Manuale thomistarum, seu Breuis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus, ab adm. reu. patre F. Io. Baptista Gonet Riterrensi, Ordinis ff. praedicatorum, ... Tomus primus sextus

발행: 1681년

분량: 590페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

451쪽

De Hluntne Der. eorum: talia a inquit vol directiva com --τationis , non e Omperir Deo . Ratio etiam id stadet ; Iustitia enim commutatiua versatur circa dattim Sc acceptum , tanquam circa Pr

priam materiam , unde in eo non potest esci iustitia conitialitativa, qtii nihil potest recipere ab alio : Sed Deus nihil potest reciperea creatura , nec creatura aliquid DF donare: Ergo in Deo non pote si este iustitia commutatilia . Maior constat , commutare enim est accipere non sitim , siue alienum . pro suo: Minor vero sic ostenditur . Dare , liquid alteri est transferre in ipse in eius dominium :Sed creatura non potest transferre in Deum dominium quod habet in res quas Duider , nim quia Deus est incapax imperfecti & inserioris dominij, quale est illud quod repe. itur in creatura ; tum etiam , quia omnia sunt sub doni nio Dei , antequam illi onerantur , nivl- id meliusquam sub dominio creaturae; imo ipsiim dare & Gerre est in nobis ex auxilio& influxu I ei : Eroi aereatiira nihil unquam proprie dare Palest Deo. Vnde dicitur a lRoman. 11. pylar dedit illi, retribueb--ν ei ς Et I. Paralip. 29. Tua sunt omnia , . de manu tua aecepimus, dedimu a libῖ .

Et Augustiniis i ib. I. Consess. cap. q. habex quidquam non tuum I xeddis debita,nuseia . Lebens. , donas debita , nihil sexdens Confirmatur; Cum obiectum sol male iu-ithiae commutatiuae , quo ab oninibus alijs virtutibus dist eri, si aequalitas dati & accepta, in eo selum potest formaliter & proprie reperiri, inter quem & alium potest esse aequali-ras dati Se accepti l Sed inter Deum Sc cr -

452쪽

3ρs Danatur IV. turain nequit esse aequalitas dati & accept - 1ctim quidquid a creatura Deo offla tur, illi pluribus titulis debitum sit, scilicet titulo tcreatoris , conseruatoris, adiutoris , sit premi domini, & vltimi finis : Ergo in Deo forma- lliter & proprie reperiri non lintestiuis sacommutatiua . Hanc rationem insinuat l . Bernardiis lib. de diligendo Deo cap. his verbis : Si totum me debeo primo facto , quido eddam iam ct tro refecto p nee enim tam faciurefectiss , quam fictus : In ργἰms opere me mihi dedit, hi fecundo se , ubi se dedit , me mihi re didit. Datus ergo , O reddis us , me ro me debeo ,stbis de eo , quid Deo tribuam, Ira se I 2 Pim si me milliei rependere possem , quid fuan ego apud Deum , qtis prior dilexit nos,

Confirmatur amplius : In eo qui ex it stitia coirini itativa ali uid tribuit of rtet esse strictum debit uni illud tribuendi r rea: nqui abs tae debito 3e obligatione aliquid tria Duit, non ex iustitia commutatiua ,sed ex lse, beralitate, vel fidelitate, illud dat: Sed in Deo non. est nec esse potest strictum debitiina de obligatio respectu creatlirae , cum stri tuindebitima importet inferiori atem aliquam 5e dependentiam debentis ab co cui debeWir; vnde D. Thom...hla qu. 11 arto .ad Deus nop est debitor, Fia ipso ad alia non ον iin Our , sed totius aria ad ipsum: Ergo in Deo nec est, esse potest i ultitia commutatiua in ordine ad

creaturam. '

Quod vero in illo sit iustitia distribiitiua Cidem S. Doctor aperte tradit a. contra Gent. D. 46. ubi loquena de Deo, & eius iustitia, - sic

