장음표시 사용
321쪽
antequam ipse caro factus esset, clam aecideram Lex inter caetera morbos minabatur transgress tibvs 3 quae poenarum genera dicuntur ab Hebraus per manus Dei irrogata. de detrema aliis sisId e-ringat tibi. Cave , inquam, similitet pecces, ne gravius puniaris. t s. Abiis Ille homo, o naeniιavis Itidaia, gina Iosus est, qui seis eum fannm . non eum ut aceusaret, seὸ ut praedicaret. ιε. Propteria, id est eo praetextu perfrinebantων Itidai , verbis de
si s Ios,m, quia bine faciebar in fabbato. Reis ligionem sabbati ostendebant suae malignitati.
Q in languiduin sanasset in die sabbati quarentibus Iudaeis sic respondet Dominus at indicet id sebi licitum, quia Deus sit:
. i Deus enim iugiter operatur.
I7 TElus autem respondit eis: Pater meus usque modo operatur, de ego I operor . 'I8 Propterea ergo magis quaerebant eum Iudaei interficere ἐν quia non statum solvebat Sabbatum , sed & Patrem suum dicebat Deum , aequalem seruiens Deo. Respondit itaque Iesus, & dixit eis: - I9 Amen, amen dico vobis e non potest Filius a se sacere 'quidquam i,. nisi quod viderit Patrem ficientem: quaecumque enim ille secerit, haec& F Iius similiter facit. . - ao Pater enim diligit Filium , & omnia demonstrat et , quae ipse facie toe majora his demonitrabit ei opera, ut vos miremini. II Sicut enim Pater fascitat mortuos , α vivificat et sic δc Filius , quos
. a 2 Neque enim Pater judicat quemmiam e sed omne judicium dedit Filio: a 'Ut omnes honorificent Filium , sicut honorificant Patrem . , Qui nod honorificat Filium, non honorificat Patrem, qui misit illum. . . . 24 Amen, amen dico vobis, quia qui verbum meum audit, & eredit ei Qui misit me , habet vitam aeternam, V in rudicium non venit, sed, transiit
as ' Amen , amen dico vobis , quia.venit hora, & nunc est , quando in mortui audient vocem Filii Dei:& qui audierint, vivent. ι . 26. Sicut enini Pater hiset vitam in semetipso r sic cisit & Filio habere vitam in semetipso: 'a7 Et potestatem dedit ei judicium facere , quia Filius hominis est. 'a 8 Nolite mirari hoc, quia venit hora , in qua omnes , qui in mon mentis sunt, audient vocem Filii Dei: .as Et procedent qui bona secerunt, in resurrectionem vitae r qui vero ma- . la egerunt, in resurrectionem judicii. .
I T Esus ut m f.θοndis ad quaerentιbus δ quod in die sabbati unguidum sanasset:
Pater Q.ναιων . Deus Pater meus non cestat vi sita homines, di omnis ani- idntra ipsis etiam sabbatis, educeteia vitanII, T. I. iidqtie eontinenter , ereatisne mundi, δωρ ἀρει, qtiod Latinus interpres reddit hie ω'ne ναόdo , alibi nfine nune, alibi H ιιe ad hise , id est, sue iis hune dis . ocepta sententia utebais tur Jesus ad confitiandos Itidaeos obloia uentes is 5 etenim,
322쪽
1 4 COMMENTARIUS IN HARMON 'M.
etenim, ut ait Philo in Allegoclis, nusquam ab Ipat i naturam. Perstat autem in eadem similia opere recit Deus, proprium illi est semper ope-itudine p tris, qui quam artem ipse exereet , rati, ut igni ardere, nivi refrigerare i iei. enim eandem docet filium. auctor . sive principium est omnis operis, i λo. Pater enim diligἰr Filium , εν .inis, a Christus, inquam, soni G demonstrat ei, ipse faeis, ut filius simili cat, cum Deus auctor sabbati, etiam in sabbatis ter faciat : ct majora bis demonstrabis .i .F ad salutem hominum promovendam operetur, ra, με ποι miremini. Deus usque in hune diem oon illicitum sibi operati, hominem sanando in etiam sabbatis servat homines , de ejus exemploe die sabbati. Pater meus operatur in sabbatis, O servavit tanguidis 3 sed ex aliis a totiuis ope..eσο σενον. Dominus non dicit se Operari aucto- ribus adhuc magis patebit, quod Deus patet ritate Dei , ut dicunt ei aiani a sive se esse peratur, & operetur filius elus. ai. Sisua .nim
sed ex eo quod Deus operetur in sabbati ,dedu- , quos visis vivificas . Issa non solii et t. de sibi patitet lieitum esse operari, quod cum Deo patre concordiam indliant, de euiniste non sibi sumeret, nisi Deus fuisset. eo sensis Iudaei intelligebant eum se getere pro Deo , se filium Dei dicere, & aequalem Deos ut de
monstram quae sequuntur. ιε. Propterea ergo magia et erebant eum Iudaei intemeere a magis accendebatur eorum in.
vidia. quia non solum μιυebas sabbasum medenda , ut Diu ntur, sed se rasmos suam , πω, id est proprium, non communiter cum Iudaeis , qui Deum patrem suum appellabant , sed ista exteros peeuliarem sibi non sola gra--tia, sive adoptione, sed generationes seu n tura, dieebat Deum , aeq.alem se faciens De. . . Itaque lici ire dudaeos verba Christi accepi δε ηο. sensu, quem illis indimus. Si errarent, cur E-νangelista non cortirit errorem, dc sinit nos salii λ Cur, inquam, ipse Dominus,si male intelis
exerunt verba eius,errorem confirmat λ Respox
die is ua Iesius, , dixis etia Quid λ Proeuia dubiosi vera generatiope Dei non esset filius , Iure querebantur Judaei eum sibi attogate divunam naturam ι ha ergo protinus de se amo v
re debuisset opinionem; vellim illam confirmat quia id sumeret quod sta proprium erat.
