L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

EPISTOLA XXII

M illud quidem quod existimas facturum eum, faciet,

ut, ambitiosis rebus implicitus, earum semper neSlusserat. Sed quum viderit brevia, in quibus volutatur, rincerta, ancipitia , reseret pedem, nec vertet terga sed sensim recedet in tutum. Facile est autem , mi Lucili, Occupationes evadere, si Occupationum pretia contempseris. Illa Sunt, quae nos morantur et detinent. e Quid ergo 2 tam magnas spes relinquam 3 ubi psa messe discedam 7 nudum erit latus 2 incomita lalectica 3 atrium vacuum 3D Ab his ergo inviti homines srecedunt; et mercedem miseriarum amant, ipsas exsecrantur. Sic de ambitione, quomodo de amica, queruntur: id est, si verum assectum eorum inspicias . non oderunt, sed litigant. Excute istos. qui, quae cupiere, deplorant, et de curum rerum to Hiuntur fuga, quibus carere non possunt: videbis voluntariam csse illis in eo moram, quod aegre serre ipsos et misere loquuntur. Ita est, LuCili, paucos Servitus , Plu- 9Γes servitutem tenent. Sed, si deponere illam in animo

stum et utilitas Lominum consequatur. Ruhk.

nis ingenio. Nireris tamen quo Pacio in hoc poti si inimi inciderit vir in

geniosus , ενι itur haud itietimmode dederint superiores editt. cm sentieutilui msstis Argent. Par. Et

Reyeret pedem. Iemere repetet Ped. edd. inde ah eodeui Mutet O iuvitis

βIugnas stres. Vulgo Iongas ves , a Lipsio, invitis nax tis, et contra

auctoris meiat tu. Schw.I ιdum... Mactium. Ad fastum spectat satis notum, quo polentiores BOmmii pauci elumi, iat deducerentur et salutarentur a clivialibus amicin

cubus veros tegati t. excute et ulido Eusus antini aspice.

192쪽

i 38

ost. et libePtas hona fide placuit. in hoc autem unum nil vocationem petis, ut sine perpetua sollicitudine id tibi sacere contingat: quidni tota te cohors Stoicorum probatura sit7 Omnes Zenones et ChrVsippi mode cata

et honesta fet veri J suadebunt. Sed, si propier hoc

tergiversaris, ut Circumspicias. quantum feras tecuin, et quam magna pecunia instruaS Otium; nunquam exitum invenies. Nemo cum sarcinis enatat. Emerge

ad meliorem vitam, propitiis Diis; sed non sic, quomodo istis propitii sunt, quibus bono ac benigno

vultu mala magnifica tribuerunt: ad hoc rinum excusati quod ista, quae urunt, quae EXCruciant, optantibus data sunt. Iam imprimebam epistolae signum: Pesolvenda est, ut Cum solem iii ad te munusculo veniat, et aliquam magnificam vocem serat secum: et Occurrit mihi, ecce, nescio utrum verior, an eloquenti OP ci cuius inquis ra

Epicuri adhuc enim alienas sarcinus adorno ci Nemo

A. L. eationem petis. Id est moram interseoui ad deliberandunt, ideoqtie deliberationem Vid. Consolat. ad Mare. X. 3 imi. RuLk. Et Mera stiadebunt. Di o priora

verba, ex ed. Bom. propagata, ignorat ed. Cum insuetis tiostria. In Argent. b. vero et in PaDis. v. b. el.

hoe unum. Sic veteres nimis s.

Lipsius emendat: ab hoc uns. Mure. tus : hoc unci. Gionov. egregie Ob hoc

tiniam , laudans Epist. xxxlx, b; de Beties. VI, 23; Nat. Qu. Vll. 14. Rari cometae et ob hoc intrabiles. Quam Grouovii emendationem recipere licet. uisi ad pro in quandoque poni

concedas. ut sit: tu hoc uuo re,pectu. Ruli1 ot tantibus data sunt. Ad hane hominum inconstantiam ipsa quae optavere deplorautium , ubi votorum ut Potes sunt. pertinet sabula Buuarum regem a Iove imploraulium; quae quum tigilli imperio uou couleutae sitis serit, ac magis tua gniti eum regem Pelivisse ut, gruem impetravere 'tu

