L. Annaei Senecae Opera omnia quae supersunt ex recensione F. Ern. Ruhkopf. Tomus primus sextus

발행: 1828년

분량: 662페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

nec ullum habet malum cupiditas maius, quam quod

a ingrata est. Λdiice nunc, quod nemo eorum , qui in re publica versantur, quos vincat. Sed a quibus Vincatur, aspicit; et illis non tam iucundiam est, multos post se videre, quam grave, aliquem nn te se. Habet hoc vitium omnis ambitio: non respicit. Nec ambitio tantum instabilis est, verum cupiditas omnis; quia

4 incipit sempec a sine. At ille vir sincerus ac purus , qui reliquit et curiam, et forum, et omnem administrationem reipublicae , , ub ηd ampliora secederet,

diligit eos, per quos hoc ei sacere tuto licet, solumque illis gratuitum testimonium reddit, et magnam

rem nescientibus, debet. Quemadmodum praeceptores Suos Veneratur ac Suspicit, quorum beneficio illis inviis exiit: sic et hos, sub quorum tutela positus exedis cet artes bonas. αVerum alios quoque rex viribuesuis

protegit. D Quis negat 7 Sed quemadmodum Neptuno plus debere se iudicat, ex his qui eadem tranquillitate usi sunt, qui plura et pretiosiora illo mari vexit;

et animosius a mercatore, quam a vectore, solvitur

Milae nune, quod. His similia aut gemina vide II de Benes. a . et III de Ira e. 3o et 3 t. Uys. Dei e semer a sine. Finis unius, est init inm alterius. Hoc cupitum habeoῖ liud cupio. et sit aeries in- sinit a. 5'olumque vest. libri omnes. vulgo

ulla, aut privato beneficio nou em-Iuia inolis exiit. Sic Erasin. et

editio vetust conveniunt mss. Seu Maexpeditus est: Stulti, ait Litisina. seu per extra viam et errabundi. In

recis et ullo Sapiens. Qui invia loca ,

a. alullitiam relinquunt, sapientia appropinquant. Nurettis E eotii. de derat: illis sa εχitiis exuit. Gruterit locum Daetum habet . quem non redintegrat: inelinat tamen in hunC. quam Lipsio et Geonomio Probantibus ι recepimns Iectionem. R k. Sio et hos recte ed. Matth. Inepte vulgo aie et his, scit . quod responderet prae denti illis. Sio ea in his M. R. quae paulo unte, divisis vocibus. illis in inis habebat. Rufi . Aries bonas i. Philosopli iam. ΟΡtimae, ingenuae. liberalea a Cie. et aliis vocantur. Sapientia ars est, nil noster EP. XTIR , a. Persius V, 1 4 2 Tibi rario Disera talo Arst dedit.

482쪽

volum; et ex ipsis mercatoribus inusius gratus est, qui odores ac Purpuras, et auro Pensunda Poriabat. quam qui vilissima quaeque, et saburrae loco sutura, congesserat: sic huius pacis beneficium, ad omnes

pertinentis, altius ad eos pervenit, qui illa bene utuntur. 3Iulti enim sunt ex his togatis, quibus pax operosion bello est. An idem existimas pro pace debere seos, qui illam ebrietati aut libidini impondunt, aut aliis vitiis, quae vel Mello rumpenda sunt7 Nisi sorto tam iniquum putas esse Sapientem, ut nihil viritim se debere pro communibus bonis iudicet. Soli lunaeque plurimum debeo, et non uni mihi oriuntur; anno,

temperantique annum Deo, privatim obligatus sum; quamvis nihil in meum honorem descripta sint. Sιulla ravaritia mortalium possessionem proprietatemque discernit, nec quidquam suum credit esse, quod publicum est; at ille Sapiens nihil iudicat suum magis, quam cuius illi cum humano genere consortium est. Nec enim essent ista Communia, nisi pars illorum pertineret ad singulos: suum essicit, etiam quod ex

minima portione commune est.

