장음표시 사용
151쪽
hii centulanss. Ibi enim memoratur Seilla argeηtea I. er Sulla. irer . Frezquenter vero in vetustis monasteriorum statutis, atque consuetudinibus iqua de re consulendus C ANGIUS. Hodie quoque Pistorii & alibi eampana , qua Canoni ei ad horas persolvendas voeamur, dicitur squilla. SOLEA . Post Ambonem, ehorum inter & Sanctuarium apud Graeeis spatium quoddam erat, ipsius chori pavimento aliquot gradibus elevato, Solea dictum, quousque ad Eueharistiam sumendam adcedebant Laici, & Cleri ei ad lateam communionem redacti. Eueharistia enim Clericis in Solea, di ex Sole a taleis ministrabatur. Pertingebat Solea ad eaneellos usque , qui Sanctuarium occludebant. SIMON THESSALON. in lib. de Sacram . Subdiae nos, inquit, er Diaconor sedere oportet extra Bema eirea Soleam. Ignoratur ea a Graeeis recentioribus f immo quid olim reapse suerit, ne ipse quidem doctissimus ALLATIUS ausus est definire. In Latinorum Ecclesiis numquam Soleae locus suit.
SOLIUM saepe confessunem signifieat, seu loeum, in quo Martyris, aut alterius Sancti Corpus conditur. In Carmine, quod ex suburbana S. FELICIS apud Nolanos Ecelesia exseripsit SIRMONDUS ad SIDONII lib. IV.
soNIZATIO. Vide TONNIT Us . SORTES. S. MATHIAS sorte in Apostolorum eollegium adlectus est Eam eligendi fiam iniisse Apostolos existimat lanctus AMBROSIUS in eap.
r. LUCAE, ne Apostoli electio a mandato diserepare Legis veteris videretur . In veteri namque Lege ex numero Sacerdotum, sorte eligebatur unus, qui incensum adoleret ante Altare Domini, ut constat ex his, quae de
ZACHARIA S. JOANNIS patre seribit sanlius LUCAS Evangelii sui c. I.
Quamquam sortem proprie dictam non fuisse, quidam Patres innuunt, sed signum aliquod e melo datum, puta radium eoelitus adlapsum in MATHIAE eaput, aut quidpiam simile . Sie S. DIONI SYUS lib. de Ecclesia . nica Hierarchia cap. y. P. s. quum autem de divιna illa Sorie , quae div nitus sisper MATHIAM cecidit, alii ab aliis diversa senserint, meam ipse se tentiam exponam. Isibi ea im υιdetur Seriptura Sorsem appellare divinum illa mutur , qao Deiarabatur choro hierarchieo, quinam divino suffragio electus erat. Ut ut est , exemplum S. MATHIAE non probat, lieitas esse Sortes in electionibus saeris 3 quarum usum improbavit HONORIUS III. Pontifex Maximus ad Lucaηam Capitulum scribens, ut h. betur cap. Ecclesia, de Sortilegiis, Tit. at. lib. s. Decretal. Istud namque singulare suit MATHIAE privilegium: quia enim caeteri Apostoli a Chraso immediate vocati erant, voluit &Christus electionem MATHIAE sibi vindieare, ne collegis inferior suis videretur. Ideo Apostolis internae inspirationis adflatu auctor isit, ut Sortem ea in electione adhiberent. At istud in exemplum trahi nequaquam debere
docet sanctus HIERONYMUS in cap. r. JONAE: sbum privilegia singulorum , inquit, non posnt legem Deere communem.
idni vero & citra privilegium sortes adhibere Apostoli praefata in electione potuissente Siquidem MATHIAS, & BARSABAS, qui voeatur Jussus, adeo pares erant sanctitate, aliisque dotibus Apostolicis, ut huma
152쪽
no iudieis discerni non sessee quis Episcopit una ProditorIs pro altero pd-cipere deberet. Quum autem ira res se habet, licite sortes in signum mitti possunt , ut a Domino temperentur; tum quia non tentatur Deus quum ejus providentiae committitur, quod humano judicio cognosei non potest: tum quia nullum imminet Ecclesiae , vel Ecclesiasti eo eoetui periculum, in quemcumque sors cadat, quum Ecclesiasti eae dignitatis eandidati meritis pares agnoseuntur. Quam hypothesim spectat Canou. Concilii B.rreiη'nox.
