장음표시 사용
281쪽
3. Praeterea . Lumen divinum , quod causat Pro. phetiam , est potentius , quam lumen naturaIis rationis, ex quo causatur humana stientia: Sed homo
qui habet aliquam scientiam , c qnoscit omnia quae ad illam scientiam pertinent ; sicut Grammaticus cognoscit omnia 'rammaticalia. Ergo videtur, quod Propheta cognoscit omnia prophetabilia. Sed Contra est quod Gregorius dicit super ΕEech. hom. t. inter princ. oe med. quod ,, aliquando,, spiritus prophetiae ex praesenti tangit animum pr M phetantis , & ex futuro nequaquam tangit : Ali quati do autem ex praesenti non tangit , & ex fu- ,, turo tanqit. ,, Non ergo Propheta cognoscit omnia
Prophetabilia. Respondeo dicendum , quod diversa non est necesse esse simul, nisi propter aliquod unum, in quo connectitntur , & a quo dependent ; sicut supra dictum est, r. a. q. 63. a. I. γ 3. quod virtutes omnes necesse est esse simui propter prudentiam , vel cha-Titatem. Omnia autem quae per aliquod principium cognoscuntur, connectuntur in illo principio , & ab
illo dependent. Et ideo qui cognoscit perfecte principium secundum totam esus virtutem , simul eoqm scit omnia , quae per illud principium coqnoscuntur . Is norato autem communi principio, vel eom- ,
muniter apprehenso , nulla necessitas est simul omnia cognoscendi ; ted unumquodque eorum per se oportet manifestari & per consequens aliqua eorum possunt cognosci, ti alia non cognosci. Principium autem eorum quae divino lumine prophetice manifestantur, est ipsa veritas prima, quam Prophetae in seipsa non vident. Et ideo non oportet,
quod omnia prophetabilia cognsfone ; sed quilibet eorum cognoscit ex eis aliqua ferundum Derealem
revelationem huius , vel illitis rei. Ad primum ergo dicendum , quod Dommus omnia quae sunt necessaria ad instruetionem fidelis populi, revelat Prophetis; non tamen omnia omnibus, sed quaedam uni, quaedam alii. Ad secundum dicendum , quod Prophetia est sie- ut quiddam impersectum in genere divinae reveIatimnis . Unde dieitur i. ad Corinth. II. quod propheria eυaeuabuntur & quod ex parte prophelmus , idest imperfecte . Persectio autem divinae revelationis erit in patria. Unde subditur: Ctim venerit qtiod perfectum es , eυσζωabituν quod ex paνte es . Unde non oportet , quod propheticae revelationi nihil desit , sed quod nihil desit eorum , M quas Pmphetia
282쪽
Ad tertium dicendum , quod ille, qui habet alia quam scientiam, cognoscit principia illius scientiae, ex quibus omnia quae sunt illius scientiae, dependent. Et ideo qui peris te habet habitum alicujus scientiae , scit omnia quae ad illan: scientiam pertinent. Sed per Prophetiam non cognoscitur in seipio principium prophetalium cognitionum , quod est Deus. Unde non est similis ratio.
EX art. habes primo : quomodo per rationem ostendas, merito fuisse a scripturis, & Gregorio infimatum , quod unus Propheta non cognoscit mnia prophetabilia. A D. Gregorio quidem : ut inarg. contr. A Scripturis vero, ut a. Reg. 7. & I. Pa rasip. I . per hoc , quod introducitur Natham propheta quasi annuens regi David , quod ipse aedifieaaturus sit domum Domino Deo : id est templum : &tamen illud David non erat adificaturus , quod &eidem Nathan Prophetae postea revelatum est . Per hoc ergo , quod Nathan , quamvis alias prophetaeti atri prius fuerit, non cognoscit primo , utrum a David aedificandum sit templum , idque postmodum prophetice cognoscit , Scriptura quali scholastice lo. quens ait: Propheta per divinam revelationem non cognoscit omnia , quae possunt prophetice cognosci. Seeundo vides quomodo ex iis bene pensatis , Iapplicatis, doctrina praesens Angeliea vicissim declaretur, & confirmetur .