453쪽

que fecandum quod dignμm est. Ratio etia in :1 itfragactis: Iustitia enim clistributitia maxi- mam d cie persectionem & excellentiam, cum non sit aequalis ad aequalem sicut iustitia com- , nullativa, sed super toris ercta inseriores ; pertinet enim ad sit periorem distribuere inieri ribus d communibus bonis, Unicuique iuxta . . proporrioriem suam , ut si Paterfamilias dae, vestes toti familiae , non tamen easdem , sed parunt is paruas, grandamis S randiores , Pri denter largitur: unde talis iustitia decet si- :premum nai indi gubernatorem & prinzipem , qui ut ait Dionysius supra citatu omnibus buit propria fecundμm et ivs f i et e exi eu-

Hanc distributionem accommodam & proportionatam, egregie 'ex plicat Tertullianus libro secundo, contra Marcionem cap. I 2. hi verbis roBonitas ei s Operata es muradum , iu- sitia modulata est . Vbi verbuin modulari significare videtur , fluod sicut in isio diuerses tonos & cautus.ordinat, & ad debitum se rit m ac proportionem reducit Ita & iustitia distributiva Dei in creatione Mundi, Omlaesdebitum ordinem de cola nam

creaturas ad

454쪽

as t Trarnatus IV. est, & faciendo omnia in pondere, numero,semcnstra. Und idem subdic: Omnia ιοι itas i cepis , ita iustitia disinxis . Addo quod; itistitia distributiva non habet

annexas imperiectiones &deseetias , 'ui re-Periuntur in commutat rua. In primis enim iustitia distributiva non inducit,sicut commiseeatiua , debitum ortum ex eo quod ab eis quiabus bona reipub lica disti ibuit , prius aliquic receperit, aut ob factam distributionem , sibi

conferendum ex pectet. Secundo non requi-xitiire ut distribuem se priliet dominio rei, quam distribilit, satis enim est, ut retento simili prenio dominio, inferius dominium cons

rat hix quibux illa distribuit , ut constat in Principe , qui potest seruare iustitiam distri-biuiuam , largiendo.bona communia in felictim , aut emhyleusim , vel ellam Glum do. nando ucinifluctum. Tertio debitum iustitiae distributivae non nascitur exitire alterius erga distribuentem . sed ex naturali recti udisne , & ipsa lege aequitatis , qua tenetur dist riabilior commensurare praernnim Periectioni meritorum. Quod debitum in Principe humano obligat ex os dinatione Iegis naturalis quae est a Deo ; in ipso vero Deo , qui non habet Iegem sibi impositam ab alio , nasciti V ex. eo quod ipse est lex de prima r ula totius ctitudinis Unde Anselmus in prosel. cap 'O.

455쪽

obiicies primo contra primam partem: Ense debitorem sibi, tollit propriam rationem iustitiae,quae necessarid de t esse ad a Iterum: Sed Deus est tantum debitor sibi , non vero Creaturae , ut constat ex iam dictis: Ergo in illo non est v ra & perfecta iustitia . Respondeo distinguendo maiorem : Esse debitorem sibi ut termino seii persenae cui aliquid reddendum est , toti it propriam rati nem iustitiae , concedo maiorem . Esse debitorem sibi, ut principio fundamento debiti& obligationis, reddendae tamen & exercem dat in ordine ad alterirna , nc go maiorem , de sib eadem distinet io e minoris , nego cons quentiam. Itaque debitum quod Deus lin-vet ad creaturam , debitum quidem est ad illlam , sed non oritur ex tui e & actione ii lius , sed ex ordinatione Dei, & ex stimam rectitudine & aequitate ditiinae voluntatis : quae est si prema lex , & primordialis regula totius αqilitatis: unde creatura non est creditrix t Ii, debiti, licet illi ut extremo reddatur . Obiicies secundo contra sectindam partem: Quod datur ex conuentioire & pacto, datuc ex vera & stricta iustitia commutatiua : AtDeus dat iustis regnum cin torum , ex cem uentione& pacto oneroso laborandi in vineasia , vconstat ex earabola quae habetur Ma th. ir. Ergo dad illis regnum coelorunt ex vera & stricta iustitia comm itativa. Unde Scriptura Patres saepe dicunt Deum sore iniustum, nisi daret praemium cincte viventi

niniis lib. . contra Iulian. cap. 3. Peμφυ-

456쪽

γerus non admittitur irastvo . .