q-- , nisi quod vidola νυν- facienteis . Debest Dominus declarate non Deo natura genitum esse, sed illi prae caeteris homibus esse earum ι & in eo quod operatus sit,rusias ejus o sequii s Judaei non in bonam partem acceperant verba eius. Tantuam autem abest ut id siciat, magis, minisque confirmat se esse natura filium Dei s quia stilicet eadem saeiat quae Pater. ea enim est eonditio verae tenerationis, ut pater generet sinAlem filium, qui ejus naturam referat , dc imitetur opera ejunisaeeumqne enim
. uti qui genuit, fuerit, bae ct sitius simillire
Deἰt . Haee declarant communionem ejusdem naturae in Patre & Filio. An Iesus, merus hocimo ita locutus esset λ Uerba illa non huie eonis
gruunt nisi qui vere filius est Dei, de ideo Deus. Magis magisque inculcat Dominus, sicut perati t Deus, & se operati, sive id sibi pi prium esse, ut quae operatur Deus, & ipse peretur et nimirum communem esse sibi de Deo non operari nisi ex iussis eius, ut fieti solet λquocumque homine pio , sed demonstrant diavinas 3e summas proprietates Dei Christo eomis petere, ut auctor vitae sit; nee tantum sanare possit languidos, sed di mortuos ad vitam re vocare I quod recomprobavit, dum Lazarum ει filium viduae Naim, Ec alios a morte excita vit. An talis sermo aptus erat ad corruendum errorem Iudaeotu in , si errabant eredendo I sum se vere aequalem Deo Beere . Sis σ Filia a quos vult viti eat . Loquitur elim imperio ι si
ergo licti merus horaris, haec de se dicebat y m destiores Apostoli ejus, quos clari populus fuse
Iudaei qui secundum faciem iudicabant , I in despectui habebant ut pauperis sisti filiu
dc ideo putabant injuriis opportunum ι ipse vero docet eos veriora sentire, sine ambagibus pat sieiens se Christum missum . Deo. omm avicto irate praeditum, mi oninis honor debeatur,& obsequium , ve supremo judici. aa. Hesua MMm Paro indica. lnemnam, sed omne indι- ῶω- Δῶν Fato. Nullam exceptionem temporis haee verba permittere dicit Tertullianus adiaversus Praxeam, cap. s. a te tum primordioeontendit Filium exereuisse hane potestatem .
Filius ira qua est, inquit, am a. Misis hiate vis, turrim superbi mam ebden ι , sing. νι e
aenigmara , ordinem suum ρνaestraena ab inhia semper , qnem erae perseor. r in sino n. Ipse ego, ait Dominus, suem despicitu itos, judieaturus sum , sudex vivorum de mortuo rum. 23. Ut omnes bonarisione Filium Aena ct honor eane Patrem ι deferant filio honorem vesupremo judici. Ubique Iesus se gerit pro summo judice qui hunc morti addicit, hune IIbeistat, ut ipse dicit Matth. cap. 2 s. s . s. cum a.
323쪽
- -nrela M a Mmiais an maiest-e Da , Omn 1 cum eo , unc sedabir sis νω- nin atra saae . Es νεί-ns dico inti. . Ee ibωns hi In supticium αν num, ρονῶ aureis in v m Scilicet Iesu pr huntiante judicium, quo in sensu pater non j dicabit, sed omne iudicium dedit Filio. Red inu ad Ioanne apud quem Iesus Pergit fisi non bonaerimo Farum , non νον-riste Parram, gna misir uiam. Haec in Iudaeos Chtiastus . quibus spernebatur ut unus e multis . Non poterat liquidius se decIarare missum isne . 24. Amen, amo. He. v. bin , quμ επιωνλε- --- .indis . Er credis π qnι sme, nempe Dm Patri quo me missu elle mitra quae egra ostendunt . biser vitam
remam, erit particeps vitae aeternae , ν GH-m non venιν, n iudicabitur δ id est ,
non damnabitur ab eo, cui rudirium datum , sed re sita id est transbit 4 morte in Utamicteream de selis . . t l
- , , nune est . proximε imminet , quan
meritis audisne voram Filio Dra , meam , DI avdiretur, vivens . Ego voce de jussu et vocabo mortuos ad vitam, ut constet me eam. m eum ino patre potetatem habere. 26. Sia
dandae vitae penes si habet: ipse auctor ει lans est vitae: sie vicis r Alio visam habere in I.- ιιipse, ut ipse auctor sit vitae: vἱvifieare post.27. ει potestatem dridis et judicium Deste , quia Fuius tamini, est. etiam in ea conditioin quam de mim, nempe quatenus homo est , iudicabit. Ego tela Filius hominis, etiam ut
homo rex constitutus sum , exaltandus quia humiliatus sum. Nimitum quia hismiliavis somni .m .... Deus exaltaυie litam , O L- ων uri namaae , quod est sura omne no mare , - In nomis. Iesis omne g=UMIaτων , ea tum , tremestris- in i renorum , ut dicit Paulus ad Philippenses scribens ν cap. a.
a . Polite mi H hoc quod dixr, qMia visis ra in qisa patebit veritas sermonis ini. qua do ο-εes ns in minum ris μην . suotquot mortui sunt, aAdiens Meem Filii Dei, qua ad judicium vosabo eos. ΣΦ er procedenν ρωί boisna seerunt , in resis sonem virae , cuius meo judicio digni erunt . Quἔ -νν maia egerun , in resurrectiomem jucesi , te sargent ut condeamentur. Ergo de me ex illo sebitu in quo sum , opinionem ne habeatis. ipse enim quem iudieatis, omnium supremus sum iudex. Opera quae iaciebat, demonstrabant non in nem ostentare dignitatem , di potestatem.
