장음표시 사용
501쪽
timim , & conseqilenter imperium illud di
Alia obiectiones tangunt existentiam actus imper ij , non prout in Deo, sed prout in nobis, stibindeqtie commodius proponentur &solitentiir in tractatu de actibus humanis , ubi
agemus de actu imperij. g. IV. Pradesinam non est pars Izbἰemirae , sed
obiectiva diuime prouidentiae.
SEnsiis huius assertionis est , proii identiam
diuinam non comparari ad praedestinationem , sicut superius ad sitim in serius, ita ut dii iidatur in qilatuor vel quinque attribu ta, nempe in proii identiam naturalem, supernaturalem generale, predestinationem, reprobationem, , prouidentiam ordinis tapostat Mei; sed sicut ad partem sui obiecti adaequati ,
ita ut una & eauem pi ouidentia, virtualiter indistincta, attingat idos tres ordines naturae, gratiae, & unionis hypostaticae, & solum ratione di uersorum obiectorum materialium ad quae se extendit, ditiersa nomina sertiatur ; sicut scientia diuina , licet sit unicum attribuetum virtualiter indistinctum, per ordinem tamen ad diuersa connotata , & obiecta mat rialia, diuiditur inscientiam simplicis intellia xentiae, visionis, de approbationis, &diuersis nominibi is insign)tur. Assertio sic explicata probatur hac ratione fundamentali : unitas aut. diuersitas piovi . den,
502쪽
De prouἰdentia est praedet ar sdentiae sium imir ex fine ultimo intento a pro ii isere, & non ex finibus particularibus rerum prouitarum ; alioquin tot essent prouidentiae specie distinctae , quot sunt sines particulares rerum distincti fecitndum speciem ,& alia es set prouidentia secundum speciem pro anim libus, alia pro hominibus, alia pro Angelis , quod nullus unquam dixit: Sed unicus tami sim est finis intentus a Deo in prouidentia omnium rerum, nempe sita gloria, manifestatio suorum attributorum : Ergo & unica prouidentia se extendens ad omnia qliae sunt ordinis naturae, gratiae, & unionis hypostat, cae. Sicut unica potentia in Deo virtualiter indistincta, se extendit ad omnes effectus producibiles , unica scientia ad omnia scibilia , unica ars ad omnia factibilia , unica lex aeterna ad omnia quae Deus iubet Vel prohibet. Dices, dantur in Deo plures ideae speeie diaueris : Ergo & plures prouidentiae virtualiter inter se dissi notae. Sed nego consequentiam & paritatem nam ut colligitiir ex D. Thoma supra q. I s. art. 2. ad 1. inter ideam & prouidentiam notabile intercedit discrimen , consistens in eo quod prouidentia se tenet ex parte Dei prouid.ntis& intelligentis,& signincatur ut id quo Deus praetice intelligit & ordinat de agendis,unde quoad unitatem in modo attingendi proprium obiectum , cum intellectit diuino commen*rari debet; subindeque sicut ille est uniciis, absque virtuali discrimine, ita & prouidentia . Idea vero se tenet ex parte obiecti intel
503쪽
obiecto proportionatur quoad unitatem veli diuersitatem, atque adeo cum obiecta a Deo intellecta plura sitit , plures etiam dantur ideae in intellectu diuino. Ex dictis collio itur primo , optamam esse praedestinationis definitionem , traditam ab Augustino in libro de bono perseu. cap. Iq. his verbis: Maedestinatio sanctertim nihil alii des qu m praescienxia odi praepariatio beneficiυ-οrum quibus eert spme liberantur quicumquε liberantur. Ubi nomine praescientiae intellexit Angustinus scientiam Dei praeticam seii approbationis, distinae voluntatis decreto innixam, quae non stipponit, sed facit rerum existentiam & stitii ritionem , & ad quam pertinet aqvs imperii, in quo estentialiter consistit praedestinatio : Aliae vero particular declarant certitudinem & infallibilitatem mediorum & auxiliorum, qitibus praedestinati in aeternam perducuntur beatitudinem . Colligitur secundo , bonam pariter esie d sinitionem praedestinationis desiimptam ex D.
