장음표시 사용
401쪽
Lir ERIV. CAP. XVI. Dives epulo. Lazarus pauper. 'is 33 Convocatis itaque singulis debitoribus domini sui dicebat primo ,
Quantum debes domino meo λ6 At ille dixit e Centum cados olei . Dixitque illi :Accipe cautionem. tuam: &sede cito; scribe quinquaginta. 7 Deinde alii dixit: Tu vero quantum debes: Qui ait. Centum coros tibiici. Ait illi: Accipe litteras tuas, & scribe octoginta. . t Q. i8 Et laudavit Dominus villicum iniquitatis, quia prudenter secisset quia Rii hujus saeculi prudentiores filiis lucis in generatione sua sunt. . ' s Et ego vobis dico. iacite vobis amicos de mammona inquitatis. ut, cumaefeceritis, recipiant vos in Hema tabernacula. 'Io Qui fidelis est in minimo, & in majori fidelis est: & qui in modico inbquus est, & in majori iniquus e st. , II Si ergo in iniquo mammona fideles non suistis et quod verum est, quis
credet vobis pia Et si in alieno fideles non suistisi quod vestrum est, quis dabit vobis l
'I3 Nemo servus potest duobus dominis servire: aut enim unum odiet, &alterum diliget a aut uni adhaerebit , & alterum contemnet e non potestis Deo ser ire& mammonae. I Αudiebant autem omnia haec Pharisaei, qui erant avari r de derid tant illum . . , ' Et ait illis. Vos estis, qui justificatis vos coram hominibus. Deus in tem novit corda vestra : quia quod hominibus altum est, abominatio est
is Lex & Prephetae, usque ad Ioannem: ex eo reginam Dei evangelizatur, de omnis in illud vim facit. '' . . I7 Facilius est autem coelum & terram praeterire, quam de Lege unum picem cadere.. 18 omnis qui dimittit uxorcim suam , & alteram ducit, moechatur ι α qui dimissam a viro ducit, moechatur. 'ro ' Homo quidam erat dives qui induebam purpura & bysso : &epini p. i. labatur quotidie splendide. . , i-ao Er erat quitam mendicus , nomine Lazarus, qui jacebat ad januam
a I Cupiens saturari de micis , quae eadebant de mensa divitis , & nemo illi dabat: sed de canes veniebant, de lingebant ulcera eJus.. 22i Factum est autem ut moreretur mendicus portaretur ab Angelis in Gum Abrahae. Mortuus est antem, ae dives, di sepultus est in inferno. - 23 Elevans autem oculos suos; cum esset in tormentis, vidit Abraham Ilongh; de Lararem in sinu ejus. i '' . . , , - 24 Et ipse clamans dixit: Pater Abraham, misereta me , & mitte LaE rum, ut intingat extremum digiti sui in aquam, ut refrigeret linguam meam, quia crucior in hac flamma. .as Et dixit illi Abraham . Fili, recordare quia recepisti bona in vita tua
de Laetarus similiter mala: nunc autem hic consolatur, tu vero cruciaris. 2 26 Et in his omnibus, inter nos & vos chaos magnum firmatum est: ut hi, qui volunt hinc transire ad vos, . non possint, neque inde huc transmeare . 27 Et ait: Rogo ergo te, pater, ut mittas eum. in domum patris latet .
8 Habeo enim quinque fratres, ut testetur illis , ne & im veniant in
402쪽
αρ Et ait illi 'raham: Habent Movsen, & Prophetas: audiant illos 3 At ille dicit: Non, pater Abranam. sed si quis ex mortuis ierit ad
at Ait autem illi: Si Moysen de Prophetas non audiunt; neque si quis ex mortuis resurrexerit, credent. εὐ
r T Ie Ea AT autem ad dis pnuria suis aliam parabolam ρ Homo gaeidaminas dives, cina habebat villi--, εἰ- ροι aes momum , dii pensatorem a non inin late patet mallem , quam aere namtia Huicus enim est tantum gubernator villae. ει hie villicus diffaminisa est, delatus est ad tuum , quasi G passet bo=- sina. a. Et voea-t iux in ct ait
tu i qmέ - . quid imid est , quod a.dio vire redda rationem vi rauionis 3mae , incon miae tuae t iam enim non poteris viviratre. - ampli lis eris oeconomus.
Duo: n onsuevi sedere; di hiae Iabori non
idoneus sum mendicara era beses. 4. Seio quid faciam, ut, eum amotaex siero a Uulamione, sine qui reeipiant ν- in domos Dar. s. cstn-
dieisas primo : quosnm debet demino meo λε. Ἀν tua dixis ιε eentum eados olei , suos . bHhσι. vaserat aptum ad metiendum res liquidas . quis sit hvyιs mensurae valor quaerere ad hunc locum non pertinet ι neque enim huic t eo inde lux aceersituri quare interpres vulga-aus mensuram Hebraeam nee saluit proprio nomine exprimere. Dixitqωe MI, Aeestaeauri
nem, vi instrumentum obligationis literam qua profiteris redebatorem. D seda ritu ad mentanti O scriba εvin naris sa scilicet te mihi solvisse . ' Dei do alii dixis et Tu vel
ia, Corus decies major erat bato ι ideo ne fraus 'rehenderetur, non quinquaginta coros re imisit , sed vio inti tantum, Aia illa Miapa In seras emas, O seriis octogista, . s. Et iandavit Dominisa villicum ια ε σώαεῖν , Ῥιa nudniter feeims . Modo videtamus. divitias terrenas appellari divitias ἀδικ se, in iratis. Ibi ergo Gαμμοι ἀδαέae est villicus , sive oecon aus, dispensator terrenarum, sive
falsarum divitiarunt. Distinus autem ille . quo Iaudatur , non est herus villiei ι neque enim fraudem servi laudant herus sisbi patuisset . Ille emo Dominus ipst Chthius sui noe exem. plo ammonet divites huius seculi , ut similiterae villicus utamur divitiis suis terrenis, quibus sibi cimi Arent amicos. Non in facti improbi.