laceratae et voratue fili ut

Alienas surcinas adorno edd. indevb Erasmo. Adoro edit l. Drine. Cmnii ,,lis. Schw. - Lipsius dubitat an alienis. Neas sarciuas instruo rebunalienis, ut Ep. xv . adhue de alieno liberalis sum. - Adhue enim aliena τ arcinas adorno. l. e. aliorum dicta ad iiivo interpretatione. Sare tuus enim

de iis quae quis habet, Pollat, P S- fideique tanquam Propria. in usu esse cotistat, e. e. Martiat. Il , 3I, S.

193쪽

non ita exit e vita, tanquam modo intraverit. M Quemcumque vis Occupa, adoleScentem , Senem, medium ;invenies aeque timidum mortis , aeque inscium vitae.

Nemo quidquam habet sacti: in laturum enim nostra distulimus. Nihil me magis in ista voce delectat, quam quod exprobratur senibus infantia: GNemo, inquit,

ni iter, quam quomodo natus est, exit e vita. D Falsum est: peiores morimur, quam nascimur. Nostrum istud,

non naturae, vitium est. Illa de nobis conqueri debet, est dicere: Quid hoc est' sine cupiditatibus vos genui, sine timoribus, sine superstitione, sine perfidia, caeterisque pestibus: quales intrastis, exitel Pcrcepit

sapientiam, si quis tam Securus moritur, quam nasCitur. Nunc vero trepidamus, quum periculum accessit; non animus nobis, non color constat; lacrimae nihil

profuturae cadunt. Quid est turpius, quam in ipso

limine securitatis esse sollicitum 7 Causa autem haecost: quod inanes omnium bonorum sumus, vitae deside Pio laboramus. Non enim apud nos pars eius ulla subsedit; transmissa est, et effluxit. Nemo quam bene

Similia occurru ut apud Senecam de Brevit. viine ii I, 2 sq. Riahh. Non color eonstat. Sie Virgilius cle sibylla Aeta. VI: Non Diallus, non

Giae desidet io liaboramus. Sic ed. Ri, iii. Vitae desideriis liaborami silvai t. et Col. Nude Mitae la-δ Damias ed. A. cum mss. Arg. b. c. Piar. a. b. d. et P. l. , Σ, 3, sortasse ne sic uuidem male. i. q. de vita latiora nitis, de ipsa vita solliciti sui s. Gria leti Coniecturam recepit liti lih. quod inanes Ommum bonorum su 1 niis , itae dexideriis laboramus. Aule

illum, inde ab ed. Curionis rursus - ille post Bulix. in ed. Matth. . lege

tiatur , quod inanes Omn. bora. sumus. quorum in sine Mitiae dosiderio laboramus. Ex conireturn Pinciani, quila vexeto quo libro scriptum reperet ut eum in siue Mitae desiderio Iab. Seli N. Non enim. . . stibsedit. Sapiens nu-t in e vita aufert virtutem: nee illi vita inanis effluxit , qua usus est ad m, imum sapientia firmariduin. Et Gluxu. Abest et rufis. Par. a. b. nullo in Omluodo. Nemo quam bene Viseat utilli. Couser. GaiacL. vd Antoni I. Pag. O

194쪽

L. ANNΛΕI SENECAE vivat. sed quam diu, curat; quum omnibus possit contingere, ut bene vivant; ut diu, nulli. Vale.

EPISTOLA XXIII.

