Botanicon, continens herbarum, aliorumque simplicium, quorum usus in medicinis est, descriptiones et iconas ad vivum effigiatas : ex praecipuis tam Grecis quam Latinis Authoribus jam recens concinnatum ; Additis etiam, quae Neotericorum obseruationes

발행: 1540년

분량: 624페이지

출처: archive.org

분류: 약학

351쪽

SIMPLICIB. MEDIC

. . alborum.

inde lauetur,res uerat&si R DUL BPerieria uulneri si DE AQUA LILIORUM COERC

cuiat Sa ac Uem, omnem interiorem re exteriorem rumorem

352쪽

i DE HERBIS, CAETERISQUE C sedat,in potu sumpta, uel sineis pannis imposita.

Eadem nota tollit dolorem uentris, colicam pallionem Sanat omnia uulnera, si inde tota fuerint, praeterea cancrum ae

more m qui uocatur,noli me tangere, est ulcus uicinas ParteS e H Mamillas uiciolas lanat, qus putrescunx re degenerant in can-

Tuae, bai: erit . t in hisce talijssem etiam separatim d

stillantur. Ea aqua pota resticuit lo clam amissam,& refocil

iat cor

DE AQUA EX RADICIBUS LILIO,

Ea muaein Martio distillata re pota,tumorem reprimit,aquam intercutem discutit,aperit iecur, emollit thoracem, Pulmonem expur at, laxat atq; concoquit crassium Phlegma, auXiliatur contra Eolicam,expellit uenenum medetur febribus, menses mouet dolorem locorum muliebrium sedat, & puncturam lateris mitigat, succurrit istranguriae. Ore ex ea colluto dolorem dentium leua Sanat morsius uenenatorum linteolis impostia, purgat putridari ulcera ari uulnera,abstergit omnem immunditiam cutis si1 indela P uetur,repellit maculas oculorum extrahit omnia ossi seste a spire quicquid in uulneribus noxium est,linteolis imPosita. Facit renasci crines,si caput glabrum inde lauetur.

DE LILIO CONVALLIUM,

NOMEN CLATURAE.Lilium convallium.

ANNO.

353쪽

sIMPLICIB. ME DI C. i in eommodo iiij. unciis ueImaiori pondere hibita remedium prae

Cuculam repellit duabus unciis sumpta, foetum mortuum ex utero peiur,mane ac uespera Pota. Facit quoq; ad simpurationem locorum muliebrium, cum exigua aqua rosiacea in potu sunt 'Prodest quos ad dolorem, qui circa umbilicum sentitur, is enim maetatur. Trahit quoi menses. Cum aqua rosacea hibita a min erihus,nimio fluxu mensium infestatis,illis fluxum leniter sistit. Oculis instillata doloribus eorum medetur, calorem &ruborem ex eis tolli t,prohibit suppurationem eorum. Si facies, manus ais corpus liac aqua fuerinthia, ea reddit uenusta atq; nitida ruta

DE A UALILIORUM ET RADICv M. Fesia ae radices liliorum alborum eodem pondere, & in multa quantitate inuicem conciduntur, ae distillantur eodem tempore quod supra indicatum est. LAqua illa auxiliatur parabiicis membris ex ea confricatis, sanat recentia uulaera, si inde Iauentur, morsusserpentium curat, sistit profluuium sanguinis uulaerum,si ex ea Iota fuerint,vel si lineis Dannis aqua imposita fuerit. rvitiligines e auo furfures faciei absti git,silacies ea lauetur uel ea imponatur. Ambustis medetur. DE AQU A RADICUM LILIOR v M

, Ei 'R radicibus tantum distillatur, tempore iam supra itide ciuitii, 'IA 'N' i*n'm re intemperiem uulneris,s

Cum me Ile permista, senat omnes pustulas oris,exulcerationemoris, re putridam gingiuam, ore saepius inde colluti Rugas faciei pellit,pruritum Bc scabiem compescit,sicum ea I uentur, oculis indita claritatem eis inducit. DE A v A LILIORUM COERC

Tempus clectum colligendi re distillandi ista LiIta est in fine

2 m,cum perfecte sunt matura,tum flores duntaxat in Balneo Mariae distillari debent.. .. M. - mane&ussera singulis uicibus q. aut tribus uncijs Dabita,facit ad quaecuns genera febrium,succurrit hydropi,iecure urgat at apexit, omnem interiorem dc exteriorem tumorem

