장음표시 사용
531쪽
Concludebat Dominus r Me. Vor Meto Sadducaei misit.m .rearis, haud tu: elligentes seriapturas Iti Is L. Remniantes aiatem quidam
sus exprompto, elaro, efficaei. Is o LGamptii a non atidabant Sadduc*i emm quidquam interrogare. id est, alias quaestiones propon res nam, ut in is videbimus ex Matthaeo, . silentium eis imposia erat.
CAPUT IX. 'Quaestionem Pharisaeorum circa mandatum, quod esset in lege maximum, Dixit Dominus.
HARMONIA. i Mn D Harisaei autem audientes I quod silentium imposuisset
Sadducaeis, convenerunt in unum: a Me. Et accessit unus M. ex eis legis doctor, Me. qui audierat illos com quirentes: & videns quoniam bene i Iis responderit , interrogavit eum ,
3 Magister, quod mandatum magnum in lege e Me. primum omnium mandatum Θ' Iesus autem respondit ei: Quia rimum omnium mandatum est: ' Aimi Israel, Dominus Deus tuus, De
tirum ex toto corde tuo, & μ. ex Mam tota anima tua, & Me. ex MM. tota mente tua, Sc Me. ex tota virtute tua. 6 MM. t Hoc est M. maximum, primum mandatum.
- 7 Secundum autem simile est Mnhuic: Mas. Diliges Toximum tuum Mi. sicut MM. te ipsum. M. Mams horum aliud mandatum non est. - Μ Α T T
Diliges Dominum Deum uum, eκ corde tuo,& in tota anima tua , &in tota mente tua. is Hoc est maximu-, ae primum mandaturi .n secundum auterissim-I. est huic: Diliges proxia Imam tuum, sicut te i i.
is Iesus autem responcutet; primum omniuria mandatum est: Audi Israel , Dominus Deus tuus, Deus inura est. 3o Et diliges Dominum
mura talum en M,to corde tuo, & ex to anima tua νct ex tota meme tua, di ea tot virilite tua. Hoe est . . priinum mandatum.
1 Me indum autem sui, is est uti s Diliges prox muna iniri Mnquam te linsum . Maius horaim alis mandatum non eth.
8 o In his duobus mandatis universa lex pendet, & prophetae. AI congregatis erc. infrὰ,ca sequenti.
MARCUS., η 3a Et ait illi Scriba: Bene, Magister, in veritate vixisti, quia unus
532쪽
. LigER V. CAΡ. IX. Magnum Mandatum Legis. 4 c
D 33 Et at diligatur ex toto corde , & ex tota intellectu, & ex to.
in anima, & ex tota sortitudine: α diligere proximum tanquam seipsum, majus est omnibus holocauto tibiis. & sacriticiis.
II 3 Iesus autem videns quod sapienter respondisset, dixit illi: Non es longE a regno Dei. Et nemo jam audebat eum interrogare
ducaeis. Obturasset os eorum , quippe terea requiritur ut proximi dilectio referat uepaudebanc consutatos adversarios, renumerunt in dilectionem Dei, qωα nisitam a s. Hυulum xn nmt - τὸ -τι. id e' , patiter, simul idiset extra paιitur , cur derivatione minu multi ad eum accesserunt, quasi gratulabuus. itur, ut ait Augustinus ι euius & ista sunt lib. avas Me. Ea acees' mnus M. ex ma Legis dinor,ide moribus Ecel. eap. 26. Siatis se n vis da
hus, nempe MIiba, ut ait Marcus, Me. auia igit , qmi sedisti agit , ut summo vero pe dierat lia tangia res, diseeptantes Sadducaeos fisaνων bono ... .ad autem asia Deum, hae baessionem astitantes cum IeIua Ea videns quo- ι agendum est eum pr--ε, id est tit ipse etia Diam bene ἰuis τε pandisia, interietatiis enm : I perffecto amare dilθαι Deum . Non enim eum di. quaestionem ei proposuit, Mn tentans enm, exis flagra ranquam re ipsis vi si non ad id bonum, plorans , aut experimentum sapientiae Christi. ad quia ipse tentis, addueere non satuli . Aliis capiens ι quomodo regina Sabae dieitur venissetverbis eandem doliri nam exprimit idem do is
me σαι, tentare Salomonem. s. Reg. cap. I ictor , lib. Io. de civ. cap. 4. eum eras man
mum omnium mandarum est, non ordine ta itune veri me OpropFiFine homo se ipsum diligi , tum, scd oc dignitate ι AMG Israel, Dominiss s eum Deum diastis; nam hae ipsum est sibi votis Deus tuus aenus est a Praetitio est Dei loquen- μmmum banti m. Revertamur ad Evangeliuin, tis 6c praecipientis illud praecipuum de mainum' in quo sic sermonem silum de amore Dei Be pro
