장음표시 사용
121쪽
matisi , nempe ser tit loco particulae, illa a tem litera eao iaph assima et u stirpatur dere , de qua minimὸ dubitari debeat ι saepilis notat s litudinem , ita eo in loco partisula Graeca M vel dicit Iesum sitisse verὸ vntia genitum, vel proportionem designat inter pedisonam unigeniti Filii Dei, di gloriam ipsi eon.
g.niii, id est talis plotia, qualis personae Filii Dei unigeniti quadrat. Addit Eυ Iinfla quod eum superioritari e
haeret : ptinum gratiae in veritatis, prout nune Graeca exemplaria habent. pimum, εας - , est in nominativo, & reserendum est ad Vei mλρκ . ita ut parenthesi ineludatur illud i O vissimus gloriam ejus , cynasi aenigeniri a patro. Quidquid sit, significat Ioannes, omnes gr tias Dei a Vetbo scaturire . Gratia est Dei, hoe est plenissimum munus & promissionum ejus verita , sive implementum. Lex Moysis umbra erat vacua i Jesus plenitudo est ejus, ipsa gratia , ipsa veritas , phrasis autem illa xrati, o verisas videtur respondere phrasi rum
in Aesed inmaib, duo illa nomina solus eo Iunguntur, etiam cum de hominibus m sermo, nec tantum Dei, sed eorum summa beneficia
exprimuntur, emeth est ureitas , nomen vero
inned significat miFrirerisiam, sed quandoque red itur veritar. Clim Iacobus , a Josepho ,
ut se mortuum in tetra Canaam sepeliret post labat , Dem m. inquiebat, rvariarm c vovia ratem. Gen. 47. v. as. sic Dd. a. t 4. Expi ratores di ni meretrici Rachab . faciemus t cmen gratiam σ --- . sic a. Samuelis, cap. 2. ν. 6. faeiat vobiρω- 3gratiam in veritatem. gratia denotae ravorem , veritas fidem in praeliandis beneficiis promissis. Beneficia Christi si pius experti erant Apostolis ideo jure dicebat
Ioannes, vidimus eum plenum gratia de velit te, id est sumin beneficum. Lex Christinena est miserieordia de veritate, clim Lex Moysis dura & asperaestet, & tota in typis. Aves, te r, scire quibus machinis tamessi. cacia verba pro dogmate orthodoxo. in sua pa
res conentur adducere heter Oxi.Praecavens J annes ne Veibum crederetur Deus natura, inquit
Socinus, subiungit,inm Qxm eare Dir, hoc est merus Ee humilis homo. Verum si illam opini
nem de Verbo amotam volebat Ioannes, eur ambiguitate orationis illam prius ingerebat Cur perinde ac de Baptista non dixit suisse hominem destinatum a Deo hominibus te formandis λ Si ex homine Deus factus erat , eur prius Deum exhiabuit , deinde fictiim hominem l Cur dum hominem esse deelarabat, adhibuit genus sermonis quo poterat signifieari, hune quem dixerat Deum, deinde factum fuisse hominem ι nam in os , nullo Sociniano dissilente sonat idem ae fuit de frictum es 3 ita ut ex cireum stantiis loci interpretandum sit. Ibi quidem malunt dicere, M H ,-n ears fuit, quam Et Hrbum earo factam est,
Sed clim ambigua sit illa locutio , an ambἐ-guitate putabat Ioannes ambiguitatem tolli posse δ Volans diore Verbum fuisse natura hominem, utitur voce quae significare potest eum iactum hominem ι di clam dicit eum factum
pavit sed .ν eras, quae ex se nou dicit, Iactuas Detis, nisi sumpta in alieno sensu. Omnia praepostera sunt in Joanne, sim p tilis Socinus nomo sitit praeposterus, dc promtas ineptus , nam quid ineptum magis quiuncogitare Ioannem idi docere Christianos , ne altiora sentiane de Chfisto , nec putem natu in Deum, dum de illo loquitur , ut de Deo praesente. Et tribuit quae Prophetae & Israeli in omnes dicebam de Deo, quoties majest iis suae praesentiam tessabatur Iigni visibilibra.
Non vacat exagitare omnes Socini ineptias. Si Iesus non extabat antequam nasceretur ex M .ria matre ι iv homo tantum natus est , quid opus erat addere habitasse in nobis p ubi M. bitaret homo quam inter homines λ Si, inquam Iesus ea sola ratione Verbum est Dei . quia me illum nos compellavit Deus, cur nomine abstinens quod Christi substantiam denotaret, usiitpavit quod indieabat rem ei accidentem, numirum dignitatem. Seriptor, qui Socinianus inset simul & sanus, si id fieri posset, simplieuter sttipsisset r Iesiis earo sitit. Demenda objectio ista est quorumdam Smiani discipulorum, frustra subjunctum a Ioa ne Hisbωm ea em finiam, si significatust vo letae illum qui natura Deus esset, iactum h minem , clim jam dixint i Ilum in pronia v min. Etenim illa orationis part a notabat quidem illum qui erat in principio apud P.
trem , venisse in mundum ι sed missum quo venerat, non expclinia Evangelista nisi citin diacit, in V ν-- a se factum est a scilicet venisse
Ineptus magis est Schlitinpius dum interpi tans quid sit, habita viis in nobis, dicit Ioannem usim fuisse verbo erilia σιν, quod proprie habiatationem in tabernaculo significat quae desultatoria est , & peregrinabunda ι ut exprimeret Verbi perpetuam cum suis discipulis ex uno loco in alium peregrinationem. Huse interpretationas congrua locutus esset Evangelista, non sub cisset, Ea vidimus gloriam eius ι sed potius opis probria eius. s. Ioannas tostimonium prehibet de sese , Hamat diems: His reas quem dixi: qui is me ve-
Μνns es, ante me factus est : quia 'πι- ma e M.
