장음표시 사용
161쪽
T H E s I s Ls et Io N i s An t peccatum originala Urniat iramia hactenus argamentis tribus inmisci inibin ex Sciti-I p plura S. deductis, eorumque vindiciis. Reliquum est, ut telamquam orsi sumus, perteXamus,&argumenta quo dam alia id genus & proponamus & vindicemus. Quod quidem ideb prolixius occupandum censemus, quia vindiciae istaen cessariae sunt tuendae veritati,& glossematis & argutationibus variis A versariorum, in speciem subtilibus, abstergendis. II. IV. Locus exstat in Psalmis i 2.3. dc 3.3. . Omnes recesserunt, simul putid facti sunt, non est qui faciat bonum, ηρη e si vel unus, repetitus a Paulo Rom. 3. q. ad euincendam uniuersalem omnium hominum , tam Judaeorum, Zam gentilium corruptionem. Habemus itaque his locis: i. Univeis lem corruptionem omnium. 2. Universalem oninium reatum. Ista v rb dari non possunt sine originali omnium corruptione, tum quia actu Iis est ex originali, ut principiatum ex principio,&actuum est ab habituum, tum quia actualis declinatio haudquaquam universalis est nec impingi potest omnibus,quippe q'orum multi non peccant ad fi- militudinem transgressionis Adami,Rom. . cui . Adde,scopum Prophetae,&post ipsum Apostoli esse, ex eo totum genus humanum sine exceptione reum peragere. III. Exc. I. De actualibus peccatis tanthin loqui Prophetam. Id pat re ex phraseologia activa Apostoli,eum dicere, in corde suo non esse Deum, corrumpere viam tuam, sacere opus abominabile. r. Non esse quaestionem,
quid ab hominibus fiat, aut non iat, sed quid seri positi ab illis, aut non. Hic de priori sermonem esse, non de posteriori. 3. II perbolen ibi reperiari, non quod ne unus quidem bonum faciat, sed quia pauci admodum reperiantur qui id faciant,&respectu tantae impiorum multitudinis prope nulli. Psaltem eo ini id ipsi in pronuntiantem talem non suille, neqpios alios sui aeui. 4. Psalm. i . loqui Apos solum de peccatoribus mastudi ibus, qui dicunt in. corde suo non esse Deum. s. Psalm.i . O. A Psalte excipi pauperes sperantes in Iehovam, & s 7. Israelem sal vat , dum
162쪽
dum 8c exultaturum. Sic Psalin. 3.s Populum Dei generationem justam distingui ab improbis, comparati p. staque ista intelligenda esse, nor Uol
re indesiuia non unirer aliter 6. Sermonem esse de hostibus Israelis,Pci .equorum manu vindicandus erat Dei populus. IV. Sed nec istae argutationes intercedunt argumentationi nostrae ex Iocis illis. Ad 1. MAM . i. Per concedi a nobis, de actualibus peccatis loqui Psaltem. 2. Per eum de iis tann in de loqui. Hoc vero asserere est ponere si is 3. Probatio desumpta Ephraseologia atrii athconsequens est,uel enim procedit siue uniue saliter, vel χαώμstic, siue particulariter. Si prius, falsa esl, si posteritu, inconsequens et , quasi verb interni actus verbis activis nunquam designentur. Illi enim aeque Deo patent ac externi, & totidem opera sunt coram Deo. Adde Hipponi, non probari ; Psaltem tantum verbis acta uuti, adhibet enim etiam verbum passivum m Aa, hoc est, putidi facti int, quod ad corruptionem originalem & inhaerentem apposite referri potest, LXX. Vertunt impropriE . ου μωλmis, sensu tamen salvo. Targum habet a ei ire quod est obtorpuere, pigri redditi suere, i verbo Chaldaico in Ith-pabel, quod est obtorpsere. Verbum ri Na caeteroquin, inustatum in Di, significat proprie & primb putrefactionena, corruptionem corporum ex infirmitate aliqua praecedente, quasi a m n per metassem, secundarib de per transiumptionem, significat corruptionem & contaminationem ania
- V. Ad a. EM. Rest. r. Per concessionem, sermonem esse deiis quae abii minibus sunt, nec iniMinite tantum, sed nire aliter quae fiunt ab omnibus dc semper. 2. Κ iis quia tales sunt actus externi omnium&-
