장음표시 사용
451쪽
SIMPLICI B. MEDI CZ aro A DESCRIPTIO.
terram durauerit,fert caules re semen ,stores Iuteos. O , e . TUM PERAMEN Tu M. CaIetaeit atq; desiccat natura in secundo uel tertio ordine v I RES AC IUVAMENTA.d--num/siatiuum . Alterum SIta Petroselinum naturam habet penetrandi oronterea urinam ier,ualde Prodest contra calculum semen atq i Prum resiVVmPeer selini,& eam siccam bene contunde alae cum mero uino eam commisce . inde sibiberis, facit bonum cerebrum aes bonam memoriam,& Purgax sanguinem. dem prodest mulieribus quibus menstrua obstructa sunt,
men tiua et Icatia penetrat, unde mensesnIene trahit. emen in tho sumptum, flatus in corpore disicutit.
machi,prodest hominibus hydropicis,siccat enim ac Penetrat m
uentos in corpore, tolIUnt tormina uentris, stranguriam, doloremsPanar,remim atq; uesicae dolorem, tollit rumorem stomachi. Oviande bibat, faciatq: emplastrum ex semine S herba,tum senatur DE AQUA PETRO SE LINI. Iedium tempus distillandi Petroselinii est, ut radix & herba cutota lubstantia muscem concisa,in principio Septembris distillent. A qua Petroselmi per 3o.uel o.dies mane ac uesperi sinstulis uicibus amaut iiij. unci sin potu sumpta, prodest contra calcullum aetatulatim,purgat renes ac uesicam, lotium j ualde proritat. Eodem modo pota,concoctionem adiuuat,appetentiam ciborii excitat, Purgat iecur, medetur stranguriae, ubicunq; illinitur haec aqua, capilli excidunt. o M
452쪽
Peucedanus. Peucedanum Pinastellum. Stataria herba. Foeniculum porcinum.
EvCEDANUM siue Peucedanus,nomen a Pinu, quae s Graece Peuce dicitur,muenit, ut Myrtidanum a Myrto, i quanquam& amaritudinem uocabulum id significat a Puci Poetas,ut Hermolaus indicat,celebrata inter primas herba est. Laudatissimum in Arcadia nascitura ut Plinius exastimat. Foditur exitu Autumni. Placent tenerrimae N altissimae radices. Hae concuduntur in digitos quaternos osseis cultellis,funduntq: succum. Probatur hic Sc crassitudine mellea,S odore suauiter graui.In colligem do succo capitis dolor & uertigo sentitur, nisi nares prius Sc caput rosaceo perungantur.Inuenitur Sc lachryma thuris modo concreata, caulibus&radicibus adhaerescens, hanc quoq; habere conu niet. Peucedanum ossicinae tale fere exhibent, ale Dioscorides describit,tantu radice non succosa,nec graui odore, sed iucundo,uo canis taeniculum Porcinum. DE
453쪽
SIMPLICI B. MEDIC. A DESCRIPTIO. summitate caulis florem album instar eardui in re 'l 'mia ae magna,MVS nigra aut cana, intus candida. Radix siue , qu continet,qui sulphuris modo induratur. A' TEMPERAMENTUM ouccus fortioribus est uiribus quam radix haec ensisset y AF QO,Potesttinum uel duos annos caseruari Tm Radia in tertio ordine & calefacit &desiccat,ut Agincta inqui v I RES AC IUVAMENTAtur,reddit eam foeduria, , ' μ' - 'in muri re parte excipia
qualiata. Herba decocta in uino aur in aqua, Prodest contra o Vie laxi raemio neris atq; lienis,&contra strataminam. Radix in puluerem contrita,ac pondere unius aurcisse correpto in tempore propinara in uino, timorbus horrore ues
Duix, D isticiles partus egregie adiuuat. '' Radix sicca & in farinam trita Dumat for ich HI'-o
squamas Pellit. Vetera ulcera ad cicac rem perae
454쪽
ANNOTATIO IN PIM PENELLAM. .i IMPINELLA dicta est, quod talia habeat circunt
