장음표시 사용
81쪽
Tranat s tin se. Haee enim distinctio fundatur partim in eminentia diuinae entitatis, viritialiter multiplicis, patetim in limitatione nostri intelle- .ctus , uno actu non valentis adaequale totam diuinae essentire persectionem, & in medio quo Deum cognoscimus per analogiam ad creaturas,8e species ab illis acceptas : licet autem Deus cognoscat distinctionem suorum attributorum, virtualem iri re, sormalem in ', nostro intellectu , ea tamen ratione non distinguit, cum vno actu simplicissimo omnia comprehendat ut sunt in se I er modum unius persectionis simplicis , omnimode indilii sibilis Similiter beati, unico& indivisibili conceptu ,: Deum ut est in se intuentiar , quia illiim cognoscunt 'nica& simplicissima specie , nimmunessentia diuina, gerente vices speciei tam expressae quam impi esiae in visione beatifica : EN'ro nec Deus , nec beati intra verbum sormam distinctionem rationi, essentiae diuinae ab attrioutis, vel attributorum inter se. Hanc rationem egregie & eleganter expendit D. Beri . nardus lib. s. de considerat. vhi sic discurrit:
Hobis , quia nen post umus eum eνntendere , dum Oentendimus apprehendere. num . eecurrit quadruplicarum , facis hoc Deeutum O eniσma s eum autem videbia
anni facie is i faciem , via. bimus eum sicuti e .
Nec enim iam tune fragilis aetes mentis vostrae, quantumlibet vehementer intendens , inliquare- .
stimare intra verbum distinctionem rationis
82쪽
De at:xi;us: sdiuinis .essentiae atti ibutis, vel attributorum i inter se, quia valde probabile est , illos talem distinctionem extra vel bum posse efficere , cum non una sed multiplex posit esse eognitio beatorum extra verbum.
v. simplicitate De. . DTum esse sebstantiam omnino simplicem,
omnisque prorsus compositionis expiar tem, iton solum sides docet, & Concilium I a teranense capite praecedenti relatum, expresse definit, sed etiam ratio manifeste demon strat. Vt enim discurrit S. Thomas I. contra Gent.. Cap. 28. In qualibet genere tanto aliquid me bi ii s , quanta simplicii s , sicut in genere calidi , lanii qui non habet aliquam permixri. , Mem figidi : quadigitur in in sine nobilitat somnium en1imm,sportet esse in sin. simplicitatii hoc autem quod os in sine nobilatatis omni menxium , dicimus Leam : nulla iritur ecmpositio ei accidere ξρι f.
Item Deus est actiis purissimita ,&omnis potentialitatis expers: Sed omnis compositio Imporiat aliquam potentialitatem : Ergo in Deo nulla est compositio. Minor probatur :Omnis compositio vel est physica, videlicet. . aut ex materia & sorma , aut ex subiccto 5: a cidente; vel metaphysica , nimirum aut ex es 4. sentia&existentia , aut ex supposito .n-ta' .ra; vel lorica , quη sit ex genere disteren- :
83쪽
γ Πatu ν I. . itia: nulla autem est ex il lis compositionibus, iqitar non dicat potentialitatem s materia enim est 1 orentia ad formam sirbstantialem , & Ω-bieittim ad sennam accidentalem clim qua
componit: item essentia componens cum existentia , debet distingui ab ea per modum e cludentis .& exclusi , & consequenter esse inpotentia ad ipsam ; quod etiam verificari d
Dei de natura componente cum stubsistentia, O 'ue cum lapposito. . Denique compositio ex ge- 'nere & disterentia , licet sid tantum per ratiGnem , debet tamen habere fundamentum ex parte rei cognitae : fundamentum autem gradus generici est potentialitas'in natura quae denominatur genus: Ergo omnIs compositio
