장음표시 사용
511쪽
s IMPLICI B. MEDIC; amn Capillamenta uero sunt ueluti tenuia fila, supra quae flores s .
Caput estglobuIus ille ab inferiore parte,quem si aperias,re quadam ueluti lana plenum uidebis:quod quum maturuerit,semen amhit,aptum plantari: non plantatur autem, quia tardiuscule nascitatur. Vnde multi decipiuntur, qui putant semen, id esse croceum, quod flos dicitur capillamentis insidens. Vnguis est in imo solio candida pars. TEMPER AMENT UM. Rosae natura refrigerant at* desiccant in secundo ordine. VIRES AC IUUAMENTA.Cum Rosae rubrae sunt Ac nondum dehiscunt ac sese pandunt. rescindi debent Sc siccari ad solem. Mel rosatum hoc modo facies, Mel bene despumatum ae claruficatum, per linteum transmittito, Sc accipito recentia rosarum fotaiia,quae nondum sunt aperta re explicata, eaq; in summo abscindLto, Ut nodus extra maneat, atq: in mel indito, dc paulisper ebulilaesinito,us p dum mes rubrum coIorem acquirat. Hoc Nessumptum multum prodest,nam sanguinem confortat atqt stomachum. B Succus rosarum cum uino cocitus,tollit dolorem capitis,& medetur oculis. Gingiuis inde cossutis,remouet dolorem. Folia rosarum tunso,dc inflammationibus imposita,educunt em
Semen rosarum in puluerem redactum,sedat dolorem dentium sigingiuae ac dentes ex eo fricentur. Rosiarum capita in aqua elixa ac pota,fluentem aluum Sc sanguinis excreationes compescunt.
Eodem modo oculis indita, lippitudinem eorum emendat. Idem decoctum in potu sumptum,medetur Lipothymiae. Ros, cum melle Sc saccharo permistae ac sumptae, exiccant m sos humores e stomacho. Folia rosarum in uino decocta,aca muliere pota, quae uuluae uLtiis laborat, auxilium praestant. Eadem recentia cum melle commista, expurgant hominem. Idem praestat & succus. Ad parandum bonum Laxatiuum, Accipe duas uncias suceir sarum,& admisce serum lactis ac parum spicae. Licet quod acetapere serum lactis,& addere xq.uncias foliorum ex rota,modicumque mellis,hoc bene laxat ac lenit aluum
512쪽
Syrupusrosarum etiam saxat 3c Ienit. Rota cum saccham ac melle confectae confortant ae purgant ' Aeetum in quo Rota per noctem suerint maceratae, valde Pro dest membris calidis illitum. Aestuanti domacho foris adhibitum,summopere auxiliatur.
magnos calores inde extrahit. Succus rosarum cum recenti aqua fontana hibitus, hene laxat.
purgat sanguinem Sc prscipue Choleram, discutit morbu regium. Succus ita sumptus ingentes calores sine noxa repellit, inducis homini post alui solutionem bonam quietem. Rosae consortant cor,laetificanis sanguinem. Mel rosaceum confortat,atq Melancholicam Phlegmaticam. materiam expellit, exhibitum cum aqua in qua semen foeniculi coiscium fuerit: melius uero purgat, si modicum salis admistum suerit. Quidam decoquunt rosas in oleo olivarum,& ita faciunt oleum rosaceum. AIq rosas oleo inditas,ac nondum coctas,per xij.dies roponunt. Sed foIia rosarum in superiore parte abscissa. 3c in oleo decocta, per quinquaginta dies in vitreo vase, soli exponito. hoc oleum estprobatissimum,
Ardenti enim iocineriistitum iratae prodest. Temporibus capitis illitum,tollit dolores capitis, ipsumgresciis' In eibo sumptum remouet calorem stomachi ae iocineris.
Rosarum puluis cum aceto contritus,& cum albugine ovi concmistus, oeaeorum dolorem efficaciter sanat, restringit humorem,Sc sanguinem ad ocularum venas denuentem, si emplastri modo temporibus applicetur. Saccharum' rosaceum habet uirtutem confortandi, ae eonstrino
gendi, facit ad dysenteriam, uomitum Cholericum, syncopen, MCardiacam passionem. Ros ille qui nsidens rosis inuenitur haerere, munda pinna Iectus. 3c specillo genarum palpebris instillatus, oculorum lippitudini me
Aridis rosis in uino decoctis expressus cremor, ut Dioscorides inquit, probatur ad capitis, oculorum oc aurium dolores, gin uas, ulmssedis ac recti intestini, dc uuluae penna illitus collutume, aut infusus medetur.
