장음표시 사용
81쪽
vesicular prout mihi constat per experimenta paulo inseritis describenda. Hisce adjunge, quod bilis per ductum hepaticum seratur ad intestina indesinenter; permeatum verocysticum verosii militer tantum per intervalla; ut probabo in hujus capitis. Ceilalteis Bilis, quae continetur in vesicula, seu solliculo sellis, observatur illi inductu he--a mae set patico contenta, crassior viscosior, atque amarior, quas qualitateS contrahit per mo- coin etia, ram ibidem nexam, eo quod ejus particulae desectu majoris motus sensim magis, σν smarimis magisque juxta se in v icem quiescant, sibique mutuo adhaereant. Accedit verosimiliter, quod particulae magis aquosae, adeoque fluidiores minusque lapidae, facilius recedant ac proinde crassiores, a quibus consistentia, lentor, & lapor, in vesicula diutius subsistant. Longe aliam de generatione, & transitu bilis opinionem fovit Clariss. Soloiue Lugduni Batavortim non ita pridem Μedicinae Prosessor , Practicus,& Λuthoreeleberrimus quam propter viri famam . & dignitatem hic examinabo. of --hu Existimat ille,bilcm omnem generari in vellcula e sanguine per arterias cysticas iii in ejus cavitatem advecto, qui ibidem vertatur in bilem birtute alterius bilis in ea νὰri a. bia dem vesicula praeexistentis, sicuti vinum aceto aflusum e iam in acetum degenerat. M. Bilem autem ita generatam judicat deinde ferri per ductum cysticum, ulteriusque partim per communem ad intestinum duodenum, partim per ductum hepaticum ejusque ramos ad venas, ibidemque m liceri sanguini ad dextrum cordis ventriculum properanti. F νυν rais Rationes ipsum moventes sunt, quod per arterias cysticas inflet vesieulam sel-ris,s. leam, & per ductum hepaticum venam portae, indeque colligit vias illas naturaliter patere pro sanguine, dc bile. ut supra : quodque hac ratione sanguis adveniens. ad cordis cavitatem per venam cavam inferiorem, hi te non m Is dives sit, quam ille qui ad venit per superiorem; quod judicat naturae valdec veniens. Quamprimum hanc audi vi opinionem Sy l vium nondum legeram statim objeci, .contra rationem videri, quod bilis per ramos innumeros ductus hepatici assundere- p., .his tur sanguini in vena portae; magnum illum vasciuorum numerum absolute requiti
..is,. .is ' suppost, materiae biliosae separatione a sanguine e vena portae, ut illam separatam ab p. ; a. v vii ramuli a Variis hepatis partibus recipiant; minime vero in sententia Sylvii. tia. Neque naturam quid simi te moliri in aliis locis. Bilem ductu simplici serri ad dum
denum, prout etiam siccus pancreaticus: imochylum passim per unicum ductum thoraci cum transferri ad sanguinem; sed multas interim esse venas lacteas ad recipiendum chylum k iseibus separatum. Obliquam etiam insertionem ductus cystici incommunem versus intestinum duodenum indicare, quod bilis ex vesicula non confluat in ductum hepati cum . Quibus nunc addo in Sylvii opinione non apparere . cur constructum sit speciale illud vas, quod dicitur vena portae. sanis his. Praedictis moti rationibus ego, & D. Sari, tunc temporis meus condiscipulus. iasMGisia acutissimi ingenii, &diligentiae inexhaustae postmodum B vellis Anatomiae,&Aι, ὸνἡ ω Chirurgiae Praelector, Erstracticus infignus mus, nunc caelitibus adscriptus, ad exisatiri. non perientiam confugimus pluribus canibus iunestam: primo inflavimus arteriam cy- istoria. sticam facile per mediam horam alternatim quiestentes; tandem apparuit nobis mis. M. flata vesica, sed re penitius inspecta constitit flatum non intrasse ejus cavitatem ; at haerere inter tunicas vehementi inflatione ab invicem separatas. Incaselim quoque tentavimus inflare venam portae per ductum hepaticum: & quamvis ex hoc ductu flatus transiisset ad venam, non indicasset, nisi communicationem inter haec vasa; quam, & nos omnino admittimus . - Experientiis, quae videbantur aliquid posse sacere pro sententia Sylvii frustra tentatis, ad illas recurrimus, quae eandem sententiam pland enervarent. Aperto
. ... igitur abdomine cani. vi vi,ductum cy sticum arctissime ligavimus, re quidquam per illum
82쪽
Tract. I. Cap. XVIII de Bile Merementitia. 63
illam e vesicula in ductum communem, aut hepaticum trafflueret; explessaque, siaua haerere posset, ex illis ductibus bile in duodenum, etiam communem prope inertionem filo constrinximus: consuto abdomine , canem in vivis conservavimus horis circiter scptem eoque rursus aperto, octndimns ductum communem bile in-sgniter di stentum ', quae eo venille non poterat, nisi ab hepate per ramulos ductus hepatici, adeoque traitu opinioni Sylvianae prorsus contrario. Hisce nondum contenti coepimus, ct canem alterum, quocum, dempland suc- ast 'meessu, eodem modo egimus sicuti cum praecedente, nisi quod , ut tanto essemus certiores, non totum ligaverimus meatum eysticum , sed insuper ipsam extraxerimus
