Theologia Germanica in qua continentur articuli de fide, Euangelio, virtutibus et sacramentis quorum materiam iam nostra tempestate controuerti solet Bertoldus episcopus olim Chiemensis

발행: 1531년

분량: 451페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

391쪽

CAPI

incorporis sunt: sic hodie inobedientes Christiani sine sanguinis effusione, spiri

tuali mucrone scinduntur ab ecclesia ec spiritualiter truncantur. Huiusmodi an

C: thcmatis incommunicatio infligitur te.

se scripta uri speciali auctoritate cccie.

siastica pendente in ecclesiae rectoribus.

Inter quos papa tanc, supremus spiritualis iudex in toto orbCoc quilibet episco pus in suo distilistu: contra pertinaces

rebelles subditos suos excommunicatio, nem maiorem decernere possunt, uirtus Garruis te euangeli j Quaecunt alligaueritis su per terram erunt ligata di in coelis. Hoc tamen reserendum est ad ligam salutis: non culpae:quam quidem culpam ecclestiastica auctoritas soluere potest, non autem ligare aliter per poenitentiam.Ho. mo. n.seipsum illigat peccatis: ppter quς audi oritate spuali admonetur excomunicat ac tandem in alio saeculo a diuin incensuram condemnata nisi hic resipiat.

DE ONERE EX COALMUNICATIONIS.

6. Excommunicatio maior est poena: qua

excommunicatus ab qcclesia diuidit aedestituit comunione calliolio ec si ualicomodo exteriori oc interiori. Como exteriora sunt insilius missae S Cetero di sacramentoriim: item templa 5c cimite, ria peractiones dc preces communes uri . aliud id genu . Interius comoduna est,qbaptis aiussit illius Dei 5c membrum ccisi clesiae: Confirmatus sit miles Christo a. . scriptus Sericus minister dei et eccle :Conselsus uero reconcillatur deo resti

litur ecclesiae. Eisdem& pluribus ali,spualibus comoditatib. exc5municati priuan unacum salubri influxae a Christo' capite raro non emanat in abscisa ecclesiae membra,ut ii mittitur supra .t, Preterea iura rhibent cod ortium haberi cum exis comunicatis: ueluti Iollannes exprimit: in ' N lite recipei exu in domu nec aue ei dixeritis Aucn.dicit illi ave comunicat opeii q. v audi ribus eius maligni . Umoi consertium interdicitur ad meselam:quo confusus ex. minutu tuas imus reuertatur ad

spiritualem communionem ec inuest adam salutem. Quo fit excommunicati nem cst e medicinalem propier sinem scilicet in quem est ordinata: nempe ut inediat rebellis. Caeterum excommunicat

meminisse potest suae confusionis atly coispungi super suo scelere ob quod excomis

municatus est. Insidcles autem nun*suerunt in ecclesia ideo ab ea non possunt expelli. i. excomtinicari. Ecbrem cum Pa.

ganis Iudaeis alijsue gentilibus licet hahere honesta conuersatio quam catholicus cum excommunicatis conuiciis ocextra ecclesiam positis minime inire debbet. Atin cum insidelibus coniugia non sunt contrahenda.infra Xcix. s.xi, Ruisus iura prohibent ex comi calis non solum csimunione. i.sscularem societatem eum Chri fidelibus exercenda ieis rumetia plures cdmoditates spuales: ut. pote interesse sacrificio missae aut reliquis diuinis offici: ec caerimoniis: visitare Giselesias consecratas: suscipere sacramenta: exceptis sacrii mentis baptismi, di poeni tentiae alluerbo dei. Necessaria insuper humana, praesertim ea quae inam celate a deo sunt,excommunicatis non interducuntur: ueluti erga Deum fides, si cs bocharitas acetiam omnia opera misericor diae: maxime in extremis iacramenta congrua ut est consessio, uni lio oc uiaticum. sed ecclesiastica lepultura non concedi

tur excommunicato, in eius animae detrimentum di gravamen , inquantum Pura' gaioris est addictus: nam stinus sepelie. - tur in terra maledicta : quae animae iacia c.. dat fructus suos proiit dominus fratrici,

dae Cain comminatus fuerat. Bentabri:

ehaautem terra est proculdubio animae

in purgatorio studiisera di salubris. Cuius inscriptura exemplum habemus. Cum quidam sepelientes hominem ui, muri idei t latrunculos, repente proiece. Mς β' arunt cadauer in sepulchrum Helisaei: quod cum tetiuisset ossa Hesilai, reui, xit homo. Multum ergo animarum hinc decedentium interest,funera earum sepeliri in benedicta terra, nempe in ecclesia ud cimiterio : cum alias tota iura eb

392쪽

hi terra ob nostra neccata maledictios subiaceat. Per piscopalem tamen consectatationem Deus ecclesias ec cimiteria restituit in primaritam benedictionem:

quam initio omnibus creaturis commi

ni uerat. Nunc scribendum est de eoclesia re eius potestate.