354쪽

DE HERBIS, CAETERI sev E

C sedat,in potu sumpta, uel sineis pannis imposita. Eadem pota tollit dolorem uentris, colicam passionem Sanat omnia uuInera, si inde tota fuerint, praeterea cancrum Sc morbum,qui uocatur,noli me tangere, est ulcus ustinas partes emedens. Mamillas uitiosas sanat, qus putrescunt Sc degenerant in eam crum,linteolis imposita. Lutea capillamenta, que in hisce Lil s sunt,etiam separatim ditastillantur. Ea aqua pota restituit loquelam amissam,oc refocaelat cor

DE AQUA EX RADICIBUS LILI

Ea aqua in Martio distillata pota tumorem reprimit,aquam intercutem discutit,aperit iecur, emollit thoracem, Pulmonem expurgat, laxat ali concoquit crassum Phlegma, auxiliatur contra Colicam,expellit uenenum,medetur febribus, menses mouet,dolorem Iocorum muliebrium sedat, & puncturam lateris mitigat, succurrit stranguriae. Ore ex ea colluto dolarem dentium sedat. Sanat morius uenenatorum linteolis imposita, purgat putrida o ulcera ali uulnera,abstergit omnem immunditiam cutis, si indelauetur,repellit maculas oculorum,extrahit omnia ossa fracta spinas 3c quicquid in uulneribus noxium est inteolis imposita. Facit renasci crines,si caput glabrum inde lauetur.

DE LILIO CONVALLIUM,

NOMEN CL ATURAE.Lilium convallium.

355쪽

ANNOTATIO IN LILIUM CONUALLIUM. ILI U M convallium,seu Lilium conualsis flos est odotat ratissimus,& electus uerno tempore in sylvis, & potissit muni in vallibus &recessibus collium crescens, unde Sci nomen ei inditum est. Antiquis quantum opinor Her harum scriptoribus incognitum fuit, quemadmodum Sc flos isse odoratissimus Sc purpurens quem Caryophyllon nominant,promstantissimi sane dc magnae efficatiae ambo in re medica flores uni, uerum quo nomine Dioscorides,uel Plinius utrumq florem appellauerit,medicis adhuc nondum compertum est. Ottho Brunsset

sius credit esse genus Illiorum, Sc uocat ipsum Lilium sylvestre,aitaque se hoc con cere partim ex Theophrasti liliorum partitione partim ex Marcelli Vergilij annotationibus. DESCRIPTIO. Lilium convallium herba est ex duobus sol is, in medio habens gracilem cauliculum, in quo fere candidi flosculi pendent iucundo

odore. Radicem intra terram habet albam foris intortam. Gavidet Iocis humidis, uideturj in uere. TEMPERAMENTUM. o Lilium convallium refrigerataim humectat secundo ordine. Flores sunt efficaciores herba,& radix flores uirtute superat. UINVM LILII CONUALLIS

sic parato. Flores eius per quatuor hebdomadas in uino macerato, deinde

uinum percolato,& distillato ipsum quinquies per metam distilla toriam. Hoc uinum praeciosius est auro. Si quis hoc uino cum sex granis piperis, Sc modico aquae Lauendulae usus fuerit, nihil est quod isto mense Apoplexiam metuat. Ottho Brunsfelsius consectionem illius uini hoc modo docet. Recipe uini ueteris optimi atq; plenissimi mensuram unam,florum Lil convallis lib.unam, quos cum indideris vitreo uasi, in sole exta eoquito diebus do. Vbi insolaueris, per Alembicum extrahito,se mel Sc iterum. Extracto liquore,adde aquae Lauendulae modicum, piperis triti tantundem.Nihil hoc uino prsciosius. Nam cerebrum confortat, Apoplexiam prohibet, Colicum dolorem sedat, si quis cocleare unum eius uini biberit. Itidem prodest,si quis apostema posteriori parte cerebri habuerit. Hoc uinum etiam bonam me

moriam,& mentem facit,si quis occipiti Sc fronti illinat.