Quasi dicat Evange' ista , ille mi testimonium perhibuit, eramurior, Verbum est caro factum. Clamabat, inquam, praecursor de illo qui carosia us est: hic erat quem venturum dixi i nequeeni in paucis diebus ante baptismum Christi cim
per i Baptista munus suum exercere , ut diximus inestronologicis; ideo ante plures menses, Meiliam ante spatium annuum praecurrem Christo,
122쪽
. Ni equam ἰlleiavenraret, signiscaveratai ventum vvs. Et ideo ubi vidit eum ad se venientem, dixit suae Euan lista subjicit verso trigesimo laquenti: Hie est δε qua dixi: post me venis inr' ωἰm,rema factisses a quae Evangelista nunc o eupat , ut significet eum virum cui praeeursor te. stimonium perhibuit , ipsam esse Dei Verbum. Illud, se te me factus est, μαreddi potest, anis me genitns egi , vel oraeserme a vel amae mefuis i ita intelligi potest de oti xitate temporis; Iesus enim quarenus Uerbum Dei ab aeterno est, vel prioritate dignitatis ι qωia
firmantur , scilicet verE Iesum praestantiorem sitisse, ut apud Matthaeum dieit idem praecurser, νεῖ intemps meumrea rurest, fortiremes. Ottus Joannis sex menses praecessit ortum I u ea Μaria. Dicunt ergo Sociniani lesam pr. extitisse Ioanni in decreto Dei. Verum de tune temporiis quo praecursor loquebatur, & Christus illi praes Uat , ideo decuisset eum direre non
mur me rear, sed in praesenti, prior me est. Pta terea illud o --δε ι--, juxta vulgatum, te mafactus est, rectius sera n redderetur, an ista me sis. Duinis. respondet Hebraeo 'a iapeiae, quod prioritatem temp significat, non praecellentem dignitatem, ut videre est in versone Graeca. Jud. cap. a. 9. 23. Reg. op. I. P. i a. Gen. cap. 8. 9. am ubi occurris vox Gram
iω Et de ptinitudine erus non omnes aerapimus Osrasiam pragratia. verba illa sunt Evangelia fiat, quamquam nonnulli ho tribuant praeeu sori . omnia bona veniunt , sapientia. Meneνωπι omnia bona pariter enmitia. Idipia de se adstruit apientia r meismsent divisiae, odia snp- . De ipsa plenitudine Christi supereffluunt ad nos na . Gnostici inter res divinas apnoscebant rex, με ι, plenit .dinem, quam dicebant esse spatium aliquod si pereaeleste. Verum usum hus uste v cis is, a, nos docet Ioannes, graliam pro gratia, Moo ἀντὶ χαρο- dichiam pueo, promi id eli grariam super gotiam , neminpe grainam cumulatam, sicut apud Sirachidem, cap., st. t s. dicitur gratia D rgNGiam, χἀ-- ἰή χ-- ι -M.er sincta O pudoriua , hoc est gra a gratissima. Caiisam adiungit Ioannes indicans long tustum Moysi praestare . i . Vuia Lx per Mo semdata .st, Moysis sciliret ministerio, grasia, O visi a per usumfacta est , Deus per manus Mor. s, dedi et legem figuris te typis significantem quae essent eoaserenda a Christo ι qui ideo ipse vetitas
est tertim, sive res ipsa euius to Morsis erat thpus. De veteri Testamento, inquit Theophyl ct iis, di itur, datum est per Moysem t minister enim Ae subditus il le erat. De novo autem T stamento non dixit Evangelista, datum est, sed factum est ι ut ostendat a Domino nostro Iesu Christo. vel ut Domino non servo , factam Sc ad
finem peractam gratiam Ec veritatem. it. Deum nemo viditωnquam: unigemtus μι ι, quΙs in finis patris, ipse ena reaint. Qua tum hoe tuum' angelium distaret ab haeretic rum commentis ostendit Joannes . Neque enimalia proponit, quam quae sibi patefecisset ipsa sapientia, quae in sinu patris est,nempe apud Deum est, ducta metaphora 1 conviviis, in quibus, quiseeundus est, recubat in sinu prioris. Moyses qui indem dieit ut si te ad netem eum Deo locutum esse, cap. ιι. Exodi, sed eum ille dixisset r stono mihi faelem tuam tir sctam te, respondit
via it me ιοm. in υλet. Ludit auixin lectores suos Evangelista, si nobis non illudere conetur Socinusι verba enim ejus eum sensum praeferiant, a se ea referri, quae enarraverit filius Dei visa se
nota, seut ipse de operibus Christi dieit Ep. i.
verborum Ioannis est, neminem ante fistum novisse tam gratiosam mentem Dei futuram in Evangelio, quam cum Christus ut .mo dilectitasimus ac familiaris amicus, revelavit suis Eva sesistis. Quid hoc est , nisi rim afferre Evangelis Satius suisset Socino erroris aceusare Euan gelistam; D m se verba ejus eortiorquere ne videatve sibi a m siti. Omnes seteris sedetis paginae adve seatur hiatem violenta interri
tationi, ubique propositum Dei de gratiis iti Evangelio largiendis declarantes a noverant '. inquam, propneta ratiotim mentem Dei; sed nemo novit Sum ratremnisi Filim, de cui v luerit filius uvesare, in ipse Dominus diei emi sententiae sensus ne telis stapertus est, quaado eonstat Iesam veis a Deo Patre genitum, suve verE Deum esse. Nam ut Apostoliis ditit. r. Corint. cap. 2. v. at . Qis enIm MNIn.-ρis q. sane homnia, Qui νιν.sb. itiis q.In im H Ita O qua mi Fna, .ruas ranaet is aes virisus DG. Pariter enim direre possumus nisi verbum Dei, sapientia ac ratio eius s ut metith dixeriet
123쪽
Ioannes zactaria fuit ille Angelus qui paraturus erat viam Domni . Quae fuerit rita eius, oe quo tempore coeperie 'i ministerium suum implere. ιL U C A S, Cap. 3. sta I-
philippo.. Λ Nno autem quintodecimo imperii Tiberii Osaris, procurante si A. tio Pilato Iudaeam, Tetrarcha autem Galilaeae Herode, Phili autem fratre ejus Tetrarcha Itura , dc Trachonitidis regionis. At I 0 GAbilinae Tetrarcha.
α' it Sub principibus laeerdotum Anna de Caipha r factum est verbum Domini super Ioannem Zachariae filium, in deserto HARMONIA. 3 Me. Initium Eumgelii I
a In diebus autem illis venit Ioauum Baptista,
. Φ m. In diebus autem illis venit Ioannes Baptista L in mnem regionem Jordanis, Mnr praedicans ML in deserto Iu- ae 3-.L baptismu poenitetiae ''
in remissionem peccatorum. 3 m. Et dicens e Poenitentiam agite r appropinquavit
L U C A 1.3 Et venita Et dicens: Pan,
tentiam agite: appro pinquavit enim rein Minn taxiorum.