sir habiti anno 1ss. sub RECCARE DO Rege tempore sancti GREGOR HMAGNI. Non enim sortem probat in electionibus Episcoporum , nisi quum duo aut tres meritis pares Cleri suffragiis, populique votis designantur, ex quibus Metropolitanus, & Comprovinetales Episcopi , praemio jejunio, &oratione, unum seligunt , quem Eeelesiae vacanti praeficiant. Vide S. AUGUSTINUM lib. i. de doctr. Christ. eap. 18. epist. I 8o. ad HONORAT. Haec sere ex NATALI ALEXANDRO deprompsimus. Sortibus interdum
electi a Christianis Sancti patroni. De S, ELISABETHA ANDREAE Regis Hurgariae filia narrat JACOBUS NON TRNUS Spirensis in ejus Vitar se Di-
,, vum JΟHANNEM Apostolum praeter ceteros carum sibi Patronum deleri gerat, imitata pietatem Christianorum , quibus singulatim eligere aliquem is ex coetu Apostolico, quem familiarius Clientum more colant, consuetuis do est. Ne tamen electionis eventu, ut adsolet, incerto, quia sorte age-M batur, alium, quam JΟΗΑNNEM nancisceretur, praemissa ad Deum pre-M ee, effecit, ut quem summopere volebat , semel, iterumque , ac tertiori sortiretur. ,, Quin etiam CAESARIUS Hemerbacbe su lib. VIII. Illustr.
31iraculor. eap. 3 s. ei rea annum Iaxx. hoc testabatur: is Consuetudo est ma-M xime Provinciae nostrae, ut tali sorte specialem sibi Apostolum eligant. ,, In duode ei m Candelis duodecim Apostolorum nomina, singula in singulis ,, scribuntur, quae Sacerdote benedictae Altari simul imponuntur. Adce- , , dens vero Femina, cujus nomen per Candelam extrahit, illi plus ceteris ,, de honoris & obsequii impendit . , ,
SPECULA , pro Deeuiaria , fenestrae. Liber Ponti fle. T. I. pag. 3 1. in S. SERGIO. SPORTULANTES dieebantur Cleriei , qui eommunem eum aliis vitam haud ducebant, sed ab Episeopo sportulas, seu stipendium pro opera Ecclesiae praestita reeipiebant. Nee molestiis, aut negotiis faeeularibus adligantur , sed in honore sportalantium fratrum , tamquam decimas ex fratribus adcipienter, ab altari , o a Saerifieiis non recedant. CYPRIAN. ep. 66. STALLUM. Locus cujusque Cleriei in choro, juxta dignitatem, & ordinem unicuique eoa venientem. Iairavit eborum uterque, stante Priore in sta Io suo . CAESARIUS lib. I. e. f., & lib. s. e. s. Vidit duor Daemones juxta presbyterium intrare , er paullatim ascendere ad Stallum Abbatis. STANTA REUM, eandelabrum , in quo cerei stant. Ia chartana ad ornatum Ecclesiae donantur Stantarea argentea, o Stantarea aerea ι rerdecim .
STATIO saepe sumitur pro eoaeursu populi ad Eeelesiam indictam, in qua statis diebus Processio Clerieorum ad statas preees faetendas consstebat. Vetustus enim in Urbe ritus fuit, ut certis diebus Clerus in mam aliquam 7 3. II. V Eeele-
153쪽
Eeclesiam lapplieat Ionis caussa e veniret, ubi sacra fiebant οῦ aliaque divina officia peragebantur. Hi porro dies jejuniorum erant; unde solvere stationem, idem erat quod solvere jejunium . ISIDORUS lib. s. e. ali. Et=mol. D eernunt autem quidam inter jejunium , o stationem e nam jejunium eniadisserenter euiuslibet diei absiηealia ηqn seeundum legem, sed Deundum propriam vota ηtatem r natio autem est observatio statatorum dierum, vel temporum,
ut quartae , θ' sextae feriae , vel Quadragesimae. Et S. AMBROSIUS Serm. 36. Stationer vocaηtur jejunia, quod stantes, O remmorantes in eir, inimieo. rum insidias repellimus. Stationum aliquod vestigium saeculis X lII. & XIV.