Hisce duobus experimentis opiniouem Clariss . Sylvii nervosissi e refellentibus orti paucos post annos adjungi tertium Lugduni Batavorum degens : cuniculi videlicet aperto abdomine prim)m sortissime constrinxi meatum eysticum ; deinde intestinum duodenum prope pylorum, actisque sortiter continentis intestini versus inseriora , illud etiam ligavi infra inferrionem meatus biliarii; cuniculum ita, uti erat ligatus, exspirare permisit, defenso nonnihil abdomine ab aeris injuria, aliis interim occupatus negotiis: poli mortem verc, cuniculi partem intestini vinculis interceptam in veni non parum distentam ; bilequerepletam , sed, quia intestinum illam recipiens non fuerat exacte purgatum, aliquatenus impura. Ex hisce omnibus abunde patet opinionem Sylvii,ut ut viri clarissimi, ac doctis- 'cl omni, nullum omnino mereri aisensum : unde illa posterum neglecta , revenen- ρ' Uδ dum est in viam, d qua di verrimus . Ita qua uQuoniam ductus communis bidarius, se exonerat in intestinum duodenum, & 'quidem solummodo digitis circiter quatuor a pytoro, adeoque bilis jugiter admisceatur chylo, antequam aliquid notabile ab illo separetur; hinc idens est illamia non esse humorem mere excrementitium ; sed chylo utilem necessartam ques alio- . quin poterat ductus ille excretorius aeque commode imo commodius impjatitari intestino crasso, cum illud propinquius hepati, & vesicillae sellis adjaceat; poterat que hoc modo bilis facile admisceri Decibus , absque eo , quod iillo modo inficeret hylum. Quod etiam adverterunt Ueteres, qui, licet bilem existimaverint esse ' sanguinis sordes , & excrementa , illam equidem computarunt inter humores
Hisce tamen non obstantibus , Authores non conveniunt in determinando bilis Dys' bia usu r omnes sere eam judicant idoneam tam ad lubricanda intestina pio faciliori lar Authorrachyli saccumque transitu, quam ad stimulandas, & irritandas illorum fibras, atque difm iunt. ita promovendam harum contractionem pro motu peris altico,quod Ueteres dixerunt stimulare intestinorum facultatem expiatricem. HIste addunt aliqui, quod.disi solvat mucum intestinatem alioquin nimis crassum tenacemque. AIli,quod virtute RI balsamic1 praeservet chylum in intestinis a corruptionei Quod primum , & secundum attinet, non apparent illi ustis principales, & ob oplaisu ν suos potius iussin datur intestino duodeno,quam alicui alteri: non enim videtur ab- M., minanisolute opus stimulo, & lubricatione ubi contenta valde fluida sunt, atque ad mo- ι .inm vald Japta: & illud , quod potuit expellere chylum ex stomacho sne concursu bilis, videtur eundem line bilis auxilio, promoturum per intestina, saltem quamdiu ipse non perdidit notabiliter imbstantiam fluidiorem . Si vero post notabilem chyli
separationem stimulo , ac lubricatione foret opus, poterat meatus bilarius implantari intestino remoriori 1 ventriculo. Quantum ad mucum intestinalem, ille non eget incisione, nisi debito crassior, cum ut intestinis naturalis, poteratque illa excedens crassities facile praecaveri po-rinum glandularum, per quas colari debet, subtilitate; sic, ut idcirco non seret opus bilis admixtione. Nec
83쪽
Nec periculum videtur corruptionis chyli in intestinis, clim ibidem non trahat Iongam moram, neque patet bilem praeditam eme magna Virtute conservandi rei quos humores, cum ipsa non difficulter corrumpatur. putrescatque. Admitto quidem bilem aliquatenus adversari vermibus: verum si inde desumi deberet praecipuus illius usiis , haud video, cur saltem non aliquis ramus bilarius implantaretur ventriculo, ubi frequenter gignuntur lumbrici. Restat igitur quaerendus alius usus principalis , aut saltem ille, cujus gratia bilis affunditur ehylo in intestino duodeno. Insuper, quia eo, cum bile etiam confluit succus pancreaticus , colligimus ibidem esse aliquem utriusque usum comm nomqualis vero ille sit jam investisandum est. odi;-;. d. D.-Grsso passim sequuntur moderni, asserit effervescentiam exetiari ex Chiis. Deei pancreatici ariditate, o bilis sale volatili, ac fixo abundantis concursu , quia,
inquit, hactenus nullum v demus exemplum Diritiὶs acidi, cum sale lixivioso eo n- currentis absque contingente effervescentia etiam satis manifesta,dummodo subia- ea sint impedimenta . In bile utririnque salem reperiri probat nobilissimum , atque
inrine veritatis medicae inistrumentum csemia.