mandatum. s so. Et m diligas Do-nωm i ximi Dominus concludit . Me. Maius horummum suum ex toto erede tuo, Me. ex MM. Hi d mandasMmnans, quod su majoris ponsata an Ima tua , O Me. ex MM. tota aerente deris. Inde omnes leges morum derivari pomant . . stua, Me, erex tota virtute in , id est, quam 2 4OMς. rubis duobωs, mandatis universa lex tum p teris. Hac verborum aeeumulatione nulpendet O propheta. ab his duobus praeceptis ge-hil aliud signi fuatum volunt Hebraei, quam id neraliter sumptis universa leo is sc propheta- quod Latini dieunt , toto eo ide aliquid sace- tum doctrina pendet, de in iliis continet ut .re . id est coxitatione de affectuum vi, sive om- s v I a Me. Es ais tui Seriba, legis doctor:
Ri studio dc intentione . eum astatam ais musasMM, Marser, in moritcra dixisti : uia Mnων Toto corde , ora anima , tota urente , verbis est Deus , est' non est alius praeter eum . . Aligustini loquor , li or . de octr. ehr. cap. 1 3 3. Et me diligatur ex poto eorde , ex νοσοza. nΜllam mia nostrae panem reliquis , qua sntellectu, o ex hora anima, ex tora μ' vac re debeo, quasi Deum dare, De alia rettudine. Repetit verba quae dixerat Dominus r
s ' Is M M. Mes ML maximtimo MM.tquam otii omeri licit alitomata, genus persecti 'primum mandatum ' 13 Mi. si Me. Sis laetificii εt quaeetimque alia saerifieia . Ani- cun m auram simile est Mi. hula. id est , itaimadvertendum est haec verba legis, Aiadi ννοι simile dignitate ut secundum siti MM. Diliges Dominiss Detis ore. quae Iesus allegaverar, In pro im m tuism, nempe quemlibet hominem, daeis esse in peculiarἰ venetatione. Illam tartem itomo enim homini proximus , ait Irenaeus, legis appellant Gndammirum magnum. illa, i m sicut MM. r. 'sum . Non lassicit ipsumi quam, verba ι udi Israel, de quae sequu tu non odisse, nec ei Deneficere , sed requiriturio si pro fidei suae mymbolo vetuq Eeclesia δε - - internus dilectionIs affectus, eujus tamen ex-icasta usurpabat, ea recitans in pii blicis ruis ς- terna sint indicia atque effecta . Praeelata estitibus. Polteriores verb Iudaei in precem conor in rcgula. Amoriatuι ista proximis. mensura rerum 3 oc sibi praeceptrum esse putant repexe La , Tom. I. Gg 3 ma
533쪽
matutino&vesperiino tempore, puro lotoque i ille Scriba i dixit illi ν Hon es LMὲ ἁ-. eorpore, quam precem a primo suo vocabulo aptu ex Ev3ngelicae doctrinae accipiend ει ὰ. mavid est, audi, solent .hema appellare . moi audebaν erem interrogare ι satie enim ex. 3 . Iesus autem videns quὸd sapienrre respondi φ perti erant eum incredibili doctrina pollere .
MATTHAEUS C..12. x I ongregatis autem Pharitas, interrogavit 'eos Iesus, dicens: a 41 Quid vobis videtur de Christo cujus filius est Dicunt ei: David. . HARMONIA.
3 Me. Et respondens Iesus i Ait illisi dicebat , docens in Templo et Quomodo dicunt Scribae, 31c. LChristum, filium esse Davide 4 m. Ipis enim David MM.
vi spiritu ML sancto Mi. vocat eum Domi alim. di.
eum Dominum dicens L in i bro Psalmorum: τ
Christitiis,filium esse Christum,filium esse David 3 David 46 Ust enim David - 41 Et ipse David dicit ii, spiritu san. disit
3 MM. L t Dixit Domino meo , sede
6 Donec ponam inimicos tuos . scabellum pedum
ast. Si ergo David vocat .... 'Euri' ob mil
eum Dominum, Me. L quin num, quoreo fi-
inodo filius eius est 3 i mptu est. . 8 3 It. Et nemo poterat ei re
pondere verbum: neque auit bμm: neque ausiis
fuit quisquam ex illa die eiusti
amplius interrogare.MGEt mul- terrogare. fita turba eum libenter audivit,
Dixit Dominus m. Dixit Domitius m mino meo , sede a mino inieci , sedeo
.dextris meis, dextris meis. donec ponam inimi- 43 Donec mu meos tuos, scabellum iiiimicos tuos, sca-i Pedum tuorum . . ilum Pedum tu
o Ipse ergo David o David ergo Do. it eum Dominu , minum ultim vocat.& unde est filius Ec quomodo .filius .e . eius est
Tt musta turba eum libenter audivit.