Thoma hic ait. a. his verbis : Praedestinatio es rasia rransmissioni e creaturae νationalis in finem vitae internae . Vbi prima particula,ne peν Aio, tenet locum generis, & denotat pra
destinationem , siciit & alias partes obiectivas prouidentiae Dei esse a ctum diuini intelle. s. Reliquae vero tenent locum differentiae, nam in primis ly transimissionis denotat ordinem specialem p. tydestinati, videIicet per spocialia auxilia quibus infallibiliter perducitur in vitam aeternam & per hoc disteri a gene resi proii identia etiam supernatiirali , per Ulam eligna reprobi ordinantur ad gloriam,
504쪽
De prouidentia se praedectinat. 4at non specialite i , siue efficaciter, per auxilia specialia , sicili praedestinati ; sed generaliter tantum siue suffcienter , phr collationem vel oblationem auxiliorum sitissicientium. Secundo tu creaturae rationalis significat disterentiam praedestinationis ex parte subiecti a prouidentia naturali, nam subiectum praedestinationis est sola creatura rationalis, prouidentiae autem stibiecti ina est omnisicreatura . Tertioly in vitam aeternam assignat aliam differentiam, qua praedestinatio hominum & Angelorum , siue purae creaturae intellectualis, distinguitui a praedestinatione Christi, siue hominis Dei, haec enim fuit ad esse naturale si iij Dei, cum tamen praedestinatio hominum &Angelorum sit tantum ad vitam aeternam &claram Dei vi nem, per quam fit persecta adoptio in filium Dei, iuxta illud Apostoli ad Roman. 8. Ros ipsi primitias Diritus habentes , intra nos gemimus , adoptionem siliorum Dei exlectantes . V. Eleaio praedesinatorum ad glorἰam , non habes aliam eausa in motivam , quam diuinam bonitatem ; non vero merba prae, Ua , qμα Pnt potius esse ius quam mortuum praedestinationis .HAEc assertio qliae ut ait Bella iniis lib.
1. de gratia & libero arbit. c. II. quorum vis N Erorum Uinis , sed sider Ecclesiae. catholicae dici deber probatur primo duplici argumento ex Scriptura & SS. Patribus d
505쪽
; manatus V, sumpto. Priamim es Iti xta Scripturam & SS. Pax res ta ita potest , eddi ratio , cur unus eligatui ad xiloriam . on verbalter, sed hoc simplicem Dei Guntatem, & ad iudicia eius inscrtitabilia, atque infinitam diuinae sapientiae altitudinem , reserendum est : At hoc es
set falsum, si electio praedestinatorum ad glo
riam , fieret ex praeitisis meritis , tanquam a causa : Ergo illa non habet pro causa motiua praeuisionem meritorum,sed dutaxat diuinam nitatem . Maior constat primo ex Apost lo ad Roman. s. ubi de causa nostrae praed stinationis ex instituto differens, eam refert in solam Dei miserentis voluntatem, eligentis hos, & relinquentis illos & ad hoc probandum inducit exemplum duorum geminorum , Iacob & Esau , qui eum nondum nari essent ,
nee aliquid boni egissenx aur mali , non ex προνibus, fed ex iocante dictum es, Iacob dilexi, au autem odio habui. Fi paulo, post : M serebor cuius misereor , miseris εν diam ρη- sabo cuius miserebor . Id est ut clarius sic, tur Exod. 33.) miserebor eui voluero , O et
mensero in quem mihi plaeuerir. Et iterum roran est volentis neque currentis , sed miserentis Dei . Et statim praeuidens & praefocans ruerelam quam facturi erant gratuitae praed inationis impatientes , dum dicunt :
si ii λ Subiungit increpando : s homo tu quis es qui respondeas Dent 2 unquid potest diceres ut i luti ei qui se finair , q-are me feci se t Vbi totam dissicultatis decisionem ad simplicem Dei voluntatem reuocat. Et cap.
