L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

L. ANNAEl SENECAE

ingenia, quum occepere. protinus praestant; haec, nisi alte descendit, et diu sedit, et animum non Coloravit, sed infecit, nihil ex his, quae promiserat. praestat. Cito hoc potest tradi, et paucissimis verbis, a Vnum Bonum esse Virtutem, nullum certe Sino Virtute; et ipsam Virtutem in parte nostri meliore, id est, rationali, positam. M Quid erit haec Virtus 3 iudicium verum et immotum; ab hoc enim impetus venient mentis; ab hoc omnes species. quae impetumaa movent, redigentur ad liquidum. Huic iudicio con-Sentaneum erit. Omnia , quae Virtute contacta Sunt,

et bona iudicare, et inter se paria. Corporum autem bona corporibus quidem bona sunt: sed in totum non sunt bona. His pretium quidem erit aliquod, caeterum dignitas non erit; magnis inter se interval-33 lis distabunt; alia maiora, a 'ia minora erunt. Et in ipsis Sapientiam sectantibus magna discrimina ESSE sateamur necessa est. Alius iam in tantum profecit. ut contra fortunam audeat attollere oculos, sed non pertinaciter; cedunt enim nimio splendore praestricti: alius in tantum , ut possit cum illa conferre vultum; si iam pervenit ad summum, et siduciae plenus eSt.

Et emim. non eOIOra Uie, sed Voeolam ad sensum necessuriam ,

Deutos eorum esse, qui minas et lo-rotes impavide contemnunt, eAcmplis adstruxit. S eeue locis et luin ipso opportune admotis Quaedam linc

472쪽

Imperfecta necesse est labent, et modo Prodeam, aimodo sublabantur, aut succidant. StibIahentur autem nisi ire et niti l ,erseveraverint: si quidquam ex studio et fideli intentione laxaverint, retro Eundum est. Nemo prosectum ibi invenit, tibi reliquerat. Instemus itaque, et perseveremus t Plus quam profligavimus, restat; sed magna pars est prosectus, velle proscere. Huius rei conscius mihi sum: Volo, , , ct tota mente volo. Te quoque instinctum esse, et magno ad pulcherrima properare impetu, video. Pro peremus i ita demum vi in horaeficium erit; alioqui mora est, et quidem turpis inter foeda versantibus. Id agamus, ut nostrum omne tempus sit: non erit autem, nisi prius nos nostri esse Coeperimus. Quando continget contemnere utramque fortunam 3 quando continget omnibus oppressis assectibus, et sub arhi trium adductis, hanc vocem omittere: Vicis Quom vicerim, quaeris 3 Non Persas, nec extrema IIcdo

rum, nee si quid ultra Dahas bellicosum iacet; sed

avaritiam, sed ambitionem, sed metum mortis, qui victores gentium vicit. Vale.

has an Daeos exst ut utrum lite

in cinii l. Altainen Drahas . qui tum Mn agella alii qtie interioris Asinei opillis tinnitiarii q)iondam Per is, dein Alex:indro M. lacli stitit, potiorem hie hahere locum putet, quam Dacos Ad Daliubium, lihi n in Mol-dauia et Walluehia est. Inhabitantes. Extrema Medorii tu sit ut ipsi Daliae.

Itali . speetantia dedit Interpres ad Epiet. Diss. Arr. III. 24, 76, P. 782. R. Nemo nroferatim ibi insemit, ubi reliquerat. Qui paulum de ei eit ast odio virtutis persequendae. se iam Peiorem reperit quum interruptum opus recipit. quia inter cessationem excidunt animo quaedam ex iis quae didicerat.

Vtramque fortunam. S. π Muta et ad vera m .

473쪽

EPISTOLA LXXII.

etiam se apud Lucilium, quod ptationem eius mutuam verae et Hligentiae in diaeutiendo poscentem ad liquidum δε-

ducere non possit. Merendam hanc rem esse in tempus quietius. Qua occasione dilationis queritur, boni studiuim a nobis disterri, quum tamen non otio.ia, sed omnibus aliis negotiis neglectis ρhilosophiae assidendum sit. Nihil incidere posse, quouaviemem i ediat, quum sint . quae Prosicientem abstrahant. Quaenam illum avientem, cuius summum bonum iam timeri et immmabiti, turbare possent i Nam externa sunt seria Meummam tantum cutem atringunt. Aliter res se habet in prosciente . qui nisi Metendit . gravamr: a quo illa externa arida exspectantur, quibus comparata, semper ves novorum Drtunaebensciorum crescier sed suiens illorum non indiget: secure accipia quae ob niunt, semper laetitia maxima fruitur.