ARTICULUS V. 816 νum Propheta discremat semper , quid duae per spiritum proprium, oe quid per Dr Arum prophetia. . coni. c. I 34. Et υer. qu. I 2. am Mad is oe 16. AD Quintum sic proceditur . Videtur, quod Pro pheta discernat .semper, quid dicat per spiritum proprium, & quid per spiritum prophetiae . Dicit enim Aug. in o. Cons. c e. II. a med. tom. D quod se mater sua dicebat discernere se nescio quo sapore, ,, quem verbis explicare non poterat, quid intere LM set inter Deum revelantem , Sc inter animam ,, suam somniantem : Sed Prophetia est revelatio
divina, ut dictum est: c a. a. h q. Ergo Propheta
283쪽
semper discernit id, quod dicit per spiritum prophe tiae, ab eo quod loquitur spiritu proprio. a. Praeterea. Deus non praecipit aliquid impos ib Ie, sicut Hieronym. dicit : c in expostit. Omboli ad
Damasum versus Mn. Praecipitur autem Prωphetis Hierem. 23. Proρbeta qui habet somnium, narret f mnitim ἰ . qui habet sermonem meum, loquatur ferinmonem meum vere . Ergo Propheta potest discernere, quid habeat per spiritum prophetiae, ab eo quod
aliter videt. 3. Praeterea. Maior est certitudo , quae est per divinum lumen , quam quae est per lumen rationis naturalis: Sed per lumen rationis naturalis ille qui . habet scientiam , pro certo scit se habere . Ergo il la qui habet Prophetiam per lumen divinum, mulinto magis certus est se habere. Sed Contra est , quod Gregor. dicit super Ezechis L hom. i. inteν med. ω f. ,, Sciendum est, quod a is liquando Prophetae sancti, dum consuluntur , ex is magno usu prophetandi quaedam ex suo spirituis Proserunt , & se hoc ex prophetiae spiritu dicere,, suspicantur. Respondeo dicendum , quod mens Prophetae duispliciter a Deo instruitur . Uno modo per expressam revelationem : Alio modo per quendam instinctum
occultissimum , quem nescientes humanae mentes patiantuν, ut August. dicit a. super Gen. ad literam ..c e. II. vers. f. eo. 3. ,, Be his ergo, quae expresseis per spiritum prophetiae Propheta cognoscit , ma-M ximam certitudinem haber , I pro certo habet , is quod haec sunt divinitus sibi revelata . Unde dicitur Hierem. 26. In υeritate mi sit me Dominu ad vos , tit Ioqtierer in aures υωrar omnia υerba Me r Alioquin si de hoc ipse certitudinem non haberet , fides quae dictis Prophetarum innititur , certa non esset . Et signum propheticae certitudinis accipere possumus ex hoc , quod Abraham admonitus in prophetica visione , se praeparavit ad filium unigenitum immolandum et quod nullatenu τfecisset , nisi de divina revelatione millet certissi-
,, Sed ad ea quae cognoscit per instinctum , aIL, , quando sic se habet, ut non plene discernere pos- ,, sit , utrum haec cogitaverit aliquo divino instinis D ctu, vel per spiritum proprium. D Non autem Omnia quae eognoscimus divino instinctu , sub certitudine prophetica nobis; manifestantur . talis enim instinctus est quiddam imperfectum in genere Prophetiae. Et hoe modo intelligendum est verbum Greg.
284쪽
Ne tamen error ex hoc possit accidere , per Spiri- sum sanctum eisitis correcti ab eo quae vera sunt , audiunt; oe semetruos, quia falsa dixerint , reprehendunt , ut ibidem Greg. subdit. Primae autem rationes procedunt quantum ad ea , quae Prophetico spiritu revelantur. Unde patet responsio ad obiecta.
