장음표시 사용
391쪽
SIMPLICI B. MEDIO. 'o A tur,ut Pioscorides inquit. Semen feritamina racemosium &multum. Mascula uero iuxta folia exiguum,ror Indum, binum testiculorum specie pendenS. DESCRIPTIO. Mercurialis gaudet uinetis N alijs locis cultis. Caulam habet u Lriclem, inter folia semen Iuteum habet instar urticete rubea . TEMPERAMENTUM. Calida S sicca est in primo gradu.Et est composita,ut Averrois inquit, ex substant is contrarias,hoc est stiptica, acuta,& aquea: Ninest ei quando est recens, ut leuiter purget, ita quod est in principio prim gradus in medicinis purgatiuis :& ideo datur in princi
VIRES AC IUUAMENTA.Mercuri is in cibo sumpta, soluit aluum. In aqua elixa,epoto iure, aquam detrahit & Choleram. Capo decoctus cum Merciriati,iniculo deinde assiimpto, prodest tumenti stomacho , relaxat pectus,pellit spirandi dissiculiarem. Succus Mercurialis prodest tumidae alao,illitus. Idem subducit aluum, Ascipue confert fgrotis,qui neq; per superiora ,neq; per inter ora medicinam accipere possUnt. E Mercurialis decocta 8cumbilico imposita, uentrem subducit Viras Mercurialis soluit aluum, olerum modo in cibo sumpta.
Cum oleo rosiaceo uel Iirino uulus admota conducit ad ciendos menses, O educendos laetus ac secundas. Folia eius aluo imponuntur epiphoris stranguriae & uesicae. Ad aluum soluendam decoque manipulum Mercurialis in iure gallinaceo,illudq; bibe. Eadem cum iure gallinaceo,uel caponis lac charoq; addito, decocta ac in potu sumpta, leniter mollit aluum N euacuat. Hippo crates instulauit auribus surdis succum,inunxitq; cum Uino uetere. et biberit ex succo mediam libram, ut Averrois autor est Purgat Choleram crassam Sc Phlegma
Et si coquatur in uino quando est recens, consolidat maena uulnera,& sanat ulcerationem factam ab adustione ignis. Si folia ipsi
US coqUantur in aceto,ualent militum passioni splenis.
Mirum est quod de utroq; eoru genere a Dioscoride proditur, ut mares gignantur hunc sacere, ut foem insillam. Hoc contin ere' si a conceptu succus statim bibatur in pasta, edantq; solia decocta
ex oleo Sc sale, uel cruda ex aceto.
Verrucas omniUm generum tollunt utriusq; folia, uel succus is tus. Semen utriusq; in siparium potioni,vel cum absinthio,vel cicere decoctum.regium expugnat morbum. Malis que serpunt,succus
392쪽
DE HERBIS, CAETERISQUEC DE AQUA MERCURIALIS. Mercurialis cum tota sua substantia, oportune distillatur in principio Iuni j. Aqua hec naribus solus attracta,prodest ad purgandum caput,
faciis ad destillationes in oculos,nares,ati aureS. AmbustiS medetur linteolis imposita,& dolores mitigat. Cum uino temperata dc lineis pannis antiquis ulceribus imposita, ea curat. Matutino tempore a ieiuno duabus unciis pota, expellit superfluos calores,&crastas humores,ut Phlegma Sc crassam nigram Choleram.
Laurument Blat. Eausent Bai ben. ANNOTATIO IN MILLE FOLIUM. AsiLLE FOLIVM a Grpcis Myrtophyllon appellatur, nomens sortitum est a multitudine soliorum. Numerari potest non solum inter herbas coronarias, uertim etiam uulnerarias herbas Chyrurgi em saepius eo utuntur ad potiones, emplastra,& Unguenta,propterea quod omnibus uulneribus accommodatum est. DESCRIPTIO. Millefolium duorum est generum,sed eadem herba. Alterum in cacumine umbellam habet cum rubentibus floribus. Alterum candidum est. Caulem habet duorum palmorum altitudine, habetia suis
393쪽
SiMPLICI B. MEDIC H, -q: a superiori parte usq; ad terram solia crispa ae circinata. R
clicem intra terram fruticosam.
Maserescit in altitudinem candidis capitiIis, foemina remanet P3 3 ubrunq; nascitur iuxta uias,foli s eniculo similibus. Millefolium tantam siccandi uim possidet, ut uulnera conmutinet,ut testatur reginsta. . dvIRES AC IUVAMENTA.millefolium contusum N uulneribus impositum, arcet tiam Orem. Uulnera recentia ab Inflammationis periculo uindicat, si uel recens uel siccum ex aceto imponatur. In butyro maceratum &maxillis impositum uehementem dolorem dentium ex calida causa creatum,sedat. Radicem eius ieiunus manducet laborans dentibUS.
