장음표시 사용
81쪽
. . ses, est pernata intrinseca imago des: necta, eeu uerus homo, est creata oc extrinstra imago dei. Queadmodum in quolibet ho,
mine corporalis natura re creata imago de est una dumtaxat persena ita in Chri, nouuat natura.imago scilicet aeternaec creata est una solummodo persona.Redeundum tandem est ad mundi creatio . m. Cum autem omnis creatura nihil suisit: prius igitur de nihilo promere intendo.
Nie ereat nem mundi.tem. poris, ab stemo deus erat oc pe---nta eum nihil: Interea tota ueri istas intrinsece in deo latebat, nullibi extrin, sece apparens: quous. deus ex nihilo tempus ec reliqua crearet. Cum autem omne creariun proueniat ex nihilo: de eo igitur aliquid sciri oportet. Imprimis nihil, seu non esse , est triplex ec triplici serpentum generi squiparatum.Primum serpentem
deus coniurauit, quominus suum uenenu. noceat: quin ni ex eo uarii fructus prode, uni utilium rerum ec naturarum: quas de
re plasmauit ec continue plasmat. Hoc nuhil siguratum est per eneum serpentem: . quem Iudsi aliquoties coluerunt retanis i. mu ' Ezechias confregit. Secundum nihil est immense malum, ec squiparatur uirulentissimo serpenti:qui est inconiurabilis sed a deo maledictus inter omnia animam tiata bestias tenete, ac depressus usi deo
quo minus ueneno aliquam necare uale, at creaturam absi eius uoluntate :ctii etiadeus, contra ipsum serpentem, coadiuua, re natur,in quantum huiusmodi iuua men creatura non respuit. In speciem eiusdem serpentis,ceu callidioris animanus,luoser se transfigurauit, quando Adam&Luam deceperat ec adhuc hodie quando
tu carpit seu tentat seducere uniuersum or is
bem.1lle draco magni serpensantiquus, fuit protei ius&diu ab angelo ligatusscd praesenti in sici tempore iterum s blutus: Prout habetur in quodam tractatu de one. re ecclesiae ca vi f.xxi ci Idem nude
dictus serpens uegetat multos serpetulos
in gremio peruersoni,nempe ola peccata. 'Hoc est tertiit nihil sc tertiu genus serpetu de si dominus inquit: Serpentes genimina viperasu, quomodo sugini, a iudicio schennae. cadmodum deus ex primo unito nihilo bonas creaturas laciti ita petiuersa creatura se intromistit ex secundo
infinito nihilo similiter facere quiuste duo in nihil aliud sitImalu peccatu, quod uile Db- ipso dco lactu est.Illi aut maligm serpetes necant passione Chidper eius discipit,l serpentum uenenum tollitiar: qminus cis nocebicut in Marco patet.
Primum nihil non estadeo manaliquid α.ne y perpetuu nonesse,quinex eo in tepore possit quic*fieri di ad essentiam pro duci est quidem malum, sed sinit uecium. per in dei potestate constituissistans subatus,non aduersus deum,suae diuius male. stafi obedita subiectu: qniam exse aliquid 'fieri patie, nempe uarias creaturas: nulli bicouariu deo: qui huiusmodi nihilu sine obstaculo pie solet ordinare ad bonu &ex eo creare ac sacere sicquid sus diiuns umluntati placuerit. Ex eode denti nihiro deus hactenus specialiter dedit ali datui usest unicuim creaturς conuam materia naturale mentia,adsmilitudine sua diutisns essentiae.Cosiderati m oportet, o ture initia esse deum, no nihilu: qi ex se nullii seu stu affert,nem qine. .l ducere potest: qniam in seipse penitus est imperis,
istum Meordinatu, nulli sicariim,in stans. Verum quidem ex eodem nihilo deus secit creaturam : sed eius essentiam no suis
nihilum, sed sua suam diuina essentia
sundavit. Deus ital, & non nihil,est suri, damentum 6c inicium creature: ut φαperpetuo sit mansura ta non iterum in nuntium redigenda. Vcrumtamen p sum primum di sunitum nihil si ut ante omnem creaturam: per consequens est antiquius sortius. creatur nihil enim sunt dies naci. Crea rob. r. tura igitur ex nihilo facta, tan. essentia ianuilitati contraria, a nihilo uilici θc item Uieme.
82쪽
et istac a ex nihil oriati musta post
haec erimus tanΦ hon fuerimus. Atqui deus est ante omne nihil quod nul fuit: ideo sub eius potestate est totum nil ait: ad uer iis quod creaturς succurrit, sapienter ente: Quoi nodo possiet aliquid per. manere,nisi tu uoluulcs aut quod a te uo
catum non eisci, conseruaretur 'nam in
manu Mi potestas hominis. Deus ital dugnatur suum plasmacontra primum ni, hil defendere-in esse conseruare: ut ullibet creatura essentialiter mancat Ninuitas essentiae inhaereat: in primum nihilum minime recisura. Nota in primum nihilum relabi nequimus: uti patebit Q. Da. xxi. s .ij. Sed in tertiu nihil nepta peccatum,indies cadimus. A quo quidem casu nos deus non praeseruat sed rcdimit ac a malo est ad bonum restituit. Qtiare homo sedulo recolere debet,ciuod oc quania ei hencsicia dominus confert: Exprimo nihilo ipsum creavit &continue in osse c5 seruat: deinde redimit ex tertio pernici
si nihilo oc malo eide: utpote acul ecaelexns danationis sentesia absoluit. Trisarie igitur obnoxius est homo deoad grais, titudinem oc obsequium: Primitus quia ipsum ex nihilo creauin deinde ex pecca, to liberauit: Tai cm ipsum Calua .inqua, turis particeps est molli Christi hiemis
admodum abinicio deus ex naturali ni hialo hominem creauit ei pinediante natura naturalem essentiam indidit: ita recreaticredimit hominem ex mortali ta culpabili nihilo: necnon mediante ecclesia gratiam
rebonum spiritualeesse ei praesta in sacramentis baptismi Zc poenitentici Secundum nihil est insitutum ec dire.cte contra deum, tan* non esse aeternum contra essentiam aeternam. Hoc immen. sum nihil est pellimum omnium entiumqtiasinonens. Huc accedit communis
prolocutio: nihil esse peius hac uel ista re: prout scribituri qui sibi inuiden nihil est illo nequius. Nec apte dicitur Nihil est melius hac uel illare quoniam nihil citas bo.