DE AQUA DESTILLATA EX Ros Iserescentibus in sentibus & rubis. Folia istarum rosarum conuenienti tempore decerpta distillatio
513쪽
SIMPLICI B. MEDIC. assAqua illa mane ac uesperi singulis uicibus, duabus uneta pota
prodest contra calores non naturales, Pollic fluxum Iocorum muliebrium ex calore prouenientem, graue Ierariam oris emendat, aluit Iaxat ex calore constipatam, sistit etiam fluxum a Iut ex calore nimiatim fluentem.
Eadem in potu sumpta,subuenit aestuanti stomachoat iocineri,sittit diarrhoiam,prodest contra herysipelata. Duarum drachmarum pondere una uice sumpta,cum semidrata enma eboris rasi,medetur tumoribus, ad eum modum saepius pos Cum linteis aut stupa cannabina foris imposita, prodest contras ammationem in quacunq; corporis parte fuerit. Manibus ac peclibus illita, confortat caput ali cor, maxime conducit illis qui ex diuturna aegrotatione debilitati sunt. Ioculis instillata facit ad ruborem Sc ulcera oculorum: temporubus, pulsui, Sc naribus illita, discutit ictus in capite, ac quietem ii
In ore retenta tollit dolorem dentium ex calida intemperie ori
creatum. VPota atq: fronti ilIsta,auxiliatur contra uertiginem.
DE AQvA EX RUBRIS ROSIS DESTILLATA.
olia ex rosis bene maturis matutino tempore decerpta,in vitreo
vasculo in Balneo Mariae distillantur. Haec aqua in potu sumpta, corroborat& refrigerat cerebrum,
cor, stomachum, Sc omnia interiora membra, con firmat spiritus re calorem naturalem,praeseruatq; a putredine. Prodest contra dysenteriam Sc diarrhoiam, debilitatem, uomLtum,& uehemente sudorem, qui ex cordis imbecillitate prouenit. Dentes S gingiuae hac aqua collutae,inde corroborantur,& se cithonum oris odorem,reddits ipsum os bene coloratum. 'Accipe aquae rosarum unciam,vinumq; album, Tucci contuta drachmam, quibus aloes epaticae,& sacchari candi, singulorum xx.grana admisceantur. Haec aqua salutaris est ocuIis, nam expuragat,exiccat,& corroborat oculos atq; uisum. Oculis instillata cum modico sacchari, facit ad exulcerationem re ruborem oculorum ex caioreprouenientem. 'A ieiuno sumpta pondere i .unciarum,confortat caput:cum uino permista, & sex unc s pota, tollit uertiginem, confirmat iecur. Cum linteolis imposita restringit sanguinem narium 8c omniuum uulnerum,facit ad omnem scabiem cutis, ex calida causa creata.
Est singulare Sc bonum Repercussivum,quo membra nobiliora ab ardore defendi queunt. Aqua
514쪽
DE AQUA ROSARUM ALBARVM. Hec aqua pota & laris illita facit ad cordis imbecillitatem, eo
fortae,atq; confirmat omnia membra tam interiora quam exterim ra, si inde illinantur. . --. -
Temporibus,seonti, palpebris re ceruici ilita,bonas praestatusis res,& mitigat sanguinem sevientem,& concilla rvierum lamnum. Oculis inditae facit ad omnes oculorum a tactus, refererisdem pollet uiribus quibus aqua ex Qqsrosis destillata,nisii quod nic mater usingaeis vicibus iij. uncqs sumpta, fortiter restringit, Nabus noxa dyIenteriam, dc diarinoiam ex callida intemperie exortam. NOMEN CLATUR AV
riosin m l . ANNOTATIO IN ROS MARINUM. I OS MARINUs frutex est non ingrati odoris,qui hodie in
hortis dele stationis Sc ornatus gratia seritur, uerum in media cina quoq; mirabilem habet essicaciam, Apud Graecos autores Lubanotis dicitur,aem ms A. - aras A. vis,hoc est a thure, quod eius soli1 re radix thus oleant maxime. Dioscorides Rolmarinum coronarium appellat,eo quod olim coronas inde nectebant.Simon Getanuensis per Anthos florem Rosmarini intelligit, sed nullum aut rem sequitur.Tria Libanotidis genera a Dioicoride enumerantur, uerum unum tantum ex 's,in G ermania est cognitum. DESCRIPTIO. Rosmarinus canum durumi caulem habet ab inferiore parte: in superio
515쪽
A in stiperiore autem parte follis est acutis, Sc ad Lauendule modum cceruleis. Radicem habet nigram Sc fruticosam. Gaudet nasci locis putridis, dc fimo ouillo stercoratis. TEMPERAMENTUM. GaIefacit atd desiccat in tertio gradu.Omnes Libanotidis species, ut Galenus inquit, eiusdem sunt fata cultatis,hoc est,emollientis,digerentis,incidentis, 3c abstergentis. VIRES AC IUUAMENTA.Rosmarinus cum lingua ceruina per noctem uino impositus aehibitus,morbum regium discutit. Succus tum radicis tum herbae mistus mulli obtusam oculorum aciem,ab humorum crassitudine emendat. Emplastrum ex foms confectum,facit ad condylomata sedis, eis mollit enim ea dic cito curat. Radix contusa ais cum melle permista, Sc ulceribus imposita, statim ea emollit. Eadem cum parietaria imposita atq; decocta in uino, Sc in potu sumpta,mollit aluum dolorem eius repellit, itidem prodest contra morsias Uenenatoriam. Eodem modo cum artemisia temperata, ciet urinam,& promouet menses mulierum.