ulorum, talis est etiam interna singulorum dispositio, a qua quippe
t actus externi, & cum motus 5 actus in ordinati procedant ab omiumὶs inde a prima aetate, debet etiam dispositio inordinata esse in omniabus a prima aetate. 3. Petitur' 'is aliter fieri pol se ab homine ani- mala, quam ut male agat, & actu peccet. Potentia enim illa bene agendi nec a pristri dei non strari potest, nec a posteriori, contra impotentia bene segendi utroque modo probari potest. VI. Ad, c. R p. r. Pcti denud reperiri ibi is Illiveth locus tunc demum, ubi res aliqua notori. repugnat & rationi, &Jei fui, de expcrientiae, si ad sinam intelligatur & non ad sensum, quod hic dari nequit, Obstat etiam, ne hyperbolen admittamus emphatica ista repetitio&ingeminatio cum de quadam singulari, una luemque recessiste, non sequi faciat bonum, se nasum, ne unam quidem, omnes desilis, non esse qui faciat quod bonum est, non e se usiqi e ad unum, Psalm. et . & 3. &ad Romanos ca'itu tertio. r. Peccatur ignoratione ianchi, ὼς aditi des sal
te de aliis id genus piis sui aeui, nec enim nobis quaestio de dispositione gratiosa hominum regenitorum qua talium, Sc qua sequentium di ctum Spiritus. hactenus enim coercetur saepe innata ista l ibes regenitis
ipsis adhuc inhaerens, ne erupat in actus vitiosos,sed de naturali omnium it δ
163쪽
dispositione. Unde non sermo tantu inde veta inati ne o Ium actuali, verum etiam de Vel foeditate omnium naturali, ci velat habituali. VII. Ad I xc. Rco. r. Perconi sol em, seimonem esse de peccatori bus an pica, ue talibus, qui dicunt in corde suo non este Deum. Pan gamnem ntii 5 exclusiue de illis sermonem cisse. Oppositum patet ex scopo Apostoli, Rom. 3. qui erat, omnes Sc singulos moi talium,&Judaeos & Graecos , de peccato conuinccxc, v.'. & 23. 5c sic omnes in universum adigere ad necessitatum confugiendi ad Mediatorem. Haud tu
quam vero vel institutum istud Apostoli, vel probatio succederet, nisi omnes Sc singuli mortalium verbis illis ab eo ex veteri instrumento ali
gatis designarentur. VIII. Ad s. EM. Pist. i. a Psalte excipi Ieharatusterantes,srael in sali nil in Sc exustam v, iteriamuratio in i juffii, ocia. Per Ggationem, id obstare quo minus designetur uniuersalis omnium corruptio a prima origine omnibus inhaerens , quod enim aliquis per rint in Jehouam,non habebant a bonitate generationis suae nat ira is, sed a gratia suae regenerationis supernaturalis, ab ista demum est generatio justa, qua talis, non ab illa. Sic Israel salvandus talis non est ex rectitudiam naturati, sed ex gratia duntaxat foederati. Distinctio itaque sequens in piorum & pauperum ac generationis justae non tollit naturalis omnium corruptionis identitatem, nec obstat quominus naturalem omnium corruptionem destina lo absolute loquatur Psaltes & uniuersaliter. 3. Peccatur etiam Elenchoariclo ecundum quid, vel enim corruptio originalis spectatur qua inhaerens, vel qua regens. mbrrem, aequalis est in generatione justa aeque ac injusta, qμa non item, quippe cui ablatum est dominium per gratiam regenerantem. Petitur m is comparaia & mite tantum loqui Psaltem, non absolute vel universaliter, oppositum p a. i. Ex repetitione expressa syncategorematis uniuersalis apud Paulum,
Rom. iii. a. EX eius declaratione ne unum quidem.-cipi. a. Ex identityte objecti, in quod Deus respicit e coelis,& quod in Ium est. At nemo mortalium est in quem non prospiciat. Eactriplici absurdo consequenterestrictionent istius objecti. I. Quia actualis declis natio non dari poterat,vel videri a Deo in omnibus illis qui non erant exscederato Dei populo &oppositi generationi justae. Nec enim actitaliter
declinauerant eorum infantes. Non entis vero non sitiat accidentia.
