Theologia Germanica in qua continentur articuli de fide, Euangelio, virtutibus et sacramentis quorum materiam iam nostra tempestate controuerti solet Bertoldus episcopus olim Chiemensis

발행: 1531년

분량: 451페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

CAPI.

liotismum committunt. Praedictit inirirca reg:inis linguae sunt ordinatae G cogi uae ad Attilam: praecipue circa eius icibilatitialia. Sic etiam CHRISTI titu. lus titit lupra crucem scriptus Hebraice, Graeceix Latii te. Nota uerba conseis erationis substantialia concernunt perso.

nam CHRIS I I,N non celebran prout sit in alijs sacramentis: utpote in aes lutione poenitentiae exprimit sacerdos uerba non appositive sed demonstrati. ue: dicens ex sua persona oc authoritate

sibi a CHRISTO conces ego absol. ' uo te in nomine patris Sc filii di spiritus

sanisti. Pariter fit in lacrametuis baptismi confirmationis di extremae unctionis. In sacramento autem altaris uerba consecrationis stant materialiter seu appositive:ac

si ipse CHRISTUS dicachoc est corys

οε . . meum:inutio sola diuina uirtus, non vi.

cerdotis authorltas operatur: qui miseis interest non uti mediator: sed λcut nudum instrumentum CHRI.

STI.ς. Proculdubio dominus in sua propriami in nempe in coena, panem 5c uinum trant substantiauit in suum corpus & sanguinem, quando desuper heri iustione dedit Nam Paulus appellat istud sacra. corus mentum calicem benedictionis cui he. nedicimus postea consecratam hostiam fregit 5c suis discipulis porrexit: tandem expressit uerbum hoc est corpus meu quo uerbo in caeteris Missis consecratur hostia. Alioquin dominus non potuisset ueraciter demonstrare oc dicere, hoc est

corpus meum: si ante pronunciationem huius pronominis,hoc,suum corpus praesens non suisset. Idem uerbum alius cele

brans no pro se sicut CHRISTUS nem demonstrative sed appositive in perso. na CHRISTI profert: in una sit di.

elio hocestenin corpusmeum Quoqui dem materiali seu sacramentali uerbo sorsitan aliquid mystem diuini significa. tur: quod nobis mortalibus prorsus ocis. cultatum di soli diuinae sapientiae notum est. Exempli grauarata rusticus, audiens

illud preconium Laus tibi domine hoc

interpretatur secundum nostrum ideo, ma,inmundum pediculum exhiberi do. . mino: At dictio, Laus, Latine alitorem prae se fert significationem,nempe honos rem di gloriam: Pati ter uel bum hocesὶν corpusmeum ) aliquid secretum imporistat nobis incognitum, sed per spiritum sinctum Apostolis olim denunciatum. Huiusmodi igitur uerbum, hoc est enim corpus meum, di alterum uerbum suis Per calicem proferendum, pro substan. itali uerbo consecrationis ecclesa hacte, nus tenuit.in usu habuit: prout adhuc uera fide tenet ait habet. Porro ista diis ctio enim addita est non ex necessitate sed propter certitudinem diuinae uerit tis. ua dictione obmissa nihilominus suconsecratio: tametsi negligens sacerdos grauiter culpandus est quemadmodsi is qui calicem aqua miscere negligiti ut su prac .i,in R

u Hine apparet, dominum IHESVM si

missae ne formam neu modum discipulis reuelasse sed nude comisisse in sus passionis memoriam esse celebrandam missam:Eius autem formammmodum m

nise stare distulit u ad spiritussancti ad.

uentum & informationem. Iuxta eiusdε spiritus doctrinam inter alia sacramenta est Apostoli ordinauerunt sacramentum rutaris. Cuius formam-modum insitatuerunt quemadmodum ecclesia persu os ministros missam celebrare hactenus consueuit: eandem sermam consecrandi

Paulus a CHRISTO doctus tradidit u

Corintheis.Nullibi in Evangelio uel alia scriptura certa forma seu ordinatio missis,prquertim calicis,composita reperitur: nisi in sacro mista canone qui in sua stil,statu perApostolos consectus ecordinatus est,sorte plus uerbaliter u literalitem constat ex Pauli informatione, de altaris sicramento pressis is data: cui anne ctit sequentia uerba: Caetera autem cum xxii ero disponam . Quibus nimirum Dei bis pollicetur se, quantum ad usumta ritum huius sacramenti spectat, tra diturum alia: de quibus hactenus in suis literis nullam secerat mentionem.

qui Pau

272쪽

. Atqui Paulus ec Euangelistae praestri, tuta maioribus traditaesunt. In ecclessat asse utunt historia dumtaxat ecaelum cce sorduiatum est ali consuetum antem nae domini, praecipue calicis: ec non soris ridiem missiun celebrari: ieiune lacrumtai Grai viam celebrandi missam. Nam Paulus et tum sumi: uinum limphatum in calice. Lucas recensent dixisse dominum. Hic consecraretametsi haec ec similia in Eva, calix nouam testii mentum in meosangui gelio scriptanotant: Imo Christus post:

ar. 4 n qui pro uobis sundetur.Marcus aute meridiem sacramentum benedixit atque

ita sic est sit guis meus noui testamenti post coenam porrexit :aquam calici non , qui pro multis effundetur.Μathaeus pia infudit: ne scriptum est qualis potus insculum a cit:Hic est enim sanguis meis calicesueti .an aqua uel uinum: an cereaus noui testamenti qui pro multis etan, uisa uel medo. At credibile est uinum in . detur in remissionem peccatorum.Nulli calice fuisse,ex informatione scilicet& ri. hi sit mentioue milita sorma: quam pri tu ecclesiae. Quaeapud ruu ceu filios lainu Apostoli instinetu spiritui sanci in in baptismo spiritualiter generauit&tanstituerat iuxta tenore sacri nonis. Vbi 0 membra incorporauit tantaerepueiusdem necessariae formae unus dumta lationis& authoritatis esse debet ut eius xat purustus in missa omittitur, ibi n5 est ordinati cultina, statutum, mandatum uerum sacrificium. Siquid autem omitti ec usus apud nos iure ec merito pluriatur quod non est de subivitia missae: id mum ualeat ec nullatenus infringenda uiua non omnino annihil at sacriscium. st. Alnos friuoli leutones,ecclesiae non Extra formam substantialem, per Pon auscultantes neque obedientes, odimustifices ec Concilia: per diuos patres ec tin hane Euangelicam sententiam: Si a iura scripta: sunt plerat caerimonialia tem ecclesiam non audierit, sit tibi sicut institui deo ad gloriam ecclesiae militan ethnicus publicanus. Ethnicis multo' ci ad honorem . dormienti ad suffragium turpiores sumus: qui ecclesiam non is, militanti adsilutem: praecipue sacros uti lum derelinquimus sedet iam ei acritercto missaeofficio oc Euchatistis iacmen iniuriamur,ura praecepta di documentato ad decorem: maxime ad memoriam Ancientes sacrae missae inimicos sequenata imaginem passionis Christi. Verum resec contraecclesam defendentes ac

ornamenta praeparamenta ritus*ora nitus rebelles eidem matri nostrae ecce,

tiones insuper cantus lamentationis di is sae. ae de nobis per Esaiam conqueri. hilationis ieiunia res est templata alta, tu dicens. filios enutrivi ec exaltavi: ipsiria lucernae eccampanae:uestes ecpustu. autem spreuerunt me. Me uariusque diuinus cultus circa Mil Missae forma potissimum in trans . m inductus est,pro laudabili gratitudia ratione sacramenti consisticeo conside, ne ec humili obedientia nosti aerga De. randa est quadruplex mutatio:una artifium iosque sanetos: absque diminutio. oesis duae naturales quartasupernatur ne tamen ec alteratione omnium sub . lis. Primo artificialiter cineres mutamur stantialium ad ossicium mista spe lan. in uitrum. Secundo una naturalis muta.

tium uo sit accidentaliter: quando bonum in m. Γ Ultra praedictam missae forma&post malum malum in bonum: dulce inama.

priorum patrum uecreta: in ecclesia rim: uinum in acetum sub sola nurum uniuersat uel etiam in singularibus eccle snalbum mutatur eruo alteranatur si h sunt quando consueta caerimonialia lis mutatiosit formaliter: ando eadem circacelebrandas missas introducta, ri materia manet sub diuersis formis sutastianae politiae N fidei conuenientia: ideo statitialibus sicut patet in transmutatione non desipicienda: Iheronymo dictante: elementorum mutua aexempligratiae uas Consuetudines ecclesiasticas. oraesertim prius plenum aqua, iam exicatum repleo

quae udes non ossicia ita obseruandas tur aere posteata sum iu

273쪽

CAPI. LXIII.

quonam In elementalibus incitum non insurcositinationis,ut testiuisibillam

daturadeo uas semper repletur aliquo eis spiritus implicit,uincolari. i. due lementato corpore is forma de uno ea pus aqua lauatur uel oleo ungit cum uer lamento in aliud naturaliter mutetur. his necessariis: ubi nec aqua nec olesi muPraemissῆ tres mutationes sunt inflabiles. tatu edin sua substatia durat initaris au Quarta autem mutatio supernaturalis tem sacmentu ante applicatione perficie

est fixa oc stabilis quando unum sit ex a statim posi* 1ma debita super pane oclio decet ero immutabile permansurum: uinum exprimuntur.Quae quidem ueris quemadmodum in sacramento Q mi ba diriguntur ad subiectam materi '

teria neqi substantia panifremanetaed ei pe ad panem ec uinum: non ad persena, us locousub eius specie conficitur ma, cui facinentum est applicatam et ad qua 't '' ictu oc substantia ueri corporis Christi careeroue sacramentoNuerba dirigunt. inaeternu immutabilis. Ipsum uero Chri 6 Sacrificium missae nuncopaturi ac sti corpus in se mutat animashominum. tum,non q, homini applicetur. sed P sub Insuper in altaris sacramento sunt quam eo sit inest ite sacrum opus,nempe uruor mutationes: duae insta missism oc duae subminitatiscor tis di satauinis Chri extra missam infra s .is di xiij. Prima su m, permanentis sub specie panis di uini pernaturalis N sacramentalis mutatio est tu eadem species durat. Porro uerba in missa: ubi aduenienti corpori Christi ad baptismum uel ad caetera sacramenta substantia panis euesiuio cedit. S ccs ordinata non proseruntur super materiissio nuncupatur transsubtantiatio: nam am lacramenti ed super homine mi saper diuinum uerbum, super debita ma: cramentum applicandum est. Bapusinuateria prolatum, panis di uini substantia igitur pariter et confirmati ordo,utvllio mutatur in substantiam corporis san, uti poemtentia efficitur sacramentum, suinis Christi prout declaratum conclu quando cum debita materia ec ordinatis sui 3 est in cocilio Innocentii Papae :de uerbis applicat homi tunc enim per quo infra capUxvi. s .c idem sacramentum operatur spiritus y. Sacramentum quidem altaris discrime isti gratia: qua spiritus baptisati mutatur