Flores rosmarini recipies,eon: candido linteolo illigatos in uitan no decoques,quod mane uel uesperisumptum, multos affectus corporispellit,praecipue autem succurrit affectibus mamillarum. Flores in puIuerem contrati at in calido uino sumpti, animum reddunt hiIarem, Sc consortans naturam pi sanguinem,& prsseruant hominem a morbiS qui accidexe possunt. Carbones ex ligoo uel caulibus combustos ac in puluerem redatactos lineo panno indit ae dentes inde fricato,tum candorem reccpiunt,ae Hermes in eis neciuntur. Qui catharro Iahorat, accipiat corticem rosmarini, ac inde fimum faciat,quo naribus attracto,auxillium adfert. Ex radice in aceto elixa si pedes laventur,praeseruantur a tum
Qui flores eum melle despumato aio pane siligineo ieiunus cimoderit,iutus est ab anthrace Sc alijs apostematibus. Folia cancro medentur imposita. Pulmentum sumptum cochleari ex eius ligno facto, sapidum est atq: salubre,reddits hominem iucundum Sc laetum. Qui nullam habuerit ciborum appetentiam,r smarinum in a qua ebullire sinat,& in potu sumat,uel uinum inde misceat. Si quis corpore tumidus fuerit, & membrorum paralysi laborauerit,folia in aqua coquat, dc tenui linteolo ea imponat, idq; iuperliget, tum curatur. Quicunq;
516쪽
Quicunt ex magno c ore uehementer sitit, potum suu misceat cum aqua in qua rosmarinum ebullierit atque mala granata: illud absq; dubio opitulatur. Pulvis ex floribus siccatis contusus atm in mollibus ouis manducatus,naturam maxime corroborat & sanguinem emendat.
num ex rosmarino confestu,si bonus haustus mane & uesperi inde sumatur, sanguinem mundificat, edendi desiderium induiscar, expellit omnes interiores humores,atq; magnam imbecillitatem
Rosmarinum cum sylvestri pulegio uel mentastro in uino Moseo olivarum decoctum, si quis inde inungatur, sudorem elicit,ae medetur hydropi. Idem cum Ruta in uino decoctum, modicoq: piperis admisto,
prodest contra morbum comitialem. In uino elixum 8c permistum eum dianthos,facit ad imbecillita tem cordis. Eleetitarium dianthosin Pharmacopolijs est preci se compositio contra omnes supra dictos morbos. Idem cum pyrethro in uino coetum, consert ad magnitudinem mulie, ore inde gargarietato. Si ex decocto ros anniae metaliae uulua mulieris purgetur ea dit eam helle foecundam. Rosmarinum, ut Dioscorides inquit, medetur suffusis selle, si quis in aqua decoxerit,deeo munm Manteexercitationem homini habendum dederit:& post exercitationes lauerit, merum g hcierit. v inum ex rosmarino uel herba ipsa cum floribus in uino es, a. si calidus haustos mane ac uesperi sim Iis Uicibus,trita sumatur,repostea nisi post tres horas nullus cibus uel potus capiatur,mirabiliis ter album fluxum repellit, qui mulieribus ex ulcere contingere stalet,& curat exulcerationem locorum muliebrium. Eodem modo sumptum discutitaceducit morbum regium, tollit asthma, apericarteriam,sacit sacilem excreationem, adiuuat concoctionem,sedat tormina,mundificat sanguinem.
