장음표시 사용
101쪽
mate corporeo superioruost puram spiritualem creatus
ram deussumme bonus,ualde bonam plasmauit creaturam scilicet
meram corporalem. Quae tamen minor
obmatur comparatione sipiritualis natu, rae: quae incompraehensibilis est immediate a deo, non quiescens quoad deum appraehenderat. Econtra uero corporalis natura comprshensibilis est,non immediate a deo: quaerens quietem in proxima materia, de qua immediate oritur: utpote quaelibet corporalis res in sua sperae uesiti lapis in terra:pupillus penes matrem. Dictum corporeum plasma diuiditur insuperiorem dc inferiorem orbem. Supe is rioris quidem natura re bis mortalibus parum est perspectae nisi quatenus a remotis uisu uel senti superiores influxus experimur: sicut lucem, calorem aut consimi istem experientiam. Ego uero astronomiae innarus, nihil in hac parte scribendo pro. Dcree ualeo: pauca tamen persti ingam:
ρος ex quibusdam librilis de superiori Q.
Num excerps. Superior orbis nempe coelum,stellae
totum firmamentum, iam corpora incor,
napubilia, receptiua angeliti influxus: a quo reguntur ec mouentur Nili mens angelica diuinam super hoc nouerit uoluistatem.Rursus eadem superiora corpora, mediante luce uel etiam alia in occulta plurifaria, suam influentiam mittunt in or Dem inferiorem: utpote in elementa scelementataequae sunt corruptibilia di confusa: acsi superiora robusta corporani, tantur inferiora des ilia corpora roborareae releuare a suo desectu.Hinc Hementa.
in pullulant ac uiuere oc sentire incipitini: Nisi in quantum salubris superiorum in is fluxus impeditur descistu 5c indispositio, ne iactiorum obiectorum: intibus tapen tamento est: veluti clarus splendor lo. Es lippis oculis. Praeter spirituales eccorporses influxus multifarie in malum uertuntur: corporales quidem defeetii obitactorum ut iam dixi) Spirituales uero peruersone*malitia mediorum: per quq bo nos influxus fieri deus ordinauerat. de eis . dem malis influxibus dictum est supra capi.xxiiij. N.cum seq. s Duplexigitur influxus est consideramdus: ordinatus scilicet ec peruersu pii malis ec corporeus. De inordinato di petiueris influxu iam dictum est. Ordinatus autem influxus tam corporeus st spiritu lis primordialiter a deo causetur ues meis diate ues immediate. De quo partim insuperioribus panni:hoc adiurasto. Spiri. 'tuales influentiae sine medio descendunt a deo in hominem: utpote iustitia, pietas alique diuins uirtutes:q homo, u specu
tu & imago dei pariter sit iustiis, pius aliisue ornatus uirtutibus: as in se resplem
dere patiatur. Secundo uariae gratis deascendum a deo in hominem edio passoni, CHRISTI 6c suorum faciamento rum: similiter mediantibus pijs angelis redeuotis hominibus. Corporalis uero diauinus influxus suit immediatus, quando
deus in principio creauit corpoream na, turam: postea eadem natura mcdiante
rursus descendit diuinus influxus minis. riora: Nam a deo prouenit quicquid ho mo hinet: non tam uires ec uirtutes spirituales ,sedetiam status 5c res temporales. Hominis enim dignitas&opus matia, potestas ec largitas procedit ali pen
det a diuina dignitate-opulentia, pine η , state largitate: quae in media in ho ominem influunt: ut in Lo statu huius. modi dignitate opulentia, potestate rebus, sibi diuinitus concessis, largiterre bene utatur, praesertim erga proxiis mum. Scriptum enim est: Deus poten,
res non ab acit, cum re ipse se potens. Item benedictio domini diuites lacit.Or. ποῦ '
dinarius igitur di diuinus influxus sem. per honus est: tametsi frequenter non proficiat permeius, plectendis hic iusta poena, illic gehennali plaga. Qirae enim sint a Deo, bona sent atque ad bonum ordinata : sicut ignis re aqua in irati ii minis
102쪽
hominis accomodatur.Siquis tamen sub mergitur uel comburitur,contingit ex in
or lata corrupta natura: in quam conatra diuinam ordinationem prolapsi su is
- Nunc dica de natin ali corporeae natirae fluentia:quae est nostis materis proueniens naturaliter a superioribus incoris ruptibilibus corporibus in clementa cororuptibilia corpora 3 clementata. Ea quisdem naturalis influentia de se bona est ato innocua. Virtus enim illius a deo est de Pendens ab incorruptibilibus collestibus astris. Uerum iuxta philosophorum mpinionem: Asupremo coelo, nempe ema, Pireo, eius uirtus profluit in coelum eri .stallinum :drinde in totum firmamen, tum. Prscipue empiret lumen illustrat so lem caeterasis stellas: deinceps sol in sita mamento ecla resplendens gloriose, su isum lumen ta calorem alias uires comis municat clementis occorporibus inferio/ribus, potissimum planetae Luns: quae potenter operatur in clementa, principa/uter in corpora humana. Qiobrem ire. rimathematici varias aure mutationes t ' pariter ec desectiones corporum huma onorum deserunt in Lune eclypses 5 si . tuationes respectu clementorum aquae ues terrae. Asterea reliquae steIlaedito tum firmamentum iugiter influunt in clementa causant excrescentiam florum