importat aliquam potentialitatem. Tertio, quidquid ex pluribus compositur , ex imperfectas conflatur, ut ait Damascenus lib I. sidet orthodoxae: Sed in Deo nihil potest esto imperiectum : Ergo nec compositum .inam rationem eleganter expressit Hila itis lib. 7. de Trinit his verbis: eompositis atque inanimis , Deus qui vita es si visit ;n
Eifc diuinae siminae simplicitati non obest mysterium Trinita is quamliis fides in eo agnoscat tres poe senas realiter distinctas, & in
eadem essentia ity ime coniunctas : neque m
sterium In arnationis , in qua persona Christi est composta P personalitate Verbi & hum nitate . Nan ut recte annotauit D. I romasio a. dist. 8. quaest. a. an. 1. ad 4. ut tres Diru
84쪽
De alvἰbiti diuῖn D. 1νhinae Personae essicerent compositionem cuimesientia , deberetur uniri inter se , sib ea ratione qlla distinguuntur , vel distingui sub ea ratione qua unitintur , cum compositio sit distinctorum unio : Sed Pers nae Diuinae, sub ea ratione qua distingtiuntur, non viriuntur 3 distinguunt ii r enim per relationes , qtiae non uniuntur , sed opponuntur a uniuntlii Vero inessentia a qua nullatenus distinguuntur. In mysterio vel 5 Incarnationis Verbum Diuinum non venit in compositionem per modum par tis materialis, vel sernaru insormantis & inlimrentis hoc enim summam imperfectionena inuolueret) sed per modum termini complet iis, actuantis, & perficientis humanitatem ,
Quod puram dicit 'in illo periectionem. Sed de his fasius in Tractatibus de Trinitate & de
D. omas hic quaest. 4. art. 1. duplici ratione probat rerum omnium persecti nes esse in Deo, subindeque illum esse summe M infini e persectum . Prima est: Quidquid persectionis est in effectu , debet inueniri in
causi essiciente , vel secundum eandem rati Mem, si sit agens viainoctim, vel eminentiori,si sit agens aequivocum : Sed Deus est prima camsa enectiva rerum : Oporiet ergo rerum om
rium persectiones in eo praeexidere, sibinde'
85쪽
qtie illitis esse lamme M persectu, di
qtramuis enim perfectiones creaturarum , quae actu sunt, vel Grint, aut fuerunt, finitae sint, di in aliquo determinato numero; creaturae tamen possibiles , quae latent in omnipotentia, diuina, earumque persectiones, infinitae striat ' saltem in potentia , & sincathegorematice, Ud
loquuntur Philosophi : Deus enim, qualibet producta , potest aliam perfectiorem & pers
etiorem in infinitum produeere . Secunda. ratio D. Thomae sic potest bretiiter proponi: Deus est ipsum esse per se subsi- . nens & per essentiam, iubindeque omnem esissendi plenitudinem in se continens : Unde
Exodi Moysi dicebat, Q. sum qui Iom , & a
Nazianzeno πιλαγος appellatur: Ergo rerum omnium pCrsectiones in se continer . Consequentia piobatur: omnis enim perfectio
petitur penes aliquod esse , iustitia enim dat esse iustum, potentia esse potentem , sapientisteme sapientem : Ergo ubi erit tota plenitudo essendi, & totius esse latitnda , ibi erit omnis
perfectio . Hanc rationem insinuat D. Ber- nardus lib. s. de considerat. capia 6. his verbis: Sibon im , si matuum , Abea Vm svientem , ,el quidquid tale de Deo meri. , in hoc verbo ρεμ r Hr , quζd es, est . 2 empe bic est ei quod hine omnia ess e. si O cen uis talia a L.
