장음표시 사용
391쪽
dum libertatis in nostris operationibus . cunda, quia Deus, cum sit primum liberum,&tale per e sentiam, magisque habeat in sita post testatΥvoltrimates hominum, quam ipsi shias, ur Augustimis ait, omnem libertatem creatam &participatam, eminertissimo & perlaetissimo
modo continet, non Verbazenscreatum . Tertio , quia agentia creata lunt omnino voluntatr extrinseca, Deila vero ue cum sit auctor & priiv-cipium animae , ac intime i Ili coniungatur, 'e lati anima ipsius animae, M scut principium
quo vilismus, movemur , Sc sumus, non repu- tatur proprie ut agens extrinsec in respectit. nostrae voluntatis, ut docet D. ThOnaas 3. colla
Respondeo tertio distinguendo Maiorem: Omnis suppositio antecedens, qtiae non oritur prima radice libeteatis , tollit libertateia1', transeat Maior Quae oritur am prima radict libertatis , nego Maiorem , & siib eadem di- stinctione Minoris , nego consequentiam' . De cretum enim praedeterminans, & physica Prae-.. determinatio , oriuntur 1 prima radice totilis libertatis & contingentiae, nimirum ab infiη - ta efficacia diuinat voluntatis, ut antea, dees ἴ-rauimus unde siciit suppositio orta ab indise serenti indicio rationis, non tol lit, libertatemiuia illud est proxima radix Iibeitatis, ita necis positio orta ex decreto praedetermitiante, δί' physica praedeterminatione. Fx quo intest Npnes , quod utramuis talis fili positio sit formali
ter antecedens , est tamen virilia liter seu aequi uallanter consequens quoad effect um comet
uandae t ibertati si quia licet non descendat ab 'ipsa voluntate , descendit tamen ab 'ill,qui
392쪽
aY Tractatus, In magis habet in sua potestate voluntates homi- niliti, quam ipsi s ias, & ab infinita, dicacia da linae voluntatis, quae est prima libertatis radix . Unde reducitur ad secundum membrum distinetionis traditae ab Anselmo lib. eur
Deis .r hon o cap. Ig. nimirum ad necessitatem
consequentem, quae libertati non nocet, ut ipse ibidem docet . . Nec valet instantia cuiuslam Recentioris.
. dicentis absurdum videri negare antecedentem esse necessitatem , cuius causa est antecedens, cum constet apud omnes quamcumquct neceNultatem sequi conditionem sitae catisae, atque ab ea den8minari. Nam , ut docent Dialectici , ut iud est da quo significatio nominis imponitur , 3e alitia id ad quod significandum imponitur: unde sicut i icet lapis dicatur a laedendo pedem , omne tamen qudd layit pedem non est lapis : ita licet necessitas ta 'tecedens
hanc denominationem a causa praecedente de fumat , omnis tamen causa qtiae liberum pra cedit arbitrium , nec debet nec potest dici necessitas antecedens, sed illa duntaxat quae prae-εedit, determinando voluntatem ad Vnum, pert' modum nauirae tollendo ab intellectit imdifferentiam obieetii iam iudici j , ut contingit in amore beatifico , & volitione boni in
Ex his faciIὰ potest arsumentum proposi-tlim, cui potissimum confisilini Aduersarij . in
ipse; retorqueri, in hun modum: Necessitas 'inseqtiens libertatem nostram aequitia lenter , tillam auferre non potest : Sed necessitas orta ex efficacia decreti praedetei minantis, & physicae praedetei minationis , consequitur ad no-
393쪽
De volunt.te De . stratri libertatem & consensura, aequitia lenter, cum conseqtiatur ad illum, ut contentum eminenter in voluntate omnipotentia diuina. quae , ut ait Augustinus,magis habet in sua po-
testate voluntates hominum , quam ipsi sitas : Ergo non poteit tollere libertatem . intelliges etiam ex dictis , quod quamuis praemotio physicae non sit in nostra potestate lquasi effectitie , & originatiue, cilina a nobis non derivetur, esse tamen in nostra potestate,qiiasi terminati ae , de quoad ustum; quia ad hoc terminatur illa motio, ut voluntas habeatvsiim & exercitium libertatis actualis , & actuale dominium supra sitos actus. Vnde scut illa .potest dici virtualiter seu a quivalenter coni liens, ita & esse aequivalenter in nostra potestate, eo i yso quod facit actum ad que.n mouet & applicat voluntatem , in eius potestate existere, eiusque dominio sub ij ci.