MARC. Cap. 1.r Initium Frange.
a Sisurseri tum die. enfra . . Fuit Ioanne, tu in omnem regionem deserto bapti m. Iordanis. ct praedicatu praediram .i tismum --em baptismum poeni en.
tiae in remit si irent tiae in remulionem Pea Peccatorum. cat .rum . . Et egredis,Mur
Ium meum ane. ciem tuam qui Praeparabit viam tuam ante te.
tectas facite semitas ejus. ιο se ins e M.
8. L omnis vallis implebitur e & omnis mons, de collis humiliabitur et & erunt prava in directa , de aspera in vias . . , plan es Et videbit omnis caro sa- lutate Dei.
autem ejus erat locustae dcant Me edebat. silvestre.
t omisit vallis ima plebitur i et oui mons, oc collia huini. diabitur i di erunt Pra va iii directa, re asp. ra in vias Plana .a Et videbit caro salutare Dei.
124쪽
r. Nuo aui.mqainodisima impavit T isummat remoto Imaro C enius, sub quod LA HUi casaris, praea nee Pontio Pi.lscripta est Iudaea post Archelaum ejectum. An Dra Iudaeam, Tetrarcha a. rem Gali ae μνode,lnus ille non alter videtur ab Anna Lucae. AEtasPhiopseMrHm fratre eius Tetrarcha Duraeae, Olconvenit I socer enim fuit Caiphae. Vetum eum Trachonisid ιν gionis in finia AbinnaeTe rar-lplerique essent summi s erdotes exauctorati , cha. Lueas , more prophetarum, describit tem-lcur Annas potius quam quicumque alius tecensis pus quo Evangelium primitin coepit promulgarillus est ab Evangelista a. Certum , id nominatis omnibus, qui tum ullam terrae pri test principes sacerdotum dictos, qui viginti quamissae, sue Israelis partem suo,aut alieno nomi-ltuor sarerdotalibus familiis praeerant, ita multi ne obtinebant. Natus erat Dominus sub Imper terant viri principes inter sacerdotes . Tum Iose-eore Atiniisto s a cuius morte ad tempus quodlphus, tum Evangelistae nominant plurimos saret- Evangeli lia describit,Tiberius imperaverat quin-ldotum principes. Cur vero ex pluribus principia ei m annos. Post deturbatum regno Iudaeae bus sacerdotum unus Anna nominetur t s. sunt Archelaum magni Herodis filium haec regiolqui conjiciant Annam sitisse Sagari, hoc est antia Retat in provinciam Romanam redacta . Scili-lstitem dc vicarium Caiphae. Apud Ieremiam, e. ret non amplius suis iuris erat, sed facta sub alie- s a. p. a . nominatur Saraia sacerdos primatius, no prinei patu regebatur 1 procuratore Imper idi Stephanias sacerdos secundus. Etenim quando totis. Pilatus ergo tunc procurabat Iudaeam,lPontifex labem aliquam contraxerat, necesse eis nempe res Tiberii Caesaris agebat in Iudaea , intrat, ut aliquis obiret vices eius, sed non videtur Graeco sonte est Quoi Γον- uomere Πιλ ., quod hujus aut illitis munus suisse diuturnum. Narrat interpres vulgatus ibi reddit rocuratus Pontio Iosephus quomodo in die Expiationis per uni-Paaio;alibi vero ἐγέμπια interpretatur rasidis leum diem Iosephus Etlemi filius electus sit, qui Late patet illa vox ι reaeraliter enim significatlpro Matthia munus summi sacerdotis obitet. mincipem, ducem, gubematorem. Proptere. ,IVolunt alii Annam fuisse Hasbi, sive principem orsan I atinus interpres legit in e iee suo et M . . synedrii magni, quem non inferiorem iaciunt uersicine, νοeωrame, quod legitur in Alexan-lsummo sacerdoti ι unde Et praepositus est a Lucadtino. Clim autem terra Israes non solis limiti-lCaiphae , nee ista conjemira placet omnibus ιbus Iudaeae contineretur, recenset Lucas caeterosiquia hujus nominis nullus invenitur princeps Sy- principes, quibus hi inis terrae partes tune subla-inediit. s. Denique sunt qui coniiciant rebus Iucebant, antea omnes iii irae magno Herodi. et-ldaicis perturbatis, atque confusis duos simul fuit enim regnum ejus divisum fuerat in filios. Gali lia summos Pomifices. Ita dignitate pontificalilaeae Tetrarcha factus fuerat Herodes Antipas, Anna&Caiphas simul iusignes ossicio fungeba Philippus Ilutaeae, di Traehonitidis, quae regio tur alternis unde Ioannes Evangelista notat Caia ad radices montis I ibani est, ubi Caesarata quaeipham fuisse pontificem anni illius quo Christus
dicitur Philippi, non longe aberat Atallina , ubi imortuus est, nimirum alternis vicibus saera mu- urbs Abile. Hujus regionis Tetrarchxa erat pe-ini obibant. Denique etiam si Annas non essetnes i. y laniani qbscuri nominis virum . De hiscelPontifex, eam auctoritatem potuerat consecutus Tettata hiis diligentius distetimus in descripti tesse, ut omnia nutu rius gererem1riSic licet Io
ne Iudaeae. cimus filius Iesu lutum iis Pontifex esset, Esdras,2 a. S., ρνIne'Itis saeretiatim Anna O iue loquit te losephuΝlitat i. Antiq. c. s. dicebaturca'ha a factum est Hrbiam Dominι super I i. rat ἰua e - λαου, primus Deerdos popaeli. L annem Zacharia silirum in deseris. Quamquam et or di Iudieet quid sit illi statuendum . nib alieno erineipatu ficta Ilidaea, suis tamen Tune factum est verbum Domin/ I re utebatur legibus, potissimum in iis quae spect inem Zachariae fili m an dεθνta. hoc est Ioan-bant religionem, cujus omne ministerium eratines Domino iubente munus suum praecurso penes sacerdotes , quorum summus non ergoiris inivit , sic lo uuntur scrip rutae r Factum praetermittendus. Tune ut discimus 1 Iosepho,test veνbum DominI ad , sive super Ieremiam , Josephus qui cognominabatur Caiphas , sum-lid est spiritus movir Ieremiam ut noetet proismus sacerdos eonstitutus suerati proeul dubio phetam. Verbum autem factum est super Ioa Caiphas I ucae . vertim hic Evangelista noninem in deserto, id est, ut quidam volunt, inlinum , sed duos summos Pontifices nominatipago non incolis frequentiι quasi in deserto de- Annam de Caipham ι duos tamen non unge-lgere nihil aliud sit, quam vitam ruri agere extrabant Iudaei in sommos Pontifices , iiste duosiurbes. Verum etiamsi numen Hebraeum M' simul praefuisse alibi legimus. Quomodo ergoimidabar, quin desertum deerimus redditur, ae- Annas appellati potuit princeps sacerdotum /lcipi possit quandoque propago, certum est ibi . Alii di eunt non eos solos dictos principestia ινιυνγι sumendum pro solitudine , sive pro i sacerdotum , qui summo sacerdotio iungere leo hinhabili. Isaias enim qui Ioannem im xnr, sed de qui eo olim defuncti postea dest lens, ditebat, vox elamantia in riserto, intelli-ruti erant, de exauctorati. Iosephus autem im aetat lorum vere desertum . ut de ipse D ter summos sacerdotes recenset Ananum, quemimimis elim de Ioanne loquebaturr quid exiistio