ri . seo enti postquam satis diu locutus est de
506쪽
De prouἰ entia O praedesinat. 43'praedestinatione secundiim piopositi lm,totum discursitim hac exclamatione concludit: O aι- titudo diuitiarum sapienti scientiae Dei, quam ineo mirehcnsibilia sunt iudicia eius in uestigabiles ditae eius λ, Eadem maior constat secundo ex A tigii stino de praedestin. sanch. cap. ubi sic ait: duobus aetate grandaevis impiis , euν hie assumatur alteν relinquatur o iudieia Deι
incomprehensibilia i Et epist. II a. e Vlicans significationem ligni crucis, ad profundum reducit occultam rationem cur Vnlis eligatur, non vero alter. Item in lib. soli loquiorum animae ad Deum cap. 18. quod est de prosit n-da praedestinatione & praescientia Dei, at imnuens Deum sic ait': Mundat autem de nobis hominum , eos in quibus sibi placuit habia rare , quos ab inaccessibilibus pro sendia secretis iudieiorum incomprehensibilium sapientiae r a semper iusiorum , lie et Oec nitorum , sine eorum meritis praedesiinasi ante mundum , ωοeasi de mundo, i is casta in mundo , O magnificas eos os mundum . 'On omnibur autem hoe facis , quod admirantur tabese. ntes Omnes sapientes perra . Demina lib. de bono pei seu. cap. 12.
docet in par milis sine baptisino decedentibus Perperam recurri ad calum , ciam nec passer cadat in terram sine voluntate patris coelestis ; vel ad incuriam parentum , quibus pie rumque festinantibus, & para iis ministris , puer moritur ; sed id tribuendum esse occultae Dei voluntati, qui noluit ut illis applicareturhaptismus. Unde Prosper ad cap. 4. Gall.
507쪽
44o 'Tranatus V transierunt , quiburnee plantator praedicar.', nee rigator potuir f buenire . Constat teletio eadem maior ex D. Thmma hic q. art. s. ad 3. ubi haec scribit .rariare hο.r elegit ad gloriam , alios reprobar: τ, non habet rationem nisi diuinam ωοlunt rem i Vnde Augustinus dicit super Ioannem , quare hunc trahat O alium non trahat , noli,elle d3udicare, si non vis errare . Sieut etiam n rebur naturalibns , qμοd hκe pars materiae
sit sub sa forma , O illa sub alia, dependet ex
simplici diuina voluntate . Stetit ex simplici γε- luntate artificis dependet, quod ille lapis os iuisa parte parietis,stilis in alia, quamvis r
ri artis habeat quod aliqui sint in hae , O aliquisini in illis. Similia habet 3. contra Gent.
Minor etiam videtiir manifesta,si enim electio praedestinatortim fieret ex praelii sis, meritis tanqllam a causa motiua , facili posset reddi ratio, cur unus eligatur d gloriam, non Vero alter , nempe quia Deus praevidit metata unius,& mala opera alterius, iubindeque non oporteret recurrere ad simplicem Dei voluntatem, & ad iudicia eius inscrutabilia . Unde Augustinus in Enchirid. cap. 98. explicans praedictum locum Apost ola;Iacob dialexi , Uau autem Odio habui , sic ait: Qua in
νe si futura opera, vel bona huius, vel mal imitus, quae Deus viique praesciebat, vellet inteia ligi , aequaquam diceret non ea operibus , sed diceret ex futurix operibus , eoque modo Uans solveret quaesionem , imo nullam quam soluere Uur esset , faceret qu-ionem. Et epist. Ios.