rat , sed in in solertia milliei sita est vis simi Iitudinis. Quia μι valet illud μι idem quod ita mi h filii hujus se si huie saeculo dediti , nihil aliud curantes , quam hujus v tae commoda , ' dentiarer μην filiis luela, id est viatae melioris eognitione illustratis, In tenerat ae frua, Hr e-M , in iis quae per tinent ad generationem suam. vel ia suo genere, in suo vitae instituto ita homin- tio prudentior est. s. Et ego vobἰε dies, Christus pergit loqui rexemplo hupas. oeconomi facisa vata amitas
da mans ona inιροι rarae . Mammona vox est
, . idem sonans suod divitia Iatinis . Divitias autem a junt iniquaa diei,. quia iniqui illas possident , aut iniquorum haeredes a sedeon stat in versione Graeci veteris testamenti sinpius nomen udi , quod est falsum, aue falseraι , reddi ἀδαια, vulgo iniqωμι ι Saes tapataphrati Chaldaica legitur 'tam ma minmona falsitasir . Ita quamquam divitiae mathpatiae hie possent intelligi , verisimilis est illam iniquitatem divitiarum esse earum falsitatem , sive ineretism starism, ut loquitur Ap stolus Timotheo scribens epist. cap. S. p. 'Eo loco quo versamur , sermo est de sit sis . sive fallacibus divitiis , quibus postea otiastus opponit veras divitias. sensus ergo est a dare egentibus divitias filiares falluntur enim qui eonfidunt in illis. in e m viseeritis , M ando οὐδε , defeceritis, id est, mora vos illis seoliaverit, vel quando 4 με meritis , scialicet illum fallacem mammonam veta ansmi, sit qui recipiat vos iis aterna tabernaenia in coelum Deus, qui sibi datas reputat quae erogantur p uperibus eleemosynae.
io. sui siviis est in mimma in In ma Hsid.Πι est i in qui in modis. ἐκψnus est , in maiori iniquus est 1 Proverbialis incutio . quae ut sileraeque aliae, intelligenda de eo quod piutimum sit , etsi non semper . Ita heri Miam simulorum. suorum miniare solent in te
non 3 gni pretii, atque et e conmaram faeientes , horum opera in te majori utuntur . Ibi ἀδικ t , iniquua, videtur potius indisare
eum qu fallitur, quΙm qui intinuitatem ieit ι ut sequentia demonstrant. Melis haoue ille dicitur, qui prudenter res sibi comminas dis, pensat, ut decet fidelem. sive verum dispensa
non 'sir , in dispensandis divitiis ullacibus
ista verim est , ne m veras divitias , quae sunt Dei gratiae, qu a credo vobis e ra. Est Ain alian. Ad ua ..n Dissis. in divitiae tepuis tantur aliquid a nobis alienim. s in dispensanis dis divitiis non agitis prudenter, quia vestrum
est, no et bona coelestia, quibus ain destitui in
403쪽
πια nisi eviga nostra, Ni ιν v.b Ap In eo remptu matulueere divitias satagebat Pominus. apertilis loquitur, de illas vitae coelem compa
na. Haec verba dirigebat ad Pharis eos a quibus ita dominaiatur avaritia , ut nec sermo ille mis uetit eos persuadere prudenter utendum esse suis dimitiis, scilicet ornandas esse in eleem
esse tam severa Iiberalitatis p scriptio. rs. Eraia tuis r ris sis , qm instimara 1 vos eo ram hominibara, vos pro iustis venaitatis a Deus autem novit tarda , quasi dicat: Iusti v demisi hominibus, sed non Deo, cui nota est avaritia vestra . quod hominibus , id est hominum opinione atium est , abominatio estante Deum. quod remotum est a cognitione hominum , Deo patet . qui videt homines Introrsum turpes , qui non nisi speciosa pelle de-eor; sunt.. 16. MA O troplura n ne ad Ioannan quas diceret , ne miremini . si majora dilectionis mpera nunc quam olim exigantur. Lex N pr phetae rudimenta quaedam pietatis aperte prinposuerunt, reliqua sit, generalibus terminis , di figurarium involueris mystich oceu Itaveruntri sed ex eo tempore, quo praedieavIt Ioannes regnurn Dei evangel tur , ineipit annuntiatio regni coelestis , quae ut praestantiora promissa conliset , ita periectiorem justitiam postulat . Et om- - illud υim faetas ne putetis vobἱεPharisaeis torpentibus, neminem fore. qui Eovangelium amplecti velit r o ιι s me ν qui- tis 1 infinita alia multitudo, Me αὐτω-s quasi vi facta ad illud rapiendum irruit , aut quia ι ἰύ - vox est meoia, slaeam interpretari potiemus, ut sensus Domini si multos comis pili intrare in regnum coelotum , dum illud
baiisaei aspernantur os . Faeilius ess antem eaelum terram ρο
terire , dissolvi, & transite in alium statum ,
A iees in litetis Hebraicis sum illa exigua eornicula, quibus inter sedistinguuntur. De litera dia..h ' distinguitur a res, ' quae caret co iaculo, sive apice, ut advertunt qui linguae Ise. hraeae prorsus non rudes sunt. sensus ergo est iuxta morem Ioquendi Hebraeorum , eventin Loeatere non posse id omne , quod in Iege . vel leviter scriptum est. Vide similem loeutimnem Iosue , cap. 23. e. θ t. Reg. cap. I. v. s. uti cap. s. '. o. Duo He iacit Chri uus ι i.d Qt eomplenda ouae de se ipso essent in lege . quamquam obsisterene Pliaris et . a. amovet a se opinionem, quod legem fioeci saceret . deis elatans insigni exemplo nam non evertere sed statuere, videlicet emetendo, ut magis rigida sis ejus observati .is. Omnis , inquit , ΡιI d istis uxorem suam, divortium eum ea saete, O adteram da est, maeebat aer, eensetur adulter 3 qui dimissam a viro daeis, maehatur , pariter adulter est. optaverat Moyses omnia non necessaria divortia testi, sed hoc obtinere non potuerar siis ne majoris mali perieulo. vertim Christus cim praeeipit, stinui adjuvans vetat quod Moyses improbans toIerabat. omnia, inquam, rev eat Christus ad initium , quo Aoam Sc Eva, maritus de uxor, indissoluditi vineulo conjunis dii filerant , ut fierent una earo . De 'his i
