장음표시 사용
241쪽
illa principia , quae appellavit Litem & Amicitiam docuerit M.ini charismum , quanto jure quis Ne tonianos diceret Manichaeos , quia admittunt Attractionem S Repulsionem , quae sint quid si mite Liti & Amicitiae.
Similiter tandem qui Manichaeismum inveniunt in Calvinianis, sicuti EdZardus, Cujus Citatur Liber, Manichaei mus Calvinianorum , 8c alii, qui de eo etiam Luthera nos & Jan senianos redarguunt, propterea quod tum illi, tum Manichaei dicunt non habere nos libertatem a necessitate in ullis nostris operationibus, hinc principio bono, Gratia Chri lunecessit ante nos ad bonum , illinC principio malo , prava concupist entia determinante nos ad malum , non sunt a uindiendi. Sicuti enim ridiculum eli hoc argumentum, homo est bipes: sed etiam Gallus Gallinaceus est bipes: ergo homo eli Gallus Gallinaceus; ita importunum eis hoc ipsorum ratiocinium: Lutherant. Calviniani , &Jansentani negant hominem habere libertatem a necessitate ; sed etiam Manichaei hoc negant: ergo Lutherani, Calviniani , ct Jansentani sunt Manichaei. Utrobique Consequentia eth nulla , quae tribuit duobus inter se diversis eamd ira appellationem propter unum attributum utrisque Commune , cum illa in Communi acceptione determinata si ad unum praecipue significandum iliclem nullo modo Commune .
61. Dum aliqui Manichaeismi inii tristant , qui de illo
nunquam fortasse Cogitarunt , Antonius Contra Genuentis a Manichaeismo recentius omnes absolvit, negans unquam C
titisse ullos, qui nomine principii mili intellexerint rem quamdam natura sua malam , si Taurum . inquit . docue- , runt malis mentem illam gaudere, at nuvguam statue aut physice mulam esse . Quare quae S. Augustinus urget Contra hanC naturam malam argumenta , nollet unquam protuli isti tamquam superflua, ct aerem verberantia, ct pro sua hac opinione citat etiam Beausobrem . Accipiam equidem quod ipse dat. Manichaeismum esse Commentum indignum sano
homine , quod jam olim signis cantius ex p esst ,. Augu tinus dicens in ipsa hac re, ta) Impietatem Manicbrorum nimium
242쪽
mium sultam o noxiam non solum Fides Catholica detestatur , verum etiam Haeretici omnes , ui nou sunt Manichari . Quod iplim et intelligebant, qui propter hanc etiam Caussa in , credo, omni studio Curabant, ne aliis secum non delirantibus innotescerent, quemadmodum nobis describuntur a S. Jac ho Episcopo Nisibeno, uno ex illis , qui Concilio Nicaeno contra Arium interfuerunt, in suo de Jejunio sermone co,& aliis Patribus ibidem citatis in notis, quibus Enius Cardinalis Nicolaus Antonelli illustravit tanti Patris opera, sua cura ex Armena lingua in Latinam primo prolata anno 1736 At quod pertinet ad historiam, non licet Genuensi, ct Beau sobrio credere prae Augultino & tota antiquitate, apud quam extabant scripta Manichaeorum , quae penitus de medio su lata fuerunt per sammas, quibus ea aboleri jusserunt Romani Pontifices, S. Leo Magnus, S deinde Gelasius Primus, Symmachus, ct Hormisdas, ut referunt Atticotius 29 ex Prospero & Anastaso ab ipso citatis , & Philippus de Camoneano in suis ad Theologiam Moralem Anio ines additamentis ῖθ, juxta morem non solum Ecclesiae, sed omnis bene ordinatae Reipublicae, quae ante inventam Typographiam seliciter hoC modo malos libros extirpabant, sicuti Constat ex
66. Probatur sam prima propositionis pars . omne malum pio prie tale est privatio perfectionis in ente, quod non est a se q. 23. , Nam etas a se habet essentialiter Omnem perfectionem , ut ubi agitur de Existentia Dei olfenditure Atqui omnis privatio perfectionis in ente , quod non est a se , est a causi postiva, quae illud effecerit lic carens perfectione sibi debita, vel ea privaverite ergo omne malum Proprie tale est ab aliqua caussa politi Va . i67. Probatur secunda pars . I. Omne malum proprie ta Ie est ab aliqua caussa politiva ex nuper dictis et ergo nullum E e a malum
243쪽