habet ab alijs lacramentis:quorum mate. in Katum meliorem. Eucharistiae autemria non mutatur sed infra actum, nempe secramentum perficitur in missa, uerbis quando porriguntur, censentur esse ias super materiam prolatis: oc eius applica.cramenta. dum infans baptisatur, interim tio seu sumptio non operatur nouum se. perficitur sacramentum baptismi. Sunt cramentum sed spirituale nutrimentum enim sacramenta in fieri tantum, dum uer sumentis, qui per id occulte unitur Chrita proseruntur, prolatis uero uerbis non sto ocincorporatur ecclesiae: non autem manent sacramenta. Eucharistia autem mutatur ne pin altiorem statum ponitur:

sit pariter sacramentum in prolatione ψ. sed melioratur flagrantiori charitate horum: sed permanet quot sacramenia incenditur. Ad amorem nil magis inci' Post uerba prolata. Pr. aeterea caetera sic. rat* prsentiaamati. Siquide amas Chrimenta applicantur homini ab extra: se, stu gi uulari debes eidem:qui se enlum altaris sacramentum sumit homo in taliter prisens est in eucharistia denique se ad significandum ut interiori corde se multomagis gaudendum est,quado eanrat Christum ceu cibu qui in se mutat nil dem eucharistiam sumis ec corpus Chrittitum. Omnia sacmenta sunt propier lio sti sacratissimum tuo cordi applicas. mines:ideo hominibus applicanda. Imo Secunda transmutatio inlia missam sit tunc primum fiunt sacmenta, dum appli significative: nam altaris sacramentum uis cantur: excepta sola eucharistia: quae est gnificat mysticum corpus Christi, nem- Praesenso persedium sacmentu leuase 'eccles &unione suo se membro; f.

Plic Hoc ita inteliae. Sacmς pus id quide facinentum Chis rdiui ecclesi

274쪽

o MChristifideles inter se uniantur sib specie panis.Sicut enimo multis granis conficitur panis unus: sicomnes homines sub capite Christo deberentseri unu corpus ecclesise in sacramento altaris inrufica. tum: praesertim ut homines per Missam Christo incorporenturWin eius sanguia ne mergantur ac uti uulgo dici solet) es,ae.Lib. lice operiantur. quia unus panisoc unum 6 - corpus multi sumus. rpus denis Chrisaeramentum amoris: cuius natura est amantem conuertere in amatum. Imde prouenit delectatio gaudiu : siquidefructus ordinati amoris gaudium est sempiternum. Cuius gratia 1 acrametsi altaris. institum est sub bina specie stet panis ceu amoris,N uini, quod generat Oudium. Hoc pacto sacramentu altaris est uerum re essentiale Christi corpus ec unguis: qsigurat significat corpus uniuersalis ecclesiae suorum p membroimqus se imum in Christo amare ac deo ec eius angelis .uniri debent. Homo istas Eucharistiam sumens unitur Christi corpori,animae ec deitati ac pariter angelis caeteris 3 dei eleis istis uiuista desumstis: quos omnes penes' se reperit in Christi corpore,quod deum te sumpsit. Insuper sumptione sacramen quod celebrans uice ecclesiae infra Mib sam sumit: repraesentatur ecclesiae immutatio ec unitio cum Christo ceu capite suo.Aduerterame sub specie panis contineri uerum &praesens corpus Christi:

non autem uerum corpus ecclesiae: cuius, mysticum dumtaxat corpus ibi est laniis liue non praesentialiter. tr. 6 Tertia sacramentalis mutatio fit extra missam realiteriNa spiritusd ne et actuat liter sumentis sacramentum, mutatur in Christum: qui sumentem spiritualiter nutrit. At Christi corpus non mutatur in limminis anima. sed ipsa anima debet mutari&icorporati in Christu. Siquide spirituali amore mutatur, non amatus Christus

qui est immutabilis sed amans ho: alia. t assumere Christi forma ec imagine, ad extollendum suum statum ocemen.

dandum uitam ueterem. Tunc enim in

suos ritu pascitur si Christi membi il

qui prius fuit diaboli neruus. Hinc Augu

stinus ait u domine n5 mutaberis in me sed ego debeo mutari in te.Qilippe spiri, tualis cibus alius est a corporali cibo: qui mutatur in carnem di sanguinem nutrite Econtra spiritualis cibus, nempe euchariis stia. se mutat nutritu homine. Porro innutritione corporali calor naturalis mutat cibum potum in came di sanguinem: In spirituali uero nutritione, diuinus ea

lor. Lamor uacensus mutatamatore Chri,sti in amatum Christumic rursus is umChristum in eundem sui amatore. Fides quot abs p amore est aliquantulu calida. M'Cserum nuda panis species uim substantialem obtinet: quoniam prser naturam accidentium numici mutatur in corpus hominis eucharistiam actualiter sumen.