JUDSi pletique salsam de Christo opinionein
praecon spe iit, non alium risulantes quam gegem, qui regno Legnaturus esset terreno, ut
tuta Davidi filius, ita de regni Iudaici hae-ges. Jesus autem ut veriorem .det se doctrinam 4ograeret eorum animis, stroponit eis quaestis Ceni sequentem, qua adduci poterant ut inmaturam Chii isti diligentius inqui retent. i Mi. congregois arauam Pharas ι, circa eum, quia sibi eos quodammodo conciliaverat, revineendosadducaeos, interrogaviis eos Iesus, a ' a. dicens a ti Id υοωι υM.tur de chiasio illo promisso δcuitis filius est i hominilaea a Dei Dietini ei ri David. ex vaticinio Isaiae, cap. s. p. 7. quo tanquam apertissimo utitur Gabriel ad Mariam. Et res est nunc quoque inter Iudaeos consessa. 3'ss Me. Et reθον deni Iesus dicebat, docens
in Templo, a quo interdiu non discedebat hisce
534쪽
GaIL N.Christus quomodo Alius David. C. G.Vitia Phariser. . et
diebus i Hesm Sis a Me. L chria sum filium Us. David p causam dubitationis reddit. 4 φ ιε Me. Ipsa enim David in spiritu Me. sancto, instinctu Spiritus sancti l
qums Mra voeat eum Dominum, dicens a L
ia cisa Psalmo me psalmo nempe ros. cujus scriptorem Davidem non dixisset, nisi id tune Lisset extra controversiam e nec de Christo interpretatus fuisset a quod & iacit scriptor Epistolae ad Haebraeos, cap. r. 7. - quem enim hominum o Angelorum dixit adiquando; Sede ἁ d xiris meis oe. nisi ad Messiam hune psalmum peltinere sitisset in confesso apydomnes Iudaeos. Equidem post ortum chrini,nismi, negate id ipsum Iudaei coeperunt , sed selo odio christianorum o . s MM. L Dixis Dominus Domῖna mea . Ipse David psalmi scriptor exhiber Dominum Deum summum rara' Iebama , t pentem ad Nelsam , quem vocat 'a'κ Adoni , id est , Dominum meumr Sade a dearris meis, a me Deundus esto . 6 ' MM. 43 I. Donee tonam knimicos tuos feabinum pedum tisorum, ita tibi subditos ut etiam eos possis conculcare pedibus tuis . ast. ergo Distat vocas eum Dominam . illud Si non indicat dubitationem ι ex Marco enim & Luca supponit de quo consentiebant Pharisa' ὶ Davidem vocate Chii stum Dominum suum . Mi. L V omσδε Mia ergo Mi. L filias vjus est 3 neque enim si me ius homo fuisset Christus , mera proles David, dici potuisset Dominus Davidis
pillis illum tentare quaestiunculis audebat: quia videbant omnes se long illi impares esse. Evio ex ista qitaestione intelligere poterant quod Ap stoli postea Heu lenter docuerunt , Christum quidem secundum carnem natum ess. h. semine David, sed de filium Dei esse secundum alte ram naturam, ob qi iam Messiam vocabat David Dominum suum : ita innuebat Iesiis quis esser. Non video quo tendat ista quaestio; si merus hinno fuisset i neque enim dubitabant Pharisaei quia & Messias etiam a Davide suscipiendiis,& colendus esset, quanqtiam ex lumbis suis proin gnatus. Alitotem ergo de se opinionem indete volebat Iesus, selliret vere filium Dei esse, nee
posse reptitari tantummodo Filium hominis natum ex Davidis prosapia , clim fie Dominus MDeus eius aris Adou , esset . Haee ergo evincunti Jesum vere suilla Deum. Mi. Et mi ita turba om inis turba eum libenter perjucunde audivit.