perdurabat. Vide GARAM PIUM in Vita B. CLARAE p. Nune vero Stationum nomine veniunt indulgentiae illae , quae certas Eeclesias visitantibus conceduntur. De Cruee, quae quod ad stationes deferretur, Staintionalis dicta fuit, eopiose C IAM PINIUS disseruit. V. Sc HOLA CRucis,
STATUAE . Earum usus in EeeIesia antiquissimus est . Picturam extera fusilem , quae utique instar Statuae erat, S. JΟΗ. CHRYSO STOMUs commemorat in hom. quod unus , O idem sit Iegislat. V. & N. T. Fluente Saeeulo V. VALENTINIANUS III. Imperator, CONSTANTINI pietatem imitatus, S IXTI Papae III. supplieatione , obtulit imaginem a ream eam duodectis poriis , Apostolos duodecim , O salvatorem in sem miν pretiosissimis ornatam super cossessionem PETRI Apostoli. Refert hoc ANASTASIUS Bibliotberarius in Vita SIXTI III. Praeterea ante exortum Haeresis Irenoelassisae , sacrarum statuarum usum suisse in Ecclesia, eolligitur a. ex CONSTANTINO MANASSE , auctore Graeeo Saeeuli XII. , qui de Hebraeis illis Praestigiatoribus a LEONE ISAURICO saerarum Imaginum abolitionem postulantibus, ita scribit i Von tamen illi vel aurum, vel argentum, vel gemmas petebaηt, sed sanctarum Imaginum, Picturarum, STATUARUM Uenerarioae digηarum aboliationem, hoc est ipsam religiosi eaItas eversonem . i. Ex GEORGIO CODINO in excerptis de Origisibus , seu Antiquitatibus co stantinopolitanis , ubi loquens de statuis , quae coinantinopoli antiquitus' exstabant , hae e ait Sub LEONEIS AURICO multa aηtiqua Sulla eversa , ablata sani, quod is omnino irre. Iigiosus esset. Nomine autem Signorum, hoe loco, ut alias saepe, deno tantur Stat sae, Simularea, Imagines, sive scalptilex, sise fusile . s. Et praecipue ex S: IOHANNE DAMASCENO, qui pro ueris Imaginibus adversus LEONEM ISAURICUM tres gravissimas orationes e scripsit ei rea annum Domini r. Is cultum Sanctis debitum tractans, STATUAS, inquit, ipsis, ae visibiles Imagines erigamus: immo ipsi virtktibur eorum imi-raηdis hoc eo equamur, ut vivae eorum flatuae , atque imagines simur. Atque haec quidem luculentissimo primaevae Ecelesiae exemplo confirmantur, sta tuae nimirum, quam Paneade extitisse EU SEBI Us refert, Christum Hemo- rhoissam curantem reserentis. BEAUSOBRIUS quidem in Bibliotheea Germantea dissertationem edidit, qua nihil minus, quam Christum statua illa fuisse repraesentatum contenditi sed ludiera sunt, quae hae torodoxus scriptor opponit. Vide interea TROM BELLIUM de eulta sanctorum.. STAURACIN , Stauraeis, Stauracias , Stauraelaus, textile crucibus reis fertum a pαυρος crux, κύνας pate M. Liber Pontis. T. II. p. 196.
154쪽
sTAUPI argente; T. m. II. Pontis. p. r. I s. a Illur. , fundere vasti potoria, urceoli, e quibus vinum & aqua in calicem landitur. V.
plateam Lateranensem c ita cap. 1 . de ordine praeeg. post Missam die. pag. ass. o' ducitur ad portuam , quae vadit ad Eeelesiam S. IOHANNIS Lateranensis r ibi aηte mytteum tuae des ructam flatim Lateranenses caηollici eum eorum eomitiva , induti follemniter , σ eum erxee processo Ii Papam reeipiunt , eum descendit, qui descendit ad Sedem sereorariam , er depοηit regηum, σ ae ripit mitram .... sedet is dicta sede marmorea , quae voeatur Bercoraria , veηiunt omaes cardinales , σ elevant eam, at vere dicere pessit: SHeirat de pulvere egeηkm , θ' de sereore erigit pauperem. De.hujus sedis, quae tot impost uris haereticorum ansam praebuit, origine, conditione, & fortuna quam plures. Tu vide MABILLONII eommentar. praevium ad Ord. Rom. it. 38. Sc. Hoc solum moneo , totum hune Sedium ritum post LEONEM X. penitus abolitum fuisse , ae BURIUM errare, qui in sua brevi notitia Romanor. Ponti fle. , ubi de JoΗΑNNE VIII. ait: Adhue cnimirum nostris temporibus sedi c stereorariae imponitur Papa , quum deportatur ad basilicam Lateraneasem pro Pontificatas possessione adcipienda , O paullo post in a/tera. . . . a cardinalibus adorandus. STOLA olim apud Ethnteos, Judaeos, Christianos etiam Saeerdotes vestis oblonga erat totum corpus ambiens. At nune stola nostra non vestis, sed veluti torques est a collo per humeros ad pectus pendens, & usque ad genua protensus. . Orarium passim cum a Graeeis , tum a Latinis vocatur, quamvis Graeei id nominis stolae Diaeonali, non Sacerdotali tribuant, quae apud illos latior est orario , nec ullis litterarum notis intexta , sicut orarium Diaeonorum. V. ORARIUM .