a. Sixtum : inquit sum acutissimum
508쪽
De prouἰdentiat se praedestinat. 4 1 so/ifum defuiFe Apostolo non miretur I me cuipse ille non vidit ; quandosibi velut obuem antis obiecta quUione , non id potiks tam br-ue , ram aperpum , tam sicut sil scilicet Pel giani ) putanς ver m absolutumque respondit. Hic erat locus dicendi quod isti sentiunt a' in autem hoc dicit Apostolus . Alterum argumentum ex scriptiira desumptum, petitur ex eo quod praedestinatio frequenter sortis nomine in scriptura designatur: ad Ephes. I. Sorte vocati fumus secvndum propositum eius qMi Uer tur omnia fecu dum consilium volontatis suae . Ad Coloss. I. Dignos nρs fecit in partem Isertis sanctorum inlumine. Huius autem appellationis nulla alia
ratio esse potest, nisi quia sicut aliquid dicitur serte alicui contingere, quod ei accidit absque
praeuia causa & studio eius ue ita praedestin tionis nulla reperitur causa ex parte nostri , sed illa in solam gratuitam Dei electionein reducenda est . Hoc argumento ex sortis a pellatione desumpto utitur S. Augustinus con cione a. super Psalm. 3O. ad gratuitam prae destinatiostem electorum suadendam . Illam etiam probat lib. de gratia & libero arbitrio
cat'. 9. ex eo quod ad Romam . vita aeterna
gratia Dei appellatii r : cum posse is inquit
dicere Apsolus , orrecte dicere , sipendium
iustitiae vita interha , maluit tamen dicere, gra ria Dei vita aeterna ut hinc intelligeremr:a , non prs meritis nostris Deum nos ad aeternam via
am,fed pro su miIericordia perducere. moduerificari non potest de perductione ad vi'
tam aeternam in executio. Me , quia haec stipendi
di ni us iii K. est , undu dicere quod datur si
509쪽
4 2 Tranatus V. meritis, esset error : Ergo loquitur de ΠIa iaintentione, & de ipsa electione praedestinat rum ad gloriam, quae est pure gratilita,quamuis ipsa gloria in executione per merita sit acquirenda. Probatur secundo nostra sententia ex eodem Augustino, qui non solum locis iam relatis gratuitam Dei praedestinatione manis ste docet,sed etiam in libro de corrept.& gratia ea p. 7. ubi sic ait: Esunt undecim Apostoli ) ad regnandum eum christo , non
quomodo elenus es Iudas ad opu e cui congrn bat . cum itaque aud, mus , nonne duodecim os elegi, unus ex vobis diabolus es Illos debemus intelligere eiectos per mifexicordiam, illum per iudicium ἐν Illos ergo elegit ad ob μmendum regnum suum , t Ium ad ellundendum
sanguinem suum. Insigne est hoc testimo ratum pro nostra sententia , in eo enim est sermo de electione ad regnandum, atque aded ad gloriam ; item de electione ante praeuisa me xita, utpote quam dicit iactam per miserico
diam, α non per iudicium , id est per discus
Potest in stiper nostra assertio suaderi amrumento morali , desumpto ex effecibus quos Augustini de praedestinatione doctrina apud di lassilienses produxit. Constat enim ex epi
num scriptis, Massilienses propterea fuisse tu batos, quod existimarent ex doctrina Augustini de praedestinatione , satum induci , tolli libertatem arbitri j, in desperationem homines adduci, & alia similia , quae nobis etiam obij-ciunt Aduersarii. Quonam autem etiam si to
510쪽
ργο uidiaria O lost, viri illi actitissimi ; Aus: ustino obi jc re talia potitissent , si existimassent pracdest .
nationem quam docebat, praescientiam op rum seii humanae cooperationis supponere .
Dei trium certe eit , aliquid huilismodi de tali praedestinatione semniare cuilix decretum omni ex parte in hominis potestate ianstitu tur . Infinum vero credere est , illas ab , is . In osundi potuisse querimonias , qui vhrd plana voce & professione protestabantur in ei
dem epistolis Prosperi& Hilarii se prad
stinationem secundum praescientiam operum recipere , se illlas ponere praedestinari atque eligi , quos Deus praescierit credituros ; deni que quid isertis verbis dicebant apud Paustum
illorum coripheum . Nisi pmesciantia ex loη- minis , prae sinatio Bibit decernit et Ergo ex stimabant praedestinationem 1aluandorum , quam docebat Augustinus, omnem merito Tum praeuisionem antecedere : Ermi cum Α-gustiniis in libris quos rescripsit non negali xit hanc fuisse stam doctrinam , nec de Mass, Iion sibiis conquestiis sit, quod sententiam si . nam sibi imponerent, signiam manifestum est, eam filisse elus sententiam , quae docet praedestinatos ad gloriam, fuisse ad eam electos ex
mera Dei voliintate , ante praeuisionem me
inorum. Vnde eum sententia A ustini in materia de praedestinatione sit doctesna totius Ecclesiae , & a pluribus Sumnis Pontificibiis fuerit approbata : Videam inquit Baronius