. Dominus insectatur vitia 'Narisaeorum, quorum dicta', quia super ε' cathedram Moysi sederent, monet esse facienda; non item , - . facta imitanda.
ia discipulos suos, Dicens Me. eis in doctrina
si sederunt Scribae & Pharis ei. α
dum opera vero eorum, nolite sacere: dicunt enim & non faciunt. - 4 4 t Alligant etaim onera gravia & importabilia , & imponunt in T.m si, humeros hominum: digito autem suo nolunt ea mover .
's Omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab homisibus
535쪽
6 Me. Cavete Me. L a Scribis qui nolunt in stolis ambularerim. dilatant enim phylacteria
tua, & magnificant fimbrias. Amant autem primos recubitus in coenis, M. t de primas cathedras in synagogis. 8 M. Et salutationes in foro, & vocari ab hominibus Rabbi. o. m. Ll i devorant domos viduarum sub obtentu prinsxae orationis, L simulantes lorugam orationem: Ast. L hi accipient L damnationem majω rem, ali. prolixius judicium.
dilatam enhnphylacteria fra ,-n agnificant fimbrias . 4 Amam aueram pr, mos recubitata innis .ct primas callidi. erat in synamgis. Et salutationes in tam . & vocari ab hominibiis Rabbi. Cavete x Seribis, qui volunt in tholis ambul- , dc salutari
ν Et in Nimis e mediis se,re in sy-mgogis, S primos dileubitus incinnis.
U Attend te a seribis, qui volunt ambulare in stesis, aeanrant salutatioa sin foro . εκ orimas cathedras in synag inis. Spriis nios discubitus in convivus: O Qui devorant domos viduaru sub obtentu prolας or hinnis .iu aecipient
domos viduarum is simulantes Iongam oratronem. Hi aeeiplent damn tionem maiorem.
ro ' 8 l Vos autem nolite vocari Rabbi: unus est enim Magister vester,
Omnes autem vos fratres estis. ii ' y t Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus est enim :ter vester, qui in coelis est. '
cra ' Io Nec vocemini magistri: quia Magister vester unus est Christim i3 ir Qui maior est vestrum, erit minister vester. .r ia i Qtii autem se exaltaverit, humiliabituri & qui se humiliavo.
Is ' I3 ' Vae autem vobis Scribae 8e Pharisaei hyeocritae: quia elanditis
regnum coeborum ante homines: vos enim non intratis, nec introeuntes . nitis intrare. r6 I Vae vobis Scribae & Pharisaei hypocritae: qui a comeditis domos via duarum, orationes longas orantes: propter hoc amplius accipietis judicium.1 is Vae vobis Scribae & Pharisaei hypocritae : quia circuitis mare Maridam, ut faciatis unum proselytum: & cum fuerit sactus, facitis eum Glium gehennae duplo quam VOS.
18 N is Vae vobis duces caeea, qui dicitis: Quicumsue juraverit per Templum, nihil est i qui autem juraverit in auro Templi, debet. is r7 Stusti, de caeci r id enim majus eri, aurum, an Templum, quod sanctificat aurum p 'xo 18 Et quicumque juraverit in Altari, nihil est: qineumque autem juraverit in dono, quod est super illud, debet. at rs Caeci: Quid enim ma)us est, donum, an Altare, quod semetificat donum peta ao inii ergo jurat in Altari, jurat in eo, & in omnibus quae supelillud sunt. 1
23 ar & quicumque juraverit in Templo, jurat m illo, & in eo qui habitat in ipso 24 eta & qui jurat in coelo, jurat in throno Dei, & ineo qui sedet supel
536쪽
1s dia Vae vobis Scribae & Pharisaei 'mocritae r qui deeimatis me, tham, & anethum, & cyminum , & reliquistis quae ctaviora sunt legis , judicium, & misericordiam, & fidem et haec oportuit facere , & illa non
ἰ 26 ' 24 Duces caeci, excolanteS culicem, eamelum autem glutientes.
a 3 1s Vae vobis Scribae &Pharisaei hypocritae; quia mundatis quod deforis est calicis & paropsidis: intiis autem pleni estis rapina, & immunditia. 28 26 Pharisaee caece, munda prius quod intus est calicis & paropsidis, ut fiat, id quod desoris est, mundum. ας ' a Vae vobis Scribae & Pharisaei hymeritae r quia similes estis sepulchris dealbatis, quae a soris parent hominibus speciosa, intus vero plona sunt ossibus mortuorum, & omni spurcitia. ' .ao ' 28 Sic & vos a foris quidem paretis hominibus iustii intus autem pleni estis hypocrisi, & iniquitate. 3i ' et vobis Scribae & Pharisaei hypocritae, qui aedificatis sepulchra
Prophetarum, & ornatis monumenta justorum,31 o & dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum , non esi mus socii eorum in langit ine Prophetarum.