ipsum cauliculum alternatim diuisa ac semper gem na,ut ueluti in duas pinnas alliurgere uideantur. Esti autem Pimpinetia herba, citius ueteres Autores nuL - quam meminerunt. Ottho Brunsfelsius ex HermoIm D testatur eam esse quintam speciem Saxifiagiae,re ei uiribus respori dere. Hieronymus Boch, qui medicinam herbariam etiam scriptis illustrauit inclicat,quam Herbaris uulgo Pimpinellam uocant, eam esse antiquorum Petroselinum Macedonicum,promeruits prosccto doctissimus illa uir apud omnes studiosos medicinae honestam nominis memoriam, odherbam tamdiu incognita nobis ostem derit, si modo Herbarum peritissimi medici eius iudicio subseria pserint. DESCRIPTIO,Pimpinella forma similis est Saxifi agiae,sed non uirtute,sonia habet prasino colore,luteos flosculos,radicem candidam. TEMPER AMENTUM. Calefacit Sc siccat in secundo ordine. v IRE; AC IUVAMENTA.Pimpinellam calidi & sicci esse temperamenti, ut Saxifragiam compertu est,& per omnia ad eadem ualere ut Brimsi effus testat. Pimpinella precipue medetur ueneno,abstergit omnem immun
Radix eius in uino decocta dis in potu sumpta,tollit a corde ma tum & uenenosum sanguinem, unde pestis facile exoriri solet,sedat quos dolorem capitis. Si homo
455쪽
SIMPLICIT MEDIC. Sanat uIcera Sc alia uulnera ins hillatus. Pimpinella permista cum semine Eruce M aceto si V e s si riV PVilic uenenum,&malos humohe, liud rem, Ciana uino elixa & hibita,tollit coxarum morbu M H sDi cit od malignam tussim equestui pectu. ''P' issimum Nitrium, med Eodem modo prodest contra intestinorum tormina
Pimpmellae medetur calculo,mouet urinam tollit stranonr di Pur LP ctus, Menenum pestis a corde Dellit re ante accestionem febrispotus, ormaeni febrem mihi Radi Te rest etiam condiri, ut mercum Laccham urinae aereme Um quos adfert contra morbosiam prauu u 'ecoctum Pimpinellae febrem continuam: Ss arta rariora Atrecurrentem leuat. Succus tertianam,idq; ante accessiori '
Recipe Pimp nellae quam tenuissimem puluerem redactae uncias duas aquae Pimpinei recentis,& uacchari quantum sat est ecfiat inde B uamini equo sume quotidie drachmas duas. 'DE AQUA PIMPINELLAE. Ad tempestiuam distillationem minor Pimpinella, que acutam habet radicem sirinitur, ex ea radix atq: ipsa herba cu tolti ita et L. stantia inuicem concisia & contusia,in exitu Maij fiunt distillanta Aqua Pimpinellae mane ac uesiperi singulis uicibus ad tres aut quaria r unctas in P ru sumpta, medetur calcula & lithiasis boxum ac uesicae,expurgat renes. tumo Contra pestem subuenit,intra sex d s semcI pota. Prodest mulieribus quibus matrix est refricterata traID --c
P cu sumpra cum modico Castorei in peeterein redacti Oel lat paralysim membrorum. P m recacth peLA ieiunis iiij unctiv Pota illo die non corripiuntur morbo minus naturali, omnem enim molestiam ex corde Pellit, in os humores tollit, Proritat Iotium. Prodest contra Venerium in potu sumpta
456쪽
DE RERBIS, CAETERIS Qv EDE PINEA N V C E
IN EAS nuces Graeci Strobilos uocant.sunt autem in1. ces cluas Pinus arbor producit. Galenus in Hippocrate 3 eoccalos uocat nucleos Pineos.Nucis Pineae,ut Hermotali laus testatur, quaterna genera sunt. Durum quod vulgaredemum N Putamine digitis fragii 'deo', aut sexpostatum Tarentinam uocabant. Tertiae e Picea satiua,nucleorumcure ueriusquam putamine,adeo molli ut simul mandatur,sepineum Plinius uocat.Quartum Pityidas uocant e pinastris,singularis remedii ' Pineae nuce in medicina maxime condiicunt prius autem se m ntur,superiores corricesamouendi sunt Nabiicieni Calefaciunt atq; humectant natura. v I RES AC IUVAMENTA.Galenus inquit, Pinea nux bonum crassumq; luc cum gignat, oc hius est: haud facile tamen concoquitur . .
valde illis prosunt Pineae nuces, quibus naturales uires tapiriatus corvusq; in morbo sunt extenuata ,atq; consumpta.