di i uctuum sub variis formis 5c specie. is: quibus fruimur ian b dei donis , meis
diantcsaperiori influxu concessis. Et buis nonnullis fructibus ex influxu supe ariori in terra crescentibus utpote frumentis, pomis, caulibus, frondibus, gramim .hus oc similibus frugi 'etiam bruta ueascantur: huiusmodi tamen fructus similis ter utiles sunt homirubus: qui gratis utuntur Brutorum lacte, le,udiere, me
ς Nec quippiam resundimus uel deo
pro sua gratia: uti superiori firmamen. to pro largo influxu : ues brutis uel aris creaturis pro seruitute re fructu : quae onusa gratis accipimus.Vicissim nec nos
quidem quic*exigere possumus a mastris proximis: quibus benefacere teneamur. Si autem prςlibatotum ualubrium influxuum firmamenti di largorum fit ctuum exinde proiienteruiuin caremus: hoc sit nostra culpa, non desecta asti deonMnec superioris influentiae. Bonus igitur Linfluxus interdum incomodus est inseri ius oribus corporibus: quae non semper
ubi disposita sunt ad captum uel usum
bonarum iussumtiariam. I Q ian* deus totius naturae influentiam primitus bene ordinauit:homines raumen suam originalem naturam Perueraterunt: oc dederunt causam: qua Deus suam benedictionem reuocatui a terra, di tam maledicendo in Adae opere. rema in me. admodum superior naturalis influentiamrucipat cum angclica et ita inferiora corpora corruptibilia praesertim humana, inacceptione Mnanim influentiarum, si, mul ae admittunt quando diabolicas immissiones: quaesita malitia stipemum nasturalem & bonum influxum corrum apiunt di perimunt. Quando uero homi. nes in ordine debito perseuerassent: coris pora terrea essent pariter ordinata ct fructifera: acetiam capacia superioris influis xus, hominibus salubriter communicanis di. Siquid exinde aduers nobis accidit, non superiori tufluxui sed nobis sis imputandum cst. Exempli gratia: Cum riolus incaritatione excitat grandinem , tonitriium, fulmen uel quiduis aliud portentum : illam tempestatem oportet na isturaliter fieri: ut ariolus arte ec auxilio sui daemonis ac permissione dei, causet, terra frigidos& humidos ascendere ua
res: ad quos superior calor descendit.
dem contraria nempe frigidum re calidum, in aere humido coniuncta, supera ueniens coelestis influxus ab inuicem se. parat: ac cogit utru ad sitam spcra reuerti nepe igneum lorem sursim,aqueum fruus deorsu. Ex eode covario motu natu iter generatur tempestas. Damna autem inde secuta, non superioribus influ. tenuis, sedariolo Minon suo: uel inna.
103쪽
tundi tempestate, inferioribus proprio quis elementis uel alijs obiectis impuram da sunt. - ο Superiores influentiae operantur in ho.' mine secundum sui corporis dispositio isnem aut morum compositionem. Si quia . dem in eo, ceu colerico, calor praedomi, natur: tunc a superiori influxu naturali . ter commouetur aut in spiritu ad bonum scilicet iustitiae: aut in corpore ad malum scilicet uindictet. Si in eo, ceu sanguineo, aeris humiditas praedominatur: tunc in spiritu movetur ad bonum gaudium: in carne uero ad lasciuam laetitiam. Si frui. da aqua eum flegmaticum reddit: inclinatur in spiritu ad pacem di sinceram quieistem erga suum proximum: in carne uero ad accidiam ec bonorum operum remisissionem. Si in eo praeualet terrea siccitas: qua melancolicus est 5c naturaliter incit . natus in spiritu ad bonam imaginationem prouidentiam: in carne autem ad car unalem cogitatum Sc malam tristitiam uel ad odium erga proximum. Superior ita influxus ad bonum hominis ordinatus est: sed esus liberum arbitrium non cogit. Id ocirco homo rationis dictamiue sitiam caronem ec malum appetitum coercere de obet ac sponte sequi spiritum 5c bonam inisclinationem, helicta carne. Nam inter carnem 5c spiritum hic assidua remit pugnae cum diuersae sint naturae: tendit quidem ψiritus sursum: deorsum autem car quSest mortalis: spiritus uero immortalis.