STUDITA . Martyrologium Romanum II. Novembris meminit S. THEODORI staditae. Fuit hic Abbas dictus , γουm-- του Στουδιου, praesectus se ilieet Studii. Primus Monasterii hujus fundator STUDIUS dieebaturi hic THEODORUS pro sanctarum imaginum eultu multa passus Martyr occubuit II. Novembris an . 816. Monasterium studium, Monachi Studitae dieebantur. sTUPPAE COMBUSTIO, ritus in coronationem Romani Pontificis , uti & Saeeulo XI. in Graeeorum Imperatorum eo ronatione, quemadmodum tradit S. PETRUS DAMIANUS lib. I. ep. II. Nee in ordine Romano XIV. neque in Caeremoniali Da ventriae ulla hujus ritus mentio. Eum tamen exinhibent Acta Pisani Conei lii, ubi an . x os. ALEXANDER V. reeepis in signia eoronationit, T. VI. Spiriι. Daeher. Vide etiam CATALANUM T. r. Comm. in caerem. S. R. E. p. II1., ubi BURCHARDI, & PARIDIs DEGRAssIS testimonia reeitat .sUBCINCTORIUM . Vide PRArcINcTORIUM .sUBCINGULUM . Vide PRAECINcTORIUM. SUB DIACONUS . Quamquam ordinis Subdiae onorum nulla In Sa- eris litteris mentio exstet; vetustissimus tamen is in Ecclesia est. Hic antiquitus laeer ordo non erat, nec certo deputatus ossicio, nisi tantum eleric ili, vel divino; tune enim ia Missa nee Evangelium, nec Epistola eanis V x taba-
155쪽
tabatur. Adiunctfis autem fuit Diaconorum adjutorio, quibus ministrabat. FABIANIS Papa Romae septem Subdiaconos primus constituit, qui septem Notariis a CLEMENTE Papa institutis imminerent, ut res gestas Martyrum in integrnm colligerent: & quum septem Diaconi , ut ministrarent pauperibus Christianis , totidemq. Notarii , ut Martyrum facta deseri herent , per urbis regiones sparsi essent, iis ipsi Subdiaeoni juncti fuerunt. Ideo etiam ipsi Subdiaconi regionarii vocati sunt, ut regionum, primae, tertiae, quartae, & praesertim postquam alii septem subdiaconi, qui, quod Elissarum celebrationi in basilica Lateranensi per vices suas deservirent, S. R. E., sive basilicarii Subdiaeoni sunt voeati, instituti fuerunt. Nam Ecelesiae majestate aucta, Subdiaconi ad Epistolae lectionem, & ministerium altaris adciti,& sacri ordinis participes facti sunt:& propterea regioηa iis, qui per regiones diebus stationum Ponti fiet ministrabant celebranti , septem alii additi, & ad quartum de ei mum numerum aucti. JOHANNIS Subdiaconi regionarii regionis primae mentio est apud BIBLIOTHEC Α- vlUM in Vita sancti SILVESTRI Papae . Hi porro S. R. E. Subdiaconi basilicarii, quod Ponti fiet certis ossiciis adsisterent, & servirent, ut in ea. mera, in mensa, & in processione Crucem ante ipsum deferrent, Palatiat etiam Subdiaconi dicti sunt. His in schola eantorum VII. de qua supra alii additi , eorumque numerus unus, & viginti factus. Quorum primus Are hi subdiaconus, primus, vel prior Subdiaconorum in libris Romani ordi- viis nuneupatur. Ex his porro Subdiaeonis is oblatioηari,u dicebatur, ad cujus per vices ministerium pertinebat suseipere oblationes, Ponti fiet Mis. Iam celebranti factas , & eas Archidiacono praesentare . Stationarius vero erat is, qui hebdomada sua Epistolam in stationibus, Papa Missam eelebrante, cantabat. Erant etiam Subdiaeoni Cmei seri, seu Stauro seri, seu Subdiaconi de Crate; sed hi Regionarii erant, qui Ponti fiet ad stationes eunti Crucem praeserebant. Vide GEORGIUM Tom. II. dig. I. cap. 4.33. G. Subdiaconorum Collegium ann. a 663. ALEXANDER VII. exstinxit , eorumque munia collegio Anditorum Rotae adscripsit.
