장음표시 사용
251쪽
Nanatas Irt isens & existens in aeternitate ; quia cum illi sit mensura infinita indivisibilis, & tota Lmul , continet omnem durationis mentiti am& differentiam , abs hie ulla successione , &in unico nunc indivisibi li, ut antea declara
Dices, AEutim Angeli est mensura a parte post infinita, & forna aliter indivisibilis , ac t
ta simili, & tamen saltim contingentiὶ, antequam existant, non striat realiter praesentia Ai gelo in aeuo ; alias enim ea cognosceret Anielus intitit ue , antequam essesar in propriauratione . It m immensitas Dei aeqtie est i finita, ac eius aeternitas, & tamen non continoe loca praeterita, vel sutura , si i ta n tum praesentia & aestu ex istentia : Ergo ex eo quod arte nitas sit mensura infinita ; non sequitur eam icqntinere res temporales & successivas , qua
do sunt praeterhae, vel suturae, sed sellam quam do sint actu praesentes & existentes. Resipondeo, concesso Antecedente, nega α'.do consequentiam & pariatem. Disparitas est, quantuin ad primum , quod sicut esse A geli, quamuis siperius ad esse nat irae corporeat , ipsiim tamen non continet in se ; sed aiGparate se habet ad illud . Ita simi l iter, licet sevum sit mens ira excellentior tempore , i sum tamen non ambit, stit ad illud disparate se habet. Secus vero res se habet in aeternitate, sicut enim esse diuinum continet in se esse cuiuslibet creaturae , ita aeternitas, quae est propria mensiura diuini esse , non seiuni est .
sex sectior qualibet alia inferiori mensura, sed j l
etum omnes illas continet. Potest hoc expli-
252쪽
r osciantia Dei. tarad loca particularia , cui comparatur artem
eas; & loci particularis maioris , per ordilran ad alia loca particularia minora, cui limile est
aeuum. Sicut entiri locus particularis maior , non debet necessario continere alia minora lica Astrica enim v. m. licet sit maior Gallia , eam tamen non continet y ita licet aruum sit
duratio maior tempore, quia tamen est mea . sura particularis, cui tempus non siibordinatui essentiat iter, non continet res praeteritas vel futuras in tempore . E contra Vero , quemas modum locus communis ambit omnia loca particularia, v. g. supremum cinium omnia alia corpora sibi inferiora : ita aeternitas , cinn non ut mensura particularis, siclit artium , sed uniuersialis, debet omnes in seriores diirati nes , & eZrtim parrcs , continere realiter , id-
qiae modo inditiisibili , & abs si e si iccessi ine , eo quod sit formaliter indivisibilis & to in simul. Ratio verb disparitatis quoad secundit ni consistit in eo quisa inunensita; est infulta λ-
sum in ratione virtutis locatiuae , ryon vero ita linea durationis, sicut aeter lyas. Unde clim trilinitum solum continere debeat omnem persectionem possibilem , pertinentem ad proe priam lineam , immensitas , quae esst Virtus repletiva omnis loci, debet quidem continere dc replere omnem locum praesentem, Omnes tu eius disterentias, scilicet iiirsim , deorsum ,
P opinctulim , remotum &c. non tamen loca praeterita , vel sutura. E contra vero aeternitas , ines dicterentias ad lineam durationis pertinentes, id est praeteritum, praesens , &s I
253쪽
debet, nec expectare quod res ipsie tempori les ex illant , ut illas .contirieat mensuretia Vnde Isidortis desisimmo bono R. 6. Omnia.