Siquidem homo in paradiso immortalis perstitisset: Huiusmiai pugna in homine orta non fuisset: sed caro spiritui incon iscusseo diuisset. At nunc inter carnem ec spiritum continuatur assectus contrarisus: ut Paulus refervCaro concupiscit ad. uersus spiritum oc spiritus aduersus car anem: haec enim sibi inuicem adire in tur: ut non quecuni uultis stilicet carnais
liter, illa faciatis: q, si spiritu ducemini,non estis sublege hoc est: non subiiciemini poeanae legis. st Si ergo alicuius natura deflectitur ad dimicandum uel lasciuiendum: ad suran, dum uel ludcndum aut ad aliud malum;
illa corrupta quideli natura prouenit ex mala conluetudine aut societate: ex disci. plina taurili aut leuitate camismmentis: in n autem ex influentiis superioribus : licet eisdem bonis influentijs peruersus limmo abutatur ad uoluptatem debet ranam ratione ec uoluntate libem omni malo apis petitui&concupiscentiae carnali praeue uniendo prorsiis resistere.Quare communi adagio dicitur:Astra influunt sed irmn ne, cessitant: Mouent quidem carnem, sed non cogunt spiritum nec eius liberum arbitrium. Praemissis igitur rationibus quilibet peccator suam malitiam seu culpam
luntati ascribat Ze incutiat. Siquid mali in. de contigerit: id minime poterit in deum aut ad aura aut in diabolum transferre. Tametsi homo ad peccandum aliqualiter
alliciatur: a nemine tamen nec latur:
nisi sumtum ipse agit libero arbitrio. Quod poteriter in homine dominatur oci egit. autem praesumit ec simit astrorum uuluxu quemquam cogi ad pec is eandum: is blasphemat deum 5c eius ae ne maturam, nemini occasionem peccandi prehciuem: malitia quidem hominis susticit sibi Psi, non indigens aliquo ad peccanduimpulsore. ε
Quo lucidius praemissa intelligas sci vi
to hominis periculosas inclinationes esse septem: tres in anima : quatuor in came: I. 36. si e quibus septem peccata mortalia proflu th unti Primae tres hominis inclitiationes tendunt sursum contra deum: penes se contra proximum: deorsum ad bona temporalia. Et prodeunt a peruerso
hominis spiritu ex proprio suo nihilois 3 exteriori alleistione seu influentiams, si quatenus diabolus cooperatur. Qi re illa spiritualisinclinatio gignit superius superbiam penes se inuidiam inserius austitiam. Eadem ma mala dicuntur peccata capitalia, a capite hominis progredientia: nempe a spiritu peruetib: qui ulterius declinat de malo ad malum usqtie ad
malum mortis perpetus: iuxta scriptu is ram: Inclinata est ad morte domus eius & uer uad inter semitae illius. Resiquae insuper
104쪽
qtinuor inclinationis sunt carnales, ex quatuor derivatae clementis: quibus hu, manum corpus compactum est: fatente sapiente: Sum quidem dc ego mortalis homo in uentre matris figuratus sum caro, coagulatus in sanguine ex semine hominis N ego natus accepi communem aerem oc similiter decidi in terram. Ecce sapiens aperte demonstrat, humanam carnem, ante animae infusionem, nondum
esse uiuidam, sed prius sigurarii di ex quatuor elementis in matris utem compagis nari. Primo per sanguinem denotatur ignis elementum: per semen elementum
mus: reliqua duo Elementa aer ec terra nominatim exprimuntur. Ex unesta incensio uenit ali irritatio irascendi: ex aere deleetatio nutriendi: ex aqua genearandi: ex terra inclinatio quiescenas. Si quidem ii is quatuor assectionibus ordi, nate ac moderate indulgemus, sunt salubres: alioquin noctuae. Uis ital irascibi, lis exercenda est ad transgressiorum coris reptionem : non ad uindictam : iuben. te propheta: Irascimini oc nolite pecca. re. Nutrimento indulgendum est ad M. stentationem corporis: non ad commessationem di ingurgitationem. Cocum .scentia gignendi restringenda est camis rate, aut moderanda limite matrimonj: non explenda uoluptate. Quieti tandem uacare possumus ocio decenti re recrea.
tione animi: non torpore accidiae.
Quan* cuncta conitatioresensus hir omani cordis ab adolorentia sua teste scriptura intenti sint atque proni ad malum:
non tamen tales a creatore nec a natura.
si influentia prodeunt neq; inculpandi sunt, donec linerum hominis arbinium in malum consenserit. Deus quidem ab initio ordinata homini indidit desideria: quire ipse homo peruertit in brutales ilisse mones. Spiritus igitur sanctus prieci.
pit: Ne quis cum tentatur, ditat, quo oniam a deo tentetur: Deus enim intent tor malorum est: ipse autem neminem tentat: unusquili uero tentatur a conis
cupiscentia sua abstiactus 5c illectun de. inde concupiscentia cum conceperit, hoe est: si hominis arbitrism illuc flectitur,
parit peccatum. Hic nota, mala opes a primordialiter profluere ex concupiscenatia carnali: non a deo nec superiora influis xu: non ex necessitate nec coactione: scd ex ipso homine: Camis igitur opera nun Bilari cupantur. Quippe deus nemini: manda.
