장음표시 사용
91쪽
tere non Vult . innet autem ratio susciens , qua condita est humana Μens . Ne igitur sine ratione lassiciente Deus agere videatur', nunquam ipsum Μentem Plane interimere velle dicendum est. Nam I. illuc Deus intendit, cum Μentem e nihilo condidit , ut nimirum sua attributa& perfectiones in ea palam faceret atque aperiret . Atqui deleta Μente divinarum perfecti num declaratio evanescit . Ergo. EVanescit autem , tum quia mirabile divinae sapientiae Opus perit tum Vero quia nulla erit amplius intelligens creatura, cui Dei attributa manifestentur . . In humana Mente se Deus expressit, &vivam sui imaginem depinxit . Atqui hanc Dei imaginem atque essigiem manere ratio ossinissuadet. Ergo . Dei enim imaginem praeses eraΜens, prout intelligendi Volendique facultate praedita in summae veritatis immensique boni adeptionem connititur . Atqui inspeelo hoc o dine providentiae, quod ex naturae instituti ne proficiscitur, irritum esse nequit. Ergo . . II. Quaecunque Dei attributa naturali raticiis ne nobis innotescunt, eadem humanam Μen tem ab ipso numquam delendam esse demonis strant . Atqui Deus seipsum negare non potest. Certa igitur suppetunt de Mentis immortaliatate divinae voluntatis monumenta . Nam I.
Deus sapiens est : infinitae autem sapientiae
92쪽
ratio postulat, ut nec sine certo quodam fine agat, nec finis iste agentem dedeceat . Atquis Mens , divinae opus sapientiae , non esset perennis , nullo proposito fine , nec sibi respo
dente Deus ageret . Ergo . In rerum quidem
creatione quilibet finis, qui ad Deum non referatur , ipsius indignus est ; secvis enim , quod se ipso inferius esset , respiceret Deus . Sui ipsius igitur gloriam Deus intendit. Atqui in Praesenti ordine providentiae si hujus dunt
xat vitae statu creatae Μentis finis conclud Ietur , nulla in Deum gloria redundaret. Crea tura enim intelligens , h. e. ad summae veri. tatis cognitionem apta & destinata , corporis, cui conjungitur, curae & contervationi destinaretur . Id autem neque Dei sapientiae, ne
que creaturae intelligentis diὀnitati relpol
u. Deus providentissimus est: Providentiae autem ordo postulat, ut singulae res ad pr prium finem apte dirigantur . Atqui si huma Ba Μens perennis non esset, huju4modi ordo intercideret . Ergo. Et sane inns a Deo i telligens condita est ; veri propterea bonique adeo capax & studiosa , ut nonnisis incomm tabilem consectetur veritatqm, & immenso b no satietur. In hoc ipitur rerum ordine a Deo constituto ultimus finia, cui ex propriae naturae institutione Mens destinatur , beatitudo
93쪽
M M ET AP H Y SIC A Edesitura. Atqui hujusmodi finis Μenti impe
vius omnino esset, si perenni vita oon situ atetur . Ergo . s. Deus est summe bonus : infinitae autem bonitatis ea est indoles, ut & in res creatas. diffundatur. Atqui relativa isthaec divinae bonitati&, ratio exigit, ut Μens perennis sit . Κ go . Deus enim summo, intelligens, quia abs
i lute bonus est , propterea sibi ad fruendum aptissimus est , h. e. in se uno beatissimus .' Mens igitur utpote intelligens a Deo facta in uno Deo beatificum sui finem inequi potest. Atqui iminortalitatis munere Mens destituta hujusmodi finie etiam destituitur. Ergo. 4. Deus justus est ; justitiae autem ea est ratio, ut recte factis praemium , male factis
..PoenR retribuatur. Atqui nullus esset huic ju. stitiae locus, Μentis immortalitate sublata. Εμso. In praesentia eaim vitae statu & virtutes Melera obtinent Sed nec virtuti merces, nec supplicium sceleri ad amussim respondet ;nam ut plurimum boni ad vel id sorte vexantur, mali vero prospera utuntur . Igitur justitiae rationibus minime fieret satis, si hominum sors in praesenti vita concluderetur . Quamobrem uomnino oportex, ut hujus vitae itinere con .fecto aperstites hominum Μentes perenniter Vivant , quo sngulis Pro merito poena vel