IN PHILOsOPHIA VERAS ESSE VOLUPTATE . Monet, ut iwmπὲ gatidium quaerat . est enim s Mena resci ea vero bono nascitur: est fundamentum, quin culmen omnis saPicn

tiae. Reliquae Molu tates fallaces et fugaces sunt: hoc gaudium solidum et uermum est, quia in solido situm et animo , OPtima nostri parte. Vno Derbo, positum est in conscientia. Spectaut hia ad dogma Stoicum satis celebre: MPientem sibi parem et somPer in gaudio esse. Cons. Cic. Paradox. I ; Augiastin. des Cisit. Desi XIV, c. II. Tributini autem Stoici nonnisi sayienti Delie, gaudere, cauere; stulto contra nonnisi cupere, laetari , metuere, contristari. Gaudium o 'Ponitur Doluptati sibique subiectas habet oblectationem, hilaritatem et tranquillitatem. Cic. Tusc. Dim. IV, si, quum ratione animus mose tur Placide atque conXlanter, tum illud gaudium dicitur, etc. laetitia est sine ratione animi elatio. Totiam hoc Stoicorum Paradoaon nititur eo, quod POnc-bant assectus perturbationesqtie animi nonnisi ex minionibus oriri; atqui sapientem et illis, et his libertim e , se oportet, ec est; Sc-quitur itaque eum tranqtiillitate et constantia, alpιe ideo, quod inde manat, gaudio Potiri, qui saPiens et vocari, et μναα eras velit. V. Ibi 'sii Manduci. III. Dias. 5. Clausula est ab Dicuro petita: Ttime et molastum rat, Sem per vitam ii Uers.

Putas me tibi scripturum, quam humane nobiscurri hiems ogerit, quae ct remissa fuit, et brevis; quam mulignum ver sit, quam Praeposterum frigus; et alias ineptias veri a quaerentium. I go Vero ali tui l, quod et mihi ot tibi pocidesse possit, sci ibam. Quid autem id crit, nisi ut te exorteo ad bonam mentem 2 Huius

195쪽

EPISTOLA XX illisi inindamen luni quod sit, quaeris 3 Ne gaudeas vanis. Fundamentum hoc esse dixi culmen est. Ad summum pervenit, qui scit quo gaudeat, qui selicitatem suam

in aliena potestate non posuit. Sollicitus est et incer-atus sui, quem spes aliqua proritat, licet nd manum

sit, licet non ex dissicili petatur, licet nunquam illum

sperata deceperint. Hoc ante omnia fac, mi Lucili :disce gaudere. Existimas nunc me detrahere tibi multas voluptates, qui sortuita submoveo, qui spes, dulcissima Oblectamenta , devitandas existimo 2 Immo contra : nolo tibi unquum deesse laetitiam. Volo illami ibi domi nasci; nascetur, si modo intra te ipsum sit. Caeterae hilaritates non implent pectus; Dontem re- amittunt, leves sunt: nisi forte tu iudicas eum gaudere, qui ridet. Animus debet esse alacer et sidens, et super

o inti in erectus. Mihi crede, res severa est verram gaudium. An tu existimas quemquam Soluto vultu, et,

ut isti delicati loquuntur, hilari oculo, mortem Cou

i se gaudeas Danis. V ona autem

sntit ea , quae non Sem Per, nec Sine ulla interruptiove homilierii adiuvare possitiit ad ossicia sua aceu rute Pera' gelidii et virtutis leges exsequei uas.

Oili, ollitur igitur his fortuitis variisque honestum , quo ab Louam me intem perducimur, ut Noster iuuuit S. 3. Cons. M. Antonin. VIII, l. Diog. Lucit. VII. έ. Fundame1ittim hoc esse dixi t Od mea est. Recte haec lectio e codd. defenditur a Modio novantiquar

Cf. XX. 63. 5. Alii vulgo ad stituma, Doc id male. Cl. XCIl. 23, 14. octav . olo illam tibi domi nates. Bene vertit Lagrange: Ie Prgientis nacu -

Iiser en scius ti Die. Haud scio. an ulluserit ad morem Romanorum , quo Pecuniam fiuam BPud mensum in foro deponerent vel a 31 EI Miriis mu-luur nitie: opposita exit nil meratio de domo, s. ex cista, vel ex arca.