uit impie Vere oc nemini dedissipacium in a. peccandi. stare concluditur, peccatum imputandum esse soli libero arbitrioli minis: qui omnes inclinationes di tenta ationes culpabiles declinare posset: adiuuante di praecedente ipsum diuina gra otia, nemini den Manda qui eam Ordura a te quaerit. Nota appellatione dictae co gitationis intelligitur camalis conciipi scentiarex qua oriuntur actuales cogitatio I. 4ris snes di lantasiae ad malam cupiditate sum 'bi' ν' per inclinatae. Eadem autem appellatione non compraehenditur cogitatio spiritus: quae bona est, pugnans contra carnis mugitationem. Paulus igitur docea Spiritu mixta ambulare ec desideria camis non posce, re: quoniam caro concupiscit aduersi spiritum ut supra , .vi in n.Siciat enim caro cordi malas suggerit cogitati xsic sperandum est, spiritus bonas cogitationes in cor mittat. Pita carnis cogitationes euitare uelit sectaur hanc Latmissae do .ctrinam: Beatus qui timebit 5c allidet par τέα i, uulos suos ad petram: hoc est: Qui carita lem copitationem dc inchoatam tmtatio .n iam noua est Mi parua mox re optimi t&allidit ad petrain, nempe Chii. mini: qui per seipsum ac per suos discipimios& prophetas nos adhortatur ad cordis munditiam & malarum cogitationum re is sistentiamIpse quidem mundos cordcbe Glidis atos esse asserit. Ait quo apostolus: Au, serte malum ex vobis: Item Esaias: Lavamin mundi estote: auferte malum cogita in me. sionum uestrarum ab oculis meis. Ex singulis praemissis satis constat, truculentias nostras uua ex coelesti influxu accideis dere sed ex malo nihil in i iiiis remus.Hactenus de superiori parte purin
105쪽
Circulo lunae deorsum per omania elementa ec quicquid in eis
Pars mere corporeae creaturae, in multos
gradus diuisa: quibus inferiora corpora exaltanda ascendunt aen ad hominis sta otum. qui rursus ordinatur in plures pra diis: prout elucidabitur infra xxvij d. v. Primus quidem gradus corpores creatuis rae est mera ec nuda elementalis essentia eas nihilo creata: profluens tamen ec de pendens ab ellantia diuina. Ulterius eicimentata diuiduntur di successive subli. mantur. Nam quaedam insima sunt absispeciali esseehu: uti sabulum api'lutum, nix, glacies. Quaedam superius existunt, ut sit, plumbum, ferrum,cuprum,argensium, aurum Sc consimilia corporaliae qui elementali dispositione ec minerali uirtua rure extrinsece augmentantur di intrasse,ce sublimantur.Quaedam superant metalla, sciit gemmae speciales uires a superio, ri influentia accipientes. Cum autem eaeodem res dementales sinisteriles super eas igitur ordinantur duo altiora graditia, nempe uegetatim di sensitiuae quibus nuda creatura corporalis induitur: donec ad
humanam naturam ascenderit exclusuri
Siquidem deus seipsum vegetans, intrinsece fertilis est at ν uiuidus 5c sensibilis:
extrinsece igitur suam creaturam fecit sertilem, uiuam di sensibilem: quemadis
modum ipse dominus ait: Ego quas uitis fructificaui suavitatem odoris oc stores mei fructus honoris N honestatis. Ecce
deus per exteriores creaturas uult indica. re suum interiorem diuinum re honori .scum fructum. condit enim creaturamata dotat in finem sui honoris dilatandi: eo dicete: Rigabo hortum plantationum ec inebriabo partus mei fructum: Deus
itan nudam clementariam creaturam ue
getauitati irinistram fecit. e Sicut praemissi tres gladus corporeae naturae successive ordinantur: sic quili . t gradus in se ordinem habet: utra spescies ultra aliam: di quodlibet elementa adiim completur in aliquo supremo. In primo gradu scilicet elementalis essen aliae, inlima est terra: deinde aqua ec aer: supreme est ignis. Item in ordine me istallorum summum est aurum: in gemismis carbunculus. In secundo gradu sciis licet uegetativa, supremum loeum sine dubio ostinuit arbor uitae in medio Pistadisi plantata. In tertio gradu, nempe
sensitiva, inter aues aquila aut Foelux
excellit: In quadrupedibus sorte leo. In
aquaticis brutis forsitan pariter ordo est, sed nobis incognitus. Demum cuncta cor Porea creatura simul concluditur in limmine: a eidem ordimum pisositus est: ut sita ratione di libero arbitrio ac bonis operibus, pro stipso di omni creatura sibi subiecta deo grates agat persoluat dcbista: in quibus ipset oc caeterae oraturae deo obligantur. ς supra primum gradum essentiae,sunt reliqui duo gradus scilicet uinetatiua re
semiiua, quas diis formae: per curas coropora inferiora ptillulant oc fructificant: nccnon uitam sensum adipiscuntur propria uirtute di natura: quam a deo habent, corruptibilem tamen: quoniam eo. rum se a crescit ec decrescit, eo Q cle amenta ibi existentia adinvicem contra oriantur, nempe ignis contra aquam: aer
contra terram: qua de re simul in uno subiecto diu stare nequelint, sed sunt aliquando separanda: tametsi ad tempus,iuxta naturam cuius' rci uvienus, mutuo concor.
