장음표시 사용
441쪽
1. Ex variis finibus. Sic Rachelis Genes. r. P. q. patris Laban idola subripientis, occultantis culpa levior est Danitatuin furto. Nam paternae saluti furtim sublatis idolis consulebat Rachel , subducta sui oculis idololatriae causa , illisque occultatis ibi marito in familiae providebat. Deprehensis nim, Mitrio sublatis pretiosis dolis cum in Jacob, tum in coelum debacchatus fui siet Laban furibundus. Danitae vero Jud ir Michae Idola ' Sacerdotem dc Ephod abstulerunt.
gravibus minis Michae intentatis. 3. Ex adjunistis. Sic latrocinium, quo non modo alienum bonum, sed ἴ pauperum, vel orphanorum eripitiar, long majus est latrocinio simpliciter ; ideoque in Scripturis dicitur peccatum clamans contra coriundi. Septem vero circumseruntur circumstantiae quae his exprimuntur, cabulisci uis, quid , , quibus auxiliis , cum, quomodo, quod.. Circhim stantiarum autem aliae mutant speciem , seu malitiam addunt ab actus substantia distinctam, ut cum quis furatur rem sacram in Ecclesiaci tunc enim committitur non modbirium sed de sacrilegium. Aliae vero speciem non immutant, sed duntaxat adaugent iniquitatem, uti cum quis te aureos nummos furatur, alias inique asse, ad alios plures subducendos. . Ex gravitate detriment , quod directe insertur, ut cum mercea operarii non selvitur, aut cum parentes suis erga filios officiis desunt;
quae fuit Heli culpa lib. i. Rcg. cap. .
s. Ex ratione status personae peccantis. Hinc Christianorum peccata ad sacrilegii naturam videntur accedere, utpot quae in Templorum Dei prophanationes in sitis, inquit Dostolus i. Cor. 3. v. s. oia
Teinplum Dei estu, ct diritu Dei h. ibitat in vobis 8 Si quis Mi Temptat, Dei laudierit , disperdet illum Deus. Templum enim Dei fis io est, quod est vos. Inde quoquc crescit peccati gravitas in
Christianis. qudd eorum peccata sint alicia juris venundationes Per peccatum enim Daemoni nosmetipsos iniquE venundamus. Nos autem
nostri non sumus, scd Christi Domini, qui Sanguinis sui pretio nos sibi comparavit quemadmodum ita scribit idem post. i. Cor. cap. s. Non esis Uri Empti enim estis magno pretio Gur eate' pomtate Deum in corpore vestro. Et vero adeo detestabile est Christianorum scelus, ut Christi San- suinis proculcati, de faederis ' cuin D co initi, dc renovatae iterum ino tis Dominicae miliatae Spiritu Sancto contumeliae rei habeantur, juxta illud Hebr. cap. O. v. 26. Voluntarie enim peccantibus nobis post acceptam notitiam veritatis, jam ρ reliquitur pro peccatis hosti terribilis autem quaedam expectatio Iudicii, nis mulatio, quae confii tura est adfersarios. Si nempe gravi satisfactione non abstergii tur irritam a uis faciens Legem Moysi, sine ulla miseratione duobDrvel tribo testibus moritur quanto magis putati deteriora mereri f.pplicia, qui Filium Dei conculcaverit, ct Sanguinem Testamenti pom. -
442쪽
tam duxerit, is ii sanctificatus est i Spiritui mitiae eontumelia nfecerit. Horrent m est incidere in manus I ei viventis. I cap. s. v.
. am scripserat eos non posse revocari. Haec sunt ejus verba: Imfsibile est enim eos qui eme sunt illumi rite. Denique peccati malitiam adauget non patum iniquitas cxcusationum hinc d inde conq usitarum , adcoque grave S. Augustino visum est istud adiunctum , ut ad misericordiam ea ratione vias omnes occludi asserat; quia crimen in Deum csertur Non salubri humilitate, inquit lib. de Contin cap. s. suscipiens accusationem fui , sed excusationem pati. ruinosa eleelisne conquirens Et quoniam factum non
potest regere, nec benefactum potest dicere, ct a se factum videt patere, quaerit in alium referre quo fecit , an tuam inde pessit oferre quod meruit. Nolens se esse reum . addit potius ad reatum, excusan-
δε non accUando peccata, ignorat non se poenam removere sed en 2 m. . .