tis: ad significandum irinuisibile corpus Christυub uisibili specie panis, nutrit occibat inuissibilem spiritum hominis digne sumentis. Qui uide spus mutatur in corispus Christidi sit membrum ipsius Chii. sti ac ecclesiae. Ita idem dominus Chistus extrinseceaugmentatur in suo corpore mystico, nempe in ecclesia: quae iam amplior facta est in unomembro acquisito. Rursum holaesa intrinsece augetur: 'quia a legitumam eucharistiae sumptio. nem deo appropinquat. Hic non cibus, nempe corpus Christi, sed cibatus homo

mutatur de malo in bonum: de uitio ad fuirtutem: a peccato ad poenitentiam. Et quisis per eucharistiam solus hola spiriatus,non etiam corpus mutat: idem tamdcorpusmelioratur: utpote per suum sim trahitur ad obedientiam, castitatem, mindestiam aliasue uirtutes: donec post re, surrectionemr tur obuiam CDRI, STO in aera. Lucharistiae igitur sacra, in Mmentum est hic sumum nostrum refugia illic sinis completus. Quam sacramentari mutatio sit partiter extra Missam: ut si deuotus intersi, Missae: cuius particeps fieri desidcras, etsi ipse secramentum altaris corporaliter non sumis: sumit tamen sacerdos Dicet tis ecclesiae: cuius rii membriles. ideo per iacerdotem missa cui astas,iacmenia

275쪽

aliaris spiriuraliter sumis.consequmerar ut charitate in Christum spiritualiter

conuerteris: necnon mystico eius corpos r nempe ecclesi cui prius incor ratus es,nunc magis anne steris. Nam Missa celebratur specialiter prole fc omnibus circumstantibus ae generaliter pro uniuerasa ecclesia.quapropter eadem Missa proscit singillis ecclesiasticis membris pro cuiuslibet deuotione. Tu quidem tanta contemplatione officio Misae interesse octa sedulo adeo postulare potes te paristicipem sieri Missae ec eius reprssentatio. nis,nempe passionis Christi: ut uim sacrat menti prauam dei integre acquiras,ae si ipse Mitiam celebres & sacramentum aliaris corporat ster sumas.

SEXAGESIMUM QUAR TUM CAPlTULUM. De

praeparatione sacrisi scii altaris. v secerdos Ihesus Christus

ante post suam Missam coenet uel agni pascalis, praeparatione

arci 34. cerimoniali ulus est: nam ante eandem

Missam misit duos ex discipulis,nempe . iustitiam dimisericordiam, ad praeparandum paschae risn in loco despecto, sed in xare ut e culo grandi strato, ecclesiam orna. tam significante,iussit parare sibi pascha. Praeterea post Missam stet csime, domi. - nus Ihesius discipulorum pedes lauit tersit,plerassalias cerimonias egit, in Iohanne recitatas: prssertim idem dominusinos. i. ec sui discipuli hymnum dixerunt,ec in. - montem orandi gratia exierunt. Neismo initiar criminetur φ ad exemplum titthei apostoli caeteri; patres ti cocilia pio decore sanctistana:Eucharistis, nonnullas horas statuerint ec praepara. menta ordinauerint. Quibus pres terastringitur se ad oblinonem Missaeordi.

naum praeparare cum orationibus re corimoniis: preserum nescienter in peccato mortali ab necessitate seu caula enotam altare accedat: sed prius,quantum pol xes suam consesentian puriticet ociuxtas Pauli doctrina seipsum probeto sic de

LXIIII.

iolum abo mortali peccato, sedetiam

abhiniuria ec offensione: qua Ne di proximus mutuo altercantur, Mium celobrec eummio dictante: Si iners murnas . tuum ad altare ec ibi recordatus suetis Q IM' frater tuus habet aliquid aduersum te: relinque ibi munus tuum ante altarem ua de prius reconciliari fratri tuo, di tunc ueniens ineres munus tuum. Conscientia igitur imprimis inuestuanda est arapinis ganda,ne a deo, nec aproximo iuue inoculpetur: tande poterit sacerdos missam celebrare adentidem obstiuati oportet in sacramenti sumptione extramissam. Altaris si cramentum decenti puritate M tractandum ec sumendum esse, in tu est: quando Ioseph demortuum Christi corpus in syndone munda inuoluit ecposuit illud in monumcntum nouum, in quo nondum quisu positus erat: multo decentius uiuum Christi corpus tractandum est in corporali mundo, nempe in c5 scientia ilisse,ac innovo calice dest, inteis riori nouo homine,in quo hactenus non sit praua consuetudo peccandi sepulta.

Praeterea in ueteri lege mandauit domi. ruis,ut sicerdotes lauarem manus suas ac pedes,Vando accessuri erant ad altare offerre in eo thymiama domino: ne sorte moriantur.Similiterqui habebat macula, μια non debuit offerre panes deo suo necaci antehcedere ad ministerium eius. Siquidem in umbra ueteris testamenti, circa figuram curificiorum necessaria fuit sicerdotia puritas: multomagis immaculata puritas sucerdotum noui templi requiritur circa

ueritatem sanctissimae Eucharisteri In offerendo pane notata ueteris tecta nmenti discrime est. Vetera sacrificia sunt umbra di facta in sigura nouorum sacri,

siciorum.Quoties ueteres sacerdotes offerebant panes,oportuit prius a mulierum tubernio abstinere ac ab omni imundi. cia purificare nemo insicias ibit, quiniscer , dotes noui testamenti, in suis manibus panem aeterme ueritatis contrectaturi, ab omni coinquinatione mundi dicasti esse

debeanta contra cavillam quidam lata. ut docto.