cmpora praecedit diuina aeterninas , nec tu Detri rgieri um , pr ens , Os urism aliquid creditur, sed omnia praesent a in eo dicuntur, quiα arternitate sua cuncta compleminγ
- obiicies secundo: Implicat aliqti id existe re in in mensura superiori & aliena , nisi existat in propria, sibique intrinseca , repugnat eniim
V. g. aliquod corpus esse sub coelo, tanquam.
sub primo locante , nisi existat in aliquo loco
infer ori , sibi proprio aclaequato : Sed An-richristiis v. g. non existit nunc in duratione & inensitiva propria: Ergo nec in mensiira
periori aeternitatiς. li , e' Respondeo Maiorem esse veram , quando mensura extrinseca & su perior, finita & fimi tata est , ut accidit iri exemplo ad tricto ; secus vero , si sit infinita tu illimitata , ut contingit in proposito alem has enim est is finita in ratione durationis, & ratione sitae infinitatis, no follim ad tempus praesens, sed etiam ad praeteritum iu futurusn potest se extendere; viail ut aliquid ab ea continet in , non reqviritur quod actu existat in proluta menstra', sed scit quod extiterit, vel extiturum sit . f iobi jcies tertio , sequeretur ex nostra sententia , Anzichristus sini rI ese non essh ire a temitate: quod implicat 2 Probat ut se Iil la : Antichristus securidiim nostra; principii existit rea iter in ceternitate, quatenus illa,ratisne suae infinitatis , continet differentiamii iam temporis. suturi , in ira Anti christiis at quando existet . Sed ex hoc etiain s tyttae
254쪽
quod ident Anticiuilius non sit in aeternitate I
csim similiter aeternitas, ratione eiusdem infumitatis, contineat disterentiam temporis prae' sentis, in qlio Anticlarimis nondum est : Ergo iuxta' nostrai principia, Aliticiirutus simul est& non est in aeternitate . Sequitur etiam ex nostra sententia, Adamum & Antichristum , creationem mundi, & vltimum iudicium, inter' se mutuo coexistere. Sicut enim quae sunt ea
dem uni tertio, filiat eadem inter in , ita quae sint praesentia & coexistentia uni tertio , debent eta prasentia & coexistentia inter se: Sta in nostra sententia , Adam & Anticii ri-
sus . creatio mundi iudiciun a s simi praesentia & coexistentiae uni tertio, nem re aeternitati : Ergo & inter se. . Pro solutione horum & senilium ainiimen . torum , diligenter obseruandum est, quod Gcut esse diuinum , quamuis simplicissim uiri, Quivalet. multis persectionibus 'tiae. thm diΩ ' versae in rebus cpe tis S patesst ab dilis diuer- sinodo . participari ita licet eius arterilitas sit .mditusibilis i S : tota simul , habet. tameni latitudinem qtiandam virtualem, seu I arrea' virtualiter distinctas , peT com espondetitiana& analogiam ad nostrum, temptis a ita n, concipiamus illam habere unam partem Vir
litatem , corrcspondentem tempori praeteri, tin , alteram correspondentem tempora prae ri, &'alteram correspondentem.tempori furiI
xo , & has diu: sas partes virtuales, ditierses aeternitatis sinus, nonn*llis appellant . Is
Ad primum respondeo. primd, quod sicut ratione distinctionis v irtualis, de diuin iis attri'
255쪽
cata contradictoria: v. g. quod Deus inquam tum iustiis punit, inquantum miselicors non punit: quod Pater communicat fu am egenistiam Filio, & non communicat illi paternitas rem, Ut tract. I. cap. 3. declarauimus. Ita di stinctio partium viri ualium in aeternitate, sus.ficit ut de Antichristo veri ficentur praedicata contradictoria .i Secundo dici potest, has pr positiones, Anti diristus est & non est in arte nitate, non esse proprie contradictorias , quia non verificantur de aeternitate secundum idem formaliter, sed solum ratione diuersarum par tium virtua sitim quas continet, 3c per habitu dinem & correspondentiam ad ditiersas partes nostii temporis. Sicut illae, Deus inquantuin ilistus pii mi,inquantum misericors non pimit. Pater communicat Filio essentiam , & non communicat illi paternitatent, non fiant proprie contradictoriae, quia verificantiir de e dem entitate increata Dei, prout aeqni ualet
