Summa totius theologiæ s. Thomæ Aquinatis, doctoris angelici, cum appendicibus p. Seraphini Capponi ... Primæ supplementum tertiæ partis volumen primum tertium

발행: 1760년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

EX art. habes primor quomodo per rationem stendas, merito insinuatum fuisse a Scripturis , A Concilio . quod beatis non competit gradus alia quis prophetiae . A Scripturis quidem e ut extenditur in arg. contν. A Concilio autem Florentino idem radicaliter insinuatur , per hoc scilicet , quod deteris minat , beavorum animas et ara Dei visione perfrui, dicensr ,, Definimus, illorum animas, qui post b ,, ptisma susceptum nullam peccati maculam incum,, rerunt ἔ illas etiam , quae post peceati maculam ,, vel in suis eorporibus , vel eisdem exutae purga- is tori r poenis , sunt purgatae , in coelum mox rec ,, pl , R intueri clare Deum trinum , & unum, ,, sicuti est. Haec illis, sessione ultima , in lite ris sanctae unionis . Secundo videst; quomodo ex iis bene pensatis, applicatisque , doctrina haec Angelica. vicissim declaretur , α confirmetur.

ARTICULUS VI. 83x

Utram gradus Propheriae υσνientuν secundum temporis processum.

AD Sextum sic proceditur ia videtur, quod gradus

Prophetiae varientur secundum temporis proces fiun . Prophetia enim ordinatur ad cognitionem diuinorum , ut ex dicti x patet r c ρ c. a. a. γ 4. Sed, sieut dicit Gregoru cham. 16. in Eeeeb. aliquant. o meae. per Deeusones temporum ereυit diυinae eo gnitionis augmentum Ergo & gradus Prophetiae secundum processium temporis debent distingui. 2. Praetereae. Revelatio propheticae fit per modum divinar allocutiouix ad hominem οῦ A Prophetis autem ea quae sunt eis revelata, denuntiantur & ver-ho & scripto ia dieitur enim I. Reg. 3. quod aut Samuelem sermo Domini erae pνetiosus, idest rarus qui tamen postea ad multos factus est . Similiter etiam non iuveniuntur libri Prophetarum esse conis scripti ante tempus Isaiae, cui dictum est: Sume tribi librum grandem , ω scribe in eo fiso hominis,

ut patet Isaiae 8. post quod tempus plures Prophetae suas Prophetias conscripserunt . Ergo videtur, quod secundum processum temporum prosecerit. Prophetia

gradus..

332쪽

QUAEST. CLXXIV. ART. UL 3or

Praeterea . Dominus dicit Matth. II. Lex , Propheta usque ad Ioannem prophetaυerunt. Pol modum autem fuit donum Prophetiae in discipulis Christi multo excellentius , quam fuerid in antiquis

Prophetis , secundum illud ad Ephes. 3. Aliis gen rationibus non es agnitum Uiis bomintim , scilicet mysterium Christi , sicut nunc revelatiam ess sanctis Aposolis eius , oe Prophetis in spiritia . Ergo videtur ,. quod secundum processum temporis creverit Prophetiae gradu R.

Sed Contra est quod Moyses fuit exceIlentissimus Prophetarum , ut dictum estic a. 4. θυ, ρυ.

qui tamen alios Prophetas praecessit .. Ergo gradus Prophetiast non. profeci: secundum temporis proces

Respondeo dicendum , quod , sicut dictum est,.c a. oe.4. hu. e. oe q. prac. m a. ω Prophetia ordinatui a1 cognitionem. divinae veritatis , per cu-3us contemplati nemi non. solumi in fide inst ruimur, sed etiam in nostris operibuς gubernamar, secundum illuα Psal. 42. Emitte lucem etiam , ct veritatem tuam ipsa me deduxerunt. Fides autem. nostra iaduobus principaliter consistit .. Primo. quidem in Veis rL Dei cognitione , secundum illud Hebr. II. Acedentem ad Deum oportet credere, quia Uy. Secundo

