장음표시 사용
511쪽
die Jesums cum ovans Hierosolymam ingressias est , quia jam vespera esset, circumspectu Omnibus , iis nempe quae in Templo fierent , exii cse in Bethaniam. Abierat tota ista prima dies , tiam in apparatu triumphi , ibin in ipso triumpho . Miserat discipulos , qui sibi asinam cum
pullo adducerent . postquam rumor pervenit Hierosolymam eum Bethaniam reversum , dciter ad hanc urbem parare , ei obviam venerat urba , qua comitante non potuit catervallinnisi ut fieri solet, lento gradu iter conficere . Ita sero Hierosolymam ingressus est ι di ideo hac die non potuit eIicere vendentes di eme tes in Templo. Etiam in iis quae pertinent ad ficum euἱ D minus maledixit , usus videtur Matthaeus breviori sermone, simul maledictam de arefactam narrans . Mareus vero rem distinguit . maledictam scribit , quando Iesus Hierosolymam revertens, in ea fructus non invenit , aresectam veto non dicit nisi postquam narravit, quom do Dominus in hae reversione ejecerit Templo mercatores r videlicet arefactam dicit quando id veth contigit , sue quando observatum est a discipulis hane arborem cui pridie male. dixerat Dominus, exaruisse . Ibi igitur censem dus est Marcus diligentior , di ab aliis vetam verum seriem neglectam, quam sic ex hoe Evangelista ordinamus. ν1 'ia Me. Malia di, nempe sequenti, qi erat secunda seria i 1. Atinian. Me. a Beth ia
sigebat in Bethania γ esurit m sive quasi esuriret se gessit . a 'is Me. ciamque mississea a long EMe. unam se a viam Me. mum , talente- Ουa, circa enim paschatis tempus arbores ses liis induere incipiunt, venit, si quiafortὲ invenirer in ea, fructus nempe. 3 'Ea eum etwnis ad eam , nihil invenis praeter folia r nullus ei fructus . non enim erat tempus sieorum. Adhuc Iono aberat illud tempus. ψ ψ M ouci ἀκων. Si particula o legatur eum spiritu aspero , dc accentu cireumflexu se seripta I , ut olim lectum suspicatur Daniel Heinsius, iam alius sensus erit, nempe s ibῖ enim iam siens maturae , ideo
non Intrum mel sterilem arborem maledictam a Domino. Sed praeter auctoritatem interpretis vulgati ,& antiquorum Patrum qui legunt ι non enim erat oe. minus cohaerent verba Eua, listae assecta hoc spiritu de accentu, quo assecta vult Ne insus. Nam Marcus videtur musam redindere cur tant lim solia reperta sint in ficu; quae causa aperta est in lectione vulgata a Non enim erat 'tempωι geornm edit. sed E contra s ibi esset tempus ficuum , mirum erat nihil aliud praeter solita tepetiti in arbore . Cur autem Dominus maledicebat arbori eo quod fructus non habe . ret, si nondum instaret tempus fructuum p Η
non erat aer essent in illa arbore. Deinde si e mornm non tempu/ esset, non halere poma. q. a
culpa inboris est i Nam emeacibus verbis fi- eui maledixit . 4'I respondens dixit ei: sis maledicta ι M. Pinmquam ex te fructust naseatur in sempiternnm . Me. Iam non a Mitis in aeternum ex re fructam qui tisam man dueet , sterilis fs omnino . s ' Et arudiebant diseipuli eius: Me. O arefacta est tantisti. siis evinea . scilicet statim ac adierum s neque enim nisi sequenti die areiactam adverterunt. Hae ergo maledicta ficu, tanquam parabolas parabolae enim non solum vero is, sed de teis bus fiunt is sonificatum volebat Dominus , quod eis requisisset a Iudaeis ut sese convert tent 3 elim nondum instaret tempus, quo eo vertendos sciebat , attamen male fictis subjacerent ι quippe qui rei essent qui eum nociagnoscerent pro Cluisto quem se probaverat.
Forsan ec voluit in memoriam revocare, quod Michaeas typus ejus , ut eae teri prophetae , dicebat de te i cap. 7. p. r. Hae mihi , quia foctus sum sient qὐ eolligit in antumno raeemes vindemiar non es botrus ad comedendum, pro eo vas ficti a d sideravis anima mea . Periis sanis sua de terra, ct resus In hominibus non est a omnes in fanguine insidiantur, vir fratrem --um ad mortem venatur . His attexam verba elegantia Erasmi in paraphrasi : Habent , inquit , arbore1 flata ιempora , qνibur edant Dinitis suos, ut iniquus videatur, qMVarilitatem
perpeιnam imprecetur ei, gnae non ante rempus
produxit. Ad haee quia attinebat Iesum accum reis ad ficum, excutere siquid essere fructuum , eum seἰνει nihil esse λ H.rrum hae ab Misas rei iuxta spretem eorporalem redd.bat Apostolos a-tentiores , eosqua relegabat ad seris ratianem μα- βι stici . Dominus Jesus esurienti mus h .mana salutir, νυεrit fructum in arboribωι ἰα-
fmgiferis , quae nnuam spem de se praebebant , in m. retricibus , in publicania , in precatoria ιυι in solit faeredoribαι , Seribis Phorisaeis, qui dulcissimi fructus Eυangeliei fumis mam de se spem praebebant , nihil omnino ρα-