Quod quaeris a me, liquebat mihi, quum rem ediscerem, Per se: sed diu non retentavi memoriam

iam rem Myscerem, per M. Ne percommode ed. ven. cum ed. et nis. e. nisi quod in his duobus Witiose e cerum scribitur. Poterat etiam vulgatum serri, aio rem edid- eram, quod a Puleiano non ab Erasmo occeperat Lipsius , et Co gentiunt inas. Arg. b. et Par. b. nisi quod vitiose hi edidieerem habenti sed in parenthesi ponenda erant haee verba, et deiu addenda ista, Per se, quae libet omnes agnoseunti Si rem di-- .peo nostris rem edisca re, ex Lipsit coniectura parum necessaria Midit Ruhh. SA . - Noueatidiam Bula. Hane. inquit. Ι-etionem at remediciarer, peros Lipsioudiutore prautuli . quam Murea di. guissimam puto. Si mihi, ait, longior nune esset mota re aetandi ea. quae a me quaeris, liquerent per se, id est ultro. Sed dissetenda sunt in

aliud tempus commodius. Erasmus Ioi rem edicerem Per a . uolatumque ad inarginem i alias eius erem. Sioqitoque est iu eod. Col. ap. Gruterum. Vnum exemplar Piuciani sic rem odi. disceram , sed din, unde noti ulla. edd. fecerunt: sie rem edidiceram. mente auctoris repugnante. Alii apud Grut. ει rem aediscarem per M. Ma-- rrientaMi. v Fecerim. iuquit Li-

474쪽

meam; itaque non iaci Is in e sequitur. Quod evenit libris situ cohaerentibus, hoc evenisse mihi sentio; explicandus est animus, et, quaecumque apud illum leposita sunt, subinde excuti debent, ut parata sint quoties usus exegerit. Ergo hoc in praesentia dissi ramus; multum enim operae, mullum diligentiae poscit. Quum primum longiorem eodem loco speravero moram , tunc istud in manus sumam. Quaedam enim a Suni, quae possis et in cisio scribere; quaedam I ctum , et otium, et secretum desiderant. Nihilominus

psius qui dat sis rem edidiceram .

Liquebat milia seire , modo dilisserere vel edicere mssent. Sed diu ete.

liquebiat mihi . at 1 enaeditari Possem et rein attigi. Remediliari. ut remi visei. a Equidem puto. librariis voci remeditari origam praebuisse ad scri

Bohh. interpretatue si remeditarerete. dicens: Haud dubie Dropter malam valetudiuem, cuius restaurandaueausa Baiarum thermis usus erat. Ethoe ipso tempore, quo hane at plurimas hasce epistolas scriberet, ita illis amoenia Campaniae loeis commorabatur velut tu seces,u. uiae lucem accipiunt, quae mox sequuntur rotium primum longiorem eodem Deo vern ero moram. Bulik. Sed diu non retentaMi memoriam meam. Pro vulgato retentiaMi, Schw.

dat reeenta, i , dieens: Vulgo non ro lentaset edd. et masti; quod speciosum erat, ae teneri etiam poterat. Sed serupulum mihi iuieeerat . quod,

qnum eo stanter alias te lare , unulentare, seribatur in libris nostris quemadmodum et hic retem taMiseribitur in ed. A. et In rus. e. nune hoe uno loeo a eonstati lissi ino alimitiumore di .e sum sit in vetustiore rus.