196쪽

temnere 2 paupertati domum aperire 2 voluptates tenero sub fraeno2 meditari dolorum patientiam7 Haec qui apud se versat, in magno gaudio est, sed parum 4 l,lando. In huius gaudii possessione esse te volo: nunquam deficiet, quum semel, unde petatur, inveneris. Levium metallorum fructus in summo est: illa opulentissima sunt, quorum in alto latet vena, assiduo plenius responsura sodienti. Haec, quibus delectatur vulgus, tenuem habent ac perfusoriam voluptatem ;et, quodcvitaque in ectilium gaudium est, landamento caret; hoc, de quo loquor, ad quod te conor pcrducere, solidum est, et quod plus pateat introrsus.1 Fac, oro te, Lucili carissime, quod unum potest tepvaestare selicem: disiice et conculca ista quae exi Pin- sucus splendent, quae tibi promittuntur ab alio; ad verum bonum specta, et de tuo gaude. ec Quid est nutem hoc, de tuo' γα Te ipso, et tui optima parte. Cor

pusculum quoque, etiam si nihil sieri sine illo potest

magis necessariam rem crede, quam magnam: alias

suggerit voluptateS, breVeS, Poenitendas, ac, nisi ma-

hilariculo quod praesert mg. b. eum Par. b. d. aliis lite a P. Ops

L iam metalloriam. . . fodienti De auri, nrgenti similisque metallisodinis haec intelligas, quae harid dubie eo maligniores sunt, quo minorvcuae profuttilila est. Bene eum his g. indium licie Pilii Oxophielim eonsertur, quod nisi ex hona metite et vero hono provemat, ideoque alias quasi radices agat in animo. parvi pretii et alienum, ini ecllitum est. orpolia linc in re nullam rationem haberi patet. Riah .

Perffusoriam recte Iruter. praesertnt cri cod l. lectioni si uersisti tam v. n l. Ruhk. -- Perfusorium , id est noti penetrnutem, sed exterius nspei gentem. - ita Perffusorie ilicet en pirat Iureeonsillios leviter et sine alti titione aut cura: persus riae assertio ae , in

Sueton. Dirinit. e. Vlu. Sie Noster Ep. cx : Si illa te non Perfiderιt, sed in Merit. Lips. D, eetitium gaudium. S e vet. eod. quem Erasmiis in Appenit. laudaverat, primus edidit Ilii retias; cui

nescio an assentianti r ms . Par. a. Et

b. Inoentitium editt. vel t. cuni Am. h. c. Par. d. et 'aliis apud Griit. Sta . --λμ litium, id est, quod ex extertiis iti vellitur. tilio. Adiici lini Dei ex n/ l. A. et R. cum Dis . Arg. b. c. Pa D. a. b. d. et ullis: quae vi iba absti ut vulgo

197쪽

EPISTOLA XXI ligna moderatione temperentur, in contrarium abituras.

Ita dico: in praecipiti est voluptas, ad dolorem Vergit,

nisi modum teneat; modum autem tenere in eo dissicile est, quod bonum esse credideris. Veri boni aviditas, tuta est. Quid sit istud, interrogas, aut unde subeat 3 Dicam. Ex bona conscientia, ex honestis

consiliis, ex rectis actionibus, ex Contemptu sortuitorum , ex placido vitae et Continuo tenore unam

prementis viam. Nam illi, qui ex aliis propositis itialia transiliunt, aut ne transiliunt quidem, sed casu quodam transmittuntur, quomodo habere quidquam

Certum manSurumve possunt, suspensi et vagi 2 Pauci sunt, qui consilio se suaque disponant: caeteri eorum in Ore, quae flumini blas innatant, non cunt, scd seruntur. Ex quibus alia lenior unda detinuit, ac mollius vexit; alia vehementior rapuit; alia proxima Exipae, cursu languescente, deposuit; alia torrcns impetus in mare eiecit. Ideo Constituendum est, quid velimus, et in eo perseverandum.

II ic est locus solvendi aevis alieni. Possum cnim vocem tibi Epicuri lui reddere, Et hanc epistolam

abiecta inde ab ed. Ven. et merito quidem, me iudiee. ut ex scitolio olim invecta. Seh M.

Est Molia tna. Ignorant est .dd. ve t. rum mistis-Par. et aliis:

quod si placet . delendum comma

post , olumus. Sin v. Teneat. Est tenuerit in ed. A. et nis . b. c. Sch .