dent di fructificent. Superior enim uirtus coelestis profluit in elemeta ut possint in indiuiduis subiectis, nempe in radicibo, limbis, uus similibu ribus, mutuo consiungi oc uniri.' Quod autem heibe deiscidunt, animalia moriuntur Θc caetera elementa distatuuntur ac rancillantur,
106쪽
non eausa ur a superiori influxu, sed ab sensabilismn hiis an:malibustiata. Quae
elementorum grossicie oc contrarietate quidem animalia sensata dant extitiale ac aliquado a malitia hominii. Verumno ce intelliuere intrinsecam dei sensualit nullaelementata hominem intoxicant uel tem. Attamen in deo non est talis scimdamno uel in modo afficiunt. Hoc sit sus qualis in creaturis sensibilibus: sed moculpa b iis hominis, non deinci cuius rediuino nobis occultore incompta henauis creaturaeopera.Nam ex originali na, sibile quemadmodum apostolus interim citra oc primeuo statu,debebat homo suis gat Quis enim cognouit sensum dominic τοm. . itina clementa in paradiso permanere, mi. Et sapiens: Sensum tuum quis taetr ni, ἴnime easiirus in nunc terrestrem locum, si tu dederis sapientiam. Sed nihilominus in ε. communibus brutis preparatum, prout eosensu, quem deus nobis dedit uerumeth aqua piscibus.Pos autem humanum ge deum debemus agnoscere at p crederenus contra naturam o inalem ec ordiis eius intrinsecam foecunditatem oc sensua nationem dei, huc deuenit, situm bonum litatem. Alimum deus itetistis di iniensia esse naturaiqin malum esse brutale com bilis suam creaturam nequast senilem uel mutatur quo nostra vegetatiuata sensiti sensibilem secisset. Sinit eniis essentiaua conformantur animalibus insipientia uel uita duplex est,nempe aeterna oc tembus. Nec eaedem formae ammodo liberae poralis: sic cc sensusduplex est,unus diui,su sed subiectae elementali corruptioni, nus alter creatus: ex diuino retuliat cre contra ordinem humani status. Et quavis tuet excreato cognoscitur diuinus. utriuit uitae taurietatiuae*sensistis for Γ inuis creatura non penitus annihima sit corpori annexa-non mere spiriis letur: utpote in nihilum primum non re ἡ .ii. . tualis: eam tamen nex elementis sed ex digatur : tamen per secundum nil ita
propria anima ho accipit: bruta uero sua lum frequenter deterioratur ec priua. uinetatiua re sensitiva habent ex coeli in tur bono: quod ultra eius naturam deus fluctia. quod eo apparet. Arbore incisaseu gratiose deserat aut concedere ei constuhoue ni stato, evanescit ibi utral ta uege tuerat: oc sic creaturae bonum esse,in m ratiua . sensitiua , remanentibus nihila, tum commutaturi nempe memoria in obminus elementis in incisa arbore di in liuionem: ratio In ignorantiam: ec uoluimmactato bove. Pariter permanent ele, tax quae sursum ad deum erat ordinata, menta in demortui hominis corpore eius in corruptae naturae se deorsum ucrueautem spiritus in se continet utrai uiis ad carnem 5c perpetuam nilailcitatem.
iam, uegetauuam habitu ec scnsi uuam Hinc caeterae quos hominis uires debi actu. litantur N ad tempus extinguuntur. Dei 4 In secundo principali gradu scilicet autem sertilitas seu sensus maternum non
uegetatiua consistunt tres uirtutes: utpo. cessat nec desint nec intermittitur: prout te nutriciu augmentativa 5c generativa. creatura sepenumero sterilis est ait in praeterea vegetativa sub se continet quais sensata. Imo tandem omnes suos sensustilar alias uires scilicet nutrimenti appe prorsus amittit: quoniam creaturae si titium, retentivam digestiuam expui ctus di sensus conditisunt ex nihilo stet Linam superfluitatis in algest . Ultra easi li Ninsensato. Hac causa omnium animadem uires naturales ualent quaedam radiis Ilium singulares formae, unacum suis sertices, herbs, arbores alia sertilia ex in sibus intereunt ec in communem sensi: m M A fluentia collesti accipere uim uariorum e quo prodierant)redeut 5c concludui effectuum quibus, ceu materialibus,meis hir: Exceptis hominibus: quorum corpodici ec aromatarii uti consueuerunti ra in sui resum ectione die extrema rcci perabunt litos sensus, de caricro ina rei num, Tertius gradusestsensitiva, quae consi. durauiros: qtioni atra hominum sensus insist in seniam, corporalibus ec in uita diuino aeternosci siι depcnden .
107쪽
e Quemadmodum hominis cieatassim ita oc uita a diuina increata essentia oc ita in orituri ita homo suum uiuum 5c audi tum Miquois fossus corporales a diuino habet sensu: mediante tamen sua anima: quae immediate a deo accipit suam semsualitatem quam re corpori comunicat. Caetera uero animalia particulares suos sensus accipiunt a communi sensu natur . In hanc profluit sensus angelom: qui sua sesasualitate immediatea deo habent: prout spirituum humanorum sensus paritera deo immediate dentiantur. Porro uiuetatim seu foecunda uita innumeras habet se a generare species omnium 5c sinis fulorum florum,radicum,herbarum, arisorum Z frugum. Altior Quinetiva est sensitiuae cuius pariter sunt uaria genera oc speciales sermae, nempe autum, pisciti, re quadrupedum quoru sine numero eximantin aere,in aqua,supra oc infra terra. Esdem multilaris formae dispeciesanimalium subsunt uni sermae ec species homi, num: quorum quidem multi sunt nume. ro: uniuersus autem hominum numerus subest unico numero destatis. Deus insuis
Permere corporalem creaturam condi,
dulaecundam uiuidam θc sensibilem ut ' hade cognoscamus deum intrinsecus esse artemtam oecundum,aeuum 8c stigibile. Cum auresimplex corporeacreatura neis queat suum oratorem ues cNnoscere ureolere: necessarium fg ture eam uniri naturae spirituali: qua mediante, corinaralis natura coaptetur,ut ualeat desi agnoscere dc ad ipsum tan* suum principium oc ultimum finem pertinereadeo ueter dicendum erit de creatura mixtim spirituali ec corporea.