na eisse nequit: multo minus melior qua
uis ret Nili hanc di stionem nihil non .iendas ad nillileitatem, sed ad univcrso creaturas: quae bonae sunt tametsi ex nihilo procedam.Quippe ex eodcm immensso nihilo non creatur qui : alioquin risisu deus aut res immensa creari potici,ue
rodeo squaualen ad di pendium ec diminutionem diuinc laudis re cd unitatis iunc enim deus non citri unicum summum honum: nec solus in enliis super omnia nec integerrinas per stionis. Quod est . impossibile-contra diiunam naturam: 'siquidem omnipotentia oc immensitas ac reliqus diuinae petie 'iones soli deo conueniam. mors igitur sit deus neccile est: nam inter duos aut tres deos nullus esset omnipotens uel summus: unus uinceret aut repelleret alterum: qui ulterius non ellet deus nec omnipotens: imo imp tens redderetur, alteri resistere non ua. lans.Est ital praedicium immensirin nitidusiadeo malum ut ex eodeus nultu creastum perlicere di bcat. ucris aute creas
rura proseo libitu abutitur prssato insint. to nihilo. Quo etiam abusus in luci per 'Cuando ascendebatoc similis altissis petisse uolebatip.rro eidem pessinio nihiloinlitret homo malivolus,oo naturam primi nitiisti ex quo factus est, Unde fit, nos mor talci inci mari non ad bonum : quodano,
bis r otius est sed ad malii scilicet precati Z teritus: quod prπinquius est uel
prorsus in nobis habitat. Et quavis huma. 'nus tus seipsum oc secum suum cor pus sursum ad bonum trahere debeati corpus tamen sua malitia inueteratum in aeram corruptum,ut per illud spiritus cnoramiter aggravetur & deo sum ad malum trahatur. quoniam terrena inhabitatio . primit sensum multa cogitantem.Au ussimus inqua censet malum molistim flus ualerest boniim insolitum. Conso lum terrimes nos mi illo soletior est inficterata malicia oc carnis concit piscentia in no . his habitans, stinsolita iiiiiiis: citae longe a
nobis et extra nos cons situ Malii ita abs ν alieno siti stragis nos p i leuiter possici. mus: sed bonum abi, dixima ratia asse. ut nequimus. modi UF qt idem descinimus. ascendinius: Unus plas deorsiim
83쪽
m. h.' quibus laeuangelior utra est latas otiosa,quae multos deorsum ducitia mitionε altera est angusta que surisi ducit ad uitae et pauci sunt qui inueniunt eam. s. In prcini illa lata uia quiescit tertium nishil. peccatum: quod pariter nihil nuncipatur: quia per hominem peruersum est patratum ady productum ex secundo imε--. mese malo nili o: Ad quod quadratistud: ELac maste idoli omnes nihil sunt. Et istiud pauli: Nihil est idolum in mundo. Quemadmodum primum finiae nihil de
quo ho factus est naturaliter etfrequeserinhaeret homini,donec is puenerat ad detrem suum securum finem: ira rursus homo Peruersus adhaeret altera immereis nihilo: quo homo iterum in nihilum vergit. a. obre homo libero arbitrio sibi a deo pro.
pterea concesso sponte ad deum, ceu Gernam essentiam conuerti,& a malo nihilo, ceu aeternum non esse,auertide cQuando autem homo se a deo immenso ad nihilum immensim peruertit: tunc labitur,
in primum nihilum,ex quolaetus est, sed
in tertium nihilum, nempe in peccatum
quod perficitur sine deo ab homine peris visui. ueris: iuxta illud: Et sine φὶ factum est nihil:Item.Sine me potestis sacere nihil. i. obamis, peccatum: quod redigit hominem insciti ad nihilum fatentepropheta: ego ad nihi.ὐ tu' luredaeius sum Nnesciu Imo omniatio, minis opera, absipdeo iactasut nihil. Nee
Christus quidem sibi jpsi qui operis uta
bam . dicauit sed dixit: Si glorifico meipsum, i ita κ gloria mea nihil est, Et paulus: Muri si. quis existimatse aliquid esse cum nihil sit,
is se se seducit item Uavid: Gi elonstant
'se a te peribunt. Lacet peccatum in sesini, tum Sc non infinitum sit malum: patroci, natur tamen instato malo, utpote secum do immense nihilo cotra infinitu desi: qui ceu summium bonu oc aeterna essentia es.senditur per peccatu: quod ideo sitimmeis se mestura perpetim contrariu deo Cuiυ
suum est homo rapit: quoniam peccatum priuat oc annihil aloes uinutes quas deus uis creature porrigebat ecpraestabat.