DE AQUA ROS MARINI. Aquam ex Rosmarino distillare bis intra annum licet, in Maio scilicet& in Septembri, tum herba & flores ex caulibus decerpti
destillantur, Aqua rosmarini consortat humidum cerebrum, cor infirmum& interiores sensus. Corroborat quoq; memoriam. Tollit imbecillitatem cordis,aem syncopim, Confirmat atq; calefacit uenas refrigeratas. Aufert tremorem.
517쪽
Consortalparablicos,membris infricata: Sedat omnem frigidum tumorem imposita. Praeseruat a peste,sanguinem purificat. Mitigat asthma ais antiquam tussim. Facit ad Tabem. Calefacit medullam ossium,&frigidum visto sums stomachum,Concoctionem adiuuat. stomachi inflationem deprimit. Restituit perditam loquelam. Reddit hominem audacem 3c animosum. aris eat faciem,s ex ealauetur. Praeseruat ab Anthrace. Reddit faciem iuuenilem, retardat senectam quotidie pota Bonum reddit anhelitum. Curat cancrum 3c fistulas. Mundificat maligna 3c putrida uulnera.
Prodest contra uomitum,& fluxus alui. Est Theriaca contra omne uenenum. Dolorem uuluae sedat. Subuenit contra tormina intestinorium Purgat matricem 3c reddit foecundam. Exterit maculas. Expurgat uisum,tollit albuginem Sistit fluxum oeusorum,uisum exa ciam vinum in autumno ex rosmarino eonfectum cum recenti musto easdem saevitates possidet quas ipsa aqua, omnibusq; iam praesie is morbis aeque ac ipsa aqua medetur.
Rubia tinctorum. Rubia sativa. Lappa minor
Folit ANNOTATIO IN RUBEAM TINCTORUM. 'iri tinctorum apud Dioscoridem Rubia satiua ducitur. A Graecis Erythrodanon appellatur, a rubore radicis quo lane & coria tin guntur,factum illi nomen est. Thusci Lappam minorem uocauerunt,quia Rubie caules refolia tractata asperitate sua haerent, dc apprehensa retinent. ii
518쪽
DE HERBIs, CAETERISQUEt Notissima est Rubia,insectares enim eam ubiq; ad lanas tingendas in usu habent. Magna copia apud Spiram. 3c Argentoratum a retiasticis in agris seritur, magnum enim uectigal eis inde prouenit. radices, & taliamte crescit. Alteras tuaquarin hortis & agris seritur. Radice lanam rubro colore inficiunt. TEM P ER AMENT UM. Calida Sc sicca est in secundo ordine. MIRES AC IvUAMENTA.Radix omnem obstructionem tum iocineris tum lienis discutit, Pulvis cx hac radice cum oleo succos alii j dc pauxillo mellis permistus,si maligna scabies inde inungatur, unde lepra procreari ho
Succus radicis auribus instillatus, dolorem earum mitigat. Radix atq: herba omnibus quae urinam prouocant admisceri possunt,quo fiant multo efficaciora. Radix in uino decocta cum semine foeniculi, ciet urinamhmulierum menses,educit foetum mortuiam atq; iamiam. Eadem in aqua mussia decocta, dc de die,si bis inde bibatur, v D rit oppilationem iocineris,lienis,renum dc matricis,Prohataq; eis. stit potio contra morbum regium. Minuit lienem semen in aceto mulso potum. Succurrit viperarum morsibus, radiaeta Rubis succus simulq: soliorum potus. Iotiat quom Euaenera inde foueantura Radix ais herba cum aceto contusa & imposita necat ali sanat omnem c tis impetiginem & uitiliginem. Quinetiam apposita radix, laetus,cundas,& menses trahit.