276쪽

ut tactores allegantes Paulum scribente' quod im attendentes spiritibus erroris et cauteriatam conscientiam habentes,sutu ros,qui nubere prohibebunt. Ata nuptis

no sint byteris iure prohibitet, libere ui

tur matrimonium c5trahere possint c.

Quo dogmate plern procliui presbyteri

monachi ec moniales,statum castimoniae derelinquentes fidium coniugium te meis raris ineunt. Quod ires non concelsum

sed danabile eit resecto ipsi pseudodo

ctores di sui aemuli non mediocriter G. rant: nam neu Papa,n ' concilia ne' ec a. oesia cuipiam connubii capaci nuptias in '. terdicit: quin unusquis hiare contrahe remistincto: iuxta ordinem tametuaris: quod moderat dcsponsatione in plu, riditatibus: quont uni nequis ad malo, res ordines promoueatur nis ad religio e me nem admittatur absq; uoto regulae aut de , ' cretorum desuper emanatoni: Interquq castitas comprehensa est. Nullus cieri,

eus aut religissus conqueri potest,sibi, da laicus estit interdictu fuissenui sed ultro seipsum ad coelibatum aurin . x xit, suscipiendo ordinem aut religionem. Ima beatior erit siste permanserit secuti, dum Pauli consilium. Nel status casti. tatis est contra Euangelium: quod huius - modi statum suadet dicens: Sunt Eunu. chi a seipsos castrauerunt .ppter regnsicqlorum: qui potest capere rapiat. Quod quidem consilium acceptat qui statum ecclesiasticum subiti ad quem statum ne. re ab ordinasore nes ab ecclesa cogitur: lad sua sponte se alligat ec per eo eis quem in eoelibatum consentit. Quocis,ca esstringitur uotum eccastitatem per. petuam seruare M omne quod promistimplere num legittimum matrimonium

contracturus Wopter iaciamenta per ea tractanda.

I Rursum quidam palliunt incontinem

tiam clericorum: acti ipsis sanctiussit uxorem quam concubina ducere.utruiqui. dem culpandum est.Etiamsi sacerdos maritum se esse praesumi nihilominus fornitarias est: eum suum matrimonid cora

de ectate, confictum sit in contemptu

iuris iamunis. Idem maritatus presbyter

merito per prophetam cogitur consileri: Ipsa non est uxor mea oc ego non uir eius Qui in domo concubinam caute lenta, Eadmonet aliquando in conscientia di ue. recundia, confitens suum excessum: qui autem sub praetexta coniug a mulierem tenesimolit sua malitia lege cooperire: is contemnit ecclesae abutitur lege di ludi. sicat utrum sacramentu, nepe altaris S matrimoni Turpior igitur eit cocubinario.

Nullatenus decet suspectas mulieres cohabitare presbyteris: qui iad solum pro se sed pro toto populo habent quottidie orare ec altissimas hostias offerre deo:

Propterea in omnibus maiorib. ordin bustam connubium quam concubinatus pe nitus interdicitur. Ordinadi denis prius probandi sunt an ciste uiuere possint,necne: ut sine uitio altari ministrent. Transgressores autem di flamiorij sunt ple .ctendi di ad honestam uitam coercendi iuxta mnonum statuta: primo sunt ab officio suspendendi: deinde excommuni. candi: tandem priuandi beneficiis, ali dignis clericis conferendis.Siquidem lita

ius modi poenae excedentibus inisereri. tur, multa scandala hactenus suissent in. tercepta. Clericus enim suspectam musterem potius euitasset, quam beneficiumamiviset, compunctus hae sentcntia: Quid facianir quia dominus meus auaseu a me uillitationem, sodere non ua, leo, mendicare erubesco. Longe inconuenientius est,s acerdotes penes se, sub suco matrimonii, pala tenere mulieres: na ipsh iuxta Pauli elogium,debent sine sollicitu. dine temporali esse, solliciti dumtaxat in his quae sunt domini quomodo placeant deo ac sine impedimento dominum obsecrent: qui autem cum uxore est. sollicitu est quae sunt mundi quomodo placeat uxori: re diuisus est. Acsi dicit Paulus: talis uult ibuis nequeat duobus ditis sertii, re,nepe deo de mundo.Ergo Qs cogit aut sacerdotalem aut maritalem cuiam di mittere. in autem sacerdotibus ad di. innum cultum ordinaris, non liceat uis me uxoriagradit in ueteri iestameio Plandu

277쪽

Achimelech non antea uoluit de panibus Propositionis quicqua impartiti Davidoc pueris eius,donec intelligeret eos a mulieribus hoc est secundum Hieronymu ab uxoribus suis suisse mundo Similiter

Iudaeis prςceptum erat materialem agnupaschalem comedore accinctis suis re bus. i. Puritate continentiae. Multosus

nouae legis sacerdotes: qui non in umbra uel suurae sed in ueritate, agnum dei ecsacramentum quottidie tractant di su. munt: ab omnibus mulieribus-carnalibus comixtionibus abstinere debentis Non isti sacerdotes infra Missis sed

etiam uniuersi extra missam sacramentueucharistiae reuerenter sumere debent.