.. . Expriaria Dominus Iudaeis quos nec sibi , nec Ioanni , nec .
να NION possum ema meipso finem quidq in sicut audio, iudi eo im xjudicium meumbustum est: quia nota quam voluntatem meam, sed voIuntatem eius, qui Iesuz me . 3I Si ego testimoniam perhibeo de meapso , testimonium meam non
3x 'Alius est . quε testimoniunx perhibet de me et & stici quia verum est.
testimonium, quoa perhibez de me. ' . - - et a Vos misistis ad Ioannemr & testimonium perhi r veritat . . A
H Ego autem non ab homino testimonium accipio: seq haec dico ut vos
3s Ille eruet i ema ardens, Sc laeens o vos autem votastis in horam exultare in luce Mus. Ego autem habeo testimonium mapis Ioatrae'. opera ζωπιν Diqitigod by Corale
324쪽
, g COMMENTARI Us 1N HARMONIAM.
dit mihi Pater ut perficiam ea ι ipsa opera , quae ego facto , testimonium perhibent de me, quia Pater misit me: .a Et qui misit me Pater, ipse testimonium perhibuit de mei neque umcem .eJus unquam audistis, i neque speciem ejus vidistis 38. Et verbum Mus nom habetis in vobis manens: quia quem misit ille ,
3ς Scrutamini Scripturas , quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere: & illae sunt, quae testimonium perhibent de mer
' Et non vultis venire ad me, ut vitam habeatis . . ,
t Claritatem ab hominibus non accipio. 'ax Sed cognovi vos, quia dilectionem Dei non habetis in vobis. 3 Eoo veni in nomine Patris mei , & non accipitis me e si alius venerit in nomine suo, illum accipietis. ' i omodo vos potestis credere , qui gloriam ab invicem aceipitis r i di gloriam, quae a solo Deo est, non quin itis Zues Nolite Witare quia ego accusaturus sim vos apud Patrem, est qui a
cusat vos Moyses, in quo Vos speratis. ' . ii, o Si enim crederetis Moysi, crederetis forsitan & mihi: t de me enim ille scripsit. ' ' 47 Si autem illius litteris non creditis: quomodo verbis meis credetis e
Mo x s E a scripserat in Deuteronomici cap. s. prophetam, nemμ Messiam sis scitaturum de meoio Israel arum : Deum induis Iem Deo detraonstrare, quod sibi jure miquo amrnace Judaei opinabantur/ id unum probandum suseipit, quod cuIuscumque naturae& cors cit loque em de illo propheta. Ponam voba i ditionis sit, non debeant eum repudiare, siquia
mltor existam. Diserth signifieat Dominus a se nihil fieri, quod non viderit Deum patrem si,
dem Deus eum miserit. quein , anquam, nolebant agnostere Deum, te Deo aeceptum Pro bat.occupat autem id quod te ponderet potera
Judaei; nempe sibi ipsi testimoniunx perhibere.
i. SI-ιsimoninm partaneo ae meipso scientem; de ipsa opera ejus quae divio erant, i r Rr κιω iis meiam non est ve-m vestra opiadi eadem suae ipse Deus Patςr saceret de-l nione, suos video intra vosmetipsos queri, quos monstrate in alio nomine quam Dei non lo. t mihi testimonium perhibeam. Verum non ego qui; ut haberi non posit pro salsis propheta , solus, sed Deus Pater, de Ioannes Baptista teis quem deseribit Deus eodem loeo muteton '
stimonium mihi perhibent. ra. AN hisi te 'i-.ni. perlubet de me. Intelligit Patrem , vel potius Ioannem Baptistam 3 quia de eo non maeepi tui .a dieareι , σων νη n mine i sunt , quae proxime sequuntur . Et scio mi aiaienornm Daornm , an refieiatur . Nihi, , in. vam, a se fieri nisi ex voluntate patris affirmat Dominus, congeri it animos Iudaeorum ad illa neuteronomiis eon Rudens quM si Moysi cis derem , di illi crederent. lso. in possam eso ἁ me ipso Deere quid---. Id est non facio, nisi quod praecipit mihi Pater . Haec loquitur gerens se prophetam illum de medio Israelitatum suscitandum luxta Moy fi vat iriniuim ita argumentura ex verbis xl. Iius duri nou potest ad . et sus divinam ejus naturam. Sicus audis, sed . . M cst , 3 sico ut P.Rer mi h. suggerit: omnia ex ejus jurcio sa-ἀi . G 'dica .m meis, i tam est, ideo aeqin
sed πιμιπι- σμε qis, misit Nis inti non potest me loqui in alio nomine s puta alien Oinaum deomini. Iesu nouacillius iaragit se aequa-lurium es testinisnis suod ρανειμι da Dicit Domihus sevi nam ipsi Iudaeorum peia
r. 's misistis at s au-ma putifica nemne auctoritate , comine Synedrii magni, ut vidimus. ω testimoniam p.rbouia veris ali. N.od ste dictitui. non dixit, mihi perhibuit testi inmonium , sed veritati, se time compellatus. 34.
Ego autem non ab homine pessimoniis M aecipi
sinu hae dies .e sistri filia . Scilicet non opus habeo testimonio loanaIia sese s bjicit hominis testiiricinio , ut semper Fnnuat se najorem esse qua in I .idaei opinatentur ; etenis si homo merus, cur non opus habe et hominis testim
nio ν quasi dicat, sed de Ioanne loquor , tuevabisattemperans, ut testimoniain esus de me quod audivissis , excitet vestram socordiam .
