Disputationum theologicarum miscellanearum pars prima secunda, auctore Friderico Spanhemio ...

발행: 1652년

분량: 366페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

ca EPIT OMEN THEOLOGIAE

A stlate verb tales dici non debent in sensu mira , quia eundem nobi cum Christum non profitentur, & partim personam Christi, partim officium equis aperia de di rete eversum eunt, adeoque & alium Christum credunt, prima de Christi cognitione principia & sundamentum omnis ejus cultus prorsus subvertunt. V L Q renem ver An pro haereticu habendi sintyrotunde assimamus, ouippe qui Sc pestiteritia dogmata innumera spargunt, & veteres haereses complures Anti-Trinitariorum,Antinomorum, Manichaeorum,D

nastitarum, Pelagianorum, aliorumque id genus hominum, & in Dei

Majestatem,& in hominis naturam quadruplicem e ejus tum reti b incud. santium commenta refodiunt & Ecclesiae Christianae summa pertinacia, quamvis saepius moniti,reponunt. VII. Dogmata hereiodoxa Sociniana pleraque revocari possunt ad duo capita. i. Ad ea quae perverse tradunt de Deo. a. Ad ea quae per verse traduim de Homine.

VIII. De Deo horrenda dogmata propugnant. i. Quoad nometici rionem de Deo. a. Quoad Naturam Dei. In priora genere i. Nomen τυ, mira soli Deo in Scriptura S. proprium, creaturis commune' faciunt, ut negent Christum esse summum Deum, quippe cui in Novo Testamento ea quae de Jehova in Veteri dicta sunt, diserte applicars via

dent. 2. Nomnis Hebraea,Graeca Sc Latina Dei, sua naturapropria &S' Uma, appellativa δ paromyinica faciunt ut loca de Deitate Christi & Spiritus Ragentia facilius eludarit. i X. In polleris, genere r. In Deum : ω . egontialiter consideratum

incurrunt. 2. In Deum c'nsderatum uri iniviis, sive um mici, persi Obter. In Deum comideratum peccant. i. Inmenstarem Aentialem Dei negando, & Deum virtute non essentia infinatum fingendo, quippe cujus essetitialem vel substantialem in rebus omnibus: creatis praesentiam, tametsi illis nec cera mensuratam, nec inclutis , negant, adeoque contradictioue in alcm peccant, si itae essentiae infinitam virtutem , & toto genere si co suo superiorem assingendo. a. . Simplicit tem Delvarie labentiando, dum negant eam esse ex Dei proprietatibus, eo quyd hoc termino formali mon exprimitur, quamvis sine ea nec Deitas Deo constare possit, nec infinitas, nec ternitas. 3. Actervitatem Dia

pugnando, dum & rempus ejusque merentias de Deo gl io a ScripturaSacra scnsu esserunt, necessentiam Dei abomiti successione immunem censent. divinam in dubium vocando, dum volitionum& decretorum Dei mutabilitatem docent, eaque a creaturis Scearum actibus suspendunt. s. Oimi istinitiam Dei cavinando dum sui rorum contingentium scientiam Deo adimunt , contrariam quippeis ex

sua sententia, hominis libertati, dc ponentem necessitationem et ii tercedentem , inamb eam evertentem. 6. I tiam Dei oppupnando, dum negant eam esse naturalem Dei proprietatem , ut sic satisfacti nis. Mecessitatem evertant adeoque sic iustitia miserialis Deo non

82쪽

:rit naturalis, vel aliquod attributum Dei non erit naturale, sed uel . exinaturaile, vel nute maturale, vel alias acta lentaraim. 7. Alias Dei pro-3rietates negando , dum docent satis esse credi Deum esse unum , aetemium ustum, sapientem & potentem. Reliqua curiosa potius elle quam

iecessaria. X. Incurruncetiam in Deum consideratum. I. Trinit oi Personarum praefracthnegandineo quod Sc secundum literam in Scii tura non exstet, ic secundiim rationi corruptae contraria videatur,

uasi Scriptura ex seno metienda foret, & non & ratio corrupta egula foret credendorum, vel infinita natura adaequale a subjecto finito:ognosci possetivel apprehensi a cognitio sciscere nequeat in musteriis id enus,quae & in quibus compr hei dari non potest ii. Diaunitatem chro Servatoris impugnando, eumque ex siummo Deo in infe- iorem de factitium convertendo, loca Christi demonstiantia cariis strophis & glossennatibus Pervertendo,&alia et in sin, c, Christi & oeconomiam ossicii, vel naturam ejua humanam concernentia prioribus perverse opponendo,quae componenda eram. iri. Divinitatem Spiritus Snegando,eamque in meram virtutem accidentalem Dei cori

certendo, probationes de divinitate ejus impugnando, & personalit is ejus probationes petitas partim ex Nomi latione , partim ex attrita-j partim ex operationia in partim ex απφωμα. vel-, uim per natibus: vellendo. .