125쪽
ta disertum Φ arm dinem vento uisata haec conveniunt imo verE deserto. Joannes ut vestitu , ita habitationis loco reserebat Eliam qui desertum petiit & in eo vixit. 4. Reg. cap. I s. 3. ' t. Me. Initium Ευangelii JUis christi Filii DN. Non est titulus libit, scuti nonnulli opinati sunt. Marcus repetit initium Eva gelii a praedicatione Ioannis Praecursoris, st tim ac iesus natus est , Angeli sam quidem Evangelium, sive bonum nuntium nati servatoris δederant pastoribus, sed Evangelium regni caelorum non promulgatum censetur, nilicum praecursor coepit illud patam praedicare . Tune initium Evangelii Jesu Christi, sive nuntium propalatum est de Iesu Christo, nempe
eum esse raraidiu expectatum Messiam. i. Mi. in diebus autem illis υonit Lipti; a L in omnem regionam Iordanis praedicans Mi. in Osisto ud i delerium Itidaeae vicinum etai Jordani , Me. L baptiImum poenitentiae in remisonem peceatorum. His ergo te ii poribus climversaretur Joannes in deserto, ubi latitans hacte. nus vixerat, coepit praedicare, di hortati Judaeos, ut resipiscenies a peccatis pararent se Mei Isae ex cipiendo. Matthaeus eo in loeo, quod Mali ita vangelistae faciunt, continua narratione conjungit res longo temporis intervallo dissitas, praedicationein Joannis eum reversione pueri Iesu ab AEgypto. In Lebωι autem icur, inquit. Non intelligendi ergo dies reversionis ab AEgypto; sed modus est loquendi indefinitus. Venit itaque Ioannes ad ripas Iordanis proximas deserto ira dicans baptismum poenitentiae , scilicet hortans Iudaeos , ut poenitentes abluerent se sordibus
peccatorum, ne ob illa suceenseret eis Domianus , cum adventasset ι quemadmodum cum Deus descendit in Montem Sinai daturus veterem legem Israelitis , illi moniti a Moyse sanctuli eati sunt, laverunt vestimenta sua, bc suis ux xibus non appropinquaverunt. Exia. cap. s Diximus in chronologicis praeeursorem nactuin esse occasionem dierum, quibus solemne jejunium agerent Iudaei. Tempus ergra 'nitentiae indicendae aptum praedieabat eo in loco, quo Iordanes transibatur ab iis qui ex transi,ordanica regione Ierosolymam confluebant , vel inde revertebantur , ut infra adstruemus claro Ioannis Evangelistae testimonio. Quapropter licet in deserto loco esset praecursor, o currebat multis Iud is per quos sama eius hue illue disseminata est ι quaptopter plurimi statim concurrebant ad baptismum elus ι qui baptismus non remittebat peccata , sed illo admonebantur Iudaei ut baptizati id est .blutis corporis sordibus, pariter sordes mentis purgarent ad obtinendam remissionem peccatorum , ut adventus Domini non illis esset infaustus.1 a. Mi. ditana t Panἰtentiam agite o a' propinquavis enim regnum ealorum. Resipiscit mentem mutate . appropinquavit enim tegnumeHorum ι nimirum proximum est tempus sti, a quo adveniente constituendmn regnum cae teste, cultu Dei restaurato, se dies Melsae adipellabantur regnum Dei, vel caelorum. Dicunt autem Evange listae regnum eati m non eaeli quia hebraietant. caelum dicitur ab HebraeisIth ma/m plurale nomen. Veterem legem accepi uri Iudaei iussi sunt vectimenta lavare, ut diximus snovam accepturi jubentur animas porgare. 6 ' a. Me. Stetit scriptum es in Is a prooheta e
Ecee ergo mitto Angeiam meism, quae ver sunt
Malachiae; cap. i. . t. ideo probanda magis videtur lectio soniis, insonteis ποῦς - ρούσας in mophetis. Testimoni uiri et in Marcu, pariter subiungit ex Isaia. Syriis& Arabs terarum cum vulgato in Isaia ρνεpheta, nos autem , inquid Hieronymus, nomen Isaiae putamus additum scriptorum vitio , quod & in aliis locis probare possiimus a aut certe de diversis testim i iis scripturarum unum eorpus effectum. Rem
expendamus. Ecce ego mitto Angelum 1-um a
te facie tuam, qMi liqviam suam anta e . Intereaet demonst rate omnes de Christo veniaturo prophetias in Iesu Narareno completas fuisse. Vaticinium celebre erat Malachiae μIsaiae mittendum a Deo quI pararet vias Chtiasti; ideo Ioannem Zachatiae filium fuisse hune praemittend. im Angelum , Evangelistae deel rant, ut testimonio quod perhibuerat, 'nst ret Iesum vere suisse Christum Dei. Verbis auiatem illis , Mea ego mitis Angelum meum, o praeparisit viam ante faelem meam. Malaehias Deum summum Ioquentem inducit. Cum igitur Joannes praeparaverit vias Christi, Christus ipse reia summus Deus est qui Ioannem miserit ante sariem suam. Quae sequuntur in Malachia, Christum certo respiciunt & erobant summum
asse Deum s neque enim alterius quam summi Dei Templum Hierosolimytanum erat. Et si tim veniet ad Templtim suum dominator quem vos quaritis, or Angelus Testamenti quem υοι υa tιs. Terribilem adventum Messiae significat Mala chias: O quis pu/νis euitare diem adυentus eius
Esquis stabit ad videndum eum λ Ipse enim quasi ignis eonflans, se quasi boba sellonum . Meriis
to ergo admonebat Iudaeos praecur et, ut 'nitentiam aurem, quoniam appropinquaret L
gnum caelorum, id est Christus. ' s. ML Hie est enim qui di sua V per Isaiam
prophetam ditantam 1 Mi. L mox elamantis in de ferro e parate viam Domini , rectas facite semitas eius. Haec sunt Isaiae , eap. U. e. I. ideo Matthaeus Sc Lueas non alium nominant prophetam sverba autem ejus allegant iuxta vellionem Graecam. In sente, parara viam Iinova summi Dei rasas mite in fisitudinesemitas mi nagri. Ergo Christus Deus noster. Ille autem sermo Isaiae proximE spectabat libetationem Babylonicae serinvitutis, quae typus erat illius, qua sub peccato
Iudaei degenter liberiadi erant per Christum .
