장음표시 사용
51쪽
st, ito pereulsit eum Patribus nostris, quando Pressi sunt de terra
illius foederis conditiones proponuntur continu, nempe merces custodientibus non servantibus vero supplicia : Ita enim cut 28. . . Si autem audieris vocem Domini Dei tui, ut facias . atque custodias omnia mandata ejus , qua ego praecipio tibi hodie faciet e Sominus Deus tuus excellentiorem ciιndiis gentibus, qua versantur in terra. . a. Venientque super te universa benedictiones si , ct apprehendent te si tamen praecepta ejus audieris. . . Benedictus in Civitate , ct benedi ius in atra. Et v. s. uod si audire nolueris vocem Domini Dei tui, ut custoatas ct facias omnia manaetia ejus iis remonias , quas ego pracipio tibi hodie i venient super te omnes Ua maledictones , ct apprehendent te. g. 6. faledictus eris in civitate , maledictus in agro c. Caeterum non modo Deus mercedis temporalis, ted, aeternae pollicitatione ad obsequium seu debitum incidit , nec poenarum tantum temporalium, sed, aeternarum metu a vitiis avocat. Imprimis pollicetur vitam aeternam Deboribus legis iam Levit. S. v. s. Custodite leges meas atque judicia, qu faciens homo , vivet in eis. Erech os. v. Justus vita vivet. v. non morietur. Unde Christus locutus de veteri lege. dixit adolescenti, Math. 9. v. i7. Si vis ad vitam ingredi serva mandata. Et pol tot Rom. . v. o. vocat hanc legem mandatum , quod erat ad vitam. Deinde aeterna supplicia legis praevulcatoribus commi- Maturi salira quippe i. V. 8. Ut intereant in seculum seculi Isaiae cap.
ult. v. ult. Vermis eorum non morietur, ct ignis eorum non extinguetur.
Deut 27. V. 16. Matidictus qui non permanet in sermonibus legis hujus quod de morte aeterna interpretatur Apostolus Gal. 3. v. s. Christus nos redemit de maledicto legis , facitus pro nobis maledic/um. Daniel cap. . . i. utrumque complectitur,m vitam aeternam, .su'plicium aeternum Evigilabunt alii in vitam aeternam ct alii in I pr brium, ut videant semper. S. Just in dial cum Triph hanc veritatem ita tradit : Eo quoque qui iuxta Mosa legem vitam egere, pariter sese viaium iri dixi. Nam in ea lege, qu natura pulchra, quae pii qua justa sunt, ut ea illi morigeri faciant sancita sunt nec minus qua propter,nduratum cor populi seri pracepta sunt . prascripta inveniuntur, quaprriliter , qui sub lege fuerunt. Tradit etiam lex antiqua fidem resurrectionis mortuorum Gob enim
I A. v. I. Scio quod Redemptor meus viυit , ct in novissim die de terra surreriturus sum rursum circum bor pelle mea ct in carne mea videbo Deum meum, quem visurus sum ego ipse i oculi mei consteicturi sunt, ct non alius Reposita est hac spes mea in sinu meo. Eadem fidei
aperte colligitur ex lib. 1. Mach. cap. I. V. 4. cap. in V. 63. - . Christus quoque Luc. o. v. 38. ut aducaeos resurrectionis fidei insensos confiitaret . ex critateucho , quem admittebant, eam ostendit.
Itineri Saducaeorum secta pictaeque adhorrebant,
52쪽
Addam n ipsa Evangelii consilia in te re antiqua locum habuisse De Iu daeis oluei cremias virgines permans, runt, udithi Anni prophra illa
viduitatem suam Deo consccorunt , virginitarem quoque Deo consecravit Virgo Beatissima paupcrtatem coluere Elias alitieus, Joannes Baptista, filii Prophetarum in vino abstinuere filii Rcchab, nec domos ad habitandum aedificarunt, nec semen sevcrunt . nec plantarunt vineas. Jerem. cap. s. laudibus ded donantur, ac potissimum ob summam iam reverentiam his in rebus parenti suo exilibitam. Opponunt l. Marcio, de alii miles haeretici, legem antiquam non posse censeri bonam , cum c illo dicatur Ezech. cap. o. v. i. Dedie praecepta non bona , ct judicia, in quibus non et ivent. Hinc etiam Hebr. . . . dicitur: Si illud prius Ctestamenturia culpa maeasst, non utique fecundi iacus inquireretur. Et vero celassent hanc legem habendam est e tanquam pessimam, utpote quae non solam operetur peccatum Rom. . v. s. scd etiam cum iratum,in caeteris ae ctibus obnoxium passim exhibeat, eumque Patrum peccata in filiis insontibus
vindicantem rcpraesentet, Exod aO. V. F.