malum proprie tale potest ei te prima caussa positiva ultius m Ii proprie talis ; Nam aliter hoc malum , quod esset caullata, alterius mali proprie talis, non haberet Caussam: ergo prima etiam Caul Ia positiva Omuis mali proprie talis est aliquod bonum ἀIl. Malum proprie tale est negatio quaedam sq. 22. : sed contradictionem involvit , negationem , seu nihilum et D . caussam polii i vam et ergo Contradictionem involvit malum. proprie tale esse ab aliquo malo proprie tali: ergo est ab aliquo bono. III. Omne malam proprie tale eli vel naturale vel morale l. . : sed omne malum naturale est a Deo , qui est summum bonum , omne autem malum morale actuale est a creatura, prout est libera, hoc est domina sui actus, in qua si consideretur mali hujus Caussea ut quod , Cuius nominis notio alibi ti tradita est, est ipsa Creatura, quae est quid bonum: si vero eonsideretur mali hujus Caussa ut quo , est libertas ipsius creaturae, quae non est malum aliquod, sed bonum atque persectio. Malum, tandem morale Originale est similiterpri vatio cujusdam persectionis, sine qua excludimur a Visio ne Dei, & cujus caussa fuit Adamus 2 ergo Omnis mali proprie talis caussa est aliquod bonum. IV. Ideo malum naturale non esset a Deo, ut modo dictum est, quia repugnaret Divinae Bonitati: sed non repugnat , quod probatur si C. Malum naturale vel est pure naturale, hoc est non inflictum propter Culpam, & hoe ex dicti xcj. 3 . nullum eit in creaturis rationalibus; in aliis vero Creaturis illud non repugnat Bonitati Divinae , si Deus illuuvelit non per se , sed de Consequenti, quatenus scilicet ma- Ium istud sequitur ex eo , quod Deus vorens successive omnia hona, horum existentia incompossibilis cum illis indi cat aliorum alterationem , vel destructionem, in quibus consistit malum pure naturale Creaturarum , quae anima non im formantur, aut ratione; HOC enim tantum abest, ut ossiciat Divinae Bonitati, ut illam potius arguat esse vere Divinam, ct conjunctam eum infinita ipsiua libertate , potentia, ct so '
244쪽
pientia, qtrae hoc modo Consuluit Continuae varietati rerum, in quibus consiliit pulchritudo Uni v e rii, quae oblectationem, ct admirationem con Ciliat Creaturis intelligentibus . Atqui Deus vult malum puro naturale non per se, scd de Conseque t i , ut infra suadebitur: ergo malum pure naturale non repugnat Divinae Bonitati. Vel malum naturale est malum noli pure naturale , seu est malum poenae , & hoC non repugnat Bonitati Divinae, tum quia arguit illam esse infinitam, utpote quae nequit non abhorrere ab omni culpa : tum quia mala
poenae laudabiliter intenduntur e tum quia novimus ne ista quidem Deum voluisse respectu hominum in hac vita, tantummodo ad finem puniendi , sed ut media ad alia bona , ut inferius dicam: ergo nullum malum naturale repugnat Divinae Bonitati . 68. U. Ad hominem sic arguitur cum Ethnico Simpli
Manichaeos non repugnat Deum infinite bonum esse primam caussam rerum omnium hujus Mundi adspectabilis, etsi noverit illas evasuras naturaliter malas per vim principii Cuiusdam positivi mali in se, ct a se : ergo neque repugnat Deum infinite bonum esse Caussam ipsarum , et si noverits ne actione ullius principii politi vi , quod esset absolute in , se malum, fore proCesisti temporis alterandas ct destruendas, seu naturali malo afficiendas . Consequentia eli bona , quia si Deus non cessavit esse infinite bonus in primo casu, nulla est ratio, propter quam suadeant illum deficere a sua Bonitate in secundo; Quae enim ab aliquibus ipsorum affertur ratio teste S. Augustino cc , quod scilicet ad haec mundans molimina rebellantis adversum se mali extrema necesscate perductus fuerit Deus, est, ut idem ait, desipere, di insini re ;Nam lumen ipsum rationis dicit Dei naturam incommutabilem , atque omnino incorruptibilem esse, eique nocere
Nullam rem posse , ct rursus eam in se per laesi ssimam, S per se beatissimam non subjacere ulli cestitati quicquam extrasc
245쪽
se creandi. Quare manifestum est stolide excogitatum esse systema duorum principiorum alterius boni , & alterius mali ad effugiendam repugnantiam inconsiderate Creditam in eo , quod a principio bono proveniat aliquod malum, quam deinde nullo modo Manichaei effugiunt . Hujus in conlidera. tionis acCusari potest Jo. Franciscus Buddeus , Cui visum
est , ci) Manichaeorum de dupciei principio Lastema quod
caeteroqui ipse detestatur hoc habere commodum , quod sterillud eausa malorum o naturalium O' moralium, quae nos premaut , reddi queat.