1 ma incle seruara acl meaicinam oPortet, lemma,
quae priuatim aliquibus aegritudinibus conserunt. Rubia duolex est. Una sv luestris est,quae sua suc
519쪽
A ANNOTATIO IN RvTAM. D v TAM a Grecis P. firma potestate dc uiribus suis appellatam
- Isuisse Plutarchus scribit. Concernit enim Sc siccitate indurat, oh ealiditate suam hominis semen: in uniuersumq; gerentibus ute rum aduersatur. uemadmodum autem dictamiam herbam extra.hendis sagittis est cacem aceruis didicimus, & quemadmodum Chelidoniam hirundines indicarunt, & herbae nomen dederunt. natu ruram prius edunt,quo uenenum sibi nihil nocere possit.Hic mem odit Ruta, ut Platina inquit, apricis ac siccis gaudetlocis,ci,nericia terra uult nutriri. Amicitia ei est cum ficu,adeo ut nusquam laetior proueniat,quam sub hac arbore. Surculus si in persoratam fabam adactus pangatur, melius proueniet. Immundae mulieris M. accessum BL omnem prorsus attactum metuit: si quidem eo confestim,ut inquiunt,enecatur.Ruta est antidotus contra omnia uentana, dc peculiaris Thoriaca pauperum, quod non solum Mithridates rex testatur, uerum etiam experientia ipsa quotidie docet. Scuuptores pictoress Rula Utuntur in cibo,Propter uisum. DESCRIPTIO. Ruta talia habet ex ordine numerosia,caulem cubitatem,SO pIt runt maiorem,florem luteum,quadratos calyces in quibus semen continetur,quod nigrum est, instarpulicum. Radicem habet cantadidam Sc lanosiam. Saliua Rutaesurculosis est ramis, sol s paruis, albis floribus rubro semine. Duum generum Ruta est,Siluestris & montana autera: satiua dc hortensis altera. TEMPERAMEN Tv M. Haec natura calefacit & desiccat in tertio ordine. Folia 3c se mina usurpantur in medicina. Vbicuni in Receptis Rutar sit mentio, semper folia & non semina intelligi debent. Semen colligendum est in autumno, hoc durat quincli annos, folia siccanda sunt,
Quidam inquiunt Moly esse Sylvestrem rutam,haec subtilis est,
ae calida in quarto gradu,quare eius usus est contra crassos himiciis res,penetrat enim Sc ualde cit urinam. Haec etiam maxime exiccat
hominem, dc minuit libidinem. v I RES AC IVVAMENTA.Ruta manducata genituram extinguit, & cohibet uenerem. Ruta quia flatus discutit abolet g, ide o etiam Veneris ardorem ob
tun dit,ut inquit Agineta lib. i. cap. 3 i.
& Ciconia origanum. Hederam morbis mederi monstrarunt apri. Sic Rutam medicinis habilem esse, eiusq; uires nobis ostendetarunt mustelae,quae cum serpentibus dimicaturae N in murium ueta
520쪽
DE HERBIs, CAETERIS avgFolia sumpta cum caricis & iuglandibus nucibus: peIIunt Ietale
pestis uenenum, dc est tutius praeseruatiuum quod haberi potest. At qalio modo hoc praeseruatiuum conficiunt. Accipiunt enim foliorum Rute unciam unam, ficorum semiuirisciam, Iuniperorum sesquiunciam, nucum iuglandium ij. uncias, acetiuit.uncias. Hoc simul permistum sumendum est, mane antra quam quis prodit in lucem. Et certum est hominem raro a ueneno infici, qui hoc ita usus fuerit, Sc est Praeciosa theriaca contra aerem pestilentem.
Ruta cum aceto cocta 8c sumpta, pellit singultum. Itidem sumpta sedat dolore m coxendicis 3c pectoris. Prodest quos suspiriosis, & tollit tussim. Curat etiam abscessum pulmonis, unde Tabes (quam Graeel Phthisim uocant) generari solet.Cum oleo decocta, Sc per Clysteriu insula, pellit dolorem Ioetarum muliebrium,& inflationes maioris intestini,quod Colon Grsei dicunt, Trita cum melle,ac tota pube usq; ad sedem oblita uuluae stram. gulatus aperit. EmpIastrum ex Ruta S otio confectu, ac umbilico impositum. necat lumbricos.Ruta quoq; in otio elixa,mane edenda est, dc p stea tribus aut quatuor horis ieiunare. Cum uino ad dimidias decocta,tollit hydropem. Confert oculorum claritati Ruta sola manducata, aut eum se et Succus ex Ruta naribus inditus, sanguinis eruptiones cohibet. Emendat Ruta grauem eeParum amorum halitum commam ducata. Ruta sumpta ualde auxiliatur contra uenenum. Mustela dimicatura cum serpentibUS,rutam edit,tum a Veneno nulIam nomam accipere potest. Conducit Ruta interioribus membris,& uisium clarificat. In aqua decocta & sorti uino permista, discutit rugitum uentris. Ita quoq; pellit tumore costarum. Febricitantibus ruta medetur in oleo otiuarum decocta,si ante accessionem corpus inde inungatur. vel si per Clysterem iniundatur. Eadem in oleo cocta, & auribus calida instillata, pellit uermes
Cocta cum myrrha dc uino potu sumpta, pellit aquam im
Succus Rutae eum oleo rosaee o & aceto permistus ae capiti uitatus,dolorem inde repellit.
Idem cum aqua fumi terre coctus,subuenit pueris, qui morbilli,