3 3I Itaque testimonio estis vobismetipsis, quia filii estis eorum, qui
Prophetas occiderunt. Σ3 ' 3a Et vos implete mensuram patrum vestrorum. 'as' et 3 Serpentes genimina viperarum, quomodo fugietis a judicio gehennae 8 . , 36 ' 34 Ideo t ecce ego mitto ad vos Prophetas, & sapientes, &lar, has, & ex illis 'occidetis, & crucifigetis, & ex eis flagellabitis in Synagogis vestris, & persequemini de civitate in civitatem: as ut veniat super vos omnis sanguis justus, qui effusus est super . m. . . r. terram, i a sanguine Abel justi usque ad sanguinem t Zachariae, filii B, rachiae, quem occidistis inter Templum & Altare. 38 ' 36 Amen dico vobis, venient haec omnia super generationem istam. 39 ' 37 Hierusalem, Hierusalem, quae occidis Prophetas, &: lapidas eos qui ad te missi sunt, quoties volui congregate filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, & noluisti ' 38 Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. t ' χρ Dico enim vobis , non me videbitis amodo, donec - ε uis,t Benedictus, qui venit in nomine Domini.
I a M.' Me Ie La taeatus est ad inνbas , A Oaddisippi,iοι μοι. Videntur enim I'harisaei prae pudore , quia se Iesu impares viderent, fugisse ejus eoi loquium. na Me. eis in doctrina sua, id est, doeens: Mi. Super eathedram Moysi sederisne Serua Pharisai ι Inrathedra nemμ destinata legendis di exponendis libris Movssi de prophetaru in . Legebatur quidem lex a santibus, sed sedentes eam exponebant Ita Dominiis in synagoga stans legit qliculum , de librum complicans postea sedit. Sacerdotes 3c omnessith doctores, penes quos erat legit lina auct ritas, erant Pliarisa iei instituti. Scribis ergo,
est, te is doctoribus ec Ptiati is, qui .ipsi iudices erant , vel ludi eum assessores , paren
dum erat, ut Moysi successoribus. I ' 3. Omnia ergo qua eamque dixerine vobis, serυate in arite . particula universalis, ut saepe alias monuimus, restringi debet ex natura su lectat materiae, de ipsa rei aeqilitate. Sensus itue est: omnia quae dixerint vobis servanda ex lege, prout ossicii eorum ratio postulat, docen tes, ea servate. Srenndum opera veri e vis m no sile faceret dieana enim, non facison m res eorum ne imitemini. Auditantnν titiιιιιν q. etiam non utiliter agane, ait Augustiniis , lib. de doctr. elar. eap. 27. sna enim den , sed Da docere non anειαν, de loco scilic
537쪽
cianda qκα dieunt. liacten is Augustinus r prosequat aut verba Domini . Auigant en Imanera fraυia importaSilia, edi imponunt in humoos inum, traditiones humanis molestas , nee necessatias praescribunt, digito auram
suo nolans ea moυενe . Proverbialis locutio , qua utentes Romani etiam dicunt: extrema digito attingere. Nulli im conatum adhibent Phasisaei, ut ea siciant quae aliis imperant , aut ut leviora fiant pondera, quibus alios aura. tin suis enim traditionibus non di*ensabant,
elim in lege Dei saepe dispensarent f s.