sylkil. Hisce consonat CI. D. Bisii DISPUT. ΜEDICARUM X PARAGRApuus XXX. Ita habens: Bilem profectὸ, fi quis per artem chsmicam. tum di uiando tum blande enicinando, tum ante, aut postea cum variis miscendo rite examinaverit, comperiet ipsim quod non semel docuimus,lixivo sale,eodemque volatili, ω oleos abundare r uno ad spiritus acidi cujusvis affusionem mox plus minusve effervescit, est pro spiritus varietate mutationes quoque subit varias.s hu=lii Adsert D. de Grail adulteriorem suae opinionis confirmationem experimenta , post, Dis. D. Schulii, qui in cane Vi vo intestinum duodenum prom ventriculum, & infra insertionem ductus pancreatici vinculo constrinxit,&poli tres horas spatium vinculis interceptum vehementer distentum invenit; ex quo aperto cum humore quodam eo contento fatus cum strepitu, oe crepitu, atque vapores, oe ex balationes proruperunt; unde acris quidam faetor nares omnium feriebat: manifesto argumento,
non modo eo profluxisse tantam copiam bilis . atque succi pancreatici ; sed etiam in iis effervescentiam fuisse excitatam , non mediocrem tantum . Er blandam, qualis fanis contingit', sed vehememtem . non enim intestini illa pars dumtaxat plena erat, sed etiam vi quadam .er Oetasmo summe distenta . Idem experimentum paucis interjectis diebus reperiit ,& cum eodem sere successu: adeo, ut concludit Sehusius, ne ipsa quidem impudentia de illius effervescentiae veritate Eubitare pust . Quibus vero experimentis D. de Grain probet aciditatem succi pancreatici dictum est capite praecedenti. Contitis Supponit idem Author dictam effer vescentiam servire ad incidendam , & atte- de Graa f. nuandam pituitam Nimis viscidam intestinorum parietibus adhaerentem ne scincere ius infirctu venarum lactearum pisi obstruantur,aut succo pancreatico.ω bile continu3 allabentibus in intestinum duodenum transitus denegetur,vel etiam ne nimia pituitae abundantia sensus intesinorum obtundatur,o motus ejus peris alticus aut diminuatur aut aboleatur. Secundo Iudicat effervescentiam in intesino tenui rum-
me necessar am esse ad rectam utilium ab inutilibus partium separationem ; Prout latius videre est in docto ejus tractatu de succo pancreatico.
Asib,ἐ Hisce tamen non obstantibus, suspecta est mihi dicta effervescentia; apparentque haec Iurim invalida illius sundamenta tam a priori, quam a posteriori petita. Lia μη;. A priori enim sundatur effervescentia ista in congressiu salis lixiviosi id est algalibilis, cum acido succi pancreatici, sed neutrum in istis liquoribus abundat, quod de succo pancreatico probatum est capite praecedente, de bile probabitur capite sequenti,
Et quare. potest itaque vi istorum salium contrariorum magna fieri effervescentia ;
84쪽
sed ad summum levis aliqua fermentatio, seu commotio , quam etiam aliquatenus impediet chylus liquoribus istis in duodeno commixtus , licui videmus in chymi calibus effer vescentiam inter mitiora acidum, & alKali impediri per admixtionem aquae, lactis, &C. Dicit quidem Regnerus de Graas, effervescentiam inter oleum vitrioli,&oleum tartari per deliquium diuti sis durare addito lacte, quam inter duos illos liquores sine ulla alicujus tertii additione commixtos . Ratio in promptu est quia in prioriae idum, in altero alΚali admodum exeesiit: unde dicti liquores simul commixti t tu viribus in eicem aggrediuntur; adeoque,& cito debilitantur: lac vero admixtum, modo in quantitate non adeo magna impedit quominus particulae utriusque liquoris simul, &semel invicem adoriantur; indinue contingit; quod post notabile temporis spatium non paucis sibi occurrant viribus adhuc integris, atque adeo, retunc excitent sermentationem notabilem , sive , ut alii loquuntur, effervescen
Λliud plandest quando eommiscentur acidum, & a IKali valde debilia quia tum per additionem alicujus tertii illa ulterius debilitantis magis impeditur actio eo
Similia exempla habemus in aliis rebus plurimis. unum adseram nullius captui non accommodatum : ignivvivax citis absumit materiam valde combustibilenti. ipsi igni quantitate proportionatam : addita vero aliqua in moderata quantitate impediet quidem ignis vehementiam; sed incendium protrahet diutius; eadem autem aqua adiecta igni debili, habenti pro pabulo lignum viride, τ .g. aut stramina . madida, illum facile omnino extinguet. Est etiam suspicio , quod fermentatio inter nominatos liquores non sit valida , quia nulla obstruatur inter bilem , & liquorem acidum eidem artificialiter com mixtum, ut ostendam capite sequenti. . Non sequitur quidem, nulla fit serme alio inter bilem, & acidum ab extrinse- eo bili affusium, ergo non fit sermentatio inter bilem, & succum pancreaticum , dum naturaliter miscentur invicem: non sequitur, inquam, quia duo illi liquores calore naturali pollent in casu posteriori, non in priori; deinde requiritur sorid ad
