, & pro tota Ecclesia; tam distributive. quam collective sumpta; ac etiam comis mittendo Sacerdoti , ut offerat specialitee pro pluribus, non modo in Cataone nomi-l natis, puta praesidentibus ecclesiasticis, &temporalibus; qui quidem numero sunt indeterminati ; sed etiam nominandis in

commemoratione, Iam vivis, quam defunctis ; quorum profecto numerus non est determinatus. Decimum . Si Christus voluisset sacri ficium pluribus, vel omnibus applicari, melius instituisset hanc virtutem sine dependentia a voluntate Sacerdotis, quam, Ponere gratis in eius arbitrio. Resp. Immo ita instituit, non ponendo

in libertate S cerdotis applicationem fa-

75쪽

er scii , vel effectus ad hos; vel illos, nequo determinatum gradum effectus; sed tan, tum libertatem ad offerendum; applicatio vero effectus, & determinatio eius pendet ex institutione, & virtute sacrificij,& deuotiohe eorum pro quibus offertur, vel os

rentium.

3x Vodecimum. Ergo non est liber Sace dos priuare hoc effectu, vel in toto, vel in parte quos vellet. Respon.Liber est Sacerdos ad celebran-' dum ; sed celebrans non est liber, immo necessario offert pro tota Ecclesia generaliter, si ritum Ecclesiet seruet; alioquin coistra institutionem, & naturam sacrificij lacit, & contra intentionem Ecclesiae r est: etiam liber ad offerendum specialiter pro hoc , vel illo; sed non ad determinandum gradum effectus,vel applicando totum,vel partem; quia necessario singuli, pro qui--:' hus offertur, vel qui offerunt recipiunt totum effectum suae deuotioni responden

tem o

76쪽

i-C A P V V XIII. G Sacrificium habeat effectum ea

opere operantis,' I Vcrate. E R TIA quaestio est

An , d& quomodo Missae lacrificium habeat effe-YΚ ctum,& prosit ex opere Qpςr uris, vel operato . In qua nonnulla sunt prae

notanda.

Primo . Homo potest aliquod assequi commodum bifariam , Vel ex se, idest actu proprio ,r Vel ex alio, idest per actum

alterius; ut si quis pro alio oret, vel impetret, vel satisfaciat. Item acquiritur aliquid bifariam ;:Vel ex opere operantis, idest honitate,ac despositione operandas; Vel ex opere Operato, idest ex vi talis operis, siue desit, siue adsit bonitas operantis. Secundo . In sacrificio multipliciter cogitari potest bonitas operantis . Primo, bonitas offerentis principalis, idest Christi; sed haec respicit potius opus ope

ratum; quia eius virtus estans ricrificio,&ΟΣ ius virtute operatur. ecia sine Aonidi rQ

77쪽

ministri, vel offerentium, vel eorum pro quibus offertur: unde licet respectu Christi dicatur opus operans ; tamen absolute in sacrificio,& ex parte nothri respicit opus

operatum . Secundo , bonitas, & deuotio Sacerdotis; Et hqc vere dicitur opus Operantis. Tertio , deuotio, vel bonitas osterentium , & praesertim specialiter, idest actione aliqua externa concurrentium ad

sacrificium , Et liqc est opus operantis . Quarto, deuotio in ijs pro qu bus Offertur, Et hic respicit etiam Opus operatum,quatenus determinat effeAum sacrificij. Vnde effectus consideratur, vel quantum ad subsantiam ;& sic ex opere operato causatur sacrificio; vel quantum ad determinationem, di quantitatem effectus; & sic procedit a deuotione,praesertim eorum pro quI-bus offertur , saltem ut conditionem. Noa. Obserua tertio, sacrificium habere vim ex opere operato, potest multipliciter accipi. . ' . Primo, per modum lamplicis impetrationis , licui habent purae orationes, quatentis oratio innuitur potius pietati,vel larsitati diuinae, quam merito, vel bonitati

. Linucia sum est,alioquin non differre:

78쪽

dilrret oratio a acrificio. Secundo,per modum impetrationis pecculiaris; & ut ita dicam, sacrificialis, vel si crificae; prout sacrificium offertur ad impetrandum a Deo haec, vel illa bona . Ee hoc verum est,ut infra explicabitur. T rt: Pςr modum meriti proprie quod est solum in viatore . Et sic non intelligitur, quia offerens si intelligitur Christus non est in statu merendi; si vero sumiatur Sacerdos, aut alsi, possunt esse in pe

Suarto, per modum satisfactionis pro prie, quae solum est in viatore iusto; Et sienon intelligitur, eisdem rationibus, sicue

de merito.

λ por modum propitiationis, &Latisfactionis , nempe pro culpa, & poenaοῦ Et sic verum est, urinfra r hoc antem dici potest aliquo modo meritorium, & fatis-faCtorium, quatenus meritum,& fatissa.ctio Dominice passeionis per hoc sacrificia fidelibus applicatur. Potest etiam dici fa-crificialis impetratio, sicut in secundo dia Gum est.

ε ro, ut lastrumentum Dei, & Christi,

79쪽

eonserens spiritualia bona efficienter , ita mediate, infallibiliter; sicut est in Sacra

mentis. Et hoc falsum est,ut ostendetur . . Intelligitur ergo lacrificium ex opero operato prodesse; quia sine,& praeter,& vltra opus Operantis confere effectus uos,

ad quos offertur. .

His prinotatis, possunt assignari opiniones extremi simpliciter. Opinio- Prima, Sacrificium nullo modo opera-Rς . tur ex opere operato, sed solum ex opere operantis . Et hoc est simpliciter falsum , non esset enim aliquid excellens praeter antiqua sacrificia. Secunda , quod operatur solum ex opere operato . Et hoc etiam falsum , quia etiam ministri bonitas,& deuotio petentis Missam prodest his pro quibus offertura

Igitur utroque modo operatur I essentialiter, & simpliciter ex opere operato; accidentaliter, & secundum quid ex opere operantis.

Adhuc sunt opiniones extremae. Prima , quod solum impetrat ex Dei pietate, ut oratio. Sed falsum. Tum quia excellit orationem ; Thm quia potius el- set ex parte operantis , quasi orationi co naturalς. Secunda ,

80쪽

secunda,quod proprisssime operatur ex

opere operato,scut Sacramenta,puta gratiam, vel culpae remissionem; ac etiam poe& alia omnia; Et hoc falsum ; alioquin omnis peccator pro quo offertur, saltem attritus , iustificaretur . Veritas ergo est, quod proden longe plusquam oratio, non tamen eo modo simpliciter, quo Sacra-

menta .

Adhuc sunt opiniones, Prima,quod operatur solum impetrative. Bollarm.de Miclib.a .char. 86 I. Et hoc in bono sensu verisi-catur, idest de impetratione non communi, ut in omni opere bono,vel etiam in oratione, sed speciali, immo fingulari huic sacrificio appropriata. Secunda,quod ultra impetrationem oparatur ex opere operato specialem effectum remissionis poenae,non remissionem culpq, siue mortalis, siue venialis; non gratiam,vel eius augmentum; non alia quaecunque. Et haec aliquo modo tantum velificatur, idest specialiter respicit satisfactionem pro poena;simpliciter tamen falsum est, quia essentialiter est sacrificium propitiatorium ἔpropitiatio vero principalius respicit cul-P-m, quam poenain immo uniuersaliteo