stis invenIt Prolixe orabant , dabans
vangeliea. 8 is. Me. Et veniunt Hyerosolymam. Et eum introisset Me. L in Templum, erepit diereo vendenistes, Er emen res L in illo a qucd fieri pridie eon
512쪽
eam Mamra.m , sive trapemitatum evertit. Supra observatum est , dum aπeremus de prima eiectione mereatorum ἡ Templo , sedisse nummularios ad mensas , qui commuta. tent certo pretio nuiiunos saeros cum erupti
tim : scilicet capitatim pendebant Iudaei Tem. plo semissicium e quem sacrum nummum, cui non suppetebat, sata altera n reta & soluto mutationis pretio aeripiebat a nummulatiis hunc exactoribus tributi persoluturus. Horum, imitam . nummulariorum trienses, O a
ferres vas ρεν Tampiam, suppellectilem ullam, aut instrumentum profanis usibus servienει ut per Templum quia incederet vasis ullis, aut impedimentis onustus . na vox est quae multis r Dus accommodatur in sacrocodices ubi di s gittae appellantur vasa moreis, id est res mo tiferae. Locum illum Evangesti illustrant quae de reverentia Templi leguntur in Talmudicis libris. --ieremia risum He πιι
scilicet promisit Deus se adducturum onmessent est MM. L vos anaeis fiesIa illam is 2 neam iaιν-.m is De quo dc quaeritur D sapud Ieremiam, cap. 7. Latro est , di Tem sum Dei in latronum convertit specum, immuit B. Hieronymus , qui dueta de religios laetatur, cultusque ejus, non tam cultus Dei quam negotiati is occasia est . . . a.' s. m. ino a esito, id enἰm sibi di ei intelligebant 1 eonscii ista mereatura, uuam Templo exercebatur , multam corractere pecuniam, principes aeriauiam O Feribae quin ἡ-ν , s/--ώ -m perderent . non de re consultabant, nam decreverant ipsum de me
dio tollere , sed de modo & opportunitate
omnis populus qui ad sutum paschatis veneras admirabarων svis doctνIna eius a capiebatur vel bis ejus. Multos enim hae di sequentidie sermo i es habuit , quos in hoc loco , ut videtur, non referunt Evangelistae , ne inte pellent historiam. Sed de miraculis suis fidem sibi eonciliabat Dominus. re ιι Mn ει σανsrunt ad e- ea io eiam i in Templo, o Iaaavit res. non solis suis verbis ι sed de rebus se probans vere filium Dei , di ideo Deum eui uua erat in Templum
ut in propriam domum . ia' is. non o a La υ , Tom. I. -m n eipes saeredorum O sepna mῖν baia. q. feeit est piseror elan res In rempti, edi diaereres: Hosanna FAIs Davidi indignati sisne . aeve ferebant etiam a pueris celebrati vi Chtistum. Vox illa, ut diximue, usurpabatur in liniitia festi Tabernaculorum I 8c hae iterata perinsonabat Templum an eertia saerificiis, dum citis eumdaretur altare, ut coli tuimus ex psalmo a 37. Hanc ergo vocem nec pueri ignorabant decantandam in laetitia advenientis Messiae, quam rein presentabat lae9tia festi Tabernaculorum. Ita.
iue qui didicerant Iesum verum esse Mes
iam, caeterorum exemplo retinebant Hosanna
ambit onem tuam dum de a pueris quorum leve est testimonium , saudes tibi tanquam Messae de regi acclamarit plebem commove ωΗ- saeerdotes p quia supponebant Iesum nouveth esse Messiam. Joses aurem dixit eis: iniqua naensu ν tegi mar Fia ex ore infantium edi lactentium pese festat laus. λ integram reddidisti laudem tuam. Infantes statim V nati sunt, os admovent male nisurbetibus. dum alio ei vesci non possum. Hae ista te ia psalmo octavo edjus verba allerabat. Doluinus. adstruitur φ vina picividentia. Haec vero dicta ἡe me insantium, quo admoto sugunt ubera matris, Meommodat innocentibusti simplicibus, avorum ore tune laudabatur selim hi, qui soli sapere sibi videbantur, eum spernebant: quasi dicat, usurpare haece oce s.cine licet quod canitur in psalmis r ex ora infantiωm edic is Me. D cum v spera facta esset a non advenisset, Ma. relictis tuis , se subtrahens, de more absia foras exisa eἰυitatem Iamabaniam , ibiquo manνι , -λIM, dis erutiis
est, pernoctavit. Non hune diem abire passus est Dominus sine aliquo ex his sermonibus uos constat hisce diebus habitos; quos di m o subnciemus. - ἰ
δε-ut disci poli sierum, cui pridie maledixerat
Dominus , aridam factam a radisibin . Hoc eontigisse videtur non multo post maledicti nem , sed nocte reveri retes non observaverunt discipali. a 6 ' ao Me. Es videnses dise puli mane, cum redirent in urbem . miratιμnι , dicenter ι . nomada eon inuo , sine mora , arisit . 17 at Me. Et reeorda a Pis 3 ε
remini , si verbum male ictionis, quod protuli, tam eta Q. Habis. με- Dei, id est, eon.