Arg. b. et in ed. R. Itaque quoniam per similes saepe in vetustis libris

sunt literae t et c. persuaseram mihi, recentaι ι hie seribi dehuisse; quod ipsum verbum aptissimum huic loeo esse videbatur. S. - Praeterea quod recentiari in nullo rus. repetitur, ideo retiei euiluvi videtur, quod rarissimiunest , et retentavi seu retracta, l. qua in mM. et edd. legrantiae, bene lativa

socii et faeile satelliguntur. Libris suu eo ueterentibus. Libri v rerum vel papyro vel Perg'menaeharta xeribi soliti, cohaereseere de-hebant diu nou iuurpali, quoniam uvolvebantur, ideoque indurescere dehebant, nee vine labore explieari

Doterant. Monstraruut haec v. e. --diees illi Hereulanenses. MAI. In eisio. A Pineiani sagacitate est, quum libri sere habeant: inserato. Ninus plaeet in eliso, quod quidam

codd. dant. Loeus Sueton. in vita octav. 45, hue allatus a Grui. et Lipsio parum prodest. Cisium autem est genus vehieuli geatatorii. Qv-dam, ait, per iter aut gestationem etiam seribi. Mhk. Leetum M. lucubratorium. Sie lorat. Serm. I , έ . t 33: Ne e enim

quum ieeliatus aut ma Portistia exco-Hι, desum mihi. Ruhh. - Ovidius r

475쪽

his quoque occupatis diebus ngatur aliquid , et quidem totis:.nunquam enim non succedent occupationes novae ; se Pimus illas : itiique ex lana exeunt PIM-

res; deinde ipsi nobis dilationem damus. ci Quum hoc

Peregero, toto animo incumbam; et, si hanc rem mo- a lestam composuero, studio me dabo. v Non, qutiri vacaveris, philosophandum est: omnia alia negligenda sunt, ut huic assideamus; cui nullum tempus satis magnum est, etinna si a pueritia usque ad longissimos humani aevi terminos vita producatur. Non multum refert, Utrum Omittas philosophiam , an intermi a S: non enim, ubi interrupta est, manet; Sed, eorum more. quae intenta dissiliunt. usque ad initia sua .recurrit, quod a continuatione discussit.. Resistendum est occupiitionibus, nec explicandae , sed summovendae sunt. Tem Pus quidem nullum Pa-Imm est idoneum studio salutari; atqui multi inter illa Iaon Student, Propter quae studendum est. ει Incidet

Nee explieandae , i. e. nota disΡ-nendae per tem 'ora et duereudeo sunt. Dys. TemPus er idem. Bul, L. stribit lem Pus... salutari. . Quasi esset o lectio, et explicat: quamquam Omuelem piis idonemn est huic studio, ob-ileiat aliquis. Enimvero, res Pondet. noti titillosopliatitur ititer illa negotia. et quaecumque eos impediunt, quia Ddlinc Proficientes sunt: quod multo aliter se habet in Sapiente. qui seruperi u gaudio est. ex dogmate stoico. R. - Setilentiarum divisio . qualem nostertextus Praebet, paulisper dissertnt, ea quam proposuit Ruhil . , seusu

Inter uia... Arvter quae aludendum est. Intellige inter ossicia ambitionis,

Non hare in nostris , ut quondam , se, ibimus Imrtis, Me consuete, meuo , metite, emi ptis bis s. Plinius lib. V. Epist. Visus est sibi laeere in Lettulo auo. oo Osistis in habitum studentis. Oravatis diebus... lotis, Erat in cominental iis aliisque libris Philoso-Pllicis componendis quunimuxilii e o Cupatus. CL Ep. xxxix luit. R d. . Ineumbam subaudi philosophiae. Stud o PlitIosophi te. Rub Producatiar ed. R. et ms. Col. Produeitur Λrg. b. Par. a. b. d. Vulgo Protenditur. SchW.EIrtim more... discessit. Sic omnes fere eodd. et edd. Erasmus al. habent: coraliutiatione sua. Ruli L. Intenta dissili mi. ut sones. R. - t arcus qui, elitum irini us qua ta dehisl ur se remisit, ad Priorem statuini reveιti ἰur.