Apud Deum non est exhibenda falari defensio, sed veni confusio pee-
caro, M. Hinc in Psalm. s. monet, cum David P cogo. . . dicendum : Pone Domine custodiam ori meo, ct ostium licita .itiaibiis meis. . . An declines cor meum in verba malitiae , a excofandis excusationes in peccatis ci ria, inquit, si peccati de sensiores simus, Devi non erit liberator. Item lib. a. de Genci contia Manich. cap. 7. adjuncti hujus iniquitatem apcrtissimi explanat in primo homine , ex
cujus superbia prodicrunt cxcusationes. Cum enim, inquit, se Deo parem facere non potuisset, conatus fuit eum peccati sui accre participem; aut potius se innocente constituto, Deum stacere peccati reum:
quod quidem patet ex hoc Genes. Dixitque Adam: Iulier, quam ridisti Mili sciam, dedit mihi de ligno, ct come L. Et dixit Dominus Delia ad mulierem: Siare hoc fecisti' qua restondit Serpens decepi me ct .medi. Quasi diceret Adamus quare talem dedisti mihi sociam
tua est culpa . non mea Pariter incusat cum mulier, quod Serpentem creasset , quo decepta fuerat. Alii Vero, ut crimen removeant, temet dicunt Deu ri r cipcre , quae vires superant de qua iniquitate ne cogitarent, ita Deus constituit cui, in V. I . Mandatum hoc, qudidet. ργου eipio tibi hodie, non supra te est .ntque procii positum, nec inearis situm, ut post dicere uulsis strum valet ad caelum ascendere ut d ferat Iud ad nos, ct audiamu atrue opere compleamus Neque rans mare positum, ut cai seris, ct dicinis ex nobis poterit transfretare mare illud ad nos usque Urre, ut possimus audire, δε- he α. est Sed juxta te est sermo valde in ore i O, ct in corde tu , ut faeia illum. Quam excusationem quoque praecludit ut iniquam Ap stolus. dum sic ad cor scribito Cor. Q. V. 3. Fidelis autem Deus est, qui non patietur vos tentari Vra id quod potessis i sed Dei i flari cum tentatione proventum, ut fossitis sustinere. Ideo solicite laborarunt Vetercs in removenda procul cxcusitione omni, ne ipsa pecc.uis grave pondus adderetur. Sic rerzua Luna lib. de Cor. Milit cap. I. - .
443쪽
est, inquit, necestas delinquendi, quibus naesi necessivi non delinquendi
DE sola peccati causa essiciente jam moveri potest dissicultas Camsam enim materialem , esse actum ipsum in consesso est, ctu de
debiti tectitudinis privationem esse causam formalem causam verbii nilem pro vario agentium affectu, riam esse constit. Sed causa effectrix , alia est interna, scilicet voluntas c. alia excerna, nempe Da monoc. De in te in quaeritur , quomod voluntas possit esse causa efiiciens nihili Peccatum enim in nihilo positum statuimus . i. art. i. ' utrum intcllectus sit eti. 1 peccati causa γ vel utrum non errante intellectu aberrari possit voluntas sed has quaestiones jam solutas censeanus art. . . . ubi materialem formas peccati distinximus.