126쪽
LigER II. CAP. II. ystones in riserto praeditan s. 8
sed iret Ioannes ille erat de quo Haias dixerat t vox eumans, vel vox aikujus clamantis md fora andietur, qui sungetur viri munitoris ocficio, qui praemittitur ad vias parandas. Ue ba illa rebus per typum significatis magis eo gruunt, quam ipsi typo . Nam in deserto I annes praedicavit vere adventurum Dominum devese paravit semitas Dei ι elim ille qui liberationem Babylonicae servitutis proximam nuntiavetat , parasset tantum vias coram coetu Dei, ut Chaldaei paraphrastae interpretantur Isaiam . 1 s. L. Ommis vallis implebitur a omnes mons, O cinis humiliabitur, o retine praυa in virecta, et ius planas. Sie Isaias describit munitoris ossicium satagentis in adventu principis , ut itineri ejus nullum impedimentum obstet, ut impleantur loca depres It ra, laveae, lacunae, valles s complanent ut exstantia, qub planum sit iters di obliqua , sive
curva viarum fiant recta, ec viae asperae, se licosae, petricosae sint planae, quo in typo quidem signi Mat Isaias Deum, per potentiam amoturam omnia impedimenta, dc populo suo
sic paraturum viam, qua E Babylone in Judaeam libet a servitute hostili redeat. Mystach verbe eclarat animos hominum praeparandos ut o sequantur regi Messiae, antequam veniat ad liaberandum populum Iudaicum. s s. Ea videbis omnis rara salutare Dei . Lucas contrahit verba illa Isaiae . Ea revelabisurgi ria Domini, videbit omnis eam, paeriter quod εν Domini locutam-. In versione Grsca, Et via dabis omnis earo, id est omnis homo, salutare Dei, - έν- , iὸ est salutem , quia Dominisι ι eutus est. Hoc non contigisset ex vaticinio et
phete , nisi telas.veth sit Deus, cujus divinitas sub carnis nube latebat I ideo , quod iam premonitum est, cum in terris natus est , ve- σε revelata est gloria Dei, id est apparuit Deus. Sie de Deo .loquebantur, quoties se praese tem testaretur ι Apparuit gloria Dia , id est Deus apparuit. Quando Venit Jesus, tune ominis homo vidit, quo 1 os Domini loeutum suerat a Christum enim spectabant omnia , quae in Moyse de Prophetis seripta sunν. io ' Mi. Ipsa antem Ioannes habebar stimentiam de pilis eameornm, e r unam munciam circa lumbos suos r esca autem eiuν erat
neusta O met o estra. yliam Ioanni, pauris describunt Evangelistae , ut quant lim fide ignos esset, ostenderenti quippe qui virendi
genere austero antiquos prophetas referret. Haberit vestituenturia, de pilis camelcuum, pellam came si pio vestimento , ut putant qui I annem exuvio cameli onerant : Potior est eorum sententia , qui illum induunt panno e rudi Libus pilis cameli, qualis est siceusqiii in Apocalypii, cap. o. i a. dicitur cilicinus te ινον, hoc est piissuas quale cilicium factum γλἀ προχων κα .
ctu mos erat vestiri. Naetaraei & Prophetae hirista toga, sive cilicio similiter induebantur, climad poenitentiam populum vocarent. Elias 4. g. eae . 9. 1. appellatur vir puUAs, qui xona pelli rea cinctus esset, quem ergo Ioannes perfecta imagine referret, habebat enim, Et x-- pellisaam Hrea laembos μοι, nimi tum saccus ejus qui laxior erat, neque multa arte corpori ejus adaptatum fuerat, zona pellicea ubstringebatur ne difflueret. Victus conveniebat vestimento. Ura autem eius Ioeusta, axeme . hane vocem Graecam alii accipiunt ero arborum, vel herbarum summit tibus ι alii pro herbae genere. Strabo de Brachmanis seribit eos vitam in sylvis alii isse, s lia de tactus agrestes comedentes. Plurimi v lunt has locustas nee herbas, nee herbarum sum mitates suisse, sed veras locustas ι neque enim omne locustarum, quae animalia sunt, genus Iudaeis interdicebatur, ut videre est in Levitico, cap. I r. s . a 2. Talmud istae distinguunt inter I custas, alias mundas , alias immundas. Orienta libus, εc Lybiae populis, inquit B. Hieronymus, lib. a. cap. 6. in Iovi n. quia per desertum de ero mi vastitatem locustarum nubes reperiuntur, t eustis vesci motis est. Bochartus, lib. 4. de antis malibus sacris, cap. 7. rem multis testimoniis confirmat. Omnium instat sint illa verba Plinii, lib. 6. cap. so. pars quaedam AEthiopum locustis tantiam vivii, fumo de sale sitatis in annua aliis menta. Itaque quod locustas edebat Ioannes, novum non fuit, nec inauditum ι sed hoe in illosuit singulate , quod non nisi parabili εc vili cibo
uteretur, locustis sortε oblatis Ec melle agrestia quod alii habent pro νore conereto qui ex arboribus defluit, nota dissimilis inannae vocatur mel aereum , apes autem mel etiam conficiunt in nudo solo, vel in cavis arborum , vel in fillutis rupium; quod in scriptura appellatur mel e ρνι ι unde I. Reg. cap. 34. v. 2, populus veniens iasylvam dicitur reperi e mel in agri supersicie. Hue tendit descriptio Joannis eum usum fuisse vili de parabili et bo, de quo timendi non erat i
cus ne communis esset, id est contaminatus. Ita exhibetue in persimis .maaraeus , qui abstineret omni te chra posset pollui. Non alienum erit
ab hoc loco id quod scribit Iosephus in libro de
vita sua, de quodam Bano, quem in deserto via ventem sectatus fiserat. -- amdi sem, inquit, quemdam ramis in fialaadina vivere , amictis sibi para-m ex κἀ-bM, O θ-ιe provenien ribus a timentis titentem, crebrisque nocte ae diala υareis fruitas ad eastitatem tuendam, evi eius institutαm imitari: exasTAne M Uisa conruborniorrons annis , post Mam eoampisis fatis potitus sum, .n.-Mm redia. Viri et doctrina de viris tute praestantes quandoque solebant de Ieria printere , quo puriores viverent ι nee ideo tinnira
fama sua plures in ipsa deserta adducebait ad se discipulos.