513쪽
fidite Deo, eredite eum omnia posse, di his, qui erediderint In filium eius, conserte omnem testatem; & patitςς veroum vestium erit estionibus Istaesitarum in libris de Templo. Cum eigo stabitis ad orasdum, ait Dominus, ant quam et tam stetis, a Maου. is at M. 23 Me. Amen dic. μι M lv σενε M'. - , πιγP-- cinis, ε.ilis estu. qma Mi. si habiserim fid m , in non hHi επι l est, dimi με -- ρα - ωAa . neque enim eisia dubii. de potestate Dei, non serum ni condonat veniam nisi condonami . . a ι . 16. e.la.. faeieiis , sed ei au ' Me. Q icum qi i πιε η- dimiseritis 3 me Pa - - φιῶ, huis manti ε Tollere: er 'it , qvi in caelo est, dimi res uvis pereara .Hῖν. :νε, μέ ei, modo icilicet in mi addi passivo qua mensuramenti fueritis, temetieturiis mare. O non haesitaυerit in cor μοε non a. ' a' L Es eras do ne quoiario in rim discrepaverit ultum id possit . .etiam φ m. iis , - Mue . . interdita . nam ris adiutus a sed erediderie, quia quod προμε di e t R. ui rccipiebat s tota vero die doe irii, sias, sire .i, id est , ver m. elus erit es bat ι unde colligo secunda sitia aliquo. habi scax. Montes parebunt ei, ut mihi ficulnea. t t- te monet ex illis quos modo subjiciemuι. His signifieabat Deus quantum posset fides , t Pri otem face μου . Seribae , e . at PVvaerea dies viso ex his sic com p--ε myis, primores populi, id aesthe cludo .:: Omnia quae νqMe παn ea e litis , a rentes quaerebant illum perdere. a 3 s. Est
siquidem id etiam obtinere potestis, ut tam sitatis montes, si opus sit . .i Dum saetii mentionem orationis Dominus .adm et, quod saepius iaculeavit, priusquam illas cipiatur, condonandas esse iniurias .aa
ram altari Domini precantes. Tempus illud, quod imiaendebatur orationi in Templo, dicebaturpatio ι ut observavimus, disserentes des non lavensebano qvid De-- αδ a nou aut bant vim inserte. Omairon προροι ιβ ρ inareas , pendebae ex ore illius , audiam tuum . eaptus di divina ejus docendi ratione , & diis rendi suavitate Tune ergo temporis , eum eitea dies festos paschatis tantus esset concurasus puli in Templo , quis imput- vim Issu tecisset Ita iactum ut duos aut tres di ea continuos potuerit eos omnes sermones habeis res quos en Evangelistis hac asseremiis.
eto G Rant autem quidam Gentiles, ex his, qui ascenderant ut adora. in. tent in die sesto. . . . . 2I Hi ergo accesserunt ad Philippum', qui erat a Betthsaida Galilaeae. & ri
gabant eant, dicentes: Domine, volψmus Jesum videre. a a Venit Philippus, di dicit Andreae : Andreas rursum de Philippus, duxerunt Iesu. ia 3 Iesu, autem respondit eis, .dicens. Venit hora. ut cl rificetur. Filius
24 t Amen amen dico vobis, nisi granum frumenti cadens in terram, mortuum nerit ipsum solum manet: si autem mortuum suerit, multum.
23 Qui amat animam suam, perdeti eam: & qui odit animam tum in hoc
inundo, in vitam aeternam cultodit eam .
26 Φ Siquis mihi ministrat, me sequaturi & ubi sum ego, illic & minister meus erit. Si quis mihi ministraverit, honorificabit eum Pater meus '' 1 Nune anima mea turbata quid dicam Pater, salvifica me ex hac hora. Sed proptaria. veni in horam hanc. i a PD
514쪽
Li gin V. CAP. III. Gentio Jesum videre volunt. st
as Pater, Harifiea nomen timui. Venit ergo vox de emtor Et cla rifieari, di iterim elarifieabo ' . . di; nicta ergo, duae stabat, & audierat, dicebat tonitruum esse factum. Alii dicebant: Atinius ei locutus est . . v. go Respondit Iesus. & dixit ι Non propter me haec vox venit , sed
Τ Nune judietum est indir nune princeps hujus mundi ejicietur foras., 31 Et ego si exaltatus laeto a terra, omnia traham ad meipsum . ... 33 hoc autem dicebata simificans quam te esset moriturus.. 3 Respondit ei turba: Nos audivimus t ex lege, quia Christus manet laaeterinime te quomodo tu dicis, oportet exaltari Filium hominist in iste Filius hominis as Dixit ergo eis Iesus: Adhue modicum lumen in vobis est. Ambulate dum lucem habetis, ut non vos tenebrae comprehendant: de qui ambulae in tenebris, nescit qub vadat. 36 Dum lucem habetis, credite in lucem, ut filii Iucis sitis. Haec locut est Iesus: &ahiit, & abscondit se ab eis. Cum autem tanta signa secisset coram eis , non credebant in eumr 33 Ut sermo Isaiae propno impleretur, quem dixit 'Domine, quis eredidit auditui nostro . brachium Domini cui revelatam est ρ ' 39 Propterea non poterant credere, quia iterum dixit Isaias: is t Gcaecavit Gulos eorum, & induravit cor eorum a ut non videant oca. lis, & non intelligant corde, & convertantur, vi sanem eos, et me dixit Inias, quando vidit gloriam ejus, in locutus est de eo. et Verumtamen de ex principibus multi crediderunt .in eum: sed proptMPharisaeos non confitebantur, ut Estnagoga non ejicerenxur. .: ι 43 Dilexerunt enim gloriam hominum nugis , quam gloriam Ini. rq Iesus autem clamavit, & dixit: Muic it in me, non credit in me, sed in eiuri, qui misit me. s Et qui videt me, videt eum, qui misit me. 46 Ego luat in m uta veni ι ut omnis, qui eredit in me, in tenebris
Et si quis indierit verba mea, & non eustodierit: ego non judico euthrnon enim veni ut judicem mundum, sed ut salvificem mundum. 48 i spemit me, & non accipit verba mea: habet qui 3udicet eum a se mo, quem Iocutus sum, ille judicabit eum in novissimo die. ν49 Quia ego ex meipis non sum locutus, sia qui misit me Pater, ipsemam datum dedit quid dicam, & quid loquar. so Et scio quia mandatum ejus vita aetetna est. Quae ergo. ego loquor,
sicut dixit mini Pater, sic loquor. - ao Π RAMτ -- quidam santura, ex λιι
id est, ex iis, vel inter eos qui veneram Hi Masolyarant, ut Deum adorarent in hocte festo paschatis. r.erant quidanmentiles, qui volebam Iesum visere. Gentiles alli, ludiam, erint alienigenae, non ex Iudaeis, sed ex gentitari nati. Omnes serE populos de non Israelitis: genten , G - appellatant Iiulaei, o rit, Helleuctas melo Iudaeos qui Graeca biblia in si
magosis legebant. Plerique autem inter Graecos sive Hienigenas, lieht Moysis legibus colla nostsubderent, nee filiis omnes Iudai eos servaresitrariamen unum Deum colebant, non alium ssuam evi sacrificaretur Hierosolymis . Iim in Hiebus sestis Hierosolymam asoendebant adoraturi in Thmst δι hos vulgatus interpres pestat retinris 3 in Actis', 'eap. a . in se ta
515쪽
Unde quae a Marco, cap. I. se . , area.