R. cum S. Gregorio lib. 28. Moral cap. . egem veterem dici non bonam, non quidem absolute, sed comparatione tantum instituta imlege nova sicut etiam dicitur de Sodoma, Samaria, EZcch. s. v. 11 qubdiae civitate justificatae sint ab Isracle, si victelicet earum iniquitas ii Israelitarum sceleribus conseratur; quia nimirum eas civitates sceleribus suis vicerat Israel. Ad id quod ex Hebr. cap. s. se . . desiamptum est, Resp. legem et rem culpa non vacasse, si cum lege nova componatur , quae perfectiope sua illam longe seperabat, ut figuram adumbrantem veritas nec ad cui pam per se cx vetus impellebat hinc Apostolus Rom. . . . uide eo dicemus 3 ex peccatum in absit. Non igitur lex mala est aedita nuncupatur: quia per se non conferebat gratiam , erat occasio peccati non quidem ex se , nec ex mente legislatoris , qui ad coercendam libidinem legem illam sanciverat; sed per accidens, aut occasione
data : Occasione autem accepta , inquit V. 8. peccatum Per mandatum operarum est in me omnem concupiscentiam: quia scilicet homines depravati olent tanto ardentius appetere quae libidinibus favent . quanto fortitas prohibentur. Quod enim concupiscitur, fit eo iucundius, quo accuraritas vetatur. Et vero tantum aberat ibidem Apost a legis virili eratione, ut, in eius sanctitalcm , justitiam meritum , seu bonitatem commendet Lex
quidem ancia, ct mandatum sanctum tum , ct bonum. Nec vitio vertendum est legi, quod cum iratum reprςsentet. Nam inde, ut probat Tert. lib. I. contra Marc. cap. u. pr stantia legis est ducenda . quod si elus impunitum esse non patiatur licitum enim videtur gillator facere peccatuni, quod meritis poenis non subjicit i. Quou Malicunque sententia sua, legi debeat vindictam . in authoritatem
obsequi necessitatem. 2. Et aemulum sit neces oh. quod noluit a L
53쪽
mitti , volando prohibuit 1. mala κtem parcere Drum indigni sit, quam animadvertere , quidem Deo optimo . qui non alias plene boni sit , nisi mali aemulus, uti boni amorem odio mali exerceat, ct boni ut iam expuinatione mali impleat.
Nec etiam, ut jam ostensum sui trach. de Attributis, de Justitia, vituperandus legislator , qui peccata Patrum in filiis castigat cimmo vindicta haec divinae benignitatis est argumentum singulare, inquit Tert. lib. 2. contra Marc. cap. s. his vertis: Huritia populi ad talia remedia compulerat, ut τι postri itatibu fili prospicientes, legi die in obe
dirent. Quis enim non .rris liorum salutem , qua suam curet 8 Statucndiim et a postea , ut ibidem habet, quemlibc pro suis peccatis poenas daturum, Ut post duritiam populi , duritia legis edomita , justitia jam
non genis sed personas uticaret quanquam si Euan elium veritatis aecipias, ad quos pertineat sentent a reddentis in filios patrum delicta e gnosces ad istos scilicet, qν hanc ultro sibi sententiam fuerant ino .ituri sanguis illim super capita nostra. O lioraim nostrori m. N. . non posse probari legem, quae ciborum, manimalium desecti injuncto, juxta Pithagoreoruin Agyptiorum mores prohibere c. ipsa , quae benedictione sua cus conic classi quaeque culiuiril ra scriberct a ratione penitus alienum. Praeterquamquod ni in sacrificia egis veteris nil itudine sua erant oncri,d unici in sacrificium adiciunitatem designarulam longe fuisset prius; cert illa sacrificia superstitiosa erant quandoquidem iis adhibito sale nul explodebatur, A ani-naalia quaedam quasi a maloico accepta exclud bantur. Ad quid etiam circumcisio , quae pleriimque vulnus cibale inserebat 3 Ad quid octavo dic potius quam alio in partibus accladis piae pudore Pr terea si