Contra quod modo crudele dogma da. tu posse sacramentum sumi etiam in peeratis mortalibuς quasi sufficiat credere,in sacramenti sumptione acquiri diuinagratiam: qua quis peccatorum remissionem consequatur .aiseritur quoi, sola fide, abnomni praeparatione di opere, homunem purificari ac abilitari ad lumendum eucharistiam: seclusa Pauli doctrina desumptione huius sacramenti data : in qua nullam iacit mentionem si dec quam pro. culdubio induxisset, inquantum laniceis rei ad sumendum sacramentum praeliba. tum.Quippe idem falsum dogma intellugitur de nuda fide: in qua peccatum mortale locum hisce nam fides uestita penesse non patitur peccatum in quo nemo ad sacramentum aceedere debet. Circa seseramenti Vitur sumptionem ea disserenistia quadrilaria. Quidam sumunt sacrametaliter tantum, quidam spiritualiter tam tum: quidam nec sacramentaliter nec spi/ritualiter quidam sacramentaliter re si ritualiter simul: nempe qae se ad sumenduhene praeparauerunt. Primi indigne M. mentes accipiunt rem sacramcti, im non ratia. Secundi rem sacramesi deuote potitantes sed impediti non sumentes, nam ciscuntur comodum ec gratiam sacram

uaertii nihil accipiunt. Quarti sumunt

sacramentum re effectum sacramenti. Hinc ecclesia promit: Sumunt boni, siti' munt mali,sorte tamen inaequa

LXIIII.

v Primi im sumentes sacramens rem

tantum,non autem gratiam , sunt qui in peccatis mortalibus Eucharistiam indi. e accipiunt psisnon ad stilutem sed ad plura incomi : quae enumerat Dasui dicens: Fiat mensa eorum cora ipsis in laqueum di in retributiones di in scaris datum: obscurantur oculi eorum deant ec dorsum eorum semper incurisua: Munde super eos iram tuam suror irae tuae conmprehendateos: fiat habita. tio eorum deserta re in tabernaculis eo.

rum non sit qui inhabitet: deleantur delia his uiuenuum 5c cum iustis non scriba.tur. Q ropter dominus laesus, suis discipulis Eucharistiam porrecturus, prius eorum pedes lavit: ad Petrum inquiens: Si nolauero te,no habebis partem meoi. Per hoc significando, peccatoribus sua acta mala, prius sacramentum sumant, per poenitentiam esse abluenda. Cur alioquin dominus thesus in caena ante porrea viarin .ctionem panis consccrati auisset pedesdiscipulorum: quos amo passus est comis munem panem illotis manibus manducarer Iudas post huccellam in peccatis sumptam male siniuit: abiens enim laqueo se iuspendit: nam principio captus suit adia ui .rebolo: qui iam in cor eius milit ut traderet dominum: postst uero in malo proposito ec in peccato suo sacramentum sumpse.

rat: totus in eum introiuit Sathanas: ut x- is

claret in Euagelio. Et alibi seriptumes: 4 Iaua a malitia cor tuum Ilierusalem ut su

f Quomodo homoad sacramentum di.

me accedere ec se praeambula contustione, confessione, poenitentia di contemplatione praerarare debeat, docet Paulus dicens : Quicunque manducauerit , -- panem hunc biberit calicem domini indigneaeus erit corporis sanguinis do. mine probet autem seipsum homo sic ,

de pane illo edat ec de calice bibat: quc αmanducat di hibit indune, iudicium sibi

manducat di bibit non dodicans corpus dominis is haec informatio specialiter datur sacerdotibus celebrantihus, facta

mentione calicis in sola Missa suminde consimilis

278쪽

ironetnasiis tamen praeparatio taurigituleua Laicis ac alijs Eucharistia extra Misse sam sumentibus.Qui uero, iuxta dogma Lutheranorum, in peccatorum sordibus ad sacramentum accedunt . quemadmo

dum sus ad linterem: illi rutilum sibimeti γ ε ipsis cruci sistunt silium dei oc eius cibum ' ostentui habent. Auseultate o sacerdotes celebraturi: Prius uosmetipsos probat et tunc de pane illo edatis de calice biba. tis uice totius ecclesae: nam qui illud ossi,1 r. cium indune, idest, in praeparatione riequitur, a domino iudicabitur, Pauli testimonio.. si Licet nemo satis dignus sit ad sumen.

duin hoc sacramentum iuxta illud:digne deum in lenire non pol sumus: risdicta tamen Pauli sententia est eo trahenda ut sumpturus Eucharistiam, prius dilige ter conscientiam suam expurget ec lacramento debitam pro uirili reuerentiam exhibeat: non Q se ualeat dignum redderex. .sa sacramento: cuius nec angeli se dignos aestimant: sed post diligentiam adhibutam eo securius accedat ad mundissimasicramentum CHRISTI cuius gratiam in sacramento diligens consequitur. Huaiusmodi diligentia stiripsius probatiodenrehenditur in hominis contritio JOsessione, paenitentia ec bonis operibi, Qui uero se nec interiori conscientia nec exteriori exhibitione 5c humilitate prae. para sumit indisne damnabiliter, seiscundum uerba Ac: Qui enim mandu cat indigne, iudicium scilicet damnatio L .. nis sibi manducat, non udicans corpus domin idest hunc eoelestem cibum non uult cognoscere nec a communi cibo di. sternere. Postea in Paulo sequitur: In. ter uos stini multi infirmi oc imbecille, ec dormiunt multi idest plerit nolunt pomderare nec intelligere, quid sit accedere ad mensam domini: Ideo labuntur in spiis ritus infirmitatem ec imbecillitatem ac in