Qui odores ac purpiariis α auropensanda. Thus, myrrha, eo tum, nardum aliosque odores pretiosos,

Tyrias, et gemmas, unio ea e quae idem eum auro pretiiun habenti Ηaee omnia ex portubus Asiae Asrieaeqt evomam advehi solita esse constati R. Quibus pax operosior bello est. Quia a Pace abutuntur, ut pessimis sedent operis et se turpibus voluptati-hvs iugurgitent. Quae vel bello enda sunt. Int

Bellum ipsoru taIi pace melius laret,qoia has saltem libidinea remperet.

ctant ad paradoxoa illud stoicum: Omnia sapientis. Cf. Lipsit Manud. III. xl. Virtutes ideoque et pax atque

Iibertas quum sola bona viderentur Stoicis, caetera omnia autem indisserentia, sequitur, sapientem solum

divitem esse et quippe qui, si quidem

elit. animo et contemplatione istis eaeteris quae pro bonis habenitie. solas reete uti possit, eorumque ad veram selieitatem non indigeat. Ergo

omnia sapientis sunt, non occup

um incit. Vulgo omnes, nullo Musu, motum incit; quomodo ae

483쪽

L. ANNAEI SENECAE

a Adlico nunc, quod magna et vera bona nori sic dividuntur, ut exiguum in singsilos cadat: ad unum. quemque tota Perveniunt. Ex congiario tantum serunt homines , quantum in capita promissum est ; pulum et visceratio, et si quid aliud capitur manu, dis eodit in partes: at haec individua bona , Pax et libesi ins , tam omnium tota quam singulorum sunt.' Cogitat itaque Sapiens , per quem sibi horum usus fructusque contingat; per quem non ad arma illum, nee ad sePvandas vigilias , nec ad tuenda moenia et

multiplex belli tributum , publica necessitas vocet :agitque gubernatori suo gratias. ΙIoc docet Philosophia praecipue, bene debero henesicia, hene solvere: 6 interdum autem solutio est ipsa consessio. Confitebitur ergo, multum se debere ei, cuius administratione ac providentia contingit illi pingue otium, et arbitrium sui temporis , ut imperturbata publicis occupationibus quies.

o Meliboee, Dous nobis haec otia fretis Namque erit ille mihi semper Deus.

Si illa quoque otia multum auctori suo debent, qu

Pum munus hoc maximum est:

primum fuerat in ma. Arg. b. sed ab

antiqua manu correctum suum, quod unice verum iudicavi. Sta . Ex congiario... Partes: Donu , e. c.

oleum et pecunia. qua eongius olei emi poterat inter Populum urbanum distribui solita, et epula Niscerari qua publica, quum princeps aut magistratus daret. In epulis autem et sa- setis publicia etiam earo et talia partibus distributa: quod Plistarchus, Lipsio εἰ tante. argumentrina Priwae frugalitatis habet. Quaest. convivRI II. cap. tili. I Om. XI, '. 97 Huit. In Senec. Epist. Ix. to , de visceratione privata sermo es , quom ex saeriseio aut tali causa eam uberior esset nee soli eonsumenda. Cf. Εraesti Clav. Cie. Congiarium et Viseeratio. R., Solutio est lyra consessis. Beneficium solvit interdum qui illud consessissest: privatus enim nullum principi referre potest heiieseivna: sed satia ille pro aeeepto heneseio se gratum ostenderit. si principem pro merito laudaverit. Deus. versus Anni notissimi Eclog. I . 6 . 7 . 9. Ο. R Ak. Si illa. Eie. lii . si intilla delin re aeptincipi arbitratur ille, qui fruitur

484쪽

Ille meas errare boues ut cernis et ipsum Ludere, quae vestem , calamo permisit agresti:

quanti aestimamus hoc Olium, quod inter Deos agi. ιι

tur , quod Deos facii Τ

Ita dico, Lucili; et to in caelum compendiario Voco. Solebat Sextius dicero'. re Iovem pluS non POSSU, quam bonum virum. D Plura Iupiter habot , quae praestet hominibus; sed inter duos honos non est melior, qui locupletior: non magis, quam inter duos, quibus par scientia regendi gubernaculum est, meliorem dixeris, cui maius speciosiusque navigium Ost. Iupiter quo antecedit virum honum 2 Diutius bonus est. Sapiens nihilo se minoris aestimat, quod virtutes eius spatio brevior cludunt ri P. Quemadmodum ex duobus Sapientibus, qui senior decessit, non

est beatior eo , cuius intra pauciores annos terminata virtus est; sic Deus non vincit sapientem felicitate , etiamsi vincit aetate. Non est virtus maior,

quac longior. Iupiter omnia habet; sed nempe aliis iatradidit habenda. Ad ipsum hic unus usus pertinet,

illo otio est iis munus hoc m. e. et C.