SUB FICTORIUM δερον ζο 4mnem B. PETRI. Liber Pontis e. in ORMIS DR Tom. I. pag. 188. Thuribulum explieat MACER; at quid Thuribulum super coo dis em e Rectiux VIGNOLIUS sericum tegumentum intelligit instar umbellae, seu baldachini. SUBPULMENTARIUS. Quid ejusmodi homine veteres signifieare vo-Iuerint, haud certo se io, inquit doctissimus PANUINIUs. Nisi is subpulmentarius fuerit , qui pauperibus ea eleetnosynarum genera a Palatio Pontificis distribuebat, quae vel mensae superfuerant, vel ad cibum, pulmentaque pertinebant. Is etiam Paraeellarius dieitur. SUBSCRIPTI, competentes. Qui baptismum postulabant, scripto nomen edere jubebantur. Inde eo tempore competenter, & Sabseripti dicebantur. Exstat EN NODII epigramma XXXVI. ιη Subscripto. Vide CATE-
SUBSTRATORIUM. Tobalea , seu linteum , quo tegitur Altare , supra quod duae aliae Tobalae debeat exte*di Pallae, quae sunt in Sν,-
156쪽
stratονὼ ς is alia vase debeat LOBI. Sanctus GREGORIUs In sat ament. SUBTILE dicta est a. Tuniea Episcopalis, quae sic appellatur in Missa ILLYRICIr a. tunica subdiacon alis. SIC ARDUs cremoηensis in Mitra-Ii de saeris Subdiaeonorum indumentis hae e tradidit, postquam de albis vestibus Lectorum, Exorei starum, & Aeolythorum egit. Subdiaeonis , inquit, tres Iupradictae vester cidest amictus, alba, & cingulum eonceduntur, o duae superadduntur , scilicet SUBTILE, γ SUDARIUM. Vide & Flo No-RIUM in Gemma animae lib. II. eap. 11s. Λdda veterem disciplinam M nasti eam pag. θ' Αε .sUBUMLIS, Roehetium. In Canonibus datis sub EDSARO Rege Asglorum c. A. D. 967., quos e veterrimo eodice Saxonico eruit in lucem HENRICUS Spalmannas, tertius, ae tricesimus ea non ita loquitur: Doce
mus etiam, ut SACERDOS QUILIBET Missam eelebrans, habeat cvestem, quam disunt eorporalem, SUB UMILEMQUE INFRA ALBAM fuam , ct Milyalia omnia cproat decet vestimenta debite eontexta. Hiae fit , Presbyteros supra commune vestimentum aliud induisse ante albam, quod ex lino eoa-fectum suisse colligitur. Qui mos saeeulo etiam XIII. in quibusdam Ee-elesiis servabatur. SUCCA, quae vox Oeeurrit in NICOLAI II. Constitutione pro Basi 4liea raticana, eamisia linea, seu Roehet tum erat. Vide GEORGIUM Tom.
ΑD sUCCURRENDUM idem, quod ad baptitandum. Vide T ΗγMASIUM Tom. n. pag. sq. SUCCINERE, Praeeentori respondere. SUDARIUM, Manipulus. SICARDUS cremoraula Ia Mitrali de Subdiaconis ait: Sudarium quoque is snisero braebio portant, quo sordes a nasis,
O lacrimae detergaatur ab oculis. Item: illud notandum es, quod sudarium Subdiaeonorkm majus fanoae Saeeriatali formatur, quia ubi major exeesius, major exigitur poeniteηtiae fructus.
SUFFRAGANEUS . Episeopus Arehiepiscopo , seu Metropolitae obnoxius, ita appellatus, quia in ejus electione, caussisque Comprovincialium Episcoporum sustragium ferebat, illiusque vieem supplebat. Hodie Suffraganei passim vocantur Titulares Episcopi, qui in iunctionibus Pontificalibus Arehiepiseopi , vel etiam Episcopi vices gerunt. SUMPTORIUM. Cochleare, quo ministrabatur Eueharistia, ut moris est apud Graeeos. calicem majorem , cum patena , sumptorioque fecit ex an r. . FLODOARDUS lib. 3. histor. Rhemen. cap. q. SUPER HUMERALE. V. PALLIUM . SUPER INDUMENTUM LINEUM . V. supra-Lrellu M. Cone ilium Lateranen. IV. an. III s. cap. 6. praecipit, ut Pontifices in publico, er in Ecclesia SUPERINDUMENTIs LINEIr Otaxes utantur, nisi monachi fuerint .
quor oportet ferre habitum moxacbalem .
SUPER ISTA, qui Palatio Pontificis praeest . V. GALLETTUM de
PERpELLICEUM. Ab undeeimo saeeulo id nominis, usurpari eoepit , fortasse quod albae tunc solam successerit. Certe talare olim suisse ,
157쪽
ut alba erat; testis est saeri XII. STEPHANUS TOrnae. o. ixi ad ALBIN
Card. , & HONORI Us ιib. I. Gemm . eap. 23 a. successu temporis deeuri tum fuit; illud ultra medias tibias longum esse debere Basileensis Synodus deerevit Sesi. II. Nune ad genua vix pertingit. V. COTTA. SUPERPOSITIO fuit jejunii protractio, quin aliquid gustaretur. Fuit hie ieiunii eontinuandi mos ab antiquis Christianis praesertim Sabbatho sancto usitatus, singulis vero mensibus superpositionem semel servari jusserat Illibe. vitallum Concilium eap. 23. od superpositionem heie dicimus, duplieatum jejunium appellat S. HIERONYMUS in Epitaphio S. PAULLAE i AMBROSIO autem est ep. LIII. augmentare jejuaiam. Vide MΛZZOCHIUM in Olend. 2 eapol. T. III. p. 691. SUPERVIGILIA, dies praeeedens Vigiliam. Consuetud. compendiem Ia supervigilia Vativitatis Domini mesperae , er horae de R. MARIA non
