장음표시 사용
301쪽
7. Omnis igitur materia , atque Omnis cogitatio in hujus Substantiae immensitate comis prehensa continetur.
8. Nihil extra hanc Substantiam est, neque ipsa nisi in seipsa versatur . Ergo in se ipsa, atque in seipsam agere pote It . Nimirum
quaelibet illius actio extra ipsam non egre-clitur : atque ad ipsam veluti ad proprium teris minum respicit . 9. Peculiares quaeque Substantiae hujusico Entis attributa sunt, sive proprietates . Io. Proprietates vero necessariae ; secus . enim non esset universalis siubstantia , sed particularis , cujusmodi sunt ceterae omnes . 11. Qui autem modi in Universo mutationibus subjiciuntur', ectetus sunt propriotatum ejusdem . 12. Hujusmodi proprietates partium nomine appellandae non sunt ; quippe Infinito partes repugnant .ῖModos igitur , non Partes admit- --tit Infinitum.1s. Hoc infinitum tum in seipso quantum quantum eia agit, tum etiam in singulis agi v. Cogitat quidem in cerebro , lucet in Sole , vivit in universia natura . Hinc variis donatur nominibus , prout diversias subit modificatio. nes ; non secus ac unus idemque Oceanus exoris , quaβ alluit , plures denominationes dein sumit. 14. Ab omni aeternitate hoc infinitum C gitat, di cogitando vivit. IG.
302쪽
Is. Hinc aeterna haec Intelligentia caussa est ordinis , quo rerum universitas compo
16. Intelligentia igitari& Materia simul
conjunctae rerum universiitatem , h. e. Deum constituim t.
17. Ergo haec una eademque Substantia per modum Cogitationis in Extensionis, sive Μateriae modum agit: atque operando constituit . Universum . I8. Hoc igitur Universum est totum quoddam , quod separari nequit. 19. Quidquid tandem in eo ex ipso prosis ciscitur , aeque , ac illud , necessarium est. Hactenus Spinoga, cujus systema sic a nobis sxpositum est , ut ab his ipsis , qui eam d sciplinam probant , non soleat accuratius ex plicari . Illius haec summa est: I. Unicam duΘtaxat Substantiam in Universo obtinere : a. Substantiam hanc Deum esse : a. Quaslibet particulares stubstantias Dei ipsius esse modisi-cationes . Quae quidem discutienda , ac res tanda proxima Psopositione aggredimur. PROPOSITIO . Spinsetae Sysima ambigua Stibiantiae notioni innixum Claudicat, se gnantia secum componit, O pluribus absum. dis scatet. ' ι . Demonstratur pars prima . Totius SpinoZistici Systematis basis est Substantiae definitio, quae Spinoga docente id exprimit , , quod in
303쪽
z94 META PHYSICAE se exfsit , quod per seipsum mente concipiarur . Atqui fundamentum hoc convellite ipsis definitionis explicata ambiguitas. Μole igitur ruit sua hoc fundamento excitatum, systema . Ita quidem ratiocinatur Spinoga . Μodificationis vocabulo ea subjicitur notio , ut quaedam res sit, quae in alia exsilit,& quae propter ea per se ipsa animo comprehendi nequit, nisi res ipsa , cui inhaeret, concipiatur . Su stantia igitur , quae modificationi adversatur, rem exprimit, quae in seipsa exsistit, & quam per seipsam mente assequimur . Atqui quod per seipsum concipitur, idem nullam ad aliud Ens relationis ideam homplectitur. Secus enim comprehendi non posset , nisi & illud animo complecteremur : veluti pars sine totius idea, aut ei eius sine caussae notione comprehendi nequit . Substantia igitur ita est , ut a se iaperissiam essentiam exsiliat. Sed una duntaxat in rerum universitate substantia hujusmodi characterem praeses eri , ω quae propterea Deus est. Unica igitur substantia exsistit. Verum arguta Vocum ambiguitate fallere
amat Dinoeta . Quodienim in sipso ecfere, per seipsum concipi dicitur, duplici sententia,
quarum una ab altera longe abhorret , accipi potest. Primo exprimit.ia, quod ita exstitit, ut propitae exsistentiae rationem in seipso complectatur ; cujus ensistentia in idea , quae de illo nobis obversatur , includitur ; quod tandem
304쪽
vt eqsstat, alio Ente non indiget . Deinde in
seipso exsistere dici & illud potest , quod
seorsum ab aliis exsistit ; quod re alia non eget, ut ipsi inhaerendo exsistat . Jam porro si priori notione Substantiae vo cabulum usurpetur , nihil profecto discriminia inter Substantiam , ac Deum interest . Deus enim est, qui a seipso exsistit , & cujus e sstentiae ratio in ipsius essentia comprehendiatur . Quo sane pacto una erit Substantia , cui hujusmodi nomen proprium est , nimirum Deus . At si Substantiae nomen eo sensu aciscipiatur , scilicet ut exprimat quodcunque aliare non indiget, cui veluti subjecto inhaereat, totidem profecto substantiae in praesenti Unti versitate versantur, quot nimirum res seorsem ab aliis ex stunt. Haec sane Substantiae notio ex ipsa modiscationis idea proficiscitur , unde ambiguit tem omnem arcessit SpinoZa . Μodus enim Spinorae illud est, quod in re exsistit, quodque sine Ie , cui inest , concipi nequit . Ea