o. Quamobrem peccatum n liberuarbiti tum quo peccatum cdmittitur non
solum deo sed etia eius creaturae ins caesi siquidem tuus inimicus esse censetur .n te uisu aut bona uatriudine primum tomaius inimicumest ubi peccatum, pii, uans te iustitiata uirtute: maxime desti. tueste beatitudine: ad qua destinatus ora a dein Qui uult. ordinat omnes adu ficit Quae dem sidus a te aufertur: tametsi eam nondum possideas: quae tamen propter tuum peccatum inlaturum tibi M.
negabitur: iuxta domini uerbu: Qiu aut non habet,&quod habet .habere deberetec consequi posse ab eo aufereturo. ei donegabitur.Primmus dei ordo talis est ut unus homo ex alio propagetur ad similitudinediuius propagatiou:qua deus pater generatdcu silium: vis homo honas uiro tutra a deo accepici: quae uicissim in eo erga deum resplendeant: prae ue inomni cogitatu,uerbo et opere summum honsi,nῬe deum colat oc pre omnibus dii Aunecnon ratione sensualitati ec spiritualia teporalibus antenonat. Rursus sua uoluntatem,quam es deus liberam concessit: diuinae uoluntati mors sub aciat di mancipata resignet.Siquide huiusmodi ordinEnomo cust Micrin. tum ultra eius naturaicis in coelum sublimabitur ec deo aeteronaliter coadunabitur. Quoties asit eunctordinem peruerim toti es in malum culpa
hile cadi Cui proscino casuimusam ni la praestat deus: qui malum n creat ne ci, seu sed interdum permittit re permissum tandem bene ordinat: prout Ioseph
dixerat ad suos fratres: qui eum ex inutidia uendebant: Vos cogitast de me mais mei tu sed deus uertit illud in bonum. Malasta 3 peccata in bonam uertuntur rinam deo inquiente: Ego dominus sariens P. cem . ordinem iustum 5ccreans mal utpote supplicium, quo peccatores male torquent. Idemsconium aliter potest interpretari, nempe Ego facio pacem.hoia bona N paciscae insuper creo malii. ex si nito nihilo seu malo produco creaturam:
quae aliquando male agit. Nequa* intelligendu est de malo immenso seu sterno nihilo: ex si surrepit peccatu:quod deum nocreat Ad homo propria malicia dc peruet
84쪽
I Praeterea occasione peccati ceu inimici suisciis grat aura cic uirtutem laomuri tra Mamuci porrei iam ab eo retrahit ec malum peccati congrue corrig:u necnon ordine pc5 disturbat uitem reparat ad legit tima et ordinatadnitentia. imprimisa deo in peccatorernuit grata admonitio ad cotristandum: deinde ad indulgcndum pee
cataci ad remittendum aeternam poena
debitam. Ulterius mediantibus sacramentis aduenit gratia spiritussanisti. Specialis insuper gratia in hora indignos profluit stsuffragia sanctoru icqlo et deuotoluet in terra.Nec non in purgatorio animab.olint cerimonis diuini cultus: ordinarie pieces
ei osyns N alia bona opera iustosv dcumuocantiu pro destinctis: quibus ex inde Poena purgatom speratur stibi citari, ex singulari scilicet gratia Sc uirilite palIionistaristi. Praemitte pictates proculdubio
eueniunt exordinatione oc influentia di, uinaratu autem huiusmodi ordinem iii,
terrumpit Sci glutinam poenitentiam negligiti is in aci inimicitia persevcrat. i Pr libato modo ex uno dei inimico Qunt tres: primus maximus inimicus est immensum nihil: quod suam maliciam aduersus deum exercere nequic mouet ta
men peruersum hominem ad usurpanda hinui modi nihilum contra dei lemb eoritur peccatum: quod est altera inimi, ' cit deo: cuius creatura spoliat uirtute ocinduit uitio: Et sic peccator efficit tertius dei inimiciis inclinatus ad priore dci ini, mira nepe ad nihilii imensumhadiuulls
alterv inimicu, uidelicet peccatu apetran, do alio circa in se cdmacillat dei imagine
et adit dei similitudine amicilia oc gratia.