expendantur ceremoniae , quae in usiam Agni Paschalis adhibebat itur levitatem voracitatem arguunt. Ad quid item immundum scri , qui cadaver tangebat; cum pictatis sit sepelire mortuosa sic praeceptum illud pietati adversabatur. Ad quid similiter unicum temphim, inucum adtare Ad quid tandem interdicuntur Sacerdotes patentare amicis Se quae sunt pietatis ossici Igitur nihil nisi superstitiosum , indec rum, inhumanum ma charitate alienum praecipiebat ex illa. R. ad primum cum Teri lib. 2 contra Marc. cap. is ciborum qu rumdam usum fuisse prohibitum ad castigandam fraenandam concise piscentiam , mob alias rationes, quas hic ex ipso scribimus Consilium, inquit , exercendae continentiae intellige, o nos impositos illi uia agnosce, sua cum panem ederet Angelorum cucumeres, pepones e gyptiorum desiderabat Agnosce simul, comitibi gula libidini sciliceι
armue luxuriae, prosteritum , cynae fcre ventris castigatione frigescunt. Et intrari Postrem ut facilius homo ad jejunandum Deo formaretur, paucis
non gloriosis escis siue Elin O nihil de lautioribi esuriturus. Et
cap. 2. Euam legem non duritia promulgavit authoris sed ratio sum-m benignitalis populi, potia duritiam domantis , rudem obseruia
54쪽
sta vi ερ rosis j eii de Olamis ut nihil de arcanis Ittingam signis cantii leti stiriti alis scilicet prophetica , o in Fu=ri te e re aer samenii, si urata.
Neque vero illa secretio vitupero digna est, qui ex Orig. lib. . contra Celic sectandae virtutes lilianda vitia significarentur. Neque illa disciplina ad AEgyptiorum, aut Pythagoreorum mores acccdit ullatenus. Ade enim aegyptii a certis ablimebant cibis, quia sordidum aliquid illis incile sentirent Pythagorci verb, quod starent pro animarum transmigratione. Ab his autem prioribus Jud os Christianos ab- borrere constat aeum nt:lla alia de causa statis dic bus abstineant a certis esculentis, quam ut suum animum alienum itera vitiis , quae illis ibi exprimuntur, testi centur aut ut carnem suam continentia illa menti subjiciant. Addit Euseb. lib. a. de Prcp. cap. ' illo ciborum delectit Judaeos inter caetcras Centri discrimen fuisse intcrpositum. commercium intcrruptrum ne scilicet Iudaei societate illa depravarentur in ut prae illorum oculis divinae leges essent continuo. Ad secundum Res p. linam a sapientiae tribuendas esse hujusmodi institutiones de Sacrisciis utpote idoneas admodii in ad rudiorem illumi pulum in Dei cultu de ob sic tui continendum. Sic s. Iust in dial cum Triph. Tert. S. Greg. Nar. 5 S. August. supra clati. Et certe conducebat maxime ad eum finem Sacrificiorum multitudo, qua frequenter oculis subjiciebatur suprernum Dei dominium .proin id quanto studio vitanda esset idololatri , sceleraque alia , quae sacrificiis injunctis
mundabannir, si contrito corde offerrentur iisdem etiam delineabatur unica sufficiens pro peccatis offerenda quandoque victinia , nempe Christus Ad tertium Resp. Ci: cumcisionem utilem fuisse, tum ad secernendosa reliquis Gentibus statilitast, tum ut ipsi Circumcisionis spiritalis necessita cin eilacerentur, seu concupis entiam sic compriinendam , maxi-mὸ quae in parte inseriori exaestuabat. Ad quartum est'. ritibus illis, tum in Agni Paschalis comestione, ii mi in aliis sacronim observationibus adhibitis, renovatam suisse benescii accepti memoriam, cujus illae caeremoniae argumento erant. Per illas insuper caeremonias de sinceris discri Agni comestionem affectibus in nemur nos ipsi , qui antiquos Israelitas excepimus.