inter Deos agitur. I. quo Dei fruitutiir, qii Od Deos saetir quia illud oli mi maxima pars est divinae salieitalis.. xtιtis. Agitur hie de Q. Sextio .

illustri apud Romanos viro, qui Pythagoream philosophiam amplex is

est, Metamque austeritate sua insi

gnem condidit . alioquin stoicis disciplinis valde consentientem ; sed quae, ut ossiciis pul,licis eareret s-Piens, praecipiehat: imo illi sectae maior erat a steritas, quam ut dii florere posset; itaque brevi exstincta est. Ε Lagrangit uota versum. Vide de eo ad Ep. LIX , ε. Lmem plus non posse, etc. Olio philosophicci sapieutem , quitietiam proseientes Ilibentissime sevi et Deo similes, atque adeo deos fieri dogma Stoicum erat. Cf. Sen. de Provid. I. De Constant. Sap. e. 8. Epist. XXX . 7; Liti. ; LIX , I 8. Dei socii sum ull

et membra. Paradrixon hoe e dogmate illorum de origine antinorum mni a se ibidem monuinans, et unice ud finis

pientem pertinere, quo tamen Potentiorem et diutius honum esse Iovem eoncedebant. Melius modesti usque antiquiorex Stoici de liae re iudieabant, v. c. Archytas, Stohaei Serm. I , P. 29 ed. Seho . Mhk. - De hoe loco vava. ridenda, exclauiat Litis.

485쪽

. quod utendi omnibus Causa est: Sapiens tam aequo animo omnia apud alios videt Contemnitque, quam Iupiter ; et hoc se magis suspicit, quod Iupiter uti illis non potest, Sapiens non vult. Credamus itaque Sextio , monstranti pulcherrimum iter , ut clamanti: α Hac itur ad astra i hac , secundum frugalitatem ;hac, secundum temperantiam ; hac. secundum sortitudinem l is Non sunt Dii sustidiosi, non invidi; ad mittunt, et ascendentibus manum porrigunt. Miraris,

hominem ad Deos ire 7 Dens ad homines venit; imo, quod propius est, in homines venit. Nulla sine Deo mens bona est. Semina in corporibus humanis divina dispersa sunt; quae si bonus cultor excipit, similia origini prodeunt; et paria his , ex quibus Orta Sunt, surgunt: si malus, non aliter quam humus sterilis ac palustris , necat, ac deinde creat purgamenta pro frugibus. Vale.

Quod utendi omnibus eatisa est. Inl. et edd. est. Alii dant intrat. Sed ereae M sensu Iupiter iis omnibus utitur, praeferas i. producit. Vt enim cultor quod ipsa caeteris dat utendi pote- curare dicatur, tameta non eadit inatatem. humum. Cons. modo Iudicem ad In homines arena. Nam reeta ratio Seriplores de Re Rustica. Mλk. in nobis . ut volunt, ipsa Dei esti Creultrum amenta: Id est pro hociis Haee Christiano dogmati inire simi- frugibus et eat . signit malas herias, Ita svuti quibus Postea solum expui are cultor Creat plurimorum ilhrorum scripti. laborati

486쪽

EPISTOLA LXXIV.