Alia. I. e. alius res. Caeterum vitam cilita navigatiove comparari a veteri-hus. multa exempla docent. CL .atneLee ad M. Antonin. P. 2 , . R. Proximae rime deImmit. Sie editt. vett. cum msstia , et uod praeter rntionem Murcitis in proxime ri-ram mutavit. Sia. V.

Dicuri tui. Fortasse Epicuri sectae addielis erat. Vide Praciat. huius voluminis. Ruhk.

Hano mistolam tiberare, e manumittere, ii uire. R. - Non mille tamen intelligere videretur q i intor Preta retor liberare debito , quum quae lue epistola asibrat mercedulum sua II.

198쪽

L. ANNAEI SENECAE a liberare: e Molestum est, semper vitam inchoare; ra aut si hoc modo magis sensus potest exprimi :α Male vivunt qui Semper vivere incipiunt. D-QuareΤ inquis: desiderat enim explanationem ista vox. - Quia semper illis imperfecta vita est. Non potest autem Stare puratus ad mortem, qui modo incipit vivere. Id agendum est, ut satis vixerimus: nemo hoc Putat, qui orditur quum maxime vitam. Non est quod existimos, liuucos esse hos : Propemodium omnes sunt. Quidam vivere, tunc incipiunt, quum desinendum est. Si hoc iudicas mirum, adiiciam quod magis admireris: quidam ante vivere desierunt, quam inciperent. Vule.

. .mo haec Putat: scilicet se satis Paucos esse hos. Qui semper vita in

I.1ιcilium des mensu iudicii, in quod inimicus, qui homo Poten - ιιOr misse oldestir i Q eum Moca it sollicitum longe alio modotriactat, ac ille sρera erat. Nam suauci, ut quibus is Pessimis, quae timeri Potitui, animo suo ρ Positis xcussisque, intelligat aut non magmιm , aut non longum osse, quod metuat. Iu quibus ot Stoicos et Epicurum facile agnoscas. De illis res notior Eoi, quam ut doceatur : de his cf. Iliog. Laesrt. X, ct ad u

trumque locum Alanag. IIaec amico Probat non solum exem

plis Is utilia , metelli, bouratis, Mucii et Catonis , hominum quidem fortissimorum , sed etiam Q. Sosionis, Cn. Pomρeii M. so ruri

aliorumque hominum cuiu vois aetatis ignaooriam. IIac una Dia1ecuritas summa comParatur, quandoquidem ita robus quibuscumque torrOrcm incutiantibus, c. c. morat, riuulcis, etc. Omnis

199쪽

occasione data, egregium Lucilii Oersum recordatur, qui hab t: Non re ente nos in mortem incidere, sed minutatim. Clausula cum iis, quae hac mistola tracta erat, bene cohaeret. Alifert atilem Epicuri dicta, satietatem uitae risu Grylouentia.

Sollicitiaμ te esse scribis de iudicii eventu, quod tibi

suror inimici denuriciat; et existimas me suasurum ut meliora tibi ipse proponas, et acquiescas spei blandae. Quid enim necesse est mala arcessere, et, satis Clinpatienda quum venerint, praesumere, aC PraeSen Stempus futuri metu perdere8 Est sine dubio stultum, quia quandoque sis suturus miser, esse iam miserum: sed ego alia te ud securi tutem via ducam. Si vis Om- anem sollicitudinem exuere, quidquid vereris ne eveniat, eventurum utique Propone: et, quodcumque est illud malum, tecuin ipse metire, ac timorem tuum taxa: intelliges profecto, aut non magnum, aut non longum esse, quod metuis. Nec diu exempla, quibus confirmo Pis, colligenda sunt; omnis illa actas tulit. In quamcumque Partem verum, vel Civilium, vel externarum, memoriam miseris, Occurrent tibi ingenia aut

Tibi ii se. Ε c NU. Gruti et veteri editione, iam aliquoties inudata restitui. ut magis Laliuitati emendatae conveuiens: etsi inter dom regulam hanc posthahere noli dubita v It No-xter eum Cicerone. Cf. Var. lecl. ad ut de Ita 8. Antea tibi ipsi. R. Ast sine ιιι bio. . . ducam. l.i Psius hie apte laudat Epist. xiii, Lxx lv et .xxv l . vere, nduit, Appientis usurpatio et remedium. Et vostro tem Pore quosdam esse, qui hanc item-lam de morte cogitationem parum salubrem menti bonae et tranquillitati animi Putetit, eadem lare urgum ei ita

sequentes , notum est. R.