Insuper peccator constituit se triplice ini,
mi cum impri mis dest qui ostendi sibi psi
diuiniim honore amore uendicadu einde efficit inimicus proximi quo aliter Q. diuia imagine abutitiirsorsitan ad amo. re inordinatu uel ad qiicitum aut uindicta Tande peccator cit uti ipsius capitalis ini. micus: nemini. n. plus cst sibi nocet cum se terna sui danatione: contaminat intus d ciimagine expellit foras dei graua, spiri
litaliter moties & ppetua morte peritiuo. Ecce peccatu est malum piluas: ccinia. dsuum est rapit di creatura perimat. lnimicaturuit deo dieius cicaaiie: Via esicit peccatum quod tertium appellai nihilu directe aduolus deu pugna ie,tanc, morsideriim malum cotra sternu oc uiuificii
honu. Vicillim iuste inimicatur deus peccatori: scitum cita est , deum inimicu es e, oi criminoso: qui bona essentia, a dco sibi intcMessan in mala puertit: Seipsum sponte iniicit interuum nihilum. i. peccatum cadensa bono in malum: a iustitia in iniurici: a uirtute in uitium: ab obedientia in rebellione' prorsus ab innocentia in noxam, pessime nihilinati inhqrcnt .Peccatum quidem adimit bonas uires& uirtuteM quas deus hia subordinauerat dederati
' Hic podera malu peccati O utitur aliero maloimensos per cotra deum resia mstente& in cordibus peruersorum latente
In citae quide peruersis ide malum nititatini hilare quico deus ex primo finito nihilo condidit: acii uelit per peccatu ex seipso alio sacere et per peccatore,tainy ter
aturq sit in praecllis,mortificare re perimere. Idipsum est figuratum in ueteri temis mcto cii duobus inimicis Madia ec Amalech: aquos significata sinat duo mala deo inimica: utpote nihil in clam Ac nihil cul. . . pabitrii. peccatum: Na illi ambo nihil omnino,ad uita pertinens, relin iebant in Israheli Omissio itas uirtutis & comissum uit' preda est turtutis & inclinatio ad perpetuunilail. Et licet peccatu nequeat trois essentiam penitus extirpare, mi tame lio. mirie destruere at spoliare reliquis donis 5 gratiis diuinis, utpote destituore bono statu dic in tam Hundam morte duc Cuziusto dei ordine h5 non debibat deseriei aprsdicto sorti inimico nepe a peccattar est deo Scelus creaturs contrarium D qa.deo ψ ab eo humanu genus liberari Cp tuit inocenti Chri morte Si pridetis isoluit potio suu etc. iii filiu modi tibi ro, tota ine peccato perii Ciuxta C mhe traiici'. ii 'niu. Dii scilio deniq; fuit crea ira redimia tertio nihilo culpabili, v d nouo plasmati
85쪽
ex primo nihilo: quod quasi obedinis deo
nu resistit nos imim offendit: prout
peccatum est deo continue contrarium
G offensuum. Quapropter idem pecca tum,ta criminis reus oc dei inimicus ab homine difficulter abigitur. Deus tur quasi dubius per prophetam intermistitu tri gat dicens: Nunquid abbreviata diuula lacta est manus mea ut non possim redimeret' aut non est in me uirtusad liis herandum et Propheta desuper responis ratis. ο dei: Ecce non est abbreviatamanus domini ut lauare nequeat.Sicut eadem manus dei hominem redemit a mala eulpabilis nihili in quod ceciderat: sic ipsum praeseruat quominus reincidat in primum nil him ex quo cieatus est: prout sequitur.
Capitulum an essentia creatus rae in nihilum reuertat.
nihilo productum, desinat di in
- nihilum vergat: ut Sceptici assit si iioc erimus tan* non fuerimus. Pro responsione nota dii licem esse Sintiam: unam aeternamae stabilem: alteram teinisporalem di instabilem. Essentia a terna conuenit seu deo: qtu ante se nullum prin- Upium nec post se sinem habet alium δsuam propriam essentiam: quae ideo est immutabilis,intransibilis ec prona ad om nem persistentiam: Per consequens sem, per plenissima,nuis deficiens: tametsi ex
ea omnes caetergestentiae procedantique
admodum set plenus in se est luce nec descit tametsi ab eo omnia inseriora lumina profluant. Inde consequitur altera temisporalis ciliantiae quam deus super Mailii appendi et ideo mutabilis est, cresceris redecrescens ueluti luna,secundum qualitalciri inditam dc capacitatem solaris tumuni Siquidem solis splendor militum at tingit lunam, eo magis ipsa lucet: Consis
militer in cieatura bonitas essentiae auge. tur uel diminuitur, iuxta mensulam m.
fluentiae diuini numinis. Ubi sol situm tu, men non dispergi bi sunt tenebre:quor,
tan autem lucet,eorsum sit diaphanuminihilominus sese suum inditum lumen intepe retinente.Indiuisum quidem lumem se contuari ses: illud tamen sinun lumepraebet unicuis oculo ac aliis obiecti quantum capacia sunt sellatis luminis: Sia militerindivisa dei essentia in aliter uideo integra maneu tametsi ab ea omnes aliae essentiae procreentur ec simulis creaturifunicuit pro sua capacitate distribuatur alis creata di debilis essentia, nobis
communicat apparet hoc tempore macturno: quam ceu lunam contemplamur: ac in ea con scimus solis lumen, nempe artemam intunam essentiam: quam alio.
quin, ceu Blu civitatem, interioribus in tellectusoculis capere nequimus: sed per noctumum lune splendorem, inpote per mensumam debilis essentiarnostrae mutabilitatem,cognoscimus diuini selis stabulem lucem &aeterpam essentiam, a nos
his remotissima redeo propinquissima. emadmodum luna non proprium sed a iste comodatum habet tum quod priis mordialiter in sole existit ita nostia essentia i se nihil est sed primordialiter a dei pedaesi mi Lunequippe claritas, remoto sole,apparet magnae sed circa Blem apparet nullae Pariter nostraestantia est modi, o,imo quasi nullassespectu essentiae ditissinat: Unde Esaias aiu OmnesgenteSUM. Es, si non sint sic sunt coram deo, Fasi ni,hiilum 5c manereputatssunt ei: Et sapies Da dissicias missi esse dixit in comparatione illius.