II. Q i ta querela illa, omnes declinasse & pariter sceluisse, & non esse s cientem bonum, ne unum quidem, haudquaquam verisicari poterat in plurimis, Gentilibus etiam, quippe quorum multi studebant ciuili demorali bonitati, quoad actus multos externos. Debuit itaque necessarib connotari uniuersalis corruptio latens in omnibus, adeoque naturalis,
sine qua quippe aphorismis illis diuinis sua constare non poterat veritas. III. Quia Apostoli Pauli argumentiun ex istis locis, Roman.3. inconse
quens foret & salsum, si ex in x ira aliquorum corruptione mauersa
164쪽
omnium Sc Judaeorum & Graecorum arguisset prauitatem dcreatum, dc necessitatem omnibus imponeret confugiendi ad thronum gratiae diu ianae per fidem in Christum. Vel ipitur Apostoli argumentatio incons quens est 3: Sophistic procedens a particulari ad uniuersale, quod blas 'phemum, vel reuerauniuersalis omnium & singulorum corruptio, eaque originalis & habitualis necessarib connotatur, quum actualis haudquaquam reperiatur in omnibus. IX. Ad 6. LM. Rest. i. Per , de hostibus etiam populi Dei inclusii . sermonem elle. 2. Per negationem, e ope de illis tantum sermonem esse Psalti. Nec enim vel phraseologia uniuersalis Psaltis locum ii beret, vel applicatio verborum illorum, quam instituit Apostolus,Rom.3. X. V. Locus exstat Psalm. i.7. Ecce in iniqzitate genitru sium, O in peccato concepit me Mater mea. Ubi sermo Psalti, r. De formatione sui in peccato. r. De iniquitate sibi I conceptione inhaerente. 3. De masta corinoupta ex qua fuerit natus. . De peccato ad quod se habebat prinibmer. p. uia, cum quo conceptus fuerit & genitus. De peccato tr ducto in se a parentibus suifr Quae omnin6 originalem istam hominis i corruptionem non possunt non designare, nec alio trahi sine graui absit ditate. Hinc non sine causa Psaltes usus fuit verbis illis emphaticis, n, rigenitus sium, dcime: ut enim, in in Pihel significat vel tram ne ad partum impellere, vel intransiti νὴ parturire, sici nn in P hul stagniscat in partu vel per partum in lucem edi. Targum non tantum hic ra)n, in exprimit per nat genitusAn quod ad utrumque parentem p teit referri, sed emphatich etiam verbum illud alibi redditur Prov.8.13 per 'caea nee quasi in ventre gesta sui, quod ad matrem tantum referri potest&a Lxx. redditur plerunque per ώ; .6ν &ύδεν - , . Ut verb hoc verbum de sormatione corporis Dauidis, vel de partu etiam, ut Job.is.7. Sc3V. . intelligi potest: sic de sequens intelligi debet de conceptione, dum
inqui & in peccato anzn' de verbo ad verbum calis it me mater mea, hoc est, incalescendo con cepit me mater mea, per quod ci primam originem notat, Sc alludit ad calorem instrumentum potis inum conceptionis. Et calor quidem δεικτι vita hic adscribitur matri, quia mater sola concipit foetum, de suo calore fovet, prout etiam verbum istud eodem adhibetur sensu Gen. 3o. 38.3'. i. Ascendit itaque David a coi sideratione peccati actualis a se admissi ad otiginena totius sitae corru tionis, & ostendit, inde ab utero se corruptum Gle dc peccato obnoxiunx. Quod suactorum proprium est, & ad originem malorum ascendere, de peccata sita non in tenuare,sed eXaggerare. Ex hoc itaque loco de Patrum plurimi, & interpretes propemodum omnes, & merito quidem, peccatum originis arcessunt.