obiicie quarto: si gratia de se esticax &
physice praedeterminans, necessiria sit ad com .iiessionem , tequitur quod peccator qu i talem
stratiam non regii it, non possit conuerti , sub- I .
itideque ad illam non sit libar , cum de ratione agentis liberi sit qaod possit agere vel non
Sed respondeo prima , eandem esse diis cul-
tatem de oratia conurua cum illa , in sententia Suar eZ ,& Vatini ea, aliorumque Societatis A Titeologor mi , adeo necessaria ur ad conuersionem, Ut rePuζnzt peccatorem , nisi tali grytia praeueniatur , de facto conuerti, ut demonstrat P. Marti nonus in Antilansenio , cuius vekba g. sequenti referemus. i
Respondeo seci ago distinguendρ sequelam,
394쪽
sequitur quod peccator qui talem gratiam noti recipit, non possit conuerti. potentia conse-.quenti, cum actu coniuncta , conccdo 1 quelam. Potentia antecedenti, &abaetiis parata nego sequelam. Iicet enim prima. potentia sit a gratia efficaci & physice praedeterini nante , quae infallibiliter coni tmgh p tentiam.cum actu , & causam cum effectu , iuxta illud Augustini de natura & gratia cap. 42. Sanata ct adtrita voluntate , t ssibilit νι tit eum in fana Is prouenit , non t men secunda. Vnde sicut D. Thomas qu. a. de potentia art. s. ad I. docet quod quando dicitur, Deum non posse agere, nisi quia praesciuites decreuit , distingui solet de potentia antecedente & consequente: vel si ly non potest reseratur ad actinat, conceditur: si vero reseratur ad potentiam , negatur . Ita similiter quando dicitur, quod ille qui caret auxilio e Diic ci, non potest operari, non potest conti erti, non potest adimplere praecepta , distin- uendum est,t potentia antecedenti , negara, dum . Potentia consequenti concedendisna. Vel si ly non vis i eiacur ad actum , vertim est .. Si reseratur ad potentiam, falsium. Quae
sui sis explicari latent in traitam de auxilias. g. VII.
OBijciunt insuper Adueri yij aliud dissicile
argumentum, quHd Molina lydiu' i ridem appellat , & est Unum exi praecipuisicientia mediae findamentis , unde. ilhid bre-
395쪽
De voluntarie mἰ. saliter attigimus in tractatu de scientia Dei capite ultimo g. . 1ed plenam & completam eius se tutionem , ad hunc locum remisimiis'. Illud potest sic breuiter proponi : Si decre xum praedeterminans , dc physica praedeterm natio, ex illo, siclit rivulus a sonte promanans, sint omnino necessaria ad operandum , Mali
qua applicatio liberi arbitrij , praerequisita ad
agendum , iniuste Christus blatth. I i. reprehenderet Iudaeos prae Tyrijs, quod non conue terentur , & poenitentiam agerent': Iudaei enim haberent legitimam excusationena , possentque respondere Christi Domini expostulationi & obiurgationi,cur nos increpas exemplo Tyriorum , si enim haberes circa nos de- Cretum praedeterminans , nobisque dares gratiam enicacem & praedeterminantem, quam illis conferre decreueras,utique sicut illi contierteremur, S poenitentiam ageremus ρ
de Aduersarij dicunt , ex nostra sentcntia tolli 'necessitatem correctionis ,& vanas reddi exprobrationes, quibus Deus inlacris litteris exprobrat vineae suae id est populo Israelitico , . vel animae fideli qitore viras non serat , sed .: spinas aut labrtiscas, hoc est quod non 'faciat fritetus bonorum operum , sed oper, mala &peruersa , ut habetur Isaiae s. L. Respondeo primo , Apostolum ad Roman. s' earidem sibi obiecisse difficultatem,nam cum . P ῖ
statu isset hanc veritatem , Deus emi u, si retur, edi quem a V tiri iurat,statina sbi obij-
cit Dicis iraque, ibi , quid adhuc et erisur o 'ωοtumatietas qui res iit OVasi diceret,qua-rs conqueritur Deus , vel obii rgat peccatores Z
nam si vellet misereri, & noli indurare qu0d
396쪽
nianorum officina desti 'ptiim. Unde non im