ab aliis Evangelistis dicitur Syrophoemissa. Graeei inite illi, sue Gentiles intra Templi tenetr lia non admissi morabantur in exteriori atrio , quod ideo dicebatur altriam Gemmm, de quo inulta diximus in libris de Templo. Fieri non poterat quin pluribus Gentilibus iam Dominus annotuisset a non latebat eos venturum Messiam mundi servatorems saepilis enim Iudaeos, quia s erant permixti, & quotum Deum colebam, . de Messia suo loquentes ait diebant. Ita Deum ' Isi'aelis colentes, di in Messiam redemptorem IL Melis sperabant. Clim ergo illi Gentiles audissent de Iesii, Quem furis celebrabat Messiam , quaerebant lum videre , quod sorth contigit secunda fe-aia, postquam ejecerat vendentes di ementes Templo se de triumphalia ingressus ejus in
urbem multum de eo rumorem excitaverat .
Nam ne historiam maledictae ficus interpellaremus, maledictam fmul de latefactam di xumus, iic t id quod huic obtigerat ex maledi. HO Domini, non observatum sit nisi manEs alae tertiae, ut dictum est. Iesus, qui Israelitas suseipiebat erudiendos, tune in atrio Israe-.tis ut verisinii te est, commorabatur , quo attio exclusi Gentiles eum non poterant vide e. 2I. Hi ergo ae era ι ad PMiannm , qui real a Bobaida Gama, vel sibi notum, vel qtiem -iebant unum esse ex disc; pulis Iesu. Philip- .Fus aliquo casu versabat tu in atrio Genthim , vel per illud transibat. Et rogabant eum, dia Um: Domine, votam a JUMm vivire: fac ut detur nobis Ioeus di occasio Iesum videndi ,ec audiendi doctrinam eius. a a. nnis Philippas, is diris Andreae: - aereas νυνμω o Phiιρροι , dixeναδεν I ' , quam cupidi essent eum videndi Gentiles illi. at s. Jes.s oram Noondit eis ι LMna a mnis Astra, ur etiνι metur Filius hominἰι ι iam ades tempus, quo glorificandus est Filius nominis , quo scilicet agnostat Filius Dei, ut.iste Gen. tilluta ad me accessus portendit. Simul Iesus de otiat mortem prius sita esse subeundam
antequam clarificaretur, utens sequenti com- Paratione . 24. Amen amen dico vobis , nisi ranum fimuentI dens is terram spatLm ακminatum , mortuum fiserit, putresa stum sit, ac terrae calore re utum , a s. ipfons μι-m manea , sine fructa est ι Staistem mortuismis vir, multum fructum ψω . Sis nisi ego mori uus fuero, quod re insuit cogitandum distia pulis, insiueruosa erit satio Evangelka: moris tuus veris, multum utilitatis asseram mundo. Et ne id verum putasstur de se sota , quod mora ejus sutura esset saltatis Ec gloriae radix, refert eneralem sententia n, qua confirmatavim viscipulorum adversus imminentem pe
vit m temporaIem ἰ sive Hiae praesentis eo moda plusquam me , peνdu stam , vitam enim aeternam amittet: O qui odir ammam Ram Inhoe mufida, minoris taeteris vitam suam, qu mea quae ad regnum Dei pertinent, hane eum in mundo perdiderit, servabit mi , aeternum deiticeps in eoelis possidendam e A. eam avem nam custidit m . N i ergo amare animam tuam , motis Augustinus , ne perdas noli amate In hae vita, ne perdas in aeterna. Subdit deinde S. dour a Muna ἀνὰ sententia quemadmodam se bominis in an mam Dana
26. Si qxis mihi istaseae, si quis ministi re vult, sicut subditos regi suo, servos dom no minislsare decet, me sequar.ν, exemplum meum imitetur In morte pro Deo obeunda. Es . bi sum ego in coelo ut Deus. urte O mnnsis moua reii: Non diνelletur In laetis. quἐaderit in tristibus . Si quia nubi ministra,
ria, ut decet , -- eabis erum Pater maus. 27. 7 isne anima mea turbata est. Etenim , intuebatur proximam mortem, erius hororem
persentiebat, si quiderim sinebat se assectibus h manis commovi ra. Ea iudieam ta est, quid ora λ Num illud ae=ὐ μιυ ea me ex bae hora, eripe me, si fieri potest . ex illo petuculosissimo tempore , quo passurus sum y se propteria venὶ an hisam hane . eorrigit se ι 5e declarat se non depretari mortem quam si,
iturus venisset. a . Patre , cur ea nomen tunis . Quando ita tibi .plaeet Pater, ecce offero me trinii ut sim instrument lim gloriae tuae: ut morte mea innoteseae & lebretur nomen tuum . nnis erga vox de caelo . Quod solum sermε oracidili tenus temporibus lacundi Templi testabat , ut Iudaei omnes sitentur , Ec alibi notatum est . vox, inquam articulata, ut conjeio, in medio tonitru audita est ι Ea euri aevi , nempe miraeulis , de testimonio e esti , ut in baptismo de in transfigiir uione , ct ixem metarimabo .per alia miracula , per resurrectio.