talem sermentationem ea proportio inter acidum, & alΚali, quae non habetur in commis inne artificiali. Vercim cum tota vis sermentativa consistat in acido unius. in supponitur, & alvili alterius, cumque Fideamus talia commixta, dum utrumque valida sunt, ubique sermentari sine calore naturali, dc in varia proportione , non apparet cur bilis, si foret notabile alΚali, etiam non sermentaretur manifeste cum hoc, aut illo acido astu . At inquies, colligitur equidem 1 posteriori dicta sermentatio; nimirum experimentis D. Sehuylii: Respondeo negando: si quidem in cuniculo, de quo paulo superi eis, inveni humorem biliosum in intestinis rarefactum , atque spumosum quod quidem statim imputavi illius esservescentiae ex congressit bilis cum succo pan- creatico, licet ante, dum experimentum aggrediebar, de illa non cogita mem : veram rem peniti sis examinando adverti ductum pancreati cum implantati intestino longd infra ligaturam infimam, si ve a ventriculo remotiorem, adeoque succum pancreaticum non potuisse infundi in parte in intellini ligaturis interceptam , ae proinde, nec misceri bili ibidem existenti. Iudicavi ig tur dictam bilis rarescentiam suisse excitatam per contractiones m tusque convulsi vos intestini, dc adjacentium ductuum selleorum, quae contingere . solent in similibus animalium torturis, quorumque ratione plures vapores in Cavitatem intestinorum insiliunt facillime. Quod vero in experimentis D Sehustii habebatur sorid major humorum sermentatio , accidere potuit ob diversitatem subjecti. & quia intestinim diutius manse-
85쪽
rat in animali vivente ligatum . Interim si cui res ista cordi sit, non erit dissicito experiri, an dc qualis fit disserentia inter succum meia biliosum in intestino collo ctum,& illum ex bile, &siicco pancreatico simul confluentibus compositum, in illis animalibus, in quibus ductus pancreaticus inseritur spario notabili infra inier-tionem ductus bilarii ; inter quae sunt canes, & cuniculi , comparata non dissiciles .s uid ebib Cum igitur experimenta ista, licet passim magno cum applausu accipiantur, non
πω μνium firmo lunt talo, inquirere coepi, utrum revera aliqua occurreret Praefatae eiser ue-- duod no scentiae necessitas; sed nullam reperire potivi ; etenim firmiter milii persuadeo nihil magischylo in intestinis neces Iarium esse, quam debitam utilium ab inutilibus se-
Iarationem, nihilque illi in intestino duodenode novo accedere, nisi potissimum.
ujus gratia. istis .is. Non Video autem, quid adist 1m separationem contribuere pnssit effer vescentia. His mis inter bilem, & succum pancreaticum nisi Drtassis chylum ulterius attenuando, in/nus. His. partem laudabilem redderet aptiorem, ut intraret orificia venarum lactearum, vel ipsum agitando hanet of ret iisdem orificiis absorbendam.
Non ad ιL Quod primum attinet, cdm assiimpta, saltem solidiora per plures horas septem,
risio τι-- juxta vulgarem opinionem) coquantur in ventriculo, non apparet ratio dicendi, is prensito quod ibidem non haereant usque ad persectam chylificationem: cumque chylus e m. ventriculo expuIsus in intestinis moram non trahat, sed ea celeriter perfluat, nuli ius momenti videtur illa attenuatio. atque ulteriori persectio, quae exiguo illo tem pore hae ratione eidem accidere possit. NGM Me Qua nilim ad alterum, negari non potest quin requiratur non sola chyli transla- σιν ἐπ- tio, leu motus translatorius per intestina , Ded etiam certa illius agitatio, qua pars in in prima e ventriculo expulsone mediam intellinorum cavitatem Occupans tem-μαυ- . ne illud appellatur ad latera indeque removeantur sursures.seu pars saeculenta,quae a transcribratione modo facta ibidem remansit: verum manet indubie, etiam tum
