장음표시 사용
471쪽
flonem, ita H remaneat tranquilia ἔοnlio με-Deu.endi , O amiseria liberandi insinuatu γ d sinae misericordiκ qualiscumque cogHitio .
Ex hoc intelliges, mysteiitim incarnatio. nis suisse necessarimn ad aliquod diuinae misericordiae complementum . Cum enim duplex sit misericordiar actiis, nempe repellere .nii seriain alterius, aliena assici miseria , siue alterius compati aerumnis se primus quidam Deo competit ratione sitae bonitatis & omnipotentiae , sed alter ei aditer satur, ratione sitiae perfectae felicitatis di tranquill iratis. Unde ut ex utroque actu Dei compleretur misericordia, 6 ut persecte misericors fieret, 'portuit ipsitim incarnari, ut posset compati infirmitatibus nostris , & ut isti itur Apostolus ad Hebr. Σ. Ter omnia debui; fratrisius assimi .
rapi , ut misericori fetex, id est , ne quid ad pei sectae misericordiae fi Plei latum eesset .
472쪽
PREDESTINATIONE, ET REPROBATIONE.
TR a tum hune tribus solum capiti
blls concludemus . Priinis agemus de pro iidentianei in generali, s P . cundo de praedestinatione , qtiae est pars diu irae prouidentiae, & prouidentia al, qua specialis litain Deus habet depraedestina-lth , & qua illis praeparat media, quibus infal- Iibiliter vitam aeternam consequuntur. Ter tio de reprobatione , quae praedestinationi op Ponitur , cum eadem sit scientia opposit
473쪽
C Α P V T I. De prouidentia Def. P Riu tiam agamus de praedestinatione,scia
prouidentia speciali, qtiam Deus habet circa et ectos, de prouidentia eius in generali, N prout ad omnes creaturas, & ad omia a quae fiunt in uniuerso se extendit, breuiter disset ei
P Rima pars a niisso nisi Epicureo, vel Epicurizante, negari potest, ut belle ait Salutantis lib. r. de prouidentia. In primis enim omnes rationes, qua supremi numinis existentiam demonstrant , eius quoque prouidentiam probant a nam asserere Deum esse ,& nullam in illo rerum quas condidit esse Prouidentiam, apertissima insania est . Vnde Lactantius lib. ae ira Dei deridet Epicurum,m quod Deum esse dixerit, & tamen proui- .dentiam omnem negauerit: inquit Deum Irubiem es dixit, quia necesses aliou dusa in mundo pi instans , O e ximium , em,
sum prouidentiam ramen Omnem negauit qua mundus regeretur, quo quid repugnantius dic; rofer senon video Elauim si es Dens, utique Ir- Mid ut est in Deus . nee aιiter ei potest diuinia
474쪽
Dὸ pγ-ἰdemia Opr resino. o futura prospiciar. cum igituν Irouidentiam 'sulit, o Deum negauit: Ciam autem Deum esse professus es, prouidentiam simul esse concessis; alterum enimsine altero , nec e e prorjus, nec intelligi soles Qus veritas Iratantum apud homines inhialuit, ut ab intelligendo seii prouidendo nomen imp ,suerint Deo , nam hoc nomen θεος, quod a ud Graecos Deum significat, dicitur ο δεάομαι, quod i junificat considero, seu prouideo, ut ait Damascenus lib. D. de fide cap. II. Secundo, ut discurrit D Thomas, contra Gent. cap. 7s. omnes cause fecundae in hoc quod cause euri unt , diuinam similitudinem
consequuntur : Inuenitur autem hoc communi- ,
rer in causis producentibus aliquid , qu d euram habeant eorum quae producun3 s mur an malia naturaliter nutriunt fartus suos ἐν Deus igituν euram habet eorum quorum causa exsis.