ba Dauidis intelligi debere non de conceptione βιbstantia vel naturae Davidis, s d de coiiceptione siti peccati, quod vel Diabolus vel cor tuum,vel concupiscentia sua sibi aestum dc calorem illum peccandi indiderint tunc
165쪽
cum in peccatum illud incidit. Idem adscribi concupiscentiae pilvae, Jac.I. t i . 2. Dauidem non loqui de peccato suo originali, sed de peccato abvali vel parentum sitorum communiter, vel praecipue matris suae singulariter. Posito etiam, non concesso, Davidem de seipse dc sua conceptione loqui, id peculiare esse Davidi, nec a particulari, minus singulari, universalem dari posse illationem. Inamb ne actuale quidem Davidis peccatum inde in serri posse, minus originale, posse enim aliquem in iniquitate concipi, qui tamen ob id non sit iniquus, prout potest aliquis in cincitate concipi, quamvis ipse haudo 'aquam sit caecus. . Verba Davidis vel proprie sumi vel f ate. Si pro me, nullo jure ad on
nes referri quod sibi soli tribuit David. Si gurate, theologiam si inboli-
vim non esse argumentativam, & peccatum originale hinc concludi non posse. 6. Hoc ipso loco peccatum originale confutari, non adstrui nec enim ascendere Davidem altius ad peccatum Adami, a quo derivetur originalis ista corruptio, sed haerere tantum in peccato proximorum pamrentum, matris suae vel in primis. Si verb originalem illam corrupti nem designare voluisset, eum ascenserum fuisse ad peccatum usque Adami. 7. Isto loquendi genere Scripturam tantum uti ad majorem malitiae humanae exaggerationem, cui ita sit immersus, ut illi quasi innata videatur. Locutiones similes haberi Psal. 8. Es. 8. 2.3. 5c '. i. &Ioh. i. r . nec tamen ex istis locis posse inferri, peccata id genus ab utero a talibus patrata fuisse. 8. Jobum contrarium profiteri Davidi cap. 31.i . Ab infantia mea creuit mecum miseratis, o de utero matris mea egro est mecum.
Immd verba ista a quibusdam sic legi, o ab utero matru d duxi eum ἰ scit. xiduam. Id verbsine h3perbole intelligi non posse, nisi originalem quandam miserationem, S benignitatem erga viduas hinc placeat exsculpere. Sic Davidem etiam loqui de bono actu, ducia nimirum sua quam
in Deo reposuerit ab utero, Psal.22. Io.I I.'. Verba etiam Davidis controuersa ita posse accipi, ut is procliuitatem potius ad peccandum quina ipsum peccatum suum exaggeret, & sic eum grauitatem facti sui aliquomodo minuere & excusare, cum plerumque tanta sit hominum ad scolera procliuitas, ut in illis concepti, natique esse videantur. Quae exceptiones pleraeque sitiat Volo tu Sociniani lib. v. de vera, ut loquitur, Rel
XII. Subtilia ista in speciem videri possunt, solida censeri non debent. Paucis itaque& discutienda sunt, dc vindicanda. Ad i. - sp.