XL De fomine etiam gravissimos ererm es docens ciniani. i. Quoad ejus institutum in creatione. z. Q oadflatum ejusdem δε tum in orruptione. 3. Q oad iiii uni ejusilemi sititium in gratia. Quoad 3atum eius praestitutant ingloruia XII. si Oac statum institurum peccant; i. In gemere negand otiς Anaximaginis Dei homini concreatae persectiones, nec eam tarn qualiti. ii . quam resatire deficiendo. z. lGecie, lareando concreatam homini primo sapientiam. 3. Negando eandem imaginem homini in creatione oΜcessam constitisse in 1u M&lanctitate. Immortalitat in status priami, hoc est, pol tiara non monendi primo homini concedam insciando, &illam .el imperith vel malignEad selum statum gloriae restringendo, vel tum impoteηrtantoriousi. quae solius status gloriae e confundendo q. ID maginem Dei ad disnmism hominis in reliquas creaturas, v. serum, vel praecipue saltem restringendo, ipsum tameti nec rectium nec ordinatum necessarib constituendo, quippe quali sine sapientia in mente, Mustitia in voluntate haudquaquam locus etiam in natu integritatis esse

poterat.

XIII. Qi bad statiam spitiin i peccant, i. Negando .nal Ada mi coram tune , adeoque imaginis divinar athissionem .spontaneolapsis sub auctor; jure merito conciliatam. 2. Negando univer tem totius gene tis humani in Adamo velut principio ejus tum seminati tum repraesintativo, tum , adeoque & si in rem Quidem rempti m I velutpartini per

83쪽

S. Seripturae declarationi arti inexperieritata omnium secuJordam, paselim conscientiam ii cuiusque cor rariam. . 3. Peccauri rati ex pecca O ΟΠ ante in totum sei is triani num d rivationem inficiando id vel ut Labulam vel vel exagitando

. Mortem te poralem naturae creaturae sequelam, non natiliae corruptae

labem,a mpendi uis peccati stat ensis, o, tia diiseri' rusci ip ure saerae declarationeis. l. I sertatem arbitrii in boni inualumili supra synaerami . tibi ratem attollendo ad objec aspii ital lja, vires ei concedendo lusii, ei parendi adhibita etiam a Deo mera moti 'ne Mel objec ira, conii-st rite in nuda tectorum credundorum de faciendorum propositione, addita minarum ac promisitonum sas', tonu vel appo adice. 4. Homini non regenitu acuitatevi bona 'pes t mrece talia dc quidem praestandi, inamb*idem facultare in etiamt in implendi adscri oendo. 7. Not, ianis naturalem Dei homini in statu naturae corruptae insitam negaudo,

adeoque priuci rad Theoretici, homini connata, ipsamque oui - ρη ν levertendo,vel elevando saltem.

XIV. Q ad statum is it .min maltimodis etiam pecc mi sotiniani . i. Negando l: at em aeternam restitutionis quorundam ad saluterii inae aliis, quamvis Πρ pr stantiorum aliis ex se, nec Ph ἡ, nec

e mero atrio eo ni munt diu, antecedente omnem actum proceduntem

ab objecto delimato ad s terri. r. Negando a terni Filii Dei sub ustentis antς is incarnationem in tempore factam, ad exec iiqnem aeterni illius d reti , 3. Negando acturi mra rnu Testamenti veteris a mi. M sitam ven 'rum malicti , . Typorum partim per nulli in par tim a cistam lati Veteris ad Cestilum rutationem, spiritualium etiam promissionalis ad vitam aeterna ceu tu n pr positionei 'dura atς ejusdem Tei amenu cecononita Negando venim Christi sacerdotiuini, dc veram ejus prope citis nostris satu actionem, Sc ,livdfiguratam duntaxat admittendo, inamb sacerdotala ejus munus cum