EX artici habes primor quomodo per rationem ostendas, merito insinuatum a scripturis, S Greisgorio, quod propheta non semper discernit, quid per spiritum prophetiae dicat , & quid per spiritum proprium. A D. Greg. quidem: ut in argum. eoner. Ascripturis vero, ut in are. 4. append de facto ipsiua Nathan Prophetae. In libris enim illis legitur ; quod Nathan dicenti David, vides ne, qMod ego habitem in domo cedrina , oe arca Dei posita es in medio pellium c his verbis siqnificare volens , se templum Deo, in quo arca reponeretur, aedificare velle, resispondit: omne, quod es in eoνὸe tuo, vade, ω fae, giata Dominus tectim es . Putavit Nathan , se exspiritu Dei se loqui : & tamen per spiritum prouprium loquebatur . In cuius signum Dominus nocte illa dixit ei: Vade, s loquere ad servum meum Da vid . Hae dicit Dominias t. Noli adstabis tia mihi domum ad habitandum . Primum e reo illud dixerat Nathan per quendam instinctum c de quo eo ne lusio seunda non discernens plene, utrum per spiritum Prophetiae, an per proprium , id loqueretur , cuius tamen & dictum, & talem indiscretionem , ne , scis error ex hoc posset accidere c de quo in corp. fin. gito correxit Dominus . Sectindo vides . quomodo ex iis bene pensatis, & applicatis declaretur , atquet
ad 7. O ara. Ivi AD Sextum sic proceditur. videtur, quod ea quare
prophetice cognoscuntur , vel annuntiantur
possinc esse salsa. Prophetia enim est de futuris co
285쪽
tingentibus, ut dictum est : a. 3. bu. ρω. Sed Ita-ra 'contingentia possunt non evenire ; alioquin ex necessitate contingerent. Ergo Prophetiae potest subesse falsum. 2. Praeterea. Isaias prophetice praenuntiavit EZechiae dicens: Dissipone domui tuae, quia morieris tu , in non υiυes : Et tamen additi sum vitae eius p se a quindecim anni, ut habetur 4. Reg. 2 o. & lsai. 38. Similiter & Jerem. I 8. Dominus dicit Repenis D te loquar adversum gentem, & adversum regnum , se ut eradicem, I destruam, di disperdam illud; si ,, poenitentiam egerit gens illa a malo suo , quod se locutust sum ad varius eam, agam & ego poeniten ,, tiam super malo, quod cogitavi, ut facerem ei. is Et hoc apparet per exemplum Ninivitarum , secundum
illud Jonae 3. Misertus es Dominus super malitiam , quam dixit, ut faceret eis, oe non fecit. Ergo Prophetiae potest subesse falsum.
3. Praeterea. Omnis conditionalis , cuius anteceadens est necessarium absolute, consequens est nece sis sarium absolute; quia ita se habet consequens in conis ditionali ad antecedens, sicut conclusio ad praemissas in syllogismo: Ex necessariis autem nunquam con tingit syllogi rare nisi necessarium , ut probatur iar. Posterior. c tex. 37 ro. I. Sed si Prophetiae non potest subesse falsum , oportet hanc conditionalem ess e veram: Si aliquid es prophetaltim , em . . Huius autem conditionalis antecedens est necessarium absolute , cum sit de praeterito . Ergo conseisquens erit necessarium absolute . quod est inconveniens: quia sic Prophetia non esset contingentium. Falsum est ergo, quod Prophetiae non possit subesse falsum a
Sed Contra est , quod Cassiod. dicit, c sn proI. in Ps. e. I. in prino. quod Propbetia in inspiratio ,
vel reislatio divina , remm eventus immobili veνisate denuntianr : Non autem esset immobilis veritas Prophetiae, si posset ei falsum subesse. Ergo non potest ei subesse falsum . . Respondeo dicendum, quod , sicut ex dictis patet,c a. I. 3. oe S. bω. ρυ. Prophetia est quaedam coanitio intellectui Prophetae impressa ex revelatione divina per modum cuiusdam doctrinae . Veritas autem cognitionis est eadem in discipulo , & in docente ; quia cognitio addiscentis est similitudo coennitionis docentis : sicut etiam in rebus naturalibus forma generati est similitudo quaedam formae Reuerantis . Et per hunc etiam modum Hieron. dicit ,
- . implic. super ilitis Dan. a. Respondentes ergo Chalo
286쪽
QUAEST. CLXXI. ART. v I. etsi dat 3 quod Prubeata eue quoddam signum disina
praescientia. Oportet igitur , eandem esse veritatem propheticae cognitionis , & enuntiationis , quae est cognitionis divinae , cui impossibile est subesse talis sum. ut in I. dictum est. qu. q. ar. 13. ω II. γρυ. I6.ar. 8. Unde Prophetiae non potess subesse fa
Ad primum ergo dicendum , quod , sicut in I. dictum est , c q. a a. a. 4. eertitudo divinae praescientiae non excludit contingentiam singularium fui rorum; quia fertur in ea, secundum quod sunt praesentia, & iam determinata ad unum. Et ideo etiam Prophetia , quae est divinae praescientiae similitudo impressa, vel signum, sua immobili veritate latur
Ium contingentiam non excludit.
