장음표시 사용
441쪽
L. ANNALI SENECAE cupit. Optimum itaque est, non iactare otium suum: iaciandi autem genus est, nimis latere, et a conspectu hominum secedere. Ille Tarentum se abdidit; ille Neapoli inclusus est; illo multis annis non transiit, domus suae limen. Convocat turbam, quisquis otio suo aliquam sabulam imposuit. Quum secesseris, non est agendum hoc, ut de te
homines loquantur, sed ut ipse loquaris tecum. Quid autem loqueris 2 quod homines de aliis libentissime
faciunt; de te apud te male existima : assuesces et dicere verum, et audire. Id autem maxime tracta,
o quod in te esse infirmissimum sonties. Nota habet sui quisque corporis vitia; itaque alius vomitu Ie-vat stomachum: alius frequenti cibo sulcit; alius interposito ieiunio corpus exhaurit et purgat. Ili, quorum pedes dolor repetit, aut vino aut balneo
abstinent: in caetera negligentes, huic, a quo Saepe infestantur, occurrunt. Sic in animo nostro Sunt quasi Causariae partes, quibus adhibenda curatio est. Quid in otio facio 7 Vlcus meum curo. Si ostenderem tibi pedem turgidum, lividam manum, aut contracti Cruris
Tarentum .... Nevoli. Illa loca delicata et amoena petebantur . Peregrinantibus. aut secessum quaereulibus. CL Noster ile Tranq. Auitu. Π, xx et ta, ubi verba : et lecta antiqtiae satis omlenta tu biae quae Piuciani exemplaribus duobus do- auut . at in Grtiterianis codd. mendose repraEset tuuior, sorde interP Iata sunt. Dum meliora codd. dederiti t. ope Lipsit in Elector. I, lo,aie restituam locum, quem tametariou Per uatum pulo: et lecta elia Antraque saxis ortilenta turba. De Veis lita coiis. Horat. Epp. , S, , qui et 1 Carm. 35. p. gratiam Antium
Fabulam imPostiit. I. rumorem saeit . nomen imponit singulare. R. Assuesces recte ecl. A. Cum m M.Arg. c. et Iuret. Vii lxo assuesce. S. Itaque alius Domitia Ie I stomachum ete. Iuxta Horatius Εp. lib. I. E: Nam cur Quae lae ni oetiliam Iestinas demere, si quid Est anam iam . dissera curandi temρus in ratinum pCausariae ρartes. Causarii in militia, qui eausam coiuiueatus aut vacationis valetii diuem allegant. Irad causarii pro aegris uni assectis, item que in causa esse pro morbo. Nos ita
Militia, et Meleutialia lib. si Variae.
442쪽
aridos nervos, permitteres mihi uno loco iacere, et severe morbum meum : maius malum est hoc, quodi1on possum tibi ostendere. In pectore tumor, collectio, et vomica est. Nolo laudes, nolo dicas: O magnum virum i contempsit omnia, et damnutis humanae vitassuroribus fugiti Nihil damnavi, nisi me. Non est, quod sproficiendi causa venire ad me velis. Erras. qui hinc aliquid auxilii speras: non medicus, sed aeger hic habitat . . Malo illa, quum discesseris, dicas : Ego istumheatum hominem putabam, et eruditum; erexeram aures : destitutus sum, nihil vidi, nihil audivi, quod concupiscerem, ad quod reverterer. Si hoc sentis, si hoc loqueris, aliquid prosectum est. Malo ignoscas
otio meo, quam invideas. u Otium, inquis, Seneca, commendas mihi 2 ad Epi- scureas voces dilaberis. . Otium tibi commendo, in quo maiora agas et pulcriora, quam quae reliquisti. Pulsare superbas potentiorum fores, digerere in litteram senes orbos, plurimum in sero posse, invidiosa polentia ac brevis est, et, si verum aestimes, sordida. Ille
me gratia sorensi longe antecedit; ille stipendiis mili-
e. I. Restitui Senerae hane voeem Consol. ad Mare. e. t. cys. - Cl. et ad III de ira . cap. Ο. RuM. In pectore tumor) In vectore tuo dabatat edd. vett. eum Hasstis. Tti abieeit Mur. Nos in tumor ex conitet. mutavimus. Schw. Destimitis sum. Subaudi, exsPectR-tione mea. φλιreas. Noster de otio sop. e. 3o, 3: Duae maximae in hac re dissident sectae 'i reortim et Stoicorum: sed utraque ad olium du ersaria mittit. Diciarias ait: Non accedet ad rem tibiis ana ea ens , nisi si quid mle enerit. Zenon ait: AGedet ad
Pulscire... fores , ut mos clientum erat. Ruhh. Digerere... Drbos. Heredipetarum erat, qni notarent litterarum orditio senes divites orbos. quorum ope maximo obsequiorum diversi tale captarent. CL Gatach. ad M. Atilo n. P. 256. , et Burmari n. ad Petton. p. 538. Rufi . - De Bent s. Vt, cap. xxxiii: Quid tu istos libros, quos et Ux
nomenclatorum aut memoria aut manus eram Plectitur, amicorum existimas
essest Non sunt isti amici , qui ma-ςuo agmine ianuam lmIsant.