Itaque mini rus Iaudat, Ioannem, si fortὲ
325쪽
ut scilicet non anipli iis terri 3 estimonium eius Iudaei pensitarentis s. Illa erat luereris ardenr, ct iurens. Illud erat denotat tune temporis quo loquebatur Dominus 1ain Occisum fuisse Joannem 3 quod sequenti capite claritis videbimus.solebant Iudaei virum quemlibet vita di scientia illustrem, lucernam vocare . Hine tituli Rabbinorum , Incerna ligia , Herena lucis , rucerna uia m. Joannes erat λ rat . , lucerna accensa, di ideo lucens . Hic tia nihη aliud in Evangelistarum lingua tignificat, quam aerendi ut vid
miluisti, ad horam exultare in ince eius. Hoc est aliquo tempore placuit vobis Ioannes. N que enim , ut diximus, per aliquot dies de men. res praedicavit, antequam Jesus baetizaretur , sed uno, aut altero anno praecticurrit . Magno paudio , ait Dominus , ad eum confli ixistis ised ubi vitia vestra libere increpuit, jam coepistis aspernari 3 eum enim & in vincula comI erunt, ut evicεὶ nee multi secistis testimoni
um , quod milii pet hibuit. Sed soli te limonio Ioannis , quem de audia
se noluistis, non in nitor. 36. Ego autem habeo restimanium maius Ioanne, id est , testimonium majus testimonio Joannis, cui testimonio refragari non potestis . Opera enim quae dedit mihi Patre, ne persicum ea, quae voluntate e ius perficior ipsa, inquam haec, opera sua ego faeio , testimonium perhibent de ma , ruta pater misis me. Loquitur de miraculis suis, quae cum daemonum ope non patraret , ccinstabat non alio nomine, quam Dei Patris a se fieri iee ideo ex illis operibus liquere, quod missus esset a Patre. 37. Et oui misit me Pater , isse testimoniatim perhibuit de me, cum vox eliis audivi est de caelo , eo die quo baptizatus sum a Ioan
ne . neque vocem ejus odistis unquam eam
Claram. neque spectem eius vidistis ita manifestam . Coeli enim disrupti sunt , & Spiritus sanctus descendit eorporali specie . Figuratus est sermo ille, quasi si dicet et Dominus t cogitate an unquam vocem Dei audiveritis t Audivis quidem cum Deus dixit de me, Hie est mitur meus i evanuit autem ex memoria vestra
vox illa. Alii vero sic exponunt hunc locum: vocem Dei non audistis terribilem qualis audita est in Monte Sinai, neque speciem ejus vidi sis, ignem scilicet, Iam eades di fulgura. Αl-ὲudere enim videtur Dominus ad verba mute- Tonomii, cap. x8. φ. 6. ubi clim territus p p ius diceret . ωtira non audiam vaeem Domini , ignem hune maximum ampliias non vide-
ιο , na moriar , statim subjicit Deus a bene μνηnia funx loeuti . Prophetam suscitabo eis scialicet Christum , edi ponam m/rba mea in inreetur. quod Dominus innuit te illis obtigisse. cuasi dicat
t : obtinuistis jam id quod olim exi, T. bilem 4llam Patris vocem audiretis , nee spe- eiem terribilem videretis r sed non vultis audiare prophetam , quem ipse vobis promisit , det vos audituros spopondistis . Hoc est enimi id , quod adiicit. 33. Et verbum ejus, seu
mandatum , quod tune imposuit Deus de illo scili et propheta audiendo , non habetis iambis manenι : Quia quem misit ille, hute vos
Dominus antiqua vaticinia quasi digito indieans, hortat tu Iudaeos ut illa attento animo exispendant. ι . Seruιarnmι , inquit, Io ιpturas. e
Dum ἐρι-οῦ- , vulgo accipitur imperandi modo a 'sed RCyrillus monet haec potius , indicandi modo intelligenda; quae sequuntur enim, indicant Iudaeos s tutari, id est, diligentet studio seti-pturarum incumbere, de illis disceptare s quia
vos Diviti in ius vitam aeteream habere, quod demonstrent veram vitae aeternaesemitam. Et aliae sunt, quae testimonium perhibent de me, illae omnes testantur me Messiam esse tandiu expectatum. Ergo ex illis discite qiiis fic qualis suturus sit Messias. Quae de Messia habent , mihi illa propria sunt, attamen licet ego manifesthisim Messias. 4o. Et non vultis venire ad ma ,
ua vitam habeatis. Me flocci facitis, de quo non queror mei causa. r. claritatem enim adi hominibus non aecipio . Non curo quid homines de me sentiant. Ego quae dico, de mea auctoritate non dico appetitu honoris a vobis adipiscendi. a. Sed ideo hoc dico, quia cognoυi vor, quia dilactionem Dei non habui, in vobis . Habetistin ore , non in animo pietatem , & studium oriae divinae , cujus praetextu mecum contenditis a ae propterea me non recipi iis , quamquam tot testis ni is ornatum. I. Ego veni in nomine patris mei , quod demonstrat opera mea: O tamen non aeeipiaris me. quem ergo recipietis λ Si alius veneris