abseluto& respectiuo , &diuersis persecti nibus , quae sunt dispersae in rebus inserio
Ad secundum dicendum , quod sicut rila suae sunt idem uni tertio adaequate , sunt idena inter se , sectis verbilla quae sitiat idem ubi tertio inadaequate, ut constat in Peisonix Diuuenis, quae licet sint inadaequa te idem inesse tia, non sitiat tamen idem interesse. Ita etiam quae coexistunt sunt praesentia uni tertio adaequale & totaliter coexistunt etiam intense, non tamen illa quae coexistunt uni tertio solum anadaequate , & non totaliteri. Adam
3etro de Aialabrisita non co istunt ruernitati
256쪽
I DIelantia lataliter & adaequate, & sectinddin totam exat tensioinem virtualem quam includit ; sed in t ad itate tantuni, de secundi)m aliquam Q-t tum eius viretialitatem, quia non coexistunt, illi V quaten is aequivalet omnibus disserentijsi temporis, & quatenus in se continet omnes il los simis & partes virtuales , de quibus antea diximus, sed solum inquantum continet Vnalnpartem virilialem, Correspondentem differen riae temporis praetetriti, in qua Adamus extitit; α alteram correspondentem tempori futuro , in quo Antichristus existet . . γ' - Ex dictis toto linc capite cintelliges , triali , esse media , in qitibus Deεis certo & infallibi .l liter iurisi a contingentia cognostit. Primum
j est decretum praedeterminans , quod ration suae infinitae virtutis & efficaciae, habet certam& infallibilem cum illis connexionem . Se- Gindiim, ipsae causae secundae , a Deo praede, I terminatae; licet enim cauta secim lar unde, sumptae, & secundum se consideratae , non pos
snt habere rationem medij , in quo Deus cet to &4nfallibiliter futura contingentia cogno stat, ut g. r. contra Molinam ostendimiis , b ne tamen, ut subsunt decreto praedetermina ti, & physicae praedeterminationes, quae est litis, ius decreti executio ek cati salitas. Unde quando S. Thomas hic arci 1 & alibi docet futuraeontingentia non posse eerto cognosti in cat
sis secundis , hoc debet intelligi de causis secundis , nude snmptis, & inaeterminatis ad agendum , non vero de illis, ut deczeto prae- determinanti & diuinae motioni ac praedeterminationi subiectis: nam quod in talibus cau-
257쪽
ΠL . contra Gent quast. de verita are. Id: Tertium denique medium , in quo Petis non sis tum certo , sed etiam tot uitiue, de inualias,iliter c ignos ii sutura contingentia , Cius artea nitas , quae ratione suae .in sinitMis indivisibilitatis sinultatis, simul& in unico nunc indivisibili, continet & mensuratc mires differentias tζmporis, & omnia quae in i liis siiccessive fuit ut & transeunt Sicut cen xinin , qtramitis indivisibile, adest tamen cuique pii tacto oppositet in circiimferentia,& onsenibus lineis , ab eademicuTumferent ae ad ce rium deductis . Vnde Seus ut ait S. Thomas hic art I p. ad 3 dei qua . α. decvei ita 1Σ. ita se habet in ordine ad praeterita& i litura, sciat existens in alta specula, ex qua
intuetur totam viam , &cmnes an ea transeuntes ; l icet enim vinis purg at post alitim,& p sterior non videat prioiem , ille tamen qui est in specilla , omnes smul imitetur, & habet si, praesentes: . Ita similiter: Deiis habeti fibi
praesentes in f ecula suae ceternitatis res cni' ' nes temporales & successivas , etiam. praeteris ras , & futuras, licet istae siccedant illis. &in propria mensura Adurationei nequeant si natu existere . . . T