r. Peccari loci, Sc poni Nec enina verba Dauidis ullis fidiculis detorqueri possunt ad conceptionem peccati Dauidis,sed neces sarib referri debent ad Gnceptionem Jbstumia vel naturae ipsius peccantis. E ce in iniquitate formatus vel genitus sum, d in peccato concepit me mater mea. Qui haec verba glossemati isti de concertione peccati aptari
possunt, vel Ossema istud verbis Dauidis φ Inepte itaque Se contorthplane quod de si secto ipso dicitur, refertur ad actum subjehi. Et obvium cuivis Γ' p iram esse, dc nonnisi ad ipsum Davidem, aeque ac
166쪽
mnanu posterius posse referri. An etiam loquitur David de matre sui peccati, annon verbpotius de matre sual 2. Adde falsum supponi, hominem posse dici gigni a Diabolo, quando peccatum aliquod graue a mittit: tentari quidem potest a Diadolo, seduci, pellici, sed non cogi nee adigi ad peccandum, minus generari. 3. Gratis diri, per matrem Diab lum intellis quod de absurdum & inauditum in tota Scriptura. Patris quidem, h. e. auctoris peccati nomenclatione designatur, & illi ejus filii
dicuntur qui peccant qua peccant, Johw.8. latris verb nomen
haudquaquam illi tribuitur ullo loco. . Gratis etiam &inepth dicis
tur, hominem a corde suo gigni, vel cor hominis esse matrem ipsius. s. Nec sanius est glossema de concupi centia, quippe quae est vel facies , vel habitis, vel consequens subjectum, non antecedens. Et qui homo posset dici genitus a concupiscentia sua,&concupiscentia dici mater lytiuas φ 6. Peccatur elembo Μ' : Jacobus adscribit concupis.centiae prauae partum peccati. Ergo David eam intellexit per matrem suam. Aliud enim, concupiscentiam matrem dici peccati; aliud, dici matrem peccantis. De priori agit Jacobus,de posteriori Psaltes. 7. Giari' igiis.ν, de eadem corruptione inhaerente loquitur Jacobus, de qua D
vid ergo illa in homine datur,quia enim homo gignitur in iniquitate ca matre concipitur in peccato,praua isti cupiditas, illum ad malum pellimciens, illi inhaeret inde ab utero. . XI l I. Ad t. EM. RU'. i. Per concessionem, . demus vel utrumque D
vidis parentem, vel matrem sestem Davidis, peccasse in generatione ecconceptione ejus, prout licitis etiam actibus peccata sunt adnata, ob hi nianam infirmitatem, an ob id sequitur Dauidi peccatum non adhaesitata abutero φ 2. Pervigationem, hic Psaltide peccato parentum suorum, d non de propria potius corruptione, quam habuerit inde ab origine, seωmonein esse. I. Quia Dauid confestionem de suo peccato hic edit, non de peccato alieno. II. Quia periret verborum, & absurde MaDauid peccatum commemoraret parentum se generantium, in sui gen ratione & conceptione admissum. III. Quia Dauid ex legitimo conjugio natus fuit, adeoque & generatio & concUtio ejus legitima su - re, utut iis quoddam vel potuerit esse conjuncta. IV. Quis vel peccatum hoc parentum Dauidis implicabat Dauidem, vel non. Si pritu, ergo ab utero peccato involvebatur David, quia inde ab utero
utriusque parentis filius fuit : Si posseriis , ergo absurde rius hic in cor sessione sua meminit. IV. De illa impuritate loquitur David, qua cupit purgari adhuc, de iniquitatibus quas vult deseri a Deo, &a quiabus cupit Deum abscondere faciem suam, Q. q. & ii. At ista peccata perin iralia erant Dauidis, quorum remissio ipsi erat necessaria: Haudquamquam verb loquitur de peccato parentumavonina, dubio procul iam tunci temporis exstinctorum,quum David minimus natu filiorum liai fuerit ret en Psalmum illum nonnisi aetate matura conscripserit,neς itide ab ii
ti a ne Dauidis in Ognum parent inem
167쪽
dubio ocul praeter illam non suisset, si illi adhuc fuissent in vitas, pro-
ut Bathsebar matris Salomonis mentio exstat, & honoris ipsi habiti a S Iomone. Nec minus parentibus sitis detulisset Davidis pietas. v.Ancr dibile etiam, Dauidem hic sine caus voluisse traducere parentes sios, matrem praecipuE, ob infirmitates vel peccata in sei generatione ab iis admisu φ Qirin potius deflerido peccatum situm actude meritis ascenditat originem siti peccati, & illam etiam deflet coram Deo.