in mysterio Incarnationis. Christi , secundum illud Dan. Iq. M Creditis ire Deum , & in me credite. Sι,, ergo de Prophetia. loquamur inquantum ordina- se tur ad fidem deitatis, sic quidem crevit secundumiis tres temporum distinctiones ; scilicet antα legem ,.se sub lege, & sub gratia. Nam ante legem , Abraham, Se alii Patres prophetice sunt instructi de his,

quae pertinent ad fidem. Deitatis unde & Prophetae nominantur ,. secundu mi illud Psalia Io4- In. Prophetis meis nolite malignari .' quod specialiter dieitur propter Abraham , & Isaac. Sub lege autem sacta est revelatio prophetiea. de his , quae pertinent 1 ad fidem Deitatis excellentius quam ante ς quialiam oportebat, . circa hoc institui non solum speciales personas , aut quasdam familias, sed totum populum .. Unde Dominus dicit Moysi Exod. 6ia is Ego, Dominus , qui apparui Abraham ,. Isaac ,. & Ja- , ,. cob, in Deo omnipotente; &nomen meum Ad ,. nai non indicavi eis :: ,, quia scilicedi praecedentes. Patres fuerant insilucti in fide de omnipotentia unius Dei: Sed Moyses postea plenius suit instructum

de simplicitate divinae essentiae , cum dictima est ei

Exodi 3. Ego sum qui sum . quod quidem nomen significatur a Iudaeis per hoc nomen Adonat, Pro

333쪽

3os QUAEST. CLXXIV. ART. VI.

pter venerationem illius ineffabilis nominis . Postis modum vero tempore gratiae ab ipso Filio Dei r velatum est mysterium Trinitatis , secundum illud Matth. ult. Euntes docete omnes Gentes, baptinan.

tes eos in nomine Patris , oe Filii , csr Spiritus sancti.

In Dgulis tamen satious prsma revelatis excellem ιξον Dit - Prima autem revelatio ante legem facta est Abrahae, cuius tempore coeperunt homines a fide unius Dei deviare ad idololatriam declinando et Ante autem non erat necessaria talis revelatio omnibus in cultu unius Dei persistentibus . Isaac vero facta est inferior revelatio , quasi fundata super reuelatione facta Abrahae . Unde dictum est ei Gen. 26. Ego sum Deus Abraham patris tui: Et similiter ad Iacob dictum est Gen. 28. Ego stim Deus Abra. ham patris eui, oe Deus Isaae. Et similiter in statu legis prima revelatio facta Moysi excellentior fuit; supra quam landatur omnis alia Prophetarum

revelatio . Ita etiam in tempore gratiae super reve

Iatione facta Apostolis de fide Unitatis, & Trinitatis fundatur tota fides Ecclesiae, secundum illud Matth. 16. Supeν hane petram , scilicet confessionis tuae , ae-- dmeabo Ecclesiam meam. ,, Quantum vero ad fidem Incarnationis Christi , se manifestum est, quod quanto fuerunt Christo pro- ,, pinquiores , sive ante , sive post , ut plurimum, , plenius de hoc instructi fuerunt: Post tamen ple--- ,, ni us s quam ante , ,, ut Apostolus dicit ad Ephes. 3.,, Quantum vero ad directionem humanorum ais D ctuum, prophetica revelatio diversificata est, non secundum temporis processum, sed secundum con- ,, ditionem negotiorum: quia , ut dicitur Proυerbo,, 29. cum defecerit Prophetia , dissipabitur popu- lus. Et ideo quolibet tempore instructi sunt homines divinitus de agendis , secundum quod erat expediens ad salutem electorum. Ad primum ergo dicendum , quod dictum Gregorii intelligendum est de tempore ante Christi incarnationem , quantum ad cognitionem hujus my- sterii Ad secundum dicendum , quod , sicut Augustinus dicit in I 8. de civit. Dei, c e. 27. a med. tom. I. ,, quemadmodum regni Assyriorum primo tempore,, extitit Abraham, cui promissiones apertissime fie- ,, rent: ita in occidentalis Babylonis, ides Roma - me υνbis, exordio, qua imperante fuerat Christus,, venturus, in quo implerenIur illa promissa oraculae

334쪽

Prophetarum, non solum loquentium , verum etiam ,, seribentium in tantae rei futurae testimonium solia