in nomine suo , illum acetiistis . Species est sarcasmi. significat Iiidaeos ineptire , qui venientem in nomine Patris , scilicet cum divina potestate repudiarent. Quomodo vos potestis erodere , qui glo- 'riam ab invicem accipitis gloriam quae ἀ sito Deo est, non quaretiis λ Tangit ulcus Pharisaeorum, & aliorum qui primates erant inter Judaeos. Non semel observatum est Iesum humilem & pauperem displicuisse his sit perbis &ambitiosis. Vani erant , ambientes laudari ab hominibus : cdm ergo adduxissent animum suum credere, deteri gloriam suam, si Ioa nes de ipse Iesus magni fieret, a quo sua vitia exprobari intelligebant, e re sua putabant I anni parit et 8e lesu advertari, utrilinque pecsumdare . Ita iron poterant crede re occupati m lo assectu , neutiquam de gloria Dei satagentes. Obstaculum veritatis est inmor menti , att
326쪽
F. putare quia aeeusaturias sim vos apμd Patrem. animum i reum ex vestro aesti
mantes. Est faecusat υοι afui s. Iese Moyses in quo vos speratis , quem existimatis sere patro mim, seu defensorem vestrEm apud Deum sipse, inquam, Moyses accusabit vos; non enim liuie creditis. 46. Si enim coderelis Moysi , scriptis eius; crederetis forman edi mihi. particula ἀν melius redde tetur eo in loco titi ite, rem enim
non in dubium vocat Christus, sed a mimat.vel particula ἄν redundat instar expletivae particulae. lDe in enim ille fctis sit, tanquam de fine, dc 'scopo totius legis. Signa vobis dedi quibusve . ros prophetas a falsis dignosceretis; signa autem veri prophetae in me eximie eonveniunt. ' r. si antem illina litteris non ereditis. quem tanti facitis ι quomodo veisis meis eisdetis , qui
opinione vestra sum homo nulliti existimationis Vulgare est e flatimi apud ludaeos omnes pr phetas non prophetasse, nisi super annis redem itionis, di super diebus Messiae, ut d cit R. Sa. omon super caput nonum Zachariae, quod Je le-oit ut in tractatu Sanheirin . Verba in hane re nsuculenta Abravan elis clari simi Rabini eqset . bam, & vire eoronidis huic capiti attexam ,eὰ libro de Principii, Religionis. cap. l . διυentus Mesa expositus si in lege, prophetis , O hiotraphia ι Dominuι enim uoster Moses ,
edi omnra prophetae qui eum consecuti , dis illo testantur ι qui hoc mo to securi funt post Spiritu in fauerum , omnes ιlli conven/isne , prae nuntiant arque ἰοynisnrur de ad υentis regis Musa 1 sieuti etiam ἰdem prἀavi h/ifes iis , atque perhicua demonstratione in trafr tumia jeschulia, quem de ad υentis mcbsiae eoncinis naυi . Qiapropter qui negat eius adventum , eeνte is negat ipsam legιm , prophetas ae bain Iographos, quia illi emues de eo testati sunt .m propter hane probatio uam oportet hane mdem numerare inter artistitit legis.
cum in Galilaam Dominκs remersus esset, Herodes audiens quae ab eo patrarentur , putavit ipsum esse Ioannem Baptiuam , quem decollaverat in Herodiadis gratiam, qui surrexisset a mortuis .
HARMONIA. I MLTN illo tempore audivit Hermi. des Tetrarcha famam Iesu. a L Audivit omnia quae fiebant ab
eo , Me. manifestum enim factum est nomen ejus, L Rhaesitabat, eo quod
diceretur a quibusdam: 3 Quia Ioannes surrexit a mortuis rMc. de propterea virtutes operantur in illo .
L A quibusdam vero: Quia Elias
apparuit: ab aliis autem: Qtii a Propheta unus de antiquis surrexit: Me. Quvero dicebant : Quia Propheta est , quasi unus de Pro elis.s L Et ait Herodes: Ioannem ego decollavi: Quis est autem iste, de quo ego talia audio λ Et quanaebat videre
6 ML Et ait pueris suis: m. Quem ego decollavi Ioannem, hic a mortuis
MARCUS. LUCAS. manifestum enim sinum omnia quae hebant ab eo , est nomen ejus γ dc dice- , eo quod diceretur g A quibi istain tQuia Ioannes Baptist - Quis joannes surrexit λsurrexit a mortuis. &Pro- mortuis :pterea viriures operantur ut illo . Alit autem dicebant: tilia Elias est. a qiii isdam Pero : Quia Elias apparvit: ab aliis a tem: Q ita Propheta ulius Alii vero dicebant r Qitia de anti ii iis surrexit. Propheta est, quasi unus de Prophetis. is uino audIto Herodes ait r Quem ego decollavi Ioannem , hic a mortuis resurreaut .s Et ait Herodest Ioamnem ego decollavi. Quis est autem iste , de qtio ego talia audi Et quaereo e
MATTHAEUS.2 Et ait pueris suis:
327쪽
7 m. Hic est Ioannes Baptista , ipse surrexit a mortuis , & ideo vir
8 Herodes enim tenuit Ioannem ,& alligavit eum : & posuit in carcerem AE . propter Herodiadem uxo
rem Age. Philippi statris sui ,
annes: MM. Non licet tibi habere m. uxorem fratris tui. Io in. Et volens illum occidere , timuit populum; quia sicut prophetam eum havebant.
Hie est Ioannes Baptista ,. ipse surrexit . mortuis, re
ideo virtutes operantur in co . r. Ipse enim Herodes 3 Herodes enim tenuit In d/rial. milit ac tenuit Ioannem , iciannem. re alligavit eum; S. E. di vinxit eum in carcere , N ptis uit in earcerem P propter Herodiadem tiκω eter Herodiadem uxorem
rem PNuppa fratris sui , uatris sui. qiua duxerat eam . at Dicebat enim Ioannes . Direbat enim illi Ioan-Ηerodi: Non lὲcet tibi ha- nesi Noa licet tibi haberebere uxorem fratris tui. eam .s Et voletis illum occλ . re, timuit populum, quin sic it prophetam eum hambebant.