258쪽
DAri in Deo certam & infallibilem suturorum conditionatorum notitiam , docem do nimii niter Thoin istae,ed satis aperte col-Jεo inir ex varijs Scripti irae estimoniis, qllibus illa futtira leuelantu . I . Reglim Regum Ir. 37Matth. Ir . tria praenuntian- uir futura conditio sim, nempetraditio Dalii l. i n mamis Saul, si mandat in Ceyla .. Perlierso filiorum Israel , si ingrediantur ad filias Gentium , & contierso' riortim &, Sydo. nior im , si Chilistus aphid illos p: 'aedicasset, de secisset signa apin iracula Uiae feci d apud
Nec valet quod respondent iriel, Cormio, Typhamus, & alij, haec dici tantum pedi
Ut tin Israel , si ad alienigenas ingrederiti
259쪽
o. ait enim Seriptura. Mn ingrediemini ais leas , certissime enim creerrent cord vestra . . Q ae particula certissime, omnimodam certit
dinem & infallibilitatem, &non solam probabilitatem & coniecturam significat. Secnndo, quia D. Augiistinus de bono sie fetier. cap. 9. agens de Tyrijs dc Dd ijs,' icit: Sed nunquid post mus dicere , etiam Tra i a , O Sadonios , talibus apud se ,irtutibus . factis, credere nolui aut credituros non fulses , si si rent: eum eis ipsa nominus attesetur qu d acturi essent maxme humilitatix paeniten iam , si in eis facta essent diuinarum illasigna virtut tim ς Manifeste ergo Augustinus ad
mittit certitudinem illius futuri conditionati , nempe quod credituri essent a xij, si talia segna vidissent- Textio, D. Thomas quaest. r . de verita a
mi , quod quamuis Prophetae qiandoq; selumi
a eneletur futurum , quantum ad ordinationem; galliarum adipsum : cognitio tamen Dei, ma
Dium terminatur ad dispositionem causerum , sed e iam infallibiliter ad eueniunx futurum vel non futurum et Ergo tametsi futura condi ' i Monata reuelata ii, Scantura , aliquando Pr etae selum innotescant , quoao ordinem causarum ad ipsa ; tamen cognitio & praescientia .iuina , non Elum ad oraenomcaus xim ter minari debet ,sed etiam adeu tum iuturum, vel negationem eiμs , Lb tali conditione , dc .Qnsequenter situra condiespirata, rid & i Dilibit ter cognoscunttar avis, Se H vel xt fals detexminat e .
260쪽
mareto , licet sublatis decretis conditionatis, non posit dari in Deo certa de infallibilis
futurorum conditionatoruin scientia ; illis tamen admissis, eorum celeta notitia Deo denegari non potest ; cum enim talia decreta sint ab intrinseco essicacia , ut tractatu smitenti ostendemus, habent nexum infallibilem cum hi iusinodi futuris , & si int medium aptissimum, in quo fundetur certa & insallibilis eorum cognitio, ut capite praecedenti dicebamus de deincretis absolutis : At in Deo posse ab 'ite ii conuenienti , imo & debere admitti uecreta absoluta ex parte subiecti, & conditionata ex parte obiecti, constabit ex infra dicendis: Ergo datur in Deo certa & infallibilis futur
Neque obstat quod Scriptura tribuens Deo huiusmodi futurorum scientiam , natur inte dum particula for e , vel forsican ; illa enim non semper denotat dubitationem , vel incertitudinem , sed liberi arbitri j mutabilitatem , vel ipsius rei dissicultatem . Vnde HierouDnitis silper cap. 26. Ieremiae: Verbum obstuum so sitare , maiestari Dei non potes con enire,
ρή nostro loquitur assediu , ut liberum homini: feruetur arbitrium. Addo quod , etsi talis particuIa denotaret aliquam dubietatem , vel coniecturalem cognitionem in Deo, respectit
futurorum conditionatorum ; ea tamen non
esset respectu illorum , per ordinem ad decre rum diuinum, sed per ordinem ad causas secundas, respective ad quas contingentia dicuntur. Vnde ex illa posset selum inferri, huiusmodi futura cognosti a Deo taniecturaliter, per re