. XIV. Ad 3. EM. Re p. a. n gratis concedi,sed concedendum omnino esse, David aede se&conceptione siti in peccato loqui. 2. Κα
eo ipso quo de Davide hoc conceditu conceditur illum in ori sinali peccato conceptum S adeoque revera illud in ipso fuisse. 3. Petitur . is , id peculiare filisse Davidi, non commune est e omnibus. Nec enim causa ulla dari potesst, cur hoc illi miliare fuerit, nec enimalia fuit Dauidis generatio, vel conceptio, quam est hominum aliorum. Et tanto minus hoc debuisset dici a Davide de seipso, quia ex legitimo conjugio,&aparentibus quidem piis ut patet Ox historia Isai, fuerat progenitus. Quin potius, dum David sui peccati meminit coram Deo, ad communem sibi cum omnibus aliis miseriam ascendit, & in sta persona
coram Deo sio ob miseram humani generis conditionem lamentatur, ne disiimulare aratione vid tur siani corruptionem. XV. Ad . Exc. Rest. i. Per conce ii , ibi sermonem non esse de actuali Dauidispeccato. a. . rixu traxem,semaonem non esse de p)ecatoeliis origimui. y Petritu ri G. α χή, amnab implicatur tantra Actio in adu
Do , bc statui ur ona sitim in pst. aliquem in iniquitate formari, gigni.
Ancipi, & tamen non esse iniquum. Peccari Emes o ,' id parium, alia enim ratio caecitatis quae est alia peccati, quod esti illa personat eis: piaest uuid hic non item,quippe quod species
in im causa communi Vestiniuertith demonstratum dabimus. Vt it que transeunt principia & . M, . & coisitatiua Se consecuti naturae sis iocificae , parentibus in sobolem interdum etiam accidentia in- diu limnim μ' Gob rem ramenti ejusdem ex talo n/Lρα-α quadam senilnis, comi vitii tioneni proui Medicorum filii morbos de Aphaluos Ampla ilices liceredita ri statuunt tum politica, .n jura Sci onera familiarum, sic transit etiam onus illud speciale peccati δcreatus. Haud sequarii.ver transoim ac Num iniri a ba, vel mer. x nata, vel acipii , quo vel batur in non inficiunt, vel eam etiam inficientiavi md it hiatastichini peruinam. Alia vero peccati vel iniquitatis ris ri quastini tu piro ierante conciliatur generatio. E Ny I. Ad DA a p. 1 Dilemma istud secundum utrumque comum toro pos . Vel enim ori .idi Davide si itur,vel nil Si proelio datuin filii peccatum originis in Dauide, & illeis corrupti ,hbori naria eonceptus fuit, nec quicquam causae est, cur idem non dicatu e aliis. Sin Hurais, quia meminit caloris matris,
168쪽
aliquid analogum illi dari ratione peccati in quo eum mater velut eat
fecit sed concepille dicitur. r. Peccatur flauri : Sipr
prie hoc de Davide intelligendum sit: ergo tantum de Dauide intelli sendum esse, quasi id per ruriati de uno subjecto di itur,
secunditio genus doctrinae, ad aliud pertinere non possit: Aia ergo prae dicata multa alia, quae vel Psumo illo a Ps die dicuntur vel alibi Di phetis & Apostolis in sua persona ineruntur, per singularum approprini nem, non pertinebunt ad aliosi Et hic lucta illa carnis &spiritus Paulo erit peculiaris,& boni certaminis certatio, o alia id genus. XVII. Ad 6. E c. EM. 1. Peccari fili ho iis' ec ηο causa: Quia Daui on ascendit altius ad peccatum Acbuni, originalam cor ptionem ab eo haudquaquam designari. Aliud enim, loqui de ipsa seruptione originali; aliua, loqui de ejus prima origine; aliud, so 'ide
eccato origi ute altu loqui de peccato origo uto. Sati iidem de istooqui, etsi non loquatur de illo, quamvis hoc ipsum, ut erigi tum, praesupponatori unius, d ejus participationem. r. Ad stis fuisse Sc si vialiter desczibi illam corruptionem, Originaliter ab origine immediat non mediata, illa erat generatio Dauidis e parentibus sitis peccWo insectis ista est ejusdem a primo parente derivatio. i .