egio ejusdem munere et si riti m f.rma b u distinoo confundendo, sistis ctionem .veth ut 'absurdam, impossibilem, injustam traducendo & s ibrogatione se Christi vice Sc loco nystro imprQbii cavillis impetendo, j istam lyterea hominis innocenti simi, nec vel ob sua vel ob aliena

peccata rui,co' demitationem dc mortem statuendo. F. Totum Serv toris os bini pariarii ad pat actionem voluntatis Dei de merἡ gratuita peccatorum remissione, eartim ad confirmat wtum ejusdem per vitae sanctaeniortis 'et patienter exant latae exemplum, partim ad collatiis in salutis per potest tem morte sua acquisivam i estringendo, adeoque id inada reduinamb subdole praecipua ejus parte satisfactione inimicum pro 'eccaris nostri; truncata, eXponendo. 6. Consonem unius praealso adit positi. ribus ejus praeviis vel ii uellectus vel voluntatis arcςssendo, concursen homiliis artimalis causalem dc activum in primo conversionis actu ponendo, & vires ejus ex officio in etiςndo. r. Iustificat omni homin is ad

Dei misericor citra Clitisti satisfactio iis interventum resere do.

84쪽

missionem pia atorum &satisfaction in pro iis praestitam perperam

aliis cavillis opponendo, eandem justificationis in Veteri S in Novo estamentorationem negando, adeoque Patrum Vetenim justificati em pdir sdem in meritum Christi tollendo. 2. Fidim, justificationis in iumentum, & applicationis satisfactionis Christi edium esse expa

di nostra negando, & eam in meram obedientiam mandatorum, ex lidi tali gratiae Dei in Christo applicatione, traia formando. Imptitatum in justitior Christi, ut dogma re ex . σοσλογν tr ucendo. io. operibin biviu vitae puritati & innocentiae ex parte homia

is justificationem adscribendo. D. Verbi Dei praedi ationem & homitionem ad fidem inutilem fore docendo, i ii si vires hominis animalis

afficiant ad fidem dc convellionem inchoandam. I 2. Sa anima ingem

in meras tesseras prosesionis Christianismi convertendo, denegano, ea esse ligna paltim partim rerum signatarum citasti uni ta moralia ad fidei 5c 1 et Tiostrae cons ationem facieni a. u. In 1 csu, ne staritim Claristianis omnibus i state racepti essenegando, ejus mae usum ad Ecclusiae primitivae tenas ora poti simum restrinyendo, respectu corii q si vele 'nagoga, te legentiliate ad Christianismum primbetraducti suEre: Pad'-ba vi etiam neci Iasonec ex pto Sacrae Scripturae probato ni docWiclo, α Anabas istis hac in parte succosando. i . Miram Caeliani hiadi panis vini,deoque mera signorum externorum pari im ex ibi in . partiti lcfihiendo, nec eam ad id i 'no strae constitiatibnem, sed ad charitatis antlima Christo in inorae sun probatae eon memoration Emie se endo 3. Fcolasta militantis de fili metu tot Impossibilem esse dolendo, & vera si jus notas convellendo. iis. Necesitaterna Mattoni lemni ae adminiae tum Ecclesiasticum, etiam in Ecclesia constituta, negando. a 7. praece

85쪽

'E PROVIDENTr A DEL

ientem , & rationis corruptae ratiocii Arumque dua minus audierotem a Domino precamur, ut monstrosis istis dogmatibus retulis, Trii in unum nobis cuna Deum , & eae verbo suo recte agnoscere, A vero ejus euilui adeoque sua: saluti operari in tem re m timore ac ircinore condiscant.

DISPUTATIO

H PRO UIDENTIA DEI.

Oc TR iNA de providentia Dei nec igit uarisii gravi dispendiciti potest, nec sciri sine singulari solatio. Et quo magis ab iis quas ei humana vel ignorantia vel tervicacia affricuit, corruptelis liberatur, eo dc ad Dei gloriam illustrandam, magis conducit, dc ad majorem hominis io pietate dc individuo ejus comitu tranquillitate, profectum licit.