igitur erit Suhstantia, quae in alia re non inhaeret , quae seorsum ab aliis animo comprehenditur . In his autem immorari pudet, quae dijs Logicae tirones norunt. Demonstratur pars altera . I. Universalis Spinoetae Substantia Cogitatione atque Exten- sone veluti duobus attributis conflatur. Atqui vehementer Iepugnat , ut in una eademque
305쪽
Suo stantia Extensio & Cogitatio versentur. Quae igitur secum pugnant componit SpinoZa. Tanto enim discrimine Cogitationem ab T tensione separari alibi ostendimus , ut nullo pacto commune subjectum habere queant. ΙΙ. Verum in ipsa cogitationis atque extensionis assinitate , quam fingit SpinoZa , secum pugnat totum systema . Nam cogitatio , Spbnoga docente, essentialis Dei modus est, quique ab ipso separari nequit . Uoique igitur cogitatio Versari debet , qua late patet Dei extensio . Si qua enim materiae pars esset, quae cogitatione destitueretur: proleelo neque essentialis, neque necessarius modus esset C gitatio & Spino gae Deus sui ipsius membro veluti torpore correpto lahoraret . Singulas igitur materiae partes Spinoetistici systematis lege cogitare statuendum est . Atqui' non in omnibus materiae particulis , sed in certis quibusdam partibus per modum cogitationis modificatis cogitat SpinoZae Deus . Igitur a se ipse dissentit Spinoea, secumqtie dii cordat. Demonstratur pars tertia . Universas Pr prietates , quae divinitatem sequuntur , adeo Spinoetae systema subvertit , ut Dei Spinori. Rici id ea indigna plane sit , quae lupremo Enti tribuatur . Absurdum igitur est Spinorae systema. Et I. simplicissimus Deus est . atque idem individuus . Hac autem proprietate SpinoZpe DeuS
306쪽
Deus destituitur. Is enim duobus essentialibus attributis , sive potius binis Substantiis , Ε tensione scilicet M Cogitatione componitur. Atqui hae Substantiae altera ab altera divelli possunt ; quin etiam quaevis ipsarum in substantias varietate innumerabiles dividi potest , ac reapse dividitur, quae seorsum ab aliis per se consistunt . Deus igitur , quem fingit Sp noeta, in totidem partes dividuus est, quot nimirum peculiaribus Substantiis rerum universi
Neque aliquid Spinoetae suffragatur nimis illa assectata diligentia , ut partium voce absitineat , ac modiscationum vocabulum usurpet; cujusmodi esse singulas quasque Universi creatas res. persuadere cupit. Numquid enim mutatiS Vocabulis rerum notiones commutari pocsunt 8 Quos Universi , sive Dei modos Spino za appellat, nonnisi Universi partes intelligit,
unde illud conflatur . Rerum enim universi tauut totum quoddam ab ipse SpinoZa concipitur; ea igitur , unde coalescit , nonnisi ut totius partes concipi possunt. Re enim ver a diversiae modificationes partium distinctionem aperte demonstrant. Modus
Onim, ut docent Logici, non est, nisi τοῦ Hναι sisendi ratio , qua suostantia exsistit . Binae igitur modificationes, quae inter se discrepant, subiuntias , quibus inhaerent , distin fias esio Praescierunt . Nemo quidem est , quia agno
307쪽
ρ98 META PHYSICAE 1 cat figuram sphaericam , & cylindricam in
eodem corpore simul locum habere non posse. Diversae igitur Substantiae snt oportet , qua rum una cylindricam , altera vero conglobatam
figuram exhibet . Quot igitur diversae obtinent modificationes in Universδ , totidem siu stantiis consatur Extensio . Quod si alteram modificationem, quam Uni verso adscribit SpinoZa , Cogitationem , inquam , inspiciamus; profeso in infinitas partes dividuus erit Spinoetae Deus . Singulae enim Mentes quana saepe , quam diu , quam Velie menter aliae ab aliis, atque eaedem a seipsis discrepant i Et in singulis Mentibus. cogitationes quam perennes aliae aliis succedunt, aliae alias subvertunt , & secum ipsas dissentiunt i Universialis igitur cogitatio , quae Dei modus est, in infinitas partes distrahitur . Atqui Dei simplicitas cum tot tantisque divisi nibus componi nequit. Ergo. II. Deum immutabilem fatetur SpinoZa: at idem perennes vicissitudines flabire Deum constituit. Quidquid enim extensum est , quidquid cogitat, si singillatim seu distributive accipiatur,
Dei modus est; sin univerte , seu collective, tC- tam Dei essentiam exprimit : quod est Dino-Zae dogma . Atqui mutationes , quibus tum Cogitans, tumi tensum subjicitur, perennes sunt , & multitudine ac varietate innumciabiles . Summa igitur inconstantia de mutabilitas inoetae Deum occupat . III.
