장음표시 사용
461쪽
PR EDESTINATIONE, ET REPROBATIONE.
TR G tum buno tribus solum capis
biis concludemus . Primis agemus de prouidentianei in generali, se . cundo de praedestinatione , quae est Pars diu irae prouidentiae, & prouidentia aliqua specia i isquam Deus habet de praedestinatis , &qua illis praeparat media, quibus infal- Iibiliter vitam aeternam consequuntur. Ter . t:o de re robatione , quae praedestinationi op Ponitur , cum eadem sit scientia oppost
462쪽
De prouidentia Dei. . ' P Riusquana agamus de praedestinatione,sca prouidentia speciali , quam Deus habet
circa e Iectos, de prouidentia eius in generali, N prout ad omnes creaturas, & ad omnia quae fiunt in uniuerso se extendit, bretiiter disseret dum est. Est in Dao parsea issima prouidentia , qu ad omnia se extendit.
P Rima pars a nullo nisi Epicureo, vel Epicurizante , negari potest, ut belle ait Salvianus lib. r. de H ouidentia. In primis enim omnes rationes, quae supremi numinis exissentiam demonstrant , eius quoque prouidentiam probant; nam asserere Deum esse , '& nullam in illo rerum quas condidit esse Prouidentiam, apertissima insania est . Vnde Lactantius lib. de ira Dei deridet Epicurum, eo quod Deum esse dixerit, & tamen prouidentiam omnem negauerit: Elisurus inquit Nemeti qui em esse dixit, quia alibu ἀννε in mundo praesans , eximium , orbe
annit, prouidentiam tamen omnem negauit qua mund s regeretur, quo quid repugnantius dicι
463쪽
De prouἰdemra er prMestino. o ,ia G at , o futura prospiciar. cum igitua Irouidentiam fusti lis , O Peum negauit: Cum auremn Deum esse professus es, O prouidentiam simul esse concessis alterum enim sine altero , nec esse prorsus,nec intelligi tates Qus veritas intabinna apud homines inhialuit, ut ab inteli gendo seii prouidendo nomen imposuerint Deo , nam hoc nomen θεος , qt iod aWud Graecos Deum significat, dicitur απο δεάομαι , quod unificat considero, seu prouideo, Vc ait
Daniascentis lib. II. de fide cap. II. Secundo, ut discurrit D Thomas '. contra Gent. cap. 7s. omnes ea e fecundae in hoc quod causae estissunt, diuinam similitudinem
eonsequuntur : Inuenitur autem hoc communi
rer in causis producentibus aliquid , qu 'd curam habeant eorum quae producun3 ; sicur an malia naturaliter nutriunt fartus si s i Deur igitur curam habet eorum quorum causa exsis. Vnde Ambrosius lib I. de ossic. cap. 1 3. Vera Or negligar operis fui euram psuis desierat.destituar quod ipse eondendum pura uir oSGniuria esinora regere , nonne es maior tui-ria fecisse' cum aliquid non fotye , nulla in tosiliasit, non curare quod feceris,summa in- elementia . Et Theodorems ser. i. de prouid Ex hoc quoque sectu quo amare nos feciς 'Aostra nostra , inrelligere nos votuis quan-
-m ipse κmet pignora sua , idest effectus a so
Tertio demonstrari potest diuina proui, dentia ex mirabili pulchritudine, ordine , dispositione , ornatu, & resimine huius Hii-itersi . Qiam rationem eleganter explicat
Philo Iudaeus lib. . de monarchia, his verbis:
464쪽
3ρs 'actatur ituram irequitesie aequalitas dati & accepti ,1 clim quidqii id a creatura Deo offerim , illi a pluribus titulis debitum sit, scilicet titulo creatoris , conseruatoris, adiutosis , sti premi . domini, & vltimi sinis : Eroo in Deo forma- ὶ liter & proprie reperiri non potestiuit ita commutatiua . Hanc rationem insinuat D. . iBernardi s lib. de diligendo Deo cap. 3. his verbis : Si rorum me debere primo facto , qui
mihi dedis, tu fecundo fe , ubi se dedit, me
=ro me debeo , O bis de eo , , quid Deo tribuam Iro se I Nam si me mittier re en fere ostem quid fum ego apud Deum, qui prior ditcxis no/; d
stitia commutativa aliquid tribrait , oportet esse strictum debitum illud tribuendi r nam qui abs tre debito 3e obligatione aliquid tri buit, non ex itiititia commutatilia , sed ex liur
beralitate, vel fidelitate, illiud dar: Sed ii,
Deo non est nec esse potest strictiim debitillo. &obligatio respectu creaturae , cum stri, tum debitis ii importet: inferiori atem aliquam de sdependentiam debentis ab co cui debevir ; vi
es debitor, qui a ipse ad alia non ον ita uur' , sed . ito ius alia ad ipsum: Ergo in Deo nec est, i esse potest tultitia commutatiua in ordine ad l
- , Quod vero in illo sit iustitia distributiva
idem S. Doctor aperte tradit a . contra Gent. -
RP. 66. ubi lo quena de Deo, & eius iustitia . I
465쪽
tarii a lesilia , fed foliam distribistiua . Et sitὐ per cap. 8. libri de diu in nomin. lech.