Respondeo distinguendo maiorem . Quod datita ex conuentione & pacto , onerante εο obligante unum alteri,datur ex vera & strictat istitia commutatiua , concedo maiorem. Quod datur ex conuentisne & pacto obligante & onerante unum, non alteri , sed sibi, nego maiorem . Cum vero Deus dat aliquid ii minibus ex conuentione & pacto , mn sit pametum & conuentio Dei cum homine, Ut actione hominis Deus oneretur , & illi obligetur ex vera destricta itistitia ; quia et in ta iis aet io m sib dominio Dei, & ex eius influ' U PFueniens , eique thfinitis titulis debita , non pὸtest Deus ex ipsa onerari, neque in eo nasci stricta &rigorosa obligatio eam remit norandi , qitantumcumque pactum & promis sonem illi adiunsat. Unde si Deus priuaret iustum mercede uia, esset in iiistlis, non laesio ne iuris, sed volatione suae veritatis , & aequae distributionisi, & iniustitia opposita non com mutatiuae iustitiae quae in eo esse non potest ,

Ωd distributitur, vel legali .architectonicae, quae in Deo taliouam in siprem' prinopo Miudice reperiuntur. ijcies tertio: Datur iustitia commitati

sta in Christo in ordine ad Deum : Ergo& in

D per ordinem adi Christum. Antecedes C mi ex doctrina quam tradunt communiistrnostri Thomilia: in tractatu de incarnati*Πς , ubi docent satisfactionem Christi fuisse

iust itiae commutatiuae Conseqtientia verse ζηm probatur, quod iustitia commutatiua debeatose mutua ,sue ex parte virili 'ς extremi.

457쪽

De γοἰμntate Pri . DI Re pondeo negando consequentiam, &0, eius probationem dico , iustitiam commutati uam debere estis inuiuam,sive ex parte virtus que e tremi, quando utrilinque exti emum est capax illius, secus vero quando viatim ex duobus e tremis est incapax talis. rustitiae, ut contingit in pr inpositos . Deus enim , ob rationes iam expρsitas , est incapax iustitiae commut titiae . Sicut licet relatio inter matrem & silium ex natura sita sit mutua , & se teneat ex parte viriti' le extremi, non datur tamen in Christo relatio realis ad matrem ; quia cum

suppositum Verbi Diuini sit ordinis inperioris& increati, non potest realiter referri ad creaturam, nec recipere in tempore nouam allaquam relationem realem . Obi)cies quarto contra tertiam partem : Izi

stitia distribiitiua respicit proportionem geo metricam ως parpturam unilis ad alterum ;no:a vero debitum quod unicuique proprium est , 6 constat ex supra dietis. At Deus in largitione bonorum natili alium, & in distributisne praemiorum, ve Ipornarum,non attenudit ad proportionem geometricam & comparati iam , sed ad con naturalem cuiuslibet ex genti ira , 3c ad debitam commenstrationem m*rjti cum praemio, demeriti eum poena :E rgosiqn exerc*t actuin iustitiae distributivae, si indeque imia datur in Deo talis iiistitia . . Respondeo, concessa maiori , negando minorem : licet enim beiis distribuendo sita b m naturalia creaturis, & praemia iustis , poenasque peccatoribus, attendit ad connatura lem cuiuslibet exigentium , & ad debitam

commeni rationem meriti cum rimio , N

458쪽

του Tra alus v demeriti cum poena in quo reluctes quidani modus & quaedam similitudo. iustitiae com- inlitatiuae , ut notat S. Thomas in . dist. c . q. I. art. r. quaestione r. simul tamen magis principaliter attendit ad aequalitatem Geona tricam, siue ad comparat tuam propsrtionem; quia qlios praecipue intendit, singulis rebit perstitiones connaturales largiendo , praemia ,

iussis distribuendo, & poenas exigendo a pec- lca'ribus, est pulchritudo niuersi; eiu ue lperfectio, quae non tam iis perfectione absilita rerum , quam in ordine & propor- ltione earum ad inuicem consistit , sicut pς- sectio musicae in diuersitate & proportione