Omnia vero opera sua faciunt , ut videantur
ab hominibis s. si quid ex moralibus praeceptis iunt, non ex dilectione Dei & proxim, sa-ciunt, sed quo gloriam hominum aucupentur . 6 Meia caυite ergo Me. L a Seriora , ab
his legis doctotibus, qua volunt ire stolis am-ιniare. Stola , ς. . , est vestis usque ad ta-Ios demissa, πεδή .it , gravitatis index I quam Leot spetiit sollicite ostentabant, Me. Duatant enim phylacteria sua, ct magnifant fimbrias
Deus in Deuteronomio, eap. 6. 6. se IO.cutus fuerate Eruntque virba haec , quae ego
praecipio tibi hodie, in corde rus , O narrabis ea sisti, mis, o meditaberis in .is fions in
domo tua , ambulans in Ainere , dονmiens atque estnsurgens . Et ligabis ea lino siensim
in manis rua ν eruntque movebuntuν inter
oetilos tuos . sive , ut sons reddi potest , evunt in honeat a inter petiti s ruor . Ergo Iu- saei opinabant ut verba scripturae in membranis descripta alliganda. esse stonit ac manui Ioris eo Hace s, maxime dum orant, inde haec vocant Te hiuin . id est praeei . Iudaei vero Graece loquentes appellavere eo set ια, p*ν Iaereria , ab usu , quia de oblesvandis praeceptis Dei admonebant , ut ex Morsis loco l quet . Duo eraut genera phylacteriorum: alia
enim stonii, alia brachio sinistro alligabantur . Quomodo autem phylacieria sua dilatarent Phatisaei, sive ν iit loquitur B. E eronymus scomplicarent quod antea vix notum interpretibus nolitis docuit nos ' agensellius , 'adhibitis scheniatibus , in quibus videtr est quomodo complicando phylacteria, id est membranas se dilatarent illas ut plura verba seri-
muratum capere possent . Consideia lector , Iivium M , in quo tres scissum sunt . Huic iligno aptatur pellis aquis macerata, quae imis inutitur his sciliatis , & ubi illa aruit, extrahi - - . tunc, ut illam representat figura N, habetis aediculas quatuor vacuas, qtrbus includu
quaeuor distincta pergamenae certis scripturae
commalibus inscripta, Ec convoluta , ut nos ὁ cet Maimonides in tractatu Tephil lin, eapsa
uonti duobus lotis suis a te hoe est quod hontale, sive phylacterium frontis diritur. Si ea uis em palatiu phylacteriumetvmast pellis patiter
aquis macerata' aeeommodanir lignoe quadratoe P ; quae elim exaruit, de extracta est, tune similis es figurae R. in sua autem adicula quae una formata est, includitur pergat ne mim tin unae inscriptum quatuor co rimatibus Piive sectionibus scripturae; ut allegatus Mainronides docet e
quod attinet, scribunt quatuorsectioner inqua. ruor paginιs in membrana isna , sive in uno pergameno, eonv.'wιnterne in modum IIbri l
gra vidimus alibi in inesset serma libiorum legis , a sine ad in istum ejus, in imponis nec euώια una dictae pellis, quae loris suistiit brachio, iit videre est in inragine viri ii dati. Cave lector ne lora habeas pro phyl cteliis . Philacteria sunt ipse membranae tu qui hys inscripta verba leo is servabantur ..
538쪽
verat Dominus , sed id amare , affectare , &pro eo contendere. 8 Mi. salutationes in Ibra , voeari ab hominibus Rabbi. expetunt salutari titulo Rabbinorum, & nragistrorum . Detegit Dominus ambitionem, qua caeperant laborare ι etenim ut in Aran , legimus ad vocem , faetiti vetustiora , qua dignior orant , non Visa habuerunt tituti, vel R.bban.
mel Rabbi, vel Rabh . sitie ad sapientes Rabolonisοι , Fυe ad sapientes rerea areae risae eum honore designantis . Hsitit Urendie Iabin sine, e r tamen non meatus fuit Rabbi reliει.
539쪽
Lbba O RAbi, idem sonat. Hebris quod L
tinis , --gnu , maior, αmptas,ssis Hocce ergo titulo non multum tempus ante
ambitio, quorum di avaritiam detegir. 9 4 47. L Qui ἐευοrant domos duarumbant Pharisaei. Tale obsequium: seli debebatissChristo, quem expectabant Judaei ι di quem ideo
& legisse μακρὰ, in data νοι puncubique sit μακροὶ . ιonge, advectem. Sed
interpres eo in loco in quo versamur, in Marco de in Lucar vocem - φασα , accipit in tua otopria & ordina Ha sipnilicatione propraetex is, Icilicet majoris religionis praetextu longe pr e emtur ; sive praetextu quod prolongant orati nes suas, a viduis religiosis, munera exigunt pretium sanctitatis , quasi pro illis apud Deum indefessis precibus instent, sie quaest 'riam exerincentes sanctitatem . Me. L AE aeeipient L dans nationem majorem , Me. prolixina ludieιnnν in utriusque Evangelistae sonte. et ρον ne μα iid est abundantius judicium ι sive magis p