443쪽
laribus, et quaesita per haec dignitate; ille clientiam turba. fCuius turbac par esse non possum , plus ha-0 l, et gratiaeJ. Est tanti ab hominibus vinci, dum a mosortuna vincatur 2 tin ana quidem hoc propositum sequi olim fuisset animus libit utinam de vita beatation in Conspectu mortis egerem usi Sed nunc quoque moramur 2 Multa enim , quae s pecvacua esse et inimica credituri fuimus rationi, nunc e Perientiae Crei di natis. Quod sacere solent, qui Serius exeunt et Volunt tempus celeritate reparare, calcar addamus I Hae C
aetas optime facit nil haec studia; iam despumavit; iam vitia primo servore adolescentiae indomita lassa -
Dις altare vel e si, est ri vel ri n. diam et si iii primum pilum dii xerant, Et illus licitant. et clui tribunatu militum silueti, Senatores. vide supra ΕΡ. x Lura , έ. L. Ctiitis turbae kar esse non sum. Plias holet gratiae. Verba ista in vel Llibris omnibus riirsusque in ed. R
Post vincatur ponitu tur , alieno hauditis hie loco. Et iidem Proxime Posti,tia , ille clientum turba, collocandarum Diueiuno putavi , ad quae haud dubie reseruiatur : scit quum Auspeeta mihi essent, et uti unde invecta viderentur, unci inclusi; quos Liquis ubiectos maluerit, De id quidem invitus patiar. Emi item nobiscum sede in illis tribuerat Muretus et post ii, ne alii editores : sed valde mutata ex ingenio, tu li ine modum : hiatus turbae par esse non Rossum . huius gratiae. Schw. - Inti ille plus habet gratiae, cuius turba clientium longe superat numerum elientium
Est tanti non. tit vulgo, Tanti est significanter dedit in s Aig. b.
cum ed. R. Est lania , idem sere va- ut ac operae Pretium est, VLl, Non rectis . Sch. . Sed nune quoque moramur ' Si elinat. sec. et Col. Acin moramur edd. eit. Cum mss. Arg. b. e. quod teneri poterat eadem sero se utentia; non moramur' i. e. nonne nroramur' Vulgo non moremur, ab Erasia . etlloc commode, si minio ad fleerent libri. Sic Priperemiis nil, Lx xl. S. -- tui. Niliti et in m nunc in ora hi murat Pie titile lem Pus te reinus, cum ae uos simu pImmiea iecte edd. V et t. tum m Sst 1,
quod et tacile reposuit Rub L. Postquam mimica inde a Mutelo editum esset. quod et in ed. Matth. repetitum. Salva Credituri fuimus rationi. Int. Nulla enim, quae tui mica et supervacua
credere , ratione admonente , debuissemus . nec credidimus I utine credimus experti. Despum it recte edd. a Mur. ex
quit , Ε . Anius , editio vetus et codd. ,rul. Boua lectio est. NotI a ivplius diu inando tempus tere udum csti bell
444쪽
vit; non inultum superest, ut exstinguat. αEt quando.