merito exclamat ouidesn Recentior :mandis consolatio scholae Thomistarum , riuilisse argume uiae pulsar , quibris impetita non fu γit Augusini f ntentia I deploranda desolatio , O qisam parcim tuta eorum sors , θρου non alia in TDomisticam sententiam telae xibrant, q am quae in sinum aduersari,
olim fui iaculati funis Nonne ea Gm se iiiii ct Thoms irtim Thesis talem contra
retramque militent argumenta e
Respondeo tertio, di cultaterii propositam esse nobis de Ad tersarijs communem , Cum Suaree , VasqueZ , alij celebriores ex Societate Theologi , admittam gratiam congruam ; imo omnes eiusdem Societatis Theologiae Proses res, eam docere teneantur , ex praescripto, seu decreto Claudi j Aquauitiae , dato Romae anno Io I s. die I . Decembris, Vitellantur I annetuso Paulus I Bardus, qui& tale decretum referunt : admisia auum tali gratia congrua , friuuntur duo incomteraientia nobis obiecta , nempe Deum initiste Conqueri iis peccatoribus qui non conuertun
tur, illisque denegari gratiam sui ficientem
ad conuersionem , ut ostendit P. Matrinoniis, nctiissimus Societatis scriptor, in Antijatis nio disj α . 27. secl. 3. num. et s. ubi loqtiens de gratia congrua, haec scribit: Si tanta motio
397쪽
338 Tractatus huiusmodi queremouia se evprobratla metaph is a est et , non moratia rationabilis , Quod absit , quid est quod debui γltra facere vineae meae non feci ς Isaiae s. Possint enim Iudaei
merito respondere : debebas nobis dare auxia . Iium moraliter se ciens , non autem retia, cum ζ
quo fui; moraliter impossibile conuerti , quo
praeuentus nemo conuerteretur . VIoimodo ex-
s.ctasii xuas is quibus impossibile moraliter fuit non ferri labri eas ς Similia habet n. 28. Respondeo quartis directe ad difficultatem proposita in , negando seqllelam maioris, ut enim iuite Chrimis increparet Iudaeos,exem l
plo Tyriorum, sufficiebat quod eis essent ae- qtiales in auxili js siti icientibus, de quod plura quam Tyri), auxilijs efficacibus ponerent im
pedimenta, ratione maioris ingratitudinis, Mobdurationis in peccato , nam ut ait Augustianus de bono perieuer. cap. 1 . 2 ρn eranς sic
excaecari oculi, neesic induratum cor rariorum
O Sydoniorum , quoniam credidissent , si qη lia viderunt isti icilicet Iiidaei ) signa hidisse sent. Ratio primi est , quia ut aliquis possiti iste corripi & increpari exemplo alterius , siti licit quod aequaliter possit ac ille, Se tamen aequalia non praestet: ille autem qui est aequalis alteri in auxili)s sui ficientibus,qiiamuis sic inaequalis in efficacibus , aequaliter potest, quia auxilia efficacia non dant posse agere ,
neque praebent virtutem aut complementum po entiae, sed tantum actualitatem applicationem , ut suppono ex tractatu de auxilijs.
Batio vero secundi sumitur ex eo quod ille dignus, qui igentiam,dseculpabilis est, & reprehensione pQr propriam malitiam, vel negl
398쪽
uinae gratiae ponit obicem & mpediment sim, subinae lite crii maiora ponit illi impedimen-.ta , quam alius, iuste Imtest per comparati nem ad illum obiurgari & increpari. Vnde,
S. Thomas contra Gent. cap. 1 9. Liceonliquis per motum liberi arbitrν diuinam gratiam nee promereri nec aduocare lusit , potes ramen seipsum impedire ne eam recipiat: dicitur enim Iob et r. I ecede a nobis scientiam viarum tuarum nolumus . Et Iob et . Ipsi fue-νunt rebelles lumini . Et cum hoc sit in potestare libeγi arbitγῆ impedire diuinae gratia rece trionem , non immerito imputatur ei qui impedimentum piaestat gratia receptioni: Deus enim quantum est ea se paratus est omnibus gratiam dare, vulι enim omnes homines fatuor sieri, sed illi soli gratia priuantur , qui in seipsis gratiae impedimentum prasant. Sicut Sole mundum Aluminante , in culpam imputaretur ei et ioculos claudit , licet videae non possit , nisi ιμ-mine Solis praeueniatur .