ἀκx, recessi esse,si ea dixeris, nihil a didisti : f -.ti dia .ris , nibu minuisi . . Confirmatur: Quod est insinitum in aliquo renere , omnem illius periectione, cqntinet : v. x. si daretur calor infinitus , omnem persecti vem calorix contineret; si poneretur linea infi-omaein longitudinem occupiit et: Sed
86쪽
eti per se subsistens dc irreceptum, est
citer & in euere, entis infinitum , Ut ostenci mus infra , cum agemus de infinitate Dei: E sta illu4 omnes omnium entium pei lectionecui se continet . Unde dici ur Psalm. '.
ebritu. rari m eum est. Quae verba ex pei
dens Augustinus ibidem , subdit: Q ἀ enim
Duo tamen breuiter hic obseruanda sunt: Primum est , duo esse genera persectiontina in rebus creatis ; quaedam dicuntur fimpliciter simplieer, de illae sunt quae in suo conceptu iam mali, nullam includunt imperfectionem . Velut ait Auselmus in Misnol. cap. I . Hus meliores tuae quam non Ρμ, id eit quωι melius est habere , quam ipsis carere . Huius genςris
est L pientia , vit , intellectio &c. Aliae appellantur periectiones fec-ndum 1κid illae
sint, quae in suo conceptu ita includunt imperfectionem aliquam,ut ab ea separari ruimquam possint ; unde absoltite non est melius omnienti eas habere, quam illis earere , Ut moueri, iaciocinari &c. Prinai generis persectiones continentur in Deo sol maliter, Deus enim est sol mali er intelli ena, sapiens, iustus, miser,cors; aliae vero solum eminenter , & seclusis impersectionibus quas habent in creaturis, Vnde Dionysitis cap. 13 de ditrin. nomin. J cet omnia de Deo assirmari quo lammodo denegari, iliumque vocat πάντων παμ- , id est omnium politioncm , de omnium ablationem ; inita eminenter ponit OAnia, t*Πqum omnia continens γ dc i m
87쪽
Υrasatus triter omnia aufert, quia a se excludit omnelii rationem formalem creatam & limitatam .' Secundo obseruandum est, perfectiones Oinnes creaturarum, multo perseetiori & emianentiori modo in Deo contineri , quam animalia &Fantae in virtute Solis , M aliorum corporum coelestium : nam Sol & corpora coel silao , n0n attingunt per se primo in rebus inferioribus , nisi rationem viventis aut corporis corruptibilis , quae clim sit potentialis & gen rica, iron includitur in ultimis illarum diffe-xentiis , & sic non continent res inferiores, nisi continentia quadam eminentiali imperfecta , ει se extendente selum ad rationes communes&genericas: Deus autem sua causalitate re omniputentia , per se primo attingit in rebus creatis , rationem enti, producibilis , quae per se primo correspondet uniuersalissi inar cauis svnde cum ratio illa sit transcendensis inestis datur in omnibus modis & differentiis creati rarum, Deus illarum persectiones continet , modo quodam eminentiali periectissimo , & se extendente non solum ad rationes communes genericasicut continentia eminentia i is Solis, sed etiam ad rationes atomas & indiuiduales, ut docet D. Thom. infra qu. .art. 6. Vbi sic ait: omnia in Deo praeexsunt , n 'n si an ism ad id quod eommune es omniaus , fed. ysim quantom ad ea feoAndum quae res distin-
' Ex quo intelliges , quod sic it tempus additum aeterialiata, non auget nec extendit dura tionem ipsius , quia omnes durationes illi iam eriores, in ea eminentissimo modo continen-pita; ita Dοκι & creaturae, non simi aliquid
88쪽
D, ὁοntiate De I . persectius, etiam extensive, qtiam Alus Deus 1 quia similiter tota perfectio creaturarum , etiam numerica, in Deo persectissime conis.
Confirmatur : Omnis creatura , quantumuis persecta , nihil addit supra diuinam perse 'ctionem, praeter dependentiam, limitationem,& impersectionem : Sed ex additione dependentiae, limitationis & imperfectionis, nequit
augeri vel extendi diuina perfecti : Ergo
creaturae additae Deo , non possunt iacere ali ouid maius aut perfectius , etiam extensive; cui punctiim auditum lineae, & instans arternitati, non faciunt quid maius, nec earum longitudinem:vel dii rationem augent, vel egiel dunt. Unde Augustinus ii ract. i I. in Ioan . Si suoris fine Deo , minor eris ; si fueris eum Deo, maior Deus non eris : non ex te ille maior , sed 1us ne it o minor .