,, vebantur , scilicet promissiones Abrahae factae. Cum, , enim Prophetae numquam sere defuissent popul is Israel. ex quo ibi reges esse coeperunt , in usumis tantummodo eorum fuere, non gentium: Quan- ,, do autem ea scriptura prophetica manifestius con- ,, debatur, quae gentibus quandoque prodesset, tunc ,, oportebat incipere , quando condebatur haec civi- , , tas, scilitat Romana, is quae gentibus imperaret . Ideo autem maxime tempore Regum oportuit Pr

phetas in illo populo abundare , quia tune populus non opprimebatur ab alienigenis, sed proprium Repem habebat . & ideo oportebat per Prophetas eum institui de agendis, quasi libertatem habentem. Ad tertium dicendum , quod Prophetae Praenun tiantes Christi adventum non potuerunt durare nisi usque ad Ioannem , qui praesentialiter Christum diagito demonstravit . Et tamen , ut Hieronymus ibidem dicit, se non hoc dicitur, ut post Ioannem ex is cludat Prophetas . Legimus enim in Actibus

postolorum , S Agabum prophetasse , & qu ,, tuor virgines filias Philippi . Ioannes etiam librum propheticum conscripsit de fine Ee lesiae et Et singulis temporibus non defuerunt aliqui propheistiae spiritum habentes , non quidem ad novam o

ctrinam fidei depromendam, sed ad humanorum a-Quum directionem sicut Augustinus resert S. civit. Dei: c e. 26. non praevi a princi tom. s. quod ,, Theodosius Augustus ad Joannem in Rigypti ere-M mo constitutum , quem Prophetandi spiritu. prim , ditum fama erebrescente didicerat , misit , & ab ,, eo nuntium victoriae certissimum accepit. - . .s U U T E s.

APPENDIX.

EX art. habes primo : quomodo per rationem &ostendas , I in recto sensu intelligas merito insinuatum a Scripturis , & Hieronymo, quod prophetiae gradus crevit per Temporis processum. A flantituris quidem, ut Exo. 6. Exod. 3. Gen. 26. 28. secun dum quod extenduntur in text. corp. Ex quo con lici datur, quod illa' auctoritas Deuter. ult. quae su auditur in aS. eontν. non concludit absolute , quoa gradus prophetiae non creverint per temporum sueiarcessionem c eum & PrApheta David de se idicat Psalm08. Dper senex inteIιexι sed tantum concludi a

quod non creverunt modo illo limitato in a. s. 4nquantum stilicet Moyses fuisse deelaratur excelleuin

335쪽

ior prophetis antiquis. A D. Hiero. autem idem I sinuatur per hoc , quod maximam prophetiae excrescentiam annotat suisse in B. Joanne Apostolo . cuisius prophetica revelatio ponitur in fine totius sacrae Bibliae . Sic enim praemissum incrementum ille Radmiratur, k scholasticos theologos admirari facit ois Apocalypsis Ioannis tot habet sacramenta, quotis verba. Parum dixi: Se pro merito voluminis laus,, Omnis inserior est . In verbis singulis multiplices is latent intelligentiae. ,, Haec B. Hieron. pro argumento super Apocalypsim . Secundo vides οῦ quom do, &c.

De Raptu , in sex articulas divisa. F Sinde considerandum est de Raptu.

- . Et circa hoc queriantur sex. Primo . Utrum anima hominis rapiatur ad divi

Secundo . Utrum raptus pertineat ad vim cognoscitivam, vel appetitivam. Tertio. Utrum Paulus in raptu viderit Dei essen

Quarto. Utrum fuerit alienatus a sensibus. Quinto . Utrum fuerit totaliter anima a corpore. separata in statu illo. . Sexto. Quid circa hoc sciverit , & quid ignoraverit,

Utrum anima hominis rapiatuν ad diυina.