NON A GESIMUM PRIMUM CAPI TULUM. De

Ecclesa. esia est quintuplex, uidelicet

triumphans in collo: dormiens in purgatoris: militans in terra: contemplans anima ta lapidea easdem uatuor particulares eccleta staram. Porro ex omni rationali creatura,nempe angelorum re hominum, ecclesiam ele, git Deus in suam sponsam sibi copulati,dam apud eum inaeternum permanosuram. Eui ipsa ecclesia ex latere sinustro,id est, ex nihilo producta sit: eo sitarum in nituum rechgi possit. eam tamen Deus decorare di in terram rectam ad dexteram deducere decreuit, penes se perpetuo mansuram. Ea de causa eccleissa fluxit e latere CHRISTI dextro. Reliqua rationalis creatura: quae ad de, xteram est inflexibilis ut in malignos rum spirituum ec peruersorum homi num) non est spoma Dei: sed ecclesia malignantium ac a Deo odienda dc re. linenda. Ideo perperim manebit in Mnistra,id est,penes nihilum, exquo crea,ta est:eriti diaboli sponsi. Vnde de eademquit dominus Iudicate matrem uestra quoniam ipsa non est uxor mea oc ego non uir eiu . Iustam uero ecclesiam deuasibiquater desponsavit, dicens: Sponsabo te mihi in sempiternum: disponsabo te mihi in iustitia re iudicio re immiseri. cordia 5 in miserationibus: ec sponsabo te initii in fide et scies quia ego dominus. Prima desponsatio est aeterna cum ecclesa coelesti. Secunda iniustitia cum poenitanae in purgatorio et Tenu in inue

in L

cordia eum ecclesia terrestri Quarta smsatio in fide fit cum qualibet deuota per. sonasus est sinpularis ecclesia re sponsa

Dei. di quidem nomo Deum prae omnLbus diluit,huiusinodi dilectio unitur di, uino amori tanquam sponsa suo sponso: qui cum eadem hominis dilectione habitat uel in suo templo laquam maritus

cum uxore.

si Terrestris ecclesia fuit ab A inaddominum IHESUM: eo tempore ociduum est CHRIST UM lare aduenturum. post bautem aduenit, ecclesia num

pata est Christian a CHRISTOm ad ultimum iustilliinem: Interea credimus CHRISTUM aduentassessiande Christianam ecclesiam aedificauit domi, nus super seipsum ceu super sumam priuam: ac pro primo lapide se amentali posuitPetrum, qui primus fidem CHOSTI manifeste consessis ait au es Christi filius Dei uiui. Ad huiusmodi utamam Petri fidem CHRISTVS inchoauum Petro ecclesiam aedilitare ex uicis lapidibus, nempe ex Christi fidelibus: ad quos Petrus inquit uospsi tanquam lapis des uiui super dili camini domosspirituales. Lapides huius aedificu sunt boni Christiani, uiua nonmortua side nec ma. la usta uersantes.Miniui uel obrupulapides ad uiuum aedificium non quadrant. Fides uituripsa non est sundamentum, sed forma Claristiani aedisicij: quemlibet lapidem oportetformari seredum fidem catholicam. CHRIMVS autem est certum sundamentum uene fides: Unde Paulus inquit:fundamentum enim aliud

nemo potest ponere praeterid quod po, situm est, quod est CHRISTUS 1HESVSQui non opus habet credere quo, niam omnis es aperta est ueritas. Simra eandem ueritatem: nempe supra seipsum ceu petram dominus aedificauit nostrii miidem ecclesiam eatholicam: aduersus quam portae inseri non proritalebunt.

Cum itam supra huiuscemodi petram ecclesia sit sundatae non declinabit uersus insanum aut ad nihilu, e quo creata est:

393쪽

CAPI.

tamet4 abh Christo nequeat deo unirimernaliter ceu mera creatura,mh:l in se deitatis continens Christus autem uiri,uil est naturi increais scilicet di creassideo idoneus med ator inter deum oc ecclesiam. Quo tandem medio pura creatura summo creatori perpetim connecti poterit in coelo. Interea temporis in prae. lentibus aerumnis Christus non relinquit ecclosiam orphanam nam ad coelosas cosurus, suis discipulis, ecclesi*m militante

repraesentantibus palam pollicitus est se, cum sore omnibus diebus usu ad conis summationem saeculi, prius inquam eis visi, i. dixit:N ego rogabo patrem re alium N, raclitum dabit uobis ut maneat vobisculnaeternum: Non relinquam uos orpha. nos ueniam ad vos. Qirippe Christus casputoc spirituisanctus anima est ecclesiae: cuius corpus membra sunt omnes si a deles Christi in coelo S in purgatorio acetiam in terra. Tres ital partes, nempec estis, terrestris oc subierrestris ecule. sis sunt unum dumtaxat corpus: quod hic habet duo tristegia,superius spiritua lium, inserius saecularitima ambo status sunt unum corpus militantis ecclesiae: ieis luti anima et corpus unum dant homine: Paulus hortatur ut solicitissimus seruare unitat cm spiritus in uinculo paci :quoniam unum corpusjunus spiritus sumus: ne inter nos confusio succrescat.