inquis, tibi proderit istud, quod in exitu discis, aut
in quam rem 2D In hanc, ut exeam melior. Non est iatamen quod existimes, ullam aetatem aptiorem esse ad bonam mentem, quam quae se multis experimentis,
Ionga ac frequenti rerum patientia, domuit; quae ad salutaria, mitigatis assectibus, venit. Hoc est huius boni tempus: quisquis senex ad sapientiam pervenit, annis pervenit. Vale. .
nune, hae seuectute , in conspectu mortis positi, experimentin ad honam mentem pergere debemus. R. - Α tamen idem laudat Pineiani coniecturam ut ingeniosi viri. exeam melior. Ad vocem S lonis, qui moriturus audire aliquid adhuc cupidus, et Quo sns interrogatiis, ut doctior, inquit. moriar. L. Huius boni. In . bonae mentis, ideoque selieitatis quae ex hona me tenaseituri Annis rementi. Suspeeta mihi haee scriptura, nec satisfecit Lipsit interpretatio: neque tamen melius ali quid oecurrit. In annis nil mutant libri: pro perMenit, est pervenitur in ed. R. et mss. Arg. b. Par. d. et Col. Conieciare Poteras praes emtur. Sciam. - Annis pereenit. Inteli. Beneficio annorum ad hoc pervenit; aetati hoe debet. Lim.
SAPIENTME NOCERE FREQUENTES PEREGRINATION .
Ne loca mutet, hortatur, sed magis quiescat cor ore, ut et animum continere possit, et emendare, ideoque assectibus liberare. Id potius agendum esse, monet, ut assidua Migilia et inteatione se ad persectum adducat, atque adeo morti se pravaret.
Mutare te loca, et in alium de alio transilire, nolo.
Mutare. .. nolo. Η- migrationis qui sibi non constant, et loeorum studium saepe reprehenditur in iis . inulatione illam animi tranquillita-
445쪽
Primum, quia iam si equens migratio instabilis animi est. Coalescere otio non potest, nisi desiit circumspicere et errare. Vt animum possis continere , primum corporis tui sugam siste: deinde plurimum remedia continuata proficiunt; interrumpenda non est quies et vitae prioris oblivio. Sine dediscere oculos tuos :sine aures assuescere sanioribus verbis. Quoties processeris, in ipso transitu aliqua, quae renovent Cupi-2 di tutos luas, tibi oceiarrent. Quemadmodum ei, qui
amorem exuere conatur , evitanda est omnis admoni
tio dilecti corporis nihil enim facilius quam amor
recrudescit : ita, qui deponere utili desideria rerum omnium, quarum cupiditate flagravit, et oculos et aures ab his, quae reliquit, avertat. Cito rebellat a Liactus: quocumque Se verterit, pretium aliquod prae, sens occupationis suae aspiciet. Nullum sine auctora mento malum est. Avaritia pecuniam promittit; luxu ria multas ac Varias voluptates; ambitio purpuram et
tem comparare volutat, quae ab animo ipso manare debet. Cf. Senec. de Tranq. a u. C. LI. 11 sqq. Gatncker ad 34. Autonio. IV. 3. p. 32χ. mιhk. Costiscere otio non potest. nisi desiit. Sic Pal. teri. editioque Vetus, a quibus haud multum abludunt rol. eodd. Gruti et Erasm. Antea coal. Delo n. Potes , nisi desinas, Coalescere habent omnes codd.. luamquam ω Iescere scribendum esse Lambimis ad
Lucret. Vt, Io66 . egregie docuit. analogia adstipiti in te. vide Selineidis. in Indie. ad Seripit. R. R. Ruhk. obli io. Si alia rurix alia sequatitur, hae eorporis iustabilitate,
Olmiis experimentorum et togitationum priorum fructus et utilitas evanescant neeesse est. Riahk. Sine dediscera oeulos tu M. int.
Sive oeuli tui dediscant, id est, obli. viscantur ea, vel quae iis placebaut, vel quibus ii stercellebantur.