476쪽

quod ini peditit; is non equidem eum, cuius antinus in omni negotio laetus atque alacer est: impersectis Dd- shue interscinditur laetitia; Sapientis vero contexitur uudium, nulla rumpitur causa, nulla fortuna; semper et ubique tranquillum est. Non enim ex alieno pendet, nec savorem fortunae, aut hominis, exspectat. Domestica illi felicitas est: exiret ex animo, si intraret ; ibi nascitu P. Aliquando e ltrinsecus, quo admo- 6

neatur mortalitatis , intervenit; sed id leve, et quod

Summam cutem Stringat. Aliquo, inquam, incommodo amatur: maximum eius bonum est fixum. Ita dico, extrinsecus aliqua sunt incommoda; velut in corpore interdum robusto solidoque eruptiones quaedam Ρustularum et ulcuscula, nullum in ulto malum est. Hoc, inquam , interest inter consummatae sapientiae γvirum, et alium procedentis, quod inter sanum, et ex morbo gravi ag diutino emergentem, cui sanitatis loco est levior accessio. Hic, nisi attendit, subinde gravatur, et in eadem revolvitur: Sapiens recidere

non potest, ne incidere quidem amplius. Corpori enim ad tempus bona valetudo est; quam medicus, etiamsi reddidit, non praestat: saepe ad eumdem, qui advo-

ae deiiei lint, essiciuntqite ut philo-t,hiae remedio iudigeat Amatiar: maximum eius bonum est fixum. Rutili. edidit: tipatur maximus is. illud bonum est fixum. Sic, inquit, Eras. et ed. vetuis. Λt Lipsius

vostra in lectionem habet. Consummataesarientiae iterum bie

illacrimina persecti sapientis et iu- 'outi, de quibus saepe iam vidimus. Vid. Lips. Manu luet. l I. MM.

Accessιo febris. M ik. Sastiens r cidere.... iam litis. Argutatur, ait Lipsius, tu vocibus venuster neque. recidere in eumdem morbum,

uec ineidere in alium. MM.

Sa a ad eumdem, qui ad moaνera excitatur. Sic eum Lipsio correxi. Vulgo quem ad cas. edd. et masti:

quod ex usu Senecae defendi posse

existimavit Buhh. ego vero nullo pacto ferendum iudicavi. 5 in M. Muretus temere iacit ι qiaem eacit

Legit RubL. Saepe ad eumdem quema OeaMerat, excitatim: i. saepe quem adiuverat, eonvenire iubetur, ut opem ferat. Verbum ad-care hoc Senecae aevo ponitur eodem se sti, quoa ἀ-

477쪽

caverat, excitatur. I Sapientis animus 3 semel in totum

sanatus sestJ. Dicam quomodo intelligas sanum: si seipso contentus est; si considit si hi; si scit, omnia vota mortalium, omnia beneficia quae dantur petunturque,' nullum in heata vita habere momentum. Nam cui aliquid accedere potest, id imperfectum est; cui aliquid obscedere potest, id imperpetuum est: cuius Perpetua sutura laetitia est, is suo gaudeat. Omnia autem, quibus vulgus inhiat, ultro citroque fluuntla nihil dat fortuna mancipio; sed haec quoque sortuita tunc deIectant, quia in illa ratio temperavit ac miscuit. Hae C

est quae etiam externa commendet, quorum avidis risus ingratus est.

Solebat Attalus hac imagine uti: .Vidisti aliquando

canem missa a domino frusta panis aut Carnis aperto

ore captantem7 quidquid excepit, protinus integrum devorat, et semper ad spem suturi hiat. Idem evenit nobis : quidquid exspectantibus fortuna proiecit. id siue lalla voluptate demittimus, stati iti ad rapinam alterius erecti et attenti. . Hoc Sapienti non evenit;

et ara collocant. Senec. de Brevit. vit. C. L . . meritis animus... est. Vilixo lege haluri animus aemel in totum sanatura tibi quum voeab. animur abesset edd. vett. et ma iis, a Mnreto ex ing.

adiectum, equidem mea de coni retara Sapientis animis scripsi. aed incerta verba uncis inclusi. Teneri poterat san Murr sed quum sanatus dedisset . c., fi Picatus eram scriptum olimisisse sanatus est. Conieeturas autem istas nemini velim tibi rusas. Sin v. Cui aliquid abseedere potest, id -- Portuum est. Rubh. edidit citi midia. . i. i. e. E M. Col. Grutero, Lipsio et Gronovio probantihus. Alias: μι quid abse . non potest. Muretua: c. q. a. n. . id Per eluum est. Bul h.