ne ambiatis hune honorem. Non damnat titulum, nec vetat honorem exhiberi magistratui, aut doctoribus, sed ambitionem . Unus essenam mm Urevser, supple Christus, urlegitur in 'nia Graeco; ἐχει - . unus est eximi dux, doctor, qui est Christus, cuius est omnia docere. Omnes autem vas fratres estis ι id est pariter eondiscipuli. i s. Et patrem noti eiu care vobia super Myram 3 is nisa est enim Pater vester, qui in eclis est. patrimitulus maior erat ouam Rabbi aut doctoris. Is um enim huic soli inter Rabbinos tribuebant, quem tanquam icholae minei rem sectabantur, di in cuius nomen lu-raverant. Ideo Christus hunc titulum patri suo vindieat. Unus est seruiliae vestrae princeps aed malum auctor, Deus, qui per Filium v bis ipse omnia scitu necessaria revelavit. Est is edocti a Deo, ni dicit apud Ioannem , cap. 6. . 4s. Non ideo miniis optimo sensii vocantur Patres, qui nos in Christo per Evangelium genuerunt, . Cor. cap. . e . is: modo inde non super: iant, qui hoc honoris titulo appellantur. Ibi enim p iiiii miim si perbiam Pharisaeorum
Christus exagitabat, ut liquet ex iis quae ipse sibjungit
Hiii ita O Mnus, o Pater, o Metisre novpraeiudieat aliis , - ab υὲ appellentur mores Magistri. i 3 ii. Vui major est vostrum, arit minister vester. quo quis inter vos majorem in Ecclesia dignitatem obtinebit, eo sciat sibi non plus imo perii concessum, sed plus oneris iniunctum s u de sequitur non esse cur vos de leaent tituli maioris servitutis indices. i ir. Qtii autem se exatiaverit, humiliabiιων, qui se superbὸ extulerit, magnifich de se senserit, nimium sibi tribuerit , humiliabitur ι er qui s. humiliaveris,
Is ' i s. me aurem vobis Sona o Pharisa, Dpocritae. smilia ex Luea jam protulimus: sed eadem non semel Dominus potuit dicere 3 aut ipse Lucas ea proprio loco non inseruit. V risimile est , elim tota seria secunda fle tertia hebdomadis, cujus historiam nune teximus, hosce omnes sermones habuisset , nee illis re vocati essent a malo suo proposito Pharisaea, sub finem tertiae tandem erupisse in has quein relas ι quibus prolatis videbimus modo egreis diemem Templo, a quo abfuit tota seria quarista , Hierosolymam non reversus , nisi seria quinta post occasum solis, clam aderat dies qua pati eum oportebat . Εr O quia non amplilis ocus futurus erat compellandi turbas, lίveth vitia Phatisaeorum insectatur, ut quemque t vocaret ab admiratione Ec imitatione virorum hujus instituti. Θ L. Vae vobis hypocritis , pietatem simulantibus sernia claudisis regnum eatorum, a me jam ape
tum praedicatione, ante homines, id est coram& in os hominum parantium ingressum, accu rentium ad Christum, qui ingressuri essent nisi
ouibus ille vellus videtur Matthaeo insertus ex
uiquam lupiemis fidei dictatori biit eredi vol l vocant, iuxta quem hoc ersicu
540쪽
Matthaeus. reximus sopi, auctorem vulgatae ibit muris illud consecrat . 6 ao. rega aliter di iam iii Marcoci in Luca interpretari vo- iras in altari, juraε. in eo, o In omnibωa amecem quod&lii adere posset, insertum illud suns , nempe per omnia sacrincia hunc velliculum ab alio auctore , quoniam vulgatus N antiquus intei pres non sic accipiat ditiam vocem in Marco di in Luca. II ' i s. e vobiι Scriba ct Pharisai H ρ erise, quia eireuitis mare aridam , id est, terram. Prove ibi alis est haec locutio, sollieitum laborem inqui tendi significans, ut faciatis ΜηΜm presebium : nempe ut gentilem ad Iudaismiim aciducatis. Proselytus vox est Graeca, idem sonans quod adυena. Ita qui ex ethnicis, adveniebant in Iudaeam, amplexat uti leges Ju-lDeri , ιn eo qui sedo saeper eum . Illustrat daicas , aut saltem adorat uti Deum Israelis , fChristus quod dixerat exemplo simili. Nam, appellabantur pro Uyii a Judaeis Graec loquen- . inquit, & qui per coelum jurant, censendi sunt tibu ,. Et eum fuerit factui: facitiι ιum silium lgehenna , id est gehelinae obnoxium lmos, id est mulio sit perstitiosioterit ae superbi ldi dona, ac proinde per Deum , cujus majestas per ea recognoscitur . 