sta susus ors. Homσ qusdam reat dives , qωἰ Indu.b ι- purpura cy' θ o, pretiosis te mollibus v sibus. purpura splendorem, byssus mollitiem notat. se σω Iala των quotidie is dId. . Chiustus ad argumentum unde sermonem inceperae de usu divitiarum , regreditur , demonstrans dissimili duorum hominum exitu, unilis divi tis , alterius mendici , quid sentiendum sit δε
divitiis, Ae paupertate.a αEt rear quidam n ea diens nomine Lagarna. Quibusdam vIdetur esi se narratio, non parabola, eb quod nomen e primaturr Laetarus entiri nomen est proprium,
quod tamen significat i a genere Puperem scum etymum accersitur ex his voeibus Hebraiis
in aaxiliaιον ei, sed, ut Tertullianus loquitur, etsi imago eredenda est, testimonIum erit veritatis . sentiunt esse parabolam , afferunt in argumentum praefationem ἱllam quam dira insito vetustis limo eodice Ec in alio m nusitIpto exeamlati ibi legit, lim a ψ ιδρον, id est . dixisυ6ὸ aliam parabolam. ROMtius Stephanus hanc praesitionem ex vet
strisino exemplati ab amicis in Italia collato , ad marginem Novi Test. ab ipso Graect editique ue adiecit: Sive Laetarus suetἱt persona fiactit ia, sive vera, imaginem paupertatis ejus his Vivis eoioribus Lileas depingit. . . sol 1acebat porrectus ad ianuam .iue , ἔα via publiea, sub dis . vel hi vestibulo doris .
404쪽
daeorum , qui putabant quemque statim ae mortuus esset, ab angelis excipi, ad poenam , si reus esset , ut videre est apud Eliam Levitam in Thisbi, in voce chibωι. Rabbi Elieeter i terrogatus a discipulis de illa re respondit eis , inquit Elias ι Pastquam est homo ab hoe saeuia, visit angelus mortia, O sedet δεμ ser sepulchrum eis a edie. Pu. vero credunt Iudaei potiati in Abrahae sinum. apud illos Anna Abrahae , sermula loquendi eo tisitata, qua nintant felicem statum piorum defunctoruim. Sic dicunt a Talmude r duo in sun est Abν hae 3 pro mors Misa est , ae felicitet quiescit in Ioco beato . quem di appellabant Edo, id est voluptatis locum , ubi pii expectarent resurrectionem. hos inter primam sedem tenere Abraham merito credebatur. Sinus igitur Abrahae erat praecipua in hoc piorum loco dignitas, sive locus secundus. Phrasis sumpta , vel a pile- aulis, qui parentibus sani charissimi, quos it. Ii in sinu , sive tremio fovei t , vel a vetusto more accumbecilium mensis, in quibus secumdus recubabat in sinu primi accumbentis ; ut
deserti in sinum Abrahae , sit admitti ad discubitum eum Abraham & Isaae. Mamutis est autem est dives, βραtina ostyn inferno, es s. VCx illa propri ' signifi- . at locum vil bub noiliis schira tui. ibi autem denotat locum tori neuti. Quo autem loco suerint sta tormenta i torum, non quae Ieudum, sed quo pacto evitati polli ut . nihil enim Pr dest , ut ait B.Chrysostomiis , quae maneam peccatores tormenta , aut ubi parata sint,cognosce-xe , nisi ad hoc demus operam , ut possimus evadere. Maxime cum telle D.Augustino de civ. Iib. 2 o. cap. 16.ciijusmodi, δι inqua mundi, vel rerum parte sit ignis infernalis nemo sciat , nisi cui spiritus Dei revolavit. a I. Elevans autem oculos suas dives ille r nuIIa est dissicultas, si parabola narrat ut, eum σοι ἰατοrmentis, vidit Abraham a long . , quippe in im co delichrum , unde multum removebatur , e Laxarum γνι sinis ep. 3, in hodioris assecutum. . Ea ipse clamana dixit a PMιν Abraham , illum assatur ut beatorum principem , deinde ut eum quo generis auctore gloriari solebam Ηe-hraei, miserere mei , c ' mitte Lagarum , illum ipsum , cui nee dabat mi4as cadentes de mensa , in inriagax extremum digisi Di In aqnam . . ινefrigeνὸν IIunam meam , t Mia cνMeior in hac fiamma . Mira forcis utriusque divitis di mentaci mutatio. as. Ex diais iri Abraham et Fiat recaνdaνε,
dispositas, de sicut de luctu ad gaudium , ita de inaudio iti ad luctum. Laxaνus apud iustos in n. Abrahae 'frigeriam consecum ι , verba
ad. Et In his omnibus, de praetem mireri squi sumus is paradiso, vos in inseris sedi bus degenκs, cabos magnum χώμα , hiatus , vorago rivgna , inane spatium magnum sim arnm est , positum est e aea hi 'i volvi ne hinc tu sire ad vos , non 8 si ι , ire Me in se huc rea meave. Iam nulla potest fieri sciri is nostrae mutatio. verbum reseruamin, reddit inter pres firmatum est, eieni v quod Hebraei appe lant ν-iah, expansionem , Ι-XX. interpretes appellant σιναμα, firmamensum. in oc σψεων, unde mi. ωα, no mulium differunt, ne τω , reddi pollet expansum est .a7. Et ait dises: Rogo ergo te patre, ut sauteni mitras eum Lararum in δε-um patris mei . 28. Habso enim quinqua fratres, ut sesternν illis, ut illos serio, ut pote certus Se oeulatus horum lcstis commonefaciat, ne ipsi meo exemplo vi
ventes , veniant in his ne uerum νοrmendarram.