AD Primum sic proceditur. Videtur, quod anima. hominis non rapiatur ad divina. Definitur enimati quibusdam a Raptus , ab eo quod es seundum naturam , in es quod es supra naturam , υi superioris naturae elevitio . Est autem secundum naturam hominis, ut ad divina elevetur. dieit enim August. in prineip. Consess. Fecisi nos Domine ad te ; oe inquie- eum in cor nUν- , donee requiescat in te . Non ergo hominis anima rapitur ad divina. a . a. Praeterea, Dionys. dicit 8. cap. de diis nom- ω,

336쪽

hoc attenditur, quod omnibus rebus distribuit secun dum suum modum, & diu nitatem: Sed quod aliqvix elevetur supra id quod est secundum naturam , non pertinet ad modum hominis, vel dignitatem . Ergo videtui, quod non rapiatur menς hominis a Deo in divina. 3. Praeterea . Raptus quandam violentiam importat : Sed Deus non regit nos per violentiam , Meoacte, ut Damascenus dicit. c lib. 2. orth. s. e. 3ocis. prine. Non ergo mens hominis rapitur ad diis

ruina mSed Contra est, quod a. ad Corinth. II. dicit Apost- Seio hominem in Chri o raptum tisque as tertitimeaelum. ubi dicit Glos. ota. Petνi Lombardi raptum ,

Meis eontνa naturam elevatum. Respondeo dicendum, quod raptus vioIentiam quandam importat, ut dictum est. cin arg. 3. Violentiam autem dieituν , cuius mine piam es extra, nil eo ferente eo quod vim patitur, ut dicitur in 3. Ethie. c. I. a prine. to. S. Confert autem unumquodque ad id , in quod tendit secundum propriam inclinati nem vel voluntariam, vel naturalem. Et ideo oportet , quod ille qui rapitur ab aliquo exteriori , ra-viatur in aliquid, quod est diversum ab eo, in quod eius inclinatio tendit. Quae quidem diversitas attenditur dupliciteν: Unσ quidem modo quantum ad finem inclinationis: puta si lapis, qui naturalitor inclinatur ad hoc quod feratur deorsum , proiiciatur sursum .' Alio modo quantum ad modum tendendi: viata si lapis velocius proiiciatur deorsum , quam sit

motuΕ eius naturalis.

Sic igitur & anima hominis dupIDiser dieitur raptis id, quod est praeter naturam , Uno modo quantum ad terminum raptuS : puta quando rapitur ad poenas, secundum illud Psal. 49-m quando rapiast, ornon sit qui eripiae. Alio modo quantum ad modum homini connaturalem, qui est ut per sensibilia in te, Iigat veritatem. Et ideo quando abserabitur a se.'silium apprehensione, dicitur ram , etiamsi eleistur ad ea, ad quae naturaliter ordinatur; diam tamen hoc non sat ex propria intentione ; sicut accidit in somno , qui est secundum naturam . unde non potest Proprist raptus dici LIIuiusmodi autem abstractio , ad quaecunque fiat, potest ex triplici causa contingere. Uno modo ex cauta corporali: sicut accidit in his, qui propter aliquam infirmitatem alienationem patiuntur et Sectando mo da ex virtute daemonum : sicut patet in arreptiliis 2

337쪽

ior prophetis antiquis. A D. Hiero. autem idem luis sinuatur per hoc , quod maximam prophetiae excrescentiam annotat fuisse in B. Joanne Apostolo ' cuisius prophetica revelatio ponitur in fine totius sacrae Bibliae . Sic enim praemissum inerementum ille Radmiratur, k scholasticos theologos admirari facit . ,, Apocalypsis Ioannis tot habet sacramenta, quot ,, verba. Parum dixi: & pro merito voluminis lausis omnis inferior est . In verbis singulis multiplices is latent intelligentiae. Haec B. Hieron. pro argumento super Apocalypsim . Secundo vides; quom do, Sco

De Raptu , in sex articulas diυisa. Einde considerandum est de Raptu. Ea et ea hoc queruntur sex. Primo . Utrum anima hominis rapiatur ad diu

Secundo . Utrum raptus pertineat ad vim cognoscitivam, vel appetitivam. Tertio. Utrum Paulus in raptu viderit Dei esse i

. tiam. i

uario. Utrum fuerit alienatus a sensibus. Quinto . Utrum fuerit totaliter anima a corpore. separata in statu illo. . Sexto. Quid circa hoc sciverit , δι quid ignoraverit,

Utrum anima bominis rapiatuν ad divina . . ia Her. e. 13. I, 9 2. ad y. ω a. Cor. I a.