Quamuis ab essentia diuina dependeat iacissentia creaturarum: tamen eadem est
ex nihilo producta: ideo instabilis, transt. totia& inclinata ad non esse. Nam deus totum plasma re eius naturam fecit ex ni,hilo,& non esse deduxit ad esse: idcireo mundurac omnis creatur pro sui naturii iterum ad nihilum & in non isse redige retur. Sta deus ad similitudinem ses aeternae essentiae Sc diuinae natura uultomnes re singulas creaturas in earum essentia et comuni natura perpetuo manutenere :Ne situm plasma inuanum sit conditum.
Ecclesiastes quippe didicit Q omnia ope.
86쪽
quae fecit deus,pei seuerarent in tuum n5 possumis eis qui Φ addere nee ausore: quod laetum rit, ipsum perni necHoc pacto nihil potestatis habuit M. nis in corporibus trium puerorae de qui O, , hus in Daniel: Multominus potest quia ηε, in se secessaresuam naturalem essentia, adeo sibi datam: Quia omnis creatura dei bonaestre nihil reiiciendum: Deus enim
aliar. r. bene.Omnia secit.Nulla uitur creatura totaliter anni hi labit: quin perseueret insuo: .' naturali esse bono uel malo, inquantum a diuino esse depend a quo nullum crea tumseparabitur. illud autem, γω crestaturae ultra eius naturalem essentiam ex nihilo ec accidentaliter attianarum est: p ia test iterum cassarietinacatura dierun. 3. Onsiderandum ital est triplex e unu naturalet secundii accidentade : tertiuestgratumidi bonum esse. Naturale esse creat diuina omnipotetia: Accidentale coxedit nutu dei pro creature qualitate: ues luti sortitudo,pulchritudo, finitas,opulenti honor,pax temporalis o c. num aut esse prsatur dei lamitate iuxta hola capacitate: uel gratia, alitudo, ternu Ouadium: O esthominis esse summu. Et licui
uniuscuiust creaturae Mallu ab aeterno fuit capax ali heresaeexeodo fecit aliquid: in quod diuina essentia ac naturalis G congrua materia unacum prima forma profluxit Istud primum naturale esse perpetuo durat. Et ideus essentialiter nota. 1cum non habitat: nostra tamen essenti originaliter pendet a sua diuina essenuae quae ab aeterno in deo est re undia deor.
Him manat in creatur ut eas in sua natu
tali re creata essentia conseruet.Siquidem deus sua intrinseca essentia unacum caneyis diuinis perseebonibus,non sol si in seipse aeternaliter 5c infinite continere: etiam extra se in tempore sinite producere natur. Idcol deus per suam intrinseca prolem nempe filium)omne creaturam
ceu extrinsecam prole creat quo creatu
ratemporalis dimensam& stabilem essentiam nancisceretur: queadmodum deiis inaeterne immense ac immiuabilis essentiae. Alia duo et se, in accidentale agi a
tuli ita in paradisostdidit,scilicethicis .cent sapientia, tremate costantiam, imo mortalitatem,inctoriam,umutem re relis qua dona diuina ac uir humanas. In alio
denis saeculo adempta est homini beatiti dota coelinislaetitia. Omnes italnos ut malo sumus esse: quod Christus a nobis
auferred natur. cundum,inpote acci dentale est'dominus nobis non reciIpe
rac nisi inquantum saluti nostrae congruit Tertium uero&ominu esse Christus sua passione obtinuit omnibus eiusde passicis participibus. Ex emissis facile cogno- ζte,ceu dei creaturam,minime in nihi- .
Lim redactum iri,sed in esse iraturali peris . Astabis perpetuo: quavisob reatum originalis peccati hominem emes ad diem tremum: necnon ob actualia peccata per petuo priuari poteris bono ei se: ad quod te ultrama natura de ab aetemo ordina. uerat di Chis sua morte tibi ἔmeruerat.
Ex praedustis lique quatuor dona adeo im homine profluentile duo spiritualia ec 'duo corporaliae duo abn medio ει duo stmedium. nacharit dei diffiisa est incoradibus nostri Primum corporale & ime diatum donu in q,deus in Adam toti his. μmano generi corpus dedi tecunicust sua
portione cum debitis inmmn distribuit primitive habitu,successive actu. Secudo . . deus cuili peculiariter dat corpus reale, mediantibus preta matre: aliam exteriora na teporalia concedit congruis medip. α' Tertioinfudit deus linediate imicis lim ni singulare rationale spiritum: pariter gratia oc misericordiam. ano concedit uenia oc remissione peccatorii mediat . sacerdotibus&sacramentis: aut inierare.