his iple Dominus commonefaciebat auditores , ut sesiis cina siderarent , quid divitibus qui ial deliciis vitam agerent, exspectandum esset. au. Ea ait illi Abraham r Habeno Mopsemo prophetas ista commone saetentes . Audians tuos. Moyses enim, ut dicitur in Adh. cap. ID P. 2ι. per Omne sabbatum segebat ulli nempet aliqua poruo ex quinque libris ejus. Adjunoeia lux lectio ex proretis, inconstat ex illis verbis, Aeti cap. I. F.27. -cra prophe3arum,c a per o ne sabbasiam Misnνων. 3o. As ille dixis , de se illorum mentum noscens e 2 om
mortuis laxit ad eos, panitentiam Uent , quis a mortuis leve thens facilius iuveniet fidem . Me
in morte nihἰι mali esse narrae Ot. scilicet homines vix possune occalascere aculeis conseientiae et
timent alverius vitae torinenta; ne autem volt
ptate in titillantem amittant ob incertam , inquiunt, spem, de inanem metum, v liene priri quasi mauu palpate quod traditus de alterius viata: statu. Ita rem gratam facturus amnis suis Julius Canius jam statim gladio pilaetendus promisit 'pud Senecam, de tra .cap. . si quid e ptarast , circtin is urem amicos , Cr i adieatu rum quis esses amimaram flatus. sed ratio civis percipit quod sensus ait e re non possunt; ει ubi animus inordinatis assectibus abreptus est ,
nulla re potest retineri. di sti eas dc vivus penit., ii. λε
405쪽
l 1μ .ais avirin uia Abrahairi , hoc Domia.xemplo patuita veri Tahad ιsu deliret stati itantis qui istam parabolam proponit , dc cui illudIMarthae . quem redivivum iudaei interficeta hominum ingenium notum esset et Si Mysemivoluerunt ι .& ipsius tCluilli, cuius tς troso eras non atidiunt , neque F-exIctionem Moyses di Prophetae praedicaverant , Ormis νε-rrexerie creden3. Quod duplici cui tamen non crediderunt. '.
casaream Philippi se recipit Dominus . Tuare contulit primatum Petro . 3
ὰ quo pro filio Dei agnitus est. HARMONIA. et Mn XT Enitu autem Iesus V in partes Caelareae philippi.
. a L. Et iactum est, cum solus esset orans , erant cum illo
de discipuli. 3 μ. Et egressus est Iesus , & distipuli epas, in castella C sareae Philippi.
- Et invia interrogabatdiscipulos suos, dicens eis: Are. . Quem dicunt homines esse F, .lium hominis ue At ilIi dixerunte Alii Ioam nem Baptistam ζ alii autem tadiam, alii vero Ieremiam; Lalii ,ero quia unus propheta de prioribus surrexit. ν 6 Me. Tunc dicit illis: Vos ero M. L quem me esse dicitis Mng. Respondens Simon Petrus, dixit: Mnt Tu es Chri
intrem abat Gempulos is, dicens r em di eunt homunes esse Filium honis λεο At illi dixeram et Alii Ioannem Bam stam . . alii autem Eliam , alii vero Ier
prophtas .is meit illis festiar
esse dicitis D , si Et lactum est ,
elim solita esset - raris, erant eum uisti discipuli α νο Et egressiis est elus, diseipuli lius , in castella Cae sareae Philippir εt invia metros at & interrogavit illos. discipillos suos . m. dicens.r Quem me discens eis . in turbae rdicunt esse homines is ovi responde runt usi, dicentes rIominem Baptistam, ata Eliam, alii vero quasi uirum de prophetis.
ast Tune dieit illis vos vero quem me esse diuitis λις ΑtIlli iesponde.
rum , & dixerunt tIoannem Baptistant. xiii autem Eliam , alii vero aula unus uropheta de prioridus si remis. in Dixit autem illurVos autem quem me
M Α Τ Τ H AE U S. s 'r Respondens autem Iesus, dixit ei: Beatus es simon Bar Iona ii quia it. eato & sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in coelis est. -, o 'I8 Et ego dico tibi, quia tu es Petrus, &super hane petram aedificabo ecclesiam meam, &poriae inseri non praevalebunt adversus eam to Is Et tibi dabo claves regni coelorum. Et quodcumqus ligaver si super terram, erit ligatum & in coelis: &quodcumque solveris super terram , crie
406쪽
HARMONIA. MATTHAEUN. MARCUS. Lue s. xt Tune praecepit disseipulia xt At ille Inerem, suis, in.&comminalys est eis , io ει --ἐπι ne cui dicerent de illo, M. quia Iesus est eis, ne mi diem
DA a τ operam Dominiis . ut non occideretur nisi stata die , hora , di loco prout ovortebat, nempe Hierosolymis, in ipso die P Iesiatis, de eadem hora qua mactabant ur agni Paschales . 1 qui dira hactenus figuratus erat .