Caeterum illius vi telicet materialis datur cra causa efiiciens; hi usver nimirum formalis nonnisi deficiens voluntas , scilicet quae se avertit ab immutibili bono, ut se convertat ad cominutabile bonum. Quaestionem alteram his principiis definimus, divinis em p verbis ex Deut. 2. v. 8 depromptis, quibus prohibet Deus, ne ciuilibet quod sibi rectum videtur exequi lubeat : Non facietis sin uti rictum sibi videtur sed . 32. μ' i praecipio tibi, hoc tantum facit. Domino. Hinc scelera promanasse legitur Iudic. 7. v. c. quod quisquesbi placita exequeretur. En verba: In diebus illis non erat ex in Uri . , sed unusmu qtie lio sibi refctum videbatur , hae solebat. Idem
patet ex illo Prov. i . . a. m. via, qua viritur homim justa notissima autem ejus de cunt ad mortem. Et V. 22. Errant qui per -- tu malam Uricle conficitur aberrare hominis voluntatem, etiamu recita
judicet intellii this, qu. suscipit quia judicio perverso sibi agenda praefinit. Nec ex alio principio prosectae sunt tot Gentium Gudetorun ..Haereticorum prolapsiones imo WFidelium casis ex pati principio dimanant. Divina enim institutione accepta, si sese offerat delici quendi occasio, quid sit amplectendum aeque dijudicant, seu meliora probane declinandam nempe boni alieni occupitionem furtivam, aut violentamci speetatis vero inde sibi obventuris commodis , colligunt nunc temporis aequitati illi anteponenda esse quae sui sunt sicque det riora sequuntur. Unde ut ab hujusmodi erroribus avocentur nomines. tot renovamur, Patris miserico disicapselo, monita, commo io,
444쪽
ius, quae nos ominii a sceleribus illis deterrent, d ad De Legem implendam concitant. Loca autem extant . s. de Legibus Mi. I.
ARTICULUS PRIMUS. Utrum Deus sit autor peccati'
SI Magus alorinus in Marcionitae veteris Testamenti Deum peccati autorem faciebant . ut qui cor Pharaonis induralle diceretur. Religiosior sensu dueti alii Haeretici ne scilicet in verum Deum referretur iniquitatis causa' aeternam materiam, ut omnis malitiae principium excogitarunt ut Hermogenes, ex Tertuli lib. contra ipsum: M nichaei vero finxerunt principium quoddam summe malum, scelerum causam hominemque qua parte principio illi malo adhqrebat, peccati maculae fieri participem. Quibus, ne rem qu st. I. de Attrib. art. i. a clam agamus, hic non ς Icinus. Haec quoquὸ fuit posterioribus seculis aliorum Haereticorum deviatio , ut Albigensium, Lutheri,in Calvini, qui Deum essiciebant auto
rem peccatorum, quae committunt reprobi.
CONCLUSIO. Nulla ratione in Deum reserri debet peccatum. Tantae videretur impietatis vir, qui aliter sentiret , ut nullias hujus Conclusonis probationes afferremus, nisi Deus ipse in lirmitati nostraeses attemperans illas Verbo suo inseruisset,in adeo execranda opinione nos summa benignitate vocallet, ut eui. r. . . ibi dicitur Omnis iniquitatis expers. Haec sunt verba Deus delu , ct abs ue ulla iniquitate. Item sal m. i. h. s. Quoniam recit Domini Deiι nosteri non est iniquit, in M. Ita silm. s. Sap. 4. Habaco. Quibus in locis asseritu Deus non modo cccatum nolle, sed tanto odio prosequi, ut peccata non possit intueri. Psalm quippE s. p. Non era volens iniquitatim tu es Ῥί- . . . Dibae ii justitiam, odisti iniquitatem. Sap. i . . st dis sunt Deo impii, ct impiet 6- Habac. r. I3. Respicere ad iniquitatem non poteris. Quibus nihil apertius prostiti pollet ad removenda procul tam impia deliramenta Neque anaen Divinae Providentiae haec satis sunt; scd Nne sibi vitio tribuantur hominum peccata, velut corum causae , addit EcL-siastici cap. s. p. 3. dicati e Ille me implanatis non ense nec 'sarii sunt ei homine impii. Omne .vecramentum erroris odit Dora Ἀκί, non erit amabileuimentibus eum . . . . Nemini mandavit impie agere. n mini dedit spatium peccandi Non enim concupiscit multitudinem flori in insilium, inutilium. Et Jac cap. i. d. is . Nemo cum Dum tacur, dicat, q:ιοmam a Deo tentat vi e Deus eniis interuator .:loruis