Vnde Ambrosius lib 1. de ossic. cap. 1 3. Q is peraror negligat veris fui euram pQuis desierare desimar quod ipse condendum putauit e
Si iniuria es non regere , nonne es maior iniui a fecisse, ' cum aliquid non fecise , nulla in
sitiasit, non eurare quod feceris,summa in- elementia . Et Theodoretus ser. i. de prouid Ea hoc quoque assectu quo amare nos fecit pi- Vora nostra , inrelligere nos voluit quan
3um Use amet pignora sua , idest effectus a se
Tertio demonstrari potest diuina proui, dentia ex mirabili pilitaritudine , ordine , dispositione , ornatu, & reo imine huius Uniuersi . Qitam rationena eleganter explicat
Philo Iudaeus lib. . de monarchia, his verbis:
475쪽
quia ta cInitatem veniat legibus
ab optimis magi ratibus 'Quamobrem qici iνι magnam introierit ei ιitatem , mundum a deis licet , ibique eontemplatus stierit aeris re se em , cnnuarum tempestatum conuersimer. G- indε IDIem O lunam, diei noctisque mod 'ratrices cspterorum errantium si xογα mque side rum , laeti totius in orbem agitationbs , Ochoreas , non rae verisimiliter , aut potius nec cf. saris , de patre edi conditore, ncc noη ν Ictore coingsxabit e. Eodem argumento vittar Nazianzemis orat. - . & adiicit exemplum citharae , cuius concentum suatiem cum audimus , non
dubitamus eam pulsari a perito artilice . Ita similiter cum suauissimum partium mundi concentum in suis motibus contemplamur Sibitare non debemus, peritum artificem nemiae Deum , haec omnia componere in con- rdiam adducere, illumque esse si premum mundi rectorem , & gubernatorem .' Simile argumentum desimi potest ex conflictu perpetuo elementostim, inter se, ob varias qualitates quibus constant, dissidentium . Non enim posci ordo uniuersi in tanta partium diuersitate , imo pugna continua, perpetuus esse, nisi aliqua si prema intelligentia fimmo consilio Msapientia , illi perpetuitate consileret inod explicat Athanasius in libro contra GentiJes, exemplo ciuitatis , Ietexercitus, in qui biis non posset diu pax tranquillitas. conseruari , nis esset aliquis Princeps, vel Magistratus , qui omnes in ossi Cio contineret , & tali paci ac tranquillitati
476쪽
ve prouMentia pr destinat. . . secunda pars, quae est de extensione diuinae prouidentiae ad omnes creaturas in particula xi,& ad omnia quae in mundo contingunt,non minias est certa, qtiam praecedens. Nam ut diicurrit S. Thomas hic quaest. 22. artic. 2. Cum omne agens agat propter finem, tanti in se extendit os clinatio effectuum in finem , quantum extendit se causalitas agentis: Sed
causalitas primi agentis ad omnia se extendit, re pertingit usque ad ultimas differentias i diuiduales : Eirgo & eius prouidentia . Quae
ratio probat, non selum res naturales & n
cessarias, sed etiam humanas & liberas, subdidiuinae pronidentiae, cdi diuina caii salitas, non minus ad istas quam i lias extenda ur. Asdo quod , cum gubernati' diuinae proiiidei tiae , ex amore quo Deus res a se iactas amat, proueniat ; quanto aliqua Deus maiori amore Prosequitur , tants magis sib eius prouidentiac dunt: Sed Deus magis amat homines, quani ires naturales , ut patet ex effect ii , quia potiora eis hona con ulit': Ergo mai*rein ac specialem habet de illis curam ire prouidentiam Vnde praeclare Augustinus : ston peris capi
477쪽
ita regatur , cur tot inalg. & tot defectus in Diindo contingunt λ Cur tot monstra accidunt: sunt praetςr intentionem naturae λVme proueniunt tot creaturae homini mole,sae, perniciosae, ut culices,pulices, muscae, dei pentes, vepena , dc similia ρ Cur demum viri itisti & sancti saepissisno mile us aeri annis opprimuntur dum mali & peruersi di cunt in ianis dies suos , & honoribus', voluptatibus , ac diuiti)s assuum 8 Vel ut loquar
cum Ieremia Propheta : Vsare via impurum prosperat r , bene est omni μή qui prae v ica ιμr , O inique σου . ali Ad illas interogationes , qtiaestini veluti tot obiectiones contra diu in m prouidentian r. .
sigillatim respondendum est . Ad stimum
eroo dicendum cum I Thomas hic qita a C. t. p. ad 2. N tertio contra Gent. c p. II.