29. Turba ergo, qua stabat, assstabat, O a dierat, Qeoberra, is um assectum, tax en irrimagna instar tonitrui insonuetat. Aia iacebant: Angelus ei locutus est . hoe est , Deus eum mi nisterio Angeli alloeutus est ι opinio enim multorum apud Hebraeos erat Deum non loci ii nisi Angelorum ministerio. Io. R. ρο-ia Jεμι, edi dixis e Non propternis solum, ad me con blandum ad tersus moristis horrorem,bae vox venis, sed pronis vos, scilicet erudiendos de ines ut credatis me verE1 Deo missum. a I. I une iudieium est mundi.
jam judκandi, dc damnandi, qui adversam Dei
516쪽
sunt, daemones. Vaene iamriaeepr mandi pite. 3I. Domine, quila credidit avidiam nostra Oerti foras, ex arce , di l sessione sita et de re- ere. id est , sermoni nostro I auditus pro regno deturbabitiit ι non quas eoeli terrismie D laudita ronitur . Quis vatieiniis nostris fidem minus sit daemon; sed itin i, id est, hominumiadhibuit e Ee braebium Domini eisi elatis mio mundo habitantium, quibus universis peceatilest ρ scilicet quis agnovit Christit m tuum, cupet uasione hactenus.dominatus fuerat . Ia. Filius incarnatio praeliantissimum est opus brasi exadtaana fuero h terra in crucem , amniatichii tui , sive potestatis tuae. Deus dicit ut se. ra,am ad me ψrum , tune Ar me , omnes , eisse potentiam in brachio suo , hoc est y non aliquos alienisenas, sed innumerus ad me testastm suam ad insigne opus exseruisse, eum traham: quod exitu patuit . 33. me axim Filium iuum misit in terras ad principem mus diobas, signi πινε qua morte, quo mortis ste- di foras ejiciendum .
pes erat altus, quo exaltabatur reus, ut sub iserum dixiν Urias alio loco, cap. s. s. mplurium octilis de eo sumeretur supplicium. Exeaeeavit scutis eorum , est' induravit mr εο-3 . R pandis ei turba, a qua habebatur protrum: res non videarist octilis, non intineant Messia, nos audivimns ex Die, id est ex sacrisierede, convertantaevinonem eos. Ioannes codicibus, quia chri r ninnis an aeternism,squi. non allegat verba Isaiae , ut habentur in eoisdem regni ejus nullus futurus sit finis i , - diis hujus prophetae , sed sensum ι quem semrado igitur, iis die is a Distet exaltari Futam expressere Mattharus cap. ty. s . I s. & Pa hominis, in erucem agi φ Quis est iste Filius lus in A ct. cap. 28. 9. 27. lnera,etaem ear minis, quem scili et exaltandum dieis e n in isti hisins, ἀπνι ν ναυιυν auierunt , que enim ad congruit tibi, si ve sis Messias. aeutis suos Mansereunt . Saepi iis verba teris 3 s. Dixit ergo eis Iesias r Adgrue a se. - tiae personae impersonaliter usurpant Hebraei ,
men in vobis est , μι ρει ἐν κέ- ώ -e μεθ' ut uvabit, II bis, diser , pro levabitu ν , β ἀια o, id est r adhue modicum tempus ha- Ηιων, dicetur . Neque enim non poteranter naen in vobis est, seu, vobiscum est. Ego qui dere quia Isaias propheta praedixerat ι nec instat lucis vobis monstro viam vetitatis in Deus excaecat de obdurae nisi deserendo , de credendis & agendis, verbo & exemplo, nou non adiuvando , quod occulto judicio sacere dia vobis adero, sed brevi morio. M o. potest, iniquo non potest s ut ait Auguli δse dum lucem habesis, id est , me praesentem, nus. Eventum ergo praenunciabat Isaias: quem exemplis, doctrina , ac mittaculis vobis prae- Deus futurum praesciebat 3 6c ut verbis Augu-
lucentem:.ut non vor tenebra eomprehendant. stini loquar ι si a me quaeratur quare non 8
Allegoria est ducta a viatotibus, qui nisi no-rrerant crodere eito respondeo, quia noleban ectem Oceu pent , in tenebris errant . Utimini malam quippeiorum uountasem pravidit Deus ἐluce praesenti ne illa sublata caecitas cordisto ' Hophream praenuntia υir ille , eui HU-inis perabilis vos comprehendat. Et qui am-- -ndi μι-a non possisne . Neque enim Deus Iar an tenebris, neseis qu. vadaι , iii tenebris excaecabat ludaeos , quos filius ejus luee d nescitur qub eandum fit, Dum larem ha- minae suae illustrabat . Igitur, vaticiniuin Isaiaebetis, e Ite in larem . Explicat quod modo ideo Ioannes assert, ne quis elevaret pondus
dixerat figurate, ne silii lueis sitis, ut parti-Isermonum Uiristi , quiabus Iudaei non vincocipes sitis aeternae felicitatis vel digna qui rentur i nam ista peti; nacia praedicta a pr majori iterum luce illustremini. pheta confirmabat veram esse missionem Ie- me uenins est Iesus, Ee alia, quae ab aliis tu, quem illi repudiabant. Unde addit Ioan-