Igitur tunc temporis cum aestuaret ira Iudae tum, εc adversus eum incitarent Herodem, v
hiit per aliquod tempus tum Iudaea . tum hiniuste principis Tetrarehia sugere in alterius plineipis ditionem. a s. m. 'nis oram χμι Ms parro caesarea Philippi, in regionem
astam ubi Caesarea , quae cognominatur mi rei, quam Philippus Tetrarcha in honorem τι- Derii aedificaverat . Videtur autem non telam Caesaream intrasse, ne praesentia sua cieret alium nisau . volebat esse ignotus , & paucis iebus ita eommorari , quia instabat tempus passioniim suarum. ad quas subeundas et Hie-xosolymam eundum erat. Ergo quia volebat latere , in vicos tantlim ingreὸiebatur, interis dum se etiam subtrahens populorum conspe- .ctui orationis causa.
rana, cum dimissistit turbas ut solus oraret ,
di ideo in aliquem seressum abiisset. sed eranteism ilia dise ista 3 'a . Me. ει ego sest Iesua, tunc, inquam, semotus a turba ibat,
in discipuli ψαι in eastina casarea Philini ,
peragrabat vicos proximos Caesareae Philippi. Es in via interrogabat distipulos μοι , di-erara etat Ast. nam dirunt hominas σε μι himinis, id est suam me Lisne esse , ut loquuntur Marcus ἐχ Lueas; unde consare debet illud, filium hominis, tenere locum pronominis i lingua qua loeutus est Dominiis.s . in mia dixe-nt, Hii I nam B. Umn, qui revixisset, alii avitem Elia- , quem cie ni denuo venrurum ad praeparandas Christi vias.
alii vis. Jer am, quem Judaei magno in honore habebant. L alii vis. quia .nns pro Mad. prioribas , id est antiquis si 'exit. saltem haberis pro aliquo magno Propheta. Vidimussa pra Iudaeorum animos eam opinionem invasic' se, ut erederent animas migrate de corpore en
io, id est iu ea insignis ille Messias , lege de Prophetis olim promissus, a sanctis omnibus
hactenus exspectatus , unctus , mnistatus a Deo ι Filius mi vivi , filius dilectus , uniacus, non adoptione, sed natura ι non De ictiatii, sed vivi , sive viventis , quod antiquissumum est dei cognomen. Primus est in conses sione, qui primus est in apostolica dixestate , inquit B. o. quod ante eum dixerat Chrysost
g ir. Respondens autem I. sus , disis A rL-ιωs o Simon Basesona, id est filius columbae, aut potius filius Joannis. Annotat enim B. Hieronymus eorruptum loeum videri . di legenis dum B. -- , licut etiam legitur in Vulpata in quibusdam e tribus , di vetustia aliquibus exemplaribus Graecis, beatus, inquam, ob hane tuam fidem , dc consessionem , qua beatἱtudiis nem , aliaque dona maxima consequeri . quia eam ct favisis , circumlocutio est homnia Hebraeis ustata a non homo revelavis tibi, sed PM . mos gni in ealis est. His verbis ostendie Dominus caetera vulgo de se jactata, meras etiis hominum conjecturas , hane autem conses.sionem Petti esse ipsissimam veritatem a Patre
revelatam. non seni et diximus pluribus piis I daeis patefactam Trinitatem personarum in Deo, videlicet comptiuibus, ine dicam omniabus, non ignotum tuisse filium Dei, de Spitiatum sanctunt ι sed ut verbis otirenis utar,Η-ia r. in cap. t. Levit. Cum verbum Dei ex Mariae
rame vestitum processisset in mundum, aliud quidem erat quod videbatur in eo, aliud quod intelligebatur . Carnis namque a pectus in eo patebat omnibus, paucis vero de electii dabatur divinitatis agnitio.
eb quod dixisti mihi T. M tarisin.: pariter diaco tibi te petrum a me eos nominatum fuisse , quia eris aliquando petra rundamentalis Eeci
liae meae; O super hane mνam, id est super
te ipsum, reddit enim rationem impositi nomis nis, adsciso Melsam uisam liveris princeps ssundamentum Ecclesiae meae a nam & Ceteri apostol; Ecelesiae se amentum appellantur in multi scriptu Mis. Huncce autem locum e pendans B. Hilariis. clamat , dieens e o Hanuneupatione navi nominis suis Getisiae Iundamenrnm , dignaque ad easiano tui.ι ρεινa , me infernas legra , tartari pistat, Er ν-
407쪽
duntur , cuses terisis iussieinm παν-ua a aucto Hrvi sis in estiι ωι isa in sterris a.ιμsa a sint, or solisia, star-ἰ et dam renon aram obtineans O esul Addit Christus GPrrae inferi non pravatibunt adversus eam . innitatem aedificii Ecclesiae declarat, sue aeterinnam durationem mi puli in doctrina apostol 1um perseverantis, opponens Uificium aedim io , vivitatem dia i et Vitati I i . Porta in seripturis significant potestatem, in perium , vel 1 dein imperii a nam in portis olim agebantur com entus, exerrebantur judicia. inferna, rase, designant tormentorum loeum , in quo mali torquentur eum diabolo de antelis ejus. Sensus ergo esti diaboli potestas , quae hactenus maximaniit, praevalere non potetit adversus Ecelesiam, gregem fidelium meorum, quem tibi pascendum committam, perdere non poterit. Quod aliis verbis declaraverat Chri stus, dicens , oves suas neminem posse rapere de manu sua. ubique enim signifieat diabolum , quem principem mundi vocata se vincendum di ejiciendum. De remnitate conspieuae Eeelesiae totius haee intellige da sunt. sed de propria sunt san m nae Ecclesiae, ad quam ideo, inquiebat RIre- meus, lib. s. eap. I. propter potentistem priae parua .m neeesse est smiram conruenire Ecclesi-- , hae est eos mi μαι isndioe fidates , n qua semper ab his quι μην κndisus , cst servata est ea qtia es ab apostolis fraditio. ideo olim dieebat Hieronymus epistola ad Damasum δF quia earhedra P.ινῶ j.ngitur , metia est.