in chylo aliqua particularum agitatio eidem a chilificationis in1trumentis in ventriculo impressa; acceditque jugiter motus a fibris motricibus intestinorum,a presisione diaphragmatis , & laterum abdominis; quo motu chylus non solum ulterius,MUetur sed in stuper varie eoncutitur, impingitque tam in valvulaS convenientes, quam in latera intestinorum, quae multi fata inflexione ejusdem chyli motui progressi vo aliquatenus resistant. Motuin, - Neque est, quod dicas sequestrationem issam melisis periectum iri accedente periar moων dictam effervescentiam vehementiori motu, seu agitatione chyli . nam sicut mode in ad sep ira.. rata chyli agitatio est abs tute necessiaria ad sequestrationem debitam , ita valde uomm. vehemens sequestrationi obest, & moram injicit; quatenus v delicet particulae separandae, dum jam determinatae sunt, ut intrent orificia venarum lactearum ,rursus Per vehementem concussionem inde removentur, illisque sese anteponunt particulae crassiores. Unde etiam separatio per cribrum artificiale optime perficitur, dum materia in illo contenta moderate, non vero dum vehementissime agitatur. Hi sire attentis, ulterius considerandum est, licet separatio partis purioris chyli a crassiori fiat poti immam transcribratione per tunicas intestinorum, qua illa abs betur ab olliolis venarum lactearum hae exclusa; istam tamen transcribrationen repaωtio fieri non posse, nisi soluta mutu 1 particularum separandarum unione . &intrica ἐν mollis tione: de licet risec solutio videatur praecipud fieri per digestionem observamus ni- ρο- viris hilominus in pluribus liquoribus habere non posse secretionem diversae substantiae, W- ω- quoquo modo dissolutae tenuisve, nisi praevie facta praecipitatione , quae frequenter requirit, additionem alterius substantiae. Unde aliquando conatus sum partes lactis castosas, re butyrosas mediante colo scparare a serosis; attemper frustra , nisi
prius secta suis et aliva dictarum particularum coagulatio, sive spontanea decursu
86쪽
temporis, si ve per addititionem alicuius acidi. Incassum quoque tentavi diverse, rum salium, imo, di metet loriam med talite charta emporetica separatioenm a mens ruo, quo dissoluta erant, nisi ope alicujus tertii per modum praecipitationis suissent a menstruo i sto aliquatenus disjuncta . Rarimem fortasses dabo alibi. Haec praecipitatio frequenter obtinetur in aliis per alia: se argentum menstruo P ephirae. humido disseruium praecipitatur per salena marinum, item per cuprum. aurum per no in variis sales livivio A argentum vivum tam per hos, quam per illum plumbum, quantum per varia. observare potui, per salem nend quotcumque exceptis quibus jam acidis volatilisbus : & conformiter alia multa omnibus hisce consideratis, suspicari coepi bilem similiter inducere aliquam p- ὸta a praecipitationem in chylo, illiusque ope dissolvi vinculum partem saeculentam im , . ter, dc halsamicam . ut haec mi juris facta possit detinde facilius intrate venarum hisb.υω. ., lactearum oscula: scnti in exemplis allegatis liquores, qui metalla di sol verant, s.ctiis post praecipitationem transeunt per poros chartae emporeticae, iisdem metallis ex- -ariciam oclusis, vel sicuti transit serum lactis per colum, relictis particulis caseosis, de butyrosis. Quae exempla etiam habentur in succis herbarum. . Et quia chylus est liquor valde compositus, constatque particulis propter di versitatem assumptorum saepe admodum diversis, idcirco etiam opinor bilem esse 1
quorem non adeo simplis em, di propter eandem rationem concurrere suceum pan-
creati cumine scilicet ulla, moraliter loquendo, maneret pars Gyli balsamica fa cibus intricata; sed per diversia praecipitantia etiam fieret praecipitatio substantiae
Hisce adjungo, quod vero similiter per succum pancreati cum aliquaten praeci- mari M. pitetur bilis ipsa, quo nimiriam pars eius magis serosa intret cum chylo laudabiIi tio in b.υ venas lacteas, pars crassior, & magis oleola remaneat cum faecibus, harum , & in-yeν merem testinorum lubricationi utilis. Im 1 bilem etiam extra corpus per acida praecipitari με νεοπα- ostendam capite sequenti. Ipse ver succus pancreaticus praecipitatione non eget, cum sit Ionge tenuior simpliciorque , & proinde non constet partibus ab invicem separandis. Verum modo dictis animum subeuntibus accessit scrupulus ex eo, quod in ictero sem haud raro albescant faeces cum aliqua quasi duritie, & pigritie alvi, & maxime ei Asir oris runt, quando alia sunt indicia, quod malum oriatur ab oburiictione hepatis vaso- opinione. Tumque selleorum: significat enim saecum albedobIlis absentiam, qu1 habita, etiam
deficeret iuxta meam hypothesim praecipitatio chyli, adeoque , dc separatio partis purioris a faeculenta, un- isces alvi, ut apparet, non forent durae, sed justo liqui- intres: neqv in praesenti mea dicto scrupulo plan/ Iiberare valeo; maxime cum de facto neminem sciam tali icteto laborantem, in quo illa, circa quae dubius hiereo,