94쪽
Atque haec sententia ita natura admonentChominum animis, semper haesit, ut vel ipsi Ethnici , quibus licet nihil ex vero de alter vita innotuit, Elysios tamen & Tartara, ibiaque iudices constitutos , aliaque veluti div
nando commenti sint . Ita enim. censebant dura esse vias animorum e corpore excede
tium . Nam qui se integros castosque servassent, eos in imoenissimis locis vitam acturos eme sine fine felicissimam opinabantur: qui Vero se vitiis inquinassent, hos quidem, exqui tissimis tormentis aeternas soluturos eri scelerum thorum poenas . Quod quidem unuς , in si intus monstratum , reete . nimirum factis'. praemia , peccatis supplicia deberi J propterea . Perennes esse hominum animos, Se fore judicium quoddam veteres existimarunt . in quo sua cuique Poena, suum cuivis praemium sta
III. Suae perennitatis perspicua argumenta in seipsa conclusa Μens habet . Hace autem tibi indita ab ipso Conditore accepit . Quod igitur nolit Deus Mentem interimere, ab ipis
admonemur. Nam I. certa scientia, atque interiori animi judicio compertum est, uni Versos homines n tura duce ad beatitudinem con tendere . Huius autem appetitus locupletissimum testimonium sua reddit cuique conscientia : tum etiam atae . ille elucet , quod nihil potentius hominets fugiant, quam iniscἔiam
95쪽
autem fuga ex boni contrarii cupiditate proficiscitur Propterea igitur nemo miser esse vult, quia sibi melius eri , h. e. quia beatus esse unusquisque desiderat . Itaque in explor to est ita nos naturali amore beatos esse Deiate , ut esse miseri non solunt nolimus , sed ne
quaquam velle possimus : ut inquit Augustinus. Atqui beatitudinis appetitus immortalitatiS vo. tum includit . Naturali igitur amore ad i mortalitatem unusquisque fertur . Et sane beatus esse , nisi perpetua felicit te , nemo potest. Immensi enim boni fruitio, in quo beatitudo sta est , si perpetuitate 8 .stituitur , amittendi boni timoremSincutit . Atqui timor felicitati advertatur . Ergo . Compresse id prosequitur Tullius': Si amitti vita
beata potes , beata esse non potes . Oiis enim eo idit temper Iibi illud stabile o fim
mum permanssurum , quod fragile o caducum it J Qui autem disidit perpetuitati b Inorum suorum , timcat neces: est , ne aliquando amissis illis si niser : beatus autem GP iumaximarum rariam timore nemo potes. ω Beatitudo igitur, ad quam vehementi contei tione abripimur , perpetem secum Vitam com plectitur .
96쪽
Iam porro sapientissimus naturae aetetor nihil frustra molitur . Quaerigitur ex institutione naturae nobis insta sunt desideria , haec in nia eme non possunt . Irrita autem essent , si eXpleto praesentis vitae curriculo , nulla immortalitatis spes nobis affulgeret. Conditoris igitur beneficio immortalis erit humana Μens..u. Mentia nostrae amor , quo ipsis, Veluti corpuβ pondere , fertur quocunque fertur, suἔι vi eo contendit, ut cum re , quam aPPςIit , Consocietur . Atqui hujusmodi bonum , cui amorem suum religare Mens cupit, stabile permanens sit oportet . Conjunctio igitur, ad quam Mens amando fertur , firma & pei petu sit necessum est. Sed immortalitatis spe lubi ta hujusmodi amor natura Menti insitus nuum
Enimvero comperta res est, quod boni levitas ac fragilitas Meutem ah amando revocat. Nam I . unusquisque .sibi conscius est , se Propterea in rem aliquam amore duci , quod
illam stabilem:& permanentem sibi eghibeat .
. Contra Uero amorem removemus a Ie ,
quae antea in deliciis fuit vix ubi illam ca-cucam 9 mutabilem deprehendimus . 3. Sae Pius experimur, quod si aliquando exoptata re frui licet, eo miserius discruciamur , quo Cimtius eam extorquendam nobis esse, aut eXtor
queri posse timemus . a. Gloriae di nobilitatis amor ita universos .