2ι a I. Ea quia cum ae iuraverit in Templo, juras in illo, in in eo qui habi/aa in ipso. nemo enim tam stulistus censeti debet , ut rςm inanimem testem advocet suae cogitationis x perfidiae vindicem . Quate in istis iuramentis inest metonymia ,sive nomen pro nomine Ponitur . Per Templum intelligit ut is cujus est Templum . 24' aa. Et quι jurat in caela , jurat in abroxorem, mala ill citi imbuendo doctrina e nam , ut ait S..Chrysostsemus, probos doctores vἰx Amitar ι quimus, improbos autem , quia ficili ras ad mala iunius, etiam sis peramus. I'essime audiunt apud Talmudicos proselyti ι de illi, dicunt quod impediant adventum Messiae, & scabies tint Israeli. Unum ergo fuit ex vitiis Pharisaesum multos de pravos nomines in ecclestani testem illum invocare . cui coelum pro solio
eyminum , O reliquistis ma graviora sunt legis, Iudicium , O misericordiam , o fidem a nempe quod justum & aequum est in comm
ni vitae usu, ut vindicationem injuste oppleclarum, beneficentiam erga proximum, hum nitatis ossicia, constantiam in servanὸis p r missis , sinceram integritatem. has virtutes ne- Iudaicani induxisse , quibus eorrumpebatur Ugligitis, quae imperantur in leae ι inhaeremes di quos non satagebant facere meliores , sed iis, quae non ipsa praecipit, sed hominum tra- εκ is aut lucrum, aut gloriam captare. ditio. Neque enim ment ham decimandam effers ' a G. Vae vobis duces , id est doctores , Ticebat lex, sed Judaei doctores. Heia, quam- rectores, eaeci crassa supinaque ignorantia, qtiI' vis 1:on sina humana nutrimenta , qu a stam si ri/ s uicis ti e bu visit per Templiam , famis tempore eomeduntur , etiam ad Hmar; nihil .st , id est nullius momenti est iurame i debeat. Sιeo Dyopns, atque striganum quo mtum illud: non tenetur. Dui aurem iuraveris femina sisnt homini condimenta , deeimantur in auro Templi debet. intectigo aurum in cor- inquiunt illi doctores in Talmude, tract. ded bonam oblatum; nempe si juret lice modo e cimisi cap. 2. quae lucem foensantur huie loco, Xorban Templo aurum meum; λο an altaνip ubi videmus etiam hortenm , ut anethum, cstra mea, reus est , , debet , tenetur mentitam, & cyminum a Pharisaeis addecima-Prκstare quod juravit. De naece voce Korban ri. Hoc autem Christus non simplieiter impro- suprὲ eginius , Sc allegavimus Iosephum qui ibat . sed praepbsterum studium in re minuta, eam habet pro juramento , ea vero religione elim iudicium, misericordia & fides seeur inconstrictas mentes Iudaeorum vidimus, ut qui terim negligerentur subdit enim: hae oportula illam vocem emisisset , statim reum voti se facere, σ .lla non omittere. erederet de teneti perseere , sive quod jura-l ao ' a , meer caci, excolanιer cistisem, quiverat, sive quod vovetat. ip ' tr. Stulit percolatis vinum si in illud inciderit tu lex, nec ci δ seu is enim majώι eq, aurum, an Tei absorbeatis animal, quod rensetur lege immunitum, quad sancti eo aωνum , id est, sicit ut ex profano sanctum fiat. Diximus vocem Κοροι , idem sonare quod donis , oblatio.
a. ' 11. Et qui dicitis r Quicumque hir verit in Hiari , nnil ost , iuramentum illud
non obstrin Itqωicum Me autem 'raverit in
f , - - δε . Non dubito quin Matthaeus Hebraice scribens ibi dixerit Bahomban, ὶ est super iliad , qui nempe dixem Xarban, altari pecora mea, debet, teneturdum. Judaeos vinum in sudatiis pereolasse conis stat ex multis locis Talmudis, unum proseram exlexico Talmudieo Bux tot fit ad vocem eo μνε. se Talmud, s i percolas vinum, aur acetum saussieeram, O comedis eulices, aus m eas, O verme/ μοι ρενυιaυιε, vapulet. Aristoteles do. cet culices quos appellat vinatios, oriri ex ver miculis qui ex sinee Meti otiuntur. Vos Judaei, inquit Dominus, ea velis culices admittere in os cum potu permixtos, eamelum cutem glutientes, crassum veto anim it qualis est camelus, nρn ve-'remini ore desti ut ire . Proverbialis locutio in eos dare alterum holocaustorum pecora sua mactanda. at ' a s. cata: Qid enἰm majus est
'η ι ση κθηre , quod sanct eas vinum it competem, qui diligentes videri volu ri in rebus