dentibus tinctorum sustri ues deuoto
in orationibuς maxune 2 passione et meis ritu Christi. Pariter qxns diuina iusticia Lim sim correptione profluit in peccatores. in Mstat ergo omneessentia latas induabus let manibus nendere: siquidem una dci m. ni ab euentia naturali nunebretrahitur. Essentia aute hominis accidentalis existit in des uoluntate re permissione. Bona uom hominis essentia stat in alicia dei in
nu utpote in gratia diuis in es librio th,
87쪽
nihla arbitrio: propter quod secunda dei
manus ab homine sin ius aufert. Similiter caetere diuinae potentiae diffunduntur in omne aliam creaturam plus a minus, iuxta qualitatem dc neces litatem cuiuilibet in aurae.Ueus ergoest ubilin toto inudo ac in omnibus di singulis creaturis,
essentisiter qualiter nullibi est Q in sem,s es potentialiter,intelle 'ualiter,milericorditereta. Veluti rex in suo regno est O regens Minc dominus hic Coe, aliis , tum nempe deitas mihi sedet; eit : di ter,
h. cf. nemi creatura scabellum pedum
meorum. Christiis autem nobiscum estia L ' sacramentaliter ocrustualiter regens in ecoclesiae quemadmodumpollicitus est enobiici soreuisad conuimmationem saeoculi. In dei potentia re manu existitonios creatura, singulariter homo: quem deus
una manu ramet: altera si it. De re,
Mu-u tentione scriptum est: Quali Iutum sigilli in manu ipsius plasmare illud sic homori manu illiusquisesecit.Item in Hieremiariere. iti ait ad nos dominus: Ecce sicut lutum in ' manu figulli sic vos domus Israhel in in numeri igitur semper egemus deo: qui hominem A totum plasma ex primo nihilla creatum, in naturali essentia sustentat: nec homini in hoc aliud destaduhetas Io n. tentet donim rexit me,&n mihi deo erae Pariter ec diremuli domino interro, cera. gantequando messium sine sacculo&pe,
xaec calciamentis: nui id aliquid M., fini ucq isc responderunt nilail. Sic neciama iis no Fb Israhel perdesertum proficiscentibus, aliquid deuiit,domino deo cum eis sabi,
tante. Nam is ital essentia ab hominenti tollitur: quin creatura esse aliter Perpetim maneat: sit quo iij ad mortei, homo: querande tremo die resurreisturus iteri indu siue uelit siuenesit. Qui quid autem deus homini ultra stramnat res essentiam si pererogauit ,hoc limmo Yelinquereoc perderepotest. Hocpacto diabolus sui assecla perdido ibo. . na accidentalia re honestic quibus beatitudinem conmutpotuissent: sed aeternami civi sent c equule cupientes modo
in nihilum penitus red ': tamen in prL..
mum nihilum,in quo laeti sunt, conueris
tinequeum coacti nihilominus permanere in sua acquisita corrupta essetitia: quamnec exuere nec mestorem assequii erum. Innatura quidem sunt aliquid i
in beatituditae autem nihil ' propterea pro rurigo reputatur: acti recidit 1int in inmmum nihilum 5c in nonesse perpetuum, unacum suisoperibi di temporalibus itatiuis. De diabolo scribitur: O cherubi αastiiteareele,perdidisti sapientiam tuam:
nihil factus es*non eris imperpetuum Quaedam tamen naturalia dc o uires adlabeso non auseruntur: uti habetur in
nati, messe orbat reputaritur pro nila ' la Hieremias Ῥtur ad deum orat: Contipe me do ne ueruntamen in iuditio. si in
temporali ac re,n in furore tuo: ne sone ad nihilum redigas met id est ne ore aliis ter damner. Porro damnati cupiunt noti tum ommodam sui extinctionem: sed etiam deum substantialiter α essentialiter prorsus non esse:quoniam odiunt diuuia iustitiam, eos quere punientem :& sic se perpetuosdei hostesconstituunt.' In hac instipo uita repertulitur militi si adeo desperatu qui cupiuntprorsusexti muta annilinii ut morbus pariter suus
aut aduersiis castis evanesceret. Isti coctitactant se in perpetuum dei odium, plano
tesseri perpetuum nihil quod potissima
contrariatur deo& eius anemae essentis.
ut ital exinaniri desiderat suult perpetuus dei aduersarius emori: fleret se ii luntarie adeo,& uertitsuum ualidumesse ad silualidum non esse. Cum autem estis. dem desperati hominis naturalis essentia
pendeat a diuina essentia suae est aeternae id eandem naturalem essentiam perpe
tuo stabiliri oportet: irec desinet uir, alta
quin plasina desoc creata essentia pinretoc in ii duraret.Verum primam fraua naturam di essentiam deus uoliuitatie ocgratis concessit homini abn scitu albiuM
conatu ipsius: Pariter ipsum quom in sua natura & esse a conseruat abstruta
laniareta opere suo: cogitur quide semis .
88쪽
Per naturalis permanere homo saltim hi. Potentia. Cuius meminiob mortem separantem corpus ab anima: unde praemoris tuus ad tempus homo esse desili. Atia, men utral materia nempe colpus Sc animcnon annihilabituri anima enita a coro pore i arata, nuda reuertitur illuc 5 uia ilia naturaliter: corpus uero hic perma nens commiscetur elementis , ex quibus compactum fueracpermanente ut at matura corporali stilicet 5c spirituali :ut possibile sit extrema die in corporis resurres Alone, corpus re animam reconiungi di ex eis fieri pilainum hominem:qui tandenatiualis somo perpetuo durabit in inserno uel in coelo: Propterea desperatus non recidit in primum nihil, de quo creatus
est: sed in alterum culpabile nihil: quia λ psi consulti per ist id tandem cadit in
immensum nihil Mempe in aeternam damnationem. Ab illo pessimo nihilo deus hominem non praeseruauit, sed redemitati de etero custodire intendit: inquanis tum homo ad gratiam se praeparat. Haec est secunda manus : qua deus protegit in bono esse conseruat hominem,ultra sinam naturam extollendum o ad ordina,
tum finem nempe uis in coelum) suta
leuandum: iuxta noc elogium : In manu
dei potestas hominis 5c super faciem scis.