Nihil dot fort. maneipio. Similiter Luctet. Ill. 98έ: Vitaque manet o

nulla datiar, omnibus usu. RuhL. Sed haec.... mia u. Plane Stoieci

dignum est illud Horatii III Carm.

as, 4s sum o laeta negotio tit Ludiam insolentem ludere Pertinax Thanamulat incertos honores Fune mihi nune alii benigna. Laudo manentem ete. Buh a idia dant νett. 4ibri omnes, nisi. quod vitiose Iiabent audia nonnulli. Temere aνidias edd. inde ab Erasmo. Schwa

478쪽

plenus est: etia in si quid 'bvenit, securo excipit. ac

repotiit; laetitia fruitur maxima, continua, sua. Habet 'aliquis bonam voluntatem, habet prosectum , sed cui multum desit a summo 2 hic dein imitur alternis , et extollitur, ac modo in caelum allevatur, modo desertur ad terram. Impeditis ac rudibus nullus praecipi

tationis sinis est; in Epicurum illud chaos decidunt

inane, sine termino. Est adhuc genus tertium, eorum raqui sapientiae alludunt: quam non quidem Contigerunt, in conspectu tamen, ct ut ita dicam sub ictu habent: hi non concutiuntur; ne defluunt quidem :

nondum in sicco, iam in portu sunt. Ergo. quum tam magna sint inter summos iratosque discrimina ; quum medios quoque sequatur Ductus suus, sequatur i gens periculum ad deteriora redeundi; non debemus occupationibus indulgere. Excludendae sunt: si semel intraverint, in locum suum alias substituenti

niti: quod Lucani V. 4 6 versu

Caesaris attonitum miseenda ad praelia mentem Ferre moras sciserum

inrisa iussere relietae defendi somtasse possit. Gruterus tamen damnati Rufi . peditis. Commodum videri P terat immrilis. viilgatum ex ed. R. eluum praesertim adiiciatur ac rui- sed impediris dedere ed. A. cum mss. Arg. b. c. Par. b. d. et Griit. Intelliguntur autem De pationibus --

sumptum defetidisse Epicurum eou- stat. Cons. Lucret. I. 378, 968. Diog. Laert. X, 4t. Rufi . Gentis tertium. Idem diserimen feeit Dosteν Epist. Lxxv . 6 sq. ubi tres Pνoficienti an elasses .constituit, et paulo accuratius rem desinit. Ruhk. Sapientiae alludunt , i. e. eam ωι- tingunt sicut fluetus alitidere diciantur littori; Ilio et peritnet qnod mox ait, sub ietu habent. Itaque perperam dein edebatur non quidem attigerunt ι ubi recte Robh. contigerunt posuit criministis Pine. et Grui. quibus accedit

M. A. et insa. Arg. b. c. et Par. b. d. Plus enim est contigerunt, quam a tigerunt. Schw.

Sub iciu haben . i. e. Prope sunt et metaphora τel a sagittariis. vel a stadiatoribus sumpta, qui in eo uiat, ut seopum seriaul. Cf. da Benef. II. as. Consol. ad Hare. s, a, etc. R. Adde hoe Lueaui: α Quod nolles stare sub ictu Fortunae, quo miludus erat Roinanaqtie sata, Coniux sol a suit. .

Ad Pompeium dieit, qui sotain Cor uel iam coniugem extra belli tumultus halivit.

479쪽

Principiis illarum obstemus t Melius non incipient,

quam desinent. Vale. δ

refutat. Etenim Oeri Philosophi amant Potius magistratus ac reges, sisque Parent, quia iis securitatem pullicam debent. E contrario ambitione ducti in hanc re rehensionem cadunt: hi enim se erametunt, inuident, per erus inquieti et fame irali: philosophiiautem amant auctores huius boni, quoniam tranquillo Otio frui licet: imputant quoque iis hoc beneficium, etsi pluribus contingat, Philosophia Osa hunc gratum animum docente, inprimis erga eos, qui hoc ottam Praestant. Quoia ut maximi faciat, hortatur