que fecundum quod digni m est. Ratio etiam 'iusti agatur: Iustitia enim distributiva maxi- mam d cie persectionem & excellentiam, cum non sit aequalis ad aequalem, sicut iustitia con mutativa, sed superioris ersea inseriores ; pertinet enim ad sibi periorem distribuere inferi ribus de: communibus bonis, unicuique iuxta . . proporrioriem litam , Ut si Paterfamilias dat vestes test familiar, non tamen easdein, sed partui sis paruas, gram aruis Srandiores pri denter largitur: unde talis iustitia decet si premum iniindi gubernatorem & principem , qui ut ait Dionysius supra citatuS,buit propria fecundism vnivses ius e exi eum '
di Hanc distributionem accommodam & proportionatam, egregie. ex plicat Tertullianus libro secundo, contra Marcionen, cap. I a. his verbis : Bonitas eiss operata es muradum , tu
sitia modulata s. Vbi verbuin modulari, signincare videtur, quod sicut musica diuerses totios 3 cautiis ordinat, & ad debitum num film ac proportionem reducit.' Ita ge iustitia tdistributiva Dei in creatione Mundi , omites creaturas ad debitum ordinem &consenan-
tiam redegit , d iiD unicuique quod sinim
466쪽
ast Tranatus IV.& faciendo omnia in pondere, numero,semcnsita. Unde ibidem subdi : Omnia, is ιο itas concepit , ita iustitia distinxi, Addo quod; itistitia distributiva non habet annexas impellectiones &deseetiis , qui re-Periuntur in commutat rua. In primis enim iustitia distributiva non inducit,sicut c mi taliua , debitum ortum ex eo quod ab eis quibus bona reipublicie distribuit, prius aliquic receperit, aut ob factam distributionem, sibi conferendum ex pectet. Secundo non requi-xinire ut distribuem se priliet dominio rei, quam distribilit, satis enim est, ut retento suo supremo dominio, inserius domitrium cons
rat hic quibux illa distribuit , ut constat in Principe , qui potest seruare iustitiam distributivam , largiendo.bona communia in seudum , aut enishyleusim , vel ellam solum .raando us liminuistum. Tertia debitum iustitiae distributivae non nascitur ex iure alterius erga distribuentem . sed ex naturali rectitiid, ne , & ipsa lege aequitatis , qua tenetur distriabilior commensurare praemium heriectioni meritorum. Quod debitum in Principe humano obligat ex oldinatione Iegis iraturalis quae est a Deo ; in ipse vero Deo , qui non habet legem sibi impositam ab alio . nascitur ex. eo quod ipse est lex de prima r ula tothis'
ctitudinis Unde Anselmus .in prosel. c rust res Domitae , non quiae nobis redi ebia um , sed quia facis, quod decer se 'minsim bonum . Iustitia distributiva mn est aequalis adae' talem scut commutativa, sed superioris ad inie riores, quibus bona communia j reipublicae
467쪽
a jcies primo contra primam partem: Ense debitorem sibi , tollit propriam rationem histitiae,quae necessariis debet esse ad aIterum et Sed Deus est tantum debitor sibi , non vera creaturae, utcoustat ex iam dictis: Ergo in illo non est v ra & perfecta iustitia . Respondeo distingtiendo maiorem : Esse debitorem sibi ut termino seu persenae cui, aliquid reddendum est , illit propriam rati
nem iiistitiae, concedo maiorem Esse debitorem sibi, ut principio & .fundamento debitide obligationis, reddendae tamen & exerce dat in ordine ad alterum , nego maiorem , ω sib eadem distinctio ae minoris , nego cons quentiam . Itaque debitum qiiod Deus ha- ad creaturam , debitum quidem est ad il- Iam , sed non oritur ex iure & actione it litis , sed ex ondinatione Dei, & ex summa rectitudine & aequitate diuinae voluntatis : quae est siprema lex , & primordialis regula totius
aequitatis: Unde creatura non est creditrix ta
Ii, debiti , licet i l Ii vi extremo reddatur .