Quaestio, eidi deberet, nisi larvae inter eos essent & cymbala, quae Christi nomen prostentur, quamvis nec Christum habeant,necSpiritum Christi. t V. Dari vero Providentiam dc auctorita:ire probari potest,& ratioci ripe, ut nobis liceat hic Auctoritatire, tot sernae Seripturae S. testimoniis probari potest,quot S.Scripturae dantur paginae. Constulan- ir vel sola capita Iob. ita l8.3'. o. i. Pssiao iop. 23 Matth. c. &Io. Acbi sis.& i7. Eph. mi. Hebr. I se V. Ratuci tir. providentiae Dei adstruendae susticere possunt argu- Hienta: I. A natura Dci, qui nec silmine sapiens censeri sine providentia potes nec sinime potens, adeoque nec Deus. Qui enim vel summE s piens sit, ut non omnia prospicit,nec omnibus ' Qui summὸ potens qui non omim partim sustinet, partim administrat, partim moderatur ' Immo qui prima causa dici potest, si praeter eum causae dantur primae independentes' 2. A natura re mmcreatarum, quarum plurimae nec finem pros piciunt, nec eum prospicere possunt, es tamen in eum certis legibus scconstanti tenorς sexuntur, adeoque a mente superiore omnium praescia

dii i

86쪽

DE PROVIDENTIA DEL γι

dirigi debent. &ordine omnium admirando, qui intector& confusa in speciem,& sibi invicem oppositas ne rectore id numine

superiore dari non potest. A admirandis eventum siseturorum ad minimas usque eorum circumstat tias, in Veteri, Novoquo Testamento, quae Prouidentia Dei sublata nec dari potuissent, nec concipi. s. A confessione capientiorum inter gentiles etiam, uno Plinio excepto, cui vox sapientissimo caeteroquin viro parum digna excidit HisLNat.

lib. II. cap. vii. Im senim es agere curam rerum Dinanarum, issici quicqvid ess*mmium. Nec ratione ab eo adjecta quicquam futilius,quasi ramtristi ac inxiatiplicι ministerio non p'sset non pollui. 6. A conscientia Insa, quae Deum si, praesentem in omnibus sentit, ac omnium directorem & moderatoren bonorum vindicem, malorum judicem vel in se vel aliis expetitur. 7, Λ contrariet e rerum quae se inuicem perimerent nisi a mente Imperiore intra obices i ancellos suos coercerentur & admiranda contemperatione partim toti uniuerso seruando, partim eius partibus colligandis conse vandisque destinarentur. Merito itaque Nem in cap.YLii. ista duo in De zonjungit is Q s , μίνων καλῶς ri Basilius o seruat, nihil posse dici ei δε , de αυι ηυν πώτα -οπων, L mn s. Ab admiranda boni ex malis:ductione quae sapientissimam omnium directionem in suprema illanente arguit. Exempla obvia in permissione lapsus,venditione Ioseph u entatione Jobi, crucifixione Christi, persecutione Ecclesiae,&aliis id ius. q. A bouficiis de judiciu extraordinariis, quae Deus es undit, illa in

onos, ista in malos pr. aeter&supra omnem rerum humanarum vel ordis aena vel apparatum.

VI. Quaestionem. Qui it providentia ad duo revocamus capita. Vel: nim spectari debet in autecedente decreto, vel in subsiluote executione, & sic rovidentia alia dari potest ordinarii a rerum suturarum, alia acturis vel xecutira, quarum illa est aeterna rerum omnium ad fines suos destinatio. sta temporalis omnium secundit in decretum istud administratio. VSI. Providentia in antecedente dicreto spectata, remota imperfectione inin i quae in decretis hu mani s reperitur,qui ppe quae nec antecedentemn Deo praesupponunt deliberationem, nec ei insunt, sed attritis iuὸ duntaxat & denominati, de Deo esseruntur, est aeterna Dei voluntas

te rerum omnium creatarum panim consterratione, Partimgubernat: une. Hoc tecretum Spiritus S. per mNI Hebraeorum expymit, Gen.22. L&I. Sam.

6. i. quia revera Dei prouidere videre est, nec prouidere dicitur, nisi in irdine ad res, quibus prouidet Deus, quia illarum & conseruatio &g ternatio, ut &ipsa productio, sequuntur istam Dei providentiam. Eai

lem phrasin exprimit Apostolus quando Heb. II.v. o. ra προωπειν Deo ribuit. Eidem rei exprimendae adhibet Scriptura Actor. a. αἶ. dc u Act. v.rῖ. Tribuenda vero ex aequo prouidentia istaeque ac eius executio Deo Trinuno. Patri, Johan. . vers. . Filio,Hebr.