somnolentiam. Qiemadmodum caristialem cibum aut potum intemperate sui mentes, somnolenti si unt atque letaliter

infirmi: ita 'iritualem cibum inordinate sumentes euiciuntur in fide infirmi , in

cliente imbecilles ac in bonis operibus somnolenti uel dormiuntin peccatis. Qui autem se indignos aestimant,nihilominus tamen quantum possunt, se praeparant quominus indigni sacramento reddanatur,illi sibi non iudicium sumunt sed uir tutem sacramemi unacum gratia diuina nanciscuntur. Homo igitur pro sua uuristi intrinsece N extrinsece niti debet, ne indigne suscipiat digitissimum sacramen. tum: in quo ueraciter ec praesentialiter adesi noster saluator, creator ec redemaptor corpore secramentali unacum coli intante anima di deitate eius. Qiobrem sacramentum corporis Christi pro sua dignitate omnia praecellit: ideo non postergandum sed a nobis, quantum Ioatis uitibus nostris ualemus, omni honoare oc reuerentia merito glorificandum, colendum timendum ac diligendum est prae omniisus. Caueant igitur qui idem sacramentum, peruerso dramate sed isti,in peccatis suis sumpserunt. Hacto,nus de prima parte. η Secundo qui deuote intersunt officio Missae, aut alias appetunt sacramentum sumere sed id esset consequi nequeunt uel non debenu illi sumunt corpus Chriasti non sacramentaliter sed spiritualiter, ut Pote commodum grauam: qua participes fiunt sacramenti A corporis Christhtametsi realiter non manduces: unde Ausustinus: Credere manducasti idest,cora poli Christi mystico incorporatus es. da

hoc atticulo habetur supra. 63. s. 13. Terti j nec lacramentaliter nec spiritua. iis . liter sumunt liqui sine culpa, non tamen sine causa aliqui ex culpa uel negligem. Primis qui ex causa sine eorum culpa a 'sacramenti perceptione excluduntur: ut sunt infantes rationis experto: Eucharistia non porrigitur : quia se A

cramento reueretiam exhibere non no.

runt. Similiter Eucharistia non pora ruitur ei qui delectu digestionis uel alterius indispositionis sacramentum sume

re uel retinere nequiu necirca sacramenorum periculum eueniat. Interdum quis

seruit seipsum indianum aut indisposi.

279쪽

CAPI

eum ad sacramentum: si sua sponte attalebratione miliae uel sumptione sacrameti abstinere uti eam differre potest: nisi necessitate officii sui uti prscepti sine scandalo non ei set abstinendum: tunc se tenti ris nectilitati accommodare debet. Alijs interdicitur altaris sacramentum ob culpam triplicem: prout olim in line tria gracia hominum excludebantur ab esu agni.Primo incircumcisi: ideo dominus Percussit Oetam qui incircumcisus extemeritate tetigit arcium dei: oc sigilat in. mundosoc incircumcisos corde: qui in. dune,utpote in peccatis mortalibus uel contra ordinem ecclesiae, tangum ecmunt sacramentum: in quo tibi necem manducant. Secundo prohibebatur agni esus alienigenis: per quos hodie taxantur infideles, haeretici, excommunicati realia membra abscisa: iuxtauerbum domini: Nolite lanctum dare canibus nel mittatis margaritas uestras ante porcos, ne sorte conculcet eas pedibus suaec canes conuersi dirumpat uos. Alioquin deus sicut Iacob conqueri posset: timi pessima deuorauit silium meum. Tertioinmundi non poterant facere phaser illi autem quitetuerant cadauer inmundi censebantur. Sic hodie inmundi sunt peccatores, ante communionem nes contriti nem consessinop firmiter proponunt ulterius mortaalia cauere peccata: similiter illi qui inordisriate Eucharisi iam sumunt. Huiusmodi Personis ceu indignisdenegatur altaris sacramentum. descriptura nos alloquiis tur: Mundamini qui tertis uasa domini. si Ultra predicta tria genera inculpanda, est quartuna genus eorum qui praua ne gligentia sacramentum sumere praeter, mittunt,ecclesiam ec eius praecepta comtemnentes: nen fructypa n gratiam se cramentorum reportature sed graue poenam expectaturi: iuxta Euangelium: nisi manducaueritis carnem stin hominis,non habebitis uitam in uobis. Hicini Sigitur aeterna mortis poena. Illi praeterea'experistes sunt influentiae spiritualis: quae in caeteros Peccatores,quali membra ecclesis debilia anat a capite nostro Christo: qui

ris participes fiunt, ordinatim sumenies Eucharistiam. Qui uero eodem corpore Christi caret,is aretat ec adeo macilem sit ut net uim neqgratiam habeat: pro. ut conti it absciso membro corporaliquod neta capite nega corpore suo hu midum recipit a stiter qui iaciamentum malitiose neglkit,nullam gratiam acquutitnela capite nostro Christo ne* a m tre nostra ecclesia: cuius membrum olim fuit, sed modo abscisum est. Quarti siumunt sacrametuum spiritualiter ec corporaliter. i. sacramentaliter re ordinate: hq utuntur di fruuntur gratiata filictus

cramenti.