In hac uianu domini sunt omnes fines Lis II terrae, necnon potestas terrae 5c hominis. zz Eadem densis manus est consilium,quod
beata trinitas cogitauit super omnem ter
ram, oc est extenta super uniuersas gen istes ac nemo potest eam auertere: de qua uenii scribitur: Manum suam aperuit inopi re palmas suas extendit ad pauperem: eumicilicet in sua natura coseruando & adnum gratissuscipiendo. Ubi autem dominus inclinat manum suam,ibi corruit omne auxilium: gratia enim des ablata ab homine, incontinenti spiritualiter moritur homo. Ueluti ablato a nobis sole qui luccm delectabilem praestat mox actum uidenis di amittimus. Parisormiter ablata a nobis manu diuinae gratiae, stalii salii bri statim Privamur. Cuius exemplum habemus:
ando Paulus Elymae mago diceret:
tone manus domini super te,dc eris cce 'pruuc non uidens solem usi ad tempus: nfestim cecidit in eum caligo oc tenebrae. Ecce uis im perdidit,cum ei dominus mas num gratis retraheret. Illud igitur praeconium: Si inmitentiam non egerimus in .cidemus in manus domini: hitelligitur,no' 'in dominus manibus nos feriat, sed manu etisus gratiae N auxilii auferat a nobis graistis incapacibus: ideo in dei indigmtionere in nostrum malum labimur.Hinc apossioliis ait: Horrendum est incidere in ma --onus dri uiuentis: Hoc est amittere manus' 'diuius gratiae: quae exigente culpa a m is
his saepenumero auferuntur: iuxta euam
gelicum dustum: Qui non habet, etiam Gar. quod habet auferetur ab eo: utpote de' 'ueniet ad deum ceu debitum sinem sibidemnatum.
Dciis nam cst spha 5 o. idest omni, Rum rerum principium 8c sinis: Suhpsius quidem p cipium est drus sine sine: cre
aturae autem prae tum est creando. Qius uero siduando. Si o. reuolat ad a. Quia creatura una cum sita natura habes progressum et initium ab 'deitatis,debet cum O. hoc est seiritustam auxilio, nem is diuina dilectione, rotunde a principio us ad finem uolui oc reuerti ad deinR Ls . . v. ceu ad sinim ordinatum finem: qui est uita aeterna. Homo igitur sicut errationeis L 'e diuina idea exiit: ita per diuinam gratiisam in deum redire debet. Ad hoc qua isdram planu scripturς passiis: ut uni uis i
reuertatur in domum sitam in pace: Gqusserisdominum deum tuum, inuenies '' eum: si tamen toto corde qusseris Nouisismo autem tempore reuerteris ad domi, num deum tuum. Item oritur sol oco re ncidit oc ad locum suum reuertitur.Domi n exercituum ad nos dicit: Revertimi,
ni ad me& ego reuertar ad vos. ta Pau, ius inici alia scribit: Quia in ipso complais euit omnem plenitudinem diutinitatis nepe omnem dei creaturam inhabitare, ecper eum scilicet Christum reconciliari in ipsum omnia in omnes homines quaesii terris seu in coelis sunt. Item considen.
89쪽
tes quia peregrini ec hospites sunt stiperterram: qui enim haec dicunt, significant se patriam inquirere siquidem ipsius meminisse de qua exierunt: habebant uti
tempus reuertendi : num autem melio
rem appetunt,idest conestem: parauit. n. illis ciuitatem: Haetenus Paulus. Rursus ponit Petrus: Quomodo nobis deus omisis diuinae uirtutis suae, quae ad uitam pietatem spectant, per Christiam donauiuut per hoc efficiamur diuius consortes natur . Ex prandissis liquet, hominem in sua naturali essentia perpetuo duratur vi num praeterea ec. t tum statum obteturum: in quantum meriti Christi inca. pax non fuerit. Ulterius recolendum est, quid dein ex primo nihilo eroduxerit, Pe ma cosmum di in eo contenta.
VIGESIMUM SECUN DUM CAPITULUM.
differentiae. Unius nempe patris in diuinis nec omo est nec principium. Ex eodem deo patre generatur alter in licet filius.Tertius est lpiritussanctus pro. cedens ex utro rium tandem ab eisdem tribus personis,la ab uno deo,producitur temporaliter ex nihilo: quod est macrocosimus. maior mundus. Primum nempe persena patris est sine omni origi , Deaeliqua tria habent omnem: duo qui,
dem ut ate persona silij α persena spiriis
tussancti Gema sumquartum uero utposte totumfsma creatum est at temporala pmut Paulus describit: Ex ipso oc peris ipsum N in ipsi sunt omnia: hoc est omnis creatura primitus creata est a deo patre stdeum filium in deo spiritu ancto .eaedem cus creator produxit unicu plasma, trinu; uidem,sed diuissim in multas erraturas.d deus primordialiter di insit intres natu.