Ad irinium Rei p. Iudeos immunditiis legalibus impulsos saepius ad
Deum esse confugiendum didicisse item summo studio saluti esse attentadendum ' vitandos esse neccatores, quae ad peccata pertinerent. Mori os vero sepeliendi ossicium apud Iud os ut debitae pietatis non deerat quinimmis erat maxime commendabile, ut constat ex cap. I. Tob. s. ro ubi de ipso Tobia sic habetur Esurientes alabat , nudiseque estia menta prcbebat, ct mortuis atque occisis sepulturam sollicitus exhibebat. Quod a Tobia mortuis exhibitum humanitatis ossicium Angelus Raphael his verbis commendat cap. I a. f. a. suando orabas cum lacrymis,
55쪽
sepe ebas mortuos, ct derelinqueb. prandium tuum, riuos abs uadebat e diem domo tua , ct nodie sepeliebas eos i ero obtuli orationem tuam in no Igitur adeo non cccabat it contra legem miti de ne os tumulis extructis mandabant humo, nec vere immuniti fiebant, cum idcirc grati Deo essent, sed tunc immunditiae legali subjacebant, si mortuos aliis in casibus contingerent.
Ad sextum Resp templi de altaris Dei unitatem Israelitarum animis altissime fuisse infixam , quo a schismate , d sentionibus .ab id
lolol.itria continuo avocarentur.
Ad septimum Resp. parentandi munus, Malia quaedam pietatis ossicias iisse quidem interdicta Sacerdotibus ; sed non prout pietatem sapiunt:
imo, in Scripturis laudantur , dum scilicet deessent, qui mortuos parentes tumulis mandarent, aur cum Israclitarum cadavera feris e mittebantur. Vnde hac in occasone vetitum fuit soliam Sacerdotibus, ne quid incautius ipsis excideret, quod sacerdotalis animi magnitudinem dedeceret, aut quod imminuere apud oves Pastoriim nomen , aut existi
O p . . nocere tranquillitati publicae negem illam, tum uod patia iur Deut. 23. sum e vinea proximi quantum placuerit olim quod nolit diu. 1 . pignus a debitore accipi tam etiam quod anno J bilae omnia debita remitti iusserit , Levit. 11. R. permitti tantum pauperibus . ut sumerent quantum necesse erat, aut ad stim . aut ad famem depellendam ; non ver ad deportandum sectim, vel ad vendendum subjungitur enim : Foras autem ne auferas
tecum . . . . Falce autem non metes.
Ad id quod adiectum est Resp. prohiberi caetera, ves in gratiam pauperum pr scribi, ne scilicet opprimerentur, si pignus , ubi necessitate
urgente aliquid mutuarentur . dare cogerentur bel ne etiam familiae confunderentur, sublata nimirum divisione per Iosiae facta, nisi agri . quos creditoribus debitores ad tempus fruendos permiserant, ad debitores eosdem redirent. Sed hinc nulla creditoribus flaus fiebat metiebantur enim cibidem cliptura moncntes pecuniam, quam dabant, se istibus, quos tempore illo percipere poterant; nc illa lex Israelitis disis rerum suarum studiosissimis videbatur dura. Opp. . Iniquum fuit Carianaeos. Amalecitas cum liberis adhuc lactentibus ubere interfiei plures enim erant illis in rcgionibus ins tes, praesertim ver infantes, qui ab internecione seivati bissent laud biliter, in Religione vera instituti. Iniqhia quoque fuit crat. 13. Ammonitarum de Moabitarum, etiam post decimam generationem , a Relipione repulsa, quae 5 apertius divinae benignitati adversatur, qu5 saepius cus se peccatoris nortem nolle testificatur. R. utrimque jussionem sitisse aequissimam Cananaei enim peccatorum cumulo jam impleto suerunt univeis ali internecione peti mendi. Cum
Amalecitis quoque cum aequit rc actum fuit, quod lib. 1. Reg. cap. s. populo
56쪽