Id est principatum in Eeelesa, quae seriis n-mini resni coelorum appellatur a ut cum diciatur , si da est regniam eaeloriam granα sinapis . traditio clavium symbolum est potestatis 3 claves iunimam potestatem sani fieani,huic tradu tur claves , cui committitur familia Umini. stranda ι cujus potestatis debet esse admittere , vel exclud e te domo. Christus non dicite datam: tur claves , sed dabo ι penes enim illum sunt , ut dieitur Apocalypsi , eap. 3. P. I. dabo , non ri, non nisi enim post resurrectionem suam dixit Petro , pasce mea meων . ει ηε adcumque Γ μυ-is super treram, eris legarnm o ἰn eatis , a elavium metaphora ad aliam transit Dominus , significans exeellentiam di ampliti id inem pol statis Petro datae, per quam claudit & aperit ,
ει litat di stavit . Phrasilogia usas est usita Hebraeis. , quibus ligare idem est quod Din
bero. aut prohibitum Lela νει 3e δει- idem ac fremittere , aut declarara Neirism . Ligat qui judicando damnat , de expellit Ecclesa solvit qui expuliam revocat. Igitur judierum seminum in Ecelesia exercendum Petro tribuit Christus, quod coram Deo ratum semperent. Ex γοdenmine silveris suis ereram , eris statutum O in Melia, eoram Deo, qui talem ditantam potestatem tibi contulit. In his verbis exponendis non laborant otia thodoxi. consona enim sunt doctrinae, quam i fi Ecclesia catholica didicerunt. quot autem dc quanta inde illis suppetunt argumenta γ nam si Jesiis sola adoptione filius est Dei, homo ta tum, sed Deo rarus, miracula ejus conspicuasai ἱs addueebant Petrum di alios, ut eo lenis agnoscerent filium Dei: non opus erat, divina revelatiae s quae eum suetit necessaria , ali. quid aliud non subjectum earnis oculis ostendebat. Qua autem auctoritate loquitur Christus, propriam sumens quae selius Dei est Ergo ad altiorem quam humanae naturae opinionem his duabus pollicitationibus de perennitate Mel sae, di potestate ligandi de solvendi , Pestum adducit Dominus. Solus Deus concedere potest peccatorum remissionem , de ut Ecelesia tot
tantisque fluctibus irrumpentibus immobilis maneat, Iuti pastor ejus di eaput sic piscat homo a hare , inquam omnia quae soliu Dei sunt, Christus se polliretur daturum. ii ao. Tune praeςvis discitulis suis ; 3 q.
Me. D eomminatus est, praecepit poenas inte tans, ut parerem, ne eisi Lee r de illo, Miasnia ipse osses christisa. Etenim elim oporteret eum pati , nondum tempus advenerat ut inno. sceretur 3 neque enim Judaei , si cognoviuenteum, cruei a fixissent, ergo donec pateret .s non erat predicandus.
THMG significat Dominus instare diem. quo eam oporteret pati, reprobari , o Ocridi . corripit Petrum, o erucem misκ esse se rendam docet;
408쪽
a Et MM. L multa pati, δίαL de reprobari a senioribus, de MLa summis sacerdotibus, Me. . L & scribis; & occidi; & Me. post tres dies resurgere. 3 Et salam verbum loque.
batur. Et apprehendens eum Petrus coepit increpare Mn
. illum, dicens: Absit a te, D mine: Non erit tibi hoc. 4 m. . i conversus & videns discipulos suos , comminatus est Petro, dicens: Mi.U de post me satana, scandalumes mihi: ' quia non sapis ea , quae Dei sunt, sed ea, quae hinminumas Et convocata turba .. . . discipulis suis , Me. tune ηιMAI.νον Iesus dixit L ad omnes: MM. LSi quis vult Mi. L post me venire , Alc. me sequi, Mi. L a γget MM. L semetipsum , &tollat crucem suam L quotidie, Mam L de sequatur me. t ,s. ' Qui enim voluerit animam suam salvam facere, per
derit animam suam propter me, Ast. Et Evangelium, Me. Lia L
8 Quid enim proderit homini , u lucretur mundum tintiim , t se autem ipsum perdat; M. dc detrimentum animae suae
ne ratione ista adultera & pe catrice , L hune Filius hominis erubescet, cum venerit in
multa patia senioribus , & se ibis , de principibus -rdotum, re occidi i de tertia die resurgere Ixa Etalianiens eum eteus erepit increpare illum , diceMr Absit a te, Domine Inon erit tibi hoc. as inii conversus , dixit Petro evade post me satana, scandalum es milur quia non sapis ea , quae Dei simi, sed ea, quae hominum.14 Tune Α- Iesiadhia discipulis 1 uis: Si quia vitae post me
abneget semetipsim . de tollat crucem suam, de sequatur me. pati multa. & reprobari a seni ribus , & sumna alaeerdotibus, & Scribi at occidi; &post tres dies resurgere . Di Et psam verbum
loqiae tur.Et apρο- helidetis eum Petrus, coepit increpare eum.
33 oui e versus ,δc videns discipulos
suos, vommiliatus est Petro, at ais: Vade retro me satana, qtior iam nota sapis
quae Dei sunt , sed quae sunt hominum . 3 Et convocata tu ha eum diseipulis sitis, dixit eis: Si quis vult me sequi, deneget se. tnctipiunt , & tollato liccm suam. & se
multa pati.&: reprobari a seni ribus. & priueipibus racerdotum, &Scribis.& occidi; re te tia die resursere .
venire. abneret semetipsum, de uillat crucem suam quotidie, ct smiratur
rs qui enim volum rit animam sitam salvam faceret perdet eam et qui autem perdiderit
animam stram pro mer me νInveniet. eam.