Nomine principii mali vel intelligitur ens a se Contrarium in omni attributo principio bono, quod pariter est a se: vel intelligitur ens a se, quod solum est contrarium principio bono in benevolentia: Atqui utrumque est impossibile: ergo impossibile est ens a se, quod sit principium malum. Minoris prima pars probatur, quia ens contrarium in omni attributo enti infinite persecto est ens Continens negationem omnium perfectionum incipiendo a prima ipsarum , quae est basis caeterarum , existentiae ergo ens a se Contrarium in omni attributo enti a se infinite bono est ens simul & nonens, hoc est quid aperte impossibile . Minoris secunda pars probatur, quia ens a se habens Omnes perfectiones & quidem infinitas praeter benevolentiam est ens sibi suffciens, di perfecte intelligens, ct probans quod recitum est , ct tamen nolens sine ulla sua utilitate re mim, quod cognoscit: sed ensaliter Continuo volens ac cognoscit, est ens sibi ipsi continuo repugnans , S constans attributis ipsum intrinsecus perpetuo discerpentibus e ergo ens a se contrarium enti infinite bono solum in benevolentia est ens se ipsum destruens. o. VII. Cum Cardinali Palla vicino . Duo ista principia Bonum & Malum vel sunt inaequalia in potentia, vel aequalia . Atqui non potest dici esse inaequalia , quia tunc principium potentius vel destrueret aliud infirmius sibi Oppositum di
246쪽
situm, vel saltem evinceret quicquid vult contra alterius conatum quemCunque , adeoque es lent semper vel pura bona, vel pura mala, quod est Contra evidentiam : Neque pote it dici , quod sint aequalia in potentia, quia aequales potentiae invicem oppositae nihil possunt producere, nisi vel dicatur quasi ex insidiis in casu alicujus in altero oscitantiae produci ab unoquoque effectus sibi proprios, quod est statuere ista duo principia non solum ambo imperfecta Contra naturam entis a se, sed ambo etiam infelicissima. ut observant Pictetus ci&Wolfius ca) , utpote quae in continuo maerore versari de hent ex adspectu tot rerum vi principii sibi contrarii perpetuo existentium: vel dicatur pro libertate , quae illis tribuatur, Consentire in aliqua productione ; quae consensio interilia principia imprimis impossibilis eit , quia Contra naturam principii boni est consenti re in malum, & Contra naturam principii mali est consentire in bonum, idque tam Coninstanter . quantum apparet ex Conservatione hujus Mundi machinae, quae tamdiu eodem ordine conservatur et jamque si consentirent, duo principia , inquit olfius, contraria, re consentientia flatuereutur . Deinde ea etiam Consensione
admissa jam cessaret ratio admittendi ista duo principia, quae eth ut salvetur bonitas principii boni indemnis, & line ulla nota post tot mala exi itent i a ; Nam Cum haC consensione , per quam principium bonum vult, ut quid agat etiam principium malum, illa bonitas vel non salvatur, vel si salvari dicatur, salvabitur etiam in ea productione rerum omnium, quae mixta sit malis per solum principium bonum facta ex
i. VIII. Ens malum a se , quod sit Caussa omnis mali involvit contradictionem in eo , quod ponit effectus aliquos esse & non esse m itos. Sunt quidem ex hypothesi, & etiam uia ratio adit ruendi illud malum a se eit, ut habeatur Caus