356쪽

vIRES AC IUVAMENTA, Lilium convallium corroborat cor, cerebrum,hepar, caeteras spiritualia membra, ut uocant,unde exhibetur cardiaci Uert inccorreptis, epilepticis, apopleticis, phreniticis, & cerebro in unc

Item his qui patiuntur tremorem cordis,di Punctiones praecogdiorum, quibus membra quoq; tremunt. Compertum est etiam, incipienti leprae meatus occludere,ne latius serpat mesum. Scabiem N impetiginem reprimit,illitum:ids si uicibus aliquot facias cum illius aqua.venenosorum animalium Sc aculeatorum ictus retundit,ne e tuberent: ueluti sunt vesparum,araneorum, um, dc id genus cataterorum,si illinatur. Partus accelerat,& menstrua:sed remissius,adeoq; sine negoelo. Ocularij medici ad oculorum inflammationem re caligines, e

utuntiar.

DE AQUA LILII CONUALLI RHores tantum in medio ueris distillantur. A qua eius ad sex uncias pota, subuenit illis qui uenenum in e sumpserint. Prodest etiam ad morsum rabidi canis, pellit partum,cerebrum confortat,aim etiam cor Sc sensus, tollit morhum comitialem perdo. dies pota. . Facit ad syncopem, prodests ei quem loquela destituit, mulioribus lactis copiam reducit. Eadem pota medetur stranguris,laeit ad punctionem circa cor. ad inflammationem iocineris. Opitulatur mulieribus ad immoderatum profluuium menstra

Prodest ad ictum aranei,si sinteolum in ea madefactum imponatur. Oculorum caliginem discutit instillata. Herefraelata refrigerat imposita. Si cui membra uel caput tremunt: Ele prius se pure lauet & fi cet, postea uero hanc aquam illinat, ae sinat per se siccari. opitulatur,si hoc mane Sc uesperi saepius fiat. Repellit quo* dolorem genitalium linteolis applicata.

357쪽

s IMPLICI B. MEDIC. . t 2ANNOTATIO IN LILIUM CONUALLIUM.

ILI UM convallium,seu Lilium conualiis flos est odo ratissimus,& electus uerno tempore in syIuis, & potissimum in vallibus Sc recessibus collium crescens, unde re nomen ei inditum est. Antiquis quantum opinor Heraharum scriptoribus incognitum fuit, quemadmodum Sc flos ille odoratissimus Sc purpurens quem Caryophyllon nominant,praestantissimi sane S magnae efficatiae ambo in re medica flores sunt uerum quo nomine Dioscorides,uel Plinius utrumq; florem appellauerit, medicis adhuc nondum compertum est. Ottho Brunsset

.sius credit e sie genus siliorum, bc uocat ipsum Lilium sylvestre, ait que se hoc conqcere partim ex Theophrasti liliorum partitione, partim ex Marcelli Vergilij annotationibus. DESCRIPTIO. Lilium convallium herba est ex duobus solijs, in medio habens

gracilem cauliculum, in quo fere candidi flosculi pendent iucundo odore. Radicem intra terram habet albam foris intortam. Gaudet Iocis humidis, uideturq; in uere. TEMPERAMENTUM.Lilium convallium refrigerat at 3 humeetat secundo ordine. Flores sunt efficaciores herba,& radix flores uirtute superat.

VINUM LILII CONUALLIS

sic parat . Flores eius per quatuor hebdomadas in uino macerato, deinde uinum percolato,& distillato ipsum quinquies per metam distilla tot iam. Hoc uinum praeciosius est auro. Si quis hoc uino cum sex granis piperis, Sc modico aquae Lauendulae usus fuerit, nihil est quod isto mense ApopIexiam metUat. Ottho Brunsfelsius confectionem illius uini hoc modo docet. R ecipe uini ueteris optimi at* plenissimi mensuram unam,florum Lilii convallis lib. unam, quos cum indideris vitreo uasi, in sole exta coquito diebus do. Vbi insolaueris, per Alembicum extrahito,s mel Sc iterum. Extracto liquore, adde aquae Lauendulae modicum, piperis triti tantundem. Nihil hoc uino prsciosius. Nam cerebrum

confortat, Apoplexiam prohibet, Colicum dolorem sedat, si quis

cocleare unum eius uini biberit. Itidem prodest, si quis apostem aposteriori parte cerebri habuerit. Hoc uinum etiam bonam meo

moriam' mentem facit, si quis occipiti & ironti illinat.