SUPPELLIC EUM, superpellieeum . In legibus EDOVARDI Regis
D ulorum i Deinde j iitia Episcopi faciat invenire proeesonem eum Saeerdote i duio ALBA, O manipulo , σ stola , ct clericis in d PPELLI EIS eum aqua benedicta . stippLICATIO. V. PRO EssIo. SYMANDRUM , hasta binis malleis pereulsa, eaque adhibetur pro Campanis a Graecis orientalibus inter Tareas morantibus, illis inhibentes
SYMBOLUM. MARTE NI Us ex ordine R. mano eruit Cateehumenis mae Symbolum traditum fuisse Feria IV. Hebdomadae quartae Quadragesimae 3 in Africa vero, ex S. AUGUSTINO, Sabbatho ante Dominicam IV. tradi consuevisse s constantinopoli, ex THEODORO LECTORE, tot Parasceve tantum traditum esse baptizandis symbolum s at Hierosolymis , ex S. HI FRONYMO ep. 6 t. ad PAMMACHIUM, id moris obtinuisse, ut per quadraginta dies baptizandi saera doctrina imbuerentur. Quod ad Goth Hispanos, & Gallos adtinet, ii Symbolum publice tradebant omnes uno, eo demque die , scilicet ultima Quadragesimae Domini ea , sive Domini ea Palmarum, conetl. . fatb. eaη. II. codex canonum Ecelesiae Gotho. Hispan. lib. q. fit. s. s. ISIDORUS OD. lib. I. eap. x . , ubi de Domini ea Palmarum a gens: hae autem die , inquit, Symbolum eompetentibur traditur, quibus adden da Missale Horarabum , Sacramentarium Robianum , & Missalia Gallieaηum ,& Gallo Gothicum , quibus omnibus testatum invenimus , Symbolum die Palmarum traditum esse solemniter competentibus. Eodem quoque die Medi. Iani olim tradebatur , ex S. AMBROSIO epiR. xo. edit. Maur. ad NAR CELLINUM. Decretum autem Concilii II. Braeearessis cap. I. non ad solemnem Symboli tradi ponem , ab Episeopo exequendam , sed ad privatam Catechumenorum institutionem pertinet. Romae porro Competentibus sym bolum Coinantinopolitanum tradebant, ut est in ordine Romano H HlTTORPII, & in Sacramentario Gelasiano , ubi articulum de Spiritu Sancto ira legunt, O is Spiritum Saηctum Dominum o vivificantem ex Patre procedentem in latino HITTOR PII est ex Patre Filioque preeedentem : at in Graeco ejus dem legitur solum ex Patre. Symbolum enim Romae Graece, di Latiηe re
158쪽
eitabant ob magnum Graeeorum numerum, qui Urbem IneoIebanir at Gotbο- Hispani, Be Galli Synibolum Apostolorum Competentibus tradebant, quod antiquitus etiam Romae factum esse opinor. At quando a Cate e humenis redditur Ex S. HI DELPHONSO in lib. adnotat. de ordine Bapt. cap. 3 constat, eos feria quincta ante Pascha Sacerdoti reeitasse, atque reddidisse. Atisque id quidem ea none 4s. Cone ili Laodiceni praeseriptum fuerat. Quod porteat eos , qui illuminantur , fidem discere , in quincta feria septimanae majoris Episcopo, aut presbyteris reddere ccol. 2138. Tomi I. Conei I. J , qui quidem Canon tanto in pretio habitus est a GRATIANO, ut illum ia suo deereto retulerit. c de eo Der. distia IV. eap. 38. Baptinandos. In Graeca Eeelesia fuisse eum , quem dicimus, morem servatum canon 78. Concilii Trullani eomprobat 3 qui sic se habet. Oportet eos , qui illuminantur, fidem discere, O qaincta septimanae ma oris feria, Episcopo, seu presisterir renociare. In Ecelesia vero Romaaa Sabbatho proxime praeeedente Pascha Symbolum a
Competentibus reddebatur. Scilicet num. XLII. lib. I. SacrameMorum Romanae EeeIesiae, quem librum GELASIo maiori saltem ex parte tribuimus, hae e oeeurrunte Sabbatborum die mane reddunt Iaraater Symbolum . Priur ea-teebirat eor oec. In libro vero Saerameatorum, quem PAMELIUS GREGORIO MAGNO tribuit c Tom. II. par. 163. in sabbatho Pasitae ad Reddentes disia Damnas Papa ere. Vide A MALARIUM lib. t. de Eccles Ose. eap. 13. In Afrisa suisse introductam consuetudinem, ut qui antea non reddidi iasent Symbolum , in Sabbatho sancto redderent, tradit AUGUSTINUS hom. 1. inter quisquaginta. Publiee factam hane Symboli redditionem .dfirmat RUFINUS in Symboli expositiora. Et mos cinquit ille ibi seri atur antiquar, eos qui gratiam baptismi suscepturi sunt, publiee , idest fidelium popula audiente , Symbolum reddere. Aliquos tamen reddidisse seorsim ab aliis , nee in publico Fidelium eoetu ex AUGUSTINO discimus lib. HII. consi, eap. 1. Vide