NInm BONUM ESSE , NISI HONMT 'M. Amicum de summo bono parum Moice cogitantem refutaturus repetit ea, quae Dist. L UI, al. iam tr-ωὐerat, tinum bonum esse, quod honestum sit. Qui enim alia ideoque fortuita , quae non sunt in potestate nostra, pro bonis habet , e. c. honores, vitam , is in fortunae Meniat necesse est potestatem , et in con- imo A l timore atque perturbatione. Itaque hanc imaginem proponia animo suadet, ludos facere fortunam , neque sinere , ut gaudio in erturbato fruamur. - Iterandum rat, ait Lipsius, o Aulchra , O honestus qui mensem ladem habes, fruere.

s pistola tua delectavit me, et marcentem excitavit memoriam quoqtae meam , quae iam mihi segnis ac lenta est, eVocavit. Quidni tu , mi Lucili, maximum putes instrumentum beatae vitae hanc persuasionem, ciunum bonum esse, quod honestum est yis

Nam , qui alia bona iudicat , in sortunae venit potestatem , alieni arbitri L sit: qui omne bonum honesto circumscripsit, intra se felix est. Hic amissis Itbe- 1ris moestus, hic sollicitus aegris, hic turpibus et aliquam passis in sum iam tristis; illum videbis alienae uxoris amore cruVari , illum suae: non deerit, quem

Memoriam.... moeain. Simile quid conqtiestus erat ΕΡ. L XII, I. R. qui alia etc. Ante haec vulgos iude uti ed. Εr. emn ed. . . et mS. c. potiebatitur ista , Qui omne bonum. ... intra se felix est, quae rectius post potiuntur iii mi. R. Et tu ins s. Arg. b. Puris. Ops. ei Grul. S.Cireti meri sit , desinis it. Cic. pro S. gorius uniι ersunt bre-

vit ei timseribi et desiniri sinust. B. Intν a se felix est. Caput primum Epietati in Pugillari: Quae sunt , alia in nolis, alia non in nobis. Et addit illa in potestate nostra esse libera, et liberum esseere . id est beatum. Beatitas igitur intra, uec

extra tinueremia est. Lysitis. Suae, quod suam uxorem , quam

vis iudiguam , ni mist diligit. Haec

487쪽

L. ANNAEI SENECAE

repulsa distorqueat ; erunt, quos ipse honor vexet. Illa vero maxima ex omni mortalium populo turba miserorum, quam exspectatio mortis exagitat undique 3 impendens: nihil enim est, unde non subeat. Itaque, ut in hostili regione versantibus, huc et illuc circumspiciendum est, et ad omnem strepitum circumagenda cervix. Nisi hic timor e pectore eiectus est,

palpitantibus praecordiis vivitur. Occurrent acti in exsilium , et evoluti bonis; occurrent , quod genus. eges latis gravissimum est, in divitiis inopes; occurrent. naufragi, similiave naufragis Passi, quos aut popularis ira, aut invidia , perniciosum optimis letum , inopinantes securosque disiecit, Procellae more , quae in ipsa sereni fiducia solet emergere , aut sui minis subiti, ad cuius ictum etiam vicina tremuerunti Nam ut illic , quisquis. ab igne propior stetit, percusso similis obstupuit: sic in his per aliquam vim acciden

tibus, unum calamitas opprimit, Caeteros metus,

paremque passis tristitiam iacit, pati posse. Omnium

nas hane sortem ex Pertus est. Lips. Illa υero maxima ex omni. Ruith. l. N. maxima est ex o. Est, inquit, litetitur Erasmus, editio vetus et M uretu .

Nihil enim est, unde . etc. Vbique mors est. Ab hinnine , sera . domo.

egula, arbore, aquae, Fent , Rura z

et qoid excipiami non ipsum le. quia eam times. Potes et manus tibi afferre. L sitis. EMoluti bonis . i. e. spoliati. Sie Tacitus Annal. XlII, i5, de Britan

nieci: Constanter exorsus est cammen . quo moliatiam eum aede 'atria

liam. Est Cariu . III, is, u8, Rumas inter mea in 's: cf. ihi Muti. qui nostri Ioel memor ruiti R. P viliaris ira. Die verum, Seu met pro tuo aevor principia ira, aut odivin. Limius. timis' proprio. Apud Cicerouein saepe honi et optimi sunt ii, qui a Dartibus nobilium atant, Π πτοὶ,-Rutilia Fulminia stibili. Similia Meurrunta p. Nostrum I de Clem. 8, 4 .