358쪽

DE HERBIR CAETERISQUE

C UIRES AC IUVAMENTA.Lilium convallium corroborat cor, cerebriam,huar, caeteraq spiritualia membra, ut uocant,unde exhibetur cardiacis,uertigine correptis, epilepticis, apopleticis, Phreniticis, dc cerebro in sync pem proclithbus. Item his qui patiuntur tremorem cordis,ae Punctiones praecordiorum, quibus membra quoq; tremunt. Compertum est etiam, incipienti Ieprae meatus occludere,ne Iatius serpat malum. Scabiem Sc impetiginem reprimit,illitum idq; si uicibus aliquot facias cum illius aqua.Venenosorum animalium ae acutiatorum ictus retundit,ne existuberent: ueluti sunt vespariam,araneorum,apum, Sc id genus csi terorum,si illinatur. Partus accelerat,ae menstruaesed remissius,adeoq sine negocio. Ocularii medici ad oculoruminflammationem dc caligines, eo utuntur. ODE AQUA LILII CONVALLIS. Hores tantum in medio ueris distillantur. Aqua eius ad ilex uncias ta, subuenit itiis qui uenenum in cibo sumpserint. D Prodest etiam ad morsum rabidi canis, pellit partum,cerebrum confortat,atq; etiam cor Sc sensus, tollit morbum comitialem per o. dies pota. Facit ad syncopem, prodestq; ei quem loquela destituit, muli ribus lactis copiam reducit. Eadem pota medetur strangurteiacit adpunctionem circa cor, ad inflammationem iocineris. Opitulatur mulieribus ad immoderatum profluuium menstri

orum

Prodest ad ictum aranei,si linteolum in ea madefactum imponatur. Ociasorum caliginem discutit instillata. Heresreelata refrigerat imposita. Si cui membra ueI caput tremunt. IIIe prius se pure lauet S si cet, postea uero hanc aquam illinat, Sc sinat per se siccari, opitulatur, hoc mane S uesperi saepius fiat. Repellit quod dolorem venitalium linteolis applicata.

DE LINARIA.

359쪽

TEMPERAMENTUM.

.. . vi LS AC IUVAMENTA.

&c tibinum n ui Iaboratdolore Iateris Lini semen in aqua coquar & lampam ummea madefaciat,& ita calidum lateri imponat in dolor Ambusta igni si quis curare uelit,decoquat semen inaciua ultri

que inflammationes discutit ae mollit. Illitum cu nitro & ficusneo cinere parotidas d uritias discutis Cum melle in eclegmate sumptum, pectius excreatione Dumsit

Ad omnia uitia Iocorum muliebrium, & aliorum intestinorum& in colica passione semen Liniri oleum eius absq; noNia, usi irpa-

ungues scabros pellit,cum pari nasturtio, & melle. e coetio seminis Lini miscetur cum oleo,& Et inde clysterulae rhus intestanorum,oc confert magmfice.

360쪽

DE HERBIS, CAETERI sev ELINI NOCvMENTA EX GALE No

Est autem mesu stomacho,& dissicaeter concoquitur raeterea hietiim,uentrem uehementer sistit: dc urit agrum in quo seritur deteriorems ipsem facit.

Lingua auis. Semen fraxini.

ANNOTATIO IN LINGUAM AVIS T IN G v A auis herba est apud Arabes medicos,infrequentiori -um,quae etiam in ossicinis multas ingreditur compositiones. Quidam ex Arabibus appellant eam semen Fraxini. Quidam di, cunt esse herbam satis uulgarem, quae folia habet parua, acuta, Ac similia Linguae auis. qus uiridis multae efficatis est. Quomodo apud ueteres autores appelletur, nondum est expIoratum. Huius plantae folia,folijs amygdalae sunt similia,& acuta ad Linguae auis similitudinem. TEMPER AMENTUM. Caleiscit haec herba Sc humecitat,t perais caliditatis 3c humiditatis in primo gradu.vIRES HE IUVAMENTA. Vinum in quo haec herba decocta fuerit, inducit naturalem apis petentiam,tollit Melancholiam, Pellit tremorem cordis, & amet genituram hominis. DE AQUA LINGUAE A UIS. Destillatio eius fit circa finem Maii. Iinc aqua per diem bis 8 c singulis uicibus tribus une s potamouet Iotium, uenerem excitat,istificat,pellit Melancholiam,facit ad lienem Sc dolorem lateris

DE LIQUIRITIA, QU AM DULCEM

RADICEM LATINI APPELLANT NOMEN CL AT URAE.

SEARCH

MENU NAVIGATION