87쪽

nt pilo VIDENTIA DEI

respondeat escia decreto, ut res suo respondet exemplari. viIL Quia verb & aeternuin providentiae decretum non melius Q, inatustiricii in actitati ejus executione intelligimus, & idem utrius que Ohectam est, praestit nos providentiam Dei in isto decreti aeterni spe culo intueri, &partim qaibm pmviderit Deus, partim qua, partim quomodo, partim ad quid, M in quit contemplari. IX. Ut rausi essisiens prouidentiae vel subjectum quod providet, Deus

est, se matri ia vel obiectum, circa quod occupatur, sunt dc per ita omnes, &astus omnes personarum,& m omnes,& rerum omnium circunt stant. Nec quicquam vel dari potest in rerum natura vel evenire, quod non em providentia illa detur vel eveniat, & secundaeneam. Actor. II.23.28. Eph.l.

X. Tantam verbesse sphaerae hujus objecti latitudinem, praeter rerum ipsarum rationem ac naturam, docet Scriptura diserth. Pti , personishmnes creatas huic providentia divinar subjici,patet ex earum enumeratim head&quata. Sunt enim vel mereoin alcinarura, siue Angelicae, vel 1ν-rit, alapartim partim corporea,siue humanae. Angelicas personas providet tiae divinae subjici,tum bonas quae servarunt originem suam,tum malas,huae ea exciderunt, docet spiritus S. Illas Psal. 'i.II. & Io Dan. . Io. Heb. i. i . istas Job.i. i.Reg. 22.2 . . Matt.8.3I. 32. Humanas eidem Dei providentiae obnoxias esse, nec in genere duntarii, sed& in indivi

Xi. Actus etiam omnes personarum eidem providentiae subesse, eosque . Secundum qualιtatem partim bolin, partim malos quamvis ut ex β aisonsideratione patebit cis 6 σὶ docet Scriptura. Illos 2.Cor. 3. . Phil.

XIa. Res verb omnes hac sphaera comprehendi ex earum etiam di- illibutione liquere potest. Sunt verb illae vel animata vel inanimatae. Illae i. sensiti amina praeditae, exque vel ae, .vel terrestres, vel aquatiis. Aerem providentiae divinae sit acere patet exiob. 39. 3. ex toto Psalmo se hio . & ex Psi 8.io. Matth.i2.26. dc io.r'. Terres Des patet ex Genesi. 3o. ex Psio . & Pci. 7.'. patet ex Iobi capite i. ex reio .et . &c.

XIII. Res hi miniata sunt vel catlastes vel Ablunares. Carlisses a providem divina reti patet exlosio. versi 3. Psal. I .i'. &c. Ier. 31.3 . Sublu

narii sunt vel histicolaiath ut . menta quae isti tegimini obnoxia stat

88쪽

DE PROVIDENTIA DEI s

sunt Iob. 38.to. dcc. Psal io', Matth. s. 27. vel imperfecti mi , ut meteora. quae Sc ipsa Dei providentiae subjici docent loci i.sain. 7. s. Iob. .ro. Ps

Vel perstat. mista, quales sunt mineralia, tosilia, metalla, Iapides Sc alia id

genus, Psit. 6. Erech.16.17.Sc 38.22. IOU.3. . Hagg.2.8. XIV. Ex horum locorum collatione patet, I. Non tantum

di scies, sed& in tridua Sc singularia quaeque providentiae isti subeste.

a. Non magna tantiim vel in ora, sed seminima quaeque, nec quidquam infra providentis sapientiam esse, quod non fuit infra potentiam creantiS,Ps. 7.9. Matth. .28.& c. c. io. ψ.22.3o. 3. Non nec seria tantum, sed& contingentia, sive caseatur, sive sortuita, quae vel velut αἰ τια videntur,vel saltem a nulla causa provident Ps. 33. Io. Prov.I6. II. Matth. Io.28.