Ad seeundum dicendum , quod divina praescientia respicit futura secundum δεο ς se ilicet secundum
ruod sunt in seipsis , inquantum scilicet ipsa praeis
entialiter intuetur ; & secundum quini sunt in Dis ea is , inqinantum scilicet videt ordinem causarum ad effectus . Et quamvis contingentia futura , prout sunt in seipsis , si rit de rei minata ad unum ; tamen prout sunt in suis causis , non sunt determinata , quin possint aliter evenire: Et quamvis ista duplex cognitio semper intellectui divino coniungatur; non tamen coniungitur semper in revelatione prophetica ; quia impressio agentis non semper adaequat eius Virtutem. Unde qtiandoque revelatio prophetica est impressa quaedam similitudo divinae praescientiae , prout respicit ipsa futura contingentia in seipsis: Et talia sic eveniunt , sicut prophetantur , scut illud
Isai. 7. Ecee virgo eoncipiet . sitiandoque vero pro phetica revelatio est impressa similitudo divinae prae scientiae; prout scilicet cognoscit ordinem causarum ad effectus: Et tunc quandoque aliter evenit, quam prophetetur et Nec tamen Prophetiae subest falsum . nam sensus Prophetiae est , quod inferiorum causarum dispositio sive naturalium, sive humanorum actuum, hoc habet , ut talis effectus eveniat . Et seiacundum hoc intelligitur verbum Isa. 7. dicentis . Morieris , oe non υἐυes; idest dispositio corporis tui ad mortem ordinatur; Et quod dicitur Ionae 3. -- hue quadraginta dies oe Nintae subvertetur : id est hoc merita eius exigunt , ut subvertatur . Dicitur autem Deus poenitere metaphorice , inquantum admodum poenitentis se habet, prout id. mutat sententiam, et' non mutet consilium. Ad tertium dicendum , quod quia eadem est veritas prophetiae , & divinae praescientiae , ut dictum est 1
287쪽
est , c in eo'. art. hoc modo illa conditionalis est vera, Si aliqu3d es prophetatum, erit , sicut ista , Si aliquid es praeseitum , erit . In utraque enim an tecedens est impossibile non esse . Unde & consequens est necessarium, non secundum quod est futurum respectu nostri, sed ut consideratur in suo praesenti, prout subditur praescientiae divinae, ut in primo dicium est. I4. a. i3. ad a.