308쪽
Cogitationis atque Extensionis compositio maximam in Deo Imperseetionem arguit . Cum enim unica substantia assequi non potest , ut omni ratione perseestum Ens constituat , se imperfectam esse demonstrat . Imperfectum igitur Deum a6mittit Spinora, quem Cogit
tione atque Extensone componi tuetur. IV. Tandem spinoZae Deus maxime adve santes repugnantias complectitur . Uariae enim
modificationes , quas Spinora docente in se sesceptas Deus habet , omnino postulant , ut ipse simul honestissimus ' sit, ac flagitiosissimus: beatissimus aeque , ac miserrimus a sapientissi- , mus , atque idem stultissimus . Nihil igitur Spinorae Deo absurdius sinci potest. Objicit I. Spinoeta . Substantia ab alia produci nequit . Unica igitur oportet , ut si in
rerum universitate substantia . Antecedentis Propositionis veritas ita demonstratur . Si Sub stantia aliam gignere posset: quae Produceretur, aut esset ejusdem attributi, atque illa: aut nihil cum ea commune haberet. Eodem attributo praedita esse nequit. ae enim aut plures Substantiae ejusdem attributi in rerum natura exstrere non possunt ; quippe omnes unam omnino substantiam constituerent . Si nihil ipsi cum illa sit commune , ab ea oriri non potest ; nemo enim dat, quod non habet . Substantia igitur ab alia proficisci nequit. Resip.
309쪽
PARI III. 3or esse potest, in se complectitur ; omnem scilicet οντοτητα realitatem absorbet . Ergo Extensionem & Cogitationem comprehendit. Re . rum igitur universitas Cogitationem atque Ex. tensionem complexa Deus est.
Reip. Quidquid est , & quidquid entis rationem habet, in se Deus complectitur ; est enim immensum quoddam Essentiae pelagus . Nihil autem admittit , nisi omni prorsus imis Perfectione remota : 9 quodcunque in creatis rebus imperfectum adest , nonnisi sublimiori viquadam ac δυνο αει seu eminenter comprehendit. Universias nimirum του αναι efendi rati nes per singulas rerum species dispersias excet 1enti in se ratione complectitur . Igitur ex o Creatis rebus desumtae proprietates , quae Vel ab omni parte non sint perfectae , Vel cum perfectione pugnent, non insunt Deo, ut ajunt formaliter, sed eminenter: nimirum ex omni bus sincerae quaedam exprimendae sunt notio nes , atque omni impersectione spoliatae Deo adscributitur a) . . CA- s
His quae diximus potes lucem ali-- quam assundere A tisini locus Tradi. I. in
Ioam. num. I 6. ut enim explicaret illud:
Quod factum est in ipso vita erat: ait: Quid est hoc faeta est terra, sed ipsa terra, qu Q
310쪽
Confutatur Post the mus. Ρ Rim m Polythei simi originem definire ope
rosa res est . Eam ex pura verborum ambiguitate profectam esse nonnulli arbitrantur Cum enim humanae Mentis acies infinitarum Dei perfectionum luce perstricta, eas uno Vel uti obtutu contemplari non posset : secerni illae ab hominibus ac separari coeperunt. Hinc tanta minorum Deorum copia prosiluit , quan tus nimirum Divinarum perfectionum numerus humanae Menti videbatur . Hisce primum initiis dulta Idololatria , altiores deinde radices jecit Poetarum praesertim licentia , qui con eiis fabulis Deorum superstitionem auXerunt. Uerum aliis πολυθεοτητος Deorum multiatudinis origo inde repetenda Videtur , quod cum veteres Deum esse spiritum per univer- , iam
facta est, non est vita: est autem in ipsa si pientia spiritaliter ratio quaedam , qua terra facta est , haec vita est . Sed lage quar I