127쪽
Oinnis Ierosolyma ct Omnis Iudaea Meunt ad Ioannem p ut at re bapti rei tur : eonfiteretur peccata sua ; ipse vero . qui ue monitis instruit, HARMONIA. i. Me. Π Τ egrediebatur ad eum omnis Iudaeae regio, de Ieros
Umitae universi, Mn & omnis regio circa Iordanem ret. Et baptirabantur ab eo in Iodidanem, ML confitentes peccata tua.
MATTH. mp. I. ν. - αν. Tune exibat ad eum Ierosolyma , munu Iudae s& Gmnis regio circa Io danem δε Et hamisabantur abe in Iordane, confitentes Pec. cara sua. M A R C. Cap. 1.
ptismum suum dixit eis r Progenies vi- ποῦ
Derarum. Quis demonstravit m L Vin demonstravit vobis fugera tura ira
si sugere tu ventura ira aventura ira
a Mρ Facite ergo stuctum dignum 1 Fac ergo ructum d . 1 Facite ergo Buctus
enum poeniteatis. mos Psentientiae α
tens est Deus de lapidibus 1stis sulcitare senare sillas Abralis . hae. filios Abrahae. --
6 Iam enim securis ad radicem arbin rite risorum posita est.
nun posita est. Omnis ergo arbor, Mn est. omma ero arbor, omnis ergo
qine non tacit Mn L Fructum o ums ς' , inei desue, & in D eneidetur , α ignem cidetur, & in ignem mittetur. siem mittetur. minetur
et to Et interrogabant eum turbae, dicentes et ' id ergo tamemus' g ra Respondens autem dicebat illis r ' Quh habet duas tunicas, det
de dise ad i hetb. Nihil amplius, quam quod constitutuminI4 Interrogabant autem eum Ec milites, dicentes r rid Miem di nos Et ait illis: Neminem concutiatis , neque calumniam facinus et occontenti estote st-ndiis vestris.
128쪽
vox ejus personiterat . χ' 6. ει ba rigabantur ab eo in Iordane, consitentes peccata sua . Nimirum toto eorpore in aquἰs Iordanis immersos ablue. bat Ioannes, ore confitentes peccata sua quorum eonscii erant, non sollim in genere, sed specialiter, ut intelligere est ex verbo Graeco quod usurpatur in actis, cap. I s. P. 11. de Christianis qui eonscios se agnosce-hant horum malorum actuum quos damnaverat
Pauliis. Multique exedantium vis ebant eo tentes edi annuntiantes , ego e , actres
μοι. Similia faciebant illi Iudaei qui adibant I annem o actus suos id est prave facta confitebantur . Sed unde se aquis tingendos praebebant f dc quod illud erat Baptistae munus, di unde tantus
ud Baptistam eoncursus, cum peceatorum consessione quaerere decet . Hebraeis, praeeipiebat lex , ut nullum pium de Sanctum opus a gerederentur nisi baptizati, sive abluti a sordidus suis. Proselytum id est advenam non admittebam in consortium religionis.quem non prilis abluissent, ut ex hoc baptismo , seu lavacro disceret, omnes sordes ab animo abstergendas, Et iam necesse erat ut a pereatis resipisceret, di profiteretur novam
Vitam, novos promitteret mores. Ista autem
professio 8e sponsio fiebat sub manu ejus qui Metizabat, semper dignior baptizato. Denisceritibus infra iterum arem a quos legere est intractatu Maimonidis deprciselyto. Cum igitur Ioannes magnam sui opinionem excitasset , dcconciliavisset sibi fidem vitae suae austeritate ι qui eum praedicantem audiebant, sive ab eo discerum instare regnum eaelorum, ut huic regno apti fierent, suo manu ejus tam abantur, &spondebant novos inores. sine orati autem conissessione merata haud piari posse certh tenebant Iudaei, ut astruit Maimonides in tractatu Thenchubbah, sive de poenitentia, eap. I. praee ta letis inquit,sive prae ιιυa ,siis prohibitiυa, lutenm que νυ 2reses stieris, με erran 3, sive praesumen , cum paenitentiam πιι, ae a peccato suo in Perrhur, confessionem edere tenornr . micumquaabiarionem propreeato a tristeris, vel ex ignorantia eommim, vos ex praesiamptione, eviarum ter Marionem non habet leuarum, Usue tam oralem dat eonfessionem. Videte est in sacrificiis pro pec- to , enm qui offerebat victimam , huic manus
imposuisse , simul de eonfessum peccata sita , di in speeie illud, in cujus piaculum hostiam taedebat. Adibant em pii Iudit Ioannem, ut ab eo baptiastati, prosterentur novum vitet genus dignum
α visis fugis. 4 sensura ira 3 Noverat Ioanne quos elum eonsiliam ad se adduceret, quosve rein 1irio ficta. Iattos eiebat animos Pharistorum l& sadduc tum , qui ideo eum tantum couve-l
fluat, ne motuu dissimilitudine essenderent l
populos, hoς ergo pio meritis excipἰt. τOc. progeniem viperarum . Hoc ad omnes t urbas dictum narrat Lueasi solis autem convenit I haliseis & sadduesis, quos ergo turbarum nomine Evangelista complectitur. Sepe sepilis de Phatissis de Saddumis mentio fiet in Evangelio. Hieantem paucis Acam, hereses, sive sectas inter I
hos ortas esse eirea Ma habeorum tempora ,
quando florentibus Scribis se viri literati appellabantur, quorum collegium sertur exordium
sumpsisse ab Esdra) alii Scribatum hane, alii alteram opinionem sectati sunt, Fc sic divisi in sectas, hique Pharisei, hi Sadd. iesi suete dicti. Vade
primi nomen aeeenerint,non convenit inter per istos, sunt qui illua derivent a verbo e B parar, hoc est Intem-νHi, quasi homines huiusce se-cts, qui in interpretanὸa lege petitiores videre tui, Psiarissi dicti sint. Legis interpretes II bro sita lingua voeant ponsthim, sive per chim. De Phariseis seribens Iosephus, lib. t. debe Ilo. cap. 4. dieit eos reliquis ludeis sanctilis vixisse, dc legem interpretatos aeeuratius. Alii sie dicto volunt ab eodem verbo emd ea significatione, qua significat separare, diυisere. Etenim promptio viis instituto separabantur 1 plebe. Pri . ter preeepta legis, alia multa observa ne i ide ovidebantur sanctiores; quippe ita addicti legi