Cum aceto bibitur ad dissicultates urinae N uesicae,& suspiria. Bibitur dc ex alto praecipitatis cum aqua & sale. Millefolium san
Millefolium Saniculam Ss Herbam sortis olerum modo in aqUaclecoque, deinde iusculum co' i Der linteum, ac admisce farinam extemine foenograeci. Postea seu cmum & aXUngiam Porcianam eodem pondere, Ac otium otiuartam dimidio pondere lique- heri sine,modicoi chrae addito incle confic inguentiam. Hoc Uulneribus quibuslibet impositum,ea cito sanat. Quaecunq; etiam putrida Nantiqua ulcera sanat. VMillefolium contusum, Ra mulieribus applicatum sistit nimia um pronuuium mensium Ss est secretum experimentum. Additariam, id est urinae dissicultatem, Millefolii succus cum aceto potus,mire prodest sanatq;. Millefolium contusum cum butyro tumoribus imponito.DE AQUA MILLE FOLII. Conueniens tempus distillationis eius est,ut herba cum caulibus inuicem concisa in sine Man distilletur. Aqua Millefolij mane a ieiuno iiij. uncijs pota,S praecordio illuta,calefacit frigidum stomachum. Contra uentris lumbricos,prodest in potu sumpta. Conducit etiam bibita, ei qui colorem suum ex nimio profluuio sanguinis amisit, dc purgat sanguinem, facit ad recentia uulnera, mane ac uesperi,si inde Iauentur.
394쪽
Milium ANNOTATIO IN MILIUM. ILI v M genus frumenti est,a mille dictum ropter multituta
dinem acinorum. Milium aestate seritur Theophrasto, & imira quadragesimum diem metitur,caulis ei arundine US, lanugineus flos, quem circa spicam gerit. Semen in iuba profert folliculo con clusum, est iam enim illam arundinaceam comam iubam appet iant,Largior aquatio detrahit folia. Miliu diu seruari potest: quod maxime durat plus centum manet annos,si condatur quo uenti noperueniant. Milium N panicum terram emacrant, & ob eam rem inter uites Sc arbores frugiferas serenda non sunt. Milium ad omnia panico praestantius, auius editur, facilius concoquitur, uentrem minus coercet magis nutrit. Ex milio fit puis S panis praedulcis, quo cisalpini ac maxime Insubres utuntur. Mili e musto subacti praecipuus usus ad frumenta est: in annum siquidem durat panis ex milio factus, ut Dioscorides ait: minus omnibus alijs frumentataciis nutrit. DESCRIPTIO. Milium semen est cuiusdam herbs, cuius usus es in cibo . Hoc semen inter omnia frumenta minUS nutrit. TEMPERAMENTUM. Milium emacrat hominem, arefacit omnem humore hominis.
UIRES AC IUVAMENTA.Refrigerat in primo &, exiccat in secundo ordine.
395쪽
SIMPLICI '. MEDIC. milhim ac panicum refrigerandi siccan ira Mendo uirespossiderit,aluum morantur,ut a neca sectabis
Ita quos tollit stillicidium urinae..tim,dum sim*ribu , N alij semensui sacco ponitur, neque liud utilius. quoniam nihil leuimmcilliu b&caloris capacius'
Confecta ex eo pula, tuum sisti sed urinam est.
Milium solis. Lithospermon. Saxifragia alba. Cauda porcina Grana Dis. Herculea herba,
396쪽
DE HERBIS, CAETERISQUE ANNOTATIO IN MILIUM SOLIS. A ILIUM solis herba est quae apud Dioscoridem ae Plinium, Lithospermon dicitur, id est lapidosum semen, Ab omnibus
tam ossicinis quam medicis, hodie milium solis appellatur, quo semen candore solaris ac lucis splendore hilueat.Sunt qui ob seminis duritiem, Herculeam herbam nominent. Est autem,ut BrUn felsius indicat, species Saxifragiae, unde& Saxifragiae Qba dicitur, Inter omnes herbas, Lithospermo nihil est mirabilius, nec quic inter herbas maiore quidem miraculo se aspexisse Plinius scribit Tantus est decor,uelut aurificum arte,altern s inter folia candicantibus margaritis, tam exquisita difficultas Iapidis ex herba nascen tis. Gerit iuxta folia singulas eluti barbulas,& earum in cacumini bus lapillos candore & rotunditate margaritarum, magnitudine ciceris,duritia uero lapidea. uide Plinium lib. 2 . cap. ita DESCRIPTIO. Milium solis gaudet montibus petrosis Sc altis, solitae habet colore ex uiridi nigricantia,inter quae Sc cautes,semen minutum Sc candidiam, magnitudine coriandri, continetur,ad rotundi lapilli m
TEMPERAMENTUM. Calefacit 3c siccat in tertio ordine. Semen natura efficacius iquam herba. v I RES AC IUVAMENTA.Semen in puluerem contritum,SO per diem pondere unius drachmae in uino amo potum, calculum renum Sc uesicae frangit, cier
Accipe semen Mitri solis se. sceniculi,petioselint,apia, pari mensura,&ea in uino decoque . Hoc multam & malam materiam ex Vesica pellit,unde podagra nonnunquam generari solet,in potu sum-Puluis ex semine Milia solis in uino sumptus, stillicido urinae uel Stranguriae succurrit. semen hoc quocunq; modo uiurpatu in lauachro, in quo Malua, Chamo milia, Origanum, Hedera terrestris decocta suerint, multos affectus uesicae,& lumborum repellit. Semen Milia solis decem annis seruari potest, integris uiribUS.