I Rima pars patet, Deo enim maximῆ conti 1 nit repet tere miseriam ab ali & diffundere omnibus bonitatem , qua inluditur de- fectus & miseria eorum : Ergo esse titia misericordia in Deo inmenitur. Unde D. Thomas hic q. 2 r. art. 3. 'egregie obseruat , qtiod 'largiri persectiones rebus, pertiner O ad bonitatem diuinam, e=- ad iustitiam, O ad liber iitatem O ad misis icordiam, tamen sicundum κἰiam O aliam ration.m . Communieario enim erfectianum absolute eo derata , pertiner ad rinitatem. Sed inquantum perfectiones reboa

459쪽

De Oluntate Des . 6z3ὰ suo dantur ,seeundans earum proporrronem a pertinet ad iusis am . In quant m vero non tribuis rebus prefection propter utilitatem suam , fedserum propter suam bonitatem , per xinet ad liberalitatem. In quantum vero perfectiones iatae rebus ά Deo , omnem defectum ea tellunt, pertiner ad misericordiam. Ex hoc inseri Caietantis a. q. 3ο. art.

misericordiam in Deo omnem persectionem smpliciter simplicem ,& rationem a clus purissimi & persectissimi importare : Ex anuinquit ) a paret quod inferis νdia L. I e. ipsa ex gἰt immuniratem ab omni miseria . Nam si di si v amus misericordiam , in mi Ita,ie Ordiam simp Diter, O in miserico diam respectu talis miseriae , iuuenimus quod qia r tione miserisordis respectu talis mise lae tuta p upertatir , immunia est v sie a paupertate seadem ratisne misericordia simplieiter , libera os ab omni miseriae Et qucniam cannis poten-rialisar miseria quaedam es, propter quodnm- Rem ereaturam miseriae alicui subiect m .sso aliquo modo oporter , conseque nr est ut misericordia secundum se exigat in silua superioria

ratem talem ae tantam , t asus purus sir . νε

summi natura sis, ut DeusFς s , propterea Deo proprium lovi ur misere i , est' omnipote stam , quae super eius actuali ate fundatur , manifestare.

Secunda etiam pars euidens est , tristitia enim con passio sunt actus seu affectiis arpetitus sensitivi , qtii non i Ussunt reperiri in Deo , quia quod est sensibile , ada illo prorsiis alienum est . Unde Auoiistinns lib. Σ.ad Si Plic. qu. 2. De misericordia si auferas eompa

460쪽

Ex hoc intelliges, mysteritim incarnatio. ni siuste necellaritim ad aliquod diuinae misericordiae complementum . Cum enim duplex sit misericordiae acitis , nempe repellere .nii seriam alterius, & aliena assici miseria , siue alterius compati aerumnis s primus quidam Deo competit ratione sitae bonitatis&omni- . potentiae, sed alter ei adllersatur, ratione sitiae perfectae. felicitatis de tranquillicatis. Unde ut ex utroque actu Dei compleretur misericordia, re ut perieoc misericors fieret, opor- tuit ipsum incarnari, ut posset compati insi mitatibus nostris , & ut i ii itur Apostolus ad Hebr. 2. Ter omnia debui; fratribui os mo' hi , ut misericors fiet ex , id est , neqiud ad

pei sectae misericordia: Ninplementum i ii

deesset . . ,

SEARCH

MENU NAVIGATION