Amorem exuere sincera lectio est, quum Perperam mulatam vides in codd. nonnullis e. e. Nor imberg. in
ed. Lipsit, Grono vii aliis ille in
ramorum exurere. Eximas Cieeroni
N. D. III. 3, idem vitium. Is enim haud dubie seripserat: mihi quidem
ex animo exui non Potest , esse cleos .
tibi nune habetur: exuri. Sic Cic. de Fin. V, i I, dixit: hominem ex homine exuens. Ruhk.ὰ fetus. Ihi assectus generaliter dicitur pro omnibus cupiditatibus, sive uvaritia , luxuria , si ubitioile , ut infra explicat.
A illum sine auctoramento malum
est. I. e. sine mercede et pretio, quod antea dixit. L. - Voluntariorum gla
diatorum, liberorum quoque, qui
446쪽
plausum, et ex hoc potentiam et quidquid potentia
potest. Mercede te vitia sollicitant: hic tibi gratis vivendum est. Vix ossici toto saeculo potest, ut vitia, tam longa licentia tumida , subigantur et iugum aE-cipiant; nedum, si tam breve tempus intervallo discidimus. Vnam quamlibet rem vix ad persectum perducit 4 assidua vigilia et intentio. Si me quidem velis audire,
hoc meditare: exerce te, ut mortem et excipia S, era, si ita res suadebit, ni cessas. Interest nihil, ad nos ve
niat, an ad illam nos. illud imperiti si in i cuiusque verbum salsum esse ipse tibi persuade: e Bella res est, mori sua morte. D Illud praeterea tecum licet cogites: Nemo nisi suo die moritur. Nihil perdis ex tuo tem Poro : nam quod relinquis, alienum est. Vale.
pretio si a sponte se addicebant in servitiitein, inprimis ad gladiiim . ideoque auctores liher alis amittendae fiebant, suit auctoramenin m. Iu- deque auctorati dieti. Cf. Lipsit Sa-llarualia II, S. et quem Eruesti ita Clav. Cic. laudat, Salmas. de mod. Vsur. p. 8St sqq. Riah . me tibi gratis υioendum est: int. Si virtutem seqneris, uon illa tibi Preti m qiioddam externum dabit. Nemim , etc. Iulell. Nedum subigantur si, et e.
dere meliores libri omes: mendose nonnulli diseedimus. Tuuc interis vatio placuit, quod erat in ed. Lips. et Geon. ex Palat. see. et OpsoP. Per inter Ilia ex ed. Er. et Mur. revocavit nul L. in nullo quidem vel . lib. repertum t nam alii ex interMallo dabant, alii inter utim , alii per ita. temalliam. Scit . Irari sua morte. Ita Siletou. Iul. c. 88. de Iulianis percussoribus: Neque triennio quisquam amPlitiast rem Du, neque sua morte defunctus est. Sua, i. e. si hi debita, ex natur:ie communi lege, quam mnnit non Da eis. Opponitur mors βιοθαγατος, vio- leuia. Liysitis. Illud praeterea teoram licet cogites. Horum verborum versioliem Lagrange uticis inclusit, quasi spuria essent; revera sine Milo sensus detritne utoea lolli posse fatemur.
447쪽
Narrat amico se Pompeios Didisse et in admonitum praeteriuten oris adductum esse. transit ad mortem , Ptitilletim communem generis humani finem, non cum scutati ad quem adhaerescimus , sed cum portu nunquam recusando arandam. Omnis qu dem Pita eo adducit, sed non semρer exsPectanda mors est. Nam sayienti P voaitum eιt et bene Misere, et bene mori, itaque emittere se Antexi, attamen in vita quoque Permanere usque ad mortem naturalem, si ita Misum fuerit. Exemylo sunt Socrates , Drususque Libo. Sed enim temere hoc co iailium nunquam ineundum est. Qui autem Dim csserendam Milae suae
negant, hi omnem hominis libertatem iugulant , ideoque exitu νex miseria occludunt hominibus , qui ut Plurimum id ne cogitantqvidem , aliquando et sibi se hoc corytis io esse exeundum, atque nonnisi magnis Miris hoc robur emittendi se esse. Quemorrorem con incit exen iis Germani cuius m , aliorum , qui ad ludos bestiariorum missi se Osi interfecerint. Samius iam de hac re. Noster e Osuit. Nec nostris temPO-ribus defuere , qui in hanc rem inquirerent. In quibus celeber rimus haud dubie est Io. Iac. Rousseau, cuius sententiam tu μνα Heloisa expositam habemus. Non, sine laude de Suicidio, quod uocant , egit elegantissimus G. E. Gro eck , cuius commentatio ab ordine Theolog. Gottingensium anno Chr. i 785 praemio Ornabaliar: qui cum multis aliis , in quibus Troschelius eminet , praecipuam Christi Praeceptorum rationem haluit.