observandi, ut etiam que non pisciperet,iacerentne deessent alicui prseepto. Oppositi erant Pharissis sadducri. Aspernabantur Patrum traditi nes, quarum tenaces erant Pharisii, negabant te surrectionem, nullum esse spiritum credebant, nulla prstitia bonis speranda post mortem, nec supplicia malis timenda. Ita spe mercedis temporanes legibus Mosa is patebant aut potius cultum hune inlim Deo dignum reputantes, qui exhiberetur illi spe cujus iraque prsinii, laic iecta nomen habuit a quodam Sadoc. Pharissos ergo de Sadduceos qui bonamente non veniebant ad baptismum, suo nomine Ioannes appellavit i progeniem vipera m , id est malorum patium malos filἱ . Forsan alis ludebat ad serpentem Geneseos, hoc est ad di bolum, eujus se ostendebant filios, dum eius
regnum statuebam adversus Deum . eodem sensu, quo ditabat ad eos Iesus, vos ex patre diabolo Uιs. Aut eos dicit pro 'enies viperarum propter dentes malἰgnos ι sive propter I thiseras criminationes. sola demonstravis v
bis, id est vos submonii it fugere a ventura ira, - ρ ρει me . γ.t , a sutura, sive ita ini- ne mi ita, nempe Christi ad vos illicis advenia isti , tum M Romanorum , per quos Ierusa lem delebitur. 3. . In Facisae Is Auctum Ggnum taenitentia. Hos tamen Pharissos de Sadduepos nortatur Baptista ut iaciant fructum dignum poenitentie, sive ut Grs se ex habet Iri,uus denaa. Ibi ga
nitivus casus pro ablativo, panilesia propanitentia, sic interpres La laus inpiiis grecietat δ
129쪽
Latinὲ enim dumis iungitin eum ablativo ς se, niis, inquit praecursor, patientia Dei pertulit in-isi eum genitivo. Dignus fructus 'niten-ssi und sar res 3 nunc autem fructus eis saetentiae ille est, qui eonvenit poenitentiae. Q si di-ldi s aut excidendae. Hisce enim diebus seeuit, eat Ioannes ferte tales fructus poenitentiae, unde posita est ad radicem arborum. Quamdi. spes eonstate possit vos verε resipiscere .s' s. m ne est remedii, stercoratione, aut putatione subiama ita di eoa intra vos a Mi. L pa rem bab ivenitur arborum vitiis. Caeterlim ultimae d: spe. -υι-Leo enim υ D. M potens strationis indicium est, quoties ieeuris admovetueauis, d. iapidibus istis sHetrara filios Abrsia. radici s quod contigit, eum gens Iudaeorum e Filio, reputati diaboli math habebant Pharisaei, cisa esti scilicet illid;ssipati sunt, e Veisi, Hieros
qui se venditabant filios Abrahae , di eo nominetlymis eum Templo. eredebant non posse a Deo repudiari. Abraham, γ' o. L Eς interemabant eum tu a Grent. . inquiunt Judaei in Talmud, sedει iuxta portanaiquid ergo facismus t Similia dieebant Iudaei quosi seni, o non permittitistium imguum Isrιμώ-lPetrus in Actis, cap. 2. ν. 3 . arguebat dam-ram Osrendire ad infernum. Occupat eos pra inasse iniqua morte Jesum. compuncti sanieον- cursor subjiciens, m .H- . id est, ne videami-lde ι o ui erunt ad Petrum , ad reliquos Ap . ni dicere, vel ne putetis vobis hoc esse dicem flaui: quid fecismuι visi friare ρ Nimillim ut dum i sive ne sitis hae opinione haee enim om- avertamus iram Dei. nia significat verbum Graecum Israelitas reiici s ' ii. Respondens autem die.bo illi, quἰ h non posse, & ad vos pertinere re num Christi,ibet duar tunicar, det non habenti 1 O qui hab equali vos soli legitima proles, cui illud debeatur. escas, similiter facio. Breviter respondet consumus enim poteli etiam de Iapidibαι His suscita-llium quaerentibus,in primis exercendam esse chaia
is italis .ADaha , articulus Graecusiritatem, quam paucis verbis, sedesticacibus de-
indieat Abrahae dativi casus esse. Sensus est : εc si scribit. Speciem autem unam charitatis ponit vos, qui secundum carnem estis filii Abrahae re- pro toto genere, id est pro omni ossieto, quo pellat Deus, non ideo Abrahae deficiet heres. constat maximὸ Deum placati juxta illud D Attendenda signifieatio verbi suscitare. Quisnielis, cap. 4. v. 24. ad Nabuchodonosor: pocis mortui statiis ducebat viduam , dicebatur suscia eaxa ua eleemonis redime,o ἰniqvitates tuas miis Ma sevisn staret, cum suscipiebat ex illo con-lsericordiis pauperum e forsitan ignoseos delictia iugio prolem ι illa enim censebatur semen, sive tu/ι. Misericordiae autem hare servatur mensura, res mortui. Reipsa suscitavit Deus semen Α, ut non sibi tui usquisque totum eripiat, sed quod rahae ex lapidibus, clim gentes esseras, occau-lhabet pauperibus, partiatur Uet Neis, id est patintibus similes suffecit in locum Judaeorum, ut es-iticipem faciat. Id unum significate videtiit i sint veri filii Abrahae, heredes promissionum. annes, benignos esse Oportere in pauperes : d Etenim, ut inquit Paulus Romanus scribens , plex enim vestimentum habuisse Petrum colligi-
cap. s. ν. 7. neque qui fune Abraha omneι filii inimus ex loco Actuum , cap. t a. se. 8. sicut de Pa sed In Isaae υοeaitur tibi semen. Id est, non quillum ex a. ep. ad Timoth. cap. 4. . . t s. ut qui