6 - Quemadmodum quaedam humani

corporis membra regunt alia totumque corpus agitant quaedam autem membra reguntur: ita deus ordinauit ecclesiae corpus: cui caput praefecit CHRISTUM a quo per superiora spiritualia membra pituit gratia in insertoi a saecularia inebri mediantibus sacramentis re doctrinis se, lubribus. Eadem quidem membra deberent huiusmodi gratum CHRlSTI in,

fluxum, per ministros ecclesiasticos tra, dendum humiliter suscipere. Enimuero Patalus enumerat plaera ecclesiastica os is ficia ceu superioia ecclesiae membra, administerium spiritualium officiorum in

aedificationem inferiorum membrorum

corporis CHRISTI,nempe communis

XCI.

populi. Diuistones quippe plurii gra,

tiarum sunt: idem autem di unus spiritus est. sunt praeterea diuisiones ministrati num. unus autem dominus. ec diuisionis operationum sunt idem uero Deus, qui operatur omnia in Onan:bus.Sicut ex corpore simulta anima constituitur homo: sic saecularis status unacum ecclesiastico censetur unum corpus ecclesiae, ex mulatis membr1s adinvice codependendis.Sis quidem omnes Christisdeles sunt unum corpus:ergo quilibet Christianus alterist commembrum est, Paulo attestante:

multi unum corpus sumus in CHRI. ST O, singuli autem alter alterius me. '

bra. . Item omnia autem membra cors r. cor. 31.

poris cum sinimulta, unum tamen cor.

pus sunt. Sicut modo humanus spiritus per caput & eius superiora membra, ho. minis regimen habet: sic spiritus anctus it in ecclesia per cius caput CURI. VM ac per suos uicarios: qui rationabiliter oc docte secundum diuirum uoluistatem regere debent ecclesiam ec eius membra. In corpore itas ecclesis unus Christianus altera cria suo commembros ib eodem spiritusancto longe magis abligatur ψ in corpore naturali unum incinhrum alteri sub eodem spiritu humano . alligatum est. Quamobrem alier alie rum Christianum iuuare dei, maxime iam in fide catholica aduersus haereticos 5c Turcas, iuxta illud: Nos debemus pro afratribus animas poncre. Me CHRISTVS dominus noster suam s

ecclesiam toti orbi praefecit, omnem spiritualem potestatem Sc monarchiam con, cedendo eidem tanquam matri nostrae: cui obedire tenemus: prout scriptum est: Ne dimittas legem matris tuae.Item stultus homo despicit matrem suam. Cum autem episcopi alique curatores per orbe

tibi, et si sint,&remotis locis separas .

tim res; ni ut per eos negocia ecclesia,stica commode concordari di expcdiri nequeant: pro concordia igitur ecclesias sticae superioritatis re pro expeditione spiritualium causariam deputatus est P.

culdubio asilatu spiritus ancti) certus locus oc

394쪽

locus 5c supremus rector,nempe R oma statem habent regendi ecclesiam: tanil suta Petrus: ad determinandum causas ta perattendentes&apostolorum succeis negotia ecclesiae. Quemadmodum olim rex Paulo attestante: Attendite uobis ecoaristiana ecclesia repraesentative suit uniuerso oregi, in quo uos spiritus sanistulaerosolymis ita hodie est Romae&nun Dosuit episcopos regere ecclesiam Dei. cupata sedes Apostolica, ubicunque Similiter caeteri quot animarum curato 'pa residet siue Romae siue alibi ubi Papa res suos subditos regere possunt: Nam ibi Roma: ibi potiores ecclesiae praesden sicut in mundo ordinata est saecularis ponti . t habitant,eundem locum ecclesiae deis testas. sic Deus in ecclesia spiritualem otius elegisse praesumitur. Praeterea sicut dinauit potestatem. Hoc turbae uide e Polim ueteris legis saccidos summus cete tes timuerunt re glorificauerunt Deum, ris sacerdotibus 5c leuitis praepositus L. qui dedit potestatem talem hominibus: b. it,ac Bius5c tantum semel in anno intro, iuxta Euangelium. Ne autem ecclesia iust in tabernaculum secundum: sic ripa sticum regimen confundatur sed unani. hodie praeponitur Episcopis ec sacerdo. miter exerceatur, deaeuit dominus Ilietibus caeteris : Si idem unusquisque sus singulis ecclesijs particularibus suis Papa successor est Petri qui suam sedem is praelidentibus, per uinum orbem dici . in Romae instituit ac superior ec princeps spersis,quandam firmam ecclesiam di su ' ' fuit caeterorum Apostolorum, in mutas premum praesidentem Hssici: ut sieret ubis, . , dum uniuersum diuisorum : quorum unum ouile ec unus pastor. Pariter olun ηις nullus certam sedem uel successor re. erat una sola synagoga in Ilierusalem ecliquit. Etiamsi aliqui eorum sedem ha, unus simremus sacerdos cui csterilacero, huissent: eaedem tamen sedes evanue, dotes re leuitae subessent: Samuele ad ium . runt modo : neque de nomine successis3 Saul aiente: put in tribubus Mahel staris cuiusuis Apostoli constat: prout a ctus es. Perro Papa cognominatus ec eius sucis Omias raterua naturaliter declinat ad F. cestar censetur: nullus autem Andreae unum principium uel caput regem: ue. uel Iacobi uel alterius Apostoli succes luti apes, anseres siluestres aliaue ani asor apparet. Verum quidem post a Vo. mali singula membra tenduntad unum stolos de in eorum uicem constituti sunt caput: cuius influxu naturaliter induent: episcopi: no quod sint successores in A, tametsi caput inferiorum membrorum postolorum locis, sed in eorum ossicio pariter egeat, reserente Apostolo: Non statu. Nam instabus episcopalibus reis potest ut dicere pedibus iisnestis mireriuntur successeses, non ApostoloN hi necessarii. Regnum re populus: ci

id aliorum patrum : ueluti quilibet Ar/ uitas di omnis communitas non bene guchiepiscopiis Saleteburgensis est succes, bernatur absque superiore. Societas pro r sancti Rudberti oc subditus sancti Pe donum sibimet praeponit caput unum: 'tri: cui olim omnes Apostoli subiem eis prout Luciper omnium daemonum ec irant, ciuemadmodum hodie omnes em peruersorum hominum caput est, licet a scopi summo pontifici. Deo reprobatum: Iuxta illud: Percussi. z-.16. si Notandum insuperest:Episcopos esse sti caput de domo imph: denudasti sum