P'i dio Herodes enim metuebat Ioarinem , sciens eum virum justum &sanctum; & custodiebat eum, & audito eo multa iaciebat, de libenter eum 'μή φh' iti dies opportunus accidisset, Herodes natalis sui c d M
iscit principibus, & tribunis, & Primis Galilaeae. MATTHAEUS 14 ' dia Cumque introisset filia ipsius Herodiadis , ε Die aluein& saltasset , & placuisset Herodi, sitimique recumboin diadis in medio . de placuit tibus a Rex ait puellae et Pete a me quod vis, & dabo Harodi.
' i . , , Et juravit illi: Quia quidquid petieris dabo
tibi, licEt dimidium regni meι. cumque postulasse ab eo .i s et iniae cum exiisset dixit nutri suae: Qiud p tam At illa dixit: Caput Ibannis Bapti l .r as Cumque introisset statim cum festinatione ad a Ai nuRegem. HARMONIA. MARCUS. ira M. Praemonita a matre sua , Da mihi, inquit, hic in disco caput Ioannis Baptistae. I9 M. Volo ut protinus des mihi indiseo caput Ioannis Baptista.
Io MM contristatus est Rex ; propter Mn juramentum autem , reeos , qui pariter recumbebant, russit dari, Me. noluit eam contristare.
ar Sed misso friculatore, praecepit afferri caput ejus in disto. Et decvit
Praemonita 1 uratre sua, ns' mihi, inquit, hic induco petivit dicens: rapui Ioavius Baptista . voles ut protinus des mih
in dis eis caput Ioannis Bainptiliae . - 16 Et contristatus est Rext s Et eonteiriatus eri Rex :pr Per tu,suraiiciu in , di propter iuramentum auis propteτ simul cici limbe P tem, dc eos , qui Pariter es , recumbebant , laesit dar, .noluit eam contristare. am sed missio spietnatore ro Misitque , incare v. rar i
328쪽
ae dedit illud puelis , & puella dedit i :ρο, νώ. u is in i
matri suae. Oae . Quo audito , discipuli ejus v Quo audito. Sseipuli nerunt, &MM. tulerunt corpus ejus, ML & sepelierunt illud , 31c. & Ῥ- α Posuerum illud. fuerunt illud in monumento ; ML dc in monuimm . v. enientes nuntiaverunt Iesu.
3s Et allatum est ei deius iii disco. α datum ethpuellae , de arii illi matri
ius. & sepelierunt istu irae venientes nuntiaverun icta .
ΡΟ s et illos sermones quos sit perioribtrica is tibun Dominus habuit occasione languidiruem sanaverat in die sabbati, ex Judaea tramit in Galilaeam. Post ba biis I Una trans moesama, ait Ioannes Evangelista, cap. 6. p. .
Non metrioa od factum est, antequam D minus Judaea secedens, etiam ex Galilaeaeederet ultra mare Galilaeae abiens. ubi omnes Evania gelistae concordi ter narrane quinque panibus turbam a Domino pastam. Videt ieet eo tempore
quo ex Iudaea ingressus in Galilaeam edidit de
more miracula di Maedicavit, fama ejus pervenit ad aures Herodis, qui, ut videtur, non an te multos dies oecidi miserat Ioannem Baptistam ; unde Dominus in superiori sermone i quutus est quasi de viso extinetis: me erat ιιιων-ma ardens Oe. Omnia eonveniunt. credo circa
initium anni trigesimi secundi aerae Christianae , ne rodem ubi Roma reversus est, illicitas nuptias
iniisse eum Herodiade; quas recentes protinus Praecursor arguens, in earcerem conjectus est , di mox vitam amisit. Herodes autem qui Gali-Iaea ab erat, anno praecedenti Romam prosectus, quando scisicet Iesus coepit innotescere , lnon audierat de illo, nisi postquam occidie J
annem quem in Iesu denuo vivere conjectavit. I r. art. In uti tempori quo Jesus ex Judaea discedens, venerat in Galilaeam docens &miracula edens, audivis Herodes Tet νarcha Galilaeae famis JUti. Qui fieri potuisset, ut iam
sero Iesus innotesceret ς Sed ut dixi, forsana lmus superior oeeupatus fuerat prosectione ejus Romam , commoratione in hac urbs , di in Galilaeam reversione. a L Audἰωρ, inquam Herodes, omnia miracula quae 'bana ab eo in Gali Iaea de Iudaea ,. Me. manifestim enim factum est nomen Hur. Tune enim ei innotuit Iesus. Et haesit bαι anxius, quis ille esset , .ὸ quὸd diceretur a suibusdam . 3 g. J-nnos surrexit amortuis . Ante ergo, quam Ioannem occidi Lset, de Iesu non audiverat Herodes 3 neque nim ista de resurrectione Joannis opinio incidisset in animum illius ι ideirco adduxit animum
tuum ut crederet, Ioannem excitatum a mortuis sub alio nouuae in tetiis versari , de Jesum appellarii quod Ac aulici eius credebant, quiis
bus ignotus fuerat Iesus 3 in Romano'. e uim iurinem fuerant. Igit ut de Ioanne dicebant, Meo propterea vira uter operantur In illa , polis let virtutibus, quia te ipsa malines est,cujus vita tutes se exerunt in illo holmi'Jesii dicto. δInter varias Hebraeorum de anima sententias, antiquitus luere qui transitionein in alia eorpora doeetent. in de Hebraeorum non ulu traiadiderunt Phineae , de Eliae eandem fuisse animam: alii eandem Adama, Davidis de Messita . Illam animarum δε corpore in corpus transmigrationerim a Pharisaeis creditam docet nos Ios phus. Scribit enim Antiq. lib. I g. cap. a. eos opiis natos ficilem esse piis ad vitam reditum, quod de ipse sentiebat docens, lib. 3.de bello, cap. animas pias volventibus taculis easti eo otii juberi incolere; quod iterat scribem contra Α-pionem . Me sua de aliorum sententia Davit Κimchi ad rasei .Malacitiae scribit, Prophetan, Eliam venturum in novo corpore, veterς priadem resoluto . Rab. Elias in suo I exim in v ce Giqui observat auctores Cabalisti eos, quil de revolutione animarum disserunt , statueram amqtie animam volvere se per corpora truin,
filiorum hominis . Unde sic dicunt quod anima. primi hominis voluta vetit se in corpore Davi creois, de inde reversura fit in eorpus Messae , idque significari pet literas, quae sunt in voca
'κ quarum unaqil ite integram v I cem constituat Adam , David, Itaque Herodes 5e alii eredebant animam Ioannis novum assumpsisse corpus ,. vel rediisse in prunam. . ' LA Λιιubiam et erσ dicebat ur νῆnia Elias apparuit in novo corpore, juxta opiniones quae invaserant mentes Judaeorum. Ab aliis alitem quia proph.ia unus de auriqnis illis celeberrimis furrerit, in vitam rediit, Me. αἰώveνὶ iacebant a Muia i s. Iesus popli ra est , quasi unus de prophetis. ωι ει ι - δ meis, ἐσύ . Particula. e quandoque non similitudinem tantum, sed de
veritatem notat, ut apud Matthaeum ν cap. 2o.