445쪽
est: ipse autem neminem tentat. Quibus manifestum sit legenti cuilibet, Deum censeri non posse raccati autorem. Variis ideo rationibus contra sui teinporis Haeretico dogma catholicum firma iunt Aialiqui ex quibus alii . nos arbitrio proprio in peccatum pro ubi docuerunt . ut Tatianus. S. Irenaeus S. CL mens A ex. Tertullianus Orig. S. Gregorius yl L. Alii dixerunt nos nobis ipsi, lumen eripere, ut S. Irenaeus c. Alii scripserunt peccatum esse boni privationem, proinde a Dc non est, ut S. Clemens Alex. Euseb. S. August. Alii denique tradiderunt impiam 5 blasphemam esse pret- dii tam Haereticorum opinionem, ut Euseb. S. Ambros. S. August. Non nati sumus , ut moreremur, inquit Tatianus Orat ad Graecos morimur autem nostra culpa perdidit nos libera voluntra, ct qui liberi enimus in servitiitem redacti 2 propter peccatum venditi sumus, nihil mali fictium es a Deo, nos ipse produximus improbitatem jam vero qui pro
duxerunt denuo etiam repudiare pos=unt. S. Ircn. lib. cap. 3. ut ostendere noncisse potiorem rationem,m a Marcione Deus veteris Testamenti diceretur peccati autor, quod cor Pharaonis indurasset, quam novi Testamenti Deus , de quo a. Thessalo. e. o. habetur Ideo mittet idis Deus operationem erroris tit redant mendacio. Utitur comparatione Solis qui, quamvis oculo-nim aciem laedat, eorum tamen infirmitatis autor non est habendus,
sed ipsis oculis hanc debilitatem si tribuendam scribit cum sanos oculos recreare, illisque robur addere soleat. Deinde subjicit: Si visastor nunc quotquot scit non credituros Deus, cum sit omnium praecognitor, tradit eos insidelitati eorum , ct avertit faciem ab hujusmodi r linquens eos in tenebris suas ipsi sibi elegerunt; quiae miram si ciuis nunquam crediturum BAraonem cum his, qui cum eo erant, tradidit eos suae infidelitati . . . . Ego autem scio eritoniam non dimittet vos P rao Ut abire, si cum manu valida. Quia τὸ non esse credituras praυidet, ab eis ficiem avertit. Et cap. 7 6. .lein libet hominem se ipsiun uni in iubducere scribit, sic in tenebris propiis sponte de litesceres, e ccccutire. Haec sunt ipsius verba Demisi qui vocarent ad nuptia i qui autem non obedierunt ei, semet se pr. varunt regia coena.
Non igiιur ars descit ei p.rens est enim de lapidibus suscitare fila Abrahae r sed ille, qui non consequitur eam , sibimet sua imperfectionis est cassa. Nec enim lumen descit propter eos, qui semetipsos excaecaverunt sed illo perseverante, quale, est , excaecati per suam culpam
in caligine constituu/itur neque lumen Am magna necessitate subjiciet hibi quemquam neque Deus cogit eum, qui nolo continere ejus artem. S. Clemens lex lib. I. Strom laudem hinc hominibus vult coma paratam 'ubd liber bonum exequantur . malum declinent in indὰ infert in Deum ut in autorem non esse rcferendam hominum iniquitatem cum haec ex otia inuin libera voluntate proficiscatur. ea n e Ivitias ima bit, nec vitVcrationes, nc honores , cc supplicia justasunt,
446쪽
anima non habeat liberam potestatem 2 a petendi , ct abstinendi; sed st vitium in luntaritim. Unde qui prohibuit quidem causa est: qui
autem non prohibuit, liberam animae ele funem juste judicat, ut vel maxime quidem Deus nobis non si causa v lii moniam autem libera elactio ct appetitio peccata primkm inchoat; fessa autem nonnunquam, minatur opinio, a qua cum ignorantia ct imperitia si recedere negligismus , jure insiguntur sipplicia.