populo Israelitico in terram promissam pergenti obsistent, xod cap. a . nec ab illo tempore illos poenituisset hanc etiam ob causam illorum omnium infantibus non parcitur, quod parenti: m peccata sit in i liis Deus jure puniat i cum praesertim gravior saepius si parentibus quae filiis , quani quae ipsi sine instigitur poena. Ammonitae quidem, Moabitae repelluntur a Synagoga Ddieium enim sine misericordia isti, qui non fecit misericordiam, inquit , Jacobus cap. r. s . 3. Noluerunt autem filii Loth . Ammonitae linitima. Moabitae, fratribus Israelitis occurrere cum pane de aqua in via, 13. im transitum , num . i. Sehon ex Amorrhaeorum ccusavit, .cum excrcitu obstitit. Ideo de Ammonitis de Moabitis ita prohibitum est, Deut. 23. Non intrabunt Ecclesiam l omini in aeternum. Licet autem sic a Domino constitutum ierit, ab Israelitica a. men Religione non removentur in perpetuum Rulli enim . Ioabitis, Ruth cap. . de Achior Dux Ammonitarum Iudith ap. Israeliticam Religiosae amplia uni urci sed hoc unum prohibet Deus me inierpopuli Magistratus re cientur: dc quamvis ad Religionem Judaicimaditus illis fuisset interclusus non ideo illis certa sabitis exi celatio filii set ademptari ex Act enim Io In omni gente qui time Deum, G
operatur justitiam, acceptin est illi. Sic Iob , Cornelius I alii salutem sunt consecuti. P . . Qua aequitate prohiberi potest , ne servus profugus restituatur domino . ut vetatur, Deut i . cum aliund animalium minoris longe pretii restitutio praecipiatur, cap. rara Qua etiam aequitate hecis licet impune servos intei ficere, modo illi graviter percussi, uno die Pipar- vixerint , Exod 1 3 nec enim leges humanae ab aeterna derivatae sic si ruunt cum Z ab heris in Dinulos ita saeviciatibus graves poenas ref erant. Qua etiam aequitate parentibus sit facultas filiis suas in ancilas venundandi Insuper ii pacto conciliarentur lcges, qu .irum una connubia cum alienigenis prohibet, cut. . altera ver cum captivis alienigenis virginibus nuptias permittit Deut 1iὶ R. ad primum olaimalia errabunda jure suisse Domino restitiua: nec est quisquam, qui secum sic agi non exoptaretra huius quippe legis observatio in commoda liblica cedebat. Eius lem ver uti tua. is non fuisset servum profugum adducere ad Donainum , capriis nim periculum servo fuisset intentatuni Cre libit autem prorsus r. at , servum profiigum suae saluti iga sibi considcre; quod jure naturae licet. Igitur aequitatis non strasset profugum servum ac Domini m rcflcere. R. ad secundum Dominorum vitae suisse consul in ea lege . quae nullam in heros qui tam crudcliter in servos debacchantur, poenatu constituit talia vcr lex erat, qua proximos amare jubemur, Winter eos ordine servato , qui nobis si in singulari , aut vici ita iis , aut servitutis titulo conjunisti proinde , qui invis servos castig ale sit licitum, nullatentis tamen licet intcii mereri lex nihilominus mi dominorum saevitiam impunitati cxictius videtur dimittere, aut tolerare , quia gra Tom. II. E
57쪽
vissimis dominorum periculis occurrendum eratri ob servinitis enim j sum molestissimum, pronum erat servis adversus heros uisurgere , nec comprimi poterant, uis summae potestatis heris concess, metu. Ideo hac oecolaomia utcbatur Deus, qui aliis legibus cincitamentis ad maus tudinem heros hortabatur. Ad tertium Resp. non licuisse parentibus venundare filias bas in ancillas nisi cum praves de extremae instarent necessitates .aliunde ad tempus tantum tradebantur : nam septimo quoque anno libertati resti
Ad quartum esp. ded prohibitum fuisse, ne mulieres ethnicae in
uxores merentur quisd scilicet a Deo averterent ad idola. Ita Deut. c. 7. e. s. Filiam tuam non ab silicum, nee filiam Ilii aecipio filio tuo ; quia seducet lium tuum , ne sequatur me ut magis sese viat iis alii eris. Undc relato Salomonis casu , affertur haec ratio Reg. cap. . . I. Rex autem Salomon adamavit mulieres alienigenas muli, de gentibit, super quibu dixit Dominin filii Israel Non ingrediemini ad eas , neque de illia ingredientur ad vestris certissmὸ enim averten corda vestea. Poterant vero servae virgines in matrim nium sumi sed rasa caesarie, deposita priori veste cum Iudaicam Religionem erant amplexae, aberatque periculum , ne in errorem abducerent maritosci postea autem si diiplicerent, aut rebelles essent dimitia
P . uti Lex, quae temporalem elicitatem in obsequii praemium pollicetur, probari nequit , quia ex S. August. lib. i. de lib. arb. cap.