Lucilium, et ait Mirtutem i. e. Deum assurgat. Fissime obsereare licet, si rerum memoriam nobiscum re-Putamus, eo nomine rurehcnsos esse philosophos et philosophiam, quod mala inde et calamiliates manarent ad rempullicam con-ciatiendam, quin adeo coertendam: adeoque saρientes Mel publice accusatos et male habitos, Oel haud semel e cloitate in exilium eiectos raso. Cuius quidem rei Plures fuerunt causae, quae tamen omnes commode ori ab i rudentia μhilosophorum, oel ab ignorantia magiatratuum, Dei a male olentia eorum qui sulentiores seqtie Myedientes quominus rerum Potirentur, summo ere Cuerent, deduci possunt. Et antiqtii et nostri temporis historia satis multa et ea tristia exempla Praestat, inde ab Anaxagora tisque ad FPhlium. Iu Gallia Praesertim, tum in Proxime elapsa, tramin Praesenti aetate, multa occurru ut exempla quae asserrefacile essest, nisi omnibus litterarum studiosis satis nota essent . Ex hac autem Ῥistola magnam rerum mutationem Romactabhinc quinquaginta ferme annis factam Midemus. Nam quum Augustus et litterarum studiis animos a re ublic Pessenda remoυere studeret, ideoque iis tractandis Doeret; Neronis contra tempore istam malin olorum re imρeritorum exprobrationem in philosophos concitatam intelligimus, quam Seneca dignam itidicaret, ut refelleret. Enimuero mox tanιvere recruduit ista calumnia, ut adeo Immasianus, quod merito mireris, Philosoρhos si ir

480쪽

praeter unum Musonium omnes Roma e elleret. Cf. egregiam IIemii disputationem, Litterarum bonarum studia perperam proscripta, istisc. cicad. Vol. IV, P. sqq.

Errare mihi videntur, qui existimant, Philosophiae

fideliter deditos contumaces esse a C res a clarios, et contemptores magistratuum ac regum, eorum VC, Per

quos publica administrantur. E contrario enim, nulli adversus illos gratiores sunt; nec immerito: nullis enim plus praestant. quam qui latas frui tutin tu illo otio licet. Itaque hi, quibus altum ad propositum bene vivendi confert securitas Puldica. Decesse est auctorem huius honi ut pa Pentem colunt; multo quidem magis, quam

illi inquieti et in medio positi, qui multa principibus a

debuit, sed multa et imputant; quibus nunquam tam pleno occurrere ulla liberalitas potest, ut cupiditaws illorum, quae crescunt dum implentur, exsatiet. Quisquis autem dc accipiendo cogitat, Oblitus accepti est;

Errare mihi... administrantur. Sae

ste haec criminatio prolata est in philosophos , indeque maxima Persecutionum Pars ortu est, quibus phil sophia et pliilosoplii premebantur. Sie

Socratem eo nomine accusahaut coucitasse iuvenes ad cotitemueudam rempublicam. Xenoph. Memor. I, 2, 9. Stoicos an eamdem reprehensionem iucurrisse videmus tum ex hoc loco .

tuni e II de Clem. 5, a. Vbi vid. not. Idem refellit Epietetus, quem sub Domitiano cum eaeteris plii Iosoplata Roma expulsum esse constist , Diss. I. 23, 3. Vos ergo philosophi docetis coiitemuere reges 7 add. Diss. IV. 7. 33. R k. Qtiibus altum ad pi vostrum bene visendi conueri ete. Sie recte rufis. Λrs. b. I at b. u. et Pal. 1, et 4 nec multum alisiant Pal. I, et 3. Sie item cod. Et L npud Gron. iasi quod ad

alium etiam vocati. otium adiicit. Ab ista seriptura varie deinde aberratum est. Quibus atium ad yr. b. m. aditum consere ed. R. Otissitis in Pr. b. υ.aἀ- ιιm conserte t. Er. et seqq. etim ed. R et vis. Arg. c. et Par. a. Quibus a tum ad Pr. b. v. aditum eo eri ed. Rulik. eum Ia s. Col. 4'. Selim. Post alium supplet otium, quod minime necesse est, si reseras vocem altum ad y msutim, quasi esset ad nobiae propositum, eis. In medio Positi: i. e. nou seduenet a turba remoti, ut philosophi. L. Sed mullia et imputam: po tutant anulis principibus pro ministeriis et osticiis, quae iis exhibent. MLλ.

SEARCH

MENU NAVIGATION