a malorum effectuum: non autem sunt , quia effectus mali saltem morales postulant essentialiter, ut non sint a Caul sane
cessaria , sed libera a necessitate et sed illud malum a se in doctri
247쪽
dcuctrina Manichaeorum est caussa necessaria omnis mali et ergo effectus illius caussa: malae a se non sunt mali. Argumentum hoc insinuavit jam olim Simplicius ab , ct deinde Stillingveetus a . IX. Contra illos praesertim Ethnicos , qui I 6 a.) r
petunt malum proprie tale ex natura aliqua a se tum materia
Ii & indocilis indolis , tum spirituali ct malignae indolis , quarum prima Coegerit Deum , qui materiam illam disposuit in hanc Mundi adspectabilis speciem, facere plura imperfecta contra id , quod cius natura plena bonitatis vellet: quia illa ulterioris incapax essct perfectionis , quemadmodum statuarius e Ungit Herculem jacentem potius, quam dimicantem cum monstris, quia perfectiorem hanc statuam materia sibi data non patitur : seCunda vero , scilicet spiritualis natura pervertat Continuo suis perturbatis, & furentibus motibus ejusdem opera iam naturaliter perfecta, ii C arguitur . Nullum potest esse ens a senili unicum , illudque infinite perfectum & Deum . ut ubi de existentia Dei agitur , demonstratur et ergo materia a se , ct mens aliqua a se imperfectissima usque ad insaniam tamquam proprium ejusdem attribulum , sunt naturae, quae iam sunt nec possunt esse. Argumentum hoc desumptum ex unitate En iis a se fuse promovet Citatus Wolfius IJ , & ostendit jam olim adhibitum esse a multis , quibus addatur Pictetus 4b . a. Alia argumenta & solutiones ad objectiones Manichaeorum eruentur ex S. Augustino , qui multus fuit in oppugnanda natura a se mala, ut causa omnis mali proprie talis .
Libri qui de hac re consuli praecipue pol Iunt, sunt. I. Libri tres de libero Arbitrio, quorum primus scriptus fuit ab illo jam Baptigato, Romae anno Christi 388 , reliqui duo in Africa iam Presbytero anno 39S. II. Libri duo de Moribus Ecelesin Catholicae alter , ab ter de Moribus Manichaeorum scripti circa annum 388, vul gati circa annum 389, prout volunt Patres Maurini . III. L
248쪽
III. Libri duo de Genesi contra Manichaeos scripti anno 389 , quorum meminit jamdudum Episcopus in libris de Genesi ad literam ct . IV. Liber de Vera Religione anno pariter circiter ῖ89
editus, maxime a doctis Commendatus , Cujus extrema po tissimum pars est contra hanc haeresim Manichaeorum . V. Liber de duabus animabus scriptus CirCa annum 39I, qui eli primus sui presbyteratus . VI. Liber Contra Adimantum Manichaeum scriptus an .no circiter I9 VII. Liber contra Epistolam Fundamenti scriptus Circa annum 397, qui fuit secundus sui Episcopatus. VIII. Libri triginta tres contra Faustum Manichaeum quos opus grande vocat ipsemet Augustinus , vulgati an
IX. Libri duo de Aetis cum Felice Manichaeo. qui pertinent ad annum 4Oq. X. Epistola 79, alias 2ψl contra Presbyterum Manichaeum scripta forte anno O , dc Epiitola ad Deuterium 236, alias , in Certo tempore exarata. xl. Liber de Natura boni Cima annum os . ponendus. XII. Liber contra Secundinum Manichaeum scriptus circa annum qOI , quem omnibuι , innuit ille a , qaor a
versus illam pestim scribere potui, facile praepono.