. . coi nec pios faceret talis servitus , sed cupidos 5 avaros. Haec autem erat antiquae legis oeconomia , ut Iustis in observantiae mercedem divitias,& terrae cecurulitatem promitteret , iam illud D t. 1 . Si audieris vocem Domini tui, ut facia atque custodias mandara ejm . . . benedictino in civitate , ct benedictin in agro .... benedicta omitu , benedicta reliquia tua. Et vero nonne rerum temporalium abunda
ria, quam lex promittebat, stpera saepius periculosa est 3 Qui enim primi sunt in divitiis saepe etiam tales sunt in uuiis , ut recte monet Salvianus in iis de Providentia libris , cui consena prorsus illud
E sediuntur opes irritamenta malorum. Unde Salomon ab ea rerum copia plurimi, abhorruit, cum enixe misit a Domino Irov. o. Divitia ne dederis mihi tribue tantum vicitui preeo necessaria ne forte satiatus illiciar ad nerandum, re dicam : Quia est Domina Igitur Lex Mosaica pro bona censeri non potest. R. non ita primariis disse promissam antiquis Israelitis tentporalem mercedem, ut nihil ultri quirerent, Win ea con parata quiesecrent, sed ut temporalia felicitatis pollici ratione velut pueri. adhuc rudes ad divinae legis observationem, .sensim ad vitae aeternae his exteri xibus delineatae desiderium, quasi manu ducerentur. Und obsequenti Abraliam Deus est Gen. e. s. Is merce titi magna nisu Dς
58쪽
1llo quoque ita loquitur post Hebr. i. e. Fide desviratus est is terra repromissionis, tanquam in aliena , in cas tu habitando cum Pae disco cohare libiti repromissionis ejusliem expectabat enim fundamentum habentem civitatem, cuju arti i conditor Lem. Ibidein etiam haec de Mose habet ipse . Paulus e. 2 . Fide Moses grandi factm, negavit se se filium silia Pharaonis maris eligens a te cum populo I ei. quam temporalis peccati habere iucunditatem , majores divitias aestimans thesauro e gyptiorum improperium Chri iis assiciebat enim in remune
Hanc Iudaeorum ipsorum, qui legis spiritum caeperantra sectabantur.
fidem profitetur obias. Cum enim ei familiares vitae tam accuratae simul de tim calamitosae rationem vitio verteretri quasi tot ac tam gra.
ves in miserias incidisset, quod Deus impar est et, qui sibi midiose obsequentes iuvaret sic eos increpabat Tob. cap. 1. .i8. Nolite ita σ- quia quoniam Alii san Porum fumin vitam illam expectamm , quam Deus daturus est his, qui fidem suam nunquam mutant ab eo Carnales quidem Judaei, sicut de Tobiae illusores, aliud nihil quam quod lenti-ous aut ambitui faveret, ex legis observatione sibi pollicebantur , sed anne privatorum descistiones legi veteri de tribuentura Unde Orig. pro Iegis antiquae defensione ita concludit lib. s. contra Cels Dicimus fiatur Deem esse duplicem , videlicet alteram juxta litteram , alteram uxta sententiam sicut, majores nostri docuerunt. Igitur lex vetus nec cupido , nec avaros ex se faciebat.