I.lmina Diaucorum pericuse ori ut, Omnium melia. Rul L. Tremerunt ἁορι-ις positum, ut saepe apud Nostrum. Pro tremere solent. Rul L. Illiei iti t. iu fulmine subito.

Paremque. . . Pra se . i. E. et metus,

ne puli possint illa. in eandera eostiistitiam coniecit, qua amiguutur

488쪽

anim H mala aliena ac repentina sollicitant. Quemad- smodum aves etiam inanis fundae sontis territat ; itanos non ad ictum tantum exagitamur , sed ad crepitum.

Non potest ergo quisquam beatus esse, qui huic se opinioni credidit ; non enim beatum est , nisi quod intrepidum: inter suspecta male vivitur. Quisquis se multum fortuitis dedit, ingentem sibi maloriam perturbationis et inexplicabilem scit: una haec

via est ad tuta vadenti, et externa despicere, et honesto contentum esse. Nam qui aliqti id virtute me- 6lius putat , aut ullum praeter illam bonum , ad haec quae a fortuna sparguntur si Itum expandit, et sollicitus missilia eius exspectat. Hane imaginem animo tuo propone , ludos facere fortunam , et in hunc mortalium coetum honores , divitias , gratiam excutere : quorum alia inter diripientium manus scissa sunt; alia insida societate divisa ; alia magno detri- mento eorum , in quos devenerunt, Prensa: eri quibus quaedam aliud agentibus inciderunt: quaedam, quia nimia captabantur, umissa , et, dum avide ruit, qui revera passi sunt. MM. O occulis et vera , exclamat Lipsiust Nihil in tyrannide magis ν. sit, quam quod ab exemplo timemus: et iis uno laeso. laedi Pusae videmur,.

sevinioni. Seilicet, alia esse bona, quam quae honesta. Et externa de . Abest. et Par. a. b. commode. Achin. I fissilia, a ludis sumptnm, in quibus lasserulae spargi donorum indiceA. aut ipsa etiam dona solenti vota ex alto mittebantur in sorte capientes, missilia dicta. Ruhλ.

spexit fortasse ad Horat. Carm. tu. as. 5o: Formna. ludum tris Ientem ludere pertinax. oecurrit quoque ibid. II. x, i 3 , Ludushelunae. Egregie adumbratum habes talem fortunae ludum ap. Lucian. Nigrin. e. zv, P. 43 sq. Tom. I. Opp. Bistoni. Quaedam attulit Seli eighaeu.er ad

Polyh. I. 4. b. MKk.

Excutere, quasi ex toga. Magno detrimento e quod trahit ut Meum, curas, sollicitudines. alio rum iuvidiam ; et saepe nos obiici utithonores sicariorum ictibus. mia cutiabanμr ex cotii ecl. c

rexi. Vulgo nimis ovisb.

489쪽

piuntur, expulsa sunt. Nulli veno. etiam cui rapina selicitor cossit, Eaudium rapti duravit in posterum. 8 Itucine prudentissimus qUisque, quum primum induci videt munuscula . a theatro sugit. et scit magno parVa Constare. Nemo manum consevit cum recedente . nemo exeuntem serit; circa praemium rixa

ext. Idem in his evenit . quae fortuna desuper iactat. Aestuamus miseri. distringimur. multas hahero cras plinus manus ; modo in i Ilam respicimus : nimis tarde nobis mitti videntur . quae Cupiditates nostras irritant , ad paucos PerVentura . exspectata omnibus. Ire obviam cadentibus cupimus ; gaudemus, si quid invasimus, invadendi lue alios spes vlina delusit: vilem praedam magno aliquo incommodo iii inius , aut inde ostilli mur. Secedamus ii, tuo uti istis ludis, et demus

raptoribus locum i illi spcctent bona ista pendentia, . et ipsi magis pendeant.

