장음표시 사용
221쪽
Obiicies cum Suare : Deus pro illo sigia
rationis , in qtio nondum intelligitur habere: liberum decretum , comprehendit s iam cssentiam & Voluntatem : Sed non potest illam comprehendere,nisi in ea cognoscat sua decreta futura in sequenti signo; cum enim cognitio comprehensiva sit omnibus modis perfectissma , debet se extendere ad id omne quod in obiectoi comprehensio continetur: Ergo Deusi cognoscit sua decreta ut futura , subindeque in
illiis sic cognitis , futura contingentia contem platiar . Gnfirmatur : Delis per scientiam
simplicis intelligentiae cognoscit sua decreta ut possibilia : Ergo & ut futura . Ad obieci ionem resipondeo quod licet Deus in illo priori in quo concipiuntur tantilan eius adttis naturales de necessari j ; comprehendat per scientiam simplicis intelligentiae suam es
sentiam 3e voluntatem , in ea tamen non cognoscit sua decreta ut futura ; quia ct im in tali signo diuina voluntas sit omnino indifferens &indeterminata ad rerum productionem, non est medium in quo diuina decreta possint co gnosci ut determinate futura ; ut enim si pridicebamus con ra Molinam, in causa indifferenti & indeterminata non potest certo cognosci determinatus es cetus.
Ad confirmationem dicendum Deum per scien iam simplicis intelligentiae cognoscere sua decreta ut possibilia,stimendo possibile la go modo, prout nimirum significat illud quod absolute non repugnat in quo sensu essentia Dei, attributa, Persenae diuinae , & omnia quae sunt in Deo, possibilia dici postiliat non vero,
si possibile pr0prio & in stricta significatione
222쪽
De fetentia De . Ur Vssii petur , prout nempe denotat illud quod continetur sbium in potentia cauis omnino indifferentis & indeterminatae ad eius productionem; ad hoc necessarium esset, ut Deus in
aliquo signo rationis' in quo, non selum a
quo, cognosceret suain voluntatem omnino i disterentem & indeterminatam ad futuriti nem vel non futuritionem rerutii, quod tam ea
repugnat, ut ex supra dictis constat. Ex hoc intelliges , quod si Deus ab aeterno creasset Angelum operantem , V. g. diligentem , eius dilectio non possit ab illo cognoscivi futura; quia esset tantum posterior ipsa eL
sentia Angeli, posterioritate a quo, quar Vesupra ostendimus 3 non fissicit ad stiluxiti
nem etiam virtualem ; alioqu in proprietate possent dici futurae rei stewtu essentiar rite sortemus posset cognoscere situm Verbum ur
Dico tertio, non cognosci a Deo sutura co tingentia, siue ab Iuta, siue conditionata , in propositionibita contradictorie oppositis , ex vi& lege contradictionis. - Probatur primo : Vis contradictionis non magis l. etit Vcritatem unius propositionis, V. g. affirmativae, quam alterius, scilicet negatiliare
sed indifferenter se habet ad hoc, ut docet Ariastoteles I. Perliterna. & D. Thomas ibidem leci. I corallabit ex infra dicendis: At in medio indisterenti non potest certo sciri ali, quid determinatum , ut in prima conclusione ostendimus: Ergo in propositionibus controdictorijs non possunt, ex vi contradictionis , contingentia , ut determinate sutura , vel non futura a Deo cognosci. Hanc rationem insi-
223쪽
a 2 τra Iratus III. nuat S. Doctor quaest. 16. de malo ait. 7. his verbis r Ea quae sunt ad vir umlibet non possunς frenosi in suis causis determinate , fed sub d
. Probatur secundo : Vis contradictionis honpetit quod una propositio sit determinate vera, di altera fad a, pro priori ad diuinum decretum , sed ad summum pro omni instanti reali: Eroo in propositionibus contradictorie oppositis, ex vi& lege contradictionis, con nosci nequeunt contingentia ut futura; pro priori ad decretum. Consequentia patet, Antecedens probatur. Si vis contradictionis peteret quod una propositio esset determinate vera , & altera falsa , pro priori ad decretum , postularet etiam quod id haberet pro omni priori & signo imaginabili: Sed hoc dici nequit: Ergo