SYMBOLUM IN MISSA. JUsTINUS IUNIOR anno 168. Imperii
sui primo , Symbolum Constantinopolitanum in omni Ecclesia catholica a popu- ιο casendum intromisit , ut seribit JOHANNES BI CLARENSIS in γοηieor antea quidem PETRUS FULLO Antistbenas Patriarcha , qui anno q88. o-hiit , ut symbolum diceretur in singulis eoilectis , instituerat. THEOD. LECT. Gulea. I. 1. , & post hunc TIMOTHEUS , eognomine COLON , qui ab anno sar. ad yi7. tenuit sedem constaηtinopolitanam, instituit, ut fides Nisaena in omni synaxi reeitaretur . Idem ibid. Sed horum instituta , hominum haereticorum, a paucis suscepta , brevi tempore in desuetudicem abiere 3 quare exordium ritus reeitandi Symboli coinantinopolitani inter Misi rum solemnia JUSTI No JUNIORI Augusto tribuendum est, quo adniten-ze , in Graeciae, & Orientis Eeclesiis, symbolum in collectis recitari coepit rat in Occidente Gotho. hiis i , omnium primi , statuerunt, ut Symbolum in Missa dieeretur. Patres enim Synodi Toletaηae tertiae , de eonsilio RECR-REDI Regis , eaηone secundo, decreverunt , ut per omnes Hispaniae , ει GaI-ιiae Gothicae provineias, Symbolum constantinopolitanum , prius quam Dominie dicatur oratio, voce elara , a populo decantaretur , quo fides vera manifestum ιestimonium habeat, σ ad christi corpas , σ SMguinem praelibandum , pectora populo
159쪽
populorum fide pur*Data adcedant. Exinde ritus recitandi symboli in Missa per Galiram , & vicitias Provincias propagatus est , & tandem anno Iot . BENEDICTUS VIII. Papa eoneessit precibus laniii HENRICI I. Imperatoris, ut Romae in Missa Symbolum eaneretur, quod BERNO RUGIENs Is Abbas , auctor synchronus , prodidit de reb. ad Missi spect. eap. 2. Non desunt, qui putant, Ecclesiam l Oma ηam Symbolum in Missa legisse ante saeeulum nonum , quia de Symbolo post Evangelium cantando ordines Romani apud MABILLONIUM II. V. & VI. aperte mentionem faciunt ι at BERNO RUGIENSIS testis oeulatus distincte adserit e Symbolam Romaxi
que ad haec tempora divae memoriae Imperatoris NULLO MODO cecinerunt. Cui non contradicunt citati ordines Romani , qui non tradunt
disciplinam Basili earum Urbis , sed Ecclesiarum Galliae , in quibus ritus Gelasianus , aut Gregoriaηtis receptus quidem erat , sed ritibus quibusdam Gallicanis immixtus, ut facile est hos ordines diligentius inspicienti deprehendere . Neque obstat, quod Α MALARIUS in Ecloga titulum habeat de crodo in Deum, quo de Symbolo, post Evangelium recitari solito, tractat. Siquidem hoc loco ritum Romanam purum non exhibet: nam inquite eonu nit populo post Evangelium , quo christi verba aadivit, intentioηem credulitatis suae praeclaro o1 e proferre 3 siquidem populus in Gallia , & in Hispania Symbolum in Missa recitabat, non item Romae. Certe idem A MALARIUS lib. s. de Mel. ose. suis singulas Missae Romanae partes exponens , de Symbolo tacete de ordines Romani genuini III. & IV. HITTOR PII, atque ist, quem Illustrissimus B LANCHINIUS in Prole gomenis ad Tom. s. ANASTASII opuse. edidit, quique olim ad usum asilicarum Urbis fuerant exarati, non modo silent de Symbolo, sed nullum Symbolo reeitando is eum vacuum in Missa relinquunt. Haec ex LES LEO, quibuscum consertradita a P. DE RUBEIS de saer. ForojuI. Ritib. cap. 6. Iam vero Gotbonispani, ex decreto Coneilii tertii Toletani , Symbolum recitant ante ora tionem Domini eam . Galli Franeorum Imperio subditi videntur statim post Evangelium Symbolum eant asse, postquam usus cantandi Symboli apud eos invaluit; ineertum enim est an omnes Ecclesiae Gallisanae ante saeculum VIII. Symbolum in Missa eantaverint. Certe de Symbolo silet libellus S. GERMANI de Misia Gallisaea. Graeci primum osculum pacis dant, tum dicunt Symbolum, quod exeipit Praefatio. EUCH. pag. s. In Liturgiis Syro
rum, Coptitarum, Ac in Liturgiis Graecis Alexandriηis Symbolum ante osculum pacis recitatur, praeterquam tu Liturgia S. Marci, in qua, nisi subiit error , Symbolum post Oseulum paeis datur . Apud Gotho. Hispanos , & apud Moraraber chorus dieit Symbolum bini, O bini s ideo dieebant eredimus. Syri quoque dicebant credimar RE NAUDOT T. a. p. II. sat in Liturgia Graeca Alexandrina ibid. T. r. pag. so. praeseribit Rubrica: populus dicar CREDO JN UNUM DEUM i Graeci etiam c EUCH. p. 73. dicunt Credo in unum Deum.