successiores Apostolorum in mundo con damenta eius usque ad collum: maledi. uersantium. Cardinatos autem repraesen. xisti sceptris eius,capitu bellatorum eius. tantapostolos, dum Christo in carne at Quomodo eigo e icta catholica in t haeserunt: Septuagintaduo uero discipuli to terrarum orbe consita, persistere pocChristum imitantes significanturper reis set abis uno supremo capite praesiden curatores. At soli D te. Ipsa quidem non est lis inthus uel in sidentes sacerdotes, nempe PapA 5c epti iurgillus consulas: sed bene ordinata de

scopi,nutu spiritussancti a Christo pote, iegalis communitas: in qua sunt pleris

395쪽

CAPI.

status&gradus singuli triadentes ad u. atb.: niim caput CHRI,TUM: cui data est

a Deo sit. s. Diis IHESVS est uent caput cccnae

non olum nostri sed etiam alterius faecu .h: liquidem Ueus omnia subiecit sub pe. cibus eius ta ipsum dedit caput super omnem ecci etiam: quae est corpus ipsius plenitudo eius: quia in ipso dominoi HESU inhabitat omnis plenitudo duuinitatis corporaliter θc Cliris ideles sunt col. . . repleti in illo, qui est caput omnis prinvi cipatus pol citatis. Iple quoque est lais

ςς δ' pis angularis, quem reprobauerunt aediuticantes hic laetus est in caput anguli. A quo quidem carite pronuit gratia in membra sui corporis ecclesiae: uti sabptum est: Sicut ungentum in capite sid ' descendit in barbam: Item oleu de capi Gn. 1 te tuo non deficiat: oc ait dominus: Pui meum plenum est rore. Hinc Pau.

lias scribit: CHRISTUS est caput,

ex quo solum corpus compacium occonnexum per omnem iuncturam sub. ministrationis, secundum operationem in mensuram uniuscuiusque membri, augmentum corporis facit in aedificatio. nem sui in charitate. Atqui considerari oportet: Corporis uapores naturaliter a. scendunt in caput, ibi temperandi: dein, de iterum descendunt in membra. Qua . tqnm uapores ascendentes sunt di ostieeatenus temperatos generant influxus descendentes. Alioquin mali uapores ascendentes laedunt caput: a quo deinde mali fluxus in membra descendunt.

Consimiliter si membrum Christianum

honos uapores, utpote deuotionem, huis militatem, charitatem caeterasque virtuates sursum mittit in caput suum CHRI, STUM : tunc ab eodem capite in idem deuotum membrum defluit bona gratiae

alioquin C H RI ST U S malis uapo.rious,id est, operibus laesus, mittit deor. sum iram Sc indignationem, membro

Christiano molestam: quemadmodum

scriptum est: omne caput languidum: a etia ij ina pedis un ad uerticem non est in eo sanitas. Γ Caeterum Papae aliorumve curato Potestas non dependet ab eis ceu procus ratorissay,sed a suo principali, pe a Chroec eius ecclesia. Piopterea huiusmodi potestas non impeditur nec diminuitur dea Iectu eorundem procuratorum : quoniam ipsam potestatem deus pii paliter concessit ecclesiae : aduersus quam di obolus non prsualet : quemadmodum OPenumero prsualere solet in rceioribus ceclesiasticis,quando ex leuitate in peccata cadentibus nihilominus ilissa rem' nente ecclesis potestate, sumtro ac alijspinus icibus di sacerdotibus demandata. cclesie itan ministri suo officio seipsos

damnificare ac alios ad sidui prominuere possunt: ut si ego peruersus pre byε ter in peccatis ut i deuoto sicramentum Porrigo. peccatis quippe me aggravo redeus peccata tua remittit per iacramen tum,tibi a me porrectum. Aliquaddo contingit quod deus pomittit hominem ad poenitentiam adigi per plagam diaboli in poenitenus. nam diuina oi dinatio occatholica ecclesia a nemine destiui ro, test. alioquin Christiana religio dudum corruisset ob nostra facinora: piouz cc n. suit quidam Iudaeiis bapti andus: qui an3 te sui baptismtim uoluit prius adire R o, mam, ceu Iidei catholicae sedem : Inde sacerdos eundem baptisatutus rcddeba, tur perplexus: acsi Iudaeus de impietate Romana certior factus, ulterius baptissmum ripudiaret. At is e Roma reuerasus baptissmum lubens suscepit,ratus fide Christianam uere a deo esse, dum subst, steret in tot infernalibus portis di flagici, Huisis Romae scilicet in regimine capite

Christianae ecclesiae quam diluit deus ocorphanam non relinquit. Diuii. 4.