nec illud. Sequela Maioris videtur manifesta, nam vis oppositionis contradictoriae fundatur
in illo primo principio , odlibet .s ,el mues , qtiodest verum pro omni instanti & signorationis excogitabili . Minor etiam non est minus certa, ii enim vis oppositionis contradi,
etoriae postularet , quod una propositio esset
determinate vera , & altera falsa , pro omni priori & signo rationis imaginabili , sequeretur quod propositiones contradictoriae de fuit ro contingenti essent determin*tae Verae propriori ad rerum possibilitatem ,& consequenter quod prius a Deo cognosceretur aliquid ut suturum , quam ut possibile . Imo , quod magis est , sequeretur quod pro priori rationis ad existentiam Dei, & ad praedicata necessaria illius , deberent verisicari . Ex quo alteri us si xet,
224쪽
set futurum , quam Deus conciperetur exi
stens, quo nihil absurdius dici vel excogitari
Probatur tertio: si ver tas determinata suturorum c6ntingentium , subindeque de te minata illorum futuritio, oriatur ex vi & natura oppositionis contradi floriae,non erit coamtingens nec libera, sed absoli e necessaria, sic- qitCtolletur omnis libertas & contingentia rorum : At hoc dici neqiiit: Ergo nec illud . Sequela Maioris probatur: Effectus consequens ad caiisam necessariam necessitate absoluta , eandem rtitur cum ea necessitatem . Sed visnattirae oppositionis contria: horiae , est caiisa necessaria necessitate absoluta , cum illa
fundetur ut supra dicebamus in hoc primo
principio, quodlibet es , ,el non es , slio niliri potest dari vel concipi magis necessarium : Ergo si veritas determinata iiiturorum contingentium , subindeque determinata illorum futuritio oriatur ex vi & natura oppositionis contradictoriae, non erit libera es contingens, sed necessaria, necessitate absoluta , si ite omnia euenient necessario necessitate absoluta , nullaque erit libertas &'contingentia in
Ex dictis patet responsio ad prςcipuum Ad
uersariorum fundamentum, qupd sumitur ex vi & lege contradictionis, qtiae exigit ut Una ex contradictor ijs sit determinate vera, & ab tera determinate salsa . Ostendimus enim insectinita probatione conclusionis , vim & nati ram contradictionis exigere quidem ut Vna ex b
contradictoriijs si determinate vera , & alto
225쪽
ra falsa , pro omni initanti neali, non tamea' pro omni instanti & signo rationis & naturae , nec per consequens pro signo ratiotiis antec denti decretum. Dices , proi ositio disiunctiva constans ex duabus contradictorijs , v. g. ista Petrus di se putabis re non d putabit , est vera pro priorrad decretum, determinata veritate : At veritas huiux disiunetitiae ex veritate alicuius partis desiniitur, & consequenter determinata iulius veritas ex determinata veritate alicuius
partis dependet : Ergo aliqua pars praedictae disiunctivae debet esse determinate vera , Pro illo priori ad decretum diuinum , & lasequenter poterit a diuino intellectu, pro illo
priori , Ut determinative vena cogitosci. Respondeo ; concessa Maiori, negando Μ norem ; veritas euim illius disiunctiliae sumitur ex incompossibilitate partium inter se,. quantum ad veritatem vel falsitatem , non V rd ex veritate ipsai Vim paritim ex quibus componitur: illa enim propositio non solum est vera , sed etiam pinnino necessaria , & tamea nulla ex partibus ex quibus componitur , est necessariae veritatis. Item illa propositio nom
Aldm est vera pro priori ad decretum , sed etiam ero signo possibilitatis reium, cium sit
veritatis omnino necessariae & aeternae, nota
minus quam ista , homo est animal tamen pro tali signo nulla ex suis partibus est determinate vera , ut constat ex sipra dictis :Ergo veritas talis propositionis a sti tun partitum veritate non pendet& consequenter ex eo quod sit vera pro priori ad decretum, non
recte colligitur, auquam illis ex quibus
226쪽
minata veritate gaudere. D ico. quarto, ititura contingentia non cognosci a Deo, pro priori ad decretum in illorum determinata veritate obieetiva.