Tertuli lib. a. contra Marcionem cap. s. ex eodem principio item conficit, hominem videlicet libere licccatum amplcisti a quo Deus de Praeceptis,in poenarum omni inationibus illuni deici reat. Et lib. ad versus Hermog catholicam hanc doctrinam ex II reticorum cum Catholicis consensione palam facit , cum scilicet nonnisi nefari fieri
Peccatorum autorem. Curi enim noli in elligeret Hermogenes, quo pacto doni inaretur peccatum a Deus hominis supremus arbiter, cotum non esset autor aut Haereticorum qui hoc in capite necti iter censebant, argumenta confutare non valeret aeternam , ut mox observavimus , excogitarat materiam cui peccatorum originem tribuebat. Jam enim m- qui Tertuli sine causa laboras, ne malorum autor consti uatit Deus,
quia etsi de materia fecit, ipsi deputabuntur , qui fecit, proind quatenus fecit. Unde cum Hermogene convenit Tertullianus blasphemuni esse , qui Deo peccata tribilies diis nil autem solummodo de principio
illo excogitato ab Hermogene ut a Deo peccata removeret.
Fandem universali coli sensu firmatam doctrinani aliis rationibus lalustrat Origen. Hanc primum affert rationem lib. . contra Ccisum quod nempE summae Dei naturae, quae justitia est . adversetur peccaitum. Deinde lib. . hanc Haereticorii in occupat oppositonem : Si peccatum non esset a Deo, illud in o be non pateretii Dciis aitque Deum iniquitatem tolerare , quod illa ad orbis pulchritudinem uteretur 5 sc
teratorum supplicio ad Reipublicae tranquillitatem. Et lib. s. Quoniam
autem se addit, quod etiam praeter naturam nihil Deus vult, hanc propositionem distinguimus. Aut enim, praeter nati ram dicendo malum intelligit si efatemur Deum nihil praeter naturam velle nec malum quidquam, nec rationi contrarium uod si quid ratione, voluntate Dei fit, necessario seruitur, id non praeter naturam feri nihil praeiernaturam sit a Deo etiamsi videatur aliquibus inere ibile. Praeterea istud aliud Haereticonina argumentum Holui ne indurat Deus: ergo peccati est autor; ita solvit Non Deus inquit, est indurationis causa, scd ipsi homi ncs. Sic terra non exculta spinas varias emittit, 'erbas; non lud deficiat inber , aut terrae uirinis; sed quod aget non fuerit excultus. Et Hom. i. in Judicesci nec, inquit, descrit Deus, nisi dei. t. tus. Hoc ergo modo intelligendum est Deum tradere quos traditi non
quia ipse tradat aliquem Ied ea quod derelinquit lignosci eos Icili et judicans , qui se non ita excolunt i a vitiis purgant, ut libenter in eis habitet Deus. IVO fugi ni , atque virtcntes ab anima sue in
447쪽
immunditia ae vitiis p s ta es, i Qta dicitur, qua Deo facti si, menitam ct imvaditur a 'iritu ne uam. Has omnes ferme rationes paucis complectitur ipsi Origenes Hom. . in Ierem Walibi. Novatian lib. de Trinit. cap. . sic habet: Nec enim potest feri, uisit uitiator aut artifex ultim mali operis , qui nomen sibi perfecti , Ei parentis , ct judicis , maximi cum omnis mali per vindex si ude risoniam ct non aliunde occurrit homini malum, nisi a bono Leo recelsisset. Hoc autem ipsum in homine denotatur non uia
nec e ait, sed quia ipse sit voluit. Undi manifest quid malisine s. apparuit ne invidia in Teo se videretur, a quo malum omtum elae , eluxi
Impia illam aerei icorum pluit perstringit summo zelo Eusebius lib. c. de Praecepi. v g. cap. 6 ubi sic scribit Cujus major impietis
esse pote i. ait, quam uiu, qui re omnium prepotentem Deum, ipsum. in Mam . Universi Conditorem ArchitesIura inducat, alterique eandem impietatim aversanti, impram, atque in seipsum omni religione sublata contumeliosus sis, nccessitatem asiarentem. S. Basilius Hom. quod cus non est autor malorum . omnia sum.