X V. Forma providentiae Dei duobus actibus circumscribi potest.

nat:one. Consti νaris vel stecurum est, vel individuorum, sive quoad isse eorum. si ve quoad eorundem operari, Actii7.28. Species conservat Deus sntias re rum easdem servando oc perpetuam illis rii rationem impertiendo, benedΘctionis primariae aliquoties repeti e Gen. i. efficacia. Individua conservat Deus in eis semper dum sunt,non ad se per ut semper sint,durationem illis existentiae impertiendo, interdum brevem, interdum longam,sed definibiam tamen dc obnoxi m interitui Iob.I . verso. minorem semper dura tione universi, unde tempus edaX, dc tempore omnia consumi dicuntur,

quia nullius dividui sublunaris completi duratio aeque extenditur ac duratio uni G. Hinc patet dependentia causarum omnium secundarum a prima tum in esse tum in operari,quam A status innuit Act.i .r quippe quae est attributum entis finiti inseparabile. Et meritb Sihola fici docent non magis persistere posse creaturam in suo esse sine Dei conta vatione, quam lapidem vel lignum ab homine sustentatum, eo manum subducente. Quod ipsum Psaltes innuit Psal. io 23. 29.3o. Nec hoc tam itura commune iis quae informantvrservia, ut loquuntur Scholae, amisi tali, qualia sitiit corpora sublunari sed & iis quae informantursormai rami bili, qualia sunt corpora coelestia. utut enim indefectibilia sint ab intrinseco. quatenus principium suae corruptionis in se non habent, talia tamen non sunt ab intri co quia ut per potentiam Dei corsere habere esse,sic per eandem possunt desinere id habere, Deo manum subducente. A qua o noxietate nec animae quidem hunianae eximi possunt, nec in statu in ομmationis, nec in statu separationis. XVI. Gubernatis alter pr0videntiae divinae actus est,quo Deus omnes& singulas creaturas cujusi unq; vel ordinis sint vel conditionis ad fines a sapientia sua praestitutos per media E se ordinata per potentiam suam

deducit, Dan. 3. Rom. II. v. 36. Eph. i. 2. Nec vero ista gabornatio vel naturam rerum in causis nara ibis evertit, vel in Mero earum libertatem

tollit, nec ullum istis sive naturae sive coactionis necessitatem immittit, se conveniens est & naturis singularum, dc facultatibus iisdem ab eo a quo gubernantur insitis. k i

89쪽

νό DE PROVIDENTIA DEL

XVII. Est verbgaberratio ista vel extraordi tui sive immediata,vel ordi χυ-ria sive mediata. Extraorditiaris vel immediata est, quum Deus vel absique modiis vel aeter aut media, vel contra media,eorumque naturam oper tur, partim ob nimiheoricum, ad independentiam suam a causis secundis ostendendam, partim ob tum practuum, ad erigendam filiorum suorum spem contra spem, animos eorum a causarum secundarum intuitu in earum defectu ad se erigendos. XVIII. Absque mediis Deum operari Scriptura testatur non tantum in rebus creandis, d & in rebus jam creatu gubernandis, sive illae naturales sint, ut patet ex foecundatione terrae immediata, Gen.2. .6. nve liberae, ut patet ex sustentatione Mosis &Eliae miraculosa,EXod.3 . 28. I. Reg. I9.8.

ει miraculorum variorum immediata patratione, Roman. . 3. Prater aut

si a media, Deum quandoque operari patet ex plerisque Mosis &Prophetarum& Christi miraculis, in quibus quidem saepe uti voluit mediis, sed

talibus quorum nec ullus in effecta producta influxus es potui nec ulla naturalis cum iis connexio. Sic percussione aquarum eae conversie in sanguinem, aquis Jordanis curata lepra,prehensone manus erecta mortua, fimbriae Claristi apprehensione curata aegra, umbra Apostolorum sanati morbidi. Contra media Deum interdum operari patet exemplis ut Eliae aquas assiindentis altari in quo ignis accendi debebasicorvi a lentis Eliam, Christi curantis luto coeci oculis impacto caecitatem. Gemina

exempla in Solis & statione & retrogradatione, & ciorum Danielis praeservatione in fornace Babylonica. Ut ut verb ista Dei gubernatio

intercedat ratura partu ιlari, nunquam tamen intercedit irati νιν ali. Illi a

se intercessum quandoque voluit Deus ad potentiae & bonitatis suae, isti

nunquam,ad constantiae suae testificationem. XIX. Mediata Deiri renatio est, qua Deus causarum secundarum interventu secundum earuninaturam illis a se instam operatur, partim ob nim theoriam ad bonitatis suae demonstrationem, partim ob acticum, ad mediorum a se conditorum usum, Matth. vers 6.7. Act.27.2 31. Nec

ista gubernatio mediata imbecillitatis nota est,sed potentiae, nec fit ex defectu virium, sed ex abundantia bonitatis,nec creatoris a creaturis notat

dependentiam, sed istarum potius ab illo, quippe cui omnes sunt obia xiae & siemper & adsiemper.