Ex his patet, Deum merito exprobrare vineae suae q9ed non serat uvas , scd spinas i vel labrii scas, seu animae fideli, quod non faciat friustus bonorum operum , quia licet vineae desit aliqua cultura necessiria , ut fritia usde facto producat, & animae aliquod auxialium,quo applicetur ad agendum ; ille tamen defectus & carentia prouenit ex culpa ipsius hominis, qui per paopriam malitiam , vel negligentiam , diuinae gratiar praebuit impedi mentum . Sicut iure exprobraretur homini constituto in tenebris, quod non videret, si quis ipsi lumen offerret, & vellet aperires
nestram , ille tamen impediret. Vel ut in
399쪽
codem stemus exemplo sicut si agricola dedisset vineae omnes Drimas culturas, &essist paratus dare illi ultimam,& vineam illam re- sinet, aut illi impedimentum poneret, me rito posset illi exprobrare , si postua non produceret uvas, sed spinas , vel labrii scas . Ex his intelliges, quod cum nemo, qllan minuis itistiis, si immunis a peccato orioina. ili, & actuali, saltem veniali, ut definit Tridentinuiti sess. 6. cap. 23. nemo est olii non humiliter agnoscere debeat, pro merito poccatorum suorum, se posse iuste a Deo derelinqui, & gratia effcaci priuari, subindeque qui non debeat, ur monet Apostolus, cum timore dc tremore sa lutem operari. Vnde Leo Papa serm. s. de Epiphania : Vaec sanctis catio es
oemendi atque meruendi , ne is si in operibus pietatis elati, deserunt r o e graιiae , er remari ea ut in infirmitate naturae . Onan bus etiam li eraciter humilibus, habenda sim per est prae loculis egregia Richaidi Victorini la ac de re' .sententi a : de statu interiori hominis parte I . cap. 22. Gν arta inquit ) quam Isemel homo.
accepit ante teccaςμna inse subtrahi non potuir, quam e praeter meritum acceperat , sine culti e
ta Ven amittere ncn debebat e nr ne autem omni
P es primo , si homo per propriam culpam, vel negligentiam, potat ponere impedimentum gratiae efficaci praedeterminanti, poterit etiam illi ic sistere , cum rcsistere gra-- i tiae, & ponere illi impediment lim, synonyma sint, δe idem omnino significent . Poterit .
etiam humo ex viribus liberi albitvij se pro
400쪽
parare ad eius receptionem, vel saltem eius receptioni impedimentum non polaere, & sic aliqua caro gloriari poterit coram Deo, ritis scilicet prae Itidaeo , clii od se pro innata libet late reddiderit aptiorem ad auxilia gratiae retincipienda . Sed nego utramque sequelam , primana quidem, quia sicut, licet aliqtiis impedire possit ingressiim radij solaris in aulam , claudendo fenestram , 8c eius receptioni l canere
impedimentum, illum tamen iam r' mpriuare non potest illo eflectu , neC i. Qire
quin illuminet aerem . Ita similiter , qtlamuis homo per suam culpam vel negligentiam impedire possit receptionem gratiae esticacis& praedeterminantis . indig:υ tace Deum mouere ad illam dei legandam ; illi tamen iam receptae , & in. anima existenti, non D test resistere potentia consequenti , & in sensit composito,ut g. praecedenti expositi linus vel eam frustrare effectu quem Deus ethcaciter intendit per illam producere. bile enim asi inquit S. Doctor supra citatus haec duo simul esse vera , et rod Spiritus Sanuelit aliquem mouere ad actum charitatis , O qnod ipse charitatem amittat peccando.
Negatur etiam alia 1 uela , nempe quod homo poterit ex viribus liberi arbitrij se praeparare ad gratiam , vel saltem illi impedimeniatna non ponere. Nam utSait D. Th mas super c aput i 1. Epist ad Hebraeos lecto. Hoc ipsum quod aliquis non ponit obstaculo gratiae,ex ipsa gratia procediς α ωnde si aliquis