mu Capit. De creatura simul corporali & spirituali.
iosissi omnipotenscreaverat maram spiritualem creatura intelis lectu suum creatorem cognosce te acetiam mere corpoream creatura,
exterius quidem lassibilem sedexperiem
diuinae cognitiost: qmmtura mere e poralis incapax est rationis arbitrix quo
minus suum creatorem nec exterius nec
interius agnoscere net ei pro condigno seruire net ueritatem pro commo addi, stere poterat. Ad totius igitur plasmatis complementum, deus sormauit quod iacorpusexcellens: quod capax esset naturi spiritualis ac idoneum cum spiritu commiscere nempe hominem ceu creatura mixtam.Cuius corpus ministerio amelorum
formauit deus G per se spiritum ei insudeac ita unicum humanum condidit genus. Quod quatuor costituitan principia duobus corporalibus,duobus istiualibus. Primum corporale inicium deus deditis Adam 5c Eua,ceu in radice. Secundum sit dei ordinatione: qua ex Adam re Euacarnaliter propagantur oes relicita homianes: qui radicaliter fuerunt in Adam ecem eosuccessive nascuntur. Ambo uero spiritualia principiat minis a deo producuntur. um primma ordinatione deequi immediate purum sipiritum creat corpori humano immittit ac naturalem hominem componit: uti scriptum est: Formauit deus homine de limo teres di intarauit in faciem cius spiraculum uitae di iactus est homo in animam uiuentem. auis post Adam 5c Euam resi qui homines ex parentum semine in matrice ad me brorum liniamentaec humanam essio
per communis naturae influentiam, foris mentia eadem tamen natura corpus huis manum necuegetare nec sensatum reddere potest: sed spiritus,quemdeus creando corpori infundit,eidem corpori uitam& sensum consere. Cum autem ipse spiriatus a carne coinquinetur mortificetur:
alterum igitur spirituale iniciu dat deus: utpote mediante Christi merito, huma. num spiritum in baptismo spiritualiter resuscitat at 3 mundat. Humanum stat geonus ex omnibus creaturis deus elegit ad complementum Sc siilimationem totius corporalis factune. Quemadmodum Lucifer,ceu decoret superior ultra omnes anges s ec spiritus e stes,a deo electus fuit ars constitu.
108쪽
tus: ita bomo est ornamentum &suprae,
rmis omnium corporalium creaturarum:
Imo in Christi persona cstconclusio οἱ fulcimen totius plasmatis tam spiritualis Φcorporalis. Perillum enim hominem Christum teste scriptura homines & tu.
menta sel buturi desiperficientur. Iam quot humana natura excellit meram corpoream, habens in se spiritum, angelicae' naturae consormem dc naturalitor immortalem. Attamen sub angelica natura uno gradu inferior est humanus spiritus, eo mortali corpori unitur: prout David ad MLL dominum inquit: Minuisii eum paulo. minusabangelis: sed gloriata honore cooronasti m ec constituisti eum super opera manuum tuarum.Eisdem operibus intelliguntur omnes corporales creaturae:
quibus homo praelatus est. Nam si opera corporalia sint mortalia merito subiiciun, tur spiritui humano immortali. In natura humana deus coniunxit corpus Sc spiritum multis ex causis. Primo ut humana creatura interiori intellectu deum cognoscat, credat, timeat, laudet, diligat di adoret: necnon exterioribus uiribus sentire ualeat. Secundo quia mere corporalis creatura suum creatorem n scire nen cognoscere potest. Uni igitur Hectae corporali naturae nempe homini indidit spiritum : per quem corporalis creatura ad sui creatorisc Stationem deis
isti ueniat. Vnde scriptura dictat: Non enim pluerat scilicet sua influentia deus sim
per terram: idest: super terrestre creatu. ram: ec homo non crat qui operaretur terram. Teruo ut corporalis creatura in
homine abilitetur ad legendum intus eciis hia', librum dei: utpote intelligat per. nam ueritatem existere inuissecus in disec temporalem forinsecus in eius plasma,tQUel deum agnoscat interiori seiritu, si de spere charitate: ac exterioridi bonis moribus reptis operibus. Q iartocii ncorporalis creatura quam deus ex nihilo bonam fecit suo creatori dignas grates referre neqticat: decet igitur eandem irra. tionalem creaturam o rcfundere salum per hominem: qui solus inter omnia cor.
poralia creata rationis compos est ec ideo obligatus, pro se ec omni corporali crea, tura erga deum gratus sit graiian exhi.