Ex art. habes primo : quomodo interimas haereses pellitarum dicentium, Prophetias esse falsas, nihilque in eis esse veritatis, eo, quod ipsae sibi ipsis adversentur. Et sadducaeorum dicentium, Prophetarum dicta esse spernenda , nec eis fidem adhibendam . Secundo habes quomodo per rationem ostendas, haereses illas merito damnari a Luc. I. per hoc, quod dicit , Deum Ioeutum fuisse per os sanctorum prophetarum. Item a a. Pet. r. per hoc, quod dicit: Prophetiam numquam voluntate humana c idest spiritu humano a allatam fuisse: sed Spiνit aneto diactante Ioetitos esse sanctos Dei prophetas. Item a Psal. - . per hoc , quod David Propheta dicit linquam suam esse motam a rectore Deo , tit calamus scribaselociter feribentis. Item ab Apost. Hebr. i. per hoc , quod Deus esim locutus es multifarie iet prophetis . His enim omnibus, & sinuulis proce to penitus demonstratur : quod prophetiis non potest subesse salsum: quoniam Deus loquitur in prophetis c ut auctoritates illae apertissime testantur & Deus non potest esse mendax, nec suae cognitioni potest subesse salsum , ut patet . Est enim Deus verax , sicut scriptum est, &c. Alioquin, quomodo Deus , si posset esse mendax, itidieabit hune mundum ' Rom. 3. Et tamen iudicabit: & justim eris Dum iudicium . Romau. 2. Immo Deus es Deritas . Joan. a 4. Et si non eredimus c ut faciunt Aypellitae praedicti cum
Saddue is ille fidelis permanet i seipsum c quod
scilicet sit veritas negare non potess , a Timoth. a. Vide Elucid. ρνima partis articuloriam num. 383. Item habeat quomodo per rati , nem ostendas , easdem merito damnari a Cassiodoro r ut in arsiam. contν. item a dictis multis , I gravissimis in ara. 3. append. Tenio vides et quomodo ex iis , si bene pensentur , di applicentur , doctrina haec Angelica ,
288쪽
QUAEST. CLXXII. ART. I. 3QUAESTIO CLXXII.
De musa Prophetiae, in sex articulos divisa. DEinde considerandum est de causa Prophetiae. Cirea hoc quaeruntiar sex. Primo . Utrum Prophetia sit naturalis. Secundo . Utrum sit a Deo mediantibus Angeis
Tertio. Utrum ad Prophetiam requiratur dispositio naturalis. Quarto. Utrum requiratur bonitas morum. Quinto . Utrum sit aliqua Prophetia a daemoniis
Sexto. Utrum Prophetae daemonum aliquando diis
ARTICULUS I. SigUtrum Prophetia pust esse naturalis.
AD Primum sic proe editur . Uidetur, quod Pro phetia possit esse naturalis . Dicit enim Greg. in o. Dialogorum, e. 26. in princi ) quod ipsa aliquando animarum vis sua subtilitate aliquid p-υ det. Et Augustinus dicit in i a. super Gen. ad liter. c e. tom. 3. quod anime humanae , seetindum quod a sensibus eorporis absrahitur , competit fυ-
rura praυidere . Hoc autem pertinet ad Prophe. tiam . Ergo anima naturaliter potest assequi Prophetiam sa. Praeterea. Cognitio animae humanae magis viget in vigilando, quam in dormiendo: Sed in dormiendo quidam naturaliter praevident quaedam futura, ut patet per Philos . in lib. de somn. & vig. seu I. δε diυinae. per somn. qtii illi annectitur, c. 2. tom. 2. Ergo multo magis potest homo naturaliter futura Praeco noscere. 3. Praeterea , Homo secundum suam naturam est perfectior animalibus brutis e Sed quaedam animalia bruta habent praecognitionem futurorum ad se pertinentium : sicut formicae praecognoscunt pluvias m
turas ,' quod patet ex hoc quod ante pluviam inci .piunt
289쪽
piunt grana in foramen reponere : I similiter pisces praecognoscunt tempestates futuras ἰ ut perpenditur ex eorum motu , dum loca tempestuosa declinant . Ergo multo magis homines naturaliter praecognoscere possunt futura ad se pertinentia , de quibus est Prophetia . Est ergo Prophetia a nais
4. Praeterea. Proverb. 2 . dicitur: Ciam prophetia
defeceris, disystabitur populus : Et sic patet , quod
Prophetia est necessaria ad hominum conservationem :Sed natura non deficit in necessariis. Ergo videtur, quod Prophetia sit a natura. Sed Contra est, quod dicitur a. Petr. I. Non enim