DE AQUA MILII SOLIS Milium solis in fine Mah, uel in principio iun tempestiue diastillatur.
Aqua Miln solis triginta uel quadraginta diebus mane Sc u speri singulis uicibus, tribus unc is pota, medetur calculo dc lithian renum dc uesicae:expurgat quo renes dc uesicam.
397쪽
sIMPLICI B. MEDIC.DE MORIS BACCAE,
Mora Rubi. Biombere . ANNOTATIO IN MORA BACCAE.l OR A Baccs Hieronymus nobilis Herbarius, 3c ossicunae appellant,quae a Latinis autoribus Mora Rubi apta pellantur, quod etia Brunsfelsius in suo Herbario Ger i manico testatur. Huc accedit quod Vergiae Marcellusicribit.Rubus chamar batos siue Rubus simpliciter a Latinis appeLIatus frutex est, cuius Mora extrema aestate maturescentia, authus grato Sc hominibus non inutili cibo in sepibus nigrescunt. A Theophrasto duo ponuntur Rubi genera, scilicet Cynosbatos, id est Rubus caninus,& Chamarbatos id est humilis rubus. nosbatos fructum fert rubrum,oblongum,similem olivae nucleor intus uero habet Ianuginosa semina,qualia in fructibus rosarum reperiuntur. Chamarbatos humilis rubus, a Dioscoride simpliciter Rubus 'apta Pellatur. Eius quoq; duo genera inueniuntur.vnum per dumos re rit grandius,fungosum,minacibus spinis,nocentibus,aduncis fio, re candid obmoris maioribus,& nigris. Alterum genus humi serpit in aruis,transeuntium cruribus inimicu, Moro nigro, quod estur sed longe minori,non iniucundi gustus, minoribus spinis. & mi nus hamatis, qs in utroq; genere succus inest sanguineus, Sc ueluti
DESCRIPTIO.. Rubus est longus frutex spinis aduncis, festa habens ad uitis Emilitudinem. Gaudet autem in sepibus nasci. TEMPERAMENTUM. Calefacit in primo gradu, medetur calculo. Agineta inquit Rubus abunde adstrinstit & secat qua de causa Sc uulnera committit,& defluxiones sistit. Radix autem Praeter ad strictionem,non pigrum etiam subtilis est ,unde ranum calculos confringere est idonea. Fructus rubi si maturus est, magis calfacit,si mul l mediocriter adstringit,ac ideo cibo idoneus est, immaturus. I h
398쪽
DE HERBIS, CAETERIS Qv EC autem Sc acerbus est dc ualde siccat, praesertim retorridus. Eadem etiam flos efficit. VIRES AC IUVAMENTA.Succus ex rubi moris permistus cum syrupo de saluta, a leprosis utiliter sumitur, Sc illis qui ad eum morbum Propensi sunt quoque
prodest, quotidie pondere unius Unciae sumptus. Succus ex moris rubi inhalneo corpori illitus,medetur scabiei, nitidamq; reddit cutem- . v Ramorum rubi decoctum denigrat capillos, ut Usos corides imquit. Bibitur quoq; ad sistendam aluum,mulierum fluctiones emhibet. Gingulas confirmant,& oris sanant ulcera, quas uocant aphthas, commanducata eius solia. Compescunt eadem quos herpta
Capitis manantia ulcera & procidentes oculos sanant. Sanant& condylomata haemorrhoidam: emplastri modo imis posita. Cibum in stomacho non continentibus, cardiacis*,cone sa mox imposita prosunt. Quinetiam succus ex talijs caulibus f expressus,mox in sole densiatus, praedictis omnibus effractus med tur. Fructus praeterea succus in integra maturitate expressus, adioris medicamenta accommodatuS est.Sistit preterea aluum in me-D dia maturitate in cibo sumptus: Potus Postremo flos eius in uino
Inter adstringentia medicamenta, nihil est inicacius quam ruis mora ferentis, radice decocta in uino ad tertias partes, ut colluantur eo oris ulcera,& sedis foueantur, tantam uis est,ut spongis ipfs Iapidescant.