xiorum temporum n numenta contra Haereticos illos non tantummodis repetit, sedis rationes novas adjicit quibus probat Deum non posse dici autorem peccati milustra nihili causas in uiri Desine,
inquit, Divinam νιc .ire Providentiam , nec omnino velis Deum sub stlitia mali ai torem putare , ut aliqMam .ili fissi lentiam ima inara. D en in obsim velut animal ni ruitai n qu ipsi essentiam sabs strutem statuere o iumm: nam malum boni privatio est. Ocul, ereat est, coecita ex ocu&rum perditione provenito ex quo nisi oculus corruptibilis fui et natura , ut Uuam caecitas fucce sui Io . .e , lara in propria subsidicinitia non est, sed in anima Iasionibis lenituM. Qui subsecuti sunt Patres sancti, vel paucis greticorum illorum ve- sarriana carpunt, ut S. Ambrosius lib. i. ex .im Cap. s. ubi sic loquitur : Iiae opini feralis eorum est qui perturbandam Ecclesiam puta runt. Iinc farciones, hinc Valemini, hinc pestes illa fani. -- fune sta .rntiora mentit in tentaverunt insere contagia. Vel etiam peccatorcs peccati , 5 obdurationis suae autores solos esse proclamant, ut S. Gregorius 3 L. in mystica interpretatione vitae Moysis, ubi haec habet: Nec tamen turpitudini Deus quemquam tradit nec Pharao lens ab ipse Deo in duritiem impetritur . . . . Quomodo ieitur vituperintionis qui quam passionibus a Deo tradatur, ipse Apostolus aperie nos docet, qui non probaυit Deum habere in notitiam , is cum Deo non defend.uar, ne eratia eius , uni omne boaeum est . Iustentetur nee enon defendit Deus nolentem cognosceren is, inquam , ab eo turpitu . in traa dicitar. Sic Am arcus is foveam praeceps ruit, non Ais ira, sed hominis caecitati castis tribuendus e 3. Aut tandem suis temporibus propugnatas easdem blasphemias collectis argumentis omnibus oppresta
448쪽
serunt penites, ut S. Atigustinus, qui lib. i. de lib. b. cap. t. De in peccatorum non posse autorem center clisputat; quia Deus est ipsa imprema bonitas cap. io quia non esset justiis, si hominem in crimen impelleret: dc lib. de Moribus Manichaeorum cap. i. mii peccatium desectus est a non ens. Idem S. Doctor lib. impers de cn. ad Liti cap. 6. ita scribit: Visiorum nostrorum sis est autor Deus sed tamen ordinator es. Etenim icut Musici ex vario vocum concenti jucunctim Muscam conficiunt, .Pictores ex variis umbris taeclaram efformant tabellam , ita de varia ind bona ex peccatis Deus educit. Item lib. . de Gen. ad Liti cap. Natura hominis ex Deo est , inquit , non iniquit , qua ipse involat maci utendo libera arbitrio, 3μο ramen si non haberet, in natura rerum min. excelleret Eal-
m rationes repetit lib. 3. quaest. . . additque, cum Sapientis sit alterum hominem in exitium non tranere, Deum sane ab hoc faciendo longe abesse. Et tandem lib. de Ord. cap. i. majoris ait esse impietatis Deum pecca orum autorem constituere , quam inferiorum curam
ipsi negare. Conficiendum igitur est. eos impie omnino.Qcontra insitum naturae lumen sen ire qui co peccati originem ascribunt. p p. i. Non potest. qii in in cum reserantur peccata, cum ipse the praecipiat peccatum lib. . Reg. his verbis avi decipiet Achab.. Eij. sui est autem spiritus, ct erit coram Domino, ct ait E de cipiam 2Mm . Et dixit . ominus: Egredere, O si ita odium etiam iniq rum in hominum animis efformat ipse Deus mam Psalm.