97쪽
hominet oecspat , ut etiam . post mortem nobilitari velint . Id autem ex ea animi persuasione proficiscitur , quod postera secula ad nos
pertinere existimamus et pertinere porro ne
queunt, si toti perimus. Immortalitatis igi tur votum intime in nobis insculptum habemus. Et sane si brevi annorum curriculo Mentis Vita circumscriberetur : cur optimi quique Viri posteritati quam maxime serviunt 8 Num ut Corum memoria posteris commendetur λ Atqui si morte funditus intereunt, nihil sua interest, quod citius aut serius in oblivionem veniant . Cui enim bono vacua haec nominis umbra, si nullus erit gloriae sensus habendus J Naturae igitur auelor inanis immortalitatis amore in
nos illuderet: quod ab ipsius bonitate longist, me alienum est. o - . IV. a) Propositum argumentum scite more suo prosequitur Tullius Tuscυl. Lib. I. Cap. XLV. XV. unde pauca quaedam quia hela' exscribo rem , mni remperare non potui: ea Praesemrimu ee. QR , ut inriannus ex Tullio Hysar, quantum hominum pectora ad strenua quaeque Zm reipublicae salute ac spieudore obeunda dogma immortalitatis inflammet . Quid in hae
Iepublica tot tantosque viros ob rempublicam inter ictos cogitasse arbitramur P Iisdemne'ut . sinstas, nomen suum, quibus vitru, v minax
98쪽
UIR Tandem minimum argumentum est naturam ipsam de immortalitate animorum lac
itur λ Nemo unquam sine magna spe immorta litatis se pro patria orirret ad mortem , . .eta Inhaeret in mentibus quasi seculorum quoddam augurium futurorum: idque in maximis ingeniis altitanisque animis & exsistit maxime & apparet facillime, Quo quidem demto, quis tam esset amens , qui semper in laboribus ti periculis viveret Quid poetae nonne post mortem n 'bilitari volunt . . ε . Sed quid poetas λ op 'fices post mortem nobilitari volunt . . . Quid nostri philosophi J nonne in his iplis libris , quos scribunt de contemnenda gloria, sua nomina instri bunt 8 . . . .. Wrisianile est , cum optimus quisque posteritati serviat , esse alia quid, cujus is post mortem sensium sit habuturus . M autem Tullius ex Hatone exereste qui Epist. II. ait: Fit naturai quadam, ut igna-ψvissimi homines nihil curent, quae sit de ipsis sutura opinior probatiismi autem viri cuncta faciunt, quo in futuris seculis bene inter homines audiant. Quam ego conjecturam facio, esse aliquem sensum iis, qui mortui sunt, I rum quae in 'ita geruntur . Quoniam optim,
se sorte divinant e deterrimi autem nequa quam . Ualidiora vero sunt divinorum virorum
praesagia, quaeri aliosum .. . a, ia
99쪽
ω ΜΕΥ ΑΡHYSIC AEtam judicare . Ut enim docte disserit TuIlius a) omni in re consensio omnium gentium
lex naturae putanda est. Neque enim id ho- minum collocutio emere potest : neque institutis opinio confirmata est, aut legibus . Atquinationes omnes per singulas qdasqueae aetates consentiunt excessu vitae haud ita deleri hominem , ut funditus intereat. Ergo . Hanc autem de animorum immortalitate aetatum omnium sententiam probat 1. Religi nis cultus, quo nullae fere nationes caruerunt. Haecrenim consistere nequit, nisi alterius vi tae minis ac promissionibus homines in ossicio contineantur , Atque hinc est, quod apud omnes ferme veteres invaluerit Elysiolum ac Tartari fabula .. 2. Vel ipsae gentes , quae idolorum cultu Religionem adulterarunt, in animorum immo talium sententiam conspirant . Quos enim veluti Deos venerabantur , ii homines erant ex
populi superstitione consecrati . b Sed qui
ribus probat , eoque argumento communem immortalis animi sententiam estincit . Totum prope caelum nonne humano genere completum est Τ . . . Ipsit illi, majorum gentium dii qui habentur , hinc adnobis profecti in caelum reperientur. Ub. I. Tuscul. Cap.XIIb
100쪽
eorumque auxilium sperabant: ipsos post moris xem vitam agere putare debebant . Ergo .s; Uem probant sepulchrorum caeremoniae summa religione ubique gentium adhibitae . Frustra enim eas coluissent, si mortem credidissent pteritum esse omnia tollentem ac delentem. μ
η. Quod si pauci quidem olim fuerunt, qui
animos morte multarunt: illud tamen constat, Veteres , quo magis virtute excelluerunt, eo firmiorem immortalitatis spem habuisse . Id autem ipsius naturae sententiam raptimit . Ut enim apposite Tullius : Specimen maturae ea Pr decet ex Oprima quaque natura . . . quo rum enim aut ingenio aut virtute animus ex cellit, eos arbitramur, quia narum optima fiant , cernere naturae sim maxime . a
injiciunt l. ordo justitiae, ut recte factis
merces , peccatis supplicium reddatur , Μe tis immortalitatem non probat. Temere igitur inde ea derivarer . Nam I. ipsa recte se e i conscientia , & quae inde oritdr pacata tranquillitas , uberrimus est Virtutis fructus :Contra vero scelerum conscientia satis superque improbos discruciat . Ergo in praesenti vitae statu virtuti praemium, & Poena pec-