Probatur rationesmda menta li: Pro priori ad decretum nulla est determinata Veritas obiectiva in suturis contingentibus: Ergo non ponunt pro priori ad illud cognosci in sua v ritate obiectdua determinata . Consequentia patet, Antecedens probatur: Veritas obiecti-ua determinata de obiecto futuro , praesipponit ipsum obiectum ut futurum : Sed pro pri ri ad decretum , ianthina contingens est determinate futurum: Ergo pro illo priori nulla est
determinata veritas obiectitia in fututis contingentibus . Maior constat ex illo communi axiomate, Ex eo quod rex es vel non es , proposi tro dicitur vera vel falsa. Minor vero, in qua
est dissicultas, probatur multipliciter. Primo ex D. Thoma hie qu. art. 3. ad a. ubi haec scribit: Illuaeqκοae nunc est, ex eo futurum s is
anteqMam effex , cuia in ea a Da eraς ως si Uer , unde sublata ea a non erat futurum illud ferit se la autem ea a prima es aetern α, unde
non sequitur quod ea qμα sunt,semper fuit verum ea esse futura nisi quatenμr in ea a se - piterna fuit γν essent futura, quin quidem caμμfolus est Deus. Ex quibus ita arguo : Eatenus tantrum aliquid est hiturum ab aeterno, quate nus in causa prima fuit ut esset stiturum: At non fuit ut esset futurum in causa prima , rati ne omnipotentiae, ut consideratae in actu primo, nam Ut sic tantum dat denominationem
postibilis: Ergo fuit ut esset suturum in causi
227쪽
sequenter pro priori ad illud , nihil potest esse '
vel concipi ut determinate futurum . Vnde Atigust. lib. contra Faustum cap. q. reddens rationem cur fateatur se nescire an ali
quid habeat de hac re di,oluuta.e Dei me latet, iulud me tamen non latet sine dubio futut m hoe Dei v lzutas babet. Secundo probatur eadem Minor hac ratione : Decretum Dei est prima radix & primum 'principiunt determinatae suturitionis in rebus: Ergo pro priori ad it Iud ', contingentia, non possunt esse vel concipi videterminate futura . 1 Consequentia patet, Antecedens probatur Il- Iud est prima radix & primum principi in determinatae futuritionis in rebus, quod primo 'determinat primum principium possibilitatis illarum : hi primum determinans primum principium possibilitatis rerum, nimirum diui- nam omnipotentiam, est d 'iniim decretum Cum enim Deus non sit agens naturale, sed liberum , eius omnipotentia non potest determinari ad agendum , nisi a libero suae voluntatis decreto : Ergo illud est prima radix & pr mum. principium determinatae futuritionis in
Probatur tertio, Minor principalis ex natura& definitione: fiiturum enim est ii lud quod est determinatum in suis causis , ad habendam existentiam pro duratione sequenti: Sed pro priori ad decretum , contingentia non sunt deter minata in suis causis ad habendam existentiam pro duratione sequenti r Ergo pro illst priori. non sunt determinato sutina . Minor constat;
228쪽
rum causarum determinatio. Maior autem probatur ex disterentia qliae intercessit inter posit-bile , futurum , & existens . Res enim inprepossibilis continetur intra potentiam causae omnino indifferentis & indeterminatae ad eius prodiictionem. Res existens est totaliter eg re s fa e s iis causis, & posita extra dependentias trularum. Res vero sutura , cdm sit media intexmere possibilem & existetatem , etiam medio modo se habet, nec est cotaliter posita extra suas causas, sicut existens, neque contenta in sola potentia causae omnino indiiserentis ad eius productionem , sciit mere possibilis, sed continetur in determinatione ipsius causae in Hiriatae ac determinatae ad dandam illi existet tiam in aliqua differentia te mi oris. Vnde D.