ras prima est mera ibititualis ueluti aeue
lica : Secunda est mera corporalis sciliret
mundus cum in eo contenti QTertia spissit lis re corporalis simul ut homo.Huiusmodi trina naturarum diuersias consorismior est creatrici trinitati,st bina uel quadruplex uel alius subsequem numerui. Orea macrocosmum re suas partes,uta pote circa omnes 5c singulas creaturas, iunt consideraricle octo qii aestiones sit blaquentes. Primo utrum mundus aeternus idest increatus fuerit,an creatus Respuidetur: totum mundum ec omnia in eo coicina in tempore deus creauic namsi mundus esset semus atl increatus: Euartatur deo in aeternitate, ec consequenter in
caeteris persectionibus infinitus esset rego deo deputandus: quoniam aeternitas immensitas conueniunt soli deo: quem renatura unicum essedportet. Secun do quaeritur: A quo mundus sit creatus Indubitatum est ais prorsiis credibile, adeo mundum esse productum quoniam ante creationem citra deliin nihil fueritari hileitas aut mundum neci alata res producere potuit. propter lotus de', ceu omnipotens arni tector, omini hoc laudabile cc spectabile opis ictu huius m de alim extra deu nemo potuisset tam magnificum opus poscere. Iuxta sapientis quidem dictum: In manu artificum pera laudabuntur. Deus ita ipse initio abs. medio mundum Scomnia creata codicitae indies humanos spiritus immediate conditi humana ec alia corpora sormat deus mediante natura.Cui de I potestatem*ordinem dedit uisuendiusterius in inseriora corpora succedentia. Bonum igitur hominis spirituale, est a deo absis me. dio: bonum autem corporale, quo homo potitur,est pariter a deo, mediante tamen natura ,homini semper deseruiente. Siquidem sine eadem natura nec uiuereneceu se ualeamus: non Q communis natura per
sesed per ipsim nos deus conseruet. Tertio qu ritu secundum quid mi adusse formatus Resp5deo: Deus ad sui similitudinem formati it mundum, tanc φε , 'extrinsecam se am seli phisonomia suarum diuinaν persectionum seu uirtutii, sternalia
90쪽
laternaliter in deo intrinsece existenilunita per diuinam prolem prodeuntium ac in mundo radiantium: quibus idem mundus euadat bonus, magnus, sortis, potens ec caeteris uirtutibus insignis i a si aliquod opus prodit ex opidicis arte seu idea quam prius in suasanrasaec metue concepit ochormauit. Eandem larinam postea educit in actum: quo perficitur materiale opus
quod prius Herat in opificis fantasia uel idea. Semadmodum illud opus nen suam materia ne naturam,sed solam suam similitudinem re sermam ex opificis cerebroaccipitata etiamsi mundi di totius plasmatis sorma ex deo procedac eius tamen materia ec natina, non ex deo, sed ex ni,hilo prouenit. Hinc consequitur responsio ad quartum quaesitum: quod est: Ex quo mundus sit factus nempe ex primo finito nihilo: de quo supra xx. M . q. Sicut enim deus pater cliaritate 5c naturali necessitate gunit deum silium : sic deus
non necessitate aut natura sed uoluntate, ex nihilo creat omnia.
Quinto quaeritur: Quomodo mundus
ta caetera creata sustententur: Natura exigit, creaturam ex nihilo iactam incis,
nari oc iterum reis ad nihilum, equo condita est. Quare solus conditor ipsum
mundum ec reliquas creaturas conseruare potest, ne in nil illum redigantur: uti g. s. p r. Praemii sum est. Deus est infinita essentiae ad cuius similitudinem praestat omnibus re sngulis creaturis euentiam finitam: Sicut deus nunqin podere potest suam essentiam increata ne 3 mictere ad ni . liqvisic cuiuslibet creaturς esseratiam creatam stabilitat nec ad nihilia uergere sinit Ni nuda corporalis natura,carens intelle, , ctu & uoluntate, seipsim peruertere ueldEum offendere nequiti durat igit incor. Hipta in suo o nati statu Zc naturali es. sentia. ad extremum denis diem plus clain riscabitur-renovabitur iuxta uel biura v. clamini: Ecce nox facio omnia. M. xto, Deus totum mundum omnemque' creaturam sinaliter propter seipsum plasmauit: quo suus honor innotescat: laus dilatetitu ae nomen sanctum suum intrin,
secum per rationales creaturas extrinse.
ce sanctificetur : pmut dominus nosternos docet, imprimis ad deum orare: San. cstificetur nomen tuum. Is est sinis: ad quem principaliter destinati sumus. Dei autem gloria, laus ec nomen tanto aseisia in dilatatur Nisivstisicatur: qttanto pluis res rationales creaturae dei opera uires ecpersectiones cognoscunt, amant& gloriaticant. Quoties enim aliqua creatura,priisus deiuri ignorans, incipit deum cognoscere: toties deus extrinsece crescit: quia
sua fama re gloria extenditur ec peruenit
ad locum, in quo antea non colebatur. Quo plures creatu rae dei cognitionem attingunt: eo magis deus extrinsece cretae Et dum Deus in homine exterius creo scit, interim homo interius crescit m Deo si Scito nomen esse hilarium : unum pro. prium ut Iohannes : alterum appellari. 1 ni uitum ut baptista. Nomen proprium abis
solute designat persenam: dc imponitur in baptismo uel confirmatione sine prataui, bonis aut malis operibus. Qitalem se Iohannes postea actu ec uita gerit, i
ii nomine aminiatur aut bono aut malo: .
ueluti baptista a baptisando. Hoc est no, men accidentale, ceu bona uel malasa, ina: prout adagium est: Ille habet bonum v I malum uobum. Porro aeternum 5c proprium nomen dei est nobis mortali, hus admirabile ec occultum :nel in deo
sanctius nel maius . est, fieri potest: sed
extrinsecus per creaturam rationalem extendendum plurimum sanctiscandum. . Appellatiuum uero dei nomen re honini Iamam quilibet rationis capax co tur in gli cete ex laudabilibus oc euidentibiis diuinis operibus: per quae proprium dei nomen quod amea nec ponderatum nec exterius debite honoratum suit ulterius a rationabilibus hominibus ta magni. sicum , laudabile admirabile ac multuni uenerabile, glorificatur Sextollit. Nam in nia creaturarum opera causant,quo intrinsecum ec occulium Proprium des