Mat. Ne ingratisimus, insinuat nobis do. minus: interrogans: Nonne decem mmodati sunt: oc nouem ubi si tr ibi taxat iii, gratos. Qii into natura mere corpora lis expers est quarundam sublimium uirtutum nempe sapientis, iustitiae, charita, tis ec similium. Huiusmodi igitur uiri tes uoltiit deus exhibere A communica, recorporali creaturque in homine uisitis capace: ut deus per creaturas corporales timeatur,ametu laudaur ec undis glorificeturi quo eaedem corporales creatuarae deo propius apropinquent: prout sis, rituales creaturae deo sunt propinquae. Sexta causa commixti creati est, ut per unionem diuers sum oc contrariam nais turarima nempe corporis et animae) cre I V ,.ς sdatur ec designetur multo altior ec dii, si .sormior unio, nempe plasmatoris& sui plasmatis in pinna Cluisti: quo mediante spes est etiam caeteras creaturas cum deo unitum iri. Ad complementum creatoris & to. tius plasmatis est facta unis inter princiis pium disinem. Verbum quidem dei est
principium omnium creaturarum: qua
rum finis di conclusio est C H RIS TIhumanitas siquidem homo est ultima cieaturarum ac indies adhue humani creantur spirinis. Qilippe omnem coris ratem ereaturam deus ordinauit ad hominem : deinde omnes homines ad
C H RIS T UM: euic omnes creaturae ser Christum ordinals sunt ad deum.
Ioc modo humana natura mediat inter
corporalem creaturam ec Christum: ec Christi humanitas inter deum re homi, nem. Pariter spiritus hominis mediat inatustiam carnem ec gratiam Christi. item sacerdos inter sacramentum 5c homi is MUisonnem.C HRISTI quin spretus seu anima mediat inter spiritum diuinum 5c amgesinim. Sic igitur Christiis quemadmodum milid prs iudit est sinis omnis cono
sumationis: umole totius ama is cosummau. Nam Oeconsummato Creaturas:
109쪽
eorporales quidemst suo corpore, an gelicassiua sanctii sima animae &humanasi uallumanitate: Et sic per Christum plasma uniuersum deo colligatur. Conue,
media in trinitate persona,mediator quoasiit inter deum oc omnes creaturas: utri enim parti consormis est ais comatura tuet utrant naturam diligit, diuitiam ceu
creantem, humanam ceu creatam. Nais
tura humana compraehendit spiritualem ec omnem corporalem naturam cum sitis gradibus.Id ita intelligas. Omnes coi . reae creaturae sunt adamussim ordinals et adinvicem orbicultatς us ad hominem: cui ras superiori ad seruiendum colligatur.Congruum igitur est ut homines chae ritate 5cobsequio pariter mutuo ligentur: nihilominus inserioribus creaturis tibiobedientibus,er deum beneuolentiam exhibituri: Ne isti homines: sedeciam cardein
corporales creatura ceu hominum conssortes per meritum stiprimi hominis sci. licet Christi, in corporibus humanis ad deum deducantur,ibi aeternaliter perma,
ς. Sicut nuda corporea creata inter se conmentem habet ordine indust uarios: sic humanum genus in pnires gradus seu stitus bisaraeordinatum est: utpote ordiane naturae ordine legis. Ud ita uno modo in hominibus singulis: alio modo in toto genere humano generaliter.Imprimis licet uniuersi homines in natura sint iuuaallastatus: in unoquom tamen homine viis res naturales diuertacantur ec alternato ordine inuicem excedunt. Pedes tenent inferiorem locum, tanqj membra rustica luto immersa& caetera membra Partan 6λDeinde sunt exterius cotemptibilia generandi 5c egerendi membra. Interim membra nutriciua , retenticia εc digemua: item augmentativa di corrostra. Similiter manus ad exteriora necessaria opera. Illa membra immediate corpoari proprianum ideo sub capite suntl cata. In capite autem habentur membra: Per quae Iinritus,ceu hominis spirituale caput, corporis organis exercet stiperi
res uires di sensus hominis : nempe in ore
gustum: in riaribus odoratum: in auri bus auditum: in oculisvissim, extremo in toto corpore di omnibus membris tacta.
In seperiori capstis loco reponstur me. hrum eum suis cellulis: per quas spiritus
suas interiores operatur uires, nempe famiasamec memoriam figacitatem dc in tellecthum. Principabori uisuperloco. s. in in in corde residet uoluntas spiritus, libera nec ullo membro innodata. in m Secundo modo toti humano generi Adeus tres ἔposuit ordinationes. Prima est naturalla a qira nemo eximitur: quilibet obtinet suum distinctum statumec dimesionem: unum ex alio successive propagari oportet. Cuius pater aut avus qtusi sit, ab aeterno ordinauit deus. Cui omnia fiutura praesentialiter nota sunt: nihilomsonus permittens unicui liberam arbitrii actionem. Deinde generaliter ordinata
est obedientiae Propterea deus a quo est omnis potestas superioritatem prostituit 'duplicem,spiritualem scilicet et sarculare, cum dimisisgradibus ec discriminibus.
omnes ad obedientiae astringens hamii: Quo se exuunt inti deles, praestatim haeretici. Ista ordinatio, cum discrimine spirio malis& terrenae potestatis obseruatur in
sola ecclesia: asu mento iij ad summu ex uiuis lapidibus aedificata. in qua Papa I m- --ec imperator capita sunt totius Christium ' laus,in se habentis multa officia, status gradus spiritualcs 5c saeculares a Papa ecimperatore ut, ad ultimu Christianum.