Aouent sanguinem,tollunt suspiria,possunt sumi quocunq; mo Ad nimium fluxum alui, quem singuis comitatur, ab inferiore parte fumum at 3 uaporem ex decocto pinearum excipiat, hoc Ra neae decoctae atq: ad molliciem contusae,ut amygdalae,saccharo uulta passis admistis,si inde puls conficiatur, & ostulae modo iniusculo uallinaceo sumatur,admodum prodest ad multos moinos, oraesertim autem ad suspiria&dissicultatem anhelitus. Eo autem assectu istorantibus lectus parandus est, in quo magis sedeant Niteles Pinet ut Platina docet, in cibum sumpti,humores optimos uionunt,sitim sedant stomachi dyscrasiam tollunt, urina pura Oant Nuclei cum uvis passis frequentiUS sumpti,uenerem etiam 1 centem excitare creduntur: eandem uim habent, & cum saccharo conditri
457쪽
sIM PLICI P. MEDIC. 223 A conditi. His crebro nobiliores ac diuites tempore ieiunij in prima,
Sc ultima mensa uesciantur. Purgati uero Pineae nucis nuclei, teste Dioscoride, in cibo sum, pti, aut cum passo Bc cucumerum seminibUs poti, urinam cient,ueis sics renuini acrimonias hebetant. Stomachi erosiones leniunt, cum portulacae succo sumpti.Infirmitatem uirium roborant,corruptos
humores retundunt. Totae uero Pineae nuces ab arbore decerptae, recentem; contu
sae N in passo decoctae uetustis tussibus & labi,quam phthisim dictant, accommodatae sunt,sicut ex eo decocto trini quotidie bibano tur cyathi.
ANNOTATIO IN PIPER. I PER Is genera Theophrastus duo constituit: rotundi
i ut eruum,putamine carnes: subrutila, ceu lauri baccae, obi longi, nigri, semina continentis papaueracea, quod multato ualidius priore iudicatur. Arbores quae Piper gignunt passim in I ndi 1 sunt ut Plinius existimat, Iuniperis nostris similes, quan in fronte Caucasi solibus oppossis, nasci tantum eas aliqui putaue re. Semina a Iuniperis distant paruulis folliculis quales in phaseolis videmus. Tria caeteri fecere genera:Nigrum,quod& commune dicitur a medicis. Candidum leuius longo Sc nigro est. Piper longum facillime adulteratur Alexandrino sinapi. Piperis arborem iam eii am habuit Italia, maiorem myrto,nec absimilem. Desideratur tosta illa maturitas: ideoq; Sc rugarum deest, dc coloris similitudo. Eli gito Piper quod ponderosissi num sit,plenum, nigriam, nec adeo rugosum: Fecens praeterea,nec furfurosum. TEMPERAMENTUM. Piper calcfacit atq; desiccat in quarto ordine. Longum Sc rota tundum Piper seruari possunt quadraginta annis synceris uiribus. VIRES AC IUVAMENTA.Virtutem habet dissoluendi, consumendi,& attrahendi. Piper in uino potum, quartanam febrem tollit.
458쪽
DE HERBIS, CAETERIS Qv EGrana piperis & totam allium simul commixta, &cum succo absinth sumpta,tormina intestinorum repellunt. Piper saepius manducatum, Venerem stimulat. Mulieres quae pipere utuntur ,evadunt steriles.Creditur 3c --rilitatem facere post coitu muliebri uulue subditum Sc appositum. Accipe Piper.Thus,& siccatam Saluiam, ea in puluerem redige, deinde adde ovi album,atq; unguentum inde confice,quod minae lis impositum, arcet destillationes Sc ictus. Piper commistum cum semine Saxifragiae,& ea in puluerem imuicem contrita,& naribus indita, multos malos humores ad se trahunt, redduntq; leue caput.Vtruncy Piper,longum & rotundum,
concoctionem adiuuant, emacrant, nam exiccant Sc consumunt
humiditatem hominis. Piper biliosis nocet, uentu ex aluo resoluit Sc pellit, urinam ciet. Eius uero usus in hyeme magis quam in aestate laudatur. PuIuis eius naribus attrahitur ad ciundas sternutationes, deuocandamqcapitis pituitam. Spiritualia m embra a frigidis 3c uiscosis humiribus expurgat, si cum carycis assumatur. Longum Piper,ut Dioscoridesinquit,efficacissimam habet erodendi uis,habet* dc seporis amaritudinem. Nigrum maiore acrimonia est quam candidu, gratius in cibis. Piper tussientibus, cunctiis a s Pectoris uit's, linctu potucrum succurrit. Contra anginas utiliter ex melle inungitur. Tormina cum lauri teneris soliis potum Piper sinit. Somnum Sc appetentiam cibi conciliat. Discutit strumas pice exceptum Piper. Vitiligines
Piperitis. Piperina.Zinetiberina.Lepidium, Seitaragi Indum.