AD Primum sic proceditur. Videtur, qued animRhominis non rapiatur ad divina. Definitur enim α quibusdam, Raptus , Ab eo quod es secundum naturam , in es quod es supra naturam , υi Dperioris naturae eisistis o Est autem secundum naturam h minis, ut ad divina elevetur. dieit enim August. iaprinei p. consess. Fecisei nos Domine ad te; oe inquie- eum es cor nUrum, donee requiescat in te . Non ergo hominis anima rapitur ad divina. a. Praeterea . Dionys. dicit S cap. de diri nom. i

338쪽

hoe attenditur, quod omnibus rebus distribuit secundum suum modum, & dignitatem: Sed quod aliqvix elevetur supra id quod est secundum naturam, non pertinet ad modum hominis, vel dignitatem . Ergo videtui, quod non rapiatur mens hominis a Deo in divina , 3. Praeterea . Raptus quandam violentiam impor tat i Sed Deus non regit nos per violentiam , Meoacte, ut Damascenus dicit. c lib. 2. orth.fd. e. 3oriri prine. Nota ergo menx hominis rapitur ad diis

vina .

Sed Contra est, quod a. ad Corinth. II. dicit Apost- Seio hominem in Chri o raptum usque αδ eertitimeoetam. ubi dicit Glos. ord. Petri Lombandi raptum ,

ides eontra naturam elevatum, Respondeo dicendum, quod raptus violentiam quandam importat, ut dictum est. in arg. 3. J Violanitimantem dicitur , euius mincipiam est extra, nil eo ferente eo quod vim patitur, ut dicitur in 3. Ethie. e e. r. a prine. to. S. Confert autem unumquodque alid , in quod tendit secundum propriam inclinati nem vel voluntariam, vel naturalem. Et ideo oportet , quod ille qui rapitur ab aliquo exteriori , rapiatur in aliquid, quod est diversum ab eo , in quod eiuς inclinatio tendit. Quae quidem diversitas attenditur dupliciter: Uno quidem modo quantum ad finem inclinationis: puta si lapis, qui naturalitor inclinatur ad hoe quod seratur deorsum , proiiciatu sursum .' Alio moia quantum ad modum tendendi: puta si lapis velocius proiiciatur deorsum , quam semotus eius naturalis.

Sic igitur & anima hominis ΔWisiteν dicitur rapi in id, quod est praeter naturam, Uno -do quantum ad terminum raptus : puta quando rapitur ad poenas, secundum illud Psal. 4'. Iur quando rapiae, ornon fit qui eripiat . Alio modo quantum ad modum homini connaturalem, qui est ut per sensibilia in te, ligat veritatem. Et ideo quando abserabitur a se iabilium apprehensione, dieituν rapi , etiamsi eleυetur ad ea, ad quae naturaliter ordinatur; dum tamen hoc non sat ex propria intentione ; sicut accidit in somno , qui est secundum naturam . unde non potest proprie raptus dici Huiusmodi autem abstractio , ad quaecunque fiat, potest ex triplici causa contingere. Uno modo ex cauta corporali: sicut accidit in his, qui propter aliquam infirmitatem alienationem patiuntur : Secundo m da ex virtute daemonum : sicut patet in arreptitiis et

339쪽

3ia QUAEST. CLXXV. ART. I.

Tertio modo ex virtute divina: Et si e loquimur ntine de raptu, proue scilicet aliquis Diritu diυino ele-tur ad aliqua supernaturalia cum abstractione a senis ρbus , secundum illud EZech. 8. Spiritus eleυaυie me Ater eaelum, oe terram, oe adduxit me in Hier ais em in viseone Dei. Sciendum tamen, quod rapi quandoque dieittir a- Iiquis non soliam propter alienationem a sensibus, sed etiam propter alienationem ab his quibus intendebat; sicut cum aliquis patitur eva*ationem mentis praeter propositum: sed hoe non ita proprie dieitur. Ad primum ergo dicendum, quod naturale est homini, ut in divina tendat per sensibilium apprehensionem, secundum illud Rom. I. Inυisibilia Dei pisea, quae facta sunt, intellecta eo pietanetir. Sed iste modus , quod aliquis elevetur ad divina cum abstractione a sensibus, non est homini naturalis.. Ad secundum dicendum , quod ad modum , R dignitatem hominis pertinet, quod ad divina elevetur, ex hoc ipso quod homo factus est ad imaginem Dei. Et quia bonum divinum in infinitum excedit humanam facultatem , indiget homo ut supernaturaliter ad illud bonum capessendum adiuvetur; quod fit per quodcunque beneficium gratiae. Unde quod sic eleueis

tur mens a Deo per raptum , non est contra nat ram, sed supra facultatem natura . . a