Hic ordo non accidit a natura sed ex diuina dispensatione: in spiritualibus quidem immediate a Christo: In temporalibus uero subditorum cdsensit uel statuto per electionem ues genealogiam suscipitur quis
in principemaut rectorem terrenum in dominum aut sinium: in superiotem aut sebditum erua ordinatio est diuina eleis
ictio in ecclesia triumphante: in qua iuxta euangelium) mansiones suntmultae: illue tamen solielecti perueniunt singuli ad lomim Permanent , pro uoluntate ec dL 3. cori iauisione dei: qui dat unicuis secundum
110쪽
st η Inumdictatora ordinatione saluater
' noster non modo hominum, uersietiam Eclorumonualu 3 creaturasu est caput iupremum aes prccessori no uti deus sed uti homo: caput eri ceu corporis pariem
v eiusdem naturae esse conuenin totius igitcaput concreatum esse oportet. Ephe. . Deus autem siis creaturae dominus a creatorcst,non pars aut Glars eiu Chrismis travem pars uniuersidis ecclesiae, est uerum caput eiusde ecclesiae, nempe omisnium angelorum ec coelicorsr: nemo antismarum in purgatorio cunctorums iustorum in terris ac taeterarum cieaturarum
non peruersu*.Si uidem perues cre turae sunt acephal uelutidsmones di danati ac iniusti super terram: qui a deo ecrius ecclesia separatisine capite sunt oc miseri. Quis Lucifer eoist Nicetar est at dominus itrusus: eos tame a malo saluare nequit: qui ipse plus est. Praeterea nititur Lucifer homines leues ea di captiuos ducere in suam ciuitate ac uicorpo
rare malorum confisi nuncupato mais
i nantiu ecclesiae qua deus odit. Nihil
minus Christus Ilicsus ceu iusiuersalis dominus,rector oci e nunc quotidie sim sulariter ec infuturo extremo die uniuerisialiter habet iudicare& punire omnes ecsingulos in os: turn obstante, se soli, iis ecclesiae sanetinuet, non malignanini m. put est.Post Chim uirgo Maria est collucorporis ecclesiae. Nam per Mariam ominis diuina gratia ad nos descendit: prout omnes salubres influxus a capite per collum caeteramembra profluunt. Membra autem corporis ecclesiae uiuuersilissimi omnes at ii ec electi in cocloec in putagato io ac interra, ciuilibet pro suo statu. hoc pacto ecclesia desex multis uiuis lapidibus superaedificatur. si Ad conseruandu suprascriptas duas ordinationes ad obtinendum tertiam, deiisindidit humano spiritui quatuor prs claras uires seu conditioncs: quibus homo
uteretur deorsim, retrorsum, antrorsim
S sursum. Prima piritualis uis est de .sem influendi in corpusillud uegetando: incrementu sensum ei prsitando lata
ς sensis IH corpus educedo,suxta cuiusit membri qualitatem: utpote uisum auditu per oculos ec aures: pariter in cae. terissensuu organis. Propter huiusceriri adi corporalem operatione spiritus humaunus appellaturamma& homo imago to. . restris. Quemadmodum comunis Tos resis seu uegetatiuare sensitiva ala influit in ola animantia: ita humana anima suas
inferioresvires participat siro corpori, ita kid uegetandore sensibile reddendo. Unde putatur,humanus spus sit duraxatam. ma & mortalis cum corpore, qui tame est singularis di immortalis substantia. Hoeeo constat idem spus adhuc tres excet
lentes continet uires, nempe memoriam,iruellectum-uoluntatem, extra corpus
operatoria Quis memoria& intellectus operentur p cercbrum: a quo ma partim dependent: uoluntas tameestpronus liberanei ad corpus ne ad quodvis mems brum colligat Interioritas homo nuncu 'patur*us ut se diuino spiritui,no sitae carni uniati dicitur Quos anima, quia suum corpus animat. Vocatur insuper spiritus propter liberum arbitriumquod in homine dominatur ut diis. pariter ec anima umeatur propter ratione: quae tan* dominacore tum cum arbitrio.Spiritu dilio mus uiuimus in deo: Anima appetim ec uiuimus in naturaeCorpore fecimus ecussibiles sumus. Spiritu sponte uniri debemus cum diuino Llaristi corpore: Per animam naturaliter coniuncti sumus mortali corpori Ade. Secunda ui nempe memoria 5c fama, vita,est homini adeo incessa ut retroi suco Pgitet a pertractet, dedi quid sit aut quorsum destinetur: prs sertim se esse te. em creatura, ex nihilo homine sin ut ad diuitis maiestatis honore, ad prox iicomodu Sc sibi ipsi ad salute uiuat. Tertia uisest intellectus antrorsum diu edusilio . n. puidere re intelligere debet, O fa,cie uuel obmittendu: quid alio uel malu sequom5 bonum in equimmatu eua, dere pollit. Intellestituit ho imbutus est 'es ut hanc pesara discat sesentia ecdis lina: qua scipiam x deu cognoscat. Quarta ec