ANNOTATIO IN PIPERITEN. PIPERITIS in Germanico nomen habet a Pipere&sinapi, e A quod gustanti miram adfert acrimoniam inguams magn PereueL
459쪽
SIMPLICI B. MEDIC. aad pere uessicat. A Dioscoride Lepida una dicitur,ut Cordus Sc Hiero . nymus Boch testantur Lepidium autem appellatum Graecipuistant, ut Hermolaus Barbarus inquit, ab eo quod lepidas & macu- Iasin facie de ciat ac repurget. Zinetiberina ab M is quom dicitur aerapion re alia Arabes Seitaragi Indum appellant. Herbarii uero raphanum appellant Lepidium.radicis forsitan similitudinem contemplati. DESCRIPTIO. Piperitis speciosa est herba, acquirens solia maiora atq: Iatiora persici folijs, S crassiora uiridiora,& molliora,vel, ut Plinius scribit, exit L epidion in cubitalem altitudinem, hinstaurinis sed moLlibus. Lepidi j Eicon a Dioscoride non reprssentatur. Nota cunctis herba est,ut idem inquit.Sale inter salgama cum lacte seruatur. TEMPERAMENTUM. Calefacit atq: desiccat in tertio ordine, ut Bruns Isius tradit. Galenus inquit,Lepidion ex quarto est ordine excalfacientium,sumile nasturtio tum odore, tum gustu,tum uiribus, sed minus eo de
UIRES AC IUVAMENTA. Ita habent acrimoniam,ut Diosco. tradit,&exuIcerant:ideo-qye in dolore coxendicis ad exulcerationem,tritum cum Inulae rata dice quarta horae unius parte impositum dimittitur. Imponitur Sclienosissimiliter. In facie cutem emendat exulcerando, Ut tamen cera Sc rosaceo facile sinetur. Sic I ras Sc phras semper facile tollit, BC cicatricum ulcera. Creditur Iepidis radix collo ad ligata, dentium dolores compescere.
Pirum domesticum. Pirum sylvestre,
ANNOTATIO IN PIRUM. MIRUM a figura nomen accepit,dictum quod ad metae smilit dinem e lato in acutum spectet, Scin mucronem turbinetur. Pirorum infinita pene genera quae antiquioribus rei rusticae scri.
460쪽
ptoribus tradita sunt. Barbarus Iongissime in CoroIIario suo ea prosecutus est. Ex his quaedam sunt dulcia, quaedam austera,quaedam acida. Dulcia, ut Platina docet,cum sint aquatici Sc soluti saporis, cums inter se idum Sc calidum consistant,utpote parua illa Scocyssima,quae Plinius superba innuit appellari, ante cibum danda
sunt. Stiptica uero 3c acida, quorum magna turba est, secundae mensae reseruentur,quia ante cibum sumpta adstringunt, quod ualetudini contrarium est. Annotatum est etiam Pira praeter alia P ma corpus nutrire. Piro magna certe inest uis, nec in fructu solum uerum etiam in radicibus Sc folns. ra condiuntur 3c saccharo,adiecta cinnamomi Portiuncula,ut coenas claudant. Seruari Pira D
mocritus affirmat, quae illitis pice surculis suspendantur. Alia in sapa uel passo aut dulci uino mersa custodiunt, cadis plenis plurimi inter scobem obruta seruarunt. Alia siccatis frondibus iuglandis inuoIuta recondunt Aliqui arena in scrobe subiecta ita sicca operiunt, mox terra. Plurimi pira inter paleas,aut frumenta obruta seruarunt. Sed Pira quae huic negocio destinantur,a cadiuis diligenter electa integra debent esse, placido die,crescente luna, manu decem pra,vegeto solis calore.
v I RES AC IvvAMENTA.Pira sunt domestica Sc sylvestria. Domestica humectant, Tosta
aut elixa,stomachum corroborant,& sitim auferunt. Sylvestria adstringunt,3c singultu creant. Pira domestica granis dia in cibo magis probantur quam minora. V erum minora cruda comesta,magis nutriunt quam grandia, Copiosius manducata Pira,tormina intestinorum ac colicam pariunt, propterea prodest forte uinum bibere post pira comesta, dcassumere aromata,ut Piper Sc cinnamomum. Pira cocta conducunt, nam consortant Sc molliunt esuum. Sylvestria frigidiore sunt natura quam domestica. Succus ex utriss ante cibum sumptus, laxat aluum, post cibum uero adstringit. Pira in aqua decocta Sc deinde contusa Sc stomacho imposita, tollunt uomitionem ex ChoIera prouenientem. Pira cruda manducata, nec sanis nec aegrotis salubria sunt. In aqua decocta Sc comesta,dissoluunt omnem duritiem Sc colastipationem in aluo. Sylvestria sero maturescunt,qus concidenda sunt in orbicusos, 3c suspendenda ut siccescant prosunt enim ad alui fluctiones sistem das, cruda uel cocta in cibo sumpta.