16 Quid enim Proinisest mitiis, si uium. dum univer luna i cretur., animae vero detrimentis ρο- tWture Aviqiram Sta: hos. mo commutationem 'Pro anima sua ὸ Qui enim volve m animam suam salvam facere , Perdet eam rqui autemPerdiderit animam suam Pr Pter me, Se Eongm utim , talvam sicine
Lorum con mutati uis pro aninia sua.
M Qui enim volum rit xnimam suam si
larvam faciet illam :ας Quid enim pro
fieit homo: si lacretur uinversum mim. dum , se autem. ψω
lusus fuerit, re verba mea, in generatione via adultera dc pe caulee, di Filius hominis confundetun eum, esim venerit in gloria Patris sui eam Eelis suis,' in Nam qn me eruisbuerit de meos is monex I ιhaiae Filius homini erubescet, chn venearit iii maiestate sua a re Patris, Se sanct . rum Angiscitu a . .
409쪽
1 et ar t. pili. . enim, hominis venturus,st in gloria Patris sui cum ΑΛ. telis suis: & tunc reddet unicuique secundum opera e)us.
. Amen dico vobis . . quia - MM. sunt quidam de hic it - ἡ 'mui; z . i
. bunt mortem , donec videant deam Asc. L regnum Dei Me. veniens Filium
. . . . . . . . . mentem in remis
in virtute: Mi. Filium homInis suo.
stantes equi non inustabiliumortem , donec vi deaut regnum mi.
m suis , qu/a oporteret Me. L. Filium hominis , adest se intum, Mn ira κωβIrmim. Ergo tunc dies pamonis Domini appropinquabant . a fine enim mensis Casleu, quo tempore interfuerat Hierosolymis sesto Encaeniorum , Pascha non aberat nisi intervallo trium mensiuin , nempe Thebet, shebet, Adar, de media parte mensis Nisan. Circa Iordanem aliquantisper commoratus, venerat in partes caesareae Philippi, ut jam pati dicti intervalli praei et ita , appropinquaret Pascha , in quo oportebat eum pati , 'od cum ext ra Hierosolyinam fieri non posset, ignificat brevi tempore luscepturum iter versiis illam urbam , quae professio postremat fuit , ideo B. Lucas qui haea nartat nono capites 1ationem temporis nod habuit. ibi ει de se tibii transfigurationem poni; si, ciuam serius factam fuisse res ipsa clamat, ut inogo dicemus. Iesus, inquam, praedisen suam pallionem , indicat quod oporteret eum ire Hierosoly. 'mam. a ' Et Art. L mulsa pia; , - L Okeprobari 2 finiaraus, a summis faenistia bur Servis', nempe a toto su nedito, quod
constabat senioribus , sacerdotibus , & Legi se lperitis , O oecidi . cpiatenus judicaturi erant ipe tanquam homInem n mia saeIlem de beniagnum redarguere , qui id permitteret, quod posset impedire 3 non obiurgantis , sed vehementer amantis affectu die.naI Ablis a te, Domine, titia σει, subaudi e , propitias tiabi se Deus. Vox est abominantis aliquid ut pro
phanum. avertat Deus; non eris ribi Mer non sinat Deus . tio ei dati . r Min respondet vocis
Hebraeae in bri , quam Graesi interpretes non semel eadein ista voce Ixis e reddunt r quam et Iam expilii unt bis verbis μῶ Mtam , absit , μὸ sis ne sit, ε δαμ- , nequa Mam. ' 33. Me. converμι, id est e veristens se , O videns discipulos suos Gmminarisss Perro , petrum duris verbis obaurgavit, d eens : Maia post: - fa ana 3 abi retro ma , ut habet Maleus, id est, extra tonspectum me uin i secesse baac δει ana . id est inim eus, vel adversarius. etenim fa/han , est adet ema. νί , oratio illa Donrim ei, facessentis , qualia ista Davidis a. Reg. - s. s .aa. -- hi se υοἱ I, silii Saνυῖα φ evr e imιm mi hoste an Iasan Ita. quasi hisce verbis Domianus censendus est eompellare Petrum. an hareeausa est , cur mihi seorsim loqui volueris δapage salam, .pple hac in rer abi eum tuo illo consilio, qui impedire vἰs, quominus subis
eum reum mortis. ει post tres dies rUurgeret eam id quod subire me consultissimum est dea morte , id est po'quanr tertius dies adve- justissimums quia ita placuit patri meo. Α, dienerit, nam etsi dictum suisset , eum tres dies Dominus s scandarum ea mihi , pessimh eoti impleti erum , nec sic quidem quartus, sed ter l sulis ι sic in passione dicebat eundem Petrumtius tantum dies denotatus suidet 3 ut eum Lu- compellans sicem , Δῶν pater a miscas 4 cit. Ea poliqua, eonsummaιῶμαι dies o ros vis mi bibam A patris volvittate Christus do. ni Hreismeide6ρων puer, non intelliguntur octo flexisset, s consilium Petri secutus euel. eincidies exactis tune enim nonus indicaretur, tam- illum redarguit dicens quia non sapia , nociquam verum tempus circumcidetidi . clim ex lege constet intra octavum id sui iis sietendum. 3 ' sa. Me. Ea eatam merbum Aquebour. παρ- ,σέα, id est liquido apertE. apprehendeπν-m Petr.3, - φαμι 3 id est:, clim manu prehensiim seduxisset , ut solant Emiliatius liquid dicturi, capia inervare M A mi nem cogitas, non attendis ad ea quae Dei sunt, quae prolui sipientia , m e ma sunt LMmH- , id est quae caro & languis iuggerunt , nempe fugam mortis , etiam cum ex Dei voluntate decet eam subire.s ' 34 Me.Ea ran eata , advocata tu es quae sequebatur cum discipuus sma, ut audirent do-