Quod attinet ad id , quod in objectione sui adjectum , esp. rerum temporalium abundantiam esse duntaxat periculosam , cum in divitiis tanquam in estimo fine , conquiescimus sed si iis bene utamur, cibillis cor nostrum abducam , ut fecit Iob, certe rertim abundantia potest esse plurimum utilis ad salutem. Unde S. Augustinus de divitiis loquens , sic ait: Si fuerint supra nos , demergent nos , fuerint infra nos,
O C L. II. Lex antiqua, licet in omnibus sitis institutis suetit sanista de bona fuit tamen imperfecta I tum quia fili infirma tum quia
lex peccati dicitur. mortis servitutis, qua liberati suimus tum tandem quia non potuit quemquam ad persectionem adducere. i. Fuit infirma nam Gal. 4. g. s. usmodo convertimini itera adissima, egena elementa, quibus denuo semire vultis ' Phil. 3. e. . Qua mihi fuerunt ueri, hac arbitratus sum propter Christum vitrimenta Hebr. 7. s. s. Reprobatio si precedentis mandati . propter infirmi- ratem eius , ct inutilitatem. Ergo lex antiqua sui infirma. h. Lex peccati dicitur c mortis . atque servitutis . ita liberati sumus per Cnristum. In primis lex peccari dicitur , S mortis , qua nos
liberavit Christus Rom. enim 8 s . 1 Leae stiritαι vita in Christo Iesu liberavit me a lege peccati . ct mortis inquit de se S. Paulus : nam quod impossibile erat leti, in quo ins mabatur per carnem Deus silium suum mittens in similitudinem camis peccati, ct de peccato damnavit pecca-
59쪽
ti in carne, ne iusti e trio legis Impleretur uisopi non fecund-m c. me ambulamus se ij cundum spiritum. Deinde ex servitutis dici-rur qua per Christum liberati limus id quis ne constat ex Gal. ubi Apostolus allegoria ducti ex duobus Abrahae liliis, altero cx ancilla e- cuivium carnem, alio ex libera per repromissionem nato, .ilatas a legis servitute revocatos esse docet S utrumque Testamentum csignat, Vetus scilicet, per Agarem servam in novum per Saram liberam Dicite mihi, inquit . qui sub lege vultis esse legem non legistis Scriptu es enim quoniam Abraham duos filios habuit unum de ancillari unum de libera sed qui de ancilia . secundum carnem natus est qui AE tem de libera , per repromi panem quae sunt per allegoriam dicta. H cenim sunt duo Testamenta Vetus' sidcm , quod servos generabat , grave illis jugum imponens Novum vero quod liberos procreat filios, i xernorum bonorum haeredes , gratiam largiendo. Unde concessis novo Testamento, veteris servandi ablata sitit antiqua servitus, remansit libertas sicut Agare expulsa , solus Isaac haeresis Sara libera filius remansit. Hinc ita concludit Apostolus r Sed quid dicit Scriptu- Eiice ancillam lium ejus non enim haeres erit ilius ancillam filio liberae. Itaque, fratres , non simus ancili silii sed liberi qMalibertate Christus nos liberavit. 3. Lex vetus non alii it quemquam ad perfectionem adducere: thae im, inquit Apostolus Hebr. . v. ' ad perfectum adduxit lex : -δ o utilio vero meIioris stet, per quam proximamus ad enm. Et cer ἡ si amplioris persectionis fuisset lex antiqua , imperfecto Judaeonii statui non titisset accommodata ; erant enim instar servorum de pupillorum qui , ut indicat ipse . Paulus, Cal. . . . tutoribus opus habebant, ut ad Christhim adduceientur. Ideo Gal. 3. v. 24. idem Apostoliis eam legem paedagogi mutila obire dixerat Ita ire lex pedagogi nosterfuit in Christ , ut eae side justifcemur. At ubi enit des , Iam non sumurobis da rogo. Et Gal. . . . Cum 'mi parvuli , sub elementis
mundi eramus servientes Pueriliter de Deo sapiebant , d carnalibus, ut pueri solebant delectari. i. Cor i 3. v. i. Cum essem parvulus loque bar ut parvulus, sapiebam ut parvulus, cogitabam ut parvulus. Quando autem factus sum vir, evacuavi suae erant parvuli. Propterea omnia in Hiira contingebant illis, 3 Cor. o. V. l.