occurrit equidem, quod pro mea hvpothesi respondeam : siquidem taces albi- peram cantes indieant insumcientem chyli sequestrationem, cum ordinarie partes lauda- in icto. hiles non neces, naturaliter albescant. Et quantum ad saecum duritiem, suspicor ro cera eam dependere a tenacitate orta eκ eo, quod partes pinguiores, quae naturaliter in- b c mei . trarent venas lacteas, iisdem faecibus maneant intricatae. Hi ne nota, imprimis in tali icterorarissime deficere omnis bilis transitum ad intestina; raroque proinde contingere, ut juxta dictam hypothesim nulla omnino fieret in chylo praecipitatio. Deinde me nequaquam velle, quod omnis materia chylosa egeat aliqu1 praecipitatione, ut intret oscula venarum lactearum; sed potius credere , quod partes magis serosae, aliaeque non paucae nunquam ita intricentur
caeteris, quin sol 1 colatione ab iis separari queant; quodque praecipitatio sbium- modo necessaria sit illis partibus chylosis , quae saeculentis magis intricatae sunt, quaeque dum in ictero defectu bilis ab illis non liberantur , simiu essiciunt compo-
87쪽
. stum , ncet non adeo siccum propter tenacitatem aliquatenm reserens speeiem .eorporis duri. Unde & illi, qui passim comeduntpanem similagineum, nisi multum intermisceant adierius cibi, solent habere at vum tardam, famesque compactas tenacesque: ex eo quod partes farinaceae, dum non interponuntur furiares, propter lentorem nimis firmiter intricentur sibi invicem. Erunt sortassis nonnulli, qui licet hypothesim de chyli praecipitatione admiNtent , ad illam aequidem praerequirent effervescentiam inter bilem , & succum , ' pancreaticum ; quia in aliis quandoque observarunt, quω sermentatio praecederet praecipitationem I ut dum aurum in aqua regia dissolutum, judita ante dicta , i praecipitatur per salem lixi vitium: sed haec effervescentia fit propter di versitatem inter menstratum, & praecipitans, quae simul juncta tueunt luctam: alioquin ad praeeipitationem non absoluta praerequiri effervescentiam fatis constat ex ἱ linquae fit in lacte per additionem acidi; item in bile , de qua capite sequente. Interim talibus hominibus ego non magnopere reluctabor , utpote mecum convenientibus quoad praecipuum usum bilis, quem hic stabilire volui. Imo argumentis eo tra dictam sermentationem adductis sol eun intendi Ostendere, quod neque fatis probetur eadem sermentatio, neque ulla appareat illius necessitas, ut perveniat ad finem principalem. Bais non Quamquam chylus intestinum duodenum transmeans ibidem perfunditur bile . Mor co- multum amaricante; non obterratur tamen in venis lacteis, aut cy iterna dicto la iam smaria pore insectus: unde judicant aliqui nihil bilis cum chylo laudabili intrare venas min o lacteas ; sed omnem saecibus pro illarum transitu per intestina facilitando manere permixtam , . atque hinc Deces in fanis ordinarie flavescere i in ictericis vero, ut etiam ante admissum est, at sicere propter bilis absentiam. N ρμ μ Contra hos insurgit mimontius, a pauperibus , quos ad gustandas faeces condu- verat, edoctus eas non habere caporem notabit iter amarum, quod etiam vult colligi ex eo , quod canes illas saepe avide de vorent. Quid hic dicendum p prius mihi constat sensu proprio pluriumque , quibus chylume cysterna exceptum aliquando propinavi, testimonio; posterius etiam sensatis testibus confirmatur. Interim modus quo nodum illum, solvamus, dictasque observationes simul conciliemus , non est dissicilis: posita enim praecipitatione, non solius chyli per bilem,sed etiam bilis per succum pancreaticum , facillime intelligitur quomodo pars bilis tonuior vadat cum chylo per venas lacteas, cra stior cum faecibus; sic ut nulla leorsim multiis amaricet,sed utraque simul juncta unitaque requiratur ad amaritudinem: sicuti ob eandem rationem non amaricat sanguis materia bilis impraegnatus : & sicuti observatur circa lixivium Saturni ex aceto distillato cum plumboinsui, de .. quo ante, quod insignem gustui exhibet dulcedinem, quae neque ante commiκti nem,neqne post praecipitationem in ullo seorsim observari potest. Deinde si bilis, ut alii volunt, cum chylo , α succo pancreatico effervescat in intestinis, etiam cuspides, quibus illa nervos gustatorios pungendo amaritudinis sensum exhibet, per dictam effervescentiam facile diffringi, aut aliis intricari v - 1eanir sicuti videmus aciditatem corrosivam omnino debilitari per effervescentiam inter ipsum , & salem alXali excitatam, in consectione, V. g. tartari vitrio
88쪽
Exameu Bilis per artem eb micam, per microsopium,s variarum Rerum permixtionem .