XVII l. Ad 7. i. Supponi, non prnari, Scripturam isto
loquendi genere tantum uti ad majorent malitiae humanae exaggeerati nem, cui velut innata videatur, haudquaquam verbiit, quod est petem 2. Κα υ βινον, quia Scriptura νψluit isto loquendi genere liqad majorem malitiae humanae exaggerationem cui immersis est, voIuit simul designare ejus originem. Nec melius eam designare potuit, quam ascendendo a peccatis actualibus ad corruptionem originariam ec in
litia ista inde ab infantili aetate daretur in omnibus omninb mortalibus fine corrupta illa origine. 3. Peccatur Eliauho parium in locis parallelis. quq haudquaquam parallela sunt,& peccatur Glacia pluriuminterrog tionum, v. g. Piaim. . . Aliu onge, aliquem esse e Gum iniquitate O conreptum Da peccato, & quidem noc dici de homine pio, ex piis paren tibus in legitimo conjugio genito; aliud, improbos dici alienare se a vero & bono, de loqui mendacium inde ab utero. Posteriora enim actus voluntarios de personales designant, prius non item. Posterior phrasis
Naz ., liami ,sanh interdum dicitur de aetate duntaxat tenera ut noc loco, dc Psal. 71. . 6. Sic cap.3i.U. Job testatur, pupillum /b adolescentia secum crevisse, & se deduxisse viduam ab lucro matris sitae, h. e se jam a prima aetate singularem habuisse pupillorum & viduarum rationem. . Esai. 8.r. nihil resa habetur, verba vero versis. si is si ιν possiti retorqueri, reuera Israel fuit transitor ab utero, ratio e istius corrupi
tionis originalis. Et fine Prop a vult dicere, populum istum semper & omni tempore fuisse praevaricatorem. Posito etiam hic phrasin ista a intelligi de ipsisEcclesiae natalibus, vel detempore eductionis Israelita rum AEgypto,quae videtur elut quaedam Ecclesiue nativio separa i
169쪽
quippe pleiis 2 mistura gentilium, de qua sermo DLMai.
ut loquuntur scholae, mala ducitur argumentum ad exclusi m. . Locus Esu .i. Κ ira etiam retorqueri potest evera enim ibi introducitur Claristus,dicens, Deum Patrem manifestaturum esse extraordinariam vocationem, &ossicium suum, etiam tum cum esset adhuc futurus in utero matris. quod reipsa adimpletum,ut legimus Matth. i. 2o.ri. dc Luc. i. 3i. Adeoque&phrasis ab utero interdum designat statum istum primum hominis inde a prima ejus origine. 6. Ioh.9. 3 . habetur verEdictum, etsi non de mente dicentium, hominem in peccatis natum esse,
sed non hoc istum hominem magis spectabat, quam is, s dicentes. Sic Deus saeph ex ore hostium suorum educit veritatem &lavdem suani ut Joh. ii.3i. Hic ipse itaque locus retorqueri potest in Aduersarios. Posito etiam, non concesso, Judaeos illos hoc tantum intellexisse, inde a prima aetate hominem istum malum fuisse, ex hostium Christi ore non pendet rerum veritas, &illa ipsa malitia actualis praesupponeret habitualem ocoriginalem, ut ea quae designantur locis aliis. XIX. Ad 8. c. Rest. N Ad locum Jobi cap.3i., rq responsuimthssi periori & ostensum, a particulari ad universale non procedere coi sequentiam, & peccari Elencha ri, Hac phrasi apud Jobum non designatur originalis miseratio, ergo alibi non docetur originalis corruptio phrasibus similibus, inamb ne alio quidem loquendi genere,
quale adhibetur Ps. i. . nec enim eodemutitur Psaltes loco a nobis citato. r. Locus ex Psalm. 22.io.Ii. ,er u βῶ- ν potest retorqueri reuera
enim Psaltes ibi depraedicat Dei erga be prouidentiam & gratiam, qui se