Post longum intei vallum Pompeios tuos vi li: in .
Conspectum adolescentiae meae reductus sum. Quid
quid illic iuvenis seceram. videbar mihi sacere
Pompeia Din , i. e. lihi earos SieΕΡ. ALIX, I, Pompeii qtioque nominantur, et EP. L II, I , Parthenope, s. Neapolis. Fortasse possidebat thi villas Luellitis, quae est Lipsit cou-iectura. Ruhk.
448쪽
adhuc posse, et paulo ante secisse. Praenavigavimus. Lucili, vitam ; et quemadmodum in mari, ut ait Virgilius nOSte P,
... Terraeque urbesque recedunt.
sic, in hoc cursu rapidissimi temporis, primum piae-aritiam abscondimus, deinde adolescentiarn, dein iis quidquid est illud inter iuvene in et senem medium , in utrilisque conlinio positum . deinde ipsius senectutis optimos annos: novissime incipit ostendi publicus sinis generis humani. Scopia luna esse illum putamus , dementissimi: I ortus cst, aliquando Petendus, nun- tuum recusandus ; in quem si quis intra primos annos delatus est, non magis queri debet, quam qui cito navigavit. Alium enim, ut scis, venti segnes ludunt iae detinent, et tranquillitatis lentissimae taedio lassant; alium portinax salus celerrime perfert. Id me venire nobis puta; alios vita velocissime adduxit quo
veniendum erat et tum cunctantibus, alios mi ceravit et coxit; quae, ut SCiS, non semper retinenda est; non
Recedunt. Virgilius Λeu. III, 72. Ruhk. Abseondimus. Nauticum verbum hoc Virgilius quoque: Protinus aerias
Seopuliam esse illum Pulamul. dementissim ι' Sie in libris seriplis invenit Ilodius Groterusque et Seueca dignius est altero: S. e. p. st clementissimus Portus est. Probarunt illud Nurelias, Lipsius et Gronovitis. R.
Portus est. Vitam cuni mari eou- serri, et tu eo agitatione, crebrum.
Quies autem et Portus in inorie. Vide Senec. Coiis. ad Polyb., c. 28, 3. L. -- Cotis. G:itacker. ad M. Anton. HI, 3, ἐυεςης επλευσας, χλτn σης, R h. MaeeraWit et eoxit. I. e. alios detinuit praeparans eos operose et maturatis. Metaphora haec desumpta este linclorum ossicina. Sic Noster Nat. Qu. I, 3 : Interest, quamdiu maceralia ait s. ρυγura crassiua medicamen
iram , an aqualitis traxerit, samitis mersa sis et excocta, an semel lineta.
ΕΡ. LxxI, 3o. Nihil autem tritius esse apud veteres illa voeum do tinctura
solemnium translatione ad animum sormandum et inituraudum , doeeut
449쪽
enim vivere honum est, sed bene vivere. Itaque sa-ε piens vivit quantum debet, non quantum potest. Videbit, ubi victurus sit, cum quibus, quomodo, quid
acturus: cogitat semper. qualis vita, non quanta sit. Si multa occurrunt molesta et tranquillitatem tu Phantia, emittit se: nec hoc tantum in necessitate ultima
facit; sed, quum primum illi coepit suspecta esse fortuna, diligenter circumspicit, numquid illo die desinendum sit. Nihil existim ut sua referre , faciat
sinem, an accipiat; tardius fiat, an citiust non tan- , quam de magno detrimento timet. Nemo multum ex
si illicidio potest perdere. Citius mori, an tardius. , ad
rem non pertinet: bene mori, an male, ad rem peP-tinet. Bene autem mori, est effugere male vivendi
periculum. Itaque esse minatissimam vocem illius Rhodii existimo, qui, quum in caveam coniectus esset a
Non enim visere m est. Plutarehu Consol. ad Apollon. t Modus enim υitae , honestum , non temporis Iongim uilas est; itemque autea: Non esse longissimam vitam , vlimam: astu honestιssimam. Neque enim quipliar mum cithara cecinit , aut orarit, Grai na, em gubernarit , sed qui optime, inmmendatiar. Adde xcili. L.