Thom. q. de natalo art. 3. cognoscererat in causa sua, nihil altad es, quam cognosce. Me praesentem inclinationem cause ad esse avni Et qu. 2. de verit. art. Ir. Ckm dicitur hoc effuturum, designatur ordo qui es in causis illius ei ad eius productionem .i' Demum probatur Minor principalis : In plicat intelligi rem ut possibilem , non Praein 'tellecta omnipotentia Dei, a qua constituitur potens in ordine ad produetionem rerum : Ergo implicat intelligi rem ut sitituram,non prinintellecto diuino decreto . Patet consequen tia , nam sicut possibilitas rei dicit ordinem ad Omnipotentiam diu am , ita itituritio *d d cretum liberum, a quo illa desumitur .
. Probatur secundo conclusio, euertendo prae
cipuum fundamentumi aduoris sententiae: si
229쪽
τraaratus Lipropositiones de luttiro contingenti habereae determinatam veritatem obiectivam,pro pri ri ad decrearin, niaxime quia in tempore suti re habebunt sitam de inesse veram: : v. g. ista. propositio , si s Petrum vocaverit , confe/krier, ideo lectindum Adaeratios est dete. iiii
nate vera, ante decretii, quia adueniente te
Poreis pro quo consensitis suturus dicitur , de conditione posita , Petrus. conseruiet deterini nate: At ex vetatate propositionis de inesse, non licet collio e re veritatem determinatam iapropositione de suturo contingenti, pro primri ad decretum , t ea ad Cimmum pro omni imstanti reali: Ergo riui piaecipuum fundamen tum aduersae sententiae. Minoi probatur : si ex veritate propositionis. de inesse, posset colligi determinata veritas in propositione de tu turo contingenti , pro priosi ad decretum , o, eandem rationem inferre liceret, talem propositionem esse veram , & consensum Petri suturum , posita cotiditi me, non s)lum pro priori
ad decretum , sed etiam pro signo possibilitati,
rerum, &pro signo an ec d late diuinam om-ni porcia iam, & ipsius Dei exi stentiam, ut conclusione praecedenti arguebamus contrae illos qu i docet futura con: ingen, ia habere pro priori
ad deci elum determinatain. veritatem obiecti-uam Ax vi lege oppositionis coiitradictoriae rSed hoc absiti dissimum est , ut constat : Ergo, ex veritate propositionis de inesse non licet colligere veritatem determinacam ita propositi e desucuro contingen , pro priori ad d --
Contra istam confusionem obiicilint As
ratia . ec que praecipitum illorum iundo
230쪽
De silentia Dei. 1 3 mentum: Illa propositio est determinate vera. quae est conformis sitio obiecto : Sed haec propositio , Antichrisur erit, etiam pro priori ad decretum , est conformis suo obiectoe: Ergo pro tali signo est determinate vera. Minor probatur : tunc propositio est conformis obie aeto, quando illud ita se habet, ut per eam enuntiatur : At obiectum huius propositionis , Antichγistus eris , ita se habet ut enuntiatur per illam , cum re vera Antichristus sic habiti rus existentiam in aliqua disterentia temporis. vi de fide certum est , & in Scriptura reuelatiun : Ergo &c. Confirmatur di IlIa propositio desituro est determinate vera,quae aliquando habebit sitam de praefanti seu de inesse veram ; veritas en ina propositionis de suturo , per suam de ineste seu de piaesenti regulari & cognosci debet : Sed haec propositio , Antichrisus erit, habebit aliquando suum de inesse veram s aliquando enim verum erit dicere, Antichristus nunς V, ut est certum de fide et Ergo detetminate
Ad obiectionem respondeo concessa mai m , nefando minorem , & ad probationem il-llitis , distinguo maiorem . Tunc propositio est consormis obiecto, qtiando ita se habet ut per eam enuntiatur : Si hoc habeat ex vi illius si-. gni, in quo enuntiatur ; siue ex vi dispositi nis factae in tali stelio , concedo maiorem . Si hoc habeat ex vi alterius signi , sitie ex vidis positionis iaci ar in alis signo sit bsequenti, nego maiorem . Qiod autem Antichristus sie babiturus existentiam , pro aliqua differentia mporis, hoc non prouenit ex vi dispositionis ε