Quicumque beatus esse Constituit , unum esse honum putet, quod honestum est. Num si ullum aliud

h. ει. Eacti sα vulgo, ex Nureti ingenio. Schw. Itaque pria lentissimiιs qui que. Plebeia e uitii haec obieetaineillis missilia puta aut captairae: honestiore aperuel nut. Tuto relinquit theatria iii, omnibus in iminuscula in letilis. R. CD ca Praemitim maa est. Duo Palat. ii, irae his Col. et Erasmus. Εditio vetiis. Ditie. . Nur elux, res. circa 'rimiam Dixa es . Rul, L. Modo in illam eodd. Griit. editi vetus et Erasm. ni Mureius noscio tinue de Iil : m dra in hune , modo in iliam. Re piciunt autem iret sol lai Dii mraptoris isti morae Diti vis imp ilicules. RuhI. In aile/idique alios ares υana de liιιιl. Sic coinmode ed. R. item ed. A. et Vet . curn ms. c. et Pinc. nisi quod in his omnibus pro alιDa scribitur aliquos , quod stilo Seuit et nvrvienti in est. Alii Prius ver hum, in sustruitque. omittunt: nlii seribuntini ident e alii quos, et . 1 e. Quia L,ip . et Gron. Alii, in idemtisqωσalii , quos etc. ni ed. R lik. Sin M. - lial. Si ulli. spe ana chelusi arent , dum invadere spera ut tu eadem quae ipsi cupiebamus. Incommodo , stoica lingua et quaentias mala diciti lur. ipse Noster ex

490쪽

existimat, primum male de Providentia iudicat; quia multa incommoda iustis viris accidunt, et cluia, quidquid nobis dedit, hi eve est et exiguum , Si Colia pur Smundi totius aevo. Ex hac deploratione nasci tui' , ut mingrati divinorum interpretes simus. Querimur quod non semper , quod et pauca nobis , et incerta , ebabitura contingant. Inde est quod nec vivere, neGmori volumus: vitae nos odium tenet, timor ni Orit S.

Nutat Omne consilium ; nec implere nos ulla selicitas potest. Causa autem est, quod non pervcnimus ad illud bonum immensum et insuperabile , ubi necesse

est resistat Voluntas nostra, quia ultra summum non

est locus. Quaeris quare Virtus nullo 'egeat 3 Prae- Q sentibus gaudet; non concupiscit absentia; nihil non illi magnum est, quia sntis. Ab hoc discede iudicio :non pietas constabit, non fides. Multa utrumque praestare cupienti patienda sunt ex his quae mala vocantur; multa impendenda ex his quibus indulgemus

que. Tentabam etiam, aus hiando. Codd. iiiiiii mutaui. Riahk. Ius ιε νiris aecidunt. Quae si mala essent , noli neciderent prorsus immeritis.

Quidquid nobis dedit, et quod caeteri bonum vocunt, breve est et exi suum, dum eo tra verum bonum ternum est et perenne. Ingrati di inoriam inter retes: quia male numinis consilia tuterpretamur, quum querimur riit nisi itieertuiti datum esse uobis . nou ut tendentes τirtutem ii Ohis esse datum quae nunquam peritura siti ideoque nos iu-sr; tos praebemus, qui accusamus numen illud, cui gratiam referre de

Vbi resistat voluntas; i. e. istat; quo eomparato, nihil amplius optem . Quaeris, Mare Virlias nullo egeat pΕpicureo haec qunestio digna est. quippe qui voluptatis et utilitatis

causa virtutem et optabilem . et expetendam esse contendebat. II iue orta est illa Epicureorum et Stoi- EDTum acerrima piisua. Nisi ah hoo iudicio abscesseris , Pergit Noster. mues Virtutes evanescent; nam illon E fiupientiam , nee virtutem colere Potest, qui voltiptatem et utilita emconcupiscit: quum omnia ea, quae mala et Pericula vitae vocantur, nullo

pretio subire, ideoque Pietatem, fidem, ete. iiiiiiii tacere debet. quandoquidem iis tu cursu vitae amoeno et delicato impedietur. id e Sun. de vii. Beat. C. 6. Io. Ruh . Indulgemus . Vulgo indigemus, sed omnes uus. uo,tram lect. tuetitur.

SEARCH

MENU NAVIGATION