OV druplex distingui potest genus bonit
tis: Prima dicitur absoluta & fundam emtalis , &consistat in integritate & persectione rei, habentis omnia sibi debita : sic aqua dici'tur absistinc bona, quando habet omnia, accidentia, omnesque qualitates sibi debitas r v. R. colorem, seporem , frigiditatem &c. Secunda vocatur respectiua , seu transcendentalis , Mconsistis formaliter in Mailementia cum vo-
89쪽
ea Oritur appetibilitas perpissionia . ut docetur in Metaphysica. Tertia ppeua ur moralis, & consistit in rectitudine inorum, subindeque coincidi cum sanctitate . xta demum dici potest nitas beneficen-Hae texi die usionis , per quam aliquis largitione
4bia inD A bonorum, se in alios distundita bonum. n.est sui ditiusiviun,ri docet Dionysius cap. 4. de divin. nomin. Vt ergo clare de-imonii retur , Deum .esse persecte & omnibucinodis bonum,probandum est, quatuor illa bonitatis genera illi conuenire.
Primum in Deo re periri manifestum est , . cum ille sit lammei& infinite persectus , h.' beatque omnec persectio es M omnia attrib ta sitae naturae debitae, ut constat ex supra di- ic is . De secunda, minua evidens est , cum Deus habeat perfectionem sibi maxime coauenientem,& conueniens si omn ibus creaturis, ut causa illarum efficiens, exemplaris, &
faalis, de aliquibus specialiter ; nam iustis
Conueniens est, ut amic us; beatis,ut fruibilis; studiosis, ut causa exemplaris quinia iustitiae &sanctitatis; poenitentibus, ut author remissi nis & gratiae , iuxta illud Thren. a. Bonus
ominus sperantibus in εκω , sinima quκrensi. Banitas etiam moralis illi conuenit,
cum in eo sit perfectio mortim , sine ullo des ctu & inaperiectione , ut demonstrat D. Tho mas in opusculo da invi bus diuinis, Se com siti sus in omnibus γνs snis,'fan us in omni bus operibus fuis , t dicitur Psalm. I 44.
inin illi non deest bonitas dissusionic & bene Mentiae, nam ita plenus est si perplenus o aribus bonis, ' velini ci inauitas, perpe-
90쪽
tlas,nhate Da. tua & inreflabili largitione donorum, in oin nes creaturas exuberet, iuxta illud Psalmte malum tuam, omnia implebuntur
bonitate. Vnde Dionysius lib. de divin. no- min. cap. . Mi solea ipso quod est , omnia i lustrat arisae lumen 'a m do evere ρον nr, Dιρμm banum per se totius bonitatis radios emit sit . Haec diuina prosusio apparet tum in em nationibus internis ,t una in productionibus e ternis , in cyiadruplici ordine naturae, gratiae , oloriae, & unionis hypostaticae, quae est perfe-hissima omnium communicationum Dei ad extra, ut in Tractatu de Incarnatione cap. ostendemus.
Da infinitate Pra. DTum esse simpliciter k in genere entia infinitum , probari potest septici ratione a priori, & tertia a posteriori. Prima ratio a priori est: Esse Dei est per se subsistens
irreceptum : Ergo est infinitum simpliciteri. Antecedens est certum , cum enim esse Dei , ne virtualiter quidem distinguatur ab eius esissentia , non potest in ea recipi Consequentia vero probatur : Illud est simpliciter intinitum quod caret omni termino , omnique limitat uo: Sed esse per se subsistetis & irreceptum , omni termino Je limitatiuo caret: Eroo est infinitum simpliciter . Maior patet, Minor Probatur . Duplex ramis potest, dari limiti-