Illo die. Vocem die . a Mureto adiectam. iguorant veleres libri omnes. Et nudum illo placuit Graiiero, nousatis equidem video quo sensu : nam allo valet Facile autem ante δε- Mnendum intercidera voeula die potuerat. Vide vero ne reclius sit illi. quod dabat Pal. see. Schw. - Die. Haec quidem vox deest a'. Erasm. et editionem veterem et quinque codd. Grut . qui prohat. Bene, ait; illo enim loeum designat, non tempus. Enimvero non de loco, sed de tempore loquitur Noster. et cum Nureto, Lipsio Grouovioque tueor. Ruhk.
Ex stillicidio. Aptissima imago. ita velut guttatim per dies et horas fuit: et mox desinit: quid mali, inquit, si paullo ei iiii, p
Bene mori et si Dra bene tuostre.
riendi Ruhk. Rhodii Tele phreri a Lysimacli
in enueam eonioeli et pessime habili.
450쪽
tyranno, ct tanqua in serum aliquod animal aleretur. suadenti cuidam ut abstineret cibo: ec Omnia, inquit. homini, dum vivit, speranda sunt. π Vt sit hoc verum, non omni pretio vita emenda est. Quaedam licet magna, slicet certa sint, tamen ad illa turpi instrinitatis consessione non veniam. Ego cogitem, in eo qui vivit, omnia Posse sortunam, potius quum cogitem, in eo
qui scit mori, nihil posse se Plutiam 2Aliquando tamen, etiam si certa mors instabit . et destinatum si hi supplicium sciet, non commodabit
poenae suae manum. Stultitia est, timore mortis mori.
Venit qui occidat: exspectat Quid occupas 3 quare et
suscipis alienae crudelitatis procurationem 7 utrum invides carnifici tuo, an parcis 2 Socrates potuit ub-stinentia sita ire vitain, et inedia potius, quam veneno, mori; triginta tamen dies in carcere ut in exspectatione mortis exegit; non hoc animo , tanquam omnia sic Pipossent, tanquam multas Spes tam longum tempus reciperet; sed ut praeberet se legibus , ut fruendum amicis extremum Socratem daret. Quid erat stultius, squam mortem Contemnere, venenum timere 7 Scritareti. de Exsilio T. X, p. 383 sq.
Huraen. Rιhk. Selet. Subaudi sayιens. ITmore mortis mori. Sup Ε'. XX V, 22, ex Epicuro similia attulit. ubi es. not. Eamdem seu tentiaιn Praeter alios Arcesilaus up . Plutarcii. Cotisol. ad Apoll. p. 359, T. VIIHuit . et Lucretius Ill. 79: Et saepe usque ades mortis Ibrmidi te Ditus Peret 'it humianos odium lucisque dendae , Ut sibi consciscant moerenti 'retore letum . obliti fontem cura.
ericula misit muttiri limor i se mali. Et lain laudatus Mattialis et uc, NSO. non furor exl. ne moriare , mori tSocrate . Notum est. eum Post damnationem trigi ita dies in earcete exegisse . quia Delia sesto, quotannis celebrari solita. interveneraui. Xenoph. Memorab. Soerat. 1 V, 8, not.
IIoc animo. Non opus est ut cumGrtitero legamus: hoc Rhcuti anιmia .
etsi ad illa Rhodii Telespliori f. sex tr. Nie iuvi. Riahk. Fieri νossent. Suhaudi: quite eunt iace item ad supplietum erigerunt et ad vitaim reducerciat.