BIlis bovinae recentis uncias tredecim, & drachmas quinque indidi cucurbitae
vitreae . & igne mediocri abstraxi paulo amplius quam uncias duodecim liquoris confistentia , ac colore pene aquei , at modic8 albicantis , sere initar seri lactis ; sapore aliquatenus Olcoso, & nonnihil ingrato, odore graviori, &nauseos . Ex hoc liquore per ignem mitiorem abstraxi rursus circiter drachmas decem liquoris I impidioris,sed longd magis pinguis,& oleos, qui in distillatione per alembicum descendebat aliquatenus striatim, ferlut spiritus vini. Hujus liquoris unciae semis addidi talis Saturni grana decem , qui sine serment tionis indicio inum in momento praeeipitavit, reddiditque colore, dc consistenti1 lacti spissiori simillimum . . t Restans phlegma etiam a sale Saturni colorem aecepit albicantem, at consistentia vix mutata. Colorem vero istum, prout, di spissitudinem in praecedente processisse li commixtione falis Saturni cum oleo in illis liquoribus contentis,colligeret Iicet ex ante dictis. Clim parte crassiori a prima distillatione superstite processi sicut ante cum sanguine; urgendo scilicet igne vehementiori quousque adverti quidquam egredi :collegi quidem e liquore expulso per sublimationem aliquid talis volatilis ; sed ita modicum, ut illud oculis conspicere vix potuerim , nedum colligere, ac Pond
Educto, quod potui, sale volatili, residuum liquorem trajeci per chartam em p reticam, in qua remanserunt olei empyreumatici, nigri, crassi, cc stetidi,sere scrupuli septem'; at non parum oleierassioris adhaerebat lateribus instrumentorum , quod propter pertinacem assi κlonem ponderare nequivi ast non insta drachmam , esse confecturabam', adeoque totum pondus olei spissioris circiter scrupulorum
Liquor per chartam trajectus erat aliquatenus albicans, tenuis,pinguis tamen ,& oleosus, odorem quidem gravi, ita non ut salium volatilium nares serienti: unde judicabam illum constare oleo volatiliori aqua diluto Vorari potest spiritus bilis, prout etiam ille , quem ex primo liquore per rectificationem eduxi, saltem si
foret exactius rectificat . . .
Ex massa, quae in retorta restabat, sicca, ni ricante, & admodum levi, extraximediante aqua pluviali ultra scrupulos duos salis lixiviosi, sed nigri, & impuri: unde illum in cochleari serreo calcinavi igne vehementiori, factoque rursus cum aqua pluviali lixivio, obtinuiseta scrupulum talis albissimi, reliquo, praeter pa Cam materiam terrestrem,vehementi ignis actione in auras propulso. Terra, seu caput mortuum igne mediocri rursus exsiccata , pendebat circiter drachmas duas: illam autem, quae cum oleo tenaciori vitri laterinus adhaerebat simmul cum illa, quae in filiratione, & exsuccatione perierat, aestimabam semi drach mae . Porro terra illa duarum drachmarum, quae post extractionem talis lixi viosi superfuerat, ad albedinem calcinata, non paucum de suos dere perdiderat: Per fumum Crassum, ac graveolentem jugiter emissum , olei praevie admixti signum
89쪽
m Tram L Cap. XIX. Examen Bilis per, M.
Non potui meher Id, non valdd mirari dum in bile quantitatem salis volatilis
a CC.DD. Disio, & de Gνain tantopere decantati offenderem ita exiguam : unde non piguit reuerare experimentum, sed via magis compendiosa, bilem scilicet leni igne evaporando adconsistentiam mellis, ac residuum distillando 8 vitro lutator nata per ignem reverberii; sed vix factus sum ditior fale volatili, quam in processu praemia . cedenti: imo neque vice tertia repetito ultimo labore res cessit felicius': cum tamen ex sanguine eodem modo procedendo eduxerim insignem ejusmodi salis c piam; prout videre e sicapite VIII. Si igitur unquam Cl. D DistiG cuius potissimhm auctoritate innititur u de Grasij ex bile elicumit notabilem qualitatem fatis volatilis, non dubito quin illadipsum praestiterit, aut frequente cohobatione, aut Ionga digestione praevia; cumGmodi processus adscribit D. Nargravius in collectaneis chymicis Gydensibus, qhi tamen nil ultra promittit, quam salem volatilem insatis conspuua quantitate; non
His autem processibus non Isim liberantur sales 1 reliquis principiis; sed etiam
volatilisantur: unde licet postmodum magis volatiles educantur ex mixtis, non stinci iam ais qui rin iod in iisdem pratexisterint tales. o vitii Verum cum CC. DD. Disius, di de Graι suam opinionem de sermentatione tu istrili inter succum pancreaticum, dc bilem maxime iundent, in illius aciditate,& hujus sale alΚali,parumque interi ad dictam sermentationem, an salal Tali, si fixus,an volatilis : hine inquirendumest, an in sale euentiali bilis praedom in inal Kal l ; si ve utrum sal iste, prout naturaliter existit in bile, sit talis energiae, ut sermentetur
. ' ' Imprimis sapor amarus non est Indicium squod tamen putant aliqui in salis aeido contrarii praedominantis: etenim sal essentialis absinthii, cardui beraedicti, centaurii minoris, chelidonii majoris s & fortassis herbarum amarum omnium γ a natum acidi sunt: esseruescunt enim eum sale lirivioso, & vulgari volatili cum oculis cancrorum, creta, & conchilium testis; at cum acaeis minime : ergo dici non posi