Omnes enἰm habibant Ioannem sicut pν-phetam, - -ροφήetias, id est verε prophetam. s L Et ait Heredes: loquens iuxta illas praeconceptao opiniones de actitarum transmigra
329쪽
grailone: Ioan m-ῶμαιυi, eaput lili mi putat uni est jussu meo : jam comparere non potest. suis ess autem se da sat7a audio pMagna illi erat de Ioanne opinio, nee tanta ab alio fieri posse eredebat. Et q-rebat eum, incertus num i fleesset Joannes. Etenimo ' a Me. Et aia ρ--μι, servis, mἰnistris, Me. Quem ego deeo --, sane hie a mortuis resuνrexit. Credo equidem. ' Mi. me est Ioannes Baptissa: ipse surrexis a mortuas rideo virtutes operantur in illo , mel unt se in illo homines 8 s. --das enἰm neci dederat Ioannem Baptistam ea occasone, eiam . corriperetnr ab Ilia de Herodiad. ωxore fratris sia , quam suam secerat s O de omnsbaea maias caeteris, cisae foeta H rodes, adserit , ut idem Evange- Iista dicit, edi bae novum facinus suur omnia facinora, tenuit Ioannem , apprehendi jussit, alligatiis eum: o postar ιnearestem. Muprostris Herodiad/m eius tum eausa, nim imis
Quis sit ille Philippus, ambigItur. Nomen illud abest a codice Latino Matthaei. In Graeeo autem reperitur, dc apud Marcum in utroque codice . Potuisset tamen irrepsisse ex glossemate viri, qui nou alium asnoscens fratrem Flet dis Antipae, quam Philippum Tetrarcham , n men ejus margini eodicis apposuerit. Ex Iose-
pho, lib. t v. eam . Antiquis. eulus summa des perspecta ea, eum etiam Herodianae famuliae intima cognitio, Herodias illa uxot erat Herodis eujiisdam fratris Herodis Tetra inae ι sed ille ex alia genitrice , nempe Simonis Pontificis filia natus erat. Incertum est an etiam appellaretur Philippus sed ceti Ealius est ab eo Philippo qui erat Tiaeonitidis Tetrarcha ; neque enim potentissimus prininceps passus esset sine vi armorum rapi proapriam uxorem , aut raptam armis repetivisset . ialtem res acta silentio non suisset . Plures uxores duxerat Herodes magnus . oc inter illas Mariamnem Asmoneam , & alteram e M tiamnem filiam Simonis, ut videre est in Het diadarum stemmate , quod bis exhibemus ad loeum in quo versamur, illustrandum. Nee mirum videri debet, si ille Herodes nulla dianitate insgnitus sit 3 privatus autem ma*is fuit injuriae idoneus; nam Iosephas lib. I. de lio cap. rs.seribit Mariamnem filiam Simonis Pontificis,m trem ejus Se uxorem Herodis magni patris ejus, deprehensam ream maleficiorum quae parata fuerant in eoniugem suum , quod tortis quaesti ne fratribus eius, demonstratum est. Rex autem, inquit Iosephus, marris audaciain filii quoquapaena exerenia. riam quem illa pep erat Herodem patri fisereseram scriptnm, ex testamenta dativit. Ita ille Herodes serε ignotus vixit ι dc spretus est ab Herodiade uxore ambitioia . . . .
Herodiadarum stemma ex Iosepho i
Ηhaonis Rex Chalcidis Q : HERODIAs quae nupsit patruis suis. de ipsa eujus nuptias Joannes Ba- Θ SALons filiaptista iii sectatus I Herodiadis ex. est... primo marito. Η1RODEs maritus Herodiadis, quae te nupsit Herodi Antipae δHunc Herodem Marcus appellat Philippum ARcHELAUs quι mortuo Herocli patre , statim in Iudatra regnavitis posteae in exilium pilisus est. τPHlLIPPUs Tetrarcha Ituraeae , S Thraconitidis o '
ephus hune Philippum saeit Datrem Archelai alibi tamen no ρFnuippum, sed Antipam scribit iratum ex Madiaceo
ANTIPAs distus quoque Hetodes , resta elia Galilaeae qui Ηm rodiadi uxori statris sui nupsie, ejelia prima eonjuge Aretae regis
Arabum filia o Sibusdam in locis Iosephiis Antipam itatum seribit 'ex Maliace ιλ. 2z 'δ''' ut ' iem nempe Aminam A
eviueie Laneellotius is nronologia sua. qui Her esianum stemma , quale pr otii m is Tinat. Totam autem progemit in Herodis hie non exhibemus ἰno potui duxerat uxores; sed plura scire non intereii.