Evangelistis prolata noluit Joannes iterlim lite- nes . . i. Hae rixis Isaias, illud edidit vatieturii mandare. Haee quae supra narravit, dictavi- nium qnando vidiogiariam ejias, io tres sdentur piis, quibus Iesus habebatur pro Messia ι da eo. Apparitici Dei in majestate dicit ut G quae autem sudiungit, indicant Jesum alios ser- Ha μι, ut saepius observatum. Allegatum auo mones habuisse haud. gratos viris, penes suos tem vaticinium deturrit in eapite texto , in summa potestas esset. Et abiit, abseonssis se cujus exordio se loquitur Inaias Vidi DomL. ab eis, nempe, ut saepilis observavimus, νε-- sedenιem saper solstim excelsum, euvathaniam secedens, ubi pernoctabat , nolens sextum , O - , qua sub imo erant , replebant.bjicere mortis periculo ante tempus. Tempiam Oe. Ibἱ Isaias certo loquitur de a 37. cum autem eansa signa feeissu epram paritione Dei a quae elim loannes interpretetiit et , intelligit Evangelista taceidotes , dc Pha- de Iesu Christo, neeesse est ut eum erediderit xiisos, non eria ana in eam ι etenim, ut vi- summum eum. Saepius vidimus Iesum quate-dimus, plerisque aliis pretabatur , iii nempe, nus Verbum Dei visum esse.antiquis propnetis. qui eum exceperant eum ramis de acclamatio. Itaque ipse Iesus erat ista gloria Dei facta con- Dibu , dum ingressus est Hierosolymam . 38. spicua Isaiae . Ideo elim apparuit ἱn terris ,
517쪽
42 Veris mi amens quamquam induratum eia set cor complurium Iudaeorum , attamen ex principιbres multi erecidernnt in otim : secpropter Pharisa non eo ιebantur, tir busegeta non ei carentur ι Iuxta decretum de quo
supra sermo factus est Ioan. cap. s. alla s. Dilaxerunt enim gloriam iaminum magis, quam guriam Dei. nam probrosum valdh h bebatur sv nagoga expelli. 44. arerem ciamavit , O dixis, Ergo non statim obierat de Templo , ut supra vemia 16. dixisse videbatur Evangelista, θι cr dis in me, non.eredis in me , sed in eum qui misit me . Non tam mihi quam Patri coni die, cujus legatus sum . . . Ea qui videt me, videt ism c Mi m sit me . siquidem alibi dicit, uoin Patre aennm -- . 6. Ego Inae 3n mnndum veni a ego qui
lux sum mentium , humanam naturam in duens me praebui conspicuum sensibus a naomnia, qui credir in me, in tenebris non maneat . Ego enim , qui illumino omnem hominem venientem in hunc mundum. eos non deseram qui in me credunt. oratio illa comvenit Iesu. quia Deus est ι quae jactabunda
iure diceretur, si homo merus sui illat . Ee si qnis aindierit verba mea, O monensiodiaris , iuxta sontem hodiernum κενῆJossiderit, ego non iudico exm , id est , non damno. rion enim veni tit judirem, damnem. miandiam , sed nr falυ cem maendum. Seilicet hoc unich ago, ne quisquam pereat ; etenim id quod subiungit clare satis indieat malos a Christo damnandos. pernix' , non aces e verba mea , ut faeiebant Pharisaeia habet q.i in diaet eum , damnet de arguat malum: sermo quem Aeatus sum, illo ivoeabis enm in novi mo die. tamenim liquido locutus sum, ut nemo ex vobis
causati re me sibi suisse ignotum. 4s. Vinare οὐ meipso non fram to tuo, eorum more squi ad suam gloriam, aut quaestiun quae volunt comminiscunmt ι sed omnia suadebant quiat momo Patere, ipsa -- mω da ου- ώῶν. O.idd. - . Ο .id Aoar, ita ut nullus me habere uit pro viro qui se mendae iter iactaret missum a Deo. so. Ea m. qnia mandatum eiαι visa aeterna est. Ego novi doctrinam, quam patre mihi praecepit ut hominibus traderem, certissimam esse viam perveniendi ad vitam aeternam. sinaeet loquo , Misaiaxit mihi P ιεν, se loquor. Non ego stam mendax I cuthis verbis fidem non adhiberent , in eausa
erat mala mens, malus eorum animus.
Elisit Dominus principes Soerdotum. quarentes qua auctoritat&pollens doceret in Templa: ipse quaerit ab eis unde erat baptismus Ioannis. Parabola duo- . rum filiorum unius resipiscentis. O alterius inobedientis .
c. dierum, docente illo populum in Templo, & Evam
pes sacerdotum, & Scrita cum senioribus. a Et aiunt , dicentes ad il- , lum i MM. L. t In qua potestate haec facis p MM. Et quis MAL L dedit tibi hanc pol statem, Asti ut ista facias 3 Iesus autem respondens , ait illis: Ar M. L Interroga
nem, quem si dixeritis mihi,& ego vobis dicam , in qua potestate haec facio.
MATTH. Camst. MARCUS 'Cap. ra. LUCAs Cap. 1 κ. 1 - . ν. 1 PII. s. in. a 3 Et clim Fenisset νγ Et veniunt rudi r Et in inia Templum, ac Di sus Hierosolyniam . ut dierum , docem seruiit elim do. Et eum atridularet te illo popillum incentem , principes in Templo, acce- Templo, et Evant sacerdotiim, de se- dum ad eum summi lillante eon et erunt mores Populi, Laeerdotes, & Scru principes sacerdotii, bae & stiliores : dc Scribae cum imi
diomere Et dicimi vir in qua potestato haec In qua potestate ha encis di quis lib. - facit 3 3t quis dedit dit hane potestatem tibi hane potest tem , ut in iacias x Et aiunt dicentes ad illium me nobis, qua potestate haec saeις aut: Miseit, qui dedit tibi hane
Respondens Ie- as Iesus autem resis 3 ResPonsens ali msus , dixi eis: Interia ponsem, ait illis r Iesus , dixti as auris: r Abo vos et ego Interrogabo vos de Interrogabo vos de
unum ti monem e re ego uiuam veris ego unum Verbum.
quem si diaetitis in bum, S rem ridete Respondete mihi. hi , & ego vobis mihi t 8t dicam v dicam , in qua pote- bis in qua potestatestate ea . haec iaciam.