Quomo ad altare adEucharistiant

accedendum,olim siguratum est tradito ordine edendi agni paschalis: cuius caris nes edi oportebat nise assetis igni oc aes . mos panes cum lactucis agrestiuus. Gn.

pluitan Christi ueri agni: qui nocte M

rum te braru passione matu

atus est igni suae incensae charitatis: edi oportet in aesmo parre hostiae cum acerba mentis comtritione.Vnde Psalmista: Cibabis nospa istin, ne lachrymarum Sequitur in lege uete. '- rLSicautem comedetis agnum: renes strosaecingetista calciamenta habebitis in pedibus, tenentes baculos in manibus. comedetis festinanter. Hoc signat, e charisbam esse sumendam in casta puri. tate di deuota affectione ardenni chariis tale: iuxta illud: Sint lumbi uestri praecin 'cti ec lucernae ardentes in manibus ue, stru&uos similes homini sexpectanti, hus dominum suum. Tunc pulchri sunt c, gressus tui in calciamentis. Item bacu. ' los tenem in manibus, contemplatione lignicrucista passionis Christi, cummis triarcha dicentes: In hamiotuo transiui orae.' Iordanem ande Eucharistia est sume, da festinanter: utpotestaula praeparatio. Leo, ne sine dilatione oc desidia :Velutiscriptem uidisti uirum uelocem in opere suo eli scriptucoram rWibus stabit nec eritame uno, biles. Qualiteraut tu, adstare accessurus

uel Eucharistiam sumptuni trinsece in

280쪽

CAPI.

spiritu institus esse debeas monem umenta sacerdotalia. Imptimis humerale, capiti imponendum di circumcingenis dum, docet te, ut intellectu bene utatuet disciplina tecir s. Per albam longam admoneris in bonis perseuerare operibus semperi δε humilis ais patiens: Cit. tum repraesentat puram continentiam ecieiunam parsimoniam: quibus caro est cinenda oc mortificatula. Manipulus ceu clipeus manui sinistri imponendus, designat ut sortis se at constans contra malam inclinationem re concupiscentia ei erasi tentationes. Per stolam ceruici impositam & deorsum pendentem eo mentoiugum oc doctrinam Christi sua, item esse arcu ueram :necnon eius onus ec eceptum ei se leue ec facile: in quibus

nos exercere debemus dum uiuimus.

Nostram ita s uitam di operam concla, dere di eomplere possumtu Dei charitate percabulam designata: Qui in ea peris uerauerit uuadunenisaluus erit.

SEX AGES IM UM INTUM CA,

PITULUM. De sacrifieio MAg.

HIIS i mporibus resuscitatur amtiquata hirtas, nempe officia Missae non sacrificium sed testamen . tum dumtaxat esse: ata per Missam nubta gratia a Deo impetretiannon enim deiscere CHRIST UM in altari iterum M. serri a seipsum in cruce semel obtulit ecomnia mala sustulit: cum pluribus inani. hus argumeruisper aduersarios consastis relatu fastidiosis. E sundamento uiatur adducam uerum sacrificium esse misisam. Quae in se continet tria uidelicet duuinum testamentum ec necessarium tacramentum acetiam oblationis sacrifici um. Testamentum est donum olim a Deo nobis promissum & pr figuratum tandem in noua lege obsta alum: utpo te Manna corporis CHRISTI ri Missa nobis oblatum: quo adimus hae.

LXV.

reditatem promissae 'maeae aeternae rulutis. Et quamuis Missa aestimetur esse testamentum propter calicem: quem CHRISTUS nuncupauit nouum testamentum in suo languine: tamen im telluendum est quod dominus per calucem, nempe effusionem sui sanguinis,

Raum testamentum corilirmauit: quos niam testamemum in mortuis confirma.

tum est. Moyses quo purius testamen. P 'stum confirmauit quando occisorum uis in . tulorum sanguinem respersi in pom. Ium:hait: hie insanuuis foederis quod pepigit dominus uobilcum Quocirca nec calix nec Missa Hoprie est nouum

testimentum, sed ad id beta :scin s

cramentum altaris uri baptisini oc catteis ra sacramenta uti alia negotia ecclesiastu ea, non ipsa sunt nouum testamenni sed nouo testamentoadhaerentia. Hoc lpacto in Missa sit signi Matio S commia

moratio noui testaminti: qualiter domis

nus IH ES US inornatus, Nisus ocmomius est: quo urius testimentum adimpleuit 5c nouum institui cinquo situm sacrum corpus nobis legauit oc hae reli. quid Secundo Missa secum asserisaeramen Meum corporis oc sanguinis C HRI STI, sub specie panis di uini consecrati im, ad memoriam uere incarnationis oc passimnis CHRISTI Extra Missam autem idem sacramentum corporis C HRI. ST I sub specie panis tantum porripi

tanquam testamentum seu legatum, minibusresictum ad nutrimentum spiris male. Tertio Missa est sacrisiuium: in quo ecclesia oc eius membra nos Christili deses omnipotenti Deo offerimus corispus 8c sanguinem C H RI ST I, nobistinaliter reii ctum,ut prae manibus habeamus aliquid quod overamas Deo placi. - α tum atque acceptum. Praeterea inMissa ad memoriam reducitur e sacrametataliter hamuatur oblatio:quam dominus IESUS reali sacrificiis in cruce persenaliter peregit.Missa ital redigitur tanquam tacissicium Deoad gloriam: tanquam sacramentum toti eccatae ad ali metum;

SEARCH

MENU NAVIGATION