Apud Graecos vero Chorus Symbolum recitat , apud Orieηtales populus t rubriea in Liturgia Coptica s. BASILII RE NAUD. T. i. pat. xx. 9 praescribit: Popalas dieit Symbolam fidei orthodoxae, & rubrica Liturgiae Graecae Alexaη
drinae eiusdem S. BASILII c ibid. pag. 6o. habet: populus dieir credo in um Deam. Ritu Romano, in Nita privata Sacerdos Symbolum integrum
160쪽
bricam Liturgiae Graecae Alexaηdrisae S. MARCI. Iaeerdos signaηs crkce di eos , o calices elata voce dicit Credo in unum Deum. RE NAUD. T. a. pag. I s. γ Modo Romae, & in toto occidente, quum Missa solemnis celebratur, Saceidos inquit credo in unum Deum, reliqua Chorus canit. Saeculo XlII. ineuiite , ut monet ALEXANDER HALENSIS Tract. de ostie. Misi. pari. a. Romano Pυηisce solem ηiter celebrante sidci Symbolum non cantores in choro, sed Subdiaconi ad aliare decantabaηt. Caeterum Symbolum, quod Gotho. Hi ani in Missa cantabant, etsi a S. ISIDOR O de O . EecI. lib. I. cap. 36. a Ccnci
I iis X lII. Toletaηo, de Braecarensi III. in praef., & ab ETHERIO, & BEATO lib. s. a v. ELIPAND. dictum sit Symbolum P t aenum , est revera Symbolum consantinopolitanam , ut fides ipsa , & Concilium Toletanum III. elare manifestat; tamen dictum est Nicaenum , vel quia prima ejus pars a Vicaena Synodo condita est , vel quia sima Concilii Nicaeni vulgo elarior erat, quam coinantinopolitani: exstat autem Symbolum hoc in Conciliis Toletanis III. XII. S XIII., in Concilio Braecarensi III., & in libro I. ETHERIIN BEATI adversus ELIPANDUM , in quibus tamen aliquae varietates in
SYMBOLUM IN OFFICIO. Symbolum Apostolorum ex veteri Fide
lium more quotidie antelucanis horis recitandum e st juxta S. AMBRΟ-SIUM de velandis nullaibus. Apud S. AtlGUSTINUM quoque hon: il. y. haec habentur: Quotidie dieitis, quando surgitis, quando vor collocatis ad Imnvm . Nostris vero ossiciis illud peculiare est, quod ter, atque tribus diversis temporahus Symbolum Apostolorum recitetura ante Nocturnos scilicet, Primam, atque ad Ccmpletorii finem, submissaque semper voce. In Precibus tamen Primae , atque Completorii duo postremi articuli carin
is resurrectioxem alta voee proferuntur. Quem morem ut perspectum habeamus , adnotandum, olim totum Symbolum alta voce in precibus Primae,& Completorii suisse recitatum. Quapropter Rubrica , quae submissa voce Pater , Ave , O credo ad osse ii initium, atque finem recitari jubet, haec additamenta postremis hisce temporibus esse facta indieat s quum ea, quae ad ossicium spectant , semper alta voee fuerint prolata. oratio autem Dominica , atque Symbolum Nicaeηum , sive COUaηtinopoIitaxum in Missa adhuc alta voce pronunciantur, atque velut pars Liturgiae habentur. Et Pater clara voce a Monachis ad Laudes, di Vesperarum finem recitatur. Symbolum ipsum S. ATHANASII singulis Dominieis canitur, tamquam publiei offeti pars. Ut igitur vetustatis aliqua ratio haberetur, atque a veteri Offeto novae hae Pater , O credo repetitiones distinguerentur, quum introductae sunt, statutum suit , ut 'secreto dicerentur. Aliam hujus Ritus, quo Symbolum in Missa alta voce reeitatur, submissa vero in ossieto, reddit rationem S. THOMAS n. v. q. s. ad 6. , quia nimirum Fides in Eeclesiae exordiis elam adnune lata fuit, eodemque pacto ad finem mundi Antichristi aevo est praedi eanda. Hine pergit S. Dinor: Ad Primam,
quae Solis ortu Ecelesiae incunabula repraesentat, atque ad completorium , quodpnem mundi exhibet, sabmissa voce recitantur . Mistae etero tempus illius tem