410쪽
361 COMMENTARIUS IN HARMONIAM. c
ctrinam tmitia ponderis . --. TunCIUM ἐι- mesa Ac. in ira ναι - ilia ad tiora. O me cxia Lad Omnes, ut nulla exceptio sit MM.LSi triees id est praetulerit vitae commoda, di his. ν--is Me. L m me venire, Me. - θροι, manas laudes obsequio meo, plus tἰmeus h tamquam venis discipulus, Mn Labneget μωμ mines, quum Deum s & pudore, sive oppri 'μm, hoc est ne curet vitae huius commoda, bri 'rum metu deterrebitur , vivens eum M. uuamque ipsam, quatenus a praeceptorum me minibus hujus e sereuli mali, L hune o Alius rum odsequio avocat . Translatio sumpta abibaminis, ego ipse erubescet, eiam umeris insis, qui partes alicujus deserunt, idque mi,m maiestare με , - που δέει , in gloria , Pa Irofitemur, ita abnegare semetipsum , est essetεria, samctorum An --m apparem inviis ii quasi desertorem, di paratum etiam vitam bibus cum aula coelestii ad judicacidos homia Hidere, elim id postulabit obsequium Dei. Erines , ii ' a' M. Fusio ensis iaminia vent saliat reno. -- L qmeliae in squaιαν me, raes est in tioia , M v. His . patris μι eismparato animo suscipiens omnes obeausam pi tangatis fisis a ego qui nunc vivo in eame , eatis ingruentes amictioties . Alludere potest homo specie vilis , & contemptus , enne Dominus ad eruciariorum supplicia , qui ipsi rιddo aenis γε μωndum opera ema, ipse i portabant exurem eui postea inrigebantur ι su idex ero hominum , qui modo ab illis judia
det autem ut ultro onus illud Iubeatur, ergo candus sum. 'cum Petrus conaretur illi suadere ne vellet mor- . Ia 3s Me. Et diaetas viis: as MM. Anisis
em subire, eam oceasionem arripit Dominus. Γω -Ha, Me. Oia MM. μαι quidam da hie. enuntiandi omnia dura de asdra, his quia&istanti ν, MM. L qui non gis sunt, non e
scriberenitur militiae eius; ut scirent mollem vi- perientur maris, donee videan ν Me. L regnam
tam sibi non Mendam esse . neati somns ad mL Dei Me. Omions in visinia r Eeelesiam in dies litiam mi vivi, ait Tertullianus ad Martyres, augesteatem, di M. Filium hominis, id est mea . 3. jam tune, eum in sacramenti verba resti'lim, venientem in regno suo, quod contigit pondinimar domo mitis ad bellisin edim dalitati υμ in resurrectione, postquam Christus de se ipsomst, nee de embienti ad aeum procedit . sed de dixit, dara est mihi omnis parsas in eaeti-- papiliariibus expediris, ct substrictis, tibi omnis terea. Me autem locuti non Instabisne moraemduritia, em imban Iaas, o i .avisas es hie .l Mee videant , mihi videtur proverb alis , de Cupiditas alitur delieiis, quae ubi animum emoti denotare rem certo Ze proximo tempore Liuial erunt, a vitiis ad virtutem non revocatur . ram. Ideo pleri seue interpretibus Christus viis
nisi amaricatus, ideo lictat uti verbis Rutustu detur promittere s i mens loriae suae in transeni, lib. t. de doct. Christ. eap. 14. Magis seisia figuratione sua, quae mocis subsequuta est ι de s In domanda earne, tit solvat mala e fueris-1ouae filii imago reani sui ι unde Petrus aiebatamιιμ ε pasaepe resa, ut fiat pax confiseru- ce illa e stetistitares fa r. magnis ἰώ, Alias sania βο- . Omnes enim Apostoli Chiistum viserunt resume as M. Is Me. 24 x ἰ-- usianis aruialgentem , mortuis ad coelos ascendenteiri a ali--am Dam, id est vitam fatuam faeoe, μνdealqiii vem, non omnes ex his qui tune stabant am in suturo iaculo. autem MM. L eum ista direret Dominus, testes fuere tran podidola animam Dam, vitam, vel vitae e m. figurationis . nempe Perrus , Ioannes, di Jam a propter me Me. Evangelium , cui pa- cobus . Hie auem cum sancto Ambrosio adiaret Me. L saltiam faeias Me. eam in eoelo . xerxendum , quM semper , Daminna sietis ad a ' ιε. suid .nim pisdole homin- , si tueretur premia erigis fnrura vistntem , atque istitem f. νω- misndum, eisieatio est duorum parado- cuiarium reνnm daret esse eontemptism, Da eis xorum, sive potius eonfirmatio hujus veri dodi insemitatem mentia haemaria raesentium rimω- statis, quM qui pro ter Deum itam amittit, nevaιione fustentas. γνώω- qisippe est inisee- seipsum vel . Quid prodest et invenisse murreuere, es animam dirieutis, morti eam.ι σθ-i ras divitias, si L se autem 'μm perdas , Me. νε, negare quod sis, etim velis esse quod non sis, εω d.mimonium animae suae Deiae , rara me quamvis excelsa virliss fretisvis eam tiro Mil - , miactetur an a sita , quod accul prHent a , di ite quippe vides.r homiωnων, vix ei qui Deum amittit . s 37. quid loem Perientis emant, damnoque praesensi. - --