quod licet prouisor particularis debeat, quanquini potest , vitare ia impedire mala & defci
rerum quae ipsi i egimini & prouiden
tiae subiiciuntur ; non tamen prouis, taurum itersalis, qui debet permittere mala &des ctus in aliquibus , propter bonus totius, ad cuius conseruation Princ paliter fendit. Mala autem M defcctus quos diuina prouidentia permittit in rebus creatis conting
Ie , ad persectionem , decorem , de sulci,
478쪽
De prouἰdentia se praedesinat. 4 rettudinem uniuersi conducunt. Sicin 'picturae venustis, ex umbrae& lucis, dilhermumque colorilan grata commixtione Sc tempera mento consurgit. Aut sicut musicae harm ia, ex dr uersarunn Vocum consonantia illi lcius cone, arit. Vel ut exemplo Ait ustini lib. 1. de civit. c. I 8. utar sicut antitheta , seu an illi' es, sunt ornamenta locutionis , & seimonis pulchritudinem faciunt. Vel denique, sicuti fimedicina, praestantissima pharmaca , exae . laus venenatis , inter se congrua commixtione sontomperatis, c0niiciuntur, . Ex hoc patet responsio ad secundam inte rogationem , monstra enim sito modo conit, oint adit axem Scoulchritudinem uniuersi,
ει deseruiunt ad ni uisestandam perfecti
nem& integritatem aliarum rerum, 'liae magis rellicet ex ipserum deformitate , opposita sinim iuxta se posita magis elucescunt. Idem dicendum d' muscis, culicitais , serpentibus , di aliis ani naalibus imperfectis illa enim par-xicipant aliquem gradiuri bonitatis N persectionis , mri s deis et Unitier is , non esset omnibus modis persolun . Si radas fui nil una
Quantum ad vehena , illa pariter condi sunt ad bonum uniuersi,& a trinibus creaturis utilia di necessaria sint, Nam ut Ambrosius
479쪽
centis evitent.. Dcmuni ad ultimam interrogationem,quae in de aduersitate bonorum , G prosperitatentatorum, brelliter dic' , in illis etiam mirunt in modum diuinam relucere proiiidentiam , ut passim docent SS. Patres : Electorum enisn desideria inquit Gregorius ) duui tressitiniurWduersit re, proficiunt , sicut tuis flatu prem
trir ως cre cat', unde quasi ea tingui ceruia ur, inde metriae roboratur. Prosperitas e contra , ut dicit Chrysostomus, nouerca virtutia
s , εe animum hominis emollit, frangit , &in segniti m ac torporum reseluit . cmuia enim quκ f terfluunt, nocent addit Seneca
fere ei vimia Arnit γbertas , rami onere frau- .run μr , ad maνaritatem non peruenix nimia foecunditas . Idem quoque animis euenit, quos immoderata tro peritas rumpit , qua nου solum in aliorum iniurium, sed etiam in suam utun-
τ r . De quo plura in Clypeo Theosogiae
Obijcies iecundo contra secundam parterna stertionis ι Prouidentia & cura tam vilium& imperfectori in animalium, qualia siliat et lices, muscar, vermiculi is similia , videtur dedecere diuinam maiestatem : Ergo non est
an Deo ponenda . . M. a Bospondeo ne rado Antecedens, nam tan
tiam abest quod insinita Dei maiestas , cx tam,
480쪽
De prouidentia in prindoin l. ' I 3 vilium & impe ectorum animalium cum vir sescat, quin pbtius in illis magis eius infinita sapientia & potentia reluceant, quam in ali j animalibus ingentis molis & magnitudinis .
Unde Plinius lib. II. cap. 2. n tuν nusimam magis quam in minimis tota est . .Et Hieronymus ad Heliodor. epistol. 3. creatῶ νem non in caelo santum miramur,'terra , Osole, er Occeans, elobauris, eamelis : sed Oim . minimis, quoque Animalibus, formiciae, ei lice, mufeia, υε te ulis, O i ii modi genere, quo xum sciurus magis ecrpora, quem nominabea demque in eunctis admiramur solertiam,
Trauidontia tion eo vis formellior In actu is luntaris , sed intellectus , nimbum in actu imperdi supponente electio. c. nem mediorum .PRima pars est D. Thomae hic qiiaest.
finis. Ratio etiam id stiadet: Tum quia prouidentia est pars prudentiar, ut docet idem S. D
bor hic artic. r. & a quaest. 49. artic. c. Sed prudentia est in intellectu , cum si virtus intellecti talis : Ergo & prouidentia. Titim etiam , quia Boetius definit proii identiam o dinationem rerum in finem: ordinare autem: Vmim ad assterum, pertinet ad intellectum, ' cap. seqlienti g. r. ostenilemus : Ergo prouidentia non coasistit formaliter in voltu . . . S a ta