Ob1icies secundb contra secundam partem: Quod datur Oc conirentione & pacto, datur ex vera & stricta iustitia commutatiua : AtDeus dat iustis regnum coelorum , ex ce uentione& pacto oneroso laborabdi in vinea sita , upconstat ex earabola quae habetur Ma th. ii. Ergo dar illis regniim coeloruim ex vera& frusta iustitia ccunm itatura. Vnde Scriptura Patres saepe dicunt Deum fore iniustum , nisi daret praemium sa iacte viventi
468쪽
. Respondeo negando consequentiam, & ad ieius probationem dico , nistitiam committatiuam debere esae inuiuam,sive ex parte utriui que extren ii, quando utrumque extremum est capax illius, secus vero quando viatim ex duobus e tremis est incapax talis. rustitiae, ut contingit in prsepositos . Deus enim , ob rationes iam expqsitas, est incapax iustitiae commuta- titiae . Sicut licet relatio inter matrem & silium ex natura sita sit mutua , & se teneat eπparte utriusque extremi, non datur tamen Christo relatio realis ad matrem ; quia cum
suppositum Verbi Diuini sit ordinis ruperioris& increati, non potest realitar referri ad cre
turam, nec recipere in tempore Rouam allaquam relationem realem. Obiicies quarto contra tertiam parten i : IzIstitia distributiva respicit proportionem geo metri am comparptiuam uni i. ad alterum ;noa vero debitrim quod unicuique proprium est, ut constat ex supra dictis. At Deus iii largitione bonortim natui alium, & in distributone praemiorum, ve I poenarum,non attenudit ad proportionem geometricain & compserativam , sed ad connaturalem cuiuslibet exi gentigna , dc ad debitam Ῥmmensurationemim*riticum praemio ,&denaeriti eum poena :E Pgo nyn exercet actum iustitiae disti ibutivae,s; bindeque lapia datur in Deo talis iustitia . . a Respondeo, concessa maiori , negando minorem : licet enim Deus distribuencio sua bφω naturaliaCreaturis, & praemia iiistis, poenasque peccatoribus, attendit ad connatura
lem cuiuslibet exigentium ., & ad debitam mmensurati em meriti cum M , N
469쪽
demeriti cum porixa inquo rellice quidana modus & quaedam similitudo. iustitiae com
mutatiuae, ut notat S. Thomas in . a. art. r. quaestione r. simili tamen magis principaliter attendit ad aequalitatem oeoin tricam, sime ad comparatitiam proportionem squia qtiod praecipue intendit, singulis rebus serfectiones connatura les largiendis , praemia iustis distribuendo, & poenas exigendo a pe castribiis, est pulchri tido uniuersi ; eiu ue periectio, quae non tam in persesione ab ,silita rerum , quam in ora ine & propor- tione earum ad inuicem consistit , siciit pς- sectio musicae in diuersitate & proportione
D ima pars patet, Deo enim maximῆ eonu 1 nit repellere miseriam ab aliis . & diffundere omnibus bonitatem , qua eMItiditur defeetiis & miseria eorum : Ergo essectiva mi rieordia in Deo imaenitur. Vnde D. Tho
470쪽
Demoluntate Des . 6o3t eo dantur ,seeundum earum prisorrisnem , pertinet ad tu Ham . InqVant m 'Mero non tribuir rebus perfectiones 'prolter utilitatem suam , fedserum propter fuam bonitatem , er- sinet ad liberalitatem. In quantum vero perfectiones iatae rebus ά Deo , omnem defectum ea tellunt, pertinet ad misericordiam. Ex hoc inseri Caietantis 2. 2. q. 3o. art. q.
misericordiam in Deo omnem persectionem simpliciter seiplicem , & rationem actiis Di rissimi & perseetimini importare : Ex actu riui inquit ) a paret quod inferis νdia ii. D. ipsa ex gἰt immunitatem ab omni misoria. m si dip. v amus mi ericordiam , in mise-γDογdiam simp Diter, O in miserico diam respectu talis miseriae , iuuenimus quod qua r tione miserieordia respectu talis mise lae tuta p upertarii , immunis es v sie . paupertate ;eadem ratisne misericordia simplieiter, lib. os ab omni miseriae Et qucniam tmnia pot-rialisar miseria quaedam es, propter quod omnem ereaturam miseriae alicui subiect m Hso aliquo modo oportet; consequens est ut miseria
cordia secundum se exigat in s sua superioria
summi natura sis, ut Deus siς; propterea Deo proprium lovi ur miser i , e ' omnipote stam , quae super eius an istate fundaxur , manifestare.
Secunda etiam pars eiiidens est , tristitia enim compassio sunt actus seu affectus arpetitus sensititii , oui non possunt reperiri in Deo , quia quod est sensibi Ie , ab illo prorsiis alienum est . Unde Atio iistinns lib. 1.ad Si Psic. qu. t. Demistri ρrdia si auferas eompas