eduxerit ex utero, & curam sui gesserit inde ab uberibus matris suae, Deum etiam Deum suum fuisse inde ab utero, non ratione actualis vel cognitioni vel sduciae Dauidis in ipsum, sed ratione actualis protecti nis de curae Dei erga se. Peccatur itaque istius loci. Nec ulla perboles hic, vel causa,vel necessitas. X X. Ad V. EM. R θ. io . posito, Dauidem loqui de proeliuitate sua ad peccandum inde a sui tormatione; Ergo dabitur vitiosistas naturalis in Davide inde ab illo tempore. Ipsa enim ad peccandum procliuitas peccatum est, &velut hari male quid, ex quo actualia omnia
promanant. Et haec vera est peccati Dauidici exaggeratio. r. Supponitur salsem Dauidem peccatum suum sic voluisse minuere coram Deo ; immo id potius exaggeratum voluit. Et sanἡpiorum haudquaquam est, peccata tia minuere vel excusare coram Deo, sed exaggerare potius. Hinc etiam Dauidi peccata sua exaggeranti obtigit misericordia, Sauli ea misnuenti haudquaquam obtigit. 3. Exaggeratio vel imminutio peccatorum peti duoeta veris landamentis, non a falsis. adeoque dum David
se in iniquitate genitum, in peccato conceptum dicit, verum id esse debet, non videri tantum. Et ista quidem sussicere possunt glossematibus r. hel, abstergendis, & loco isti vindicando, reuera Dauidem docere originale suo exemplo M in sua persona peccatum, zo. Argum ira AEqua iaci vanda ad Gitationem sequentem.
170쪽
Tugsis I. RGUMEN Tas is uisicia libin pro peccato originali retrba nobis &propositis & vindicatis, adjicienda adhuc ce ' fuimus sequentia, dc ea a corruptelis Ad versariorum vii
dicanda. . II. c. Iocinexsae Joba 'edat mundum ex m--δε ρ neunm. Ex quo lo o varia arcesii possunt peccato oriasinali adstruendo. Sermo hic est l. De inimunditu. z. De immunditie interea an imi, non externa corporis, tum quia obem obnoxij reddimur judicio Dei, vers 3. tum quia ista immundities proponitur ut meritabilis, hominem semper obnoxium reddens judicio Dei tum quia de tali immunditie sermo est, quam nemo hominum purgare vel auserre potest. Quae ad externam immunditiem referri non possunt. 3. De immundiatie uniuenali, interrogatione negante, tuis edat' h. e. nemo edet. Ade que locruitur non de immunditie sed velut habituali, nec enim illa universalis est, & excipiendi saltem infantes, qui nec peccant, nec pe care possunt ad similitudinem transgressionis Adami. 4. De immundiatie perpetuo adrireme homini, &se habente instarentis permanentu, non tran iuniis. s. De immunditiei 5c derivata a parente in sob Iem. Ista vero immundities interna inevitabilis, universalis, habitualis veluti dc perpetub adhaerens homini eaque haereditaria alia esse non potest, pr.eterquam peccatum originale, quicquid subintelligendum fit sub
nomine ad edimo siue semen, siue nomo. Jl I. Exc. i. Sermonem esse figuratum &hyperbolicum. a. Non pror- .sus universalem. 3. Jobum talem non fuisse,patere ex descriptione quam suppeditat cap. 3i. . Jobum non absolute loqui,sed cem rarate, comparatione hominum instituta cum Deo, ratione cujus omnes sunt immundi. . Angelis etiam, coelis ac steli is immunditiei contagionem adscribi cam i8. dc isi . dc 2S. . nec tamen creaturas illas originali peccato contaminatas ei se. 6. Hominem immundum dici, quia sit fornarius ex materia
vili ecabjecta. 7. Divicultatem notari, non impossibilit tem puritatis.