Alia. . . . Mia. Plane contruria , ut

omnia timeas. Hoc ipsum in Epist. Lxxviii: Diiinem sortianae licentium in oculis liabe, lariquam liuidquid Pol si sacere, faetura sit: quidquid Exsseeetatum est diu , lenius accidit T m ν em. . . taxa. iudicio, quanti sit, nestima. V sius. Aut non magniam. EPleuri decan- latum in dolore solatium iusta statiui ILeMis est, si ferre Mossunt; breris est. si ferre non Possum. Sic Aesehylus r, πονον γὰρ ωκρου οὐκ εχειχρυ-υ. Cousde ; tempus non liabet summus dolor. LPs.

200쪽

146 L. ANNALI SENECAE 3 prosectus, aut impetus magni. Num quid accidere tibi, si damnaris, potest durius, quam ut mittaris in exsilium 2 ut ducaris in carcerem 2 num quid ultra quidquam timendum est ulli, quam ut raratur quam ut pereat 3 Singula ista constitue, et contemptores eorum cita; qui non quaerendi, sed eligetndi sunt. Damnationem suam Rutilius sic tulit, tanquam nihil illi molestum aliud esset, quam quod male iudicaretur. Exsilium Metellias sortiter tulit. Rutilius etiam libenter: alter, ut rediret, reipublicae praestitit; alter reditum suum Sullae negavit. cui nihil tunc negabatur. In carcere Socrates disputavit, et exire quum

Rerum Mel e . . nostrarum et Ro manaraxm: quae ad tuos cives. L Ps. Pro metias . . . . magni. In sapientia.

Reperies , inquit, aut qui iudieio et

ratione . sapientiae nempe nitimui, haec contempserint, ut Calor aut qui impetu et nobilitate animi, ut Seipio. iam Num quid idtra quidquam limendum est ulli. Rulikopfius dat n. q. M. q. ini timendum est liane, inquit. lectionem in aliquot mss. svis invenit Pineianus, et Grui. in Col. at alii Ioeo ulli habent uti vi et editio vetus.

Erasmus, tinns Palat. 2P. G t. et Noretos habent: n. v. q. -'Orit. ..

vulgata est i Numqua . P. Bimat. numquid'ὶ utira quidquam timendum

est titti. am ut 'arem recte defendit Lipsius. omnium codd. et edd. , praeter ed. Romatiam. tria haec verba omittentem, consensu. contra Mure--m. qni mallett q. v. penderit de-erescat enim oratio, reponit Lips. et minus yendere, quam uri. nnbh.

Rutilius. CL da Providentia e. III, 5. Consotat. ad Mare. XXll. v. uot. M. Meteittis , Numidieus, victo Iugurtha, dictus: qui euosor et claris- simu vir. quum iurare in leges A puleii Saturuini Trib. pl. nollet, in exilium missos, sortiter tulit. done occiso illo. precibus laerimisque filii praesertim. qui ob id Pii eognomen

meruil, restitutus est. Vide Ernesti elav. Cie. historie. h. V. Aurel. Vict. c. s. Riah . Reiului a maestitit. Rul h. interpretaturi Persuasit. At, praeterea quod ista verbi maestitie signifieatiouusquam oecurrit, non videtur ille intellexisse avetoria sententiam qnactesti Metellum pene invitum in pa

triam reversum esse . nec alia mente

quam quod rempublicam sol indigere viderat: ita ut non illi cives roditum , sed ipse civibus condon

verit.

lias nega Mil. Noster de Provid. p. 3t Rutilitis Stillae μισι ori

aestia aliquid neg-u , eet revocritus non tantiam recro cessit, sed etiam

longius fugit. Ovidiust Elgratae mmmianimi robur miram. Ruriai t Nori . red tria eranἀιλ- dati. Socrates. Critonem et Simmiam

SEARCH

MENU NAVIGATION