X X. Mediata ista gubernatio spectari potest vel in creaturis iranimatis, in imatis, iisque partim ratione vel intellectit destitutis, partim praediatis. Quae praevidentiae divinae operatio non est destruetiva naturae m- .is se persectiva, & Creatori smul ac Creaturis gloriosa. XXI. Gubernatio Dei spectata in creaturis inanimatis, est earum m so&ad actus& ad fines suos secundum vires illis insitas, &earundem ..ta sive inclinationem naturalem, sine ulla actus vel finis adseruntur, cognitione. Hoc modo Deus corpora simplicia ciet, & mi

De inersisti uve persecti talia. Sic levia moventuracentro sursum, grauia

90쪽

7 DE PROVIDENΤIA DEL

via ad centrum deorsum,neutra circa illud. XXII. Gubernatio Dei spectatacin creaturis Minuitis, est earundem motio & ad aemu de adfines suos, praevia utrorumque apprehensione,conveniente naturis singularum. Ut verb illa partim solosilu,partim rati

ne, partim intellectis praedita sunt; sic diversa circa singula Dei gubernatio datur, diversa etiam singulorum apprehensio est. Illa quae solo sensu pra dita sunt, gubernat Deus ea ad actus & fines suos ciendo,praevia ea quam

habent apprehensione sensitiva quae tantiim versatur circa is ἔδεον & cise ea circaJucundum&utile, haudquaquam vero circa is Oiλιν sive

honestum, quod istis naturis non est ι pixo . Nec vel finem apprehendunt qua talem I. aliter sive resiplicatire, vel connexionem mediorum assequuntur cum fine, sed ut inanimata feruntur inclinatione sibi a natura insiata, sic illa seruntur naturali. Et ut illae selum finem particularem norunt, muresalam non item, sic ad illum tantum seruntur, non verbad istum. XXIII. Gubernatio Dei spectata in creaturis ratione praeditis,h.αh

minibus, est earundem motio ad convenientes, intercedente& apprehinsione directiva intellectus, Sc inclinatisne ac dere iuratisne libera voluntatis it quamvis Deus cum earum actionibus concurrat immedi tione tum stuppositi, turn virtutis, nec hoc tamen concursia, vel earum gubernatione Deus euertit principia iis insita, ut nec eorum siue naturam, siue

facultates, siue ordinem, siue usium. Hinc eas gubernat partim propositione objecti siue amplexandi, siue fugiendi, partim motione potentiruad ejus siue amplex onem, siue fugam idque sub ratione vel honesti, veluti tu, vel Iucundi, ut Qintellectus rationem motivam siti ad actum apprehendat in ipso objecto, voluntas in id feratur ex propria de liberrima

determinatione sine ulla necessiatione vel rati ra vel coactionis. Quae tamen motio non excludit recestatem vel dependentiae a causa prima voi partim immutabilitatis ex parte decreti diuini Partim infassibilitatu ex parte praescientiae diuinae. Ut ut itaq; agat neces rario, secundam rationem praedictam, liberrime tamen agere non desinit,quia agit,quod sibi videtur agendum,& quod vult agere. Et praecipuae quae hic a ratiocinatione humana opponi solent argutationes ad cludendum vel Dei cum homine concursum,vel istius libertatem, in eo peccant,quod libertatis naturam metiuntur ex ini--α in utrumque oppositorum,& et is Hia λἰ πιι essentiale faciun t,partim necessitatis & lilinrtatis rationes inta sibiles, ut loquuntur

Scholoe,constituunt,manifesto elencho & vitiosae de nitionis libertatis,Zc oppositorum. Necessitatis enim libertatisque rationes compatibiles in eodem sabjecto esse patet ex omni agente libero siue primo, sue si cundis, &ex cuiusque inclinatione & liberrima, Se neces Iaria ad ultimum finem, sic ex natura ipsius voluntatis cui ipsa libertas necessaria est. Supponitur etiam gratis, libertatem in agendo esse independentiam, de hominem liberum esse non post quin sit vi τέοι γ, vel αδ σατο, adcoque quin sit non homo, dc desinat esse quod eae

SEARCH

MENU NAVIGATION