Io . e. 2 . Cone erat cor eorum, ut odirent popuIura ejus Et quodie capitalius, non ad doctrinam animis injiciendam loquituricus sed ad animorum obcacationem, juxta illud Matili is su 'arabolis Dru. eisci ut videntes non videant. Et sane e temeritatis venitet Ois, ut quod sibi tribuit , ut aurori Deo vellet adem pium. R. ad i. ne Deum vellet peccatum nec praecipere, secunilam istud Ecclcsiast. s. Nemini mandavit impie arere rare etiam ullos mittere, qui decipiant, Dd patio pravis hominiolas in criorem improbos in suorum celerum panar in peccatum adduci. Propterea pravam Daemoni, Glitudinem ad Achabum fillendum non coercet.
R. ad i. Deum in AEgyptiis malam adversus Israelem non effecisse voluntatem sed ex collata Israc ris foecunditate δε aliis divinae tu: De argumentis odio Israelitas babendi occasionem cepisse AEgyptios, qui eum in eos essent prave affecti fuerunt in odium illud concitati. R. ad s. quod praenunti H Prophcra, quodque Christus repetit, videlicet ita futuros iniquos Iud os, ut Messiae aures prςbere nolint, sic explicat . Clemens Alix lib. i. Strona. Non quod eis ominis tribuat urn.rantiam' sic enim sentire est nefari-m sed quod eam , qua inerat raphelitat arguerit, ct ea . quae dicebantur non us inteileeJuras naicant A culpa autem juc, qui quod est optimum Iou
449쪽
p . . eiu ex S. Aia gustino lib., contra Iulianum cap. I. non motio tradit Gentes in passiones ignominiae . deserendo , ut renonebat Julianus sed etiam per sum nam suam potentiam in peccata illos im-rcllendo Quid est autem qua dicis , inquit, eum desiderius is traditi dicuntur, relidi per divinam patientiam intelligendi sunt n. per tentiam in peccata compulsi, quasi non simul posuerit haec duo idem Ap stolus, ct patientiam , ct patentiam iniam proba lib. de grat. clib. ari, cap. o. ubi docet cum hominum voluntates in peccatum inducere. Haec lint ejus verba Deiu voluntatem proprio itis fui malam in peccatum maledi Zionis judicia tio, occulta inclinavit. Et cap. i. Deus idololatria peccatum olens vindicare, hoc operatus est in ejus corde, cui utique juste irascebatur ut a manitionem salubrem non audiret sic tandem aliis Scripturae testimoniis concludit His talibi testimo, is divinorum eloquiorum , quae omnia commemorare nimis Iongum ejici satis , quantum existim . manifestatur Verari Deum in ta bus hominum ad inclinando eorum voluntates quocumque volueris, sis ad bona pro sua sericordia , sive ad mala pro meritis earum. Igitur ex S. August. tam Deus dicendus est movere peccatores ad ma
tum, quam justos ad bonum d proinde ex ipsius sententia Deus est
omnis mali causa. R. S. Augustinum per allata verba nullatenus intelligere Deum ad pravos motus impellere, vel eos operarici Non enim , inquit, eorum mali iam ipse facit Nec iacit etiam voluntates malas, sed illis pro albi trio utitur. Sic enim mentem suam exponit lib. i. ad Bonis cap. s. ex Dei potentia, vel in malum, vel in bonum, invitus nemo cogitur; sed Deo deserente pro meritis, in malum volens abit; ω Deo adjuvante sine meritis, convertitur ad bonum. Et lib. de grat. 6 libero arri cap. i. Deum quidem operari docet motum voluntatis, non vero voluntatis malitiam. Nec S. Augustinus ulianum confutat fatentem, in passioncs ignominiae Gentes a Deo tradi deserendo. Quippe duo tantummodo probat quae negabat Hς teticus ille: i peccatores in scelerum vindictam cseri, idcoque unum peccatum esse posse in poenam alterius quod variis scripturae locis ostcndit S. ipse Doctor. 1 ' contendebat ulianus Deum peccatores positiva ratione non excipere, seu se cre negative ad illos habere,, solam Dei patientiam in piceatorum insciicitate spectandam esse. Addit ideo S. August. adversus peccatores, qui desciuntur, potenta sua Deum uti, seu plagas peccato ribus infligat, seu miracula, quibus ad conversionem adducantur operetur, ut quae in AEgypt contigerunt cc. Ex quibus pravitatis augendae occasio fit peccatoribus. Adducit ideo illud Apostoli cap. . ad Rom. Si Deus volens ostendere iram ct notam facere potentia uami