- Ut vero circa salem essentialem bilis me redderem certiorem, aecepi bilis bovInae notabilem quantitatem, eamque evaporavi ad consistentiam pitularum: maseta affundi aquam pluvia lem,ut salem elicerem; sed illa rursus multum fuit insecta Irtibus oleo sis. Liquorem elarificavi a I mine ovi; at nihil effeci: mansit enim Nper oleosum , cum sapore amaro , qui tamen aliquatenus vergebat ad dulce
Tandem cum non viderem spem habendi salem essentialem ab aliis principiis separatum institui aliqua experimenta cum extracto ad mellis consistentiam per evaporationem redacto Primo autem admiscui cuidam illius parti varia acida ,scilicet spiritus vitrioli, salis communis, & nitri; item aeetum vulgare: sed nullam adverti sermentationem ; etiamsi tam extractum , quam acida leniter caleseeerim. Probavi quoque per acida debilitata aquae eommunis additione: at sine sermentationis indicio . Hisce frustra tentatis, volui quoque expediri utrum dictum extractum iniret
Additis itaque successive, quae tune sola ad manum habebam , creta , & cineribus cla vellatis, vulgo potasten , nulla concitata est sermentatis meis oculis obserinuabilis . Additum tandem dictum extractum sympo violarum mutavit naturalem hujus eoloretrein viridem , quod putatur esse signum a lx li praedominantis: sicuti illa , qum mutant colorem dicti Pyrupi in rubrum,uel purpureum, putantur magis pollere
90쪽
Tras. I. Cap. XIX. Examen Bilis per, M. 7r
Fundamentum utriusque est,quod manifeste algalia, vel manifeste acida, mutent In AI mra colorem ejusdem sy rupi respectivd in colorem modo dictum. diis eminer, Fui igitur convictus, ac fateri debui iii bile eminere salem algali; sed eminen. μ aik, β. tiam illam esse exiguam ex eo colle i.&adhuc colligo, quia, ut dictum est, non potui observare sermentationem inter bilem ipsam, α acidum admixtum; neque inter hoc, & bilis extractum. Quod posteri attinet micabitur fortassis aliquis multum salis alIcali per evaporationem ex extracto sui itieeductum: sed contrarium colligitur, tam ex parva aquantitate falis volatilis per distillationem ex bile educti quam ex odore inter evaporandum nares feriente, & sol uni modo aliquam amaritudinem, nihil vere lixivit prae se serente. Libuit deinde investigare quid praestarent acida bili admixta quidque alKalia , . Periculum autem lactens observavi acida bilem ita coagulare, simulque compingere ejus partes crassiores, ut inde non dissiculter consecissem pitulas : atque illius superficiem valido acido leniter tactam obduci pellicula membranam non mald re-
Ego In hac commixtione nullam potui observare effervescentiam, quam tamen' fieri dicit D. Mauravius,is blandam. Utrum vero visus ipsius fuerit adeo acutus, ut eam potius, quam ego observare potuerit, an illam supposuerit tanquam necessariam ad coagulationem; an quid aliud intervenerit, prorsus ignDro . Suspicatus ouidem sum D Margravio fuisse bilem magis recentem,atque idcircAvaria acida tuli ad lanionem , quae calefacta admiscuibili pecudum tam calidae , ac recenti, quam habere potui: quae eodem modo, ut alia fuit coagulata citra sementationem manifestam.
Uidi quidem adjecto acido mitiori, aliquem motum in dicti xliquoribus ; sed admodum parvum,& cito cessantem;quem proinde judicabam esse motum amasionis, eo securius, quia manus infundentis erat nonnihil tremula. In additione acidi validi talem motum observari non potui, quia bilis in momento coagulabatur, atque ita reddebatur minus apta motu l. Dicit citatus ΜaetraDius partem bilis resinosam etiam coagniari 1 spiritu salis armoniaci, aut oleo tartari per deliquium eidem instillato, cum tamen haec sint
Dum haec legebam, ad manus mihi erat lixivium sortissimum oleo tartari per deliquium viribus valddsimile,& vix inserius: hoc bili ovinae instillato, vidi statim fieri aliquamsraecipitationem , ac coagulationem, quae tamen liquore paululum agitato , statim cessabat, remanente composito fluidiori , cujusque color magis tendebat ad rubedinem. Non longe absimile observavi aliquando in vulgari atramento scriptorio; illud scilicet ab addito spiritu nitri primo turbari, ac deinde reddi limpidum'. Horum autem ramnium rationem reddere mihi apparet admodum dissicile Ex eo quod bilis coaguletur per acidum colligit D. ΜΑRGRAvi Usbitis menstruum non fine athali esse, quod per ac ira absorptumsuam resinam relinquit. Et coagulatio ejusdem bi is cum alvili indieat ipsi bilis menstrvum non fine actis esse . Ego vero ex prompta bilis,aut saltem partis ejus crassioris cum acido coagulatione collegi in bile non esse multum algali, cum illud alioquin impediret actionem acidi adjecti. Quod vero bilis ab additione validioris alΚali,uti in mea experientia primo quas coaguletur,ac deinde potius dissolvatur, fieri existimo quia a lxali illud bili adjectum, statim aggreditur eius acidum,illudque appraehendens primo figit cum partibus, quibus inhaeret crassioribus; quae dum acidum a copioso alKali superatur, ab inuicem decedentes reddunt liquorem magis fluidum.
Contra bilis effervescentiam , & illud occurrit modo , quod nemo dicat sangui-