XIII. Libri duo contra Adversarium Legis 2 Prophetarum scripti Circa annum ao. XIV. Sermo primus , alias quartus de Diversis . Et sermo i 3a de Uerbis Apostoli , qui primum prodiit per Patres Maurinos. Et sermo IS 3, alias quartus de Verbis Apostoli . Et sermo i 8a , alias 3o de Verbis Epistolae primae Joannis capite quarto : ct alii. XU. Videri etiam possunt liber , de Fide eontra Mani thaeos: Et rursus Commonitorium Ecclesis Catbolitae , quomodo sit agendum eum Manichaeis , qui cos vertunetur , inter opera S. Augustini collocata , utpote illi olim adscripta , modo in appendice rejecta ex rationibus . quas in singulis prae-
249쪽
mittunt Editores Maurini ad Tomum 8. 73. 1. objicitur . Bonum est contrarium malo 2 sed unum Contrarium nequit esse Caussa alterius Contrarii: sic calor nequit esse Caussa frigoris, neC lux tenebrarum , & viceversa: ergo bonum nequit esse Caussa mali. Resp. dist. maj. Bonum est contrarium malo , si bonum di malum sumantur in concreto, scilicet pro re bona , di re mala, Con C. majorem , si sumantur in abi tracto , scilicet prohonitate , di malitia rei , nego majorem ; Nam ut supra q. 32. J etiam notatum est , bonum di malum sumpta in abstracto non sunt contraria, sed privative opposita. Et omissa minori, nego consequentiam . Minor omittitur , quia non est universaliter vera . Uerum quidem est illud , quod est Contrarium alieri per Careni iam ejus perfectionis, quae est in altero , non posse persectionem hanC Producere , qua Caret. Sic quia corpus frigidum , per carentiam Caloris Contrarium est corpori calido, nequit quod frigidum cli producere Calorem. Verum etiam est illud, quod habet unam perfectionem , non posse producere Oppositam . quando est caussa ne- Cessaria, & ad unum effectum determinata. Sic quia calor cfh Caussa determinata ad calefaciendum , di lux ad illuminandum. nec Calor potest producere oppositum frigus , nec lux Contrariam obscuritatem. At salsum est illud, quod non eli cauta se determinata ad unum effectum , sed libera ad agendum , Scper aliquid quo caret alterum, est i psi Contrarium , non posse hoc sibi oppositum producere . Sic dives , qui Contrarius Pau Peri eli, potest seipsum reddere pauperem, di alios relinquere in paupertate sua, vel hanc in illis etiam augere e Scsimiliter sortis, qui contrarius elt debili, potest se debilem sacere, dc aliunde debiles reddere debiliores : di qui ridet, potest in se excitare tristitiam , di alios jam tristes magis
7 . II. Objicitur. Multa mala sunt, in hoc Mundo , ct
non sunt a se, ut est evidens : ergo ea sunt a caussa tandem aliqua a se . quae continet vel formaliter vel eminenter omnia mala: ergo datur illa caussa a se mala . Prima consequentia probatur , quia caussa efiiciens debet Continere ali-
250쪽
quo modo vel formaliter vel eminenter suum essectum juxta reCeptum axioma , nemo dat, quod non habe L, nec potest procedi in infinitum in serie caussarum . Antecedens autem probatur. Mala sunt serpentes, bufones , lineae , aliaque pene
innumera insecta : mala similiter sunt spinae , tribuli , aliaque innumerabilia, vel inutilia vel perniciosa vegetabilia & so G silia . Mala tandem sunt multitudo illa pauperum , qui per
Continuos labores vitam Coguntur ducere, quae evidenter est pars maxima generis humani et ergo. Resp. permitto primam partem antecedentis , quia ut apparet ex probationibus , in malorum numerum reputau tur, quae vix in aliquo Casu dumtaxat mala sunt, vel ut verius dicam , sunt occasio ali Cujus mali in aliis a se distinctis r& distinguo secundam , multa mala non sunt a se . si sermo sit de naturalibus, & moralibus, conc. hanc partem ὁ Nam haeC sunt privationes , ct requirunt caussam privantem : si sermo lit de malis metaphysi Cis , nego hanc partem I Nam
haec sunt merae negationes q. S. ), quae non requirunt ullam Caussam . adeoque etsi illis per nostrum modum cogitandi possimus tribuere esse, non possumus tamen tribuere , quolsint ab alio ', α nego Consequentiam , Cujus probatio ex dirctis non solum nulla est , sed videtur etiam Continere falsam suppositionem de natura mali positiva, quoniam requirit, ut hujus caussa illud habeat ue I formaliter , vel aequiva
73. Quod pertinet ad probationem antecedentis, disti α-guo, illa quae enumerantur, sunt mala simpliciter, nego: sunt
mala secundum quid , ct quidem respeetiva, subdistinguor
sunt mala respecti v a Mundo , Cujus sunt partes , nego ἔ ali quibus in particulari, ut nobis, iterum subdiltinguor ali quando & in adaequa te concedo , semper & adaequa te nego. Distinctio declaratur: Omnia illa , quae objiciuntur, conlid rari imprimis possunt secundum se sive absolute : Atque hoc modo Certe non sunt mala proprie talia, neque enim sunt mala moralia, ut est evidens, Meque mala naturalia ; Nan sunt entia in suo genere perfecta, & admirabilis constructi nis, in qua contemplanda Philosophi omnis aetatis tam pro