Eadem veritas elucescit ex fine legis, cujus, si persecta sit, finis est justitiae procuratio. Finis vero antiquae legis non erat positus in justitia conserenda , Rom. . v. 28. arbitramur enim justificari hominem persidem sine operibi legis Rom. q. V. 3. Non enim per legem Promissio Abrahae aut semini j in utra res esset mundi; sed per justitiam dei. Unde S. v. ust. 3. in Jo in haec verba scrib.ns , Lex per Mysem data est . sic habet: e m nabatur, non opitulabatum uίιbat, non sanabat , languorem tamen ostendebat, non auferebat sed illi praepara
bat medico ventur cum gratia, veritate tanquam ad aliquem, quem
curare vult medici , mitia primo servum suum , ut ligatum illum in
60쪽
emia asinus non erat, finari nolebat, ct ne maretur, mum se eo IZabat lex est ligavit eum Dinoenit se reum am clama deligatu . . Venit Dominus, curat, amaris aliquantum . . . Pe. GPreti. lex
ta est . reos fecit et per Imperatorem indulgentia est, reos liberavit . . .
gratia, verit per Chrisum facta est.
Eam docti inani Sancti Patres diversa ratione subjiciunt oculis Sanet. Just in dial cum Triph ait legem populori di a fuit se accommoditam . ut tot hostias ct sacrificia et Molcm non praeceperit Deus nisi ut eum ab idolorum cultu avocaret, de variis ciusmodi institutionibus contineret in osticio Deits inquit, ad visum illum se accommodans, holitra quoque ferre AEnquam .mini suo praecipit, ut ne simulacra coleretis V Rod quidem non servastu sedi liberos vestros Damoniis a lassis qui ct abbata Peragere vos jussit, ut Dei recorda- νὸmini. Nam ct ei bis ejus hoc significat, dicens, ut cognoscatis mee e Deum Redemptorem cstrum Jam ct a cibis quibusdam ui τοι ab si fretis . vobis mand ivit , ut si di inter edendum , ct ibindum bo Os obis versaretur Deus, Promptis admodum, proclis bos a d
sciendum a notione ejus; prout Moysi quoque inquit Edit populus O bibit surrexit ad ludendum Et itinaci Sacrificia a vobis non recipit; neque primitus penuria taborans , haec pr cipit vobisci sed propter
Alidia fra Nam ct templum , quod vocatur Hierosolymitanum, non melisti indigus, vel domum , vel auiam suam fissus est , verum ut ibi quoque in illam intenti , simulacra ne coleretis. S. Clem Alex ita rem exponit lib. i. paedag. cap. ii Israς litae insolentes pueri opus habebant timoris vinculis, quibus constringerentur, S sensim ad virtutis exercitia componerentur. Et lib. i. rrom ait illos lege servorum . de timore in illorum numeri uia, quod charitati debetur, adductos esse. Gentium etiam Deo certo cultu quibusdam sacrificiis Israel taevenerabantur. Unde operae- pretium sui institvcre sacrificiorum S caere Dioniatum multitudinciri, ut sensim a Dravo ili ad verum Dei cui tum transscrrentur, quemadnaodum explicat diserte S. Greg. Naz. orat. 1 his verbis: Quandoquidem enim nos ab initio per peccatum Vsos, atque a voluptate usique ad idolorum cultum , ac nefarios cruores sum νeptos 2 circumscriptos . . . revocari, atque in Cererem statum restitui oportebat. Hinc ergo traditus est sacrificiorum usus hinc tot intae institutae sunt caeremoniae quod nempὸ non occurreret magis idoneum seu aluius rein edium , qu a pravis institutis avocarentur Judaei. Non emni vi eliguntur, quae incurvata a debito situ, o ordine exciderunt
alioquin aut frangerentur, aut saltem qderentur. Quid ergb praestandum sitit 3 num subito ab idolis ad spiritalcm Dei adorationem traducendi erant Judaei ' Adhibendum proiccto fuit quoddam nudium intelsuperstitionem . mperfectam adorandi rationem : medium autem illud aliud non est a sacrificiis , us pud Ethnicos invaluerant cum magnifico eremoniarum apparatu apud Israclitas instituta sunt ad tempus, mutaro cultus oriccto Qx ae nimis ira dctae mi idolis,d