Ad tertium dicendum, quod verbum Damasceni est intelligendum quantum ad ea , quae sunt per hominem facienda : Quantum vero ad ea, quae excedunt Iiberi arbitrii facultatem , necesse est, quod homo quadam fortiori operatione elevetur : Quae quidem

quantum ad aliquid potest dici coactio ; si sciliceti

attendatur modus operationis ἰ non autem si attendatur terminus operationis, in quem natura hominis , & eius intentio ordinatur. ' .

EX art. habes primo : quomodo per rationem tiostendas, Zt in recto sensu intelligas, meritolain se a scripturis insinuatum , quod anima hominis rapitur ad divina. Ut a. Cor. I a. secundum quod in arg. eontri Ubi ly contra nattiram sumitur pro supra n turam cui ex ad Deiandiam vel quoad modum operationis tantum loquitur glossa cuide ad tertium. 3Tertis habes : quomodo ex iis, di

340쪽

Urrum raptus magis pertineat ad vim eognoscit Nam, quam ad vim appetitivam .

AD Secundum sic proceditur. Videtur, quod raptus

magis pertineat ad vim appetitivam, quam ad vim cognoscitivam. Dicit enim Dionys. q. c. de div. nom. par. I. Ie t. I o. autem extassim faeiens diavinus amor: Sed amor pertinex ad vim appetitivam . Ergo & extasis, si ve raptus. a. Praeterea. Gregor. dicit in a. Dialog. ce. 3. es

me quod ille qui porcos pavit , vagatione mentis, oe immunditiae sub semetipso eeeidit e Petrtis vero, quem AngeIus solvit , eiusque mentem in extasi ν puit , non extra se quidem , sed supra semetipsum fuit: Sed ille filius prodigus per aflectum in inferio ra dilapsus est. Ergo etiam illi qui rapiuntur in s

periora per affectum hoc patiuntur. 3. Praeterea. Super illud Ps. 3o. Ia te Domine De-raυi, non confundar in aeteνnum , dicit glos interI. Aug. to. 8. J in expositione tituli. Extasis Graece, L tine dieitur excessus mentis j qui sis duobus modis;

vel pavore terrenortim, vel mente rapta ad superna, in inferiorum oblita: Sed pavor terrenorum ad am elum pertinet. Ergo etiam raptus mentis ad superna, qui ex opposito ponitur, pertinet ad aflectum .

Sed Contra est, quod super illud Ps. iis. Ego dixi in exesisti meo: Omnis homo mendax, dicit Gl. oed.

re alienaeur, sed aliqua inistratisne reυelationiς fuse sum a timitur: Sed revelatio pertinet ad vim intelis lectivam. Ergo & extasis, sive raptus. Respondeo dicendum, quod de raptu dupliciter loqui possumus. Uno modo quantum ad id, in quod aliquis rapitur: Et sie, proprie loqtiendo, raptus non

popes pertinere ad υim appetitivam , sed istum ad cognoscitiυam . Dictum est enim , c art. praee. quod

raptus est praeter propriam inclinationem eius quod rapitur: ipse autem motus appetitivae virtutis est quaedam inclinatio ad bonum appetibile. Unde, proprie loquendo, ex hoc quod homo appetit aliquid , non rapitur, scd per se movetur. Alio modo potest considerari raptus quantum ad suam causam . Et si e potes habere eausam ex parte appetitivae virtutis. Ex hoc enim ipso quod appetitus ad aliquid vehementer afficitur, potest contingere quod ex violentia affectus homo ab omnibus alim

SEARCH

MENU NAVIGATION