518쪽
s At illi eoωin naiatra se Alcentes:
Quia si fixerimus,de caelo, diset r
minibus p Me. Respondete mihi. P.Mcte mihi.
MM.LMAst. Si autem MM. Nautem fixerit s. 31 si dixerimus ex sti autem dixerLL dixerimus ex hominibus, me. roni nibus, unamus mus, ex iaminibus ,
iu mus . turbam a L plebs universa lapidabit nos e certi sunt enim Ioannem proph tam esse.
uniserea 'lapia certi enim να nnει Pr pheram esse.
hant Ioannem, in. 1 ut pro prophetam. -ὸ P heraxis se respondentes Iesu , diaetum ι lut respondentes dicunt Iesuret Et responderunta se nescire unde esses .
9 Et respondentes Iesu, d xerunt , L se nescire unde e set: MM. Nescimus.. Io L Et Iesus Me. L aIt il.
lis : Neque me. L ego dico Nee ego dim vobis svobis: in qua potesttate haec Po stare linc
di ipse: Ait illis Nescimus Et resso in . dem Iesus, ait illis: g Et Iesus ait uno Neque ego di Neque ego dieovo
ri 28 Quid autem vobis videtur. Homo quidam habebat duos filios.& accedens ad primum, dixit: Fili, vade hodie, operare in vinea mea.. I a zy At ille respondens, ait: Nolo. Postea autem poenitentia motus abiit., 13 ao Accedens autem ad alterum , dixit similiter . At ille respondens, ait. Eo, Domine, te non ivit. rq 3i mis ex duobus fecit voluntatem patris p Dicunt ei e Primus. Dicit illis Iesus: Amen dico vobis, quia publicani, & meretrices prac
i qi ' rinit enim ad vos Ioannes in via justitiae, de non credidisti
ei; publicani autem, de meretrices crediderunt ei: vos autem videntes nec poenitentiam habuistis postea, ut crederetis ei.
domadis, in qua mortem subiiν, 4otum diem, ut divimus , insatus est in Teinplo, o focem populos, di multis parabolis ι, apertisque setitionibus Iudaeos revocans a pravo cti ore nuod meaitabantur / ade, ut nulla obstinativi enitati posse malitia, quam vim. re non potuerint isti sermones . Mirum autem esset , frendentibus Iudaeorum proceribus Iesiuit hos sermones pronuntiatin uum, fi si Iniel figeretur sibi eo it Iavisse taliabam. , quae ob dies festos paschatis frequens adoriu, ivit Te lo parata vim Mine quam Pharisaei de sacerdotes ivoluisse . inserae
519쪽
quibus tribus hominum generibus constabat Sy-leonticere, cum penes eos esset lairima aucto nedrium: pontificibus quidem &senioribus irreas ι siquidem vero, ut hic videre est, time puli, ut parte senatus: Scribis autem, sive L -irent plebem non mirum est si aliquo post tetm-gdpetitis, ut eorum assessoribus, Neonsiliariis .lpore dimiserint i Iberum. Saltem nare esse ve-Hoctictum cribit Matthaeus , eum vetiisset iniri similia aequus lector iud reabit. Templum,sed non dicit qua die: Mareus chmve- ν ' a I . Et rismndenras 1εμ, diserunt L sonisset retrius Ηkrosolymam cambularet in T inescimennis esset, baptismus Oannis. MM. plo,ut ambo significarent rem actam in Templo.JIcimus. in angustias adducti, hine diseri minita a. Et Muna, dieentes ad illum: MM. Linivitae, illinc confitendae veritatis , quam odestia potestate baesaeis in doceas ρ Ad Synedrivmirant, eli tunt ut pote sibi minus ineomm magnum pertinebat veros salsosque prophetae ldum simulare εἴ orantiam rei, qua in pro ocdiscernere , se per legatos suos quaelierat a Ioan-lficii sui ratis e scire debebant. 1o g L Eane praecursore, eur baptizaret. Ergo si mens pro-lIesut M. L ait illis: deque INM. Leg. Gesu: cetum huius Sinedrii bona sitisset, nempe sie ibis , in qua 'stata hae Hr. L facio. quando rati fuissent notam veritatem amplexari, uoltu vos menti mini nescire quod scitis , nee ego ma erat ista eorum intermoacta : NM. Eι xl Misi iod scio diserth response o MM. Liadis a bi hane potest aram , Me. ων aD- It ' as M. quid aureis et GA vid. αν νMaιν neque enim tibi an in data ii sumus t inempe de ista para a, quam petopo in t mantimi praepositi Ecclesiae, a quibus ergo omnis quidasae hab/Mν da Uisit r. , E aeeodeni ad
docenia tegendique auctoritas accipienda est. prinis in , dixis: pili , vade , hodie opera me se Aeeeperat Chri sus a Patre, a quo se missum vinea mea ἀ excole vineam meam . ta as. probaverat 3 quod si iterum dixisset apertistiua M tem respontene ais r NOA ta fieri opera- verbis , statim clamassem pseudoprophetam Afri. Postea ina rem pinnisoaeia moνnt aliis in via
neque enim alio fine interrogabant , nisi utineam . In ista imagine exhibet publiean, Eeqvia liquid, responsurum putabant , in cri-4-eretrices, qai diu ita vixeta , quasi iuraneismen vellerent. Vetum sic respondet Iesus v lgarent sibi nata ; quos Eeinde poenituit , de ansam eliminationis non habeant. quam Sacerdotes di Pharisaei tepu3iabant, R-