filii earisia, hi Filii Dai, sed qui filii sunt promiFinum habeat, secundum deponere non teneatur. Onia , aestimantων in semine. Nimirum ut Ic o la. Henreum autem O publicani Mahοιλmael non suit haeres Abrahae quamquam de san-ivrmtur, O dixerunt ad illum : Magyne, quid guine ejus, ita nee pertinget haereditas hujus P s aciemuit Publicani publica vectigalia tedime. triarchae ad omnes qui sunt de carne ejus. Ut,lbant, di cogebant i eo nomine infames Iudaeii, inquam, de nomine prioris mariti appellabaturiquod complurium animos opἰnio invasisset soli
proles, quae huic a stat re superstite suscitabatur,tDeo vecti alia deberi, & illicitum esset Ita mise te filii Abrahae te putari p'test laboles illa quam dere principi gentil i, Romano sciliret. i iEcclesia suscepit ex gentibus. Dum haec Joan- Io 13. Ar ille dixis ad eos et nihil ampliui, nes diceret, volunt indicatas rupes vicinas, aut qMan uod constitvrnm est vobis, Deiatis. illos lapides, quos in alveo Jordanis Posuerat I lor τε , id est exigatis. Hanc significationetis sue, eo enita in loco baptietabat ucut Iosue instabet verbum Graecum a quo , ex xetiam promissionis, ita in regnum caelorum de-lctore/. Graeci dicunt, inquit Allellius, Iliai s. dueens. Dici etiam potest allusionem factam at p.. 14. εἰ ε- ξατέ με δε m. ι exegit me pe- Ioanne ad effetum corpus Abrahae in ea aetate cuniam, sed & ipse vulo atus interpres - qua suis it Isaac filium, quod apud Isaiam la--reddidit exactorem. Luc. cap. ia. .ue τι tami comparatur, c s l. 9. I. Attendite adimiliter, cap. 1ς. p. as. Illud δίυ -- ωραξα erram unde exessi estis, O ad eaυamam laci, das ris interpretatur eum usursi utique exetisse fisa praes estis. Aueadiae ad Abrabam patrem tuam. Solent publieorum vectigalium reden ωὐνum. ptorcs extorquere a plebecula, noa quantum o v io. MLς.LIam enἰmseeuris ad radicem adi princ*ps jusserit , sed quantum omnino potabinum p a s romnis reto arbis Mi. μκ non lunt. Multa illicitarum exactionum nomina in ela Mi. L fructum bonum, exta inr σ 3n j-m Veniunt. Honesta plane publieanorum ini/ν--
130쪽
R. Aumstulus, Serm. p. lib. de Verta Dom. Mi enim sollieis. Interrogant, ne aut ignorantes pias exigenda in peeearum ineALint, a resames publicam Gelior Lunctionem . Hie .mtem mod rara praeripit, ut , iniquisas Ioeum non habeat, in eonstitutum hab- vectitia effectum , nunesim dixis, nital/x aris , Ita nihil ampli r exigatis, isnL intelligimus, qωὸd apud Deum non am exactis quam exactio iniqua damnesων ή dieit enim ipse Dominus: reddite quae Dei sunt Deo, er με caesaris Gesari. Igitur quod caesar praeipit, feren m est. qMod imperatis indicit, tMeraridum est, fiam inraurabile, dum illud praeda exacti
conteriti estote si pendiis vestris . Ut publicanis non interdixerat Ioannes publieorum redem.
ptionem,modo non ultra constitutum exigerent 3 nee milites avocat a militia,modo neminem mi cuterent, nempe ne terrore insecto, pecuniam,
aut quid simile eati drquerent 3 neque calumniam sareren s salsis 1ecusationibus, delationibusque circumvenirent. -vel potius vi illata Femque opprimeI ne Vertit ma ἐ-- , cilio tui Evam gelista utitur, reddunt saepius Graeci interpretes verbum Hebraeum quod significat vi aperta praedari, eripere, fraude abalienate, quod familia te est militibus. Η 's, inovam, Ioannes
admonet contentos esse debere εψ-IMe, nempe
cibariis & peeunia quae pro stipendio illis dabath. Milites illi vel Herodi, vel Pluti epo, vel
etiam Romanis militabant . sub his e im etiam Judaei stipendia merebant in praesidiis salva relidone . Docet ergo praecursor neminem 1 regno
mi excludi, cujusve eonditionis sit, modo pi3
vivat . cunctis igitur Veiis, foris liperis pr. feribitur norma vivens. Verba sunt B. Aureumiani ex Sermone modo allegato: omnis ad bene via
vendism provocatur sexus, aetas dignitas. Igitur nemose eae ει publieir actibus, nemo de orem patiane miliciae eon ineratur . Apud omnem
ch sanum . prima honestaris debet esse militia. Ibi Augustinus arguit eos qui peccata sisa cons
Cui isnoti essent Pharisaeorum rei res, mirare tur sane tam duris verbis perstringi ab illo qui benignus erat erga milites & publieanos ι illi enim non carebant vitiis, clam Pharisaei viti ensent religiysi. Nimirum intuebatur eos intromium turpes, pelle decora speciosos. Etenim Pha- tisaer Dei initium promovebant, elim inde ad iu los rediret privata utilitas; verum habebant hostium loeo quotquot non obsequerentu 1 e tum studiis, hos fietis eriminibus terrere, spargo. re in vulgus rumores ambiguos hoverant,& exeriseere simultates dum videbantur servire Deo. piis ergo non aliud hominum genus maris infestum. Pharisaeos utebat Ioannes laudatus a sonisaquem clim non vidissent ad pedes suos subditum disci-ulum, nee sectatus esset eos, adversarium puta-ant, aut saltem dispendio suae , samam ejus crostere, igitur subdola pietate, non deposituti istodes i ni ad baptismum Joannis, sed inquisituri
in vitam ejus ι si serte eriminandi casionem nanciscerenturi neque enim baptismo epis Mispi irati sunt, ut dieit Lucas, cap. p. p. Io.
Dones deciarato Christum non esse, ut existimabatpopulus; sed Christi multum se inferiorem , quamquam ilis ris eum venturus esset. HARMONIA.
t L Ti. Mitimante autem populo, & cogitantibus
omnibus in cordibus suis de Ioanne, ne sorte ipse esset Christus: a Respondit Ioannes, BD.& praedicabat, Me. L dicens L
s praedicabat. dicens aret Em videm lx2pirio vos in aquaist αroenicentiam: qui LUCAS Cap. 1.
in cordibus sitis deIowne, ne solet ipse est et Chrutiis: Respondit Ioan