Conueniens tempus distillationis eorum est, quando plene sunt matura, uerum mollia non sunt decerpenda, eluere autem ea priua oportet,& iteru siccare, deinde in Balneo Mariae distillanda sunt. Aqua haec calculo infantium medetur, mane Sc uesperi singulis uicibus ad h. uncias ab ipsis in potu sumpta. Ad Lithiasim renum Sc uesicae prodest. Prodest affectibus uuae in gutture gargarietata, ulceribus guttviris medetur per diem quater calida gargarietata.
399쪽
ANNOTATIO IN MORA CE LSI, B MORus nota omnibus arbor Morum quod Sycaminon ad Graecis dicitur,fructus est,a mora,id est tarditate, ut quidam putant,nomen habens. Nam postrema omnium arborum morus floret,propter quod prudentissima arborum dicitur: quia laedi se a frigore non sinit,nem inconstantia ueris periclitari uult,nem etiam inexpectatis gelicidiis opes suas amittere. Sunt tamen qui a Grsco, id nominis derivent,maeleorum enim nigrum dicitur. Morus plana dia sigit, nec temere in montibus conspicitur: tardissime senescit,seu.ctibus minime laboras. Mora carne &succo constant,qui uinosus eis est,& colore sanguineus. Trinum habent colorem. Primo aLhescunt,deinde rubescunt,postrema nigerrima fiunt. Mora Celli uulgo a medicis dicuntur. Vt mora recentia diu durent, hoc modo facies: Succum ex moris exprimito,miscetos cum sapa Sc in vitreo uase cum moris mittito,uiridia diu seruabis.
DESCRIPTIO. Morus arbor est serens fructum ad rubi modum,sed longioremae dulci sapore. TEMPERAMENTUM. Mora,ut Agineta scribit, impense humectant, mediocriter . frigerant,ac ante alios cibos praesumpta,uentrem soluunt,non ad modum ingrata stomacho, sed exigui alimenti.
400쪽
UIRES AC IUVAMENTA.C Mora aluum sistunt, progertim arida, Sc ita in uina sumenda sunt. Galenus inquit, Mori fructus quidem uentrem si ibducit,immaturus uero ubi aruerit,admodum restringit. Itaq ad dysenterias accommodus est, Sc assectiones coeliacas Sc quascuns alias fluentes: contunditur autem ac obsonqS commiscetur, uelut rhoi fructus,aut si cui ita uideatur,ex aqua aut uino bihat. Mora uti idem inquit,ubi in Purum uentriculum,& prima sucrint ingesta, citissime transeunt,3c ali s cibis suo ueluti ductu, uiam seruunt,uerum secundo loco assumpta,aut prauo in uentre humo ri occurrentia,celerrime allis Una cUm cibis corrumpuntur, alieno
quodam at indicibili corruptelae modo: similiter cucurbitis. Cortices mori alvu laxant, Sc expellunt Iatos lumbricos, si quis
Contusa mori folia,SO ex oleo illita ambustis medentur,& extrahunt calorem.
Folia in aqua coelesti decocta, ac in ore retenta, ingentes dolores dentium sedant. Folia cum aceto imposita, egregium remedium praestini ad restinguendos sacros igneS. Succus in aeneo uase decoctus Sc insolatus, adstringendi uim Scr, naturam acquirit,additoq; illi exiguo melle,facit ad destillationes, ad ea quae pascendo serpunt,3c tonsillarum inflammationes. Amgentur autem remedrj huius uires, additis alumine scissili, galla, myrrha,& croco . DE AQUA EX MORIS. Mora sunt distillanda, quando bene sunt matura.Aqua haec per diem ter uel quater duabus aut tribus unctis gar garietata,repellit ulcera gutturis. Thoracis apostemata quoq; remouet, ad illum modum bibita, pellit Memollit pituitam in corpore. Itidem pota,expellit & dissoluit in corpore sanguinem concre
tum,medetur tussi,relaxat thoracem.
Mitigat uenas si saepius ex ea illinantur atq: fricentur, &persciterum siccentur. Aqua ex immaturis moris facit ad oculos illita Sc circum fricatata:saepius gargarietata auxiliatur uuulae, tollit omnem asperitatem, exulcerationem,ati calorem gutturis.
Eadem mane ac uesperi singulis uicibus iij.aut iiij.unctis bibita, uel potui admista,facit ad apostemata iocineris.