voluntate humana allata in aliquando Prophetia, sed Spiritu sancto inspirante Iocuti funt sancti mi homines. Ergo Prophetia non est a natura, sed ex dono Spiritus sancti. Respondeo dicendum , quod , sicut supra dictum
est, c qu. praee. art. 6. ad 2. prophetica praecognitio potest esse de futuris dupliciteν : Uno modo , secundum quod sunt in seipsis e Alio modo , secundum quod sunt in suis causis . Praecognoscere almtem futura , secundum quod sunt in seipiis , est proprium divini intellectus , cuiuς aeternitati sunt omnia praesentia, ut in primo dicium est. q. I rare. I 3 3 Et ideo talis pr.ecognitio futurorum non po-νω esse a natura , sed solum ex revelatione diυi
Futura vero in suis causis possunt praecognosci naturali cognitione etiam ab homine : sicut medicus Praecognoscit sanitatem , vel mortem futuram in aliquibus causis, quarum ordinem ad tales effectusex- Perimento praecognovit. Et talis cognitio futurorum potest intelligi esse in homine dupliciter a natura. Uno modo sic, quod statim anima ex eo quod in seipsa habet, possit praecognoscere futura. Et sic, sicut August. dicit 32. super Gen. ad liter. es'. 33. in princ. tom. 3. quia dam valuerunt , animam humanam habere quandam vim dioinitatis in fetua. Et hoc videtur esse se eundum opinionem Platonis , qui posuit , in Dialogo 6. de Repub. versus fin. quod animae habent omnium rerum cognitionem per participationem i- dearum : sed ista ecignitio obnubilatur in eis per coniunctionem eorporis; in quibusdam tamen plus, in quibusdam vero minus, secundum corporis puritatem diversam. Et secundum hoc posset dici, quod homines habentes animas non multum obtenebratas ex corporum unione , possunt talia futura prae-
290쪽
cognoscere secundum propriam scientiam . Contra hoc autem obiicit Aug. Ioc. eis. cur non sempe
pule vim diυinationis habere anima , ctim semper velit 'Sed quia verius esse videtur, quod anima ex sensibilibus cognitionem acquirat secundum sententiam Aristotelis, ut in primo dictum est, q. 84. a. 3. 6. γ 7. ideo melius est dicendum alio modo , quod praecognitionem talium futurorum homines non habent , sed acquirere possisnt per viam experimenta. Iem, in qua iuvantur per naturalem dispotiti Ovem , secundum quod in homine invenitur perfectio virtutis imaginativa, & claritas intelligentiae . Et tamen haec praecognitio futurorum differt a prima, quae habetur ex revelatione , dupliciter . Pr mo quidem , quia prima potest esse quorumcunque eventuum , & in fallibiliter : Haec autem praecogatistio , quae naturaliter haberi potest , est circa quosdam effectus, ad quos se potest extendere experientia humana. Seeiando, quia prima Prophetia est secundum immobilem veritatem; non autem secunda,
sed potest ei subesse salsum Prima autem praecognitio proprie pertinet ad Prophetiam ς non secunda ;quia, sicut supra diffiim est, qu. pr. a. a. prophetica cognitio est eorum , quae naturaliter excedunt humanam cognitionem . Et ideo dicendum est, quoa
Prophetia simpliciteν dicta non potes esse a natura , sed Dium ex revelatione divina.
Ad primum ergo dicendum , quod anima, quando abstrahitur a corporalibus , aptior redditur ad percipiendum influxum spiritualium substantiarum , & etiam ad percipiendum subtiles motus, qui ex impressioniblis naturalium causarum in imaginatione humana relinquuntur , a quibus percipiendis anima impeditur, cum fuerit circa sensibilia Occupata, Et ideo Greg. dicit, loe. eis. in argiam. quod anima, qtiando appropiustuar ad mortem , praecognoscit quaedam futura Iubtilitate suae naturae , prout scilicet percipit etiam modicas impressiones; aut etiam cΟ-gnoscit futura revelatione Angelica, non autem Propria virtute r quia , ut Augustinus dicit ra. super Gen. ad liter. c. e. i 3. a princ. tom. 3. se hoe esset , tunc haberet , quandocunque vellet , in sua potesare futura praecognoscere , quod patet e Ile sal sunt. Ad secundum dicendum , quod cognitio futurorum, quae fit in somniis, est aut ex revelatione spiritualium substantiarum, aut ex causa corporali, ut dictum est . qu. 93. ar. 6. cum de divinationi.