Q iemadmodum Deus ecclesiam di. Io luit ec sibi ut sponsam astaciat, indicat Paulus hoc exemplo: Mulieres uiris suis subditae sint sicut diao quoniam tur caput est mulier sicut Chis caput est eccleii

ipse salua

396쪽

. ipse saluator corporis eius, sed sicut eccle, sialcibiecta est Claristo ita 5c mulieres uiis ris suis in omnibhi Quiri diligite uxores uestras: sicut de Christus dilexit ecclesiam ec seipsum tradidit pro ex tit illam sanisti.

ii caret, naudans eam lauacro aquae in uerbo uitae: ut exhiberet ipse sibi gloriosam ecclesiain: non habentem macillam aut rugam aut aliquid huiusmodi sed ut sit san. et adc immaculata. Christus itas purificat terrestiem ecclesiam ut fiat caele. stis. Quo more legalis maritus se ge. rit erga luam uxorem: ita in Onan:bus Christus se gerit erga ecclesiam. Uicissim ecclesia gerit se erga Christum ceu suum spossum interiori purata firma sidera si 4 dccharitate: necnon exteriori honore ecdecore spirituali & temporali: utpote in aedificandis templis N monasteriis: insundandis iniiss ec cerimoniis in pictu

ris, ornamentis, cantu oc Organo simili. huique caerimonialibus. Pariter re Chri itus suam ecclesiam diu praeserua. - ait in bona pace ac dotauit rebus temoporalibas, honoribus ec dignitatibus. Q libas autem ecclesiae ministri, nempe pontifices, prslati, praes teri di alij re. clesiastici, hactenus sunt adus. Qia, propter easdem res ta dignitates tem isporales ab eis iterum auferri permittit deus: ad ecciesiam per Hieremiam inqui.

visis. D ens: Te non faciam in consumationem,

- sed castigabo te in iudicio, ut tibi non uidearis innoxia. Sicut discretus mari. tus suam coniugem pro excessu affligit, non prorsus necat, sed ad uiam honesta, tis reducere tentat: sic Christus membra suae ecclesiae permittit affligi: prout iam actum est Roms cum papa, cardinali, bas, episcopis caeterisque sericis. Quos

tamen deus non permittet omnino extin. . neca iteritate prolabe nec nauiculam

ut superiora eccleaae mebra recoualescatoc ita tu suu condigia i recuperet ac decPtero diuing maiestati cautius obsequatur, nec reb is ec dignitatibus abutaninalteri

diuina praecepta n5 transeressuri: Sicuti Uo tempore sunt transgresti.

XCI. DE POTESTATE EO

CLESIAE.

Cmnis potestas spiritualis di saecularis ieit a deo, dicente: per me reges regnant' 'per me principes imperant: ilcm fictum in regnum huius mundi domini nostrita Christi tius, di regnabunt in stcula saeculorum. Hinc apparet Q deus suam potestatem super hunc mundum resignauit Christo: qui eam riirtus commisit tuae ecoclesiae, nempe Praesidentibus spirituali. hiis di saecularibus: iussit en in dariCssari,aee

si uae Coaris sunt re deo quae dei sunt. Et si quis praesidentium huiusmodi poι

testate abutitur: nihilominus tamen ipsa potestas originaliter est a deo: tametsi ata utens si diaboli: secundum uerbum do

mini: Non haberes potest item aduersum me ullam, nisi tibi datum esset desuper. 'Potestas spirituali sest indubitate achriusto qui initio suis discipulis missis dedit . potestatem daemonia euci edi: languores in podcurandi regnum dei praedicandi. Alioquin discipuli non praedicassent, nisi fuissent milli data scilicet potestate. Ah 'eisdem deinceps discipulis ecclesiastica

potestas derivata est ad episcopos.Huius Di is rei gratia Paulus Titum reliquit Crete, ut ea quae de sucrunt corrigeret di coli. stitueret per ciuitates episcopos Qui ul.

terius inferiores animarum curatores inastituunt. Ab initio itaque nascentis ecclesiae spissiualis potestas est a Christo: i sua personali absentia totam monarochiam spiritualis dominii in hoc mundo&plenariam potestatem ecclesiastici reis giminis commisit ecclesiae militant extia cuius mandatum nemo se de huiusmodi spiritualitate intromittere debet. Potam per ecclestam significatur ecclesiastici praesides per quos univcrsalis ecclesiae ne. coccinecessaria comode expediri ualch Alioquin Christus 5c Paulus minus cati. μοῦ te praecepissent nostris obedire prs sutis ec millos dei non spernere : Nam qui ecclosiam non audit, est sicut ethni. ciis re publicanus. Sola ergo ecclesia per suos prasiderutes sacultate habet interpretandi scriptura:

397쪽

allarum laterpretatisnes approbandi uel resutandi. potest quot ecclesia cultu diuinu G caerimonias instituere ac ordinare:

nu ritum oc laudabilem consuetudine introducere prssertim in hiis quae concernunt fidem pollicia ecclesiastica rem publicam Christianismi. Potuissimum Romans ecclesta a beato Petro derimis, in causissidriplurimum credi oportet: quo nia dominus Ihesus pro Petro rogaui sine deficiat fides sua.Quaequidem fides in na, uicula Petri Hactenus stetit 5c decaetero stabit: alioquin rogatio re uerbum domi. ni frustraretur. hac de causa in fide ste rus est quicommuni ecclesis Petri credit. Quiautem se ab ea diuidi ingularem uisam secutus, is circi fidem naufragatur. Nonnulli scismatici iactitant se sequi prLmitiuam ecclesiam contra morem pris ena . . sis ecclesiae: ac si olim alia Φ hodie fueritvruiuio ecclesia. Atqui ab initio vh hucista unis ea est ecclesia: ad quam dominus Ilictus continue mittit spiritumsanctum ,secum g - mansurum aeternum. in propter ecclessam tam hodie qua olim spiritussanctusn . ,ο omnem docet ueritatem iuxta qualitatem temporum di liacorumstente Paulo, , si hi suas tribulationes per omnes ciuitates

protestatur spiritus sanctus: qui oc episco, pos successive ponere solet. τε si Q iamuis ecclesia suam plenariam postestatem tibis locorum nondum exercuiserit: ius tamen uniuersalis potestatis hactenus obtinuit. Nam nee iple Christus suae diis. 4 plenitudinem adhuc ostendit, g. . - δ qu ndo ostensurus est prout in Daniele: quoniam dominatur excelsus in re. gno hominum, cuicunt uoluerit, dabit illud oc constituet super eum humillimuhominem nempe Christiam. Cui uniueris homines totius orbis obtemperare iure tenentur: tametsi maliuoli Christiani, cinon Iudaei 5c Pagani sim Christo re .les sed tandem subistcientur eidem,dequi 22 P bus ad patrem caelest loquituri Eri es

me de contradictionibus populi: constitues me in rapingentium. autem hoc tempore maior hominum pars diabolo,

non Christo obediat, sit ad iniuriam uoi

domini stri Ihesu Christi: ad que se

per spectat omnium hominum debita mhedientia. Etsi Christias iam non si in possessione totius obedientis est tamen inposses ne iuro ad omnem obedientiam. Qus quidem legitum obedientia conss.stit in iure Christi,non in ficto rebellium subditorum: iuxta commune prouerbia:

Non quodRomis scit quod Romine.

ridebet,spectandum est a sequendum. QuodRomanaecclesia propitia m. stodit, hoc est obseruandum in ecclesiis Alemanisq'in apostolorum diuisione est addicta Petro.abeo quide fidei principium Alemani acceperunt,eius diicipulis Marcello ec Materno illucmissis: Pauiopostper Adlam Christiana relisio in

Alemania superisti ininterrupta ande contione Rudberti ac quorundamatara sanctori Patrum iterum restauratahannis ne mille laudabilitet obseruata, ad praesentia infelicia ten ra. Cum aute ecclesiae di disceses Germanicae sint imitatae re institutae acetiam confirmari a Petro discis successoribus pontificibus: decet Mitur nos Germanos sequita oliueruare, quod Romana ecclesia tradit seu iu luel in legitismum ritum N laudabile consuetudinem deduxit. Quippe illicii si

est membra a suo capite dissentire: prout dita. ω heu nos Theutones rebelles di crudeles modo exhibemus erga sedem Romana.

capiti eccle no obedierin eos cogi obe Rit diresuis inimicis, nempe Thurcis: st quos paulopost sunt Graeci subacti Unde sor. c. s. g. i. dandu est, nos Luiliensequaces in manus Thurcorum aliquado casuros. Nam

qui papali sed ceu legiti s superioritati rebris non obedit, sedet sub cathedia pel stilenti orbatus capite spirituali,tanqua z M.

acephalus di membrum a corpore eccle. sic abscisum: Incorporatur quidem cateruae diaboli tanquam scismaticus, obtem, perans portae insernali contra ecclesia.

ς Ecclesiasticam potestatem supra mora te. tales Christus inprimis concessit Petro su successoribus summis pontilicibus: ut terrestris ecclesiaec sua membra habeant

i quoddam

398쪽

CAPI

quoddam principium ec caput nempe suprema gilbernato cora quo uice Chri. iii ardua ecclesiet negocia tractentur &aliquando fine debitum naciscantur: ne spiis rituales Christifidelium causae perpetuo maneant indiscuisse ordine quidem nati rq oc totius squitatis exigitur ut ecclesia certum habeat capucquod sit unum supremum: quo manuteneatur Christitiaetium unios debita obedientia. Cum alit, idipsum principale caput, nempe Chri stus, perionaliter abest in coeletii, non interrestri ecclesia actualiter habitans necesse est sui loco hic super tota Christianitate eise locvtenet ex si causasspirituales oc cu

ram alarum habeant cognoscere declara. reec diffinire uxta exigentia ecclesiae suoruml membrota. Et ii iidem locumte. nentes ta alarum curatores in ordine L. cerdotali squales sunt tame in statu os.

sicio iudicandi insquales. Quare ordo in ter eos requiritur ab insimo u 3 ad supremum. Quslibet plebs oc parochia habet unum plebanum plures parochis ple-hani habet unu episcopii ergo ora epi rea, runt una supremu episcopum: qui est pam: quem nrm principale caput Christν, in persona Petri,tam j substitutum caput nostrum, per euangelium elegit, dicens: Pasce oves meas. Deinceps diuina dispenotione per episcopos re reliquos ecclesis proides, pro tuo se totius Christianitatis capite ac sumo pontifice electione uti c5cilio costitutus est unusquis ν papa in se.

de Petri succellarus. Si quidem

Romanus notatis ex pro tali supremo ab omnibus Christi fidelibus acceptatus estati habitus ultra mille annos: Nam que. admodum Romanus imperator cense tur legistimum esse caput totius mundi, . c. c; ita Romanus pontifex caput totius eccle,

statuisius. militanus.

mδ nihilominus dominus Ilicsus

est uerum caput ac principalis mediatorae iudex ecclesiae uniuersae: Papa tamen in ecclesia terrestri est ipsius Christi mandatarius, locumtenens negociorum ecclesiasticorum gestor, cum plenitudine

potestatis, est adeo ut uniisquis uer

Christianus, ceu ouis Christi, cogitur popam recognoscere suum suprcinum P storem: cui Christus in sua absentia ovile praesciatis ecclesiae committit. Nam incredibile est Q Christus a nobis sensibis liter absens tam coelesti maiestate resides,

suam inferiorem ecclesiam relinquat Oro

batam certo pastore S supremo tempo. rati rectore: penes quem ecclesia di sua membra in nego os emergentibus dis, cui honem sinalem conquirant. Quippe intolerabilis esset conlusio in ecclesia,

si ei caput deesset ec careret proentia su premi iudicis uel arbitrei: qui unacum sua is asstabribus in causis dubi, incidenti, bus habeat concludendi facultatem: ut omnes Christis ideles secundum Pauli doctrinam ) idipsum unanimiter dicant sc non sint in eis scismatae sint autem in lecti in eodem sensu, quatinus in ecclesia maneat concordia: quae durare nequit

abu capite Christo: in quo est galea si,

Iutis nostrae. Eiusdem quidem capitis uir. tutem ec potestatem oportet fluere in sua membra per quoddam medium, nempe . per superiorem ecclesiasticum ceu te mis rate caput nostrum quod dominus primitus instituit in Petro di suis succestari. bus quorum unicatio insolidum ccclesia militans comittitur , uigore illius uerbi: Pasce oves meas: instinctu spirituisancti, in euangelio conscriptioc semper cu quolibet papa loquentis: ne oves dei dispergantur eo q1 non eitat pastor. φ Christus est aeternus ecoriginalis sum tr. mus ecclesiae sacerdos. Ad instar eius. dem aeterni sacerdotii, Papa quo sum' sacerdos est,temporalis tamen. Quemadmodum Movies di Aaron simul sue. runt sumi sacerdotes synagogi, Moyses originaliter a deo Aaron pari formiter a

Moyse: In manu utrius p deduxit diis po. t. polus tu. Ita Oiristo ec papa simul sumi sacerdotes sunt eccris N tabies populi,

Chrsa deo papa a Clito ceu ci minister. Ascendes Moyses in monte dei: interim

fratre seu Aaronec suos filios populo prc'' Posuit. ascendes Christus ad patre cilcstς

399쪽

CAPI.

-ibus cibus apris sili Petro& suis

successistibus populi comendaci dices: paseeoues meisitiuusmodi mandata terre tedo,qdiluentior cura adhiberetur. Mosses erat in hiis qad deum ptinebant: Ea uero, a ad populil speciabant, est excicuti Aaronusce M i e cuius ore loci,' tus suit.Sic introiui Ihesus in ipsum cossiti Iohatur ut appareat nunc vultui dei pro nobis. Ibi aduocatum habemus apud patrem Ilicisum Christum iustumLoco sui habem siticeius uicarium papa. qui ex ore re do. ctrina Christi nos pascit. De istis ambob, ι ecclesiae capitibus inquit dominus in Amina. chea Gangregatione cotarina Iacob totum te in unum conducam reliquias Israhel:pariter ponam illum quasi grege in ovili: Et transibit rex eorum cora eis: ec dominus in capite eorum. Consi

militer in ovili ecclesita sunt Christisdcleseoram quibus papa, u eorum rex, temo poraliter uersatur. In ipso denique ea,

Pste, nempe in potestate tapae, est domi. nus Ihesus: qui cum sua gratia per papaeotestatem spiritualiter influit in Chri. . iiiii deses tanquam in sua membra. Hoc Pacto papa est hic locutenens Christi: ceu capitis totius ecclesiae: siquidem ipse Chri.

stustriumphanti ecclesi bnaliter pissi

dei 5c purgandam ecclesiam per se iussi, caet mirantem autem ecclesiam per pa, Pam ceu seu uicarium regit. Potestas me pari plena est ec nullatenus diminuenda inquantum papa ceu papa iuxta ordina. tionem Christi& eccleuae legitume uti, tur eadem potestite de qua nunc sequic

NONAGESIMUM SE CUNDUM CAPITU

LUM. De potesta, te Papae.

Ebelles renusit duo nempe Pritrum non esse specialem sicces.serem Christine ab eo plenitudinem potestatis accepissic quonia Chimssus iam potestatem penes se hactenus tenuit nec cuipiam resanauit. Alierum

XCII.

est: Etiamsi Petrus a Christo specialem

habuisset potestatem: ea tamen cum Peatro suisset extincta nec ad pontifices Romanos derivata. Circa primum artiaculum comeditur Christus ceu principalis adhuc omnimodam potestatem obii, at super ecclesiam ec suas oves: qua. rum ueruspastor est atque curator: De quo Petrus ait: Conversi estis nunc ad pastorem ec episcopum animarum ue ostrarum. Postquam autem dominus

Ihesus iam ascensionem non nobi. scum sed in coelis personaliter habitat: in locum suum substituit Petrum suo se

.cestares pontifices quorum unus pin auum successu temporis hic in eccloia mulitante regat tanquam supremus uicarius

Chri principalis capitis totius ecclesie. Est quidem unus duntaxat Christus re ephe. una ecclesi Mergo non nisi una suprema ecclesiastica sedes aedilitata est si mra petram: in qua Petrus pyidet. Eadem sedes nequaquam tota sub titubet,u-υφ''te istorum uerborum: Et super hanc pe. in . istram aedificabo ecclesiam meam ec serte inseri non prsualebunt aduersus cam. uero Petrus si proximus succcssor eclocumtenens Christi cum plena potam te, apparet multis uerismilibus indicib

inua laus.

η Inprimis cum antea Symon uocaba, tur, censuit eum Christus qui est uera laedi opetra secundum se uocari Cepham hoc , Mi

est Petrum: ad instarpeirs: super quam leti, aedificaturus erat suam Fclesiam. Se, eundo in annumeratione apostolorum omnes manetelisis ubique primas parates tribuum petro, quamquam uocati ne non fuerit primus: pri umitur ergo ipsum a Christo caeteris apostolis eue

prspositum. Tertio Christus seli POtro nomistatim claues r gni coelorum est pollicitus generalem potestatem de dii linandi ci soluendi in omnibus cosis, hoc est in uniuersis ecclesis huius saeculi. Careeri apostoli aeque ligandi soluendis intibas potestatem acceperunt: sed singulariteria coelo, u e singuli in districtu sibi assignato. Quarto cum quilibet patersa. milia die.

400쪽

milias debebat Romanis solueti Diini.

climam: Christus mandauit Petro ut pro utrovnempe pro Christo di Petro latueret unum litat herem, valentem duas di. drachmas. unde uehementer procinii turm Christus pro suo successore Sc suturo patreiamilias suorum discipulorii Pe.

trum deputauerit tanquain rectorem ecfclesiae: ac si ipsa ecclena, duas habeat M.tresfamilias,CHRISTUM scilicet prin.

cipalem ec eius uicarium Petrum: Alio.

quin suffecit set pro CHRISTO soloecsua familia unam duntaxat Didrachmacensiri. Qii into cum discipuli intelli, gerent abscessum domini,ceu sui maioris: inter se contendebant, quis post CHRI SI UM fieret eorum maior: Ob id do

minus eos non redarguit: immo annuit sore inter eos maiorem: quem tamen eis apis

te non indicauit sed exemplo sui docuit, Hob. io se gerere debeat is qui maior in, alite si ter eos et straturus:& ait: Qui cunn uo. luerit inter uos maior fieri, sit uester mi.

nitier: ec qui uoluerit inter uos primus .esta este, erit uester seruus. Item qui natiior est in uobis fiat sicut iunior , oc quiprccesssior est, sicut ministrator. Sexto Dei is tribus mulieribus penes sepuli' chrum commisit nominatim Petro nullaciare resurrectionem C H RISTI: qui

me. 14 etiam eidem Petro , priusquam caeteris .it ε. Apostolis, apparuit : ueluti in euangelio et t. dici dominus uere di appa, in n. ruit Symoni. Septimo quamuis Io, hannes ad monumentum p cucurrit cibrius Petro, substitit tamen nec est intro.

gressus sed ante se permisit Petrum intra. re ad locum in quo CHRISTUS iacuer raetin signum euidens. Petrum fore pri, mum CHRISTI absentis uicarium in

ecclesia terrestri.

v si Octauo dus suarum ovium cura speci. aliter Petro comisit quo abunde testatus est totum otii te suum. i. ecclesiam uniuenissam administrationi Petri cisse creditam.

Nono Christin Petrii suum sore successorem clare ostendit hoc tierbo: sequere iii ' me. Acs dixerit: sis meus successer oem,pe magister ec donativismeorum discipu

loririn quemadmodum ego sui. De. cimo Postquam dominus Petro ecclesia γε ,..i, comendarat ec sermone de cura lamilia, post pn n. ii sinierat interrogauit ipsum Petrus, ccualiorum diecipulorum H duocatus: Eo mine ad nos dicis hanc parabolam, an ad omnes c Desuper dominus dedit nor man fidelis oc diligentis patrisfamilias: Quam quidem norman spiritualis cuis domesties non omnibus apostolis sedis.li Petro iniimulauiueo l, Petrus esset suis turus curator familie Christi. Alibi do minus non solum ad Petrum dii reliquos tum praeserues, sed simul ad omnes eiuam futuros homines dirigit ista uerba: Quod autem uobisdico, omnibus dico: Item ego uobiscum sum omnibus diebus ad consummationem saeculi. Vir, decimo Occulte dominus si nificauiuit, orum discipularum praeceilbrem fore Petrum: ad quem inquit: Ego autem ro gaui pro te ut non dulciat fides tua, tu aliquando conuersus, confirma fratres tua os. Qui conlirmat alii im suus proculdabis est superionic ait scriptu sidelis auo tem deus est qui consirmabit vos.Verum 1. Oliuiusmodi confirmatione non ubiu est de in rhmiensata fides: quae in picti et regnis ubi alii apostoli mi cauer ut pene explosa est:

in solo Petri cotermino adlluc pollet licet in aliis, locis detrimentii pariat: sui o. ido in Alemania. Attame ipsa fides cath lica in sede Peti i non tota stibi iuxta ueris αmit inbu Christi Amen dico uobis qnuMiran 'sibit generatio haec donec omia ista fiant, nempe usi in die extremu: siquide dfis Petro pollicitus est, porias inseri utpote hqreses non prsuali tui as aduersus ecclesia am suam queliuidmodu in nonnullis alijs ecclesi baccidit. N itula Petri fluctuatiir quidem, sed non tota submergetur. Quisquisitae suprata stas undecim Pr . rogatiuas per CHRISTUM ante ibam ascensionem Petro exhibitas, acie perrusiat, iacile iistelliger Chiis iu uoluit Te PGtru prosito Successore. Locii intcnere ut uicario terrestris ecclcsi aeconstituere. I Con: imilest terea progative post asceri '

sone Christi Petio conceil reseri sin

SEARCH

MENU NAVIGATION