sustinuit in multa patientia vasa irae e. O ult. Qui vult finem , vult mcdi, sed hominum damnati nem vult Deus i proindζque cccat iac
450쪽
R. a Deo damnationem non intendi: Ait enim Deus Erech. 33. s. . Noti mortem impii, sed ut convertatur impi a via sua , ct vi t. Item Oseae 3. r. . Ex te perditio tua fratel. Sed cum ex se sit bonus, iit habet Tertuli ex nobis tamen justus est,in quoniam justus,
non potest a peccatorum vindicta seipsum continere alioquin , ut . i. de Attrib. fuit probatum, in scelerum participationem venitet. Quaer. I. cur Deus peccata permittat, creaverit homines, quos praescivit peccatores Respondet ad i. S. Clemens Alex. lib. I. Stro1 . nempe Deum mala tolerare , quia summe bonus, omnipotens, malo in bonum finem utitur: Divinae enim sapientia, inquit, O virtutis , O potentia est Us
eium, non solum beneficere haec est enim, ut semel dicam Dei natura, ut it ni calefacere. 2 lucis Eliminare 2 sed illud quoque max me, ut id quod per malos aliquos excitatum es , ad bonum aliquem utilem dedi cat, ct utiliter iis, que videntur mala , utatur, sicut eo, quod eae tentatione processit testimonio Quam eandem rationem explicuit postera S. August. in Enchir cap. i. his verbis: Neque enim Deu Omnipotens cum summe bonus sit, ullomodo sine et
mali aliquid esse in operibus suis , nisi usique adeo se omnipotens.
bonus, ut benefaceret, de malo. Et cap. 17. Meliis judicaυi Deus de malis benefacere . quam mala nulla e re permittere. Et cap. 96. Nec dubitandum est Deum facere bene, etiam sinendo fieri que cumque sunt
male. Non enim hac nisi justo uaeici sinit. Et profecto bonum est omne quod justum est . . Nam nisi esset hoc bonum , ut essenti mala,
Amodo se sinerentur ab Omnipotent Deo. Aliam responsionem affert Laistantius libro 1. Instit. cap. 8 ubi Deum peccata permittcre asserit, ut mala cum bonis pugnent ut vitia sint adversa virtιι tibus ut habeat alios, quos puniat alios, quos honoret. Ultimis enim te poribus statuit de visis ac mortuis judicare.
Ad 1. Respondet S. Augustinus de varios quaestionis propositae fines exponit. Ait quippe lib. ii de Genes ad Liti cap. s. Deum creasse homines , quos praesciebat futuros peccatores, ut justi scilicet a peccatoribus probarentur impii juste pro mala sita voluntate punirentur:
Cur enim non crearet, quos praesciebat bonis profuturos , uti utiles eorum bonis voluntatibus exercendis , admonendisi Me nascantur, O juste pro sua mala voluntate puniantur cap. 9. Cur ergo eos creavit,
quas tales futuros si , id est malos, praesciebat ' quia scut prasidit ouid mali essent Dicturi si etiam praevidit de malis factis eorum 1a id obni esset ipse facturus quippe habent volMntatem . lam, ab illo autem, naturam bonam ct justam poenam debitum lo-
eum , aliis exercitationis adminiculum i rimoris exemplum. Iterii an
cap. 6. Quia probatur , ct exercetur virtus, ct est palma glorio γnon consensisse tentatum , quam non patuisse tentaria cum etiam ipsi . qui deserto creatore eunt Post tentatorem, magis muri I coement eos, qui Tom. II.