330쪽
o Mn is Me. Disebat enim Mι. ivilme quod vis, dabo tibi praemium saltat mIoannaar MM. 2 an iaces tibi babere Me. . x inis tuae. ιν 'as. Et juravit illi , j litanae morim fratris tui viventi s neque enim scribit coi sitiriavit: Qia quod ρειὼνi3 iabo ι ibi, ne a illum Fletodem tunc mortuum Josep laus. Pa-ldimidium regu mei. Loquendi gemis mover-ctas autem has nuptias astruit eo tempore,ibiale regibus usitatum , itide autem intellisti quo Tetrarcha Romam iter faciens adieratipotest quantum transversam Herodis mentem hunc Herodem, qui nullo principatu donatus egerat malus affectus. Retat; ita idoneus ut dixi, cui impune in- 16 a . Quae Herodiadis filia ditia a Ios ferretur atrox iniuria. Uxori fratris sui nu-lpho Salome, o m exsist , dixit maiνi suar te vetatur in Levit. cap. a g. st. Isi. nisi ubi l id petam tibi jucundus ει uia mater impia defunctus elat sine liberis. Ideo Tertullianusidixit : Pete caput Ioannis Bapis . sapponens jam primum coniugem mortuum, ty as. cum uere versa introisse statim eum ait idcireb has nuptias eum stat tu conjuge il- festinarisne ad retem in locum convivii, ant Iicitas, quia prior maritus non decesserat quam convivae discessissent . i Mi. Pram Ee liberis . nita a marra sua , da mihi, rnquit puella , hie, io s m. Est volens illism Meidere, namlhoc loco & tempore, coram eonvivis in disto, recentibus, ut dixi, nupt iis ardebat novo amo-ivi in catino, in patina, eaput Ioannisse Herodes, ut serre non postet objurgationestBapιyiae, hoc est quod expeto. tu Ioannis. Attamen timuis populum ; quia similio, iac loquitur puella ad legem , quem vi- prophetam eum habebant. It ' rv. Herodiassetum amore noverat, ut ξνMinus dis mihi in autem non ideb minus insidiabasMν ita ι Ου Idipeo eapnt Ioannis Baptistae. Iebat oeiadiso eum, hoc est persuadere Herodi ao ' s Me. 26 Me. Et eantristarisa est νεκα ut occideret, nee poterat, quia multi seceratiprapter Mi. jura memum autem, ne scilicet illulillum ipse Herodes. ia am Herodes enim m iviolaret, O res, id est propter eos, qui paria raebat, verebatur Joannem, seiens eum υi mitre recumbebant, quibus εc placuerat saltatrix . iustum , O sanctum,qeustodiebat eum σ---ει,ljMst dari quod petebat. Me. luit eam conινiquod verbum melius renitum fuisset, obier-istare. Videtur tanta suilla apud Iudaeos teli. vabat s verebatur, edi audito eo mAtia faciebar,lgici juramenti, ut etiam quae contra fas juia. εν libente ν -diebat. Verbum σ-- . sonareita essent, non servare nefas dueerent, hae praei iam potest e. . abo eum, scilicet ab insisiva opinione delusus Herodes noluit petita de diis Herodiadii usque ad tempus natalitiorium .inegare. a I 'ar. Sed mim spieulatore, uno ex. 33'ar. Et eum dies opportuntis perficiendisti is, qui rem poenalem administrarent . praeeσι emalis consiliis accidisseti sive potius dies s lex carcere, ubicumque suerit ille carcer, aselamnis, nam Graeca vox α- κ, respondere ferri eaput eius in disea, ct iacellaisa etim spi-
in.ι ιοκαι, sive sestivus, ιτυ .e, in Glossariis elisa in disio , edi prout iusserat Herodes , do- est dies vacua laboribus, a quibus abstinet utldit Illud puella, pisalla dedis matri suae ut ait hilaritati . & festivitati tempus detur . satiaret asti ectum. Si intra epulat capita illud
Cum, inquam, dies ille auidist opportunus, altatum est, necesse est , ut proximus vel dies hilaritatis ι μνοdes enim natalia Dilsuerit , quod mihi vzr similitas est, nam Maeliae- canam feria, sons Graecus habet mre σέ-irus in quam h dierin codices Iosephi luppomina α ου, in natalitiis ejus. Vetera exemplaria Ioannem missum in vincula , ipso Iosepho teste, vulgatae habent in natali suo. Forth e at na-inon subdebatur Herodi, sed reoi Arabum , quae talitiis suis, elim errante calamo scriptum est contradictio viros peritos adducit, ut credanenatatis, idem sensus 3 nam natalitia sunt con- laudes Ioannis B ptistae in codice Josephi, i vivia luxuriosa ad celebrandum natalem diem sertas suilIe aliena citanu . peeuliariter structa , natalitia ergo dedit He- a as. Quo audi , aussita ne ee Ioannis,
ex primo de legitimo con)ugio suscepta erat, L. t Do - - oc
nomine regio honoratur, lichi tanti im esset Tetrarcha; sed 3e Tetrarchae interdum dicebantur reges. Cicero regem appellat Deiota.
rum, qui Tetraretis erat , aia puclla: Pue a
l narrata sunt initio capitis, videlicet loannem fuisse interemptum, eo scilicet tempore quot iniete inplus est; nam mors Ioannis suo tempore non hic enarrata eiis ei uix Ioannis discipul, audierant hunc interemptum, tune rem ad I sum detuleram ω