quaestione dii Mit , ut ostenderet iustis detquod Hebraeis de Ilellenistis idem valet quod
causis ad eorum interrog. itionem non directe praesto adstim Latinis. Et non ιυis, ut promia
respondere . Quomodo enim et didissent sibilisat. Hi sunt sacerdotes de Pliatisiei, qui dia
mandatum divinum alleganti, elim Ioa em , centes se scientiairi Dei habere , 8t promi cuius maior apud eos suetrat auctoritas i sae-itentes. huic obtemperaturcis ν adversabastu ghius de hoc testantem non ait dillantis cmnibus, qlios aa eos mittebat , Christo α as. Pan mica Ioannis unda erat E-- praeei soti ejus. - ιο, i est, a Deo, MM- I. an ex hominibuιὸ is si. Q. a ex iunatis fise Stim feeis a Me. R Dondινε α ιδ ἰώ si ille auctoruate divinatistuntamn parris Distin ν ei Iudaei e Primων hapiriaverat, vere Mistus a Deo, ergo Iesum qui liatim he noluerae . Dieit illis Iose, rc .i testimonium perhib aerat, negare non po iAmen vobis, ιν ia publicani est mere laes erant veth a Deo missum , 5: idcireb non praecedent ves In regnacis D.i. statim enim n pseudoprophetam . Conelusio illa hos conmmo luerunt Der legibus parere sed postea prentigebat 3 eam enim animadvertebant , ut indi-ltentia moti iant. is v sa. nnis enim H etisscant Evangelistat. s si Me. L At Mi m=-l inmes ire usa iustis inredens . id est . vitissabant At. inter se, rationes conserebant, dial: c motitare inlevr, edi non credidipis ei, q ieentos r 4 L ia a 6 MI I. L si dixerἰmnsiprofite sui Deo obedipe se Iieinin die H , Me. L do MM. Liati, dicer Mi. κοιρι r MM. Ziapertinim est vi νος Synesii Ioannῖ non cro-- adfare er o non erediIsia ala. L illip tum inldidisse ι quomodo ergo non eoeteiassent quem aeteris, tum M testimonio se quod mihi per Isi, infensum erederent F Pntaean autem cr
Joannam Mn f με prepheiama Ex hoe loeoco lsarentur ignorantiam , pluribus arguinem is , state debet Sacerdotes ac Phatisaeos non credidi L potissimum testimonio Ioannis , lesus se estu Ioanni A M- e go posueruat io vincula stulti probatis i
520쪽
Parabola agrieolarum, o Mimn heri sui occiderunt. H ne parabolam de se narrari intellexerurit sacerdotes . .
et L mpit autem dicere ad plebem e MnΛliam parabolam audite: α t Homo erat pater sam lias, quj plantavit vineam, &sepem circumdedit ei, & fodit
in ea torcular: MAL 3e aedificavit turrim , de locavit eam agricolis, & peregia prosectus est L multis temporibus. 3 3st. Cum autem tempus f tmctuum appropinquasset , misiti'. servum, ut ab agricolis a ciperet de fructu vinear. 4 Qui apprehensum eum ceciderunt , de dimiserunt vacuum .
Et iterum misit ad illos alium servum L illi autem
hunc quoque caedentes ML l sedaverunt, illum in capite vulneraverunt , 'L 3e avcientes contumelia, dimiserunt inanem. 6 Et addidit tersum ἡγim, qui de illum vulnerantes ejecerunt, Me. 8e illum occidorent.
7 ML Iterum misit alios sedi vos plures prioribus, de sic runt illis similiter; Me. quosdam caedentes, alios vero occidet,
8 L Dixit autem Dominus vineae: Quid saciam 3 Mittam filium meum dilectum i formian, eum hunc viderint, vere tantur.
x Eteoepit illis in Para iis 33 Alum parabolam
audite et . . Hom erat pater familias, quiplitavit vineam, it sepem e reumd dit ei: de sedit in ea toreular, di aedifi-tavit turrim, et i cavit eam agricolis,
a clim autentem pus fructilum aPPro pinquasset , misit servos suos ad agri-eolas ut acciperem fluctus eius . 3 Et a ricolae , ar.Pr ensis servis ejus 'filium ceci terutri , alium occiderum . Uineam passinavit homia sae ei reumdedit sepe ,&Adlr laeum, dc aedificavit turrim, locavit eam agri. peregre sis natu est. a rimisit aa agriis colas in teniporeservum, utis agricolis acciperet δε se vineae,3 Qui apprehentumemn ceciderum, di . dimiseruiu vacuunt. Et iteriam misitavi ilicis altivm --
t υ -- αν cota. I. 1 de locavit eam colo nis r 8c ipse peregrὸ suit multis impori-biu a Et in tempore mi si ad cultores serva. ut de fructu vineae darem illi . .
ruin eum inanem. ri Et ad vidit ait mini servuin mit aer Illi autem hune qumque caedemo .
uinei in ast ceruiu . . . . t f pt tursum alἰum misit, ει illum occiderum sis Ireniti Gilianos & plures allas: servos plures prilaribus , dc se ruat illissimillist. minctam exdeurus , lios vero occi .lt in tentes inriti mel ia , dimiserum